ZIERIKZEESCHE
N
IIEUWS
O
m
DE
Sjpj
H
iifyf
A. TIMMERMAN Cz.
VRIJDAG 22 DECEMBER 1939
D© Kern
ABONNEMENT:
OPCiENOF
[ZEESCHE CO
1797 - 1889
QASTE IAARCANC No. 14221
Prijs f 1.50 p. kwartaal, buiten Zierikzee
f 1.80. Voor het buitenland1 flo.— p. jaar
Afzonderlijke nummers 5 cent. Ver
schijnt dagelijks, behalve 's Zondags.
Uitgave: N.V. de Zierikzeesche Nieuwsbode, Zierikzee, Schuithaven B 94
Tel. 32, Postgiro 137677 - Dir.: A. J. de Looze - Uitg.-Red.: M. J. Kosten
ADVERTENTIES
Prijs: 20 cents p. regel, minimum 60 cents
Bij contract speciale prijzen. Grootte der
letters naar plaatsruimte. „Suceesjes" 60
cents. Inzending tot 's morgens 10 uur
ONDER DEN SCHIJNWERPER
valt het helle licht van de historie
op den sovjet Tsaar aan de Moskwa, op
Joseph Stalin, die gisteren zijn zestig
sten verjaardag vierde en bij die gelegen
heid, door den oppersten raad van de
sovjet, den titel werd verleend van „Held
van den socialist, arbeid", alsmede deLe-
ninorde kreeg voor zijn buitengewone dien
sten den lande bewezen. Hitier heeft op
dezen dag aan Stalin het volgende tele
gram gezonden: „Bij gelegenheid van uw
zestigsten verjaardag verzoek ik u mijn
oprechtste gelukwenschen te willen aan
vaarden. Ik voeg hierbij mijn beste wen-
schen voor uw persoonlijk welvaren
evenals voor een gelukkige toekomst der
volkeren van de bevriende Sovjet-Unie
Dit telegram heeft in politieke kringen
te Berlijn zeer de aandacht getrokken.
Het wordt beschouwd als een teeken
hoezeer de verhouding zich binnen kor
ten tijd veranderd heeft. Streng naar het
protocol gemeten kwam een officieel te
legram van gelukwensch van het staats
hoofd aan Stalin feitelijk niet te pas.
Immers als gelijkstaand met een staats
hoofd in Rusland is te beschouwen de
heer Kalinin, terwijl Molotov de chef van
de regeering is. Stalin is officieel niet
anders dan secretaris van de partij. Dat
men zich tegen de gewoonte, ook van 't
nationaal-socialistische Duitschland, over
dit formeel bezwaar heeft heengezet, be
wijst inderdaad hoezeer men daar op
een vriendschappelijke verhouding tot
Rusland gesteld is geworden.
Ctalin van staal! Zijn naam symbo-
liseert zijn karakter.
In de lange jaren van ballingschap en
omzwerving, die hij onder het tsaristi
sche regiem heeft gesleten, is zijn gemoed
verhard, is zijn politiek fanatisme ver
steend. Zijn aangeboren Aziatische sluw
heid heeft zich ontwikkeld tot een raffi
nement, dat slechts zijn weerga vindt in
de geschiedenis der Middeleeuwen en de
Oudheid. Hij is nooit en geen oogenblik
teruggeschrokken voor de consequenties,
die zijn staatkundig ideaal naar zijn in
zicht voorschreef. Wanneer de volledige
geschiedenis van het bolsjewis
tisch regiem eenmaal zal worden ge
boekstaafd, zal Stalin daaruit wellicht
oprijzen als de wreedste, hardvochtigste
staatsman, dien de geschiedenis ooit heeft
voortgebracht.
Zijn politiek heeft zich gekenmerkt
door bloed en nog eens bloed. Elke cri
sis, die zich onder zijn bewind heeft
voorgedaan, heeft hij opgelost door bruut
geweld, door den stommen kogel, in naam
van een theoretische communistische leer
Dezelfde tactiek, die Stalin in zijn bin-
nenlandsche politiek heeft toegepast,
past hij ook toe in zijn buitenlandscfte:
het opjagen van de eene macht tegen
de andere, van den zwakste tegen den
sterkste. Aldus valt het bondgenootschap
van Stalin met Hitier te verklaren, zoo
als vroeger de mislukte eenheids- en
volksfronten van deze tactiek getuigenis
hebben afgelegd. Stalins tegenwoordige
buitenlandsche politiek maakt thans haar
zwaarste proef door.
r inland, dat men met geweld tracht te
onderwerpen, is van Stalin's politiek
een belangrijk onderdeel. De Finnen zijn
echter geen Polen; -zij worden dan ook
niet van twee kanten aangevallen, ter
wijl zij bovendien steun kregen uit alle
deelen van de wereld, die sympathie
hebben voor dien strijd om de onafhan
kelijkheid en niet minder worden ge
schraagd door hunne natuurlijke bond-
genooten, vorst en sneeuw. In 't Noor
den zijn de Finsche troepen thans tot
groote activiteit gekomen en zij hebben
hun terugtrekkende beweging gestaakt.
Het is niet te zien of dit hun gelukt is
doordat zij op doeltreffende wijze ver
sterkt zijn, of dat de toenemende koude
den Russen den verderen opmarsch on
mogelijk maakt. De reeds lang verlangde
sneeuw valt thans, volgens sommige be
richten, in dit gebied in ruime mate en
deze omstandigheid schijnt een belang
rijk aandeel gehad te hebben in het stop
pen van de Russen, die, nu zij eenmaal
niet verder kunnen, natuurlijk de nadee-
len van hun aanvankelijke snelheid van
oprukken gaan ondervinden.
De Russen schijnen volledig verrast te
zijn door de Finsche tegenaanvallen in
het gebied van Salla en trokken zich
terug in de dichte pijnwouden. Verscnei-
dene afdeeling geraakten geïsoleerd van
de hoofdmacht en vormden op deze
wijze een dankbare prooi voor de snelle
Finsche ski-troepen. In étjji geval schijht
op deze wijze een geheel Russisch batal-
Provinciale Staten van Zeeland
Algemeene beschouwingen Wel
vaartspeil van het platteland De
samenstelling van G. S. Weldra
aanbesteding brug oyer Zandkreek
In de gisteren voortgezette vergadering
werd een begin gemaakt met de alge
meene beschouwinen over de begrooting
voor 1940.
Dr. Staverman (v.d.) oefende critieK
op de samenstelling van het college van
Ged. Staten. Spr. betreurde het, dat we
derom geen rekening is gehouden met
de SDAP en de Vrijzinnig Democraten.
De heer Onderdijk (s.d.) was het even
min eens met de samenstelling van het
college. Spr. zei vervolgens niet te kun
nen sympathiseeren met het principe van
het provinciaal bestuur, dat de zorg voor
werkloosheidsbestrijding niet
tot de taak der provincie behoort. Z.i.
laat ook de welvaartspolitiek in Zeeland
te wenschen over. Er ligt in deze pro
vincie zooveel werk op uitvoering te
wachten, dat we in de eerste 50 jaar
geen werkloosheid behoeven te kennen.
Spr. diende een motie in, waarin Ged.
Staten worden uitgenoodigd middelen te
treffen om het welvaartspeil der
plattelandsbevolking te verhoo-
gen en zoo noodig ter bereiking van
dit doel een commissie van advies in te
stellen.
Mr. baron v. d. Feltz (c.h.) kon zich
geheel vereenigen met het finantieele
beleid van Ged. Staten. Spr. kon het
voornemen van Ged. staten om geen
nieuwe lasten aan te halen toejuichen.
Met dit voornemen is volgens spr. niet
in overeenstemming een grootere uitgave
voor t.b.c.-bestrijding.
Spr. drong er op aan, dat Ged. Staten
bij het voorleggen van voorstellen voort
aan meei inlichtingen zullen verschaffen.
Over de kwestie der samenstelling
van Ged. Staten zei spr., dat de
c.h. fractie aanvankelijk haar verzet te
gen de samenstelling van een college op
breedere basis had opgegeven. De rech
ter partijen hebben toen getracht zoo'n
breeder* basis te vormen, doch dit bleek
niet mogelijk, omdat enkele partijen prin-
cipieele bezwaren hadden.
De heer Kodde (St. Geref.) achtte het
gewenscht te trachten voor de welvaarts
politiek meer bijstand van het Rijk te
krijgen. Spr. drong aan op afschaffing
van het drukken der notulen; op samen
stelling der algemeene afdeelingsversla-
gen door de statenleden; en op belas
tingverlaging, zoodra zulks mogelijk is.
Dat de St. Geref. weigerden hun mede
werking te verleenen aan de samenstel
ling van een college van Ged. Staten
op breedere basis sproot voort uit hun
onwil om met de R.K. samen te gaan.
De heer Boogerd (lib.) zei over de
samenstelling van het college van Ged.
Staten, dal de liberalen hun bemiddeling
hebben verleend om tot een breedere
basis te geraken en om een lid van
de s.d.-fractie in het college te brengen.
Toen bleek dat dit idee niet te ver
wezenlijken was, hebben de vrijzinnig
democraten den liberalen in een open
bare vergadering verweten, dat zij door
de rechtsche fracties op sleeptouw waren
genomen. Spr. betreurde deze houding
der vrijzinnig democraten, die hij als on-
jon van 800 man vernietigd te zijn. De
Russen hebben vooral wat hun mecha
nische wapens betreft veel van de koude
te lijden, de motoren van talrijke tanks
moeten bevroren zijn en niet in staat
om aan de actie deel te nemen. De roode
troepen worden thans bij Petsamo, in
het hooge Noorden door de Finnen ach
tervolgd
juist kenschetste. Het feit, dat de liberale
fractie de gelegenheid te baat heeft ge
nomen den heer van Bommel van Vloten
voor het college van Ged. Staten te
behouden, is zeker geen bewijs van de
opvatting der vrijz. democraten dat de
liberalen het belang der partij hebben
gesteld boven het belang der provincie.
De heer Vienings (r.k.) zei, dat zijn
fractie niet heeft willen meewerken om
een s.d.-statenlid in het college van Ged.
Staten te brengen, omdat men er in
r.k. kringen er nog niet van overtuigd
is dat de ommezwaai der s.d.a.p. van
blijvenden duur zal zijn. Spr. vroeg hoe
het staat met den bouw van de Noord-
Bevelandsche brug.
De heer van 't Hoff (a.r.) ontkende,
dat de samenstelling van het college
van Ged. Staten het resultaat zou zijn
van onwil zijner fractie.
Met de poging de belastingverlaging
van het vorige jaar weer ongedaan te
maken, kon spr. zich niet vereenigen.
Met betrekking tot de PZEM merkte spr.
op, dat deze instelling meer kan doen
voor verlaging der tarieven en dat zij
te hooge afschrijvingen verricht.
Het lid van Ged. Staten, mr. Stieger
(r.k.) de sprekers beantwoordend, zei, dat
de werkloozenzorg en de gezondheids
zorg de volle belangstelling van het col
lege hebben. Ged. Staten zijn bereid de
m o t i e-0 n d r d ij k over te nemen.
Door de commissie voor de werkver
ruiming zijn in 1940 aanvragen tot werk-
objecten ingediend tot een bedrag aan
werkloonen van rond f 200.000. De Zeeuw-
sche Grondverbetering-Mij. is nog
niet wettelijk goedgekeurd, doch voorloo-
pig wordt haar taak behartigd door de
Zeeuwsche Landbouwmaatschappij in sa
menwerking met de Ned. Heide-Maat-
schappij. Ged. Staten doen al het moge
lijke om de werkverschaffing te bevor
deren, maar de finantiën der provincie
staan niet toe daarvoor finantieele hulp
te verleenen.
Naar versobering van het jaarverslag
zal het volgend jaar worden gestreefd.
Voor intrekking der belastingverlaging
achtte spr. thans nog geen gronden aan
wezig. Naar aanleiding van de vraag
inzake do tot stand koming van de
Noord-Bevelandsche brug deelde spr. mee
dat de aanbesteding weldra tegemoet
kan worden gezien. Dat de PZEM elk
jaar veel afschrijft, houdt verband met
een achterstand van f 240.000, die nog
moet worden ingehaald.
De artikelsgewijze behandeling van de
begrooting gaf geen aanleiding meer tot
opmerkingen van beteekenis. De begroo
ting werd met algemeene stemmen
er waren toen nog 26 leden, aangenomen.
De voorzitter bood tenslotte de leden
zijn beste wenschen aan voor het komen
de Kerstfeest. Moge het voor de leden
en hun gezinnen en de geheele provin
cie, voor heel het land, voor heel de
menschheid een gelukkig Kerstfeest zijn.
Dat kan. Een gelukkig Kerstfeest is mo
gelijk, een betere toekomst wacht als
de mensch weer opziet naar God, als de
wereld terugkeert van haar verdwazing.
Spr. heeft daarin een vast geloof. Hier
na sloot de Commissaris der Koningin in
Haar naam deze tweede zitting der
Staten.
VERSCHILLENDE BERICHTEN
-
Italiaansch schip loopt op een mijn
Gisteravond c.a. kwart over zes is het
Italiaansche s.s. „Comitas", ter hoogte van
Nieuwersluis, in de Wielingen, op een
mijn geloopen. Een hevige ontploffing
volgde. De ketels sprongen doch het schip
bleef drijven. Onmiddellijk werden SOS-
seinen uitgezonden, en van alle kanten
kwam hulp opdagen. Uit V1 i s s i n g e n
vertrok de sleepboot Seine en de Maas,
en de reddingsboot van het Nederlandsen
loodswezen. Ook uit Cadzand voer 'n red
dingsboot uit. Bovendien vertrokken
marineschepen naar de plaats des onheils.
Van de 28 opvarenden werden twee
stokers gewond. Om< 9 uur is de geheele j
bemanning te Vlissingen aan land ge-
bracht.
De gewonden werden naar het Sint j
Jozef ziekenhuis vervoerd en de overigen j
door de Italiaansche vice-consul in Zee- j
land, de heer Hoegen van Hoogenlande,
in twee hotels ondergebracht. De „Co-
mitas" is later bij het fort Rammekens
op een zandplaat gezet.
Vrachtauto door sneltrein gegrepen
Gistermiddag is op den onbewaakten
overweg in den spoorweg Haariem-Velsen
nabij het station Bloemendaal een
zeer ernstig ongeluk gebeurd. Een vracht-
Ruime sorteering
Stalin, de man van staal, werd
gisteren zestig jaar
Treinbotsing in Duitschland eischt
vele dooden en gewonden
Ir. H. M. Damme sprak als voor
zittervan Nederlandsch Fabrikaat
Critiek op de samenstelling van
Ged. Staten van Zeeland
•- Binnenkort aanbesteding der brug
over de Zandkreek
Lichte vorst
Firma
Zierikzee - Tel. 110.
wagen van de firma Houtgraaf werd hier
gegrepen door een sneltrein. Beide in de
cabine zittende personen, van der V. en
van G., beiden gehuwd en vader van i
resp. vijf en twee kinderen, waren op
slag gedood. De versplinterde auto werd
in stukken langs de spoorbaan terugge-
den. Beide slachtoffers waren te Haar
lem woonachtig. Vermoed wordt, dat 't
stationsgebouw den bestuurder belet heeft
den trein te zien aankomen.
Dr. Colijn en de Unilever
Onlangs deed in de pers het bericht de
ronde, dat oud-minister dr. H. Colijn
commissaris van de Unilever zou zijn ge
worden. Van welingelichte zijde verne-
w:ij' -'echter, dat dit bericht niet juist
is geweest.
