ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
WOENSDAG 14 FEBRUARI 1940
OPOENOl
21EWKZHSCHE COURANT
De Kern
Rei n m ivittm dm nnt
3
ABONNEMENT
1707-1888
Prijs fl.BO p. kwartaal, bulten Zierikzee
fl.80. Voor het buitenland f 10.— p. jaar
Afzonde*^/..? nummers 5 cent. Ver
schijnt dagelijks, behalve 's Zondags.
Uitgave: N.V. de Zierikzeesche Nieuwsbode, Zierikzee, Schuithaven B 94
Tel. 32, Postgiro 137677 - Dir.: A. J. de Looze - Uitg.-Red.M. J» Kosten
96STE JAARGANG No. 14264
ADVERTENTIES
Prijs: 20 cents p. regel, minimum 80 cents
Bij contract speciale prijzen. Grootte der
letters naar plaatsruimte. Succesj es" 60
cents. Inzending tot 's morgens 10 uur
DE ORGANISATIE
VAN DEN VREDE
Initiatief van Roosevelt
VREDE en VRIJHANDEL
Nadat de Amerikaansche Minister van
Buitenlandsche Zaken, Cordell Hull, had
medegedeeld, dat informeele diploma
tieke besprekingen waren begonnen met
de neutrale regeeringen, eventueel uit te
breiden tot de oorlogvoerenden, met het
oog op het duidelijke verlangen van alle
neutrale landen naar uiteindelijk herstel
van den wereldvrede op een gezonde
duurzame basis, kwam President Roose
velt onmiddellijk daarop met de aankon
diging, dat hij zijn onderstaatssecretaris
Sumner Welles naar Europa
zou zenden om zich door middel van diens
persoonlijke besprekingen op de hoogte
te doen stellen van de gebeurtenissen in
Italië, Frankrijk, Engeland en Duitschland
In een nadere toelichting deelde Mi
nister Cordell Huil mede, dat President
Roosevelt deze stappen had ondernomen
wegens de huidige vijandelijkheden in
verschillende deelen van de wereld, we
gens de gevolgen van die vijandelijkhe
den voor de neutrale landen en wegens
den duidelijken wensch van alle neutrale
volkeren den wereldvrede te herstellen
op een gezonden, -blijvenden grondslag
voor alle naties. De doeleinden van den
President, aldus de Minister, zijn de
VREDE, en een gezond economisch leven
in het tijdperk na den oorlog, welke
beiden slechts zijn te bereiken bij aan
vaarding door alle landen van een ge
zonde vr ij handelspolitiek.
Er is in de oorlogvoerende landen reeds
veel hards en bitters gezegd en geschre
ven omtrent de grondslagen, waarop han
del en verkeer met de vijanden van thans,
na het sluiten van den vrede moeten
worden gevestigd. Voorstanders van den
vrijhandel, die in ons door den oorlog
gespaard vaderland hun verstand niet
behoeven te laten overheerschen door ge
voelens van haat tegen de bewoners van
een ander land, kunnen bij het ver
nemen van de gestelde vèrgaande^eischen
slechts droefheid gevoelen, dat men
daar uit den loop der gebeurtenis
sen zoo weinig heeft geleerd.
Wanneer dergelijke meeningen mochten
zegepralen, dreigt het gevaar, dat bij
het sluiten van den vrede reeds weer de
grondslag wordt gelegd voor den vol
genden oorlog. Men heeft bij deze uitin
gen niet zuiver te doen met het in toe
passing brengen van protectionis
tische theorieën; de voornaamste
drijfveer is de haat tegen de vijanden
van heden, welke men wil maken tot
vijanden voor de toekomst. Wanneer de
geëischte maatregelen werden ingevoerd
in elk der oorlogvoerende landen, zou
den wij in afzienbaren tijd een nieuwen
Europeeschen oorlog beleven, aan welken
misschien ook staten, die thans onzijdig
heid hebben kunnen handhaven, gedwon
gen zouden worden deel te nemen.
En met die toekomst voor oogen zou
den de volkeren, dadelijk na het sluiten
van den vrede, hun krachten niet in de
eerste plaats kunnen wijden aan het her
stel van hun geknakte w el vaart
doch zij zouden weder als voorheen
groote sommen moeten opbrengen voor
hun bewapening, opdat zij in den te
verwachten, onvermijdelijken oorlog nog
beter gereed zouden zijn. En de ver
wachting, dat de ramp, waardoor de we
reld opnieuw is geteisterd, althans dit
ééne goede resultaat zal hebben, dat
men zou hebben ingezien tot welke nood
lottige gevolgen de kunstmatige afslui
tingen der verschillende staten op den
duur moesten leiden, is dan een ijdele
illusie geworden.
