ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
ZATERDAG 2 MAART 1940
OPGENOl
ZKRUCZBESOtt COURANT
ABONNEMENT
Prijs fl.BO p. kwartaal, buiten Zierikzee
f 1.80. Voor het buitenland flO.— p. jaar
Afzonde^lij'..- r.uramers 5 cent. Ver
schijnt dagelijks, behalve 's Zondags.
1707
Uilgave]:'N.V. de Zierikzeesche Nieuwsbode, Zierikzee, Schuithaven B 94
Tel. 32, Postgiro 137677 - Dir.: A. J. de Looze - Uitg.-Red.: M. J. Kosten
96STE JAARGANG No. 14279
ADVERTENTIES
Prijs: 20 cents p. regel, minimum 80 cents
BIJ Contract speciale prijzen. Grootte der
letters naar plaatsruimte. „Succesjes" 60
cents. Inzending tot 's morgens 10 uur
ONDER DEN SCHIJNWERPER
valt het rosse licht van den oorlogs
fakkel op Wij>org, aan de gelijknamige
baai, welke uitmondt in de Finsche Golf.
Naar Helsinki hedenmorgen seint, acht
men het daar mogelijk, dat de eerste
afdseHngen Russische stoottroepen reeds
tot in de stad genaderd zijn. Dit wijst
er op, dat straks Wiborg, of beter,
wat eens Wiborg was, door de Sovjet
troepen zal worden bezet, na langdurige
en taaie verdediging der Finnen.
Het kasteel van Wiborg heeft het bom
bardement echter nog steeds weerstaan
en de Finsche vlag waait nog van den
hoofdtoren. De Russen hebben het her
haaldelijk trachten te bombardeeren, maar
de eeuwenoude muren blijven staan. Wi
borg zelf is een volkomen doode stad.
Geen huis, of het is volkomen vernield.
Merkwaardig genoeg is de orthodoxe
kerk onbeschadigd gebleven. Men merkt
niets van straatverkeer of het leven der
inwoners. Men ziet slechts militaire pa
trouilles. Vier maanden geleden was Vii-
puri, of Wiblofrg, de tweede stad des1
lands. De meeste inwoners hebben de
stad moeten verlaten, zonder dat zij iets
hebben kunnen meenemen. De aange
richte schade is onmogelijk te beschrij
ven. De hoofdstraten bieden een ellen-
digen aanblik. Er bevinden zich mis
schien nog drieduizend menschen in de
stad.
De militaire correspondent van Reuter
vergelijkt de positie van de stad met
die van Yperen gedurende den wereld
oorlog, maar wijst er op, dat er toen
geen tanks en bombardementsvliegtuigen
waren, welke den Russen van pas zullen
komen, wannéér zij in de straten van
Wiborg moeten vechten.
Van een tactisch standpunt bezien be
vinden de Russen zich thans in een
trechter en zelfs wanneer zij de ruïnes
van Wiborg bezetten, bestaat er eenige
moeilijkheid voor de verdere organisatie
van den aanval, wanneer de Finsche
luchtmacht actief kan blijven en de Rus
sische troepenconcentraties bombardeeren.
Bij den opmarsch wordt den Russen ech
ter iedere meter betwist en het zou
wel kunnen zijn, dat zij in een onple-
zierigen uitspringenden hoek halt zou
den moeten maken.
Vrijdag heeft de Amerikaan Sumner
Welles een drukke dag gehad. Om
12 uur heeft hij te Berlijn met Von
Ribbentrop geconfereerd, in hoofdzaak
om het programma op te stellen. Om
half vier kwamen de Amerikaansche jour
nalisten op visite, om te vernemen wat
Welles niet wilde loslaten. Te half zes
volgde een conferentie met den Duitschen
onder-staatssecretaris van buitenlandsche
zaken, von Weizacker en vandaag ont
moet Welles rijkskanselier Hitier. Vóór
zijn terugkeer, over Zwitserland, volgt
dan nog een bezoek aan Goering.
Daar het bezoek van informatieven aard
is wordt wederzijds over den inhoud
en den loop der beraadslagingen volko
men stilzwijgen bewaard. Gissingen en
veronderstellingen zijn dus ongegrond,
zoo wordt officieus geconstateerd. In-
tusschen is er reeds eenige dagen ge
leden op gewezen, dat de geïnspireerde
Duitsche beschouwingen, waarin Duitsch-
lands aanspraken op „levensruimte" wor
den gelijkgesteld met de Monroeleer en
dat men o.a. deze zienswijze ook tegen
over Welles te pas zal brengen.
