ZIERIKZEESCHE
KIEUWSBODE
GROTE KERK
DAMPO
ZATERDAG 24 FEBRUARI 1940
OPÖEH
ZgRüGZBESCHE COURANT
1707-iaee
Paul Robeson
zingt in de
„Shcrwboot"
De Kern
UW KINDJE
VERKOUDEN
ABONNEMENT
Prijs fl.BO p. kwartaal, buiten Zierikzee
1.80. Voor het buitenland flO.— p. jaar
Afzonde*'47-" -.immers 5 cent. Ver
schijnt dagelijks, behalve 's Zondags.
Uitgave: N.V. de Zierikzeesche Nieuwsbode, Zierikzee, Schuithaven B 94
Tel. 32, Postgiro 137677 - Dir.: A. J. de Looze - Uitg.-Red.: M. J, Kosten
96STE JAARGANG No. 14273 l
ADVERTENTIES
Prijs: 20 cents p. regel, minimum 80 cents
BIJ contract special® prijzen. Grootte der
letters naar plaatsruimte. „Suocesjes" 60
cents. Inzending tot 's morgens 10 uur
DE BEVOLKING VAN
SCHOUWEN EN DUIVELAND
Mei veel belangstelling heb ik kennis
genomen van het artikeltje, dat onder
bovenstaand opschrift dezer dagen in
Uw blad verscheen. Er worden daarin
terloops enkele zeer belangrijke vraag
stukken aangeroerd, waarvan de oplos
sing, vrees ik, niet zoo gemakkelijk is,
als wel gedacht wordt. Zonder in ver
dere openbare gedachtenwisseling te wil
len treden, mag ik misschien wel enkele
kantteekeningen maken.
In de eerste plaats het bevolkings
vraagstuk. Van oudsher behooren groote
gedeelten van het platteland van Zee
land en hieronder valt, gezien het
verloop van de cijfers, ook Schouwen
en Duiveland tot de z.g. e x p u 1 s i e-
gebieden, welke geregeld meer per
sonen afstooten dan aantrekken. Dit na-
deelig verschil wordt slechts in enkele
gevallen (zoo voor de provincie Zeeland
als geheel) opgevangen door een ge
boorte-overschot. De groote moeilijkheid
voor streken als die, waar wij wonen,
is verder, dat wij hier niet te maken
hebben met de wet der zeer groote
getallen, maar dat er ook vaak toe
vallige spelingen zijn in lage, soms zeer
lage getallen, waardoor zekere verschijn
selen uit hun verband gehaald worden.
Tot de oorzaken van vertrek
in algemeenen zin behoort nog steeds
de trek van het platteland naar de stad,
gemotiveerd door betere toekomstmoge
lijkheden, korteren arbeidsduur, hoogere
(geld)loonen, onderwijs-mogelijkheden, be
tere huisvesting, enz. Hierdoor heeft het
platteland zich echter ook kunnen v r ij-
waren voor overbevolking én
tevens voor nog grootere werk
loosheid, in het bijzonder in den
landbouw, dan thans het geval is. Het
moge een uit zekere gezichtshoek te
betreuren feit zijn, dat zoo vele goede
krachten uit een bepaalde streek ver
loren gaan. Zij zouden anders nooit de
hun passende werkkring vinden. Dit is
niet alleen hier, maar overal ten platte-
lande een voorkomend verschijnsel.
Er bestaat een van de volkstel
ling 19 8 0 (in 1940 zal deze waar
schijnlijk niet gehouden worden) afkom
stige statistiek inzake de leeftijden.
Hierin zijn voor iedere gemeente een
aantal bijzonderheden te vinden. Voor
geheel Schouwen en Duiveland ware
daaruit met zeer veel rekenen en plussen
de tijd mankeert me om dit thans
aan te vatten een leeftijdspyramide
te construeeren. Ik vrees echter, dat
deze er anders zou uitzien dan men
zich voorstelt.
Bepaal ik mij tot Zierikzee, dan zijn
hier de jeugdige leeftijden, de leeftijds
groepen beneden het 20e jaar, relatief
veel sterker bezet dan te Middelburg,
maar weer veel zwakker dan te Vlis-
singen, waar veel jonge arbeidersgezinnen
met jonge kinderen wonen. Aard en sa
menstelling van de bevolking hebben
hier een niet te onderschatten beteekenis.
Of een sterke of zwakke bezetting in
hel licht van de economische omstandig
heden een geluk of een ongeluk is, zal
ik hier niet uitknobelen. Een dik boek
met pro en contra zou waarschijnlijk
evenmin verhelderend werken! Veel staat
ook hier al weer in het licht van de
economische mogelijkheden en omstandig
heden.