Zeer onlangs heeft dr. Colijn in een
besloten bijeenkomst te Groningen op een
desbetreffende vraag verklaard, dat hij
is aengezocht als adviseur, niet door
de Unielever maar door een groep aan
deelhouders, wier kapitalen onder invloed
der internationale gebeurtenissen in het
buitenland dreigen geblokkeerd te wor
den. Een cijfer van rond 500 millioen
gulden werd in dit verband genoemd.
Het gaat hier dus niet om een com
missariaat noch een adviseurschap in het
belang van 'n internationaal concern,
maar om een zaak waarbij groote eco
nomische belangen voor Nederland op
het spel staan.
NEDERLANDSCH FABRIKAAT
yanlettalJieuj
C. J. J. VERTON
Voor de feestdagen je adres voor het
bereiden van kalkoenen
Laat U ook een fjjjne
Kerstkrans
of W?ihoachtsstol
thuis bezorgen J
i prima grondstoffen
VERRENIEUWSTRAAT ZIERIKZEE
Dr. Ir. H M. DAMME
voorzitter van de vereeniging voor Ne
derlandsch Fabrikaat (V.N.F.) heeft op
de gisteren gehouden algemeene leden
vergadering in Den Haag, o.m. gezegd:
„Binnenkort, n.I. op 31 Maart a.s., zul
len wij het 25-jarig bestaan van onze
Vereeniging mogen herdenken. Wanneer
ik een vergelijking maak tusschen de om
standigheden, waaronder onze Vereeni
ging werd opgericht in 1915 en nu, kan
ik erop wijzen, dat op beide tijdstippen
Nederland gebukt ging en gaat onder
zeer zware economische moeilijkheden,
maar tegelijkertijd kan ik erop wijzen,
dat de toestanden van nu bijkans 25 jaar
geleden en nu in velerlei opzichten ge
lukkig geheel verschillend zijn.
Toen stond de Nederlandsche industrie
nog lang niet op het peil, dat zij thans
Predikbeurten te Zierikzee
Zondag 24 December.
Maandag 25- en Dinsdag 26 December
(le en 2e Kerstdag).
Ned. flerv. Kerk.
Ni^uvre Kerk. 10 ure, da. Pijnaoker
Hordijk, le kerstdag 10 ure, da. Valeton.
Kleiue Kerk. 10 en 7 ure, da. Valeton.
le kerstdag. 10 ure, ds. Reddingiua (Coll.
/,Tot 8teun") en 5 ure, Kerstfeest van de
Zondagsschool (Collecte).
Luth. Kerk.
Geen dienst.
Geref. Kerk.
10 en 6 ure, oand. Gr&pe, hulppr. te
Roosendaal, le kerstdag idem.
Chr. Geref. Kerk.
9.30, ds. Hoogendoorn, 2 Leesdienst en
6 ure, ds. Hoogendoorn. le kerstdag 9.30
en 6 ure, idem.
Leger des Heils (Poststraat)
10 kapt. F. G. Kremer, 3.30 Openluoht-
werk 't Groentje en 7.30 ure, kapt. F. G.
Kremer.
Geref. Gea. (St.-Domusstraat)
9.30, 2 en 6 ure, Lees kerk. le kerstdag
idem.
Oud-Geref. Gea.
9 30, 2 en 6 nre, Leeskerk. le kerstdag
9.30, 2 en 6 ure, dhr. E. Wijnne van
Kamperveen 2e 7 ure, idem.
heeft bereikt. Toen was de belangstelling
van onze landgenooten voor hetgeen de
j Nederlandsche industrie beteekent en het
groote belang dat zij voor de algemeene
Nederlandsche welvaart heeft, nog vrijwel
niet ontwaakt. Deze beide omstandighe
den hebben zich gelukkig in deze afgeloo-
pen kwart-eeuw op zeer gunstige wijze
verbeterd".