Wij willen niet poseeren voor idealis
ten, die van de staten verlangen, dat zij
zuiver altruïstisch voor elkaar werken;
wij erkennen, dat de regeering van elk
land in de eerste plaats bedacht moet
zijn op de welvaart der eigen onderda
nen. Maar een regeering, welke nog
meent, dat zij de belangen harer burgers
het best dient, door het land zoo weinig
mogelijk toegankelijk te maken voor de
producten uit andere landen, streeft haar
doel voorbij en maakt haar burgers juist
door haar egoïstische politiek tenslotte
ongelukkig.
Vernietiging van de nijverheid van den
anderen staat is niet te bereiken, om de
eenvoudige reden, dat een staat als zoo
danig geen nijverheid heeft. Er is geen
nijverheid van Duitschland, van Neder
land. van Engeland, enz., er zijn slechts
Duitsche, Nederlandsche, Engelsche indu-
striëelen, die met elkander concurreeren.
Niet omdat zij tot verschillende nationa
liteiten behooren, maar omdat zij den
zelfden tak van nijverheid uitoefenen. En
nu kan de regeering van staat A beproe
ven door heffing van hooge tarieven een
bepaalden tak van nijverheid binnen haar
eigen grenzen tijdelijk tot hoogen bloei
te brengen en daardoor de industrieelen,
die in staat B dezelfde nijverheid uit
oefenen, te ruïneeren, maar door die po
litiek ruïneert ze wellicht binnen haar
eigen grenzen, of in staat C, de beoefe
naren van vele andere takken van bedrijf
De grens der economische
groepen valt niet samen met die der
staten, doch loopt daar dwars doorheen;
de verschillende bedrijfstakken in onder
scheidene staten zijn zoozeer van elkaar
afhankelijk, dat de vernietiging van een
nijverheid in den eenen staat terstond
een nadeeligen terugslag geeft op een
anderen tak van industrie of handel in
een anderen staat. Naarmate het feit van
pnze onderlinge afhankelijkheid duidelij
ker zichtbaar wordt, zullen de opvattin
gen omtrent den noodzakelijken belan
genstrijd en de onvermijdelijke vijand
schap, waarop de tegenwoordige politiek
in Europa steunt, worden verdrongen.
En wanneer dan andere, meer met de
werkelijkheid overeenstemmende opvat
tingen er voor in de plaats zijn getreden,
zullen de grondslagen voor een betere
Europeesche samenleving zijn gelegd.
VERSCHILLENDÊ BERICHTEN
Hoeveel tabslc in 1939 tot etch werd
Nederland heeft in 1939 1678 millioen
sigaren, 5234 millioen sigaretten en 11
millioen kg tabak tot een gezamenlijke
waarde van 145 millioen gulden in rook
vervliegen.
Aldus leert ons de zoo juist verschenen
Januari-aflevering van het maandschrift
voor het Centraal Bureau voor de Stati
stiek. Vergeleken bij vorige jaren is het
verbruik van rookwaren zeer sterk toe
genomen. Voor sigaren bedroeg de toe
neming vergeleken bij 1938 bijna 130 mill,
stuks, voor sigaretten bijna 470 mill, stuks
en voor tabak 1.3 millioen kg. Vooral de
laatste stijging is opvallend, omdat de
omzet van tabak de laatste jaren be
houdens eenige onderbrekingen steeds is
verminderd.
Een groot deel van deze stijgingen zal
voor rekening van de mobilisatie gebracht
moeten worden.
Botter vermi»t maar weergekeerd
Men maakt zich te IJmuiden ongerust
over den botter H.D. 40, welke van
IJmuiden ter vischvangst is uitgevaren
en Dinsdagmorgen werd terugverwacht.
Bij informatie is gebleken, dat het schip
niet een andere haven is binnengeloopen.
Dit was voor de plaatselijke commissie
van de Noord- en Zuidhollandsche Red
ding Maatschappij aanleiding, de „Neeltje
Jacoba" te laten uitvaren om naar den
vermisten botter te zoeken. Er zijn ver
moedelijk vier menschen aan boord van
8e H.D. 40.
De vermiste botter „H.D. 40", 'Waarvoor
gisteren de „Neeltje Jacoba" is uitgeva
ren, is gistermiddag half vijf opi eigen
kracht de haven van IJmuiden bimlnienge-
loopen. De opvarenden vaini het scheepje,
drie jongelui, hebben de reddingboot niet
gezien. Deze is telefonisch teruggeroepen
Tusschen da buffers bekneld
Een ernstig ongeval is gebeurd op de
losplaats van de N.V. Steenkolenhandel
Siebesma en Prins te Leeuwarden.
