ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
DINSDAG 28 NOVEMBER
De Kern
HOOFDPIJN?
Uit Stad en Provincie
ABONNEMENT
Prijs fl.BO p. kwartaal, buiten Zierikzee
fl.80. Voor het buitenland; flO.— p. jaar
Afzonderlijke nummers 5 cent. Ver
schijnt dagelijks, behalve 's Zondags.
OPGEW
ZIERIKZEESCHE COURANT
17S7J-. 188®
Uitgave: N.V. de Zierikzeesche Nieuwsbode Zierikzee, Schuithaven B 94
Tel. 32, Postgiro 137677 - Dir.: A. J. de Looze - Uitg.-Red.: M. J. Kosten
96STE JAARGANG No. 14200
ADVERTENTIES
Prijs: 20 cents p. regel, minimum 80 cents
Bij contract speciale prijzen. Grootte der
letters naar plaatsruimte. „Succesjes" 60
cents. Inzending tot 's morgens 10 uur
ONDER DEN SCHIJNWERPER
blijve de aandacht gericht op het
hooge Noorden, aan de Russisch-Finsche
grens, waar de Sovjet een aanval van
Finsche zijde in scène heeft gezet omde 1
Russen boos te maken, teneinde vol- j
doening te kunnen eischen en bij niet in
williging het woord aan het kanon te j
geven, met als resultaat de inlijving van
een deel of geheel Finland bij de Sovjet. 1
Molotov heeft op dezen vermeenden aan- j
val onmiddellijk een nota laten volgen j
met den eisch dat de Finnen hun troepen
uit het bewuste grensgebied zullen terug
trekken.
Na een bespreking heeft de Finsche
regeering haar antwoord op de nota van
de regeering der Sow jetunie gepubliceerd.
In dat antwoord wordt vastgesteld, dat
tijdens de onderhandelingen, welke on
langs zijn gevoerd, de Finsche regeering
haar standpunt reeds uiteen heeft gezet.
Gelijkelijk wordt vastgesteld, dat van
Finsche zijde niet is geprovoceerd: geen
enkel kanonschot werd gelost, terwijl dit
niet gezegd kan worden van sowjetzijde.
Toch verklaart de regeering van Finland
zich bereid haar troepen op den door de
sowjetregeering gewenschten afstand van
de grens terug te trekken, op voorwaarde
dat van sowjetzijde een soortgelijke maat
regel wordt genomen.
De beweringen der Sowjets met betrek
king tot het grensincident zijn volkomen
ongegrond. Deze beweringen vormen een
onderdeel van de verscherping der anti-
Finsche campagne welke geopend is door
den aanval in de Prawda op den Fin-
schen minister-president, Welingelichte
kringen verklaren, dat Finlands besluit
zijn onafhankelijkheid te verdedigen, niet
geschokt zal worden door den hevigen
zenuwoorlog, welke blijkbaar is ingezet.
Het is de oude geschiedenis, die zich
de laatste jaren telkens herhaalt. Het
grensincident is voor Japan de inleiding
geweest voor zijn veroveringscampagne
in Mandsjoerije in 1931, voor die in N.
China in 1937; voor Italië voor de ver
overing van Abessinië in 1935; voor het
Derde Rijk voor de onderwerping van
Tsjecho-Slowakije in 1938, van Polen in
1939. De annexatie van Oostenrijk door
Duitschland en de verovering van Albanië
door Italië maakten een uitzondering op
het grensincident-motief: Oostenrijk werd
bezet, omdat dr. Schuschnigg het Duitsch-
Oostenrijksche politiek verdrag zou heb
ben geschonden. Albanië, omdat het werd
uitgeschud door een „avonturier", met
name Koning Zogoe. Er is in de historie
van Europa en de wereld wellicht geen
tijdvak te vinden, dat zóó rijk is aan
noodlottige grensincidenten als dit,
waarin wij leven.