Voor onze streek speelt het vraagstuk
van geboorte, sterfte en levensduur in
het kleine bestek dat wij hebben, in
mindere mate een rol dan dat van de
vestiging en vertrek. Naast overwegingen
van particulieren aard (overplaatsing van
kleine of groote gezinnen enz.) zijn hier
de economische omstandigheden' maat
gevend. Het platteland als geheel heeft
de vloed naar elders nog niet kunnen
keeren en, ik vrees, dat het dit ook niet
zal kunnen, zelfs niet door Jiet inrichten
van enkele bedrijven of van een scheeps
timmerwerf. Men geeft dan wel primair
en secundair werk aan enkele handen,
maar het verschijnsel, waarom het
gaat, keert men niet.
De vestiging van industrie is een pro
bleem „an und für sich" geworden, waar
over meer bedrijfs-economen dan theore
tici op bevolkingsgebied hun licht kunnen
en moeten laten schijnen.
Op dit gebied is op Schouwen en
Duiveland, met name te Zierikzee, waar
men eenmaal op den landbouw met zijn
aanhang van klein-bedrijf is ingesteld
en niet op de nijverheid als zoodanig,
reeds geëxperimenteerd en nogal veel
teleurstelling opgedaan. Enkele gebou
wen. tot pakhuis en vlasserij ingericht,
DE PRINSES VAN PIEMONT
(Marie José van België)
gemalin van den Italiaanschen kroon
prins Umberto, schonk het leven aan
een dochtertje, Maria Qabriella
herinneren daaraan. Ik voor mij heb de
overtuiging dat men, een enkele uit
zondering daargelaten, gezien de groot
bedrijven elders, die tegen prijzen wer
ken, waartegen door allerlei omstandig
heden, zooals ligging, omvang productie,
aard van het product, prijzen-politiek,
afzetgebied, zeer moeilijk te concurreeren
valt, in een klein afzetgebied als
Schouwen en Duiveland wel zeer voor
zichtig moet zijn.
Ware Zierikzee in deze te helpen, niets
zou ons allen liever zijn en mij niet
in de laatste plaats. Bestaan er con
crete, levensvatbare mogelijkheden, waar-
dan niet? De landbouw moet hier m.i.
uitgeschakeld blijven, omdat deze zijn
eigen wegen kent, vindt en bouwt. De
industrie? Ondernemingsgeest en durf
staan op gelijke lijn met voorzichtigheid.
Toch zal ik, wanneer er exacte plannen
zouden zijn, me er gaarne voor interes
seeren.
SCHUURBEQUE BOEYE.
KORT EN BONDIG
„Zelfs indien maarschalk Manner-
he i m het nog intact zijnde front Muola-
Taipale zou verlaten en zijn troepen een
honderd kilometer naar het Noorden zou
terugtrekken, zou hij zich nog in een
uitstekende positie bevinden om nieuwe
aanvallen van den vijand te weerstaan",
zoo verklaarde de Belgische generaal Ba-
doux, welke verzekerde zeer gegronde
redenen te hebben om optimistisch over
den einduitslag van de strijd in Finland
te zijn. Reuters correspondent bij de
Britsche luchtstrijdkrachten in Frankrijk
meldt, dat Britsche bombardementsvlieg
tuigen voor lange afstanden opnieuw een
vlucht hebben gemaakt boven Oos
tenrijk en B o hem en. Hoewel de
vliegtuigen van den grond af onder vuur
genomen werden, is er niet een getrof
fen. Boven Weenen heeft men pamflet
ten uitgeworpen. Men heeft geen vijan
delijke jachtvliegtuigen opgemerkt. De
reederij van het op 15- Februari jl. door
een explosie gezonken motortank
schip „Den Haag", heeft van den
Nederlandschen consul te Londen bericht
ontvangen, dat te Falmouth het lijk is
aangespoeld van den 29-jarigen C. van
der Horst uit Rotterdam, bediende aan
boord van het gezonken motortankschip
„Den Haag". Men zal zich herinneren,
dat een Engelsch schip dezer dagen 13
opvarenden van de „Den Haag" te Londen
aan land heeft gezet. De totale beman-
ming van het schip bestond uit 39 kop
pen, zoodat nog 25 schipbreuke
lingen, omtrent wier lot thans uit den
aard van de zaak zeer groote ongerust
heid bestaat, worden vermist. Nu
de vorstperiode tot de geschiedenis be
hoort is men in vele kanalen en op de
groote rivieren Rijn, Waal, Lek en IJsel
allerwege met brekers bezig een vaar
geul te forceeren, opdat de binnenscheep
vaart haar normaal verkeer spoedig zal
kunnen hervatten. Churchill heeft
het woord gevoerd aan een noenmaal dat
gistermiddag in den Gildenhal is aange
boden aan de bemanningen van de Ajax
en de Exeter. De minister zeide, dat
bijna 3000 menschenlevens te
betreuren zijn onder het personeel
der marine en hun kameraden van het
kustcommando der luchtstrijdkrachten, in
een harden strijd, welke zonder ophou
den dag en nacht voortduurt.
