NIEUWSBODE
ZATERDAG 6 APRIL 1940
De Kerm
ABONNEMENT
Prijs f 1.5O p. kwartaal, buiten Zlorikze#
fl.80. Voor het buitenland flo.— p. Jaar
Afzonderlijke nummers B cent Ver
schijnt dagelijks, behalve 's Zondags.
Uitgave: N.V. de Zierikzeesche Nieuwsbode, Zierikzee, Schuithaven B 94
Tel. 32, Postgiro 137677 - Dir.: A. J. de Looze - Uitg.-Red,: M. J, Kosten
96STE JAARGANG No. 14308
ADVERTENTIES
Prijs: 20 cents p. regel, minimum 80 cents
Bij contract speciale prijzen. Grootte der
letters naar plaatsruimte. „Succesj es" 60
cents. Inzending tot 's morgens 10 uur
DE ZELFSTANDIGHEID
DER GEMEENTEN
400 hunner hebben een
Rijksbijdrage noodig
De gemeentebesturen verkeeren bij het
opmaken van hun naaste toekomstplan
nen volkomen in het duister over de
voornemens der regeering.
Terecht schreef de vereeniging van
Nederlandsche Gemeenten dezer dagen in
een adres aan de ministers van financiën
en van binnenlandsche zaken:
„Wij betreuren dezen gang van zaken
in hooge mate, niet alleen omdat wij,
na de bij herhaling door de regeering
gedane toezegging, ons in onze verwach
tingen teleurgesteld gevoelen, maar voor
al ook, omdat van een nu reeds jaren
voortdurenden toestand, waardoor de in
Grondwet en Gemeentewet neergelegde
beginselen van gemeentelijke zelfstandig
heid in verdrukking komen, bij het uit
blijven van regeeringsvoorstellen tot ver
betering van dien toestand, verlenging en
o.i. noodelooze verlenging dreigt.
In 1940 zullen weer ongeveer vierhon
derd gemeenten in eenigerlei vorm langs
subjectieven weg een bijdrage van het
Rijk noodig hebben om haar begrooting
sluitend te maken. Het aantal wordt ech
ter nog ongunstiger wanneer men daar
bij bedenkt, dat tot deze 400 vele groote
gemeenten behooren.
En wanneer men zich indenkt wat het
zeggen wil, dat ten aanzien van 400
van de ruim 1000 gemeenten in Neder
land een bijzondere, van den grondwette-
lijken afwijkenden, rechtstoestand is ont
staan en dat de bestuurders van deze
gemeenten gebukt gaan onder een steeds
toenemend gemis aan zelfstandigheid en
daardoor een verantwoordelijkheid voor
den gang van zaken binnen eigen terri
toir, dan moet men toch wol met ons
tot de overtuiging komen, dat in dezen
toestand zoo spoedig mogelijk verande
ring moet worden gebracht.
Inderdaad, het perspectief is voor de
geementebesturen niet opwekkend. Bij het
voorbereiden van de rijksbegrooting voor
het dienstjaar 1941 zullen stellig wel
weer enkele kleine lapmiddelen worden
voorgesteld. Wellicht zelfs hooren de
gemeentebesturen daarvan eerst in Sept.
1940, bij het verschijnen van de Milli-
oenennota, wanneer zij ook zelf de be
grooting voor 1941.... gereed zouden
moeten hebben!
ONZE IN- EN UITVOER
Controle-apparaat op
vreemde goederen
Met ingang van 8 April zal in Neder
land een aantal maatregelen in werking
treden met betrekking tot den invoer
in en den uitvoer uit Nederland van de
bij Koninklijke besluiten aangewezen goe
deren. Deze regeling houdt verband met
de te Londen gevoerde besprekingen.
Eenerzijds zal worden overgegaan tot
toepassing van de Invoernoodwet
1 9 3 9 op een reeks van goederen, die uit
het buitenland in Nederland worden aan
gevoerd. De strekking van dezen maat
regel is te beschikken over een controle
apparaat, dat waakt over den invoer van
deze goederen; na hun invoer vallen
deze goederen onder de Uitvoerver-
bodenwet 1914.
Als centrale instantie, welke vergun
ning tot invoer verleent, functionneert
de Algemeene Nederlandsche Invoer Cen
trale (ANIC), Parkweg 13, 's-Gravenhage
Voor den invoer van goederen, welke
van overzee worden aangevoerd, is bo
vendien vergunning tot adresseering van
die goederen aan de ANIC vereischt. Deze
adresseering houdt verband met de be
sprekingen, welke door een Nederland
sche delegatie te Londen'met de Britsche
Regeering werden gevoerd, o.a. over de
vergemakkelijking van de scheepvaart
naar Nederland.
Het arrangement moet eigenlijk worden
beschouwd als de bestendiging van den
toestand, zooals deze gedurende de on
derhandelingen is geregeld en is er op
gericht de moeilijkheden en bezwaren,,
voor beide partijen voortspruitende uit
den oorlog, zooweel mogelijk te vermin
deren. Dit geldt voor wat Nederland be
treft vooral de wijze (Waarop1 de aan-,
voer is geregeld.
De thans getroffen regeling is er op
gericht dezen zoo ongestoord mogelijk te
doen verloopen en het oponthoud vain|
de schiepen zooveel mogelijk te bekorten
door een vergemakkelijking van het on
derzoek op contrabande.
Echt Delltsch Blauw
van „De Porceleyne Fles"
Een mooi zoowel als praotieoh
geschenk bij iedere gelegenheid
Van deze fabriek ook fantasie
tegels vaoaf f 1,60
Kunsthandel Frans Murk
VERSCHILLENDE BERICHTEN
Tekort in de kas van Breda
De gemeenteraad te Breda Is gister
middag telegrafisch bijeengeroepen tegen
des avonds 9 uur in een spoedeischende
geheime vergadering. Als eenig punt op
de agenda kwam voor het verleenen van
oneervol ongevraagd ontslag aan den
gemeente-ontvanger, die nog slechts en
kele maanden geleden bij zijn zilveren
jubileum ten stadhuize werd gehuldigd,
welk voorstel inmiddels is aangenomen.
Reden voor het plotselinge voorstel van
B. en W. moet zijn, dat er >een kas
tekort is ontdekt van f12.000, welk te
kort vermoedelijk door fictieve .boekingen
aanzienlijk hooger zal blijken te zijn.
Het kastekort werd ontdekt door den
accountantsdienst van de Vereeniging van
Nederlandsche gemeenten. Deze dienst
stelde B. en W. van de ontdekking in
kennis, waarop een justitieel onderzoek
volgde. Dit onderzoek schijnt tegen den
63-jarigen gemeente-ontvanger dermate
bezwarende feiten te hebben opgeleverd
dat er gegronde vermoedens bestaan dat
hij zich sinds een lange reeks van jaren
aan ernstige fraude heeft schuldig ge
maakt.
Vrouw uit het raam gevallen
Gistermiddag was in de derde Witten-
bui gerdwarsstraat te Amsterdam1 de
88-jarige bewoonster van de derde ver
dieping van perceel nummer 52 bij het
open raam bezig met het afschuieren van
een kleed. Het kleed gleed haar daarbij
uit de handen, zoodat de vrouw, toen zij
het wilde grijpen, het evenwicht verloor
en uit het raam viel. Zij kwam terecht
op den betonnen vloer van de binnen
plaats en was vrijwel op slag dood.
De vrouw was alleen thuis met haar;
twee kinderen van resp. vier jaar en
vier maanden.
Linkerhand afgerukt
Gisterochtend wilde de 71-jarige K.
Hillcnaar, werkzaam op de timmerfabriek
de Akerboom te Vlaardingen, een
riem om de as van het drijfwerk leggen.
Hij kwam daarbij met zijn mouw in aan
raking met de machine, waardoor zijn
linkerhand werd gegrepen en werd af
gerukt. Dr. Moerman verleende de eerste
hulp, waarna de man per auto naar de
Noletstichting te Schiedam is vervoerd.
Door boom getroffen
Gisteren waren te V e 1 z e n arbeiders
bezig met behulp van een lier, gerooide
boomen op een vrachtauto te laden. Toen
een zeer zware stam moest worden op
geladen, brak de ketting van de lièr en
de leider van het werk, zekere K. uit
Purmerend, werd door den boom getrof
fen en op slag gedood. Een andere ar
beider, die zich niet tijdig uit de voeten
kon maken, kreeg den stam tegen een
der beenen waardoor een gecompliceerde
breuk ontstond. Hij is per ziekenauto
naar Purmerend vervoerd.
Vrachtauto door trein gegrepen
Gisteravond is op den onbewaakten
overweg in de Kortfoortstraat te Oss
een ernstig ongeluk gebeurd, dat den
26-jarigen Eksters uit Nistelrode en den
24-jarigen Verhoeve uit Nuland het leven
heeft gekost. Eksters bestuurde een
vrachtwagen van de firma van der Oort
uit Heesch. Verhoeve zat bij hem in de
cabine. Bij het passeeren van ""den over
weg werd de vrachtauto gegrepen door
den trein uit 's-Hertogenbosch, welke om
20.29 uur te Oss moet stoppen. De auto
werd in een langs de spoorlijn loopende
sloot geworpen en totaal vernield. Beide
inzittenden waren vrijwel op slag dood.
RECHTZAKEN
Spion voor de balie
Ruim drie uren heeft gisteren voor de
rechtbank te Rotterdam de behandeling in
een zitting met gesloten deuren geduurd)
van de zaak tegen den 50-jarigen gena-
turaliseerden Duitscher, den ingenieur F.
W. J. H. P. S,, uit Den Haag, gedeti
neerd in het huis van bewaring te Rot
terdam, die betrokken is geweest in
het Haagsche spionnagegeval, waarvoor
reeds de Haagsche rechtbank twee hoog
geplaatste regeeringsambtenaren en de
echtgenoote van een hunner heeft ver
oordeeld.
Uit wat omtrent deze zaak bekend ge
worden is, (weet men, dat het hier gaat
om een poging tot' het in handen spelen
van een buitenlandsche mogendheid van
berichten omtrent de positie en de la
ding van Nederlandsche schepen, van wel
ke berichten fotografische opnemingen
waren vervaardigd. Het was bij een po
ging gebleven, omdat de politie wist in
te grijpien, voordat de fotografische pla
ten waren ontwikkeld en voordat zij' dus
hadden kunnen dienen voor het doel,
waarvoor zij waren opgenomen.
Het Openbaar Ministerie eischte de
maximumstraf van acht jaar. Uitspraak
17 April e.k.
LUCHTVAART
«DE SCHOUWSCHE VOGEL»
Woensdagavond kwam men in Hotel
„Juliana" te Zierikzee bijeen, teneinde
te geraken tot een definitieve oprichting
van een zweefvliegclub op Schouwen en
Duiveland. Het comité van oprichting
heeft deze vergadering, onder voorzitter
schap van dr. Stolte geleid en de plan
nen, welke reeds in vergevorderd stadium
verkeerden, aan de leden en belangstel
lenden voorgelegd, waarna men er in
slaagde een zweefvliegclub op te rich
ten. Onnoodig te zeggen dat het militaire
element sterk vertegenwoordigd was.
Voor hen werd in verband met het lid
maatschap de noodige soepelheid be
tracht. De vereeniging, welke de naam
draagt van „De Sehouwsche Vogel", telt
momenteel 27 actieve leden, behalve de
militairen, welke 14 tijdelijke introdu-
cees vertegenwoordigen. Mededeeling
werd vervolgens gedaan van het mate
riaal. Hieruit stippen we het volgende
aanEen zweefvliegtuig, alsmede een
lierauto, zijn reeds aangekocht, terwijl
de kabel beschikbaar wordt gesteld door
de Kon. Ned. Vereeniging voor Lucht
vaart. Mededeeling werd gedaan van de
begiooting welke sluitend gemaakt kon
worden, terwijl met de werkelijke zweef-
activiteit reeds in begin Mei a.s. een
aanvang gemaakt zal kunnen worden.
Hiertoe zal voorloopig zeer waarschijnlijk
het vliegveld te Haamstede benut kunnen
worden, terwijl naar een eigen terrein
gezocht zal worden. Uit de vergadering
en daarbuiten is wel gebleken, dat de
belangstelling voor de zweefvliegsport
op Schouwen en Duiveland buitengewoon
groot is te noemen en zeer zeker ook
propagandistisch zal werken in verband
met het vreemdelingenverkeer. Vervol
gens werden 7 bestuursleden gekozen,
welke zitting zullen hebben tot Septem
ber aanstaande en dan zullen af
treden. De functies werden onderling ge
regeld. De voorzitter sloot hierna het
offieieele gedeelte onder dankzegging
de opkomst deze oprichtingsvergadering.
AMSTERDAM - LISSABON
Gistermiddag is die „Xema" PH—ARX,
die den geregelden post- en vrachtdienst
van de KLM op Lissabon geopend heeft,
van haar eerste vlucht op deze lijn van
Lissabon op Schiphol teruggekeerd. Gis
termorgen te half zeven was het toestel
van Cintra opgestegen; te 8.53 landde
het te Oporto om bijl te tanken, te 9.52
is het Kaap Finisterre gepasseerd, en
daarna in 3 uur tijds de Golf van Biscaye
overgevlogen. Te 12.51 was de Xema ter
hoogte van Quessant, te 13.20 boven het
eiland Guernsey aan den ingang van het
Kanaal, te 3 uur gistermiddag passeerde
het Dungieness. Te ruim 4 uur kwam
op Schiphol bericht, dat die Xema boven
Haamstede was en even voor half vijf
had zij! het einddoel, Schiphol, bereikt.
WIST U
Dat ook Nederland aan de top staat
van de melkpoeder exporteerende lan-
dan met 15.139 ton netto?
Dat in Nederland meer radio-ontvang-
inrichtingen zijn dan in Denemarken en
Zwitserland samen?
Dat de nieuwe sluis bij Wijk bij Duur
stede Europa's grootste sluis voor de bin
nenwateren is, dat de lengte 362 M.,
de breedte 18 M. en de diepte 13,7 M.
bedraagt?, .4 IsJ
Dat Nederland de eerste plaats inneemt
ondei de landen, die gecondenseerde
melk exporteeren en dat Nederland meer
dan de helft levert van de op de we
reldmarkt van dit artikel geplaatste hoe
veelheden?
Dat het eerste stoomschip, dat den
Oceaan is overgestoken, een Nederlandsch
schip is geweest?
Dat in Vlaardingen de grootste super-
fosfaatfabriek van Europa is en één der
grootste ter wereld?
Dat enkele jaren na dfe opening van
het zendstation Kootwijk het Neder
landsch intellect in samenwerking met
de Nederlandsche industrie erin slaagde
een kortegolf-verbinding tot stand te
brengen tussehen Nederland en Neder-
landsch-Indië, de eerste verbinding ter
wereld op dit gebied?
Dat het kustslation Scheveningen-Radio
overal op de wereld wordt gehoord; dat
buitenlandsche schepen slechts éénmaal
Pch. behoeven te roepen om antwoord
te krijgen?
AUSTRALISCHE
TROEPEN
IN HET
NABURIGE
OOSTEN
De Australische
contingenten, die
de EngeUche weer
macht kwamen
versterken, zyn in
Klein Azië gele
gerd, o.a. in Pa
lestina, waar een
af deeling een wan
deling maakt door
de nauwe straten
van Jeruzalem,
waar het tot voor
kort steeds woelig
was tussehen de
Jodtm en Arabieren
Controle op onze In- en uitvoer
ven buitenlandsche goederen
400 Nederlandsche gemeenten
hebben een Rijksbijdrage noodig
Da eerste tocht Amsterdam
Lissabon v.v. slaagde naar wensch
.De Sehouwsche Vogel" gaat
reeds in Mei a.s. zweefvliegen
Zondag 7 April, 3 uur
ds Reddiogius, afscheid
'pjinmiCf HERVORMDEN
.Zon op: Zon onder:
7 April 5,22 18,43
8 April 5,20 18,45
Maan op: Maan onder:
7 April 5,12 18,32
8 April 5,35 19,35
Nieuwe Maan 20,39
Hoog- en laagwater te Zierikzee
HoogwaterLaagwater
7 April 2,43 15,09 8,20 20,24
8 April 3,16 15,42 8,50 20,55
KERKNIEUWS
ELKERZEE, Geref. Kerk. Zondag 7
April, 'svoorm. 9,30 eb 'snam. 2 ure,
Cand. G. van Doornik van Oostkapelle.
ST.-PHILIPSLAND. Ger. Gem. Maandag
8 April, 's avonds 7 uur, ds. Earth van
Nieuwerkerk.
MARKTBERICHTEN
Coöp. Veiling Zierikzee
Veiling van 5 April.
Spinazie 20—24; Witlof 13—16; Snijsla
25 cent per kg; Prei f5,60—7,20 per 100
kg-