Zes arbeiders waren bezig een gela
den 30-tonswagen voort te duwen. Het
is daarbij gebruikelijk, dat de werklieden
een roode vlag plaatsen, zoodat het spoor
wegpersoneel weet, dat men op de los
plaats bezig is. Deze keer is dit echter
verzuimd, waardoor een eveneens gela
den 30-tons wagen, voor dezelfde N.V.
bestemd, op het spoor gerangeerd werd,
waar de zes mannen den anderen wagen
voortduwden. Klaarblijkelijk heeft geen
van hen den wagen hooren aankomen,
waardoor twee van hén, de losse arbei
ders P. de Beer en J. Tichelaar tusscnen
de buffers geraakten. De eerste, die 44
jaar oud was, werd op slag gedood.
Tichelaar raakte met zijn linker arm be
kneld, die op twee plaatsen brak.
VERKOOP INGEN
OUD-VOSSEMEER. Notaris D. van de
Velde te Tholen, heeft in het openbaar
verkocht een woonhuis met erf gelegen
aan de Kalisbuurt, groot 3 A., bewoond
door Math. Vos. Kooper werd dhr. Math.
Vos, voor f 1700.
KORT EN BONDIG
Het Zweedsche schip „Orania" (1854
ton) is in de Noordzee getorpedeerd
en gezonken. Tien personen zijn ge
red door een torpedojager. Een redding
boot met tien leden van de bemanning
wordt vermist. Een nieuwe bom
menwerper, welke te San Diego (Ca-
lifornië) bevredigende proefvluchten heeft
gemaakt, een uursnelheid van 500 km.
heeft behaald en een vliegbereik heeft
van meer dan 5000 km., is uitgerust met 4
18 cyl. motoren van 1200 pk. Hij kan
4 ton bommen vervoeren. Het vliegtuig
is een eendekker met een vleugelbreed
te van 33 m. Er is plaats voor een be
manning van 6 tot 9 koppen. Op
84-jarigen leeftijd is te Pretoria, na een
ziekte van twee jaren overleden com
mandant G. M. J. van Dam. Hij was
in 1876 met zijn ouders uit Nederland
naar Zuid-Afrika gekomen. Zij vestigden
zich te Potchefstroom, waar zijn vader
gemeente-ambtenaar werd. Van Dam werd
secretaris van het vermaarde drieman
schap bestaande uit Kruger, Joubert en
Pretorius. De leider der delegatie van
Zweedsche boerenorganisaties, die een
studiereis in Finland maakt, heeft mede
gedeeld, dat Finland op oeconomisch
gebied en op het terrein der voedsel
voorziening geholpen moet worden, om
dat vele producenten consumenten zijn
geworden. Zweden zendt reeds boter en
andere zuivelartikelen. Door den aan
houdenden sneeuwval zijn alle
verbindingen tusschen Sub-karpathisch
Rusland en het overige deel van Hon
garije verbroken. In een dal bij Tara-
ckrcszna is een groep arbeiders bedol
ven door een sneeuwmassa van 50 m.
breed en 10 m. hoog. Hoewel onverwijld
reddingspogingen in het werk werden
gesteld, heeft men 'weinig hoop. Na
28 uur in een open boet te hebben rtaod.-
gezwalkt, zijn cif leden van de beman
ning van de Britsche treiler „Tomiga"
gisteren1, aan de Z.O. kust van Ierland
aan land gezet. Alle geredden *waren
volkomen uitgeput, terwijl drie man zwaar
Waren gewand. De „Tiagimo", welke 290
ton mat. werd, aldus Reuter, daar een.
duikbaat tot zinken gebracht, doordat
deze twintig schoten ioip het schip af
vuurde op een afstand van 500 meter.
Hierdoor werd een lid der bemanning
gedood. De overlevenden werden door
een Spaansch schip opgepikt. Twee
imijnenleggers hebben het ijs bij'
Huissen trachten te breken. Het gevolg
Was, dat ieenige groote schotsen zijn los
geraakt en de rivier afdreven. Het ijs
zet zich nu onderlangs weer vast. Tot
halverwege onderlangs is de rivier vrij;
daar begint opnieuwi het vaste ijsdek,
dat zich tot Wiel uitstrekt.
RECHTZAKEN
Politierechter te Middelburg
R. de J., 33 j., schippersknecht te
B r u i n i s s e, wegens diefstal van een
rijwielbelastingmerk, toebehoorende aan
K. C. Hoogerhuis, huisvrouw van C. A.
B., gepleegd iop 6 Januari te Ouwerkerk.