Middelerwijl beginnen de bladen be
spiegelingen ten beste te geven, naar
aanleiding van de omstandigheid, dat op
3 Maart de oorlog met Engeland een
half jaar zal hebben geduurd. Tijdens
de eerste maanden van den oorlog zou
men zich in Duitschland hebben ver
heugd, indien Engeland zich zou hebben
neergelegd bij den staat van zaken, ge
lijk die door den Duitschen veldtocht
in Polen was geworden. Sedertdien heeft
men begrepen, dat Engeland niet van
zins is aan Duitschland zijn levensruimte
op het vasteland van Europa te gunnen,
zoolang het zelf een wereldomspannend
imperium bezit. Daarom moet Duitsch
land dit Britsche wereldrijk omverwer
pen om zelf met lust te worden gelaten.
De Baltimore Sun verklaart zeker te
weten, dat Roosevelt Sumner Welles naar
Europa heeft gezonden om antwoord te
krijgen op deze speciale vraag: Is er
hoop Op een vrede zonder overwinning
in de naaste of verwijderde toekomst?
Het blad schrijft: Roosevelt wenscht te
weten, of de oorlog met een gedicteerden
vrede moet eindigen of dat er kans is
op een vrede door een schikking. In
dat laatste geval zou hij in overweging
EEN KIEK UlT WIBORG,
wélke stad het doelwit vormt van de
Russische kanonnen. Een Finsche
soldaat by de barricade van zand
zakken ter bescherming van de huizen.
Een nLotta", Finsche vrouwelijke
vrijwilligerpasseert.
DISTRIBUTIE VAN
ERWTEN EN BOONEN
wordt Vrijdag 15 Maart hervat
De beschikbaarstelling van grauwe erw
ten, capucijners, bruine en witte boonen
zal op Vrijdag 15 Maart, na een onder
breking van vier weken, weer worden
hervat. Hoewel de bonnen evenals den
eersten keer, recht zullen geven op den
aankoop van een half pond naar keuze
van ,één der soorten, laat het zich aan
zien dat capijcijners schaarsch zullen zijn.
Dit mag echter, evenmin als de geringe
hoeveelheid, een bezwaar heeten, omdat
het 'eigenlijke eonsumptie-seizio&n van ee®
winterkost als peulvruchten, dan reeds
begint te verloopen, vooral in de steden,
waar de eigenlijke „practische" schaarsch-
te zich voordoet.
Bij de grossiers en winkeliers is een
voorraad aanwezig, schrijft het Hbl., on
geveer gelijk aan de behoefte van één
thans „overgeslagen" distributie-periode,
gerekend naar een beschikbaarstelling
van een half pond per persoon per vier
weken. Aan de winkeliers is n.l. uitge
reikt 3700 ton, dat is 75 pet. méér dan
dc- ruim 2100 ton, welke volgens minister
Steenberghe („Tweede Nota i.z. Ec. Ver-
ded ging", b!z. 112) per vier weken noodig
zijn. Wanneer dus iedere Nederlander
zijn bonnen heeft „ingewisseld" tegen
erwten of boonen, is er bij de winke
liers nog een voorraad dien zij echter
niet mogen verkoopen van 1600 ton.
VERSCHILLENDE BERICHTEN
Hat wear in Februari
Gemiddeld over de vijf hoofdstations
was in Februari de ochtendtemperatuur
4.5 graad beneden normaal. De grootste
afwijkingen kwamen voor op den 13den
en den 28sten, respectievelijk -16.5 graad
beneden en 4.5 graad boven normaal. De
gemiddelde maximum-temperatuur was
4.5 graad en het gemiddelde minimum 4
graden beneden normaal. Het aantal ijs
dagen (met een maximumtemperatuur be
neden het vriespunt) bedroeg in De Bilt
11 tegen 2 normaal, Terwijl het aantal
vorstdagen (met een minimum beneden
het vriespunt) 20 bedroeg tegen 15 nor
maal. De neerslag was in de verschillende
provincies 5 tot 40 pet. beneden normaal.
