ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
DONDERDAG 4 JANUARI 1940
ROOSEVELT WAARSCHUWT HET CONGRES
De Kern
ABONNEMENT
Prijs fl.50 p. kwartaal, buiten Zierikzee
f 1.80, Voor bet buitenland f 10.p. Jaar
Afzonderlijke nummers 5 cent. Ver
schijnt dagelijks, behalve 's Zondags.
Uitgave: N.V. de Zierikzeesche Nieuwsbode, Zierikzee, Schuithaven B 94
Tel. 32, Postgiro 137677 - Dir.: A. J. de Looze - Uitg.-Red.: M. J, Kosten
96STE JAARGANG No. 14229
ADVERTENTIES
Prijs: 20 cents p. regel, minimum 60 cents
Bij contract speciale prijzen. Grootte der
letters naar plaatsruimte. „Succesj es" 60
cents. Inzending tot 's morgens 10 uur
«Wij moeten vooruitzien en de ge
volgen nagaan voor onze toekomstige
geslachten, wanneer de wereldhandel
zou worden gecontroleerd door een
of andere natie of groep van naties,
welke die controle door militair ge
weld instelt. De volkeren van andere
landen hebben het recht een eigen
regeeringsvorm te kiezen, maar wij
gelooven nog steeds, dat een derge
lijke keuze gebaseerd hoort te zijn
op zekere voorwaarden, welke wij
overal essentieel achten."
President Roiojsevelt heeft in de derde
zitting van. het 76e Congres zijn aange
kondigde rede uitgesproken en om. ge
zegd: „De sociale en economische om
standigheden, die in het buitenland ver-
verkeerd geleid zijn, totdat zij uitliepen
op revioilutie en dictatuur, zijn dezelfde
als die, waarmede wij hier worstelen i0jn
ze vreedzaam in het binnenland te re
gelen. De dictaturen en de philo
sophic van het geweld hebben in
bijna ieder geval haar oorsprong gevon
den in de noodzakelijkheid van drastisch
optreden ter verbetering van binnenland-
sche toestanden, waar het democratische
optreden om de een of andere reden
in gebreke bleef te beantwoorden aan
moderne behoeften en eische®.
Geen militaire deelneming
aan den oorlog
De* overweldigende1 meerderheid van
mijn medeburgers laten niet in het milnst
de h o (0i p en de verwachting varen,
dat de Vereenigde Staten niet zullen wor
den verwikkeld in militaire deelneming
aan den oorlog.' Er is een groot ver
schil tusschen het buiten dezen oorlog
blijven en het beweren, dat deze oorlog
ons niet aangaat. Wij' behoeven niet met
andere naties ten oorlog te trekken, maar
op rfjn minst kunnen wij met andere/
naties er naar streven aanmoediging te
geven aan de soort van vrede, die de
moeilijkheden der wereld zal verlichten
en daardoor ook onze eigen natie zal
helpen.
Wij moeten v®or ons uitkijken en de
mogelijkheden voor onze kinderen zian^
wanneer de rest der wereld mocht wor
den overheerseht d|0ior geconcentreerd ge
weld alleen. Wij moeten vioior ons uitzien
om de gevolgen na te gaan voor onze
FRANKLIN D. ROOSEVELT
eigen toe komst, wanneer alle kleine
i landen in de geheel© wereld zich hun
onafhankelijkheid zien nntoomen of lou
ter aanhangsels worden van betrekkelijk
uitgestrekte machtige militaire systemen.
De handelswegen der wereld primair
De President drong er iop aan, dat de
huidige methode der Amerikaansche han-
delsovereenkiOimsten zou worden uitge
breid als onontbeerlijk deel der fundee-
ring van lederen duurzame© vrede. De
i oude voorwaarden van den wereldhandel
j hebben geen duurzamen vrede gegeven,
j Wanneer de tijd komt, moeten de Ver.
Staten hun invloed gebruiken om de
handelskanalen in de wereld te
openen, opdat geen enkele natie zich in
latere dagen gedwongen zal joelen met
wapengeweld na te streven, wat zij door
vreedzaam overleg zeer wel verkrijgen
kan.
