ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
GROTE KERK
ZATERDAG 27 JANUARI 1940
OPGENOI
ZKMKZHSOff COURANT
landTentuinbouw
De Kern
Griep, Kou, Pijn. wr'en°hSb«
ABONNEMENT
Prijs f 1.50 p. kwartaal, buiten Zierlkstt
11.80. Voor het buitenland 110.— p. jaar
Afzonderlijke numnnars 6 cent. Ver
schijnt dagelijks, behalve 's Zondags.
1707-1880
Uitgave: N.V. de Zierikzeesche Nieuwsbode, Zierikzee, Schuithaven B 94
Tel. 32, Postgiro 137677 - Dir.: A. J. de L,ooze - Uitg.-Red.: M. J, Kosten
96STE JAARGANG No. 14249
ADVERTENTIES
Prijs: 20 cents p. reg.1, minimum 80 cents
BI) contract speciale prijzen. Grootte dier
letters naar plaatsruimte. „Succesjes" 60
cents. Inzending tot 's morgens 10 uur
ONDER DEN SCHIJNWERPER
worde eens de lichtflits op Duitsch-
land gericht, waar de barre winter de
bevolking op een zware proef stelt, ook
wat de militaire actie aangaat. Men re
kent te Berlijn met de waarschijnlijkheid,
dat evenals in 1939, de vorst pas in de
eerste helft van Maart geweken zal zijn.
Voo.* dien tijd is een grootscheepsche
militaire actie niet te verwachten.
Nu kan natuurlijk niet worden aangeno
men, dat de hooge militaire instanties in
Duitschland hierover voorbarige mededee-
lingen zullen doen of reeds omloopende
geruchten in welken vorm dan ook, zul
len bevestigen dan wel ontkennen. Daar
naast blijft altijd nog de mogelijkheid
dat zulke geruchten tot de z.g. fluis
tercampagne behooren en tenslotte
niet op eenig werkelijk feit gegpoind blij
ken.
Men moet met de zeer groote moge
lijkheid rekening houden, dat de leiding
van het Duitche Rijk zal traclhten, het
militaire initiatief aan haar zijde
te houden en een mogelijke groote actie
van den anderen kant zal pogen vóór
ts zijn. Men is er te Berlijn echter
ook van overtuigd, dat Hitier en zijn
militaire en politiek-economische raadge
vers 'niet. eerder zullen-, aanvallen dan
na een uiterst grondig onderzoek van
alle mogelijkheden. Hoe die aanval er
dan zal uitzien, weet in en buiten Duitsch
land natuurlijk niemand, behalve een zeer
kleine kring.
Dat echter in Duitschland vrij algemeen
wordt geloofd, dat de aanval uit de
lucht en onder water zal komen en ten
doel zal "hebben, de Engelsche en Schöt-
sche militaire werven, strategische steun
punten, fabrieken voor oorlogsmateriaal,
enz. in uiterst snel tempo en onafge
broken zoo onder vuur te houden en
de Britsche scheepvaart zoo al
geheel te verhinderen, dat in de(ni loop
van den zomer de Britsche bevolking niet
meer over voldoende levensmiddelen en
mogelijkheden tot aanvulling van scheeps-
ruimte enz. zal beschikken, is nu een
maal een feit, dat in vele goedingelichte
kringen nadrukkelijk wordt bevestigd.
Om zelf zulk een actie te kunnen
volhouden, moest het Duitsche Rijk na
tuurlijk maatregelen voorbereiden op elk
gebied, die met de te Berlijn in bevoeg
de kringen zeer verspreide overtuiging
rekening houden, dat de oorlog nog in
dit jaar tot een beslissing kan worden
gebracht.
Er zijn in deze zelfde kringen welis
waar ook twijfelaars, die niet aan een
zoo kort verloop willen gelooven en be
kend is, dat de Duitschè regeering zelfs
al met de mogelijkheid van een oorlog
van 4—6 jaar duur van den beginne af
heeft gerekend. Men kan echter wel aan
nemen, dat in Berlijn het streven over-
heerscht, binnen zes of acht maanden een
beslissing ten gunste vati] Duitschla'nd af
te dwingen.
