ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE DONDERDAG 15 FEBRUARI 1940 OPOEN< De Kern WlijnhaïulVó ABONNEMENT Prijs fl.50 p. kwartaal, bulten Zierikzee f 1.80. Voor het buitenland flo.— p. jaar Afzondei lij'.." nummers 5 cent. Ver schijnt dagelijks, behalve 's Zondags. Uitgave: N.V_de]Zierikzeesche Nieuwsbode,^Zierikzee, Schuithaven B 94 Tel, 32, Postgiro 137677 - Dir. A. J. de Looze - Uitg.-Red.: M. J, Kosten 96STE JAARGANG No. 14265 ADVERTENTIES Prijs: 20 cents p. regel, minimum 80 cents Bi) contract speciale prijzen. Grootte der letters naar plaatsruimte. „Sucoesjes" 60 cents. Inzending tot 's morgens 10 uur ONDER DEN SCHIJNWERPER blijft in de belangstelling Finland staan, het land dat met den moed der vertwijfeling strijdt voor zijn onafhanke lijkheid tegen de enorme legers, die Sta lin in het vuur werpt op de Karelische landengte, waar de Mannerheimlinie het nog houdt. Doch bij het zuiver afwegen der berichten, zoowel van Finsche als van Russische zijde, blijkt dat de Finnen zoo nu en dan tot tegenaanvallen moe ten overgaan, teneinde verloren gegane stellingen te heroveren. Kunnen de vlugge Finnen, door hun uit stekende militaire training en aanvoering, het ie land tegen de Sowjetscharen op nemen, in de lucht heerschen de Russen. Doordat de Finnen geen voldoende vlieg tuigen en afweergeschut hebben kunnen ze de gieren niet uit de lucht halen om daardoor hun steden te vrijwaren tegen vernietigende bombardementen. Het Fin sche leger heeft dringend behoefte aan mannen, kanonnen en vliegtuigen om den vijand terug te drijven. De Scandina- viërs kwamen hun stamverwanten reeds te hulp, ook met vrijwilligers, welke thans ook in Engeland worden aangeworven om dienst te nemen in Karelië of elders in Finland. Liet Londen het zenden van hulp aan Helsinki eerst oogluikend toe, thans steunt het de hulpactie openlijk, terwijl men in Frankrijk, impulsiever dan Engeland, geen blad voor den mond neemt, wanneer het in de pers tegen Moskou gaat. ^^at komt na Finland? Politieke samen- werking tusschen Berlijn en Moskou via Scandinavië in het gebied van den Atlantischen Oceaan en uitvoering van bepaalde plannen in het Balkangebied Stalin zet den grootsten spoed achter liquidatie van den oorlog met Finland door de verplettering van dit land, ten einde te voorkomen, dat de weerstand der Finnen zich consolideert, de oorlog sleepende blijft en de Sow jet-Unie hetzij in het Noorden, hetzij in het Zuiden, hetzij in het Verre Oosten rijp wordt voor een geconcentreerden aanval van zijn politieke tegenstanders. Zoowel Frankrijk als Engeland worden scherper in hun reacties tegen de Sowjet-Unie, Japan handhaaft onverzoenlijk zijn anti communistische politiek. Zoodra de lente intreedt en het ijs gaat smelten, ligt de kust van Moer- mansk open voor een eventueelen aan val der Geallieerden vloten en het af snijden van de aanvoeren van Moermansk naar Finland. Een gelijktijdige actie der Geallieerden in het Naburige Oosten zou in een dergelijk plan haar plaats kunnen innemen. Het doel van zulk een gecoör dineerde actie zou kunnen zijn, niet slechts Finland te vrijwaren voor onder gang, maar het nog zwak-georganiseerde enonomische leven van de Sowjet-Unie te ontwrichten en aldus het Derde Rijk den beraamden economischen steun der Sow jets te ontnemen, welke het moet vrijwaren voor de doodelijke gevolgen der Engelsch-Fransche blokkade. DEZE WINTER SCHIJNT ALLE RECORDS TE ZULLEN BREKEN In de weerkeuken van De Bilt Om nu eens precies te weten, waar aan wij ons hebben te houden voor de komende dagen, daarbij ook nieuwsgierig naar de oorzaken van de vorst, heeft het ANP een bezoek gebracht aan het Ko ninklijk Nederlandsch Meteorologisch In stituut in De Bilt, waar wij gebrui ken een bijna officieelen term de „keuken van het weer" is gevestigd. Stormloopen van depressies faalden De hoofddirecteur, dr. H. G. Canne- gieter, was eigenlijk niet bijster opwek