In De Bilt werden 46 uren zonneschijn
waargenomen tegen 76 normaal.
kunnen nemen, alleen of met het Va-
ticaan op vriendschappelijke wijze tus-
schenbeide te komen. Men is er te Was
hington op voorbereid van Londen er.
Parijs te zullen hooren, dat de oorlog
moet worden voortgezet, tot het na-
tionaal-socialisme vernietigd is. Men hoopt
echter dat Berlijn minder vastberaden
is, omdat de berichten, die de laatste
weken zijn ontvangen, de aanwijzing be
vatten, dat de Duitschers den oorlog
gaarne zonder bloedige botsing zouden
zien eindigen. Daarom blijft ook het ver
wachte offensief uit".
De lljkve- b-and'nq
Bij de Tweede Kamer is thans het wets
ontwerp tot wijziging van de Begrafenis
wet ingediend, welke voorstellen tot re
geling van de lijkverbranding insluiten.
ln het wetsontwerp is uitgegaan van
de gedachte, dat begraving als de nor
male vorm van lijkbezorging zal moeten
blijven gelden. Lijkverbranding zal alleen
zijn toegestaan, indien de overledene al
dus bij uitersten wil heeft beschikt. Geidt
het minderjarige kinderen onder de acnt-
tien jaren, zoo moeten beide ouders of,
bij natuurlijke niet door den vader er
kende kinderen, de moeder schriftelijk
den wensch kenbaar maken of gemaakt
hebben, dat het kind verbrand worde.
Veesmokkelarij bloeit
Sedert ruim een week wordt 1we®r smok
kelhandel in vee geconstateerd langs d^
Zeeuwsch-Vla ams che grens naar
België. De veeprijlzen zijn daar aanmer
kelijk hooger dan hier te lande. In de
afgelQoipen week werden door de Belgi
sche douanen langs de verschillende
grensposten van Cadzand tjoit Clijnige niet
minder dan twaalf koeien i® beslag ge
nomen. Opmerkelijk is, dat de kioimmie-
zen geen enkelen, smokkelaar te pak-'
ken hebben kunne® krijgen. Allen kon
den de grens overvluchten (naar pps land.
Postboot op een moaselbank
Vrijldagmiddag omstreeks drie uur (zijn
passagiers en post van de boioten „Wad
denzee" en „Ameland", welke Donder
dag bijl haar poging iomï van Holwerd
naar Ameland te varen, -in het ijls waren
vastgeraakt, op het eiland aangekomen.
Met een barkas zijn de passagiers van
de Waddenzee het eenige schip, dat
reizigers vervoerde - van boord gehaald.
De schepen zijin doioir het in beweging
zijnde ijs op een mosselbank geschoven
en daar gestrand. In verband met den
lagen Waterstand van gisteren zijin de
postblooten niet vlot te krijlgen. Er m0at
gewacht worden |op wind uit Westelijke
richtingen en hoog Water, hetgeen toog
geruime® tijd kan duren. De bemannin
gen blijVen aan boioird. Gevaar bestaat
er niet. tenzij' ieen sterke ijsgang de
Waddenzee zou (ontstaan.
Geheime zender tot zwijgen gebracht
De Rotterdamsche justitie is er na een
uitermate grondig en veelomvattend on
derzoek, dat vele wieken in beslag heeft
genomen, in geslaagd ©ie® lopzieinlbaren-
de spiomnage-affaire toit ontknoopiing te»
brengen, tengevolge waarvan zich dezer
dagen de Nederlander P. B. uit Schie
broek en de Duitscher H. Dreves uit
Essen, die, zoioials men zich herinneren
zal, eenigen tijd geleden werden gearres-
teerd, voor de Rotterdamsche rechtbank
'zullen moeten verantwoorde^.
De affaire, welke thans tot klaarheid
is gekomen, heeft betrekking jorp het ovSr.
seinen van berichte® tnaar Duitschland
met behulp van een geheimen zander,
wfelke in een villa te Schiebroek wasi
opgesteld. Reeds geruimen tijd geladen
Waren justitie en politie er achter ge
komen, dat zich in dit plaatsje een ge
heime zender moest bevinden, die weer
berichten uitzond, welke bestemd waren
voior Duitschland en die speciaal voor
de militaire luchtvaart van dit land van
't hoogste belang waren. Sedert het uit
breken van den oorlog beschikt me® i®
Du/'tschland niet meer over gedetailleer
de weerberichten over den weerst|oiestand
in West-Europa.
