J
'ft,Mijnhardtje I
DINSDAG 16 JANUARI 1940
ZlERUÖ^O^OUnAKT
DE «ARE NDS KERK» G E.TOR PED E E R D
De Kern
ABONNEMENT
Prijs f 1.60 p. kwartaal, buiten Zierikzwa
f 1.80. Voor het buitenland Mo.— R. Jaar
Afzonderlijke nummers 6 cent. Ver
schijnt dagelijks, behalve 's Zondags.
Uitgave: N.V. de Zierikzeesche Nieuwsbode,.Zierikzee, Schuithaven B 94
Tel. 32, Postgiro 137677 - Dir.: A. J. de Looze - Uitg.-Red.: M. J, Kosten
96STE JAARGANG No. 14239
ADVERTENTIES
Prijs: 20 (tents p.. regel, minimum B0 cents
Pij contract speciale prijzen. Grootte der
letters naar plaatsruimte. „Succesjes" 00
cents, Inzending tot 's morgens 10 uur
ONDER DEN SCHIJNWERPER
trilt op het Europeesche schouw-
tooneel, onder de politieke lampen, de
zenuwenoorlog, waarin men Zondag ook
ons land- en België heeft willen betrek
ken, wat maar ten deele geslaagd mag
heeten, want in de hoogere regionen
hield men het hoofd koel en nam on
verwijld die maatregelen, welke noodig
geacht werden voor de meerdere veilig
heid des lands.
Een der kenmerken van den zenu
wenoorlog is dat de golven van druk
en dreiging, van spanning en onrust zich
vrij geregeld' herhalen. Haar beginpunt
kan liggen in perscampagnes, in militaire
concentraties, in openlijke of bedekte
dreigementen, in alarmeerende geruch
ten, in het laten doorsijpelen van een
overtuiging dat er binnenkort „iets" zal
gaan gebeuren. Ook de aanmoediging van
verschillende soorten van defaitisme („te
gen een groote mogendheid is toch niets
te beginnen", enz.) kan daarbij worden
ingeschakeld. In de vier en een halve
maand die sedert het uitbreken van den
oorlog zijn verloopen, hebben wij van
dat alles ervaring uit de eerste hand
kunnen opdoen. Wij kennen de methoden
en wij kunnen er ons bewust en kalm
tegen in zetten. Een gewaarschuwd man
geldt voor twee!
De voortreffelijke verstandhouding tus-
schen België en Nederland en het groote
vertrouwen dat zij in elkander stellen,
maakt het voor beide gemakkelijker om
het hoofd koel te houden. Beiden
hebben tijd gehad om zich op alle ge
beurlijkheden stevig voor te bereiden en
ook om hun onderlinge belangen goed
te bestudeeren. De vaste wil van beide
om, elk zijn onafhankelijkheid en onzijdig
heid zoo noodig met inzet van alle krach
ten te verdedigen, heeft vooral ook in
de groote neutrale landen in Europa
(zooals Spanje en Italië) en overzee (in
Amerika) erkenning en waardeering ge
vonden.
Liet tot zinken brengen, door een Duit-
n sche duikboot, van het Nederlandsche
8000 ton metende motorschip „Arends-
kerk", in de buurt van Quessant, aan
de Bretonsche kust, is intusschen niet be
vorderlijk om de geschokte zenuwen on
middellijk de zoo zeer gewenschte rust
te hergeven. Het schip was van Antwer
pen met stukgoed op weg naar Zuid-
Afrika, toen het aangehouden, gecontro
leerd en tenslotte getorpedeerd werd op
bevel van een Duitschen U-boot-kapiten,
Bizonderheden ontbreken nog, hoewel de
diplomatieke machine onmiddellijk in actie
is gekomen om informaties in te winnen
over het: hoe en waarom?
Gelukkig zijn bij deze scheepsramp geen
menschenlevens te betreuren, maar wel is
weer een fraai vrachtschip onzer han
delsmarine naar den kelder gegaan, zon
der dat men zich tegen zoo'n aanval
kan verzetten, dan met papieren pro
testen. In de Downs worden onze sche
pen opgehouden en gecontroleerd, terwijl
een duikbootkapitein in volle zee een
onzer schepen aanhoudt en het met een
torpedo naar den bodem der zee diri
geert. Wanneer op de plaats van Neder
land b.v. Amerika of Italië lag, dat zou
den de elkaar bestrijdende partijen zeker
de noodige omzichtigheid in acht nemen
om de gemoederen in die staten niet
noodeloos te prikkelen, teneinde te voor
komen, dat zij ook hun militaire macht
in de weeg- of waagschaal wierpen,
waardoor de kansen naar deze
of genzijde zouden kunnen overslaan.