Eisch1 maand gevangenisstraf voor
waardelijk, proeftijd 3 jaar en f25 dagen
hechtenis. Uitspraak: 1 maand gevange
nisstraf voorwaardelijk, proeftijd 3 jaar
en f 15 of 10 dagen hechtenis.
Verlies van uiterlijk schoon 7
Zeven jaar geleden werd een toenmaals
8-jarig meisje, woonachtig te Schoonho
ven, door een Haagschen chirurg voor
een keeloperatie behandeld. Per on
geluk werden daarbij de middelste twee
tanden uit haar onderkaak gestooten. Om
deze schade te herstellen, werd in haar
mond een z.g. brug over vier tanden aan
gebracht, hetgeen een langdurige en kost
bare geschiedenis werd, daar het meisje
nog in de groeiperiode was. Behalve de
kosten van deze behandeling en de reis
kosten, die het meisje naar den tandarts
te Gouda moest maken, spraken de ouders
den medicus in rechten aan voor het ge
leden schoonheidsverlies van hun doch
ter, daar haar onderlip door de bewer
king iets naar binnen was gegroeid. In
totaal vorderden zij f 13.000.
De rechtbank heeft bij interlocutoire
vonnissen beslist, dat de medicus in prin
cipe aansprakelijk is en over het bedrag
der schadevergoeding zijn gisteren de
pleidooien gevoerd.
Mr. G. H. A. Grosheide te Amsterdam,
trad voor de eischende partij op. Hij
legde eenige foto's van het meisje over
en betoogde, dat door het geleden
schoonheidsverlies het meisje achterge
steld zou worden, wanneer zij zou solli-
Uit de Nieuwsbode
van vóór vijf-en-twintig jaar
Van 12 18 Febr. 1915. In het
lokaal van den heer O. Verver, deelde
dr. A. v. d. Hoeven de prijzen uit van
den gehouden wedstrijd der schaakclub
„Zierikzee".
Nieuwpoort en de oeversvan den
Ijzer werden door de Duitschers hevig
beschoten. Aanvallen in de Argonnen mis
lukten. Hevig artillerievuur woedde op
verscheidene punten van het front.
Te Vlissingen heeft een Fransch
vliegtuig bommen laten vallen; één kwam
in het water terecht, de ander op de
glooiing van den dijk, waardoor eenige
schade werd aangericht.
De watertoren van de R.T.M. te
Burgh, ten behoeve van de lijn Brou
wershaven—Burgh heeft de voorgeschre
ven hoogte bereikt.
Ter hoogte van Gorishoek ver
dronken op de Oosterschelde de vrouw
en zoon van den schipper J. de Nood
uit Vlissingen.
Na des voormiddags door ds. J.
de Leur van Zonnemaire te zijn beves
tigd, deed ds. van Doorn 16 Febr. des
voormiddags zijn intrede te Noord-
gouwe.
Beroepen te Leerdam ds. J. E.
Klomp te Poortvliet.
Het 10e Russische leger werd in een
slag bij de Massurische meren verslagen
Meer dan 50.000 Russen werden gevan
gen gemaakt.
citeeren naar een betrekking, zooals die
van privé-secretaresse. Wat het gevor
derde bedrag betreft, wilde pleiter dit
verminderen, indien de rechtbank dat
billijk mocht achten.
Mr. Th. Folkers, eveneens uit Amster
dam, voor gedaagde optredend, kon niet
inzien, dat het meisje aan aantrekkelijk
heid heeft ingeboet. Veel meisjes hebben
een iets teruggetrokken onderlip en plei
ter vond niet, dat haar uiterlijk schoon
daardoor werd geschaad.
De uitspraak werd bepaald op 7 Maart.
LANDBOUW EN VEETEELT
De Centrale Hongstenkeuring te Goes
Verschenen is het boekje voor de bo
vengenoemde keuring, welke zal worden
gehouden op morgen Donderdag 15 Febr.
In totaal zijn voor deze keuring 126
hengsten ingeschreven, waarvan een 7-tal
voorwaardelijk, daar deze, alvorens aan
de premiekeuring te mogen deelnemen,
eerst dienen te worden gekeurd voor
dekking.
Er zijn 47 drie-jarigen ingeschreven;
24 vier-jarigen; 31 vijf- en zes-jarigen;
19 hengsten van zeven jaar en ouder en
vijf oud-kampioenen.
Er zijn zeven 3-jarigen minder inge
schreven dan 't vorige jaar, maar men
verwacht hierdoor een betere kwaliteit.