Ik leg den nadruk op de leiding, welke
dit land op zich kan nemen, wanneer
de tijd komt voor een vernieuwing
van den wereldvrede. Die invloed
zal ten zeerste verzwakt worden, wan
neer deze regeering zich schuldig zou
maken aan handelsegoïsme. De eerste pre
sident der Ver. Staten heeft gewaad
schuwd tegen de verwikkelingen van
bondgenootschappen, de huidige president
der Ver. Staten heeft dat voorschrift on
derschreven en volgt het ioip. Handelssa-
menwerking met de rest der wereld vormt
echter op geenerlei wijze een schending
van dat voorschrift". Aldus Roosevelt.
EEN MAAND OORLOG
IN FINLAND
Een tevreden beschouwing
Na een maand van verwoede gevech
ten kan men zeggen, dat de Finsche
troepen op de landengte van Karelië zich
overal gehandhaafd hebben op de linies,
die van de rivier Vuoksi uitgaan en door
verscheidene meren in het midden en
westen van de landengte van Karelië loo-
pen. Men schat, dat alleen in dezen sector
van de Karelische landengte de
Russen ongeveer duizend tanks in het
veld hebben gebracht. Het Sow jet-opper
bevel heeft verscheidene malen versche
troepen in den strijd geworpen, doch de
aanvallers werden steeds met groote ver
liezen teruggeworpen.
In het bijzonder in den strijd tegen
de gemotoriseerde en gepantserde strijd
krachten is de Finsche taktiek uit
stekend gebleken. Tot dusver zijn op de
verschillende fronten meer dan 400 tanks
door de Finnen vernield of buitgemaakt,
het meerendeel hiervan op de landengte
van Karelië. De Finnen achten het dan
ook hoogst waarschijnlijk, dat zij in de
toekomst met succes tegenstand zullen
kunnen blijven bieden, zelfs als de vijand
zonder ophouden aanvalt en zelfs als de
Russen door een hevig artillerievuur wor
den gesteund.
Op de landengte van Karelië zoekt de
vijand vooral zijn heil in een stelling
oorlog. Aan de andere fronten daaren
tegen was een bewegingsoorlog. In het
begin beperkten de Finnen er zich toe,
den Russischen troepen moeilijkheden en
verliezen te berokkenen om hun op-
marsch te vertragen. De Finnen trokken
terug en verschansten zich in tevoren
gereed gemaakte stellingen. Van deze
stellingen uit hebben zij met succes tegen
aanvallen ondernomen en zijn zij er in
geslaagd, een groot gedeelte van het
verloren terrein te herwinnen. Alle Rus-
I sische offensieven in de eerste maand
van den oorlog zijn volkomen mislukt.
De Russische luchtstrijdkrachten hebben
j blijkbaar door het bombardeeren
van steden en dorpen in het achter-
land de Finsche bevolking willen demo-
j raliseeren. Het is thans duidelijk, dat dit
doel niet bereikt is. Telkens wanneer de
i Sowjet-luchtmacht militaire objecten bom-
i bardeerde, kon zij dit slechts van zeer
J groote hoogte doen en richtte zij gèen
noemenswaardige schade aan. De door
het Finsche luchtafweergeschut behaalde
resultaten overtreffen alle verwachtingen.
Van haar kant heeft de Finsche
luchtmacht, hoewel het aantal en
de snelheid der toestellen bescheiden zijn,
den Russen, groote verliezen toegebracht.
Men schat, dat 150 Russische vliegtuigen,
hetzij door het luchtafweergeschut als
door de Finsche jagers zijn neergehaald
ongerekend nog de toestellen, die in de
wouden terecht zijn gekomen.
HOE STAAT HET MET DE
VORSTKANSEN
Verandering in het vooruitzicht
Het afbreken van de vorstperiode twee
dagen vóór het einde van het oude jaar
heeft niet geleid tot blijvende dooi door
een algemeene omslag van den weers-
toestand in West-Europa. In den nacht
van Maandag op Dinsdag heeft het weer
sterk gevroren. De oorzaak hiervan moet
gedeeltelijk gezocht worden in aanvoer
van koude lucht door den Oostenwind
uit het binnenland, gedeeltelijk echter in
de krachtige uitstraling gedurende den
helderen nacht. De laatste oorzaak moet
wel de voornaamste zijn geweest, want
de Oostenwind was slechts zeer zwak.
