ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
P
WOENSDAG 20 DECEMBER 1939
OPGENO]
ZIERIKZEESCHE CQURAMT
De Kern
Winterhanden
IUI
ABONNEMENT
Prijs f 1.60 p. kwartaal, buiten Zierikzee
fl.80. Voor het buitenland f 10.P« jaar
Afzonderlijke nummers 6 cent. Ver
schijnt dagelijks, behalve 's Zondags.
157-Q7 - 1880
Uitgave: N.V. de Zierikzeesche Nieuwsbode'^Zierikzee, Schuithaven B 94
Tel. 32, Postgiro 137677 - Dir.: A. J. de Looze - Uitg.-Red.: M. J. Kosten
96STE JAARGANG No. 14219
ADVERTENTIES:
Prijs: 20 cents p. regel, minimum 60 cents
BI) contract speciale prijzen. Grootte der
letters naar plaatsruimte. „Succesjes" 60
cents. Inzending tot 's morgens 10 uur
Provinciale Staten van Zeeland
Subt'dies voor restauraties aange
houden De Zeeuwscha Gas-
maattchappij Het rapport samen
voeging van polders komt spoedig
De provinciale staten kwamen Dinsdag
in vergadering bijeen onder voorzitter
schap van den Commissaris der Koningin,
jhr. mr. J. W. Quarles van Ufford.
Aanwezig waren 87 leden; afwezig
de heeren den Boer, de Casembroot, v. d.
Ende, Erasmus en van Rompu.
Besloten werd aanvragen om subsidies
in kosten van restauratie van monumen
ten van geschiedenis en kunst in verband
met de tijdsomstandigheden aan te hou
den.
De heer Van Duin (c.h.) kon zich
wel met het voorgestelde vereenigen.
Spr. wees echter op het verzoek van
Renesse, welke gemeente spoedige hulp
dringend noodig acht. Spr. hoopte dat
dit de aandacht heeft, die het verdient.
D» Zeeuwsche Gasmaatschappij
Hierna kwam aan de orde het voorstel
om van de n.v. Nederlandsche In
dische gasmaatschappij te koo-
pen de in haar bezit zijnde aandeelen
B, zoowel prioriteitsaandeelen als ge
wone aandeelen, in het maatschappelijk
kapitaal van de N.V. Zeeuwsche gasmaat
schappij, tegen den koers van 90 pet.
Mr. Adriaanse (v.d.) heeft destijds be
treurd, dat de provincie in zee ging met
een particuliere maatschappij. Ged. Sta
ten motiveerden toen hun handelwijze
met de opmerking, dat zij deskundig ad
vies noodig hadden. Nu willen zij van de
Ned. Indische gasmaatschappij af om de
zelfde redenen, die spr. tegen het samen
gaan met de particuliere instelling had.
Hoe moet het nu verder met de deskun
dige leiding gaan?
De heer Onderdijk (s.d.) vestigde er de
aandacht op, dat de Zegam de provincie
reeds zeer veel geld heeft gekost. Vlis-
singen kreeg destijds f800,000 toen deze
gemeente de gasvoorziening aan de Ze
gam overliet.
De heer Vienings (r.k.) noemde den
prijs van de aandeelen niet de belang
rijkste kwestie. Hoofdzaak is dat de Ze
gam gescheiden wordt van een particu
liere maatschappij, die winst beoogt. Spr.
drong aan op medezeggenschap van de
staten in het bestuur van de Zegam.
De heer van Mazijk (a.r.) schatte de
waarde der aandeelen 681/2 pet. en was
van oordeel, dat de Zegam de eerst vol
gende 7 jaar geen winst kan maken. Er
zijn allerlei manipulaties verricht om op
papier winst te kunnen calculeeren. Hij
raadde Ged. Staten aan te trachten de
Zegam over te doen aan de Ned. Indische
Gasmaatschappij.
