ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
DONDERDAG 18 JANUARI 1940
OPGENOI
ZIERUCZKSO* COUBAMX
i GROOT VASTENAVONDBAL
De Kern
Ruwe handen
8 UROL_ verzacht en geneest
ABONNEMENT
Prijs f 1.50 p. kwartaal, buiten Zieiikza*
1180. Voor bet buitenland ïlo.— P« Jaar
Afzonderlijke nummers 6 cent. Ver
schijnt dagelijks, behalve 's Zondags.
1707-1080
Uitgave: N.V. de Zierikzeesche Nieuwsbode, Zierikzee, Schuithaven B 94
Tel. 32, Postgiro 137677 - Dir.: A. J. de Looze - Uitg.-Red.: M. J. Kosten
96STE JAARGANG No. 14241
ADVERTENTIES
Prijs: 20 cents p. regel, minimum Bo cents
Bi) contract speciale prijzen. Grootte der
letters naar plaatsruimte. „Succesjes" 00
cents. Inzending tot 's morgens 10 uur
ONDER DEN SCHIJNWERPER
plaatst zich heden Hongarije dat
zich, ofschoon het vriendschappelijke ge
voelens koestert nopens Duitschlaiód. zich
heeft losgemaakt van de te Berlijn ge
volgde oorlogspolitiek. Dank zij deze hou
ding ontwikkelt zich in het Zuid-O,oste®
van Europa een blotk van statem, wier
gemeenschappelijk doel het is, buiten den
oorlog te blijven en tevens eemi dam!
op te werpen tegen gr,oote mogendhe
den. die imperialistische oogmerken koes
teren. Mussolini's politiek, die hetzelf
de doel nastreeft en pogingen* doet de
Balkan-mogendhedetn .einder haar hoede te
krijgen als rem tegen het bolsje
wisme. heeft door de Turksch-Bulgaar-
sche entente aan kracht gewominien. De
Engelsch-Fransche eveneens, die er (maar
streeft fa en sterk statenblok te v.ormen,
vooral teneinde aan het Duitsche impe
rialisme naar het naburige Oosten den
pas af te snijden. Turkije vormt tusschen
de Italiaansche en de Engelsch-Frajnsche
politiek den schakel. Engeland en Frank
rijk verzuimen niets om dezen schakel te
versterken: zij hebben Turkije juist een
leening van 25 millioejni poind sterling ver
leend ten behoeve van zijn bewapening.
Roemenië vormt op het oogenblik nog
het onzekere en moeilijke punt.
7
1 Houdt Uw avond van
Dinsdag 6 Febr. a.s. vrij I
i Ban geeft Advendo
J een Uitvoering
fi gevolgd door een
j Zie verdere advertentiën f
Kynj inister-president Teleki heeft voor zijn
zieken collega Csaky, te Buda
pest het een en ander meegedeeld over
de te Venetië gehouden vriendschappelijke
besprekingen tusschen Csaky ê|n Cianio
en betoogd, dat beide landen steeds zijn
geplaatst tegenover een gelijke situatie.
Zij onderhouden beide dezelfde politieke
betrekkingen en een innige vriendschap
met Duitschland en normale diplomatieke
betrekkingen met de andere landen, van
Europa, waaronder ook de oorlogvoeren
de. Beide landen staan buiten de oorlogs-
actie. Ook hun doel, voor wat aangaat
economische verdragen en het verkrijgen
van grondstoffen is gelijk.
Daarom heeft het on derho ud te
Venetië, dat betrekking heeft gehad
op alle Europeesche vraagstukken, een
volkomen gelijkheid van opvatting te zien
gegeven van Hongarije en Italië.
Teleki releveerde, dat indien de oorlog
in een ernstige fase zou treden, de toe
stand in Hongarije zich zeer zeker Zou
toespitsen en dat de beperkingejni niet
zullen blijven bijl slechts twee vleesch-
looze dagen, maar de maatregelen zullen
altijd tot aan het strikt noodzakelijke
gaan. Tenslotte, aldus de minister-presi
dent, moeten wij leven efe zullen wij
leven en een der symptomen* daarvan
is de rustige voortzetting der werkzaam'-
heden van het parlement
C r begint teekening te komen in den
strijd bij' Salla. De Russen hebben
hier, na versterkingen te hebben ontvan
gen drie pogingen gedaan om door de
Finsche linies heen te breken, waarvan
er een bestemd is om den weg vrij te
maken naar de Bothnische Golf en
de beide anderen moeten voorkomen dat
de Finnen toegang krijgen toit de Rus
sische verbindingen. Naar het schijnt zijln
de Finnen er wat betreft de voornaam
ste aanvallen in geslaagd de Russen te
rug te werpen, doch niet dgn nadat zij
den vijand tot Kursu moesten laten door
dringen.