Deze terugkeer van de vorst zal zeker
den indruk hebben gewekt, dat nu een
periode van strenge vorst voor de deur
staat, schrijft de weerkundige medewer
ker van het „Vad". Beschouwen wij ech
ter den algemeenen weerstoestand dan
moeten wij tot een andere slotsom ko
men. De toestand is nu in groote trek
ken de volgende:
Over Scandinavië ligt een krachtige
depressie, terwijl over Noord-Oost Groen
land de luchtdruk hoog is. Dit heeft een
stormachtige Noordelijke wind tenge
volge in het tusschen beide luchtdrukcen
tra gelegen gebiLd (de Noorsche Zee),
zoodat veel zeer koude lucht uit 't hooge
Noorden wordt aangevoerd. De koude
luchtstroom bereikt echter ons land niet
want buigt zich ten deele over de Noord
zee en Denemarken naar het Oosten af
en stroomt in .NO.-lijke richting over de
Oostzee verder, tengevolge waarvan de
Oostzeestaten weer minder vorst hebben
omdat daar nu geen zeer koude luent
uit het binnenland wordt aangevoerd. De
hooge druk, die over Z.O.-Europa ligt
schijnt daar stand te houden, maar de
vorst is in den Balkan veel minder ge
worden.
Merkwaardig is overigens de toestand
in West-Europa. Uit weinige berichten
is op te maken, dat een zeer diepe de
pressie ten Zuiden van IJsland ligt. De
zeer koude Noordelijke luchtstroom buigt
ten deele naar het Westen af, zoodat
Zuid-IJsland een Oostelijke orkaan heeft.
Het kan dus niet anders of er ligt
ten Zuiden van IJsland een stormdepres-
sie en het zou wel heel raar moeten
loopen als deze niet op den duur haar
invloed tot in ons land zou doen gevoe
len. Voorloopig heeft deze toestand ten
gevolge, dat nog koude lucht uit het
binnenland zal worden aangezogen, maar
na een paar dagen zal er wel verande
ring .komen.
VERSCHILLENDE BERICHTEN
Door trein overreden
Gistermorgen hééft de arbeider A. van
der Wiel uit Drunen (Geld.) bij den
onbewaakten overweg in de Stationsstraat
aldaar het totaal verminkte lijk van een
man gevonden. Bij nader onderzoek bleek
het de 69-jarige A. Krol uit Elshout te
zijn. Deze werd sinds gisteravond vermist.
Men vermoedt, dat de ongelukkige door
een trein in de richting Den Bosch ge
grepen is.
Zichzelf doodgeschoten
Gistermorgen is op het erf van de
boerderij „Groot Hussel" te Putte (N.B.)
een ernstig ongeluk gebeurd. De 18-jarige
landbouwerszoon J. van Malestein, was
bezig met een geweer op duiven te schie
ten. Door onbekende oorzaak heeft hij
zich in het hoofd geschoten, waardoor
hij op slag gedood werd.
Het Finsche Roode Kruis
De geldinzameling, uitgaande van de
Finsch-Nederl. vereeniging in samenwer
king met het Nederlandsche Roode Kruis,
ten behoeve van het Finsche Roode Kruis,
heeft thans een totaal bedrag van
f 100.000 bereikt. De geldinzameling wordt
met kracht voortgezet. Binnen enkele da
gen zal onder auspiciën van de Finsch-
Nederlandsche vereeniging een geschrift
verschijnen, getiteld: Finland's lot.
Vischotters gevangen
In Zeeuwsch-Vlaanderen zijn den laat-
sten tijd op enkele plaatsen weer visch
otters waargenomen. Zij schijnen zich in
verschillende kreeken op te houden. On
der de gemeente Axel heeft men 'twee
groote exemplaren waargenomen, doch
hoewel er ijverig jacht op is gemaakt,
heeft men de dieren nog niet kunnen
vangen. Ze hebben echter al heel wat
schade aangericht. (N.R.C.)
Gemeenschappelijke distributieregeling
De burgemeesters van Poortvliet, Scher-
penisse, St.-Maartensdijk, Stavenisse, St.-
Annaland, Oud-Vossemeer en Tholen heb
ben een gemeenschappelijke regeling ge
troffen inzake inrichting van den distri-
butiedienst voor die gemeenten.
Prinses Juliana op de schaats
Gistermiddag is Prinses Juliana geheel
onverwacht in Loosdrecht aangeko
men, waar zij gedurende anderhalf uur
schaats heeft gereden.
Omstreeks drie uur verscheen, door
slechts weinigen opgemerkt, een groote
hofauto aan de grens van Loosdrecht.
De auto reed het parkeerterrein van
„Het Piashuis" onder Oud-Loosdrecht op,
waarna de drie inzittenden uit den wagen
stapten. Het bleken de Prinses en twee
hofdames te zijn. Zij begaven zich naar
de baan der Loosdrechtsche IJsclub, waar
Prinses Juliana voor zich en haar gevolg
toegangskaarten kocht.
Na anderhalf uur verliet H.K.H. met
haar gevolg de ijsbaan en keerde zij naar
Soestdijk terug.
Bij hot schaatsenrijden verdronken
Gistermiddag omstreeks half een zijn
twee jongens, de 18-jarige H. BiOiuma en
de 16-jarige W. de Jong, beiden uit Sint
Jacobiparochie (Fr.), bij het schaat
senrijden door het ijs gezakt en ver
dronken.
Er waren nog meer schaatsenrijders
op de vaart toen het ongeluk gebeurde,
doch deze bevonden zich op verren af
stand van de plaats waar de jongens door
het ijs zakten. Hun aandacht werd plot
seling getrokken door de drenkelingen,
die luidkeels schreeuwden. De plek van
het ongeluk was evenwel moeilijk te be
reiken en zoo duurde het eenigen tijd
alvorens men hulp kon verleenen. Nadat
men de jongens op het droge had ge
bracht, paste een inmiddels ontboden ge- f
neesheer kunstmatige ademhaling toe,
doch dit mocht niet meer helpen.
Overval met roof
Ben staaltje wild-west" heeft zich de-
zer dagen afgespeeld op den Singel te
Den Helder. Aldaar bevond zich een j
loopjongen van ©e© winkelier uit de Van
Galenstraat. De jongen was I© het bezit
van een portefeuille met geld ten bedrag6
van circa f 100- Opi een gegeven moment
werd hijl aangehouden door een jeugdi
gen knaap, die hem zonder verdere plicht
plegingen aan slag op het hoofd gaf en,
zich meester maakte van de portefeuille.
Zoiodra de loopjongen zich eenigszi©s vain
den schrik hersteld had, deelde bij: de
politie zijn ervaringen mede. Terstomd is
een onderzoek ineteld, waarbij! me© erin
slaagde den dader, een 17-jarigen jongen
te arresteeren. Lang duurde het niet of
hij! gaf toe, dat hij het was, die de©
overval had gepleegd. Men kwam echter
tevens tot een andere io©tdekkinig. De
jongen bekende dat hij' het was, die
ongeveer vier maanden gelede© spaar-
troir.irels in de Tuindiorpschool gestolen
had, in welke trommels zich bedragen
van ongeveer f 9 beviomdet©. Het geld
van den aanslag werd ©og in zij© geheel
in zijn bezit gevonde®.
Uit de Nieuwsbode
van vóór vijftig jaar
V/a© 1 tot 7 Jan. 189 0. Ds. B. Bol-
lée, beroepen naar Rumpt, nam afscheid
van zijn gemeente te Oosterland
met een rede naar aanleiding van} 2 Cor.
13:13.
De heer A. Moens vroeg wegens i
voortdurende ongesteldheid ontslag als
inspecteur van het lager onderwijs.
Voor de meer dan 350 vacante pre
dikantsplaatsen bij de Ned. Herv. Kerk
was in 1890 geen enkele candidaat meer j
beroepbaar.
De bevolking van Zierikzee vermin-
derde in 1889 met 46, waardoor het be
volkingscijfer op 1 Jan. 1890, 7067 zielen
bedroeg. 59 paren huwden.
Bijna uit alle plaatsen van ons land
worden gevallen van influenza gemeld, I
meestal van' onschuldigen aard. Verschil
lende scholen moesten hun vacantie ver
lengen door ziekte onder het personeel.
De schoolbevolking der gemeente
Scherpenisse bestond op 1 Jan. 1890 uit
259 kinderen. Het personeel bestond uit
vier leerkrachten. Een leerkracht moest
daarom nog worden aangesteld.
Bij de werkzaamheden aan den
Vlietepolder op Noord-Beveland, werd
voor het eerst gebruik gemaakt van kip
karren, in plaats van kruiwagens voor het
herstel van den zeedijk.
Nijverheid en Techniek
Nieuwe radio-zendlampen van
[langen levensduur
Bij de Zwitsersche radio heeft men een 1
nieuw model radio-zendlamp in gebruiK
genomen, die in tegenstelling met de
vroegere uit het buitenland ingevoerde
dichtgesoldeerde lampen, demonteer- j
baar is.
De uitvinding beteekent een belangrijke i
besparing. De oude lampen, die zeer hoog
in prijs waren, moesten na eenige duizen
den gebruiksuren worden weggedaan,
omdat de uitgebrande kathode niet ver
vangen kon worden. Bij de nieuwe lam
pen kan dit in korten tijd geschieden.
De levensduur der lampen is derhalve j
vrijwel onbeperkt. f
President Roosevelt waarschuwt
het Amerikaansche Congres
Maandstaat van den oorlog der
Finnen tegen het Roode leger
Hoe staat het met de kansen
op aanhoudende vorst?
1939 was een heel slecht jaar
voor onzen tuinbouw
Belastingontduiker betaalt boete
en krijgt gevangenisstraf
Om het vriespunt
GRiP Kft— Snel en goed
raeg», Ë&OU9 helpen hierbij
aliijd een poeder of cachet van Mijnhardt.
Mijnhardt's Poedersper stuk 8 ct. Doos 45 ct.
Cachets.geaaamd„MijDhardtjes"2st. Wct.DoosSOcL
Barometerstand van hedenmiddag 2 uiur:
Zon op: Zon onder:
5 Jan. 8,11 15,59
Maan op: Maan onder:
5 Jan. 3,51 13,05
RADIO-PROGRAMMA
Vrydag 5 Januari
HILVERSUM I. 1875 en 414.4 m.
8 VARA, 10 VPRO, 10,20 VARA, 12
AVRO, 4 VARA, 7,30 VPRO', 9 VARA,
10,40 VPRO, 11—12 VARA.
8 berichten ANP, hierna: gram.; 9,30
Keukenpraatje; 10 morgenwijding; 10,20
Voor de arbeiders in de continubedrijven;
12 De Vagebonden en zang; 12,45 be
richten ANP, gram.; 1 Het AVRO-Amuse-
mentsorkest; 2 Voor de vrouw; 2,10
Haagsch trio; 3 modepraatje; 3,30 AVRO-
dansorkest; 4 gram.; 4,30 VARA-orkest;
5 Voor de kinderen; 5,30 .VARA-orkest;
5,50 gram.; 6—6,30 Rosian-orkest6,35
Artistieke causerie; 6,55 gram.; 7 „Het
beginselprogramma der SDAP"; 7,18 be
richten ANP; 7,30 berichten; 7,35 Voor
de jeugd; 8 pianovoordracht; 8,30 „De
nooden van de hedendaagsche kunst en
hun geestelijke achtergrond"; 9 radiotoo-
neel; 9,20 VARA-Harmonie-orkest; 9,55
VARA-Schaaktweekamp10 koorzang en
orgel; 10,20 declamatie; 10,30 gram.; 10,40
Avondwijding; 11 berichten ANP; 11,10
VARA-Schaaktweekamp11,15 Jazzmu
ziek (gr.pl.); 11,40—12 orgelspel.
HILVERSUM II. 301.5 m.
Algemeen programma, verzorgd door
de KRO 8 berichten ANP; 8,05—9,15
en 10 gram.; 11,30 Bijbelsche causerie;
12 berichten; 12,15 gram.; 12,45 berichten
ANP, gram.; 1,10 Paul Wijnappel's strijK-
ensemble; 1,30—1,40 gram.; 2 orgelcon
cert en zang; 3 gram.; 3,15 KRO-orkest;
4 gram.; 5,15 Musiquette; 6 gram.; 6,15
KRO-Melodisten; 7 berichten; 7,15 Lucht
vaartcauserie; 7,35 gram.; 8 berichten
ANP; 8,15 declamatie; 8,30 KRO-New
Style Artist en Rococo-octet; 9,15 Schaak
interview; 9,45 gram.; 10 Paul Godwin's
solisten-ensemblef; 10,30 berichten ANP
10,40—12 gram.
BRUSSEL 322 en 484 m.
322 m. 12,20 gram.; 12,50 en 1,30 Om
roeporkest; 1,50—2,20 gram.; 5,20 zang;
7,20 gram.; 8,20 Voor de soldaten; 8,50
gram.; 8,53 Het Omroeporkest; 9,20 en
10,30 Het Belgische Nationale orkest;
10,50—11,20 gram.
7,45; 8,45; 1,20; 7,50 en 10,20 pers-
btrichten.