De heer Kodde (St. geref.) zag de toe
komst minder pessimistisch in, en
koesterde goede verwachtingen van het
gasbedrijf. Dat de eerste jaren geen divi
dend zal kunnen worden uitgekeerd, zei
spr. bewijst ten aanzien van de toekomst
nog niets. Hij gaf voorkeur aan een zui
ver provinciaal bedrijf.
De heer Boogerd (lib.) meende dat Ged.
Staten overdreven verwachtingen jegens
de toekomst van het gas hebben en dat
het niet gemakkelijk zal zijn tot een
bevredigende samenwerking met dePZEM
te komen. Daarvoor zijn er te veel moei
lijkheden van bedrijfspolitieken aard. Spr.
achtte het niet verantwoord in de Ze
gam nogmaals 3 ton vast te leggen, en
adviseerde te blijven samenwerken met
de zoo zeer geprezen, deskundige Ned.
Indische Gasmaatschappij.
Het lid van Ged. Staten, de heer Van
Bommel van Vloten (lib.) verzocht den
statenleden hem toe te staan zijn ant
woord tot Vrijdag uit te stellen.
Samenvoeging van poldert
Besloten werd het haventje-van-Bieze-
Iingepolder en een gedeelte van den cala-
miteuzen Willem-Anna-polder samen te
voegen met het waterschap De-breede-
watering-bewesten-Yrseke.
Bij de behandeling van het voorstel
waarschuwde de heer De Milliano (r.k.)
tegen het samenvoegen van polders in het
algemeen. Op de vraag van den heer
Vienings (r.k.) hoe het staat met het
plan tot samenvoeging van 76 polders
in westelijk Zeeuwsch Vlaanderen, ant
woordde mr. Dieleman, dat de daartoe
ingestelde commissie over eenige weken
met haar rapport gereed zal zijn, en dat
het al dan niet gewijzigde voorstel van
Ged. staten in de voorjaarsvergadering
aan de goedkeuring van de prov. staten
zal worden onderworpen. Op het ver
zoek der N.V. Zeeuwsch-Vlaamsche tram
wegmaatschappij om afschrijving op de
verleende rentelooze voorschotten, werd
afwijzend beschikt.
Waterschap Schouwen
Ook voor het bijzonder reglement op
het bestuur van het Waterschap Schou
wen, werd een wijziging voorgesteld en
voornamelijk dat het bestuur, onvermin
derd deszelfs verantwoordelijkheid op dit
punt, opneming van boeken en kas van
den ontvanger-griffier opdragen kan aan
een commissie, uit zijn midden benoemd,
of aan een accountant of een andere
deskundige. Met een wijziging luidende,
alleen een deskundige, werd het voorstel
z.h.s. aangenomen.
Restauratie Abdijtoren
1 Overeenkomstig het voorstel van Ged.
Staten, werd het maximum van de bij
drage in de kosten van restauratie van
den Abdijtoren te Middelburg verhoogd
van f5200 op f7550.
Het voorstel om de maximum-rente van
de leening ad f 1.325.000 te verhoogen
van 4 tot 41/2 werd aangenomen.
De vergadering werd tot heden (Woens-
dag)-morgen verdaagd.
DE NIEUWE STAATSLEENING
Een onderhoud met minister de Geer
I over het resultaat der inschrijving
i De minister-president, jhr. mr. D. J.
de Geer heeft de N.R.C. een onderhoud
toegestaan, waarin den minister gevraagd
werd naar zijn indrukken omtrent den
afloop van de inschrijving op de Staats-
leeneng.
De leening heeft niet opgebracht
aldus de minister wat wenschelijk
ware geweest. Er is ingeschreven voor
een kleine f 100 millioen. Met de f 60
millioen, die bij de fondsen zijn geplaatst,
vormt dit slechts ruim de helft van het
bedrag, dat de regeering zich voorge
steld had thans te consolideeren. Indien
men uitsluitend let op het bedrag, waar
voor de inschrijving op de vrije markt
was opengesteld, is het zelfs minder
dan de helft.