Tot dusverre hebben de Finnen in dit
deel van Lapland wel in hooige matei
te kampen gehad met het feit dat zij m
een strijd, waarin inderdaad een aanzien
lijke numerieke kracht wordt vereischt,
dezen niet kunnen opleveren. Hierdoor is
het den Russen mogelijk geweest ,om hun
aanvankelijke troepenmacht .ongehinderd
te ^Versterken en daardoor is het ge
bied van Salla in weerwil van
Finsche successen Zuid-Oostelijk van deze
plaats - een vqor de Finnen uiterst drei
gende situatie ontstaan.
Dat de Russische troepen in dit ge
bied beter georganiseerd zijn, over be
tere commandanten beschikken en dege
lijker voorbereid optreden dan bij' vroe
gere gelegenheden, blijkt wel uit het feit
dat zij hun aanval begonnen bij een tem
peratuur van 40 graden onder nul en
hem ook door wisten te zetten.
Wat het verdere verloop van den strijd
in dit gebied zal zijn, valt moeilijk te
voorspellen. Het is moeilijk aan te ne
men dat de Finnen, die er niet in slaag
den achter de Russische linies te ko
men en te voorkomen dat de Russen
versterkingen kregen, dit thans wel klaar
zouden kunnen spelen. Het .ontbreekt den
dapperen Finnen, vooral aan vliegtuigen
ze hebben er maar 150 om de Rus
sische horden te bestoken of de sovjet
toestellen met succes te kunnen bestrijden.
PAUL TELEKI
i, Italië en Hongarye huldigen
dezelfde opvatting
HET TORPEDEEREN
VAN DE „ARENDSKERK"
De bemanning te Lissabon aan
gekomen Een verklaring van
den kapitein
De kapitein van de Arendskerk heeft
gisteravond uit Lissabon met de Ver-
eenigde Nederlandsche Scheepvaart-Maat-
1 schappij getelefoneerd en medegedeeld,
dat de geheele bemanning daar terplaat-
se is aangekomen. Allen bevinden zich
J in goeden welstand. De Europeesche le-
den van de bemanning zullen zoo spoe
dig mogelijk per trein naar Nederland
terugkeeren.
De kapitein van de Arendskerk ver
klaarde o.m. het volgende:
Wij waren op weg naar Kaapstad en
Durban met een lading stukgoederen. Wij
waren juist Quessant gepasseerd, toen wij
ver voor ons uit een kleine stip aan
den horizon zagen. Aanvankelijk dachten
w?ij met een mijnenveger te doen te
hebben, maar plotseling viel er een re
gen van kogels rond het schip. Toen
wij dichter genaderd waren, zagen wij,
dat een duikboot, die voortdurend vuur
de, ons naderde en wij kregen het be
vel om te stoppen. Hoewel mijn schip
stil kwam te liggen, bleef de duikboot
vuren. Ik zond mijn eersten officier naar
de duikboot met de scheepspapieren.
De kapitein van de duikboot zeide,
dat hij tot zijn spijt mijn schip tot
zinken zou moeten brengen, aangezien
hij de lading als contrabande moest be
schouwen, daar zij bestemd was voor
Zuid-Afrika. Hij beschouwde de lading
als contrabande niet wegens den aard
van de goederen, maar alleen omdat zij
bestemd was voor een vijandelijk land.
Er was geen sprake van, dat er werkelijk
contrabande aan boord was.
De bemanning kreeg een half uur om
het schip te verlaten. Toen zij ver genoeg
van de Arendskerk verwijderd was, volg
de de torpedeering en ik zag mijn schip
in stukken zinken. Wij werden opgepikt
door het Italiaansche schip Fedora, welks
bemanning buitengewoon vriendelijk voor
ons is geweest.
SCHEPEN OP HET IJSSELMEER
IN HET IJS BEKNELD
Da «F'ieslandU verloren
Een redacteur van het ANP heeft aan
boord van het vracht- en passagiersschip
„Holland", welk schip met de „Friesland"
en de „IJssel" Maandagochtend vroeg uit
Amsterdam was vertrokken om te trach
ten het ijs op het IJsselmeer te breken
en Kampen te bereiken, den tocht op
het meer meegemaakt.