A Heen het pogen is ai schoon, al wordt
het doel niet bereikt. Het is moeilijk
aan te nemen, dat de geallieerden, die
alles op alles zetten, zich maar als to
maten zullen laten inblikken. Wanneer er,
in grooten stijl gehakt wordt, dan zullen
overal de spaanders vliegen. Groote aan
dacht wordt op het oogenblik besteed
aan den Balkan, om die uit het con
flict te houden en aan Rumenië, dat
bij toeval petroleumbronnen bezit, waar
over Duitschland, Engeland en Frank
rijk graag medezeggingsschap Zouden heb
ben of nog liever heelemaai den baas
zouden kunnen spelen.
In welke fase zich het duel op het
oogenblik bevindt, is niet duidelijk.
Duitschland, dat vóór onderwerping van
Polen over geen enkele petroleumbron
van eenig belang vrij beschikte, heeft
nooit zijn belangstelling voor de Roe-
meensche petroleum verheimelijkt, zoodat
Roemenië met achterdocht en wantrou
wen het Duitsche expansionisme in Mid
den-Europa gadesloeg. Deswege de gre
tigheid. waarmede het de eenzijdige Bn-
gelsch-Fransche garantie voor zijn onaf
hankelijkheid aanvaardde, toen Hitier zijn
actie tegen Polen inzette en een Duitsch-
Roemeensche grensgemeenschap in zicht
kwam. Deze garantie houdt nauw verband
met de '§roote Engelsch-Fransche o 1 i e-
belangen in Roemenië. Het kapitaal in
de Roemeensche olie-industrie belegd,
wordt op 12 milliard lei geraamd.
Om niet in de klam te raken, heeft de
Rumeensche regeering een petroleum-dic
tator benoemd. De „Argus", het meest-
gezaghebbend Roemeensche eoomomisch
blad, wijst er op, dat zoowel de nood
zakelijkheid, het binnenlandsch verbruik
VERSCHILLENDE BERICHTEN
De «Everosa» vlot gekomen.
Gisteravond bij vloed is het de sleep-
booten Neptunus en Bornrif van de ree-
derij Doeksen gelukt het op de Noord-
westgronden gestrande Letlandsche s.s.
„Everosa" vlot te brengen.
De gezagvoerder van het Letlandsche
schip heeft besloten op eigen kracht naar
Rotterdam te stoomen, waar het schip,
dat niet gebroken is, vermoedelijk zal
worden gerepareerd.
In verband hiermede zijn de beide
sleepbooten en de reddingboot naar hun
standplaatsen teruggekeerd.
Schatten der zee.
Met een staf van zestien man uiter
mate geschoold personeel zal de Neder-
landsch-Engelsche Duik- en Bergingson
derneming onder leiding van den heer
W. van Wienen, waterbouwkundig inge
nieur te Amsterdam, over ongeveer
zeven wéken haar werkzaamheden tot
berging van een aantal galjoenen, sinds
méér dan tweehonderd jaar (1702) lig
gende op den bodem van de baai van
San Simeon bij Vigo aan de Atlantiscne
kust van Noord-Spanje en bevattende
aan goud, zilver en andere kostbaarheden,
een waarde van naar schatting ten min
ste 41 en ten hoogste 218 millioen gulden
beginnen. De desbetreffende onderhande
lingen niet de Spaansche regeering zijn
dezer dagen voltooid en de bouw van de
vaartuigen en andere toestellen voor dit
groote karwei zal weldra te Amsterdam
en te Vigo een aanvang nemen.
Thans, na meer dan twee eeuwen, zal
een ernstige poging gedaan worden de
onvergankelijke lading van deze galjoe
nen te bergen. Het is niet van historische
pikanterie ontbloot dat 'n Nederlandsen-
Engelsche maatschappij nu zal trachten
naar de oppervlakte te brengen wat
Nederlanders en Engelschen in 1702 naar
den kelder gejaagd hebben.
Dinsdag wordt de elfstedentocht verrnden
Indien Dinsdag a.s. de Friesche elfste
dentocht doorgaat, zal de route niet over
Oudkerk naar Dokkum behoeven te gaan.
Het zal mogelijk zijn de Dokkumer Ee
te volgen.
Op de meeste trajecten is het ijs be
trouwbaar en berijdbaar. Op enkele ge
deelten is het ijs echter minder sterk,
doch men vertrouwt thans op de berich
ten van het KNMI, welke twee dagen,
Zaterdag en Zondag, vorst voorspellen.