BRITSCHE HULPKRUISER
IN DEN GROND GEBOORD
Twee Duitsche kruisers namen
aan het gevecht deel
De Britsche hulpkruiser „Rawalpindi"
die deel uitmaakt van een patnoelje voor
de Qontrabanda-controle op demi Duitschein
handel, is Zuid-Oost van IJsland door
Duitsche orologsbodems in den grond ge
boord1.
Op 23 November omtrent half vier
in den middag kreeg de Rawalpindi ©em
vijandelijk schip in zicht. Kapitein Ken
nedy, die het schip door zijn verrekijker
had onderzocht, zeide„Het is de
Deutschland. Best", en de bemaninliin'g werd
tmeteen pp haar posten ger;oepen. De
koers werd gewijzigd om het schip aan
stuurboord te krijgen. Een rookgordijn
werd gelegd om de Rawalpindi gelegen
heid1 te geven te ontsnappen. Spoedig
echter kwam aan stuurboord1 een tweede
vijandelijk schip in zicht. De Deutschland
seinde, naderbij komend, aaln. de Rawal
pindi bij te draaien en toein, zij haar
koers vervolgde, loste de Deutschland
een schot voor de boeg.
Daar dit Waarschuwingsschot verwaar
loosd1 werd, loste de Deutschland kort
na kwart voor vieren het eerste salvo
van haar 11 duims kanpmmiein op een
afstand1 van 9000 meter. De Rawalpindi
antwoordde met alle vier de zes duims-
kancnneini aan stuurboord1. Het derde sal
vo van de Deutschland doofde alle lich
ten en vernielde de electrische wiiinichen
voor den munitieaanvoer. Het vierde salvo
schpot de geheele brug en de marco-
nistenkame- iwieg. Beide Duitsche sche
pen naderden (niu snel en het twieede
was nu achter de Rawalpindi omgeloo-
pen en vuurde van bakboordzijde.
De Rawalpindi zette het gevecht voort,
totdat elk kanon buiten wierkijng was ge
steld en het geheele schip in brand!
stond', behalve de bale en het achterschip.
Nadat dit ongelijke gevecht 30 a 40 mi
nuten geduurd had, hield de vijand pp
met vuren en drie booten, die niet voor
het vuur vernield waren en waarvato er
een vol Water liep, werden neergelat^d.
Twee van deze booten, waarin ruim
dertig menschen zaten, werdem door een
van de Duitsche schepen opgepikt. De
elf overlevenden, die de Chitral (een
andere hulpkruiser) binnengebracht heeft,
zwommen naar de volgeloopen boot eai
zouden waarschijnlijk eveneens opgepikt
zijn, indien omstreeks 6 uur 15 de na
dering van een Engelschen kruiser den
vijand niet genoopt had zich terug te
trekken.
De Rawalpindi bleef midscheeps bran
den tot acht uur, toen zij naar stuur
boord kapseisde en met alle (Overleven
den in de golven verdween/.
DE RAMP
VAN DE „SPAARNDAM"
Vijf opvarenden gedood
De „Spaarndam", die op de thuisreis
van New-Orleans naar Rotterdam was,
had, na veertig dagen in de Duins en
acht dagen te Londen te hebben gelegen,
op Vrijdag toestemming tot voortzetting
van de reis gekregen. Daar het om ver
schillende redenen onmogelijk was Til
bury reeds op Zaterdag te verlaten, ver
trok het schip in den loop van Zondag.
De Maandagochtend brak aan met
stormachtig weer. De bemanning van de
„Spaarndam" trok zich daar echter niets
van aan, en het scheepsleven ging zijn
gewonen gang, toen om negen uur plot
seling een geweldige slag ergens onder
het voorschip weerklonk. Het luik op het
ruim van het voorschip vloog de lucht
in en de ijzeren binten, waarop het dek
rust, kwam gekromd naar boven te staan.
Gelukkig bevond er zich op het oogenblik
van de ramp niemand op het voorschip.