Het was in zekeren zin een proef
ging de minister voort en het kon
niet anders zijn, omdat van een vrijwil
lige leening in oorlogstijd geen antece
denten voorhanden waren. Gedurende den
jongsten wereldoorlog zijn alle staats-
leeningen „semi-gedwongen" geweest.
Deze methode van den „stok achter de
deur" heeft in al die gevallen het be
oogde resultaat gehad. De in reserve
gehouden gedwongen leening heeft nooit
toepassing behoeven te vinden.
Intusschen heeft de ervaring uit die
jaren wel geleerd, dat een dergelijke
reeks van semi-gedwongen leeningen min-
der gunstig werkt op het staatscrediet.
Een en ander was reden, thans de
proef te nemen met een vrijwillige lee
ning in oorlogstijd. Als attractie werd
daaraan verbonden de bekende belasting-
betalings-faciliteit. Ook van de werking
hiervan was geen antecedent. Want wel
was een dergelijke faciliteit ook in een
vroegere leening reeds opgenomen ge
weest, maar dit was de zuiver gedwongen
leening van 1919.
In dat jaar^ meende men namelijk, dat
het eenvoudiger was, den indirecten
dwang door een directen te vervangen
en dus den stok niet achter de deur te
houden, maar er terstond mee te werken.
En de belaslingbetalings-faciliteit was nu
niet bedoeld als attractie, maar als soul
aas. Zij strekte, om de pil van den direc
ten dwang te vergulden,
i Uit een en ander ziet gij besloot de
minister dat ditmaal een proef ge
nomen werd, waarvan nog geen antece-
dent voorhanden was en waarvan dus de
uitslag onzeker moest worden geacht.
Dat de uitslag niet meer bevredigend is
geweest, blijft niettemin te betreui'en.
KORT EN BONDIG
De City of Gork, ©en te Liver
pool thuis behoorend schip van 4000 ton,
is in de Noordzee tot Zinken g&r
bracht door een Duitsche duikboot. 18
overlevenden Zijn doior eem treiler aan
land gebracht. Men hoopt, dat de rest
der bemanning va|ni 50 schepelingen, die
in de reddingsboeien vertrokken Zijin,
door andere schepen gered zullen wor
den. Postambtenaren, die bezig waren-
niet het sorteeren van poststukken in
een plaats in Hampshire, vondetm daafbij!
een aantal enveloppes met s p e e lg 10 e d-
•ballons, die later in brand vlogen.
De autoriteiten vermoeden, dat het een
poging betreft |opi Kerstpoetzendingewi te
vernielen. Mogelijk is het werk van aan
hangers van het Iersche nepublikeinsche
leger. Het Britsche s.s. City of Kobe
(4373 ton) is in de Noordzee tot zinken
gebracht. Men gelooft dat het vaartuig
is getorpedeerd. Achttien leden der
bemanning zijim in een haven aan de
Er.gelsehe Oostkust aan land gekomen.
Men weet nog niet, hioeveel leden der
bemanning, meerenuaeels kleurlingen, ver
mist worden. De kapitein en 4 ajni-
dere opvarenden van het Noorsche s.s.
Glitrefjelli werden gedood en 7 andere
leden van de bemaniniing gewond, toen
het schip vermoedelijk tengevolge van
een duikbqotaanval gezonken is aan
het einde van de afgeloiopen week. De
overlevenden zijn aap land gebracht in
een haven van Oost-Scboitlapd. De
Denen, die in Duitschlapd wonen, kun
nen dit jaar niet, zooals hu|ni gewoonte
was, met het Kerstfeest naar hun land
gaan. De Duitsche autoriteiten willen wel
een visum voor de uitreis geven, doch
weigeren een visum voor den terugkeer.