Omtrent de weersomstandigheden voor
Maandag en Dinsdag is nog niets te
zeggen, doch men hoopt, dat de tocht
Dinsdag definitief door kan gaan. De
route is zoo uitgestippeld, dat zij 204 km
lang is, men kan niet over de Lutz rijden,
omdat deze vaart is dichtgesneeuwd,
doch het traject zal over de meren wor
den uitgezet. De route van dezen elf
stedentocht is dezelfde als die van 1929.
Vrijwel overal is het ijs prachtig.
De start te Leeuwarden zal plaats heb
ben in drie gedeelten.
Botsing tu'fchen vrachtauto's.
Gistermiddag zijn door tot nog toe on
bekende oorzaak op den Frieschen straat
weg te Groningen, nabij de melk
fabriek De Ommelanden, 2 vrachtauto's
met elkaar in botsing gekomen. De eene
wagen, werd bestuurd door den 21-jari-
gen R. de V. uit Groningen. Deze werd
zoo ernstig gewond, dat hij tijdens het
overbrengen naar het academisch zieken
huis overleed. Zijn metgezel, de 20-jarige
T. v. d. S., uit Leeuwarden werd licht
gewond en kon na in het academisch
ziekenhuis te zijn verbonden naar zijn
woonplaats terugkeeren. De bestuurder
van de andere vrachtauto kwam met den
schrik vrij.
Hoog- en laagwater te Zierikzee
Hoogwater: Laaigwater:
28 Jan. 5,4)0 17.33 10,31 22,46
29 Jan. 5,43 18,15 11,16 23,31
van petroleum te regelen, als de moeilijk
heden te boven te komen, die de stijgen
de vraag van het buitenland oplevert,
aan de benoeming van den oliedictator
ten grondslag ligt. De benoeming heeft
niet ten doel, het voordeel te dienen
van een of andere oorlogvoerende mo
gendheid. Blijkbaar heeft men hier te
doen met een poging een behoorlijk even
wicht te vinden tusschen de binnenland-
sche behoeften en de buitenlandsche be
langen, welke laatste den dictator in de
naaste toekomst genoeg zorgen zullen
baren.
DAMES I
Wensoht U een prima Permanent?
.GALLIA 33"
brengt U het beste resultaat.
FRANS MURK, Dames- en Beerenkapper,
Havenplein 378 - Telef. 235.
L. MECKLIS
chef van de politieke afdeeling van
het Russische Roode leger.
KORT EN BONDIG
De correspondent te Stockholm van
de Daily Mail meldt, dat de gezant der
Ver. Staten aldaar er schriftelijk bij alia:
in Zweden vertoevende Amerikaainsche
staatsburgers op aandringt de raadzaam
heid na te gaan zo,'ft spoedig mogelijk
naar Amerika terug te keeren. Aan dit
advies voegt hij toe, dat, hoewel dei
toestand niet direci gevaarlijk is, voer
de toekomst niets kan worden voorspeld.
De Duitsche gezanten te Belgrado te
Sofia, te Athene en te Boekarest hebben
gedurende ongeveer een week te Berlij(m
vertoefd [0|in overleg te plegen. Naar
men mag aannemen, heeft mem te doen
met de voorbereiding van een soort di
plomatiek t e g e n |0i f f e n s i efprimo
tegen de aan Engelaimd toegeschreven pio-
gingen om den Balkalnstatem naar En-
geland's zijde te trekken en secujnido ioimi
in alle geval te bevorderen, dat de Bal
kan buiten den oorlog blijft «e|ni de hani-
delbestrekkingen tusschen Duitschlainjd ejn
de Balkanstaten onaangetast blijven.
Voior den Deutsehlandsender heeft een
bevoegde autoriteit een uiteenzetting ge
geven over het verblod van het luis
teren naar b;u item 1 ajnjds che ra
diozenders, im het bijzonder ook vain:
het verder vertellen van het gehoorde.