Maar de kleine staten moeten zich nu
eenmaal veel laten welgevallen, wat in
den vorigen Europeeschen oorlog reeds
bleek en nu niet minder duidelijk blijkt, j
T erwijl Duitsche vliegtuig-eskaders een
voortdurende actie ontplooien aan de 1
Oostkust van Groot-Brittannië, hebben En-
gelsche vliegtuigen een verkenningsvlucht
gemaakt boven ïiohemen en Oostenrijk.
Een markant staaltje van stoutmoedige
militaire sportiviteit, dat in staat is óp
de buitenwereld indruk te maken, maar
blijkbaar bedoeld was om de Duitsche
legerleiding niet in het onzekere te la
ten omtrent de potentieele kracht van de
luchtmacht der Geallieerden. Het is voor
de burgerbevolkingen zoowel van Enge-
land en Frankrijk als van Duitschland
naar het schijnt een gelukkige omstandig
heid, dat de wederzijdsche luchtvloten na-
genoeg tegen elkaar zijn opgewassen, i
zoodat de zekerheid van, of de vrees 1
voor represailles de eventueele neiging
om den oorlog in de lucht uit te breiden
tot niet-militaire doelen, bij voorbaat brei
delt. Het gevaar voor den totalen oor-
Na onderzoek door Duitsche duikbootkapitein
Alle opvarenden door Italiaansch stoomschip gered
De Vereenigde Nederlandsche Scheep
vaartmaatschappij heeft gisteren om 5 juur.
in den namiddag van het bureau Zee-
verkeer vernomen, dat volgens een tele
gram uit Londen haar motorschip Arends-
kerk, gebouwd in 1938, dat op weg was
van Antwerpen naar Zuid-Afrika, in de
golf van Biskaje op een afstand van
ongeveer 100 mijl van Quessant is ge
torpedeerd en gezonken. Alle opvarenden
zijn gered door het Italiaansehe stoom
schip Fedora en worden vermoedelijk te
Lissabon aan land gezet.
De maatschappij deelde nog mede, dat
de Arendskerk gisteren om 1 uur 's nachts
Quessant passeerde, zoodat de torpedee
ring gisterochtend omstreeks 7 uur moet
hebben plaats gehad. Het schip vervoer
de ongeveer 4000 ton normale stukgoed-
lading van Antw#,pen naar Zuid-Afrika.
De Vereenigde Nederlandsche Scheep
vaartmaatschappij deelde voorts mede,
dat zij een telegram had ontvangen van
den kapitein van het getorpedeerde
schip, den heer Wijker, thans aan boord
van de „Fedora". Kapitein Wijker deelt
in dit tèlegram mede, dat zijn schip, na
onderzocht te zijn, door een Duitsche
duikboot getorpedeerd is.
Er waren geen passagiers aan boord.
De bemanning, die, zooals gemeld, in
haar geheel gered is, bestond uit 65 kop
pen, onder wie 28 Europeanen. De ove
rigen waren Britseh-Indiërs. De Nederl.
gezant te Lissabon Zal een onderzoek
instellen naar de omstandigheden, waar
onder de torpedeering heeft plaats ge
vonden.
log, waarvan vóór het uitbreken van
den oorlog in de militaire literatuur zoo
vaak sprake is geweest, is dientengevolge,
althans bij de bestaande posities der oor
logvoerende partijen, tol een minimum
teruggebracht. Het Derde Rijk is, zoolang
de legers der Geallieerden vlak aan de
Duitsche grenzen liggen, stellig even
kwetsbaar als Engeland en Frankrijk.
AARDBEVING TE PALERMO
Een kerk ingestort
Maandagmiddag te 14 uur 21 is te
Palermo eer. kioirte. maar vrij hevige aard
schok waargenomen.
De aardbeving duurde vier seconden.
Zij was bijzonder hevig. Een der dioioden
was getroffen djO,or een brokstuk van
den gevel van een kerk, dat omlaag!
stortte. In vele huizen iontsto(niclem scheu
ren in de muren, Qnigeveer 15 .personen
zijn gewond tijdens de pahiek, wielkéi
onder de bevolking ontsteld.