Bij de eigenlijke ontploffing heeft dan
ook slechts een lid van de bemanning
het leven verloren. Het was de 17-jarige
koksmaat Mikkelsen, die op weg naar
het sloependek was en daar in het hoofd
getroffen werd door een stuk ijzer, dat
door de lucht vloog. De rest van de be
manning ondervond geen letsel van de
ontploffing, zoodat de verscheping in de
reddingbooten dan ook zonder moeilijk
heden kon plaats hebben.
Alles verliep als normaal. De marconist
bleef op zijn post, om de SOS-signalen
uit te zenden, en de positie van het schip
te geven, en ondertusschen streken de
matrozen de reddingsbooten. De marco
nist bleef op zijn post, totdat hij eindelijk
met den kapitein en enkele andere offi
cieren als laats ten van het zinkende schip
ging.
Voor het echter zoover was gekomen
had er een tragedie plaats -gehad. Drie
van de reddingbooten waren met goed
gevolg gestreken en van het schip losge
komen, toen de vierde in moeilijkheden
kwam. Deze boot hing nog slechts een
halven meter boven' het water, toen een
hooge zee haar plotseling opnam en naar
boven smeet. Een seconde later was de
golf langs het schip weggeloopen en viel
de boot in zijn takels terug. Daarbij is
toen iets verkeerd gegaan. De boot kwam
aan een takel vrijwel verticaal te hangen,
met het gevolg, dat de inzittenden er
allen uitvielen. 4 van de 7 schepelingen
kwamen daardoor om het leven.
VERSCHILLENDE BERICHTEN
Mijnen aangespoeld
De Novemberstorm van Zondag heeft
een zeer oingewenscht gevolg gehad; tal
rijke drijvende mijnen zijln, inaar omze
Wateren gestuwd en vormen eeju 'gevaar
voor de scheepvaart. Op vele plaatsen
zijn de gevaarlijke monsters op' de kust
gespoeld. Bij V1 i s s i n g e m signaleerde
men gisteren in de Westerschelde 14
drijvende mijinen; 6 spoeldeb er aain. Te
Z a n d v e* o r t spoelden 2 mijnejn! aam op
het Noordelijk strand en wel teir hoogte
van het Grand1 Hotel en evettij voorbij het
Noorderbad. Bij Castricum kwamen
er pok twee (o,p het strand1. Eén heeft
men er tot explosie gebracht; de andere
werd gedemonteerd. Bij Schevenin-
gen wferd1 een mijin op de pier gesig
naleerd. Bij Oud dorp spoelden ook 2
mijnen aan, die onschadelijk gemaakt zul-
Wat staat U toch te prakiseeren
Gij Dames en ook gij Heeren
Wilt Gy Uw kennissen naar genoegen
verryken
Komt dan by ons eens rustig kijken
Zeer zeker zal het U behagen
Dat U bij ons zoo vlug kunt slagen
KUNSTHANDEL FRANS MURK
len Wordem. Ook op Texel zijn elnkele
mijnen aangespoeld1 etni op het strand
tot ontploffing gekomen. Vlak bij Oude
Schild1 slo<eg een mijn tegen den dijk,
waard&or een groot gat ontstond. Ia
het dorp braken vele miten. Tusschen
twee palen waren alle telefoondraden
vernield1. Men vermoedt, dat dit op re
kening moet worden geschreven van een
door den storm voortgedreven kabelbal
lon. Het telefoonverkeer met den vasten
wal was daardpor verbroken.
Door auto in sloot geduwd
Op den Provincialen Weg te Tolbert, ge
meente Leek (Gron.) is Zondagavond
door nog niet opgehelderde oorzaak een
personenauto, bestuurd door den 46-j.