CONCERTZAAL-BIOSCOOP
Hebt U ons aardewerk van
„De Rijn"
ai gezien? Zie etalage
Kunsthandel Frans Murk
«KLEEDINGCOMITE FINLAND.
Heel ons land leeft mee met de dap
pere Finnen en is dat een wonder? Im
mers neen! Want hun zaak is ook de
onze.
Ook wij, Nederlanders, willen niet onze
rechten om als vrije menschen in een
vrij land t» leven prijs geven. Hun voor
beeld is een voorbeeld voor ons. Hun
lijden treft ook ons. Niet alleen alle
weerbare mannen vechten voor hun vrij
heid, Zelfs de vrouwen, en ook kinderen,
nauwelijks aan de school ontgroeid, bie
den hun diensten aan. En van deze dien
sten wordt een dankbaar gebruik ge
maakt. i
Zij allen lijden koude en voorraden,
wollen kleeren, zoo noodig in dat gure
klimaat, raken uitgeput.
Vele fabrieken liggen stil, noodge
dwongen, om verschillende redenen. Van
sommige is het vakkundig personeel op
geroepen om aan het front te strijden,
andere weer zijn tot puin geworden ge
durende de vele bombardementen.
Denkt U zich deze toestand eens in.
Allicht hebt U zelf man, zoon, of ander
familielid, verloofde misschien, die in
deze mobilisatietijd zijn land dient. De
winter hier was ongekend koud, maar
onze soldaten werden goed verzorgd,
hun kleeren op tijd gewasschen, ver
steld, zoo noodig vernieuwd.
De winter in Finland duurt van Octo
ber tot half Mei met een hevige koude,
veel en veel erger dan die wij nu juist
hebben meegemaakt. Temperaturen van
30 en 40 graden onder nul zijn daar
gewoon. En in deze koude vechten de
Finnen dag en nacht door bij wijze van
spreken.
Huisvrouwen, gij begrijpt hoe hun klee
ren slijten. Voelt U het ook dat wij allen
moeten helpen?
Door heel ons land, in bijna iedere
plaats, hebben zich dames-comité's ge
vormd, om de inwoners te bewegen, het
zij wollen kleedingstukken, hetzij geld
om deze te koopen, af te staan.
Wij ondergeteekenden, uit naam van
het damescomité dat wij nog bezig zijn
te vormen, vragen U geld. Legt het
voor ons klaar. Ieder heeft wel iets te
missen. Er worden nieuwe wollen klee
ren voor gekocht, alles in overleg met
het Finsche consulaat.
Wij komen Woensdag en Donderdag
aanstaande met lijst en bus bij U aan
j huis. Indien mogelijk, geeft veel!
H. W. SCHUURBEQUE BOEIJEr—
Tollenaar.
G. GERRITSEN—Kroes.
VERSCHILLENDE BERICHTEN
De spionnage-affaira
Ten huize van J. K. te St.-Pancras,
één der verdachten in de spionnagezaak
in Noord-Holland en Groningen, is een
schrijfmachine met allerlei papieren met
verdachten inhoud in beslag genomen.
Bij den timmerman P. B., eveneens te St.-
Pancras, heeft de recherche een boekje
met aanteekeningen over aankomst en
l vertrek van Nederlandsche schepen ir
i beslag genomen. Dergelijke stukken zijn
i ook nog bij K. gevonden.
Gistermorgen (Vrijdag) is te Graft,
een dorpje in de buurt van Uitgeest, in
verband met de spionnagezaak nog ge-
arresteerd de handelaar in autobanden
J. J. B. aldaar. Alle verdachten zijn
overgebracht naar Groningen, waar de
hoofdverdachte woont, die ook is ge
arresteerd.
Op ijsschots afgedreven en verdronken
De achttienjarige J. van der Ploeg
te S p ij k (gem. Bierum, Gron.) is gis
teren op een ijsschots afgedreven achter
den zeedijk en verdronken. Het lijk van
het slachtoffer is 's middags gevonden.
Een persoon, die het ongeluk zag ge
beuren, wilde zwemmende hulp gaan
bieden. Hij slaagde daar niet in en wist
zelf ternauwernood den wal te bereikt,
Financiëel Weekoverzicht
23 Februari.
Uit den aard der zaak gold de be
langstelling ter beurze in de verslag-
week vooral de nieuwe Staats
ie e n i n g. Het is verheugend, dat, naar
mate de inschrijvingsdatum nadert, deza
belangstelling zich ook metterdaad meer
en meer kenbaar maakt.
Het valt niet te ontkennen, dat het
prospectus en zelfs de tekst der Lee-
ningwet op sommige punten niet vol
doende opheldering geven voor alle vra
gen, die zich in de praktijk, vooral in
verband met de bepalingen betreffende
eèn eventueele gedwongen leening, kun
nen voordoen; daarom hebben wij in
den loop dezer week een circulaire
Vragen en Antwoorden betreffende de
Vrijwillige 4 pet. Nederlandsche Staats-
leening 194011 samengesteld, die naar
wij vertrouwen, door tal van toekom
stige inschrijvers op de nieuwe leening
met nut zal kunnen worden geraadpleegd.
Het beroep, dat de Staat thans op zijn
burgers doet, bewijst tot op zekere hoog
te de juistheid van het aan den 15den
eeuwschei: generaal Gian Jacopo Trivul-
zio toegeschreven woord, dat voor een
oorlog drie dingen van noode zijn
geld, geld en nog eens geld. Op
de handhaving van de neutraliteit is dit
evenzeer van toepassing, en indien de
^Nederlandsche Regeering meent, dat voor
dit doel de bouw van drie slagkruisers
noodzakelijk is, zullen de middelen daar
voor óóit gevonden worden. Zooals men
weet is hiermede een bedrag van circa
f 300 millioen gemoeid.
Wat deze som nu eens niet voor
den belastingbetaler, maar voor den
Nederlandschen scheepsbouw
beteekent, blijkt misschien het best
uit het feit, dat de waarde van alle door
de Nederlandsche scheepsbouwindustrie
gebouwde vaartuigen (vracht- en pas
sagiersschepen voor de groote, de kust
en de binnenvaart, sleepschepen, bagger-
materieel, drijvende kranen enz., vis-
schersschepen, oorlogsvaartuigen etc.) ge
durende de jaren 19341938 gemiddeld
slechts f41.4 millioen heeft bedragen,
waarvan f30.7 millioen voor Nederl. en
f 10.7 voor buitenlandsche rekening. Voor
herstellingen en hulpdiensten ontving de
Nederlandsche scheepsbouw in deze jaren
gemiddeld f27.2 millioen.
De bouw van de drie slagkruisers ver-
eischt een bedrag, de helft hooger dan
de waarde van alle op de Neder
landsche werven in de vijf jaren
1934—1938 gebouwde schepen (f 207.1 mil
lioen), of nagenoeg evenveel als alle
ontvangsten van den Nederl. scheeps
bouw uit bouw en reparatie in die jaren
samen (f 343,2 millioen). (Robaver).
POST-TELEGRAAF-TELEFOON
Nieuwe postzegels
De verschijning van eein serie tniieu'we
postzegels met beeltenis van de Konin
gin kan, onvioiorziene omstajrudigheden
voorbehouden, binnenkort tegemoet wor
den gezien.
Het eerst Bullen de nieuWe zegels in
de waarden van 5 tot en met 40 cent
in nieuwen vorm verschijlneln, tegelijk zul
len ook de zegelafdrukken met beeltenis
van de Koningin ioip briefkaarten van
j 71/2 nent enz. worden vernieuwd.
De verkrijgbaarstelling hiervan zal wel
licht reeds op 1 April kunnen geschiet
den. De verkoop van de oude zegelsi
Zal dan worden gestaakt.
De bevolking van "Schouwen—
Duiveland en de zulgkracKt
groote steden
Binnenkort komen nieuwe post
zegels met beeltenis der Koningin
Amsterdam Lissabon v.v. 2 maal
per week met Douglas DC II
Het bouw- en woningtoezicht op
Schouwen Duiveland belicht
Voetbalwedstrijden van den ZVB
op Zondag zijn alle afgelast
Wrijf dan keel, rug en borstje in met
Dampo. Wonderlijk zooals dat helpt!
Pot 50 ct. Tube 40 ct. Doos 30 ct.
Zondag 24 Februari
'e voormiddags 10 uur
Ds REDDINGIUS
TekstMarcus 11 9 en 10
Waarom wordt Christus gekruisigd
VEREEN. Istijjinnicj HERVORMDEN'
Baroroleterstond wan hedenmHddag 12 uur.
Zoo op.:
Zon onder:
25 Febr.
6,69
17,28
26 Febr.
6,57
17,30
Maan op:
Maan ondar:
25 Febr.
20,49
7,35
26 Febr.
22,09
8,04
Hoog- en laagwater te Zierikzee
Hoogwater: Laagwater:
25 Febr. 4,01 16,35 9,30 21,40
26 Febr. 4,46 17,17 10,14 22,22
Zondagartiendlenst Ziarlkzae
2S Febr.: Dr. Boogerd en Dr. Verapyck