Tenslotte meldde Reuter, dat de aard
beving twee dooiden heeft geëischt en
verscheidene personen zijtm gewiojnd.
Ben aantal gebouwen, waanorder groo
te bouwwerken en kerken, is ingestort.
Later in den avond meldde Stefan!
uit Rome. dat de aardbeving te Palermo
de richting N.O. naar Z.W. had. De be
volking ging de straat iorp.
De berichten omtrent persoonlijke On
gelukken en schade aan gebouwen lui
den geruststellend.
Het epicentrum van de aarbeving ligt
tusschen Palermo en de strafeilanden
Ustica en Alicudi aan de Noordkust van
Sicilië.
FINLAND HEEFT VLIEGTUIGEN
NOODIG
om dolSovj^traids te bestrijden
Een woordvoerder van het Finsche ge
zantschap te Londen heeft er tegenover
Reuter op gewezen, dat Finland, indien
het den Russischen inval wil overleven),
meer bkitenlandsche hulp nooidig heeft.
Het zou, 'zeide hij, tragisch zijin, als de
wereld zou denken, dat Finlalnjds groote
successen te land beteekenden, dat Fin
land bezig Was, den oforlog zonder veel
Imoeite te winnen. Dit is (naet zfoio*. De
Finnen zelf zijiru er zich zeer wel van'
bewust dat de successen zoioals te Suo,-
musalmi plaatselijke successen waren.
Groote massa's Russische troepen worden
nog steeds in den strijd gewiorpiepi en,
wat nog belangrijker is, de Russen zijln
met hun bommenwerpers meester in het
luchtruim. Het is niet teveel gezegd, dat
het lot van Finland afhahlgt vain de|
mogelijkheid, meer hulp: in de lucht te
krijgen en Finlajmd doet een beroep op
de geheele wereld, het te helpen, zooi-
dat het zich met de Russische luchtmacht
kan meten.
De veiligheidsmaatregelen van
België en Nederland
Volgeni «eigen» Inzicht genomen
In verband met de door België en Ne
derland genomen veiligheidsmaatregelen
meldt het Duitsche Nieuwsbureau het vol
gende:
Naar overeenstemmend uit welingelich
te kringen in Amsterdam en Brussel ver
nomen wordt, hebben de Engëlsche en de
Fransche regeering in Amsterdam en
Brussel informaties ingefluisterd, die de
Nederlandsche en Belgische regeering
aanleiding moesten geven tot de door
haar uitgevoerde maatregelen. Men heeft
den indruk, dat aan Fransche zijde ten
gevolge van den druk uit bepaalde krin
gen een sterkere neiging tot een leven
diger oorlogsbedrijvigheid is opgetreden.
Met het oog op de onmogelijkheid aan de
Maginot-linie actief te worden, zou men
derhalve thans Duitschland in België en
Nederland willen provoceeren.
Naar aanleiding wan het bovenstaande
kan zoo meldt het A.N.P. krachtens
informatie te bevoegder plaatse worden
medegedeeld, dat van de verspreiding
van berichten als hier bedoeld door de
Engelsche en Fransche regeeringen hier
niets bekend is.
Overigens, zoo wordt opgemerkt, pleegt
de Nederlandsche regeering haar inzicht
in de internationale situatie te vormen
op grond van berichten, waarvan her
komst en betrouwbaarheid door haar-
zelve gecontroleerd kunnen worden.
Uit Brussel meldt Belga omtrent de
verklaring van D.N.B., dat in de Bel
gische hoofdstad geen enkele pers-instan
tie van bevoegde autoriteiten verklarin
gen heeft kunnen krijgen in den geest
van die, welke door het D.N.B. worden
vermeld. Hetzelfde geldt, voor zoover
wij weten, aldus voegt Belga hieraan toe,
voor Amsterdam.
REGEERINGSAANKOOP
VAN AARDAPPELEN
De contractprijzen
Van officieele zijde wloirdem de volgen
de bijzonderheden medegedeeld, [Omtrent
het aanknopen van verbruiksaardappelen1
van den kleigrond, te leveren: in het voor
jaar van 1940. Deze aankojopen, welke
geschieden doior middel van dien geor-
ganiseerden aardappelhandel, waarvooïr
optreedt de Ver. tioft behartiging van den
Niederlandschen aardappelhandel, jjni sa
menwerking met de provinciale vjoiedsel-
commissarissen, strekken zich uit |oiver
klei.consumptieaardappelen van le kw.
in de normale siorfceering vain de rassen
Zeeuwsche blauwe. Zeeuwsche bonte
kqopmans blauwe, roode star, eigenhei
mers. Bevelanders en, hoewel zulks aan
vankelijk niet in de bedoeling lag, iook
van het ras bintje, aangezien zulks met
het oog op de ontwikkeling der markt
situatie wenschelijk bleek.