P. D. uit Nibbixwoud, tijdelijk werkzaam
te Bakkeveen (Fr.) en op weg daar
heen, op een 21-jarigen jongeman uit
Haulerwijk. Hof genaamd, ingereden. De
jongeman liep geheel rechts van den
weg, geaimd met zijn meisje. Hij werd
van achteren door den auto gegrepen en
in de sloot geslingerd. De auto vloog
tegen een boom op en werd ernstig be
schadigd. De inzittenden bleven onge
deerd. De aangeredene,. die hevig bloed
de uit voor- en achterhoofd, had een
schedelbreuk op geloop en en bovendien
veel water binnen gekregen.
Auto botst op een boom
Gistermiddag reed de 30-jarige heer
R. Lambers, vervener te Nieuw Amster
dam, met zijn auto in de richting Am-
sterdamscheveld. B'j een zijtak moest hij
een hem tegemoet rijdende auto pas-
seeren. Warschijnlijk door de snelle vaart
en de gladheid van den weg verloor de
heer L. de macht over het stuur, waar
door hij tweemaal tegen een boom aan
botste. Omstanders, die het ongeluk za
gen gebeuren, snelden te hulp en haal
den den heer L. zwaar verminkt uit den
totaal vernielden auto. Zij brachten hem
binnen bij een landbouwer. Spoedig wa
ren doktoren uit Nieuw Amsterdam en
uit Emmen aanwezig, die overbrenging
naar het ziekenhuis te Emmen nood
zakelijk achtten. Kort na aankomst is
de heer Lambers overleden. De heer L.
was gehuwd.
Door diesel gegrepen
Op den onbewaakten spoorwegover
gang in den Woudhuizerweg is gister
middag een personenauto, bestuurd door
den heer H. J. Vos uit Ernst, door een
Dieseltrein, komende uit Zutfen, gegre
pen. De auto sloeg over den kop en
kwam in een sloot terecht. De heer Vos
die de eenige inzittende was, werd ern
stig gewond. In zorgwekkenden toestand
is hij naar het R.K. Ziekenhuis te Apel
doorn overgebracht. De auto werd to
taal vernield. De trein had twintig mi
nuten vertraging. Door het actief optre
den van den heer A. de Haan, die nabij
dezen overweg woont, is de machinist
van den trein, die spoedig uit de an
dere richting zou naderen, tijdig ge
waarschuwd.
D« bevolking der aarde
De bevolking der aarde werd volgens
de jongste cijfers gepubliceerd door net
maandelijksche bulletin voor de statistiek
van den Volkenbond, op het einde van
1938 geschat op 2143 mill., waarvan meer
dan de helft in Azië woont. Europa telt,
Rusland niet meegerekend, 400 millioen
inwoners, Afrika ruim 150 millioen, Noord
Amerika 142 millioen, Midden-Amerika en
Zuid-Amerika samen ruim 130 millioen,
Australië 10.5 millioen. Indien men de
landen afzonderlijk beschouwt, komt
China op de eerste plaats met een bevol
king, die geschat wordt op 450 millioen,
dan volgt Britsch-Indië met bijna 366 mil
lioen, de URSS met 170 millioen, de Ver-
eenigde Staten met 130 millioen, Duitsch
land met Oostenrijk en de Sudeten-Duit-
sche gebieden met 79 millioen, Japan met
72 millioen, Nederlandsch-Indië met 68
millioen, Groot-Brittannië met 48 milli
oen, Brazilië en Italië met ieder 44 mil
lioen, Frankrijk met 42 millioen. Geen en
kel ander land heeft een bevolking van
meer dan 40 millioen. De mandaatgebie
den tellen samen 20 millioen inwoners,
KORT EN BONDIG
In „The American Automobile" kwa
men onlangs de volgende cijfers van het
totale aantal automobielen in de
wereld voor: Afrika 655.755, Amerika
(zonder de V.S.) 2.214.626, Ver. Staten
29.211.651, Australië 1,128.637, Azië 66.550
Europa 9.065.475. Totaal 42.942.694. Vol
gens de reederij van het motorschip
Sliedrecht ontvangen rapporten is 't
zoeken met vliegtuigen naar de ver
misten gedurende de laatste dagen zon
der eenig resultaat gebleven. Men heeft
tot zijn diep leedwezen moeten besluiten
op advies van tot oordeelen bevoegde
Engelsche deskundigen, het zoeken te
staken. De commissie, welke door
het Noorsche Storting belast is met de
toekenning van den Nobelprijs voor
den vrede, heeft besloten den prijs dit
jaar niet tot te kennen en het geld tot
het volgend jaar te reserveeren. Dit be
sluit is onder de tegenwoordige omstan
digheden volkomen verklaarbaar. In
een overzicht over de militaire gebeur
tenissen van den afgeloopen Zondag ver
meldt het Duitsche Nieuwsbureau, dat het
aan een af deeling Duitsche verken
ners gelukt is tot aan de Maginotlinie
door te dringen. Als Indianen hebben
de Duitsche verkenners over het vijande
lijke terrein moeten voortsiuipen. Sinds
Zondagavond woedt een koudegolf
boven Japan en China. In geheel Japan
is de temperatuur aanzienlijk gedaald.