kend, toen hij zeide, dat er in de ge schiedenis vorstperioden bekend zijn, die tot Maart duurden. De ijswinter van thans kan het ook wel tot de lentemaand uithouden, al moeten we bedenken, dat de kansen snel en zelfs binnen 24 uur kunnen keeren. Wanneer wij zooals nu strenge vorst krijgen, dan beteekent dit, dat een bepaalde luchtdrukverdeeling gunstig is voor aanvoer van koude win den uit het Poolgebied. De toevoer van warme lucht moet komen van den oce aan. Het gebied van hooge luchtdruk boven Scandinavië zit als het ware vast gespijkerd. Alle stormloopen van depressies heb ben hét onderspit moeten delven", zoo karakteriseerde dr. Cannegieter den toestand, waarin wij momenteel leven. Het is zeer goed mogelijk, dat wij nu en dan een korte periode van dooi mee maken, maar zoo lang het gebied van hoogen druk boven Scandinavië even krachtig blijft als nu het geval is, zoo lang zullen wij Oostenwinden hebbenen, dus vorst. Afnemen van de vorst nog niet te verwachten 1 Daar komt nog bij, dat de omstandig- heden voor het aanhouden van de vorst nu wel buitengewoon gunstig zijn. Dr. Cannegieter wees bijvoorbeeld op het dichtvriezen van de Oostzee en het Kat tegat, en op de sneeuwbedekking van bijna geheel Europa. Ontbraken deze factoren, dan zouden de arctische win den zoowel boven land als boven water warmte opnemen, zoodat zij over ons land minder koud zouden aankomen. Het ijs- en sneeuwdek zorgt er wel voor, dat de grondtemperatuur niet boven het nulpunt stijgt. Zoo is de toestand van het oogenblik. Veel verbetering, of lie ver afnemen „van de vorst, is niet te verwachten. Alle strenge winters van 1849 zijn thans al voorbijgestreefd Ter vergelijking diene dat het insti tuut in De Bilt voor de jaren 1855, 1890 en 1940 de volgende laagste temperatu ren opteekende: 18 Februari 1855 -—17.7 graden 30 December 1890 —15.8 graden 13 Februari 1940 —.16.7 graden De laagste temperatuur ooit in De Bilt geregisteerd kwam voor op 3 Fe bruari 1912. Het kwik daalde toen 20.0 graden Celsius beneden het nulpunt. Het is daarom ondoenlijk om de koudste dagen gedurende een reeks van jaren vast te stellen. Daartoe zou men waar nemingen op eenzelfde plaats noodig hebben. De waarnemingen in de Bilt ge schiedden regelmatig, doch op andere plaatsen is dit niet het geval geweest, zoodat vergelijkingsmateriaal ontbreekt. Zeker is, dat de temperatuur in Eelde in den nacht van Maandag op Dinsdag een absoluut record is voor ons land. VERSCHILLENDE BERICHTEN Moteropname in het grensgebied gevaarlijk In de buurtschap Holterhoek onder de gemeente Eibergen liggen, even over de Duitsche grens, op Duitsch gebied eenige huizen, welké zijn aangesloten bij de N.V. Electriciteits-Mij. „De Berkelstreek". Zaterdag wilde, naar „Tubantia" meldt, de heer Radstake, de incasseerder van deze Mij., de meters in bedoelde woningen op nemen. Hij mocht echter niet over de grens en daarom bleef hij op Neder landsch gebied staan en riep de bewoners toe hem de kaart met den stand te ge ven. Toen men aan zijn verzoek had vol daan, verzocht hij een der bewoonsters haar buurman even te willen waarschu wen voor de kaart. Terwijl hij stond te wachten werd plotseling van over de grens het vuur op hem geopend en vlogen de kogels hem langs de ooren. De heer Radstake wilde nog dekking zoeken, maar dit gelukte hem niet, waarom hij met de handen omhoog bleef staan. Daar op kwamen eenige Duitschers nader, die met revolvers in de hand de grens pas seerden en den heer Radstake vragen stelden. De heer Radstake kon zich daar na verwijderen. De vrouw, die haar buur man wilde waarschuwen dat de incas seerder den meterstand moest opnemen, werd gearresteerd. Twee mannen omgekomen door gasveritikking Te Tweede Exloërmond in Drente zijn twee menschen, een autoverhuurder en zijn knecht, door gasverstikking om het leven gekomen. Zij hadden tot laat in der avond gewerkt aan een spoedwerk het repareeren van een