De prijzen, waarvoor met de telers
wordt gecontracteerd, te weten voor de
eerstgenoemde vier rassen f 4.50 per 100
k.g. voioir Bevelanders f 4 per 100 k.g!.
vqor Eigenheimers f 3.75 per 100 k.g.
en voior Bintjes 'f3.25 per 100 k.g., alle
af boerderij, zijn gebaseerd |op levering
van de aardappelen in de week van 1
tot en met 6 April 1940, uitgezonderd
Eigenheimers, waarvoor de prijs is ge
baseerd op levering in de week van 26
Februari tot en met 2 Maart 1940. De
telers zijn evenwel verplicht zooveel vroe
ger of later dan de genoemde basisi-
perioden te leveren als van /overheidswege
noodzakelijk wordt geacht, met dien ver
stande. dat de Eigenheimers uiterlijk 30
Maart en de aardappelen van de andere
rassen uiterlijk 1 Juni afgenomen zullen
worden.
Winstbelasting in de maak
Een kwestie van belastingtechniek
De minister van financiën heeft bij de
Tweede Kamer een wetsontwerp inge
diend tot heffing van een winstbelasting.
Aan de memorie van toelichting is het
volgende ontleend
Naar de minister reeds in de millioe-
nennota heeft medegedeeld, stelt hij zich
voor, de noodzakelijke versterking van
de middelen des rijks te verkrijgen door
een herziening van de inkomstenbelas
ting, benevens door een verhooging van
den belastingdruk op de naamlooze ven
nootschappen en daarmede in de wet
op de dividend- en tantièmebelasting
1917 op één lijn gestelde commanditaire
vennootschappen op aandeelen, coöpera
tieve en andere vereenigingen en onder
linge verzekeringsmaatschappijen.
De keuze tusschen uitdeelingsbelasting
en winstbelasting is er niet eene van
principieelen aard.
Ook de dividend- en tantièmebelasting
heeft immers tot strekking, de winst van
de daaraan onderworpen lichamen te
treffen, al kiest zij daartoe den eenvou-
digen vorm van een belasting van de
uitdeelingen; immers hetgeen niet dade
lijk wordt uitgedeeld zoo is de onder
stelling wordt dan toch in volgende
jaren, en uiterlijk bij dè liquidatie van
de vennootschap, aan de heffing van de
belasting onderworpen. Hieruit volgt, dat
tusschen de dividend- en tantièmebelas
ting en wat men een eigenlijke winstbe
lasting noemt, een diepgaand onderscheid
niet bestaat.
De thans voorgestelde vervanging van
de dividend- en tantièmebelasting door
een winstbelasting moet daarom in hoofd
zaak worden gezien als een kwestie
van belastingtechniek. De be
staande regeling van de belasting van
de naamlooze vennootschappen werkt in
de practijk ongelijk en dus onrechtvaar
dig. En aangezien de tegenwoordige or
ganisatie van den belastingdienst toelaat
dit euvel te vermijden langs den weg
van den anderen, beteren vorm van ven
nootschapsbelasting door een winstbelas
ting verdient dit aanbeveling.
De minister heeft gemeend, bij de om
schrijving van het winstbegrip zich van
de inkomstenbelasting te kunnen losma
ken en ook overigens er naar gestreefd,
aan de afschrijvingspolitiek van de ven
nootschappen, enz. zoo weinig mogelijk
belemmeringen in den weg te leggen,
VACANTIE MET BEHOUD VAN
LOON VOOR ARBEIDERS
De minister van sociale zaken heeft
bij den hoogen raad van arbeid aan
hangig gemaakt een voorontwerp van
een wettelijke regeling inzake vacantie
met behoud van loon.
Het aangeboden ontwerp kent in het
algemeen aan de arbeiders, op wie het
betrekking heeft, voor elke dertig dagen
gedurende welke zij bij eenzelfden werk
gever werkzaam zijn geweest, een hal ven
dag vacantie toe.