Doioir middel van den geheimen Zender
te Schiebroek werden deze berichten in
voor leeken volkomen onbegrijpelijke code
signalen uitgezonden, hetgeen meerdere
malen per dag gebeurde, zoioidat de Duit
sche vliegers op elk mjcwment van den
dag volkomen op de hoogte Waren van
den w eerstoestand in het Westen, h'et-
Iwelk voioir het maken van luchtraids, ver
kenningsvluchten e® bombardemejitsvluch-
ten vgï zeer veel belang was.
KORT EN BONDIG
Naar tlavas uit Londen meldt, blijf-
ken de snelle mot|oirtorpedobo o-
ten, die Engeland sinds het begi® van
den oorlog in dienst heeft gesteld, dank
zij hun krachtige wapening en hu® bij
zondere beweeglijkheid, uitstekende dien
sten te bewijzen. Deze motioirbooten, die
slechts 20 meter lang zijn, zijn voiorzie®
van motoren van 1500 pk. ©n kuininen!
Zelfs bij boios weer een maximumsnel
heid van 80 k.m. per uur ontwikkelen.
Het Noioirsche stoomschip „Brott" is
in de Noordzee aangevallen door
een Duitsch vliegtuig. Het schip heeft
noodsignalen uitgezonden) en een redding
boot is te hulp gekomen. Het schip kon
op eigen kracht een haven bereiken. Men,
gelooft dat zes leden van de bemanning
op een vlot in zee drijven. Het Duitsche
vliegtuig heeft het schip oiok met ma
ch ne geweren beschoten, waardoor de
stuurmachine buiten werking werd ge
steld. Het wrak va® de „Graf Spee"
is gekocht d®,or Julio Vega Helguera.
het hoofd van een Argentijlnsche import
firma. Helguera heeft verklaard, dat hij
het wrak voor commercieel© doeleinden
zou gebruiken. De koopprijs is niet be
kend, doch naarverluidt gaat deze den
lO-OOO pesos niet te boven. De Duitsche
legatie te Montevideo heeft het Ura-
guaysche ministerie van buitenlandsche
zaken van de transactie verwittigd.
De Belgische regeering heeft de lich
ting 19 4 0 onder de wapenen geroe
pen. Hoewel deze lichting bijl gedeelten
moest worden opgeroepen heeft de re
geering haar in haar geheel opgeroepen,
teneinde het mogelijk te maken oudere
soldaten te demiobiliseeren. De regeering
is ook voornemens vrijgestelden va® de
laatste lichtingen onder de wapenen te
roepen. De Hiongaarsche rijksbestuur
der H o r t h y heeft een delegatie van
2oo vertegenwoordigers van het leg r.
onder leiding van Bartha, den minister
van defensie, ontvangen, die hem haar
gevoelens van tr®uw en aanhankelijkheid
betuigde. De generaals hebben zich ver-
eenigd aan een maaltijd, waarbij ook
maarschalk aartshertog Jiotzef aanzat.
Bartha heeft den rijksbestuurder 'n eere-
zwaard en een gouden die®sti®signe over
handigd. Prins A a g e, een neef van
Koning Christiaan van Denemarken, is
in Marokkoi overleden. Aage was ma-
joioir in het Fransche vreemdelingen-le
gioen. Hijl is 52 jaren ioud geworden. In
1914 had hij afstand gedaan van alle
rechten op den troon. Ongeveer vijftien
jaren heeft prins Aage deel uitgemaakt
van het Fransche Vreemdelingenlegioen
in No(oird-Afrika en gedurende deze jaren
is er om zijn persoonlijkheid een ro
mantische legende geweven.
Financiëel Weekoverzicht
1 Maart.
Het is een aangename taak, ditmaal te
kunnen aanvangen met het releveeren van
het feit, dat de emissie der 4 o/o Neder-
landsche Staatsleening 1940 II
een volledig succes is geworden.
Het totaal der inschrijvingen heeft het
aangeboden bedrag ad f 300.000.000 met
ruim één achtste overtroffen.