Hij legde er o.a. den nadruk npi, dat
dit verbod in zijn volle strengheid ook
geldt voior buitenlanders. Zij zullen, zelfs
als blijkt, dat zij alleen naar den zender
van hun eigen lafoid hebben geluisterd,
even zwaar worden bestraft als Duit
sche overtreders. De Belgische lucht
vaartmaatschappij Sabena, maakt be
kend, dat haar dienst op Afrika iop 11
Februari zal worden hervat, daar toe
stemming is verkregen, weer overFransch
grondgebied te vliegen. De vliegtuigen
zullen vertrekken van Mars-eille, waar een
basis is opgericht. Vandaar zal over Al!-
giers en Kairo naar Leopoldville wor
den gevlogen. Aangezien de interna
tionale toestand sinds eemigen tijd on
gewijzigd is gebleven, heeft de Belgiscne
minister van landsverdediging besloten
tot d e m to: b i 1 i s a t i e van zekere ele
menten behqoirend tot de troepen van
het territoriale leger. Deze voor demo
bilisatie in aanmerking komende militai
ren zijn de laatst opgeroiepen miliciens
van de lichting 1921—1922. De laagste
temperatuur van de nu in Spanje heen-
schende koudegolf werd in Reinosa (As-
turië) gemeten, waar het kwik tot 24
graden beneden Iniul daalde. Iin de Straat
van Gibraltar woeden hevige stormen.
Vele schepen moesten een schuilplaats!
zoeken in de haven vafnj Geuta ein Algo-
ciras. In de provincie Murcia hebbenf
de buitengewoon hevige regens groote
overstroomingen veroorzaakt. Naar wij
vernemen hebben de Nederlandsche :m;-
stant es. vooruitloopemde op de maatrel-
gelen, welke, zonals gemeld, zullen wor
den genomen tot opvoering van het ver
bruik hier te lande van Ne d.-Indis ch e
koffie tot 50 pet. van het totale veiij
bruik, den invoer van kloffie van andere
herkomst dan oinze koloniën geheel stop
gezet.
Financieel Weekoverzicht
26 Januari.
De verrassing der week was de indie
ning door Minister de Geer van het wets
ontwerp betrekking hebbende op da
herwaardeering van den go ud-
voorraad der Nederlandsche Bank,
waarvan hier niet de details zullen wor
den besproken, doch de consequenties
voor aandeelhouders van de Nederland
sche Bank zullen worden beschouwd.
Zooals voorgesteld ontvangt deze instel
ling ter vergoeding van het geleden Pon-
denverlies f 29.9 millioen, waarvan f 7.6
mill, voor vereffening van het restant der
vordering van den Staat bestemd zijn,
terwijl van de daarna resteerende f22.2
mill, een bedrag van f15.7 mill, bestemd
wordt om de gewone reserve (thans f4.8
mill.) tot 100 o/o van het aandeelenkapi
taal der N.B. (f 20.000.000) te verhoogen
en f 6.5 mill, aan de bijzondere reserve
zal worden toiegevoegd.
Hieruit volgt, dat geen uitkeering in
contanten aan aandeelhouders zal ge
schieden. Wel zullen deze door de ge
troffen regeling in verschillend opzicht,
in eèn gunstiger positie komen
a. door de verhooging der reserves
is de intrinsieke positie der Vennoot
schap versterkt en ook de intrinsieke
waarde der aandeelen toegenomen;
b. door de te verwachten vermeerde
ring van de winst wegens de te kweeken
rente op de fondsen, die ter belegging
van de verhoogde reserves aangeschaft
kunnen worden;
c. door het opnieuw van kracht worden
van de vroegere winstverdeeling, daar
het niet meer noodzakelijk zal zijn groote
bedragen üit de winst tè bestemmen voor
aflossing van de hierboven genoemde
schuld aan den Staat ad f7.600.000.
Indien men uitgaat van een onveran
derde bedrijfswinst van de Nederlandsche
Bank, welke over het boekjaar 1938/'39
f2.550.000 heeft bedragen, en de rente
winst op da beleggingen van de verhoog
de reserves op f700.000 taxeert, zou dus
ter verdeeling beschikbaar komen een
bedrag ad f 3.250.000. Aannemende dat
geen verdere reserveeringen meer zui
len plaats vinden, zou uit dit winstcijfer
van f 3.250.000 een dividend van ruim
6 o/0 kunnen worden uitgekeerd, of het
dubbele van dat over het laatst verloo-
pen boekjaar.
Wat het loopende boekjaar betreft, zij
er de aandacht op gevestigd, dat volgens
het Wetsontwerp de nieuwe regeling zal
ingaan op 31 Maart 1940, zijnde *de laat
ste dag daarvan, zoodat de vroegere voor
aandeelhouders g unstige winstverdee
ling voor dit boekjaar reeds van kracht
zal worden; daar de rentewinst op de
belegging van de verhoogde reserves
evenwel in deze periode nog niet verant
woord zal kunnen worden, zal de divi-
denduitkeering over 1939-'40 daarvan dus
nog niet den invloed ondergaan.