Als grondslag is daarbij genomen de
periode van 1 Mei van eenig jaar tot
1 Mei van het daaropvolgende jaar. De
vacantie, die zij over deze periode heb
ben verdiend, moet hun telkens in het
laatstbedoelde jaar worden gegeven.
Neemt een dienstbetrekking een einde,
voordat dat jaar verloopen is, dat heeft
de werkgever de keuze om vacantie, die
de arbeider heeft verdiend, maar nog
niet genoten, óf wel te geven voor het
einde der dienstbetrekking, óf wel door
extra-loon te vervangen.
In den regel zal de arbeider het groot
ste genot van zijn vacantie hebben, als
hij die in de zomermaanden ontvangt. Er
zijn echter gevallen, waarin het onmoge
lijk is voor den werkgever om ze hem in
den genoemden tijd te geven (men denke
bijv. ami reisbureaux).
In verband daarmede wordt voorge
steld in artikel 2, dat de vacantie,
zoo mogelijk tusschen 30 April en 1 Oct.
moet vallen. Om gelijksoortige redenen is
een voorschrift opgenomen volgens het
welk die vacantie zooveel mogelijk aan
eengesloten moet worden gegeven.
Zon op: Zon onder:
17 Jan. 8,04 16,16
Maan op: Maan onder:
17 Deo. 10,56
Eerste Kwartier 18,41
Motorschip „Arendskerk" door
Duitsche duikboot getorpedeerd
België en Nederland namen naar
i,elgen" inzicht hun maatregelen
Wettelijke regeling inzake va
cantie met behoud van ioon
Regeerlngsaankoop van aard
appelen tegen vastgestelde prijzen
Winstbelasting in de plaats van
dividend- en tantièmebelasting
Overdag lichte vorst
T Stuit die en
o voorkomt erger door'
De echte zijn niet rond, maar hartvormig.
Hoog- en laagwater te Zierikzee
Hoogwater: Laagwater:
17 Jan. 7 05 19.37 0,47 13,13
11 Ml
VERSCHILLENDE BERICHTEN
Medeplichtig aan inbraak
Na de arrestatie van den 49-jarigen
Piet de J., verdacht van den grooten in
braak in de Oranje Nassaulaan te A ni
ster dam, heeft de politie aldaar thans
termen aanwezig geacht om de huishoud
ster van het huis te arresteeren.
Zij wordt er van verdacht meer van
den inbraak af te weten of althans zoo
loslippig te zijn geweest tegen een vriend
van de J., dat deze precies wist wanneer
hij het beste zijn slag kon slaan.
De politie vond het verder zeer ver
dacht dat de J. in het bezit kon zijn
van een huissleutel, welke hij liet nama
ken. Op den avond van den inbraak was
de huishoudster met „den vriend" naar
de bioscoop. Toen zij terugkwam is zij
gearresteerd. Bij verhoor ontkende zij
echter iets van den inbraak af te weten.
Armbandhorloge ingeslikt
Bij een technische handelsma atsdhjappij
te 's-Gra ven ha ge was werkzaam een
16-jarige jongeman, die miet terg stevig
in zijn schoenen stond, want hij gaf ge
hoor aan het verzoek van een 25-jarigem
„vriend" om te stelen. Hij werd er toe
aangezet electrische klokjes en electri-
sche gasaanstekers weg te tnemen, het
geen hij inderdaad ook deed. Twee klok
jes en een gasaansteker kwamen op deze
wijze in het bezit van den ouden „vriend"
die den jongen met enkele kwartjes be
loonde. De diefstal kwam echter uit en
zo/oj kwam de recherche ook bij heb
huis van den heler. Op het moment van
zijn arrestatie zag de man kans zijln"
armbandhorloge in den mond te steken
en in te slikken. „Liever in het zieken
huis dan in de gevangenis", zo/oi zei hij
tegen de rechercheurs, die hem aanhiel
den. Hetgeen zij het tijdelijk is ge
beurd. Thans ligt hij in het ziekenhuis
aan den Zuidwal, waar het horloges ver
wijderd zal worden, wat volgens den
behartdelenden geneesheer niet moeilijk
zal zijn.
Met vuur gespeeld
Het ongeluk, hetwelk zich Zaterdag
morgen in de fabriek van de N.V. Robur
te Helmond heeft voorgedaan en waar
bij de 15-jarige H. C. levensgevaarlijke
brandwonden opliep, blijkt volgens 't po-
tie-onderzoek 'n heel wat ernstiger oor-
