NIEUWSBODE
DINSDAG 5 MAART 1940
ZIERIKZBESOff COURANT
De Kern
ABONNEMENT
Prijs f 1.50 p. kwartaal, buiten Zierikzee
f 1.80. Voor het buitenland flo.— p. Jaar
Afzonde*lij'-? nummers 6 cent. Ver
schijnt dagelijks, behalve 's Zondags.
1880
Uitgave; N.V. de Zierikzeesche Nieuwsbode, Zierikzee, Schuithaven B 94
Tel. 32, Postgiro 137677 - Dir.: A. J. de Looze - Uitg.-Red.: M. J. Kosten
96STE JAARGANG No. 14281
ADVERTENTIES
Prijs: 20 cents p. regel, minimum 80 cents
Bij contract special® prijzen. Grootte der
letters naar plaatsruimte. „Succesjes" 60
cents. Inzending tot 's morgens 10 uur
ONDER DEN SCHIJNWERPER
moet het helle licht gericht worden op
de aanvallen op Nederlandsche schepen,
dl? in deze uiterst moeilijke tijden hun
koers trekken in de met mijnen ver
giftigde wateren. Dofch niet alleen het
mijnengevaar en aanhouding of tot zin
ken brengen door torpedojagers of duik-
booten belemmert de scheepvaart in de
rust ge uitoefening van haar taak. De
laatste dagen komt een nieuw ernstig
gevaar opzetten, n.l. het bestoken van
vreedzame koopvaarders uit de lucht met
bommen en mitrailleurs, waarbij eenige
onzer moedige zeelui gedood werden.
Wie het doen is niet twijfelachtig.
De "Duitsche legerberichten hebben de
laatste dagen met zooveel ophef van
de actie der Duitsche luchtmacht boven
de Noordzee melding gemaakt, tèrwijl
van een Engelsche aanval op neutrale
koopvaarders nimmer is gebleken, dat
twijfel in uilgesloten. Trouwens, ook de
mededeelingen van groot-admiraal Raeder
aan een Amerikaansch journalist wijzen
erop dat de Duitschers onbarmhartig
optreden ook tegen neutrale en als
zoodanig behoorlijk herkenbare! sche
pen in het oorlogsgebied" rondom En
geland.
Wat de koopvaardijschepen betreft, zoo
verklaarde Raeder, dat neutrale koopvaar
dijschepen alleen dan het risico loopen
tot zinken gebracht te worden, indien zij
b.v. zigzag of des nachts zonder licht
varen, zich met geweld tegen aanhou
ding verzetten, 'inlichtingen doorgeven aan
den vijand, enz. Voorts moeten neu
trale koopvaard ij schepen, wan
neer zij zich toevertrouwen aan het con-
vooi van vijandelijke oorlogsschepen, vol
gens het erkende volkerenrecht rekening
houden met het gevaar van hun ver
nietiging. Het varen in convooi is prac-
tisch slechts een vervanging der koop
vaardijschepen.
Ten slotte stellen neutrale koopvaar
dijschepen zich in het bijzonder bloot
aan de gevaren van den oorlog, wan
neer zij zich in de kustwateren van een
oorlogvoerende mogendheid begeven. Dit
geldt heden vooral voor de wateren aan
de Engelsche kust, temeer daar de Brit-
sche admiraliteit de^fieutrale koopvaar
dijschepen dwingj^ te varen in gebieden,
welke met mijrrên besmet zijn en door
het misbruiken van neutrale vlaggen als
mede door het gebruik van handels
schepen voor oorlogsdoeleinden, het on
derscheid tusschen vijandelijke en neu
trale koopvaardijschepen bijna onmogelijk
maakt.
Onze regeering zal natuurlijk na mi-
nitieus onderzoek wel protesten laten
hooren te Berlijn en schadevergoeding
eischen, maar geven doet het allemaal
geen zier. Die de macht heeft gebruikt
zo; van recht spreekt niemand in den
oorlog, waar alleen het recht van den
sterkste geldt.