Uit Sjanghai wordt groote koude ge
meld. In de internationale nederzetting
en in de Fransche kolonie zijn in het
geheel meer dan 30 personen doodge
vroren. Het Poolsche Telegraaf-agent:
schap bericht, dat de Duitschers in Po
sen taliijke Polen hebben gefusil
leerd, waaronder de meest vooraan
staande vertegenwoordigers van de Pool
sche society. Verscheidene namen worden
door het agentschap genoemd. Ook wordt
eenaantal namen van vooraanstaande
Polen genoemd, die gearresteerd zijn.
Een Duitsche treiler, metende 300
ton, is gistermorgen op een mijn geloo-
pen en binnen een minuut gezonken op
dezelfde plaats in de Duitsche mijnen
velden bij Langeland, waar ook de Duit
sche mijnenlegger Zaterdag is gezonken.
De bemanning bestond waarschijnlijk uit
10 koppen. Tot nu toe zouden drie le
den van de bemanning zijn gered.
RECHTZAKEN
Rechtbank te Breda
Zitting van 27 November.
Voor den Politierechter bij de Arrond.
Rechtbank te Breda werden Maandag jl.
onder meer de navolgende zaken behan
deld en uitgesproken:
Op 29 Mei jl. had de 21-jarige los
werkman P, J. uit T h o 1 e n te diep in
het glaasje gekeken. Toen hij dien dag
dronken over den Halsterscheweg te Hal
steren laveerde, oordeelde de chef-veld
wachter E. v. d. Z., dier gemeente het
in 's mans eigen en een anders belang
het noodig hem deswege naar den amigo
over te brengen, doch op een dergelijk
verblijf stelde J. allerminst prijs, hetwelk
hij kenbaar maakte door zich tegen zijne
arrestatie te verzetten, door met geweld
in een andere richting te rukken en te
trekken, dan waarin de politieman hem
wilde geleiden. Hierdoor maakte hij be
grijpelijk de zaak maar erger, want voor
dit optreden kreeg hij natuurlijk een bon
op den koop toe.
Toen dit laatste geval thans voor den
Politierechter behandeld werd, bleek J.
om zich terzake te komen verantwoorden
geen gevolg te "hebben gegeven. Zulks
was evenwel geen beletsel, want nadat
de politieman zijn opgemaakt verbaal
onder eede had bevestigd, stond de
schuld van J. voldoende vast, waarom
hi] door den Politierechter werd gevon
nist tot een boete van f 15 of 10 dagen
hechtenis.
j Van een onder de gemeente Halsteren
i gelegen veld met aardappelen, toebehoo-
rende aan den landbouwer N. B. v. d. M.
uit Tholen, hadden een tweetal inwoners
van Halsteren op 18 October jl. ieder
een hoeveelheid aardappelen weggeno
men. In deze zaak werden geen getuigen
gehoord, terwijl ook de verdachten nl.
de 29-jarige schilder A. J. v. d. Z. en de
28-jