ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
MAANDAG 4 MAART 1940
OPCiENOl
ZUERIICZEESCHi (OURAKT
De Kern
ABONNEMENT
1707- 188®
Prijs f 1.50 p. kwartaal, buiten ZierUrzee
fl.80. Voor het buitenland 110-P* jaai
Afzor.de, lij'--" -miners 5 cent. Ver
schijnt dagelijks, behalve 's Zondags.
Uitgave: N.V, de Zierikzeesche Nieuwsbode, Zierikzee, Schuithaven B 94
Tel. 32, Postgiro 137677 - Dir.: A. J. de Looze - Uitg.-Red.: M. J. Kosten
96STE JAARGANG No. 14280
ADVERTENTIES
Prijs: 20 cents p. r©g«L minimum 80 cents
Bij contract special© prijzen. Grootte der
letters naar plaatsruimte. „Succesjes" 60
cents. Inzending tot 's morgens 10 uur
ONDER DEN SCHIJNWERPER
staat W i b o r g in het midden van den
lichtcirkel van den strijd in Noord Europa
waar de Russen met man en macht voort
durend aanvallen, waardoor ze wel zware
verliezen lijden, maar ook voortgang ma
ken. Zoo hebben de Finnen, ondanks bijna
wanhopigen tegenstand, Wiborg (Viipuri)
prijs moeten geven, nadat de stad door
het heftige Sovjet-vuur in een puinhoop
was verkeerd.
De Finnen moesten terug. Tegen de
geweldige overmacht kunnen zij onmoge
lijk stand houden, hoe dapper ze zich
ook verdedigen. Het strijdperk wordt nu
naar vlakker terrein verlegd, wat den
Finnen tot nadeel strekt. Wanneer ze het
nog 14 dagen kunnen volhouden, komen
dooi en sneeuw hun wellicht als welkome
natuurlijke bondgenooten te hulp. Indien
zulks het geval mocht zijn, dan zullen de
krijgsverrichtingen sterk belemmerd wor
den. De Finnen krijgen dan tijd om op
adem te komen. Niettemin wordt hun
positie op den duur critiek. Dapperheid
en organisatie alleen zijn niet in staat
de Russische horden uit het land te hou
den. Het aantal strijdenden is te klein hoe
wel de vrijwilligercorpsen geregeld wor
den aangevuld en geld en materiaal in
ruime mate Finland toestroomen.
Verslagen zijn de Finnen evenwel nog
lang niet. Ten Noorden van het Ladoga-
meer werd Vrijdag de 34-tankbrigade uit
Moskou vernietigd, waaronder de com
mandant, alsmede de commandant en zijn
staf van de 18e divisie, Zij hadden zich
uit een omsingeling weten los te maken
en bij de tankbrigade gevoegd. Ook neemt
de activiteit der Finnen in de lucht voort
staf van de 18e divisie. Deze hadden zich
durend toe, omdat voldoende materiaal
uit het buitenland wordt aangevoerd.
Daarmede bestoken de Finnen de ver
bindingslijnen der Russen, teneinde aan
voer van munitie en mondvoorraad uit
Leningrad te verhinderen, of in ieder
geval te stagneeren.
Zoodra de Russen zich van Wiborg
meester hebben gemaakt, zullen de Fin
nen zich terug moeten trekken op de
nieuwe linies achter de stad, die pas
zijn aangelegd. De snelheid van den Rus-
sischen opmarsch in het Westelijk deel
van de landengte kwam als een verras
sing. De zware verliezen aan manschap
pen, die de Finnen geleden hebben (17000)
zijn ongetwijfeld voor een deel 't gevolg
hiervan, dat de verdedigingswerken op
sommige punten van de Mannerheimlinie
tot eiken prijs behouden moesten wor
den, terwijl in de achterhoede in allerijl
nieuwe verdedigingswerken werden aan
gelegd. Het tragische lot van Wiborg is
voornamelijk te wijten aan twee oorza
ken, te weten het gebrek aan manschap
pen en het gebrek aan artillerie.
clechts enkele uren, nadat de Ameri-
kaansche onderstaatssecretaris Sum
ner Welles, die binnenkort ook Engeland
zal bezoeken, met Hitier den Europee
sehen toestand besprak, heeft de Britsche
minister van Financiën, sir John Si
mon, een radiorede gehouden, waarin hij
nadrukkelijk verklaard heeft, dat deze
oorlog voor Engeland maar één uitslag
kan hebben, namelijk, dat het Hitlerdom
verdwijnt. Tevens betoogde hij, dat de
motieven, waarom Engeland tegen
Duitschland strijdt, thans nog sterker zijn
dan zes maanden geleden, want uit den
mond van de Duitsche leiders zelf weten
wij, dat hun doel is de nationaal-socialis-
tische overheersching uit te breiden.
Simon waarschuwde tegen de gevaar
lijke misleiding, dat de overwinning goed
koop en gemakkelijk verkregen zou kun
nen worden. Wanneer mij gevraagd wordt
aldus Simon, om onderscheid te maken
tusschen de Duitsche leiders en 't Duitsche
volk, antwoord ik, dat ik bereid ben zulks
te doen, wanneer het Duitsche volk zelf
dit onderscheid duidelijk maakt. Maar ik
kan de gewone Duitsche burgers niet
vrijspreken van hun verantwoording van
de Duitsche aggressie, want indien zij niet
in de politiek van hun leiders hadden toe
gestemd, zou deze nooit zijn doorgevoerd.
Om dezelfde reden wil ik u aanraden, al
dus Simon, geen acht te slaan ioip verhalen-
over komende binnenlandsche oneenigheid
of ontbinding in Duitschland. Mocht dat
waar zijn, des te beter. Doch voor Enge
land is de eenige verstandige weg te
weten, dat wij staan tegenover de eens
gezinde kracht van het Hitlerdom zoo
lang dit noodig is en te zweren, dat
voor Engeland de eenig mogelijke uitslag
van den ooriog is, dat het Hitlerdom zal
verdwijnen.
Klatuurlijk is oiofk Duitschland niet ach.
tergeblevem zijn halfjaarlijksche oor.
logsbalans te publiceeren. Ze vangt aam
met te releveeren, dat na 'n veldtocht vam
18 dagen, het Poolsche leger verslagen
werd en Polen zelf tot aan de Duitsch—
Russische belangengrens werd bezet. Hier
door •werd de opzet der Geallieerden;
Duitschland te dwingen tot een oorlog
op twee friomten, verijdeld.
De Westwal werd overeenkomstig de
plannen bezet en de versfcerkiing&n tot de
kust doorgetrokken. Op geen enkele
plaats heeft de vijand het gewaagd door
te dringen binnen het bereik van den j
Westwal, laat staan deze aan te vallen. J
De Duitsche marine heeft na de ver-
nietiging van de Poolsche zee
macht, op die eenheden na, welke voor
het uitbreken van den oorlog waren ge
vlucht, of later in neutrale havens werden
geinterneerd, den oorlog ter zee met na
druk en toenemend gevolg gevoerd. In
de Noordzee lag naast de beveiliging van
het zeegebied en de bescherming van 't
Duitsche handelsverkeer het zwaartepunt
op den handelsoorlog met eenheden bo
ven en onder water. Te gelijkertijd wer
den op het zeegebied voor de Britsche
oost- en westkust aanvallen met mijnen
ondernomen. In dein Atlantischen Oceaan
werden de pantserschepen „Admiraal
Graf Spee" en „Deutschland" ingezet.
De Britsche marine heeft o.m. het ver
lies te betreuren van de „Royal Oak; de
„Courageous", 8 torpedojagers en 20 voor
postbooten. Bovendien werden 532 scne-
pen met een gezamelijke tonnemaat van
1.904.913 bruto registerton tot zinken ge
bracht. Door de activiteit van het lucht-
wapen werden 335 vliegtuigen der gealli
eerden vernield.
WIBORG (Viipuri) en omgeving
BELGISCH JACHTVLIEGTUIG
OMLAAG GESCHOTEN
door Duitsche bommenwerper
boven Belgisch grondgebied
Zaterdag tegen 12.15 uur ontmoette
een afdeeling van drie Belgische een
persoonsvliegtuigen, die op verkenning
waren boven de provincie Luxemburg,
in de omgeving van Saint Hubert een
Duitsch militair toestel van- het type
Dornier 17, plaats biedend aan ver
scheidene inzittenden en sterk bewapend.
De Belgische piloten omsingelden het
Duitsche toestel.
Plotseling opende dit op hen een aan
houdend vuur. Een der Belgische vlieg
tuigen werd herhaalde malen geraakt.
Van een ander toestel werden de ma
chinegeweren beschadigd. De leider van
de patrouille, tweede luitenant Henrard,
zette de achtervolging voort. Zijn toestel
werd neergeschoten. Henrard werd ge
dood en zijn vliegtuig werd vernield.
In den loop van den middag heeft de
minister van buitenlandsche zaken, Spaak,
den Duitschen ambassadeur ontvangen en
jegens hem een krachtig protest geuit
namens de Belgische regeering wegens
deze ernstige schending van de Belgische
neutraliteit, alsmede wegens de daad
van agressie, waaraan de Duitsche vlie
gers zich hebben schuldig gemaakt.
Naar thans is vastgesteld, heeft het
luchtgevecht zich afgespeeld op enkele
minuten vliegens van de Fransche grens
boven Belgisch gebied. Het neergeschoten
vliegtuig was een Belgisch jachttoestel
van het Engelsche Hurricane type. Den
Belgischen ambassadeur Vicomte d'Avig-
non, die een bezoek bracht aan het Duit
sche Departement van Buitenlandsche Za
ken te Berlijn, werd de spijt van de Rijks-
regeering te kennen gegeven over deze
gebeurtenis.
Het was voor de Belgische luchtmacht
dien dag een echte ongeluksdag. Bij
Hoey trachtte een militair vliegtuig in
glijvlucht te dalen en sloeg over den
kop. De piloot bleef ongedeerd. Boven
Ranst, bij Antwerpen, kwamen twee mi
litaire toestellen in de lucht in botsing.
De inzittenden trachtten zich met een
valscherm te redden. Eén officier, die
aan het toestel bleef haken, werd ge
dood; een sergeant werd gewond. Een
der twee toestellen viel op een boeren
hoeve die in brand vloog. Tenslotte
stortte te Brussel, in de voorstad Ukkel,
een toestel in een tuin. De piloot werd
gedood. Een begin van brand kon wor
den gebluscht.
VERSCHILLENDE BERICHTEN
Dader moordaanslag Soesterberg gevit
Zaterdagavond heeft de Haagsche po
litie den dader van den laffen aanslag
op mevr. v. d. Griendt te Soesterberg
gearresteerd.
Een paar surveillerende Haagsche agen
ten troffen Zaterdagavond in de Boschjes
van Poot een slapenden man aan. Zij
maakten hem wakker, waarop de man
hevig verontwaardigd was. Op de vragen
van de agenten, wat hij daar deed, zeide
hij, een paar glazen bier te hebben ge
bruikt en zijn roes uit te slapen. Hij was,
volgens zijn zeggen, op weg naar Wasse
naar. De agenten,'-.die in het bezit waren-
van het signalement van den gezochte uit
Soest, meenden in den aangehoudene den
dader te herkennen. Zij vroegen zijn naam
doch hij gaf een anderen naam dan dien
van den gezochte op. Hij is daarop mee
genomen naar het politiebureau.
Daar weigerde hij eenig antwoord te
geven op de hem ^gestelde vragen. Bij
fouilleering werd op hem gevonden een
nieuwe portefeuille, het prijsje zat er nog
aan. In de portefeuille was een kaart van
de arbeidsbeurs te Amersfoort ten name
vanJ. Leeuwenkamp, den gezochte.
De aangehoudene erkende na eenigen
tijd, Leeuwenkamp te zijn. Het langdurig
verhoor van den zwakzinnige, die maar
in het wilde weg sprak en geen positieve
mededeelingen deed, heeft tot resultaat
gehad, dat de man op transport is ge
steld naar _Soest, waar de noodige con
frontatie c.a. moet plaats hebben.
Gevaarlijke kwajongensstreek
Twee opgeschoten jongens van nauwe
lijks 17 jaar, hadden met salpeter, houts
kool, zwavelpoeder en een gasbuis een
projectiel gefabriceerd, dat zij Vrijdag
in een portiek bij een nooduitgang van
een bioscoop in de Boekhorststraat te
's Gravenhage hadden neergelegd.
Door middel van een metalen draad en
batterij werd het voorwerp tot ontplof
fing gebracht. Met een enormen knal
sprong het projectiel uit elkaar en de
luchtdruk was zoo groot, dat de nood-
deur van de bioscoop aan de onder
zijde grondig werd vernield. In de
Looyenstraat sprongen elf etalageruiten.
Een van deze ruiten bevindt zich op
60 meter afstand van het portiek, waar
het projectiel ontplofte. In de bioscoop,
waar zich eenige honderden menschen
be\onden, was het geluid van de explosie
natuurlijk goed gehoord. De aanwezigen
bleven echter rustig en hoorden pas
later wat er eigenlijk gebeurd was. De
politie had, dank zij enkele getuigen,
weinig moeite de twee jongens aan te
houden. Zij zijn voorloopig opgesloten.
Meifj© verdwenen
Woensdagavond heeft het 21-jarige
meisje Theodora Goosens, dat bij een
familie aan de Veemarkt te Breda in
dienst was, het huis van haar patroon
verlaten om een boodschap te doen.
Sindsdien is zij spoorloos verdwenen.
Op 1 Maart zou zij haar betrekking
verlaten. Woensdagavond vroeg zij aan
den heer des huizes of zij even een
boodschap mocht doen, hetgeen hij goed
vond. Zij keerde dien avond niet terug.
Men vond het wel vreemd, maar zocht
er niets achter. Het meisje stond goed
bekend. Men hield rekening met de mo
gelijkheid dat zij zich ergens was gaan
presenteeren en dat zij daarover met
haar ouders, die te Zundert wonen,
wilde spreken. Ze had haar fiets mee
genomen. Toen Theodora den volgenden
dag niet bij de familie te Breda terug
keerde, stelde men een onderzoek in.
Het bleek, dat zij niet naar huis was
gegaan. Aangezien men vermoedde, dat
haar een ongeluk was overkomen, heeft
de politie in de Singels gedregd, even
wel zonder resultaat.
Broertje en zusje jammerlijk verdronken
Zondagmorgen omstreeks negen uur
zijn le Zalk (Overijsel) drie kinderen
door het ijs gezakt, dat zich Zater
dagnacht in de kolk van Adsum
had gevormd. Het ijslaagje was zeer dun.
Twee kinderen uit het gezin van der
Stouwe, een jongen van negen en een
meisje van tien jaar, zijn verdronken". j
Hun speelmakkertje, een kind van den j
landbouwer Lans, kon worden gered. j
Het ijs was niet sterk genoeg om de 1
kinderen te dragen. Toen zij ongeveer
drie meter van den kant waren, zakten
zij er door. Het meisje schoot onder het
ijs; de beide jongens wisten het hoofd
boven te houden. Op hun hulpgeroep
snelde de landbouwer Piet Lans toe. Hij
begaf zich ook op het ijs en geraakte
eveneens te water. Toch wist hij zijn
neefje op den wal te duwen. Zelf kon
hij den kant evenwel niet bereiken. In
middels waren echter de landbouwer J.
van Regteren en de vader van de kin
deren van der Stouwe op het hulpgeroep
komen toeloopen. Het gelukte hun P.
Lans en de beide kinderen op den wal
te brengen. Twee artsen uit Kampen,
die spcedig na het ongeluk ter plaatse
arriveerden, konden bij de beide kinderen
slechts den dood constateeren.
Nederlandsche schepen met
mitrailleurs bestookt
De Nederlandsche schepen „St.-Anna-
land" en „Schieland", beide eigendom
van de te Rotterdam gevestigde Scheep
vaart en Steenkolen Mij. zijn van het
vertrek uit New Castle en Tyne door een
onbekend vliegtuig aangevallen.
Na met mitrailleurvuur te zijn be
stookt verliet de bommenwerper, want
dit bleek het te zijn, beide schepen. Ge
lukkig werd niemand door de kogels
geraakt en de schepen konden zonder
schade te hebben bekomen de reis voort
zetten. De „St.-Annaland", die een lading
cokes in had voor de cokesfabriek te
Sluiskil, arriveerde Zaterdagavond 1.1. in
de haven te Teraeuzen.
Britsch passagiersschip
met bommen aangevallen
De „Domala", groot 8441 ton, van de
British India Stm. Nav. Co. Ltd., is Za
terdag door drie bommen van een Hein-
kelbommenwerper getroffen. De ka
pitein werd gedood en midscheeps ont
stond brand. 20 van de 48 Engelsche
onderdanen en 88 van de 253 Britsch-
Indische onderdanen worden vermist. Men
vreest dat zij om het leven zijn gekomen.
Engelsche schepen en een Nederlandsch
vaartuig hebben de meerderheid der pas
sagiers en bemanning gered. Verscheidene
overlevenden zijn gewond. Het Heinkel-
toestel ontdekte de „Domala", die thans
in een haven voor anker ligt. Het was
een passagiersschip, dat van Antwerpen
was uitgevaren met 143 Britsch-Indische
onderdanen, die door de Duitsche re
geering waren vrijgelaten en naar hun
vaderland teruggingen. j
Rusten er in geslaagd binnen
de ruïne van Wiborg te komen
Duitsche bommenwerper schoot
een Belgisch vliegtuig neer
Halfjsarfijksche oorlogsbalansen
der Duitsche en Eng. regeering
Dader van den laffen moordaan
slag te Soesterberg gearresteerd
Nederlandsche vrachtschepen met
machinegeweren bestookt
Overdag kouder
VOOR DE VLIEGERS
verkoopen vrouwelijke hulptroepen
eel f vervaardigde mascotte' 8, ten voor-
deele van m er comfort in de garni
zoenen der Britsche vliegers.
Barometerstand van hedenmiddag 2 uiutj
Zon op.: Zon onder:
5 Maart 6,39 r 17,45
Maan op: Maan onder:
5 Maart 4,43 14,21
Hoog- en laagwater te Zierikzee
Hoogwater: Laagwater:
5 Maart 0,11 12,47 6,11 18,33
Nijverheid en Techniek
Philips op de Jaarbeurs
Het- zal den bezoeker aan de Jaarbeurs
bi] het binnentreden reeds opvallen, dat
het uiterlijk van den Philips-stand belang
rijk is gewijzigd, waarbij men er tevens
in geslaagd is het niet eenvoudige „ver
keersprobleem" op en langs den stand
op doeltreffende wijze op te lossen.
Een geheel nieuw artikel is de
Philips-dynamo-zaklantaarn, waarvoor, in
't bijzonder de huidige tijdsomstandighe
den, zeer veel belangstelling zal bestaan.
Het is een kleine handige zaklantaarn,
die op elk gewenscht- moment licht geeft
en waarbij men niet het risico loopt, dat
bij gebruik de batterij juist leeg is. Het
lampje wordt namelijk gevoed door een
in de huls ingebouwde dynamo. Eén
enkele druk van den duim op den aan-
drukhefboom aan de zijkant van de huls
is reeds voldoende om de lamp te doen
branden. De overbrenging van het mecha
nisme is zoodanig gekozen, dat men zon
der moeite het dynamo-anker een toeren
tal van 4000 omwentelingen per minuut
geeft, waarbij door het looden vlieg
wiel t je, dat op de ankeras bevestigd is,
zooveel energie wordt opgehoopt, dat
men zonder opnieuw te drukken, nog drie
tellen gelijkmatig licht heeft. De regel
matige drukbeweging op den hefboom
kan zoodoende in een zeer rustig tempo
geschieden.
De dynamo levert 0.2 watt en is geheel
volgens de nieuwste principes gebouwd.
Er is voor gezorgd, dat bij langzaam aan
drijven van den dynamo het lampje reeds
veel licht geeft; wordt de dynamo te snel
aangedreven, dan brandt het lampje niet
door. De huls, welke vervaardigd is van
een licht, gepolijst materiaal, is keurig
verzorgd en heeft geringe afmetingen,
zoodat de lantaarn gemakkelijk in den
zak gedragen kan worden. Bij de ontwik
keling van de Philips dynamo-zaklantaarn
is er bijzondere aandacht aan geschonken
dat deze lantaarn bij zeer klein formaat
een maximum aan licht geeft. Zeer zeker
zal deze dynamo-zaklantaarn, juist nu,
op voortreffelijke wijze in een bestaande
behoefte voorzien.