Nog is W i b o r g niet geheel in handen
van den Russischen overweldiger, hoe
wel in de straten der stad hevige ge
vechten worden geleverd, omdat de
Finnen haar wenschen te verdedigen als
vóór-kazemat van haar derde linie, waar
op ze zich zullen moeten terugtrekken.
Bij hun offensief tegen Wiborg onder
vinden de Russen moeilijkheden, door
dat zij geen grootscheepsche aanvallen
kunnen doen over het ijs. Finsche vlie
gers hebben namelijk het ijs in de Golf
voor de stad gebroken, waardoorde
Russen voor een onoverkomelijke water
barrière staan.
De Zweedsche correspondenten te Hel
sinki voegen eraan toe, dat de Russische
opmarsch naar Wiborg van geen invloed
is geweest op het optimisme van
de Finnen, die hun hoop hebben ge
vestigd op het feit, dat de Mannerheim-
iinie nog tal van zeer sterke deelen
omval. Wanneer de Russen Wiborg bin
nentrekken, zullen zij er niet meer vinden
dan rookende puinen. Wat nog slechts
een maand geleden een fraaie stad met
moderne gebouwen was zelfs nog na
de zware Sovjet-Russische luchtaanvallen
en artillerie bombardementen is nu
niet meer dan een hoop puin.
Men kan zich moeilijk aan een voor
spelling wagen hoe lang Wiborg het nog
zal kunnen uithouden. Ooggetuigen heb
ben verhalen verteld, die wel duidelijk
demonsteeren, welke kracht er van d e
Russische „stoomwalstactiek"
kan uitgaan. Een Finsche soldaat deelde
mede, dat het bijna onmogelijk was de
oprukkende Sovjet-troepen tegen te hou
den, ofschoon alle kanonnen en mitrail
leurs in den strijd werden gebracht en
ERIC RAEDER
DuUschland kan den~neuiralen
slechts aanraden de politiek van pre
sident Roosevelt na te volgen, die aan
de Amerikaansche scheepvaart het be
varen van de gevaarlyke zönes rondom
Engeland heeft verboden
VERSCHILLENDE BERICHTEN
Duitsch vliegtuig beschoot Nederl. schip
Het Ned. motorschip „Eliziema", groot
197 ton, uit Sappemeer, met een lading
uien op weg van de Galatheesche ha
ven (Flakkee) naar Leith (Schotland),»
is Zaterdagmiddag op de Nioiordzee aan
gevallen dooir een Duitsch bombarde
mentsvliegtuig. De Elziena Werd met
bommen en machinegeweervuur bestookt,
tengevolge waarvan de kapitein, Hendrik
Eldriks, en de machinist Lou Molenbroek
uit Souburg, zijn gedood. Een derde lid
van de bemanning, de kok Marimus de
Jager uit Capelle bij Goes, werd aan het
ho.ofd gewond. Hoewel zijn verwondin
gen niet ernstig zijln, is hij toch ilm een
hospitaal aan de Engelsche Oioistkust op
genomen. De twee andere leden van de
bemanning, de stuurman' Albert Dimkele
uit Hoogkerk en de matroos H. Hendriks
bleven ongedeerd.
De drie overlevenden hebban 36 uur
op een vl<ot in de Noordzee rondgedofo1-
berd, alvorens zij door den Deenschen
schoener Sine werden gered.
Naar de kok, de heer Jager, die in
het ziekenhuis is opgenomen, met ver
wondingen aan het hoofd, het gelaat
en de armen, verklaarde, heeft ©en Duitsch
vliegtuig, na zeer laag over het schip
gecirkeld te hebben, de Elziena zesmaal
met machinegewieervuur bestookt.
De kapitein was, om zich te bescher
men, plat op den vloer van de stuurhut
gaan liggen en gaf mij, aldus de heer
Jager, bevel om naar beneden te gaan.
