ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBOD
MAANDAG 18 DECEMBER 1939 Se^2®S^<OUILAHT
DE DUITSCH-ITALIAANSCHE ALLIANTIE
DOOR CIANO TOEGELICHT
De Kern
Ruwe, Roode Handen
«ADMIRAL GRAF VON SPEE»
TOT ZINKEN GEBRACHT
ABONNEMENT 1707.- 1886
Prijs 11.60 p. kwartaal, bulten Zierikzee
11.80. Voor het buitenland flo.p. jaar Uitgave: N.V de Zierikzeesche Nieuwsbode Zierikzee, Schuithaven B 94
Afzonderlijke nummers 6 cent. Ver- Tel. 32, Postgiro 137677 - Dir.: A. J. de Looze - Uitg.-Red.M. J. Kosten
schijnt dagelijks, behalve 's Zondags.
96STE JAARGANG No. 14217
ADVERTENTIES
Prijs: 20 cents p. regel, minimum 80 cents
Bij contract special© prijz»n. Grootte der
letters naar plaatsruimte. „Succesjes" 60
cents. Inzending tot 's morgens 10 uur
de samenkomst van Salzburg
waar Ciano, in opdracht van Mussolini,
voorstelde, een gemeenschappelijke ver-
klaring te geven, dat Duitschland e(n Ita
lië, bezorgd lOjver de toekomst van Euro
pa, meenden dat, trots den gnooteln ernst
Niet MET Duitschland, doch ook niet TEGEN Duitschland
Mussolini's schoonzoon, graaf Ciano, die
minister van buitenlandsche zaken is,
heeft Zaterdag een rede gehouden in d&
Kamer der fasoes en der corporaties
over de onzijdigheid van Italië in dezejn
oorlog. De inhoud van de rede is een
geschiedkundig overzicht, terwijl 't voor
naamste deel handelt ''over de betrekkin
gen met Duitschland, vooiral omdat daar
in een tip "wordt opgelicht van den, sluier,
die de diplomatieke reizen van Ciano,
naar Salzburg en Berlijn bedekte.
Reeds het gedeelte, waarin
de besprekingen te Milaan
worden behandeld, heeft groote beteeke-
nis. Men verneemt daar (n,.l. dat zo.oWel
Duitschland als Italië het er volkomen
over eens waren, dat zij' zich tegen iede-
ren aanval met de Wapeneln. zouden ver
dedigen, maar dat het voor alles noodig
was, den vrede in Europa te bewaren
en te versterken, teneiln.de in eigen land
opbouwend werk te kunnein verrichten1,
Italië wensehte een vredesperiode van
ten minste drie jaren elni Duitschland
zelfs van vier of vijf jaren.
Basis voor veiligheid
De bedoeling Was niet io!m na eeln, der
gelijke periode den vrede te verstoren;
integendeel, men Was va® meening, dat
het. in dien tijd gelukken zou een, ge
zonde basis te scheppen, waarop de toe
komstige vrede en veiligheid van Europa
gegrondvest zouden kunnen Worden. In
ieder geval werd men het er over eens,
dat men binnen de genoemde periode
geen enkele kwestie aanhangig zou ma-
ken, die tot nieuwe polemieken zou ku|n-
nen voeren.
Da verhouding der as-genooten
Van belang is, dat Ciano uitdrukkelijk
verklaarde, dat het pact van Berlijn tus
schen Italië en Duitschland de verhou
ding tusschen de twee landen op precies
hetzelfde plan heeft gebracht als waar
op de verhouding tusschen Frankrijk e®
Engeland reeds lang valn te vorein be
rustte en dat men zeker niet tot ae
landen van de As het verwijt kaïn rich
ten, dat zij schuld dragen aan de blok
vorming in Europa.