De koers der aandeelen Nederlandsche
Bank heeft gunstig gereageerd op de pu
blicatie van het Wetsontwerp; gezien de
sterk gewijzigde omstandigheden schijnt
het tegenwoordige niveau ad 132 o/0 niet
te hoog. (Robaver).
Agrarische import September Januari
Gedurende de ©erste vier oibrlogsmaan-
den is de Nederlandsche invoer vaui v loe
der gr an en (mais, gerst, rogge len ha
ver), vergeleken bij dezelfde periode van
het voorafgaande jaar, gedaald van 374
op1 265 mililiioen kilo of 30 pet.
Deze daling is wat het verreweg 'be
langrijkste product, de mais betreft, ge-
héétl ontstaan in „September elm October,
toen de imploirt zakte van 134 op 77 mil
lioen kiliOi; in November en December
was de invoer Weer normaal» m.l. ruim
140 millioen kilogram.
De import van b r ioi o d g r a a n dus
tarwe, heeft alleen in September en De
cember een daling te zien gegevftn van
resp. 76 op 40 en van 59 |op 45 millioen
kilo. Daar tussehenin was de aanvoer
normaal. De totale import gedurende de
vier oorlogsmaanden bedroeg 198 millioen
kilo |of 20 pet. beneden het jaar tevoren.
D e imp or t va n t a r w e b 1 ift e m ech
ter steeg van 22 tot 33 millioen kiloï
het jaar-totaal is gekopien van 68 op
95!
Broiod- en voergraan bij elkander ge
teld en meel omgerekend toit korrel, komt
men tot een daling i!n; deze vier maanden
van 651 of 506 millioien kilo of 22 pet.
Duitschland denkt in zes i acht
maanden een beslissing te
forceeren
Rumeensche petroleum twist
appel tusschen de belllgrenten
Invoer van voergranen in Sept.-
Jan. met 30 pet gedaald
Friesche Elfstedentocht zal a.s.
Dinsdag worden verreden
Jaarrede van den voorzitter der
Zeeuwsche Kamer v. Koophandel
Zondag 28 Januari
'svoormiddags 10 uur
Ds REDDINGIUS
Jeugddag
TekstLucas 11 35.
Onderwerp: Waarin jongeren en
ouderen kunnen samengaan.
VEREEN. IStiJjin nicj HERVORMDEN
altijd een poeder of cachet van Mijnhard*.
Mijnhardt's Poeders'per stuk 8 ct. Doos 45 cc.
Cachets,genaamd,,Mijnhardtjes"2st. lOct. Doos50cb
Zon op: Zon onder:
28 Jan. 7,50 16,35
29 Jan. 7,49 16,37
Maan op: Maan onder:
28 Jan. 21,54 9,07
29 Jan. 23,12 9,35
De invoer van (oliehoudende grofnidstof-
fen daalde van 246 op 207 milloen kilo
of lö pet. Deze achterstand is geheel (ont
staan iin September-November; in Dec.
werci de helft mécjr geïmporteerd. De
import van veektoiekem daalde van 50
op 32 miljoen kilo, dus met 36 pct'n,
die van viseh- en diermeel van 16 op 10.
Broodgraan, voedergraan, oliehoudende
grondstoffen, veekoeken, visch- epi dier
meel daalden dus in de eerste vier oor
logsmaanden, vergeleken bij Sept.-Dec.
1938 van 956 op 745 miljoen kilo ofi
22 pet.
Kunstmast voor particulieren.
Hoewel tot dusver alleen aan beroeps
landbouwers, tuinders en boschbouwers
distributiebonnen voor kunstmest, werden
verstrekt, heeft de regeering thans be
sloten, dat ook zij, die een lapje cultuur
grond van 1000 vierkanten meter of meer
bewerken, om daarop gewassen te telen,
uitsluitend voor eigen gebruik of genot,
in de gelegenheid te stellen kunstmest
te koopen op bonnen.- Ook de kleine
kunstmesthandelaren, de z.g. détaillisten,
benevens de vereenigingen, die school- en
werktuinen exploiteeren, kunnen bons
ontvangen, eveneens aan te vragen bij de
gemeentelijke voedselcommissarissen. De
détaillisten mogen zelfs zonder bon ver-
'koopen, mits zij per afnemer niet meer
dan 25 kilo per meststof geven.