auto, waarmee een zieke moest worden vervoerd. We gens de felle koude hadden zij afgespro ken na het werk niet naar huis te gaan doch in de garage te blijven slapen. Toen de familieleden 's morgens in de garage kwamen, vonden zij de mannen dood op den grond liggen. Blijkbaar wa ren zij door gassen uit de uitlaatpijp van de auto gestikt. Kranige redder Eerst thans is bekend geworden, meldt „Het Volk", welk een dappere daad Za terdagmiddag een achttienjarige jongen, Hendrik Bloemsma, te Eindhoven heeft verricht. Drie kleine kinderen van de familie Zuidam, wonende aan de Jan van der Bildtstraat, respectievelijk drie, vijf en zeven jaren oud, waren Zaterdag middag op de leemputten van de steen fabriek Van Hapert, achter de Brugman straat, aldaar, in een wak geraakt en i onder het ijs geraakt. Een buurjongen van I deze drie kleuters, Mie in de onmiddel- lijke nabijheid vertoefde, heeft alle drie de kinderen, door zijn eigen leven in j gevaar te brengen, gered. Nijpend gebrelc aan petroleum en brandstof op Ameland Er begint te Ameland gebrek aan veel artikelen te komen en het is emdanlkbaar dat men daar met de voorziening van verschillende behoeften kan Wachten' toit de vaart open komt. Velen, die zich tot dusverre bïji de zuivelfabriek te Hollum! om brandstof konden wendem, zien zich thans dezen weg afgesloten, icxmdat het bestuur besloet, niet meer af te geven dan in beslist noodzakelijke gevallen, om dat men anders zelf gebrek aan kolen' krijgt. Twee militaire vliegtuigen brachten.,... 196 k.g. anthraciet. Aan petroleum is even eens behoefte, verschillende winkeliers zijln uitverkocht; aangezien 8o pereent der be woners van het eiland iop petroleumstellen kookt, is het begrijpelijk, welk een ramp petroleumnioiod voor het eiland zal wor den. Het kan nog wel een maand duren, voor de vaart open is. Men hoopt echter, dat er spoedig hulp kcwnt en men acht het niet uitgesloten, dat er een bont kan aankomen in het Amelamdergat. lm.' ver band met den geringen, voorraad brand stof hebben B. en W. besloten alle open bare scholen op het eiland van Maandag a.s. af te sluiten. RAADZAALFLITSEN door het XlVe lid In onzen somberen tijd heeft de bur gemeester in zijn Nieuwjaarsrede geen opwekkende klanken laten hooren over het pas verstreken jaar, dat met 'n zwarte kool in de annalen der wereldgeschie denis zal worden opgeteekend. Het aantal inwoners brokkelt steeds verder af en blijft onder de 7000 schom melen. De tijd, dat Zierikzee pl.m. 10.000 zielen telde kort voor de Fransche overheersching schijnt niet terug te willen keeren. Alleen klein-industrie en scheepsbouw zou hier wellicht uitkomst kunnen brengen, daar zulke bedrijven aan vele handen werk geven. Met de gemeentelijke schatkist is het jammerlijk gesteld; de bodem is zichtbaar. Het Rijk zal extra subsidie moeten neertellen, opdat we het hoofd boven water houden, maar daarmee krijgt de autonomie weer een zware duw bij de vele andere die ze geregeld heeft te incasseeren. Mogelijk dat het Rijk beseft, dat door zijn voorschriften en verordeningen, de stadsruif herhaalde lijk groote plukken veeren moest laten. En nog is het einde daar niet. Immers in September genomen buitengewone maatregelen, die groote offers vroegen, zullen voor rekening der gemeente b 1 ij - ven; streelend vooruitzicht! Tenzij buitengewone omstandigheden zulks zouden belemmeren, zal de ker mis in het begin van September e.k. doorgaan. De militaire commandant in onze provincie had bezwaren tegen het houden van kermis in het in staat van beleg verkeerende gebied, maar voor Zierikzee gelden de geopperde bezwaren in mindere mate dan voor andere Zeeuw- sche steden. Toen de voorzitter, bij de behandeling der begrooting, het woord brandweer noemde, vroegen eenige leden tegelijk het woordwat te ver wachten was, want aan deorganisatie en alarmeering scheen iets te haperen, evenals aan de stalling en aan de slan gen van de overigens