Van historisch belang is de passage
handelend over
Graaf CIANO
van den toestand, het (iuoig mogelijk zou
zijn, langs diplomatieken Weg de ge
schillen op te lossen. Hitier en voln, Rib-
bentrop hebben hem tuien uitvoerig de
redenen uiteengezet, waarom Duitschland
zich niet meer aan de trage werkwijze
en het uitstellen van diplomatieke onder
handelingen koln blootstellen. De vele in
cidenten hadden, volgeins de meeUing van
de Duitsche regeering, het geschil van
diplomatiek reeds op militair terrein over
gebracht.
Het blijkt dat te Salzburg een
een verschil ven waardeering
van den toestand
tusschen Duitschland en Italië heeft be
staan, Welk verschil zich ook verder
blijkt te hebben gehandhaafd. Daar be
gint de Italiaansche politiek der noinr
belligrentie. Italië wees er uitdrukkelijk
op, dat de fascistische regeering een
vreedzame oplossing van het conflict
wensehte of althans een liacaliseeriing
van het conflict, indie® ee®i vreedzame
oplossing niet mogelijk mocht blijken.
Het heeft de aandacht getrokken, dat
met geen woord melding werd gemaakt
van den Russischen aajnval op Finland,
terwijl ook de vredespogingen door onze
Koningin en dein Ko|ning der Belgen (wer
den genegeerd.
Het blijkt, dat de Duitsch-Italiaansche
alliantie het mogelijk maakt, dat Italië
niet aan den oorlog deelneemt, maar an-
derzijds schijlnt die alliantie ten eonen-
male te verhinderen, dat Italië aan de
zijde van Duitschland's vijanden in den 4
oorlog komt.
i
Nog meer zil/ergeid in omloop
Men zal geleidelijk overgaan tot het
uit de circulatie nemen van de blauwe
bankbiljetten van f 25. De toevloed van
halve guldens zal blijven voortgaan. Ge
leidelijk wordt de geheele voorraad van
negen millioen gulden waarde van deze
muntstukken in omloop gebracht.
Er was nog een machtiging om over
te gaan tot het in omloop brengen van
tien millioen in eenheden van guldens
en rijksdaalders, welke machtiging thans
verhoogd zal worden tot f 15 millioen.
Een en andere is noodzakelijk, omdat
er weliswaar f 50.000.000 aan zilvergeld
in omloop is, maar een gedeelte van
dezen voorraad is weggevloeid.
Verhooging steun en werkverschaffings-
oonen met 5 pet.
De regeering heeft besloten, de steun-
uitkeering aan de werkloozen en de loo-
nen in de werkverschaffing, gedurende
den termijn van Maandag 18 December
a.s. tot Zaterdag 2 Maart a.s., met vijf
procent te verhoogen. Door deze ver
hooging zullen in het algemeen niet
overschreden mogen worden de thans
in verband'met de in het vrije bedrijf
geldende loonen gestélde maxima.
VERSCHILLENDE BERICHTEN
Ontoerekenbaar messenheld
bekent zijn daden
Omtrent de arrestatie te Gorinchem
van den jongen, die ervan verdacht wordt
de 20-jarige mej. van der Pijl met een
mes in den rug te hebben gestoken,
verneemt het Hbl.:
De 16-jarige jongen heeft tegenover
den commissaris van politie een volle
dige bekentenis afgelegd; hij heeft ver
klaard, dat hij niet alleen de aanslag
op mejuffrouw van der Pijl heeft ge
pleegd, maar ook die te Hoog-Blokland
de vorige week. i
Den nacht, voordat hij te Hoog Blok
land den aanslag pleegde, had hij te J
Arkel ingebroken en een gouden hor
loge ',en een dolkmes gestolen. Met het
dolkmes heeft hij het meisje gestoken, j
Do jongen is waarschijnlijk niet geheel i
toerekenbaar, daar hij zijn slachtoffers
in het geheel niet kende en dus niet
uit wraak heeft gehandeld.
Ijsvelden op het IJsselmeer
Zondagavond zijn in de Oranjesluizen
bij Schellingwoude verscheidene sche
pen van het IJsselmeer binnengekomen,
geheel met ijs overdekt. Enkele schip
pers meldden, dat zij bij het passeeren
van Schokland al dik in het ijs zaten.