Na een moeilijke wandeling van vijf
uren over het hier en daar kruiende ijs
is de redacteur er in geslaagd Elburg
te bereiken en verslag te doen van den
strijd, die de 3 schepen gedurende de
laatste dagen op het IJsselmeer tegen net
ijs hebben gevoerd en welke is geëindigd
met het vastraken der schepen niet alleen,
doch waarvan het resultaat is, dat een
der schepen, de „Friesland", geheel ver-
loren is gegaan en de beide andere
schepen ernstig zijn beschadigd. j
Het kruiende ijs
opgezwiept door den feilen wind uit het
Noord-Oosten, welke Dinsdag over het
IJsselmeer blies, aldus meldt de ANP-
redacteur heeft een einde gemaakt
aan de poging de geregelde verbinding
tusschen Amsterdam en Kampen te her
stellen. Dinsdagochtend te half twaalf
raakten de schepen in het ijs bekneld,
nadat zij gedurende de uren daarvoor
slechts uiterst langzaam vooruit hadden
kunnen komen. Met geweldige kracht
kwam het ijs opzetten en in zeer korten
tijd was het pleit beslist. De drie schepen
hadden toen zooveel, schade opgeloopen,
dat de heer Koppe, zoon van den reeder,
die zich aan boord van een der schepen
bevond, het niet raadzaam achtte, den
tocht nog verder voort te zetten".
Schepen lek gestooten
De „IJssel" en de „Holland" stootten
lek. De spanten kraakten op angstige
wijze en een groote hoeveelheid nagels
vloog naar alle kanten uit de platen. Het
was op de schepen een angstig oogen
blik, doch het bleek spoedig, dat de
schade niet zóó groot was, dat direct
gevaar voor zinken bestond. Met de ma-
chinepompen konden de vaartuigen drij
vende blijven. Gelukkig kwam spoedig het
ijs tot rust. Erger was de „Friesland" er
aan toe. Dit vaartuig voer ruim vijftig
meter achter^ de bc,!de andere schepen.
Schip omhoog getild
Toen het ijs begon te kruien, werd de
„Friesland" omhoog getild en volkomen
door het ijs ingedrukt. In de machineka
mer sprong een stoomleiding. Het gelukte
den machinist, slechts met moeite op het
allerlaatste oogenblik uit de machineka
mer te vluchten. De ketel liep onmiddel
lijk leeg, zoodat het vuur gedoofd moest
worden. Het schip maakte op vele plaat
sen water en het was niet mogelijk de
lekken te stoppen.
Om half tien Woensdagmorgen vertrok
ken vier leden van de bemanning, onder
leiding van den kapitein van de „Fries
land", den heer Bolhuis, en de genoodig-
den, die zich aan boord van de „Holland"
bevonden, twee gasten van den heer
Koppe Jr., drie fotografen en de ANP-
redaeteur met de ijsvlet over het ijs in
de richting Elburg. Er was geen wind
en de zon scheen prachtig. Het ijs was
volkomen rustig, zoodat althans op dat
oogenblik voor de 26 achtergebleven op
varenden geen gevaar te vreezen was.
De toestand van de schepen is n.l. van
dien aard dat, indien het ijs weer gaat
kruien, ook de „Holland" en de „IJssel"
als verloren beschouwd worden.
VERSCHILLENDE BERICHTEN
De ouderwetsche winter doet zich gelden
De opgetreden depressie moet men als
een kleine onderbreking beschouwen. De
algemeene luchtdrukverdeeling blijft bij
voortduring wijzen op een voortzetting
van het winterweer. In het Noordoosten
neemt de luchtdruk nu weer toe, zoodat
de neiging tot terugkeer van een Oost
component in den wind blijft bestaan.
In het Oosten blijft het nog steeds
exceptioneel koud. Riga had nog steeds
—30 gr. C. (—22 gr. F.) en op de land-
stations in de randstaten varieerden de
temperaturen tusschen —32 gr. C. en
—34 gr. C. (29 gr. F.)
De winter 1939—1940 is bezig zich in
een groot deel van Europa een goede
plaats te verschaffen in de rijen van
de strenge winters.
Bevroren rivieren belemmeren verkeer
De rivier de Maas was gisteravond
bij Kralingsche Veer geheel dichtgevro
ren. Ook in een gedeelte nog wat hooger
op, zat het ijs vast.
De Lek, waar in het begin van de
week ijsbrekers hebben gewerkt, is ook
weer geheel dicht geraakt.