Wanneer thans slechts 10 hengsten zijn
opgenomen is het Keurstamboek, tegen
22 in 1939, dan is dit niet het gevolg
van mindere kwaliteit, doch van een aan
merkelijk strengere selectie. Gemiddeld
zal de kwaliteit beter blijken te zijn
dan in 1939.
Consumptiamelkvoorziening in Zeeland
De Rijkszuivelconsulent voor Zeeland,
ook belast met veeteeltzaken, de heer
C. Zwagerman schrijft in zijn jaarverslag
het volgende over den toestand der con-
sumptiemelkvoorziening
In Zeeland dient ongeveer 1/3 der to
tale melkproductie voor de consumptie.
Ongeveer 50 o/0 van alle veehouders
heeft belang bij geordende toestanden
op dit gebied. Meerendeels zijn dit de
betrekkelijk kleine en middelgroote be
drijven, meestal zwaar belast en met vrij
groote tot groote belangen bij de resul
taten der veehouderij. Tusschen de Zeeuw-
sche akkerbouwers hebben zij, gezien de
resultaten der veehouderij, een niet be
nijdenswaardige materieele positie.
Het is dan ook gelukkig, dat de orde
ning op dit terrein gunstige resultaten
afwerpt. Melkoorlogen behooren tot het
verleden. De verkoopprijzen zijn beschei
den, maar laten een sober bestaan toe.
Een zeer gunstig gevolg is tevens, dat
door de organisatie (die 3260 veehouders
en 354 melkslijters zonder koeien omvat)
meerdere menschen thans beschikbaar
zijn voor voorlichting en onderwijs. De
belangstelling hiervoor en de voorloo-
pige resultaten zijn zeer hoopgevend.
Het Initiatief van President Roose
velt t.a.v. vrede en vrijhandel
Bij de gevechten te Summa zijn
reeds 40000 Russen gevallen
In 1939 heeft Nederland 145
millioen aan tabak verascht
Extra brandstoffentoeslag aan
kleine B-boeren en tuinders
Inschrijvingsdatum der nieuwe
leening op 26 Februari bepaald
Matige tot lichte vorst
worden Uw tanden
Indien U poetst met
In tuben van 60, 40 en 25 ct. en doozen van 20 ct.
Barometerstand van hedenmiddag 2 uur:
Zon op: Zon onder:
15 Febr. 7,20 17,10
Maan op: Maan onder:
15 Febr. 9,53
Hoog- en laagwater te Zierikzee
Hoogwater: Laagwater:
15 Febr. 6,33 19,03 12,30
Van Zeeuwsche melk is: naar fabrie
ken gegaan plm. 30 mill, liter, voor con
sumptie verkocht 7.5 mill, liter, industri
eel verwerkt 22.5 mill, liter.
De vlasmarkt in België.
Het feit, dat er Woensdag geen uitvoer
vergunningen meer werden verleend voor
gezwingeld vlas, en dat eenzelfde maat
regel ook werd genomen op het gebied
van de vlasgarens, terwijl er integendeel
voor vlaskroten uitvoervergunningen wer
den verleend, heeft begrijpelijkerwijze
veel beroering gewekt op de Gentsche
I vlasmarkt. Deze maatregel werd juist toe-
1 gepast op een oogenblik, dat er na we
kenlange kalmte weer bedrijvigheid
begon te komen, zoowel vanwege de En-
j gelsche, de Fransche als de Duitsche
spinners. Men had geen slechter oogen
blik kunnen uitkiezen.
Uit de besprekingen, die aan dit onder
werp werden gewijd, kon men duidelijk
opmaken, dat onze binnenlandsche vlas-
spinners nergens veel sympathie vinden.
Heel de uitvoer van het gezwingeld vlas
stopzetten, een uitvoer, die wekelijks
meer dan 10.000 balen bedraagt, omdat
een drietal spinners wegens gebrek aan
goeden wil of anderszins nog ongeveer
750 balen vlas moeten hebben, kan men
zich in handelskringen niet verklaren.
Overigens was het zeer kalm op de
markt.
FINANTIEEL NIEUWS
Nieuwe Staatsleenlng
Daar het ontwerp-Leeningswet reeds
heden in de Kamer zal worden behandeld,
schijnt men de uitgifte van de leening
en als gevolg daarvan den stortingsda
tum te hebben vervroegd. Vrijdag a.s. zal
het prospectus verschijnen en op 26 Fe
bruari- zal de inschrijving zijn openge
steld. Verder wordt als stortingsdatum
genoemd 8 Maart. De naam van de lee
ning zal zijn de 4 o/0 Vrijwillige Staats-
leening 1940 II.
i