Er werden ijsvelden ontmoet van naar
schatting driehonderd meter lengte. Aan
den Zuidwal in de buurt van Harderwijk
vormt zich ook al ijs. Eenige schippers
durven niet meer het IJsselmeer over
te steken.
Door het ijs gezakt en verdronken
Te Betterwird, nabij Dokkum, zijn Zon
dagmorgen een achtjarig zoontje en een
twaalfjarig dochtertje van den land
bouwer Hoitsma door het ijs gezakt van
een slootje in de nabijheid van de ouder
lijke woning, waar zij aan het spelen
waren. 1
De ouders, die de kinderen na korten
tijd misten, gingen zoeken. Zij zagen in
het ijs een gat, waarin een mutsje van
een der kinderen dreef. Men slaagde
erin de kinderen door dit gat op te
halen i
De lijkjes zijn naar de ouderlijke wo
ning overgebracht. j
Vreemde vliegtuigen boven ons land
In den loop van Zondagochtend zijn
op verschillende tijdstippen boven het
midden en Oosten des lands enkele ver
spreide vreemde vliegtuigen, welke op
zeer groote hoogte vlogen, waargenomen.
De vliegtuigen hebben ons rechtsgebied
verlaten, nadat meerdere patrouilles
jachtvliegtuigen opgestegen waren en zij
ook herhaalde malen van den grond af
onder vuur waren genomen.
Projectiel door het dak geslagen
Te Amersfoort is een projectiel
van het luchtafweergeschut door het dak
van een perceel in de Kalkoenstraat
geslagen en op de bovenverdieping van
het huis terechtgekomen. Het kwam niet
tot ontploffing en richtte alleen eenige
materieele schade aan. Persoonlijke onge
lukken kwamen niet voor. Het projectiel
is door de militairen in ontvangst ge-
STRÊNGE VORST NOG NIET
WAARSCHIJNLIJK
Na lang weifelen is de winter dan toch
begonnen. Zaterdag 16 December was de
eerste ijsdag van het seizoen: ook over
dag is de temperatuur beneden het vries
punt gebleven. Geen wonder dat er op
ondiepe en eenigszins tegen den wind
beschutte watervlakten reeds een behoor
lijke ijslaag is ontstaan.
Merkwaardigerwijze was het vorige
jaar de overeenkomstige Zaterdag (17
Dec.) ook de eerstec ijsdag. Doch het ziet
er niet naar uit, dat de gelijkenis ook
verder in de volgende dagen zal
worden voortgezet. Want in Dec. 1938 is
het toen eiken dag nog een stuk kouder
geworden. Thans zijn de vooruitzichten
niet zoo afschrikwekkend, al zal de vorst
bij den Oostelijken wind nog wel even
in gematigden vorm voortduren.
De koude van Zaterdag was echte
transport-koude, die door den krachtigen
wind uit het Oosten werd aangevoerd.
Daar echter in het Oosten geen lage tem
peraturen voorkomen, is er weinig kans,
dat de koude hier van ernstigen aard
wordt.
Er is echter kans, dat de in de laatste
dagen beroemd geworden Scandinavische
hooge druk, zich meer in onze richting
gaat verplaatsen.
Als ons land dan niet meer ligt in het
overgangsgebied tusschen hoogen druk
en depressie, doch in den meer rustigen
hoogen druk zelf dan neemt de aan
voer van koude af. Er kan dan echter
bij heldere nachten uitstralingskoude
voor in de plaats komen met lage tem
peraturen.
Men mag verwachten, dat het winter
weer nog even zal aanblijven, zonder
dat het een ernstig karakter aanneemt.
Voor ijsbanen dus niet zonder perspec
tief.
LAND- EN TUINBOUW
Anderhalf milliard kilo kunstmest
in één jaar I
Het totale verbruik in het jongste
bemestingsjaar heeft bedragen 501
mill. k.g. stikstof-, 617 fosfor-
zuur- en 442 kalihoudende mest
stoffen.
In het bemestingsjaar 1 Juli 1938 tot
1 Juli 1939 hebben de Nederlandsche
land- ei» tuinbouw in totaal verbruikt
501 millioen kilo stikstofhoudende, 617
fosforzuurhoudende en 442 kalihoudende
meststoffen, in totaal 1560 millioen kilo
kunstmest, bevattende 95 millioen zuivere
stikstof, 108 zuiver fosforzuur en 135
zuivere kali.
De 500 millioen kilo stikstofmeststoffen
werden voor 55 pet. gegeven in den
vorm van kalkammonsalpeter, 15 pet.
zwavelzure ammoniak, 12 pet. chili, 10
pet. kalksalpeter, 6 pet. kalkstikstof en
3 pet. leema- en natronsalpeter.
Het verbruik van zuivere stikstof was
gelijkelijk verdeeld in ammoniak- en sal-
petervorm.
Het zuivere fosforzuur was gelijkelijk
verdeeld over superfosfaat en slakken-
meel. De kalimeststoffen bestonden voor
40 pet. uit kalizout twintig en voor 45
pet. uit kalizout veertig.
Op grond der toewijzingsnormen van
kunstmestdislributie en gelet op de ver
deeling van grondsoorten, grasland, ak
ker- en tuinbouw, zou in totaal bijna
driemaal zooveel zuivere stikstof en an
derhalf maal zooveel fosforzuur en kali
zijn toegewezen als het werkelijke ver
bruik in het jongste bemestingsjaar heeft
bedragen.
Districts-Arbeidsbeurs te Middelburg
Stand der Werklo|0isheid.
op 30 N|o<viember.
Middelburg 553; Vlissingen 456; Arne-
muiden 79; Baarland 12 ;Biggekerke 1;
Borssele' 11; Brouwershaven 5; Bruinisse
47; Colijmsplaat 1; Dotmburg 28; Driewe
gen 2; Goes 110; 's-Gravenpioflder 4;
Grijpskerke 1; 'sHeer Abtskerke 1; 's-
Heer Arendskerke 7; Heinkensza®d 8;
Hoedekenserke 19; Ierseke 38; Kapelle 9;
Kerkwerve 2; Kloetinge 23; Kjoirtgene 1;
Koudekerke 24; Krabbendijke 5; Kruinin-
gen 65; NieuWland 4; Nisse 1; Nqotrdgou-
we 1; Oosterland 5; Oostkapelle 7; Oude-
lande 1; Ouwerkerk 1; Overzand 13
Rilland-Bath 1; Ritthem 1; Schore 6; Se-
rqoskerke (W.) 6; St.-Lauxens 5; Souburg
66; Veere 10; Vrouwenpolder 5; Waarde
4; Wemeldinge 7; Westkapelle 87; Wis-
senkerke 3; Wolphaartsdijk 3; Zierikzee
148; Zoutelande 5.
Totaal stotnden per 30 November 1902
personen als werkzoekende® ingeschreven
POST-TELEGRAAF-TELEFOON
Personeel krijgt identiteitsbewijzen
Evenals het personeel der Spoorwegen
zal binnenkort ook het P.T.T.-personeei
van identiteitsbewijzen worden voorzien.
Op deze identiteitsbewijzen zal een pas
foto worden aangebracht. Voor - den bui
tendienst zullen deze bewijzen beperkt
worden tot de ambtenaren en tot het
personeel op arbeidscontract, voor zoo
ver dit min of meer geregeld dienst doet.