Ter beurze werden de nieuwe obligaties
verhandeld met een disagio van c.a. 33/4
o/ogezien het feit, dat het aanhouden
van een min of meer belangrijke post
staatsobligaties voor vele inschrijvers,
vooral onder de naamlooze vennootschap
pen, bezwaarlijk is, valt het niet te ver
wonderen, dat zich een tamelijk ruim aan
bod in de nieuwe stukken heeft ontwik
keld. Hiertegenover valt evenwel van de
zijde van het publiek op het verlaagde
niveau belangstelling te constateeren.
Het blijkt reeds thans, dat de nominale
rentevoet ad 4 o/o oen attractie vormt
voor ruime kringen van particulieren, die
ter wille van de hoogere jaarlijksche ont
vangst gaarne genoegen nemen met het
ietwat reëele rendement, dat rekening
houdende met de aflossingskans op de
nieuwe obligaties wordt gemaakt in ver
gelijking met hetgeen op de enkele jaren
geleden geplaatste 33tys Nederland
1938 en eenige andere leeningen kan wor
den gekweekt.
De 4 o/o obligaties Nederland 1940 II
(met belastingfaciliteit), verkregen in ruil
voor stukken der leening 1940 I, zullen
afzonderlijk wiorden genoteerd; de koers
dezer stukken stelde zich in den niet-offi-
cieelen handel op 100 o/o.
De resultatenrekening van „D e B ij e n-
k o r f wees over 1939 een winsttoeneming
aan van f 1.695.000 tot f 1.957.000; bij den
huidigen koers ad 167 o/0 (cum dividend)
bieden deze aandeelen op basis van het
dividend over 1939 ad 11 o/0 een rende
ment van circa 7 o/0. De brutowinst van
de Neder 1. Ford Fabrieken geeft
een nog sterker verbetering te zien; deze
beliep over 1939 na afschrijvingen n.l.
f2.518.000 tegen f 1.713.000; ondanks een j
grootere reserveering ad f 500.000 kon
hierdoor het dividend gehandhaafd blijven
op 20 o/0; Op deze aandeelen bedraagt het
rendement bij den huidigen koers ad 315
o/o c.a. 61/2 I
Ook het grootste hypotheekbank-con
cern in Nederland, de combinatie
Friesch Gr oningsche Hypo-
Barotóeterstand van hedenmiddag 12 uur.
Zon op
Zon onder:
8 Maart
6,43
17,41
4 Maart
6,41
17,43
Maan op:
Maan onder:
3 Maart
3.28
12.19
4 Maart
4.00
13,19
Hoog- en laagwater te Zierikzee
HoogwaterLaagwater
3 Maart 10,05 22 53 3,32 16.08
4 Maart 11,34 4,55 17,31
theekbank te Groningen en Neder-
landsche Hypotheekbank te
Veendam, heeft over het afgeloopen jaar
een hoogere winst kunnen behalen n.l.
f924.000 tegen v.j. f882.000, waaruit een
onveranderd dividend van f44.wordt
uitgekeerd per aandeel Fr.-Gron. Hypo
theekbank van f 1000, met 20 0/0 storting.
De sterke positie van deze groep komt
duidelijk tot uitdrukking in het feit, dat
na aftrek van alle onkosten een züivere
winst resteert van f793.000, of ongeveer
40 o/0 van de verschuldige pandbriefrente.
(Robaver).
Verplichte Voorjaarskeuring van Stieren
De verplichte voor jaarskeuringen van
stieren zullen o.a. worden gehoude® ito
het tij'dvak va® 4 tot 8 Maart |0ip del
navolgende plaatsen em data:
Zierikzee, Nieuwerkerk, Ouwerkerk, Oos*
terlnd, Bruinisse en Dreischor: Maandag
4 Maart.
NO'Oirdgouwe. Zonnemaire, Brouwersha
ven, Duivendijke, Eikerzee, EllenrBet en
Kerkwerve. Dinsdag 5 Maart.
Serooskerke Burgh, Haamstede, Noord*
welle en Renesse: Woensdag 6 Maart.
St.-Phihpsland: Woensdag 6 Maart
Oud-Vossemeer, St.-Anna!and, Stavenis-
se. St.-Maartensdijk, Poortvliet, Scherpe,
nisse en Tholen: Dopiderdag 7 Maart.