Dit geldt ook voor de Nederlanders, zoo
dat het een algemeene maatregel schijnt
te Zijn. Een Italiaansch schip heeft te
Dover 11 man aan land gezet vap het
Engelsche stoomschip Daireno, dat door
een duikboot vernietigd was. Van
de elf. waren er vier niet levensgevaar
lijk gewond. De overige zestien leden
der bemanning opder welke de kapitein,
zijn verdronken. lp verband met den
moord op den Duitschen consulaatssecre-
taris Engelberg, is gisteren te Toronto
in Canada den bokser Eijnite Haas ge-
ar res tee rd op verzoek van de New
Yorksche politie. Naar verluidt zou Haas
die uit Winnipeg afkomstig zou zijn, be
kend hebben den moord te hebbep ge
pleegd. Reuter meldt uit Helsinki,
dat volgens een lonbevestigd rapport, de
Finsche kustbatterijen te Koivisto op de
j Karelische langengte, het Russische slag-
schip Oksjabrkaja-rèwoloetsie (vroeger
Gangoel) tot zinken zouden hebben ge
bracht. Het schip is in 1911 gebouwd en
meet meer dan 23000 ton. De Finsche cen
sor liet dit bericht door en officieele in
stanties verklaren dat 'tzeer waarschijn
lijk juist is. De Uruguaysche autori
teiten hebben de T a c 0 m a naar 'n an
kerplaats te Montevideo gebracht, waar 't
schip onder het bereik ligt van die ka-
nopnep der Uruguaysche oorlogsschepen,
voor het geval er een poging mocht
worden gedaan tot uitvaren. Het vast
houden van de Tacoma beteekent piet
noodzakelijk, dat het schip geïnterneerd
zal worden. Naar verluidt is het echter
een stap in die riehing. Ip dep Ame-
rikaanschen omroep is melding gemaakt
van een interview met dep gezagvoer
der van de Admiraal Graf Spree,
kapitein Langsdorff. Volgens dit verslag
heeft Langsdorff verklaard, dat de oor
logsbodem, die 'langzaam uitbrandt, ver
scheidene malen van paam veranderd is
in de drie maanden vap zijini kruistocht,
waardoor de indruk gewekt werd, dat
de Deutschland en de Admiraal Scheer
ook in dit gebied opereerden.
VERKOQPIN GEN
SCHERPENISSE. Ten verzoeke van de
erven van wijlen den heer Chr. Hartog,
werd ten overstaan van Notaris D. v. d.
Velde, in de herberg van C. D. Bijl, ver
kocht: 1,34,40 H.A. of 3 Gem. 127 R.
bouwland, in de Houwerpolder, aan D.
Keijzer alhier, voor f1350 per gemet.
92 A. 70 c.A. of 2 Gem. 109 R. en 74
A. 90 c.A. of 1 Gem. 272 R. bouwland,
gelegen in Sluiswegeling, benevens 35 A.
of 268 R. weiland, gelegen in Broekhoek,
gecombineerd aan E. C. W. A. Geuze te
Poortvliet, voor f 610 per gemet.
33 A. 60 c.A. of 257 R. bouwland, aan
de Lage Broekweg, voor f210 per gemet,
aan A. M. Beeke alhier.
92 A. 10 c.a. of 2 Gem. 104 R. weiland
in Broekhoek, aan E. C. W. A. Geuze
te Poortvliet, voor f 320 per gemet.
1,51,70 H.A. of 3 Gem. 260 R. bouwland
in Mathijshoek a.d. Krengeweg, voor
f560 per gemet, aan C. van Griethuijzen
alhier.
58 A. 30 c.A. of 1 Gém. 146 R. bouw
land in Groote Goote, aan J. Kievit alhier
voor f700 per gemet.
De Bakkersdijk, groot 1,12,65 H.A. of
2 Gem. 261 R. in massa, aan D. E. C.
Hartog te Den Haag, voor f 1910.
60 A. 90 c.A. of 1 Gem. 166 R. bouw-
weiland, aan. de Randweg, voor f 1100 per
gemet, aan P. Kaat alhier.
In de Ned. Herv. Kerk een vrouwen
zitplaats aan A. Hartog te Colijnsplaat,
voor f 100; 1 mannenzitplaats in dezelfde
kerk aan J. Menheere CzM J. M. Muller
en M. Noordijke Pz., resp. voor f50, f70
en f50.