«Graf Spee» door de Duitschers
zelf tot zinken gebracht
Italië vecht niet mèt, maar ook
niet tegen Duitschland
Steunuitkeering aan werkloozen
heden met 5 procent verhoogd
Vreemde vliegtuigen koersten
Zondag boven ons land
Het personeel van de P.T.T.
krijgt identiteitsbewijzen
Om het vriespunt
In korten tijd weer gaaf, Q| IQ Al
zacht en blank door I UKv/L
Barometerstand van hedenmiddag 2 uur:
Zon op: Zon onder:
19 Deo. 8,07 15,45
Maan op: Maan onder:
19 Deo 12,06 0,04
Hoog- en laagwater te Zierikzee
Hoogwater: Laagwater:
19 Deo. 7,49 20,32 1,34 13,54
Vrijwillige vernietiging verkozen
boven vernieling door den vijand
Uit Berlijn Wordt geseind: De voor het
herstel van de zeewaardigheid van het
pantserschip „Admiraal Graf von Spee"
benaoidigde tijd werd door de regeering
van Uruguay geweigerd. Onder deze om
standigheden heeft de commandant be
sloten het schip buiten de territoriale
wateren van Uruguay in de lucht te
laten vliegen.
Uit New York wiotrdt draadloos be
richt, dat de Duitsche legatie te Mon
tevideo heeft bekend gemaakt, dat ka
pitein Lamgsdorff, de cotmmandabt van
de „Graf von Spee", met zijn schip is
ondergegaan, hetgeen evenwel later is
tegengesproken.
Voor het vertrek van het slagschip uit
de haven van Montevideo heeft de com-
tmandant, in eetni langen brief, aan den
Duitschen gezant, medegedeeld, dat met
het oog op de houding van de autori
teiten van Uruguay, en zij|n verantwoor
delijkheid vooir het leven van 1000 man
nen, de eenige weg was, welke hemi
overbleef, de redding vpor te bereiden
van de bemanning dn als protest het
schip op te blazen in de buurt van de
haven van Montevideo!.
Het vertrek van den kruiser naar zee
over negen Amsterdamsche tijd) lichtte
over negen (Amsterdamsche tijld) lichtte
de „Graf Spee" het anker, nadat het
's-middags 22 gewonden, gxw» 12 ernstige,
had ontscheept. Er waren dramatische
tooineelen toen de kruiser uit de have®
vertrok, waarvan de kaden vol toeschou
wers stonden. Een deel der bemamining
en het grootste deel van de voorraden
van den kruiser werden aa® bqoird van
het Duitsche schip „Tacoma" gebracht.
Na haar vertrek begraf de Graf Spee
zich met geringe snelheid in zuidelijke
richting, gevolgd door de „Tacoma".
Twee oorlogsschepen werden buiten de
territorialiteitszoine waargenomen. Het
Waren een Britsch en ©e® Argentijtnsch
oorlogsschip.
Tevoren hadden twee Duitsche officie
ren het schip verlaten. Ziji begaven zich
per taxi naar een onbekende bestemming.
Gereedschappen voor herstelwerkzaamhe
den. o.m. een laschapparaat, werden over
gebracht aan boord van een Duitsch
schip, dat langszij lag. De Graf Spee was
spoedig uit het gezicht. Zij. begaf zich
in zuidoostelijke richting. De Duitsche vlag
hing aan den groofbramstefng en op hel
achterschip.
De kruiser is daarna 5 mijlen uit de
kust tot zinken gebracht en Wel' lom
11.27 Zondagavond.
j Drie luide ontploffingen hadden vemie-
tigd wat van het schip was overgeble
ven. Gedurende de paar minute®, dat
het slagschip drijvende bleef, bevonden
zich de Tacoma en twee Argentijnsche
oorlogsbodems in de buurt. Zwarte rook
wolken hingen blove® de plaats waar de
Graf Spee in de diepte verdween met
al het geschut aan boord.
Omtrent het tot zinken brengen van
den kruiser wordt nog verder uit Berlijn
gemeld, dat de Führer, opperbevelhebber
van Leger en Vlooit, den commandant
van het slagschip liet bevel heeft ge
geven het schip in de lucht te laten
vliegen, aangezien de regeeriing van,
Uruguay heeft geweigerd den noodigen
tijd toe te staan lom het schip zeewaar
dig te «naken.