uitstekende auto spuit. Maar B. en W. hadden het storm- sein gejjien en bleken op hun hoede. Voordat de debattenstorm losbarstte, deel de de voorzitter mede, welke maatre gelen B. en W. dachten te nemen t.a.v, een reorganisatie van alarmeering der brandweer en opberging van de auto spuit en aankoopen vernieuwing van het slangenmateriaal. De raad kwam on middellijk in milder stemming en het brandweerdebat werd een kalm vlie tend beekje, inplaats van een zware zee gang. De stoelen in de raadzaal zullen niet worden vernieuwd. Ze zijn wel van ouden vorm, maar toch goed zitvast, wat voor de leden een prettig gevoel kan geven. Voor 1918 bevatten sommige stoe len klemmen, waardoor ettelijke leden als 't ware aan hun zetel waren ge klonken en daardoor te lang bleven zit ten, Het groene kleed over de raads tafel vertoont sporen van ouderdom en vervuiling; als „groene kleed" in de mooie raadzaal is het niet meer presen tabel. Een tweede Mogge moge zijn va derstad eens te dien opzichte bedenken. Bij de debatten over den gemeente* bouwmeester of een directeur van bouw- en woningtoezicht, is nog een figuur uit 's lands historie opgeroepen, n.l. de schepper van onze gemeentewet, minister J. R. Thorbecke, n.l. wat deze wel gezegd zou hebben over de toe passing van artikelen dezer wet, naar aanleiding van het s'tandpunt dat Ged. St. innemen in de centralisatiepoging van eilandelijk bouw- en woningtoezicht. Dit college staat op het standpunt, dat niet slechts een centrale regeling van het bouw- en woningtoezicht voor Schouwen- Duiveland wenschelijk is, doch ook dat het daarvoor thans het juiste tijdstip is in verband met het feit, dat in ver schillende gemeenten op ons eiland of een vacature van gemeente-opzichter be staat of een zoodanige vacature eerst daags in 9 gemeenten zal ontstaan. En nu opent art. 13 van de Woningwet de mogelijkheid tot v r ij w i 11 i g e, dan wel gedwongen samenwerking op dit gebied. Erg bemoedigend ziet het er niet uit met het stukje autonomie te dezen opzichte, blijkens bovenstaande uit lating. En nog donkerder wordt het ver schiet wanneer men het oog richt naar Goes, dat zoo'n functionnaris reeds be zit. Zierikzee besloot zich voorshands schrap te zetten en handhaafde het sa laris voor een eigen gemeente-bouwmees ter, die het broodnoodig heeft! STORMWAARSCHUWINGSDIENST Geseind van de Bilt Donderdagmorgen 15 Februari te 9 uur 20 aan de posten van Delfzijl tot Hoek van Holland ATTEN81E8EIN NEER*. Finland als pion op hat wereld politieke schaakbord Deze winter schijnt alle records te zullen breken De kapitein der «Burgerdijk» vertelt over de torpedeering De verpachting der mosselper- leverde 40 —60 minder op Om het vriespunt tot lichte dooi Zenuwtabletten koker 75 cent Maagtabletten koker 75 cent Hoofdpijntabletten koker 60- cent Laxeertabletten doos 60 cent Alteen echt met den naam Mijnhard!. Zon op: Zfiti onder: 16 Febr. 7,18 17,11 Maan op: Maan onder: 16 Febr. 10,26 0,55 Eerste Kwartier 13,15 Hoog- en laagwater te Zierikzee Hoogwater: Laagwater: 16 Febr. 1,14 19,50 0,51 13,18 MOEDER HOLLAND MOET I 300 MILLIOEN LEENEN Moeder Holland heeft behoefte Aan een massa huishoudgeld, Als ze zoo haar lijstje nagaat Staat ze werkelijk versteld! Reeds vóór de mobilisatie Werd het haar soms bang te moe, Maar nu dat er ook nog hij komt Is z'er hopeloos aan toe. Noodgedwongen moet ze leenen, Zij het op bescheiden wijs: Ze stolt aan haar rijkste kinders Dit keer geen te hooge eisch. Evenwel vermaant ze dringend: Stelt, mij dit keer niet teleur Want, als dit niet goedschiks lukt, dan.., Staat de stok achter de deur. Moeder Holland heeft vertrouwen Dat de stok niet noodig blijkt, Ieder zal zijn plicht begrijpen Nu ze ernstig-dreigend kijkt. Ook al treft de oorlogsgeesel Ons bijwijlen met een striem, Als wij zien naar and're landen Dan is hier de last miniem. J.S.

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1940 | | pagina 1