Het achterdek werd dpoir een bom ge
troffen. waarna een andere biom de stuur
hut versplinterde. De kapitein kwam hier
bij om het leven. De heer Jager werd
doior de in het rond springende splinters
van de stuurhut geroffen en gewiolnd.
Toen de moitordrijver en de eerste
stuurman trachtten een reddingboot meer
te laten, dook het vliegtuig opnieuw om1-
laag en liet het een derde bom vallen,
Welke de reddingboot vernielde ©n den
imotordrijver doodde.
Ik gooide een vlot over boord, aldus
vervolgde de heer Jager, en dook in
zee. De eerste stuurman en die matroos
volgden mij en wij slaagden er i(n> met
het vlot weg te komen.
Het ss «Rijnstroom» vermist
Bij de Hollandsche Stoomboot Maat
schappij te Amsterdam verkeert men in
dtï grootste ongerustheid over het s.s.
„Rijnstroom" van deze reederij, dat Zon
dag van Duins naar Amsterdam is ver
trokken en wa^j-van men sindsdien niets
meer heeft vernomen.
Met vrij groote zekerheid kan wor
den aangenomen, dat het schip is ge
zonken. Een sterke aanwijzing daarvoor
vormt het feit, dat Zondag in de buurt
van de boei bij Westhinder verschillende
eigendommen van de Rijnstroom drij
vende zijn aangetroffen, n.l. een gekap
seisde reddingssloep, enkele redding
boeien, verscheidene goederen, welke tot
de lading behoorden en dekplanken.
Deze vondst werd gerapporteerd door
de kapiteins van het Nederlandsche mo
torschip „Brandaris", dat Zondagochtend
om negen uur genoemde plek is ge
passeerd en van het stoomschip „Am-
stelstroom", eveneens van de Holland
sche Stoombootmaatschappij, dat op weg
was van Huil naar Amsterdam.
Aangezien er zich aan boord van de
„Rijnstroom", die 695 ton mat, twee red
dingssloepen bevonden, is er nog hoop
dat de bemanning, die uit 12 personen
bestond, zich in deze boot heeft kunnen
redden.
Vlieger in zee gesprongen
Gistermiddag was de korporaal-vlieger
Berkum van het vliegveld Vlissingen
in een lestoestel opgestegen voor het
maken van een oefenvlucht. Nadat hij
eei-igen tijd had gevlogen raakte hij in
da mist verdwaald. Hij bevond zich boven
de zee, cirkelde daar rond, maar slaagde
er niet in zijn koers te bepalen. Aan
gezien zijn benzine opraakte, werd zijn
toestand gevaarlijk. Toen hij onder zich
een schip opmerkte, daalde hij tot een
hoogte van ongeveer 25 meter, cirkelde
rond het schip, maakte zich los uit de
stuurhut, gaf een fikschen ruk aan de
stuurinrichting, zoodat het vliegtuig af
zwaaide, en sprong in het water. On
danks zijn zware kleeding wist de kor
poraal zich drijvende te houden. Aan
boord van het schip had men, toen het
vliegtuig zoo laag cirkelde, de conclusie
getrokken dat er iets niet in den haak
was en een sloep gestreken. Men slaagde
er spoedig in den drenkeling op te
visschen.
Met een loodsboot <werd de fortuin
lijke vlieger van boord gehaald en te
Vl'ssingen aan laind gezet, waar inmid
dels eenige superieuren en collega's hem'
stonden iop te wachten. Met lachend ge
zicht vertelde korp;oraal van Berkum van
Zijn avontuur. Het vliegtuig moet alsi
verloren beschouwd worden, daar het
in diep Water is gezonken.
bleven vuren totdat zij roodgloeiend ston
den. Hoewel ieder schot, dat zij afvuur
den, doel trof in de compacte massa der
Russen, bleef de dynamische kracht voort
stuwen. Het was alsof een vloedgolf de
Russische massa's de laatste dagen Fin
land binnenspoelt en ze in de branding
voor de stad Wiborg te pletter laat
loopen.