RECHTZAKEN
Rechtbank te Breda
Voor den Politierechter bij de Arrond.
Rechtbank te Breda, werden Maandag jl.
onder meer de navolgende zaken behan
deld en uitgesproken.
Nadat ze tevoren elkander reeds min
der vriendelijke woorden hadden toege
voegd geraakte de 25-jarige landarbeider
A. van D. uit Oud-Vossemeer in den
avond van 13 November jl. in de Kalis-
buurt aldaar, slaags met zijn dorpsgenoot,
de landarbeider C. J., bij welk handge
meen v. D. een mes gebruikte en er zijn
tegenstanQer een verwonding ter hoogte
van de linkerborst mede toebracht.
Voor dit optreden had den messenheld
zich Maandag te verantwoorden. Hij ont
kende echter ten stelligste een mes in
zijn handen gehad te hebben en beweerde
wel zeven meter van J. gestaan te hebben.
Het zou verdachte niets verwonderen,
zooals hij zeide, als J. zichzelf de ver
wonding zou hebben toegebracht.
De landarbeider C. J., die onder meer
in deze zaak als getuige gehoord werd,
vertelde hoe hij door v. D. met een mes
gestoken was. Hij had zich onder genees
kundige behandeling moeten stellen $n
stelde zich voor de geleden schade, we
gens gederfd loon en geneeskundige be
handeling civiele partij in totaal bedra
gende f35,42.
Nadat de overige in deze zaak opgeroe
pen getuigen verteld hadden wat ze daar
van afwisten en gezien hadden en nadat
verdachte nogmaals zijn onschuld be
toogd had, oordeelde zoowel de Officier
v. Justitie als de Politierechter de schuld
van v. D. bewezen, waarom hij werd ge
vonnist tot 3 maanden gevangenisstraf,
terwijl voorts de ingestelde civiele vor
dering werd toegewezen.
Omdat ze op een Zondag een motor
rijtuig bestuurd hadden, niettegenstaande
het rijden met een motorrijtuig, volgens
den Minister van Economische Zaken als-
toen nog verboden was, werden o.m. de
navolgende personen veroordeeld:
Koopman A. v. IJ. uit S t a v e n i s s e,
die dit verbod had overtreden door op
Zondagmiddag 5 November j.l. met een
auto over den Dorpsweg te St. Annaland
te rijden, werd deswege bij verstek be
boet met f10 subsi. 5 dagen hechtenis.
Ook de expediteur P. J. uit Poort
vliet werd tot eenzelfde boete veroor
deeld voor zoo'n feit. Hij had n.l. op
Zondag 29 October jl. in den namiddag
met een auto over den Stavenisseweg te
Stavenisse gereden. Ook dezen verdachte
was bij de behandeling zijner zaak niet
tegenwoordig.
Duitsche mailboot .Columbus" in
West-lndië tot zinken gebracht
Ad'entsrede van de Koningin
wordt hedenavond 8 uur herhaald
Het resultaat van de nieuwste
Staatsleening was onbevredigend
De Provinciale Staten kwamen
in openbare zitting bijeen
Algemeens Vergadering van het
Waterschap «Schouwen»
Mistig tot betrokken
DE ADVENSTREDE
VAN DE KONINGIN
Vanavond de her-uitzending
De uitzending van de advent-rede, die
de Koningin vaimmiddag te éefi uur heeft
uitgesproken voor haar volk, zal van
avond worden herhaald, en wel onmid
dellijk na de persberichten van het ANP
van acht tn.m. over beide zenders.
Wintervoeten, Winterooren
UROL tegen jeuk en zwelling
Doos 30 en 60 ct. Bij Apothekers en Drogisten.
Hoog- en laagwater te Zierikze»
Hoogwater: Laaigwater:
21 Deo 10,03 22,52 3,42 16,14
ONS KROONPRINSFLIJK GEZIN VEREENIGD OM DE WIEG
VAN DE JONGSTE SPRUJ, WIER NAAM .VREDE. BEDUIDT