Doordat Dinsdag door drie ijsbrekers
de Lek bij Tienhoven en Ameide is open
gebroken, is door de sterke oostenwind
het vele drijfijs vastgezet. Heele velden
werden tegen de glooiing geschoven, wat
door de sterke vorst geheel vast ging
zitten.
De Waal en de Merwede zijn voor
de gemeente Woudrichem over de ge
heele breedte met zwaar drijfijs bedekt
Dit ijs komt in reusachtige schollen de
Waal afzetten. Tengevolge hiervan is de
veerdienst Woudrichem—Gorinchem stop
gezet.
Bij den ANWB is bericht ontvangen,
dat bij Wageningen door middel van
planken een voetpad over den R ij n is
gelegd, zoodat het verkeer voor voetgan
gers en wielrijders mogelijk is.
De voorzitter van het bestuur der Frie-
sche Elfstede n-vereeniging, de heer
Hepkema, heeft het ANP medegedeeld,
dat de dooi van enkele dagen geleden,
het ijs op verschillende trajecten van de
vastgestelde route onbetrouwbaar heeft
gemaakt, zoodat de kans, om den tocht
op Vrijdag of Zaterdag te houden, bui
tengewoon gering moet worden geaent.
Boerderij verwoest
Een explosie in den benzinemotor tot
aandrijving van een nieuwe dorschma-
chine van de loondorscherij Vermijmeren
Co. is Woensdagavond aanleiding ge
weest tot een zwaren brand, waarbij de
kapitale boerderij „Groot Overveld", ge
legen in het dorp Beek onder P r i n-
cenhage, eigendom van en bewoond
door den landbouwer Rosmeulen, totaal
in de asch is gelegd. Men was ongeveer
vier uur bezig met het dorschen van
een deel van den erwtenoogst, toen plots
de explosie plaats vond en de vlammen
hoog uit den tractor laaiden. Het vuur
maakte zich meester van het stroo, zoo
dat de schuur in een minimum in lichte
laaie stond.
De onm'ddelTijk gewaarschuwde brand
weer uit Breda was spoedig ter plaatse,
doch toen stond een belendende schuur,
waarin 'n groote hoeveelheid hooi en stroo
lag, benevens een aan de boerderij aange
bouwde stalling, ook reeds in brand.
Het gelukte de 46 stuks hoornvee en zes
paarden in veiligheid te brengen; slechts
twee varkens kwamen in de vlammen om.
De brandweer stond vrijwel machteloos,
aangezien de op 400 meter afstand ge
legen brandput te weinig water bevatte
en bovendien door de sterke vorst de
slangen stuk vroren.
Hongarije en Italië trekken vol
gent Teleki ééi politieke lijn.
De Finnen bij Salla in de knel
door de groote overmacht.
Luchtdrukverdeeling wijst op
voortzetting van het winterweer
De kapitein van de .Arendskerk"
over het zinken van zijn schip.
De .Friesland" door 't kruiende
ijs op 't fJiselmeer gekraakt.
Strenge tot matige vorst
BpSjgy Ruwe huid. Schrale lippen
Doos 30 en 60 ct. Bij Apothekers en Drogisten.
Zon op: Zon onder:
19 Jan. 8,02 16,20
Maan op: Maan onder:
19 Dec. 11,52 2,07
Hoog- en Iaagwater te Zierikzee
HoogwaterLaaigwater
19 Jan. 8,48 21,36 2,35 35,10
VOOR ONZE JONGENS «ERGENS» IN NEDERLAND
Onze jongens aam de gretntaen
Houden v,oor ons trouw de wacht;
Eenzaam staan ze op hun posten,
Nu al maanden, dag en macht.
Plotseling uit hun werk geroepen
En ver weg van huis en haard
Is een aardige attentie
Vow de jongens heel wat waard.
Jonge kookstertjes uit 't Noorden
Brengen thans eemi (nieuwigheid:
'n Lekker hapje voor den Zondag,
Liefdevol doer haar bereid.
Dat wordt hun dan toegezomdefo
Als een smakelijke groet:
„Moge 't jullie wel bekomen,
Wakkere jongens, hou je gojed!"
Hulde aan die jonge meisjes
Voor haar sympathieke daad,
Die op deze wijze waken
Vooir 't moreel van den soldaat.
Een oud-Hollandsch spreekwoord zegt oms
Ieder die het hart eens mans
Wil veroveren, die heeft altijd
Langs de maag de meeste kans! J.S.