KORT EN BONDIG
Aan een haven aan de Engelsche
Oostkust zijn twee tube's aangespoeld,
die een sterk vergif bevatten en waar
schijnlijk uit de medicijnkast van een
verongelukt schip afkomstig zijn. Per
radio zijn all© kustbewoners en vooral
strandjutters gewaarschuwd,
om als er nog meer tubes mochten aan
spoelen, deze loingeopend aan de politi©
te overhandigen. De Engelsche bladen
berichten, dat het Ned. motorschip „Jon
ge Willem", van de Middellandsche Zee
vaart Comp. te Rotterdam, dat vijftig
overlevenden van het gebombar
deerde Engelsche passagiersschip „Do-
mala" heeft gered, zelf heeft blootge
staan aan bommen en machinegeweer
vuur van Duitsche vliegtuigen. De
„Maasdam" van de Holland-Amerikalijn
is gisteren te New-York «aangekomen met
27 schipbreukelingen aan boord,
die het schip had opgepikt. Zij zijn af
komstig van het Finsche s.s. „Wilja"-
De „Wilja" is twee weken geleden op
de Noordzee getorpedeerd ©n gezonken.
Op verscheidene plaatsen heeft m
Denemarken het kruiende ijs aanzienlijke
schade aangericht aan de ^havens en dij
ken. In de Deensche wateren nabij d©
mijnenvelden zijn do.or het kruien; van
het ijs vele mijnen ontploft. Op
een punt aan de kust heeft men b.vj.
kort na elkaar vijf mijnomtploffingeni
waargenomen. Blijkens een rapport,
opgesteld voor het Hoover-fondscom'.té,
is 46 procent der kinderen, die van het
uiterste Oostelijke Finsche front zijn te
ruggetrokken, lijdende aan mazelen, brotn-
chiti^ of longontsteking, terwijl 755 kin
deren, d.wi.z. 11 procent, gestorven zijn.
Er wordt io?p gewezen, dat dit percen
tage honger is dan dat der sterfte on
der de soldaten, die deze geëvacueerde
gebieden aan het front verdedigen.
Na eenige dagen van dooi en stijging
van temperatuur, -is het in Hongarije
opnieuw koud geworden. De landbouw
heeft zeer te lijden, do.ordat sedert 1906
niet zooveel sneeuw is gevallen als de
zen winter. Het grootste deel van het
in den herfst gezaaide koren is ver-
rot. Men is ;ongerust over de kanseuu
van het vootrjaarsgraan. Het na stren
ge vorst en rijken sneeuwval .nok in de
Zwitsersche bergen ingetreden doodw^der
heeft weder tal van lawines veroor
zaakt. De kracht van die omlaag sui
zende sneeuwmassa's is dezer dagen we
der in de buurt van Grindelwald geble
ken, waar een bekend berghotel door
een lawine gegrepen en mede naar be
neden. gesleurd is. Vermoedelijk zull®n
ook vele Hollanders van Grindelwald uit
wel een bezoek gebracht hebben aan
het berghotel Bar,egg, iOp 1650 meter
hoogte boven den ondersten Griinidelwald-
gletscher fraai gelegen. Sumner
Welles, de Amerikaansche onderstaats
secretaris van (buitenlandsche zaken, is
Maandagmiddag te Lausanne aangekomen!.
Woensdagavond zal hij naar P a r ij s
gaan. De Berlijnsche correspondent van
de Zwitsersche Nationaal Zeitung meent
te weten, dat Sumner Welles bij zijn
besprekingen te Berlijn dr. Schacht, den
vroegeren gouverneur van de Rijksbank,
heeft uitgenoodigd in de Vereemgd© Sta
ten te komen. Maandagavond is het
10-516 ton metende Britsche tank
schip „Charles F. Meijer" in het Ka
naal getorpedeerd. Kort te voren
had de bemanning op circa 50 K.M. tem
Z.O. van Hastings een Duitsche onder
zeeër waargenomen. Vluchten mocht ech
ter niet baten. Het gebouw van het
blad „Nordens Flamman" te Lulea, na
de Stockholmsche „Nij Dag" het grootste
communistische orgaan in Zwe
den, is door brand verwoest. De oor
zaak van den brand is nog niet bekend.
Tot dusver heeft men twee verkoolde
lijken gevonden. Daar nog drie personen
vermist worden, vreest men dat vijf
personen bij dezen brand het leven heb
ben verloren.
Nog houden de Finnen In Wiborg
stand tegen de Russen
De «Rijnstroom» van de H.S.M.
wordt sedert Zondag vermist
Ned. kustvaarder door Duitsche
bommenwerper aangevallen
Op het oogenblik is geen her
ziening der Pachtwet te wachten
ft Streekplan voor uitbreiding der
bevolking op S. en D. gevraagd
ft Nog enkele buitjes
Sumner Welles, Roosevelt's waarnemer in Europa, temidden van den Amerikaanschen
gezant William Philips en Roosevelt's gezant by het Vaticaan, Myron C. Taylor
Hoog- en laagwater te Zierikzee
Hoogwater: Laagwater:
6 Maart 1,09-13,40 7,02 19,17
RECHTZAKEN
Spionnen veroordeeld
De Rotterdamsche rechtbank heeft gis
termiddag de zaken behandeld tegen den
47-jarigen kantoorbediende P. C. B. uit
Schiebroek en den Duitschen journalist H.
D., beiden gedetineerd, die betrokken zijn
geweest bij de exploitatie van den gehei
men kortegolfzender, waarmee B. uit zijn
woning aan den Molensingel te Scnie-
broek tweemaal per dag weerberichten
en berichten omtrent de bodemgesteld
heid naar Essen uitzond.
Het is diep te betreuren, aldus het O.M.
dat een Nederlander, terwijl de regeering
van dit land zich de ontzaglijk zware taak
opgelegd ziet de neutraliteit te handha
ven, ten faveure van enkele guldens die
neutraliteit in gevaar brengt. Er zijn er
nog meer, die zich aan zulk misdadig
bedrijf schuldig maken. Hun gangen wor
den nu rusteloos nagegaan en ook zij zul
len te zijner tijd worden gegrepen. Spr.
heeft deze zaak met bijzonderen spoed
aangebracht en hij hoopt, dat deze straf
zaak het aan iederen aspirant-spion dui
delijk zal maken, hoe riskant en hoe on
maatschappelijk dit bedrijf is, waarbij
het onverschillig kan zijn ten dienste van
welk land die daden geschieden. Wij
wenschen geen spionnen. Tegen ieder der
verdachten eischte het O.M. v ij f jaar
gevangenisstraf, met aftrek der
preventieve hechtenis.
Uniformsmokkelarij
Het strafrechtelijk onderzoek in de
zgn. uniformensmokkelzaak is nog niet
beëindigd, zegt de minister van Justitie
in de Memorie van Antwoord over de
begrooting van Justitie. Door op be
spoediging hiervan aan te dringen, zou
men de deugdelijkheid in gevaar kunnen
brengen.
Tegen personen, die hier te lande ten
behoeve van buitenlandsche spionna-
gediensten trachten werkzaam te
zijn, wordt door politie en justitie met
groote activiteit opgetreden. Door mid
del van de aangevangen coördinatie en
verbetering van verschillende documen-
taties is de mogelijkheid van doelmatig
toezicht te dezen verhoogd.
Ook de politieke propaganda,
welke het vertrouwen in de Nederland
sche overheid en staatsinstellingen be
oogt te ondermijnen, heeft de volle aan
dacht van den minister. Zoowel met be
trekking tot dit verschijnsel als met be
trekking tot de bedoelde activiteit ten
behoeve van het buitenland is hij zich
er van bewust, dat de vraag kan rijzen,
of de bestaande middelen van controle
en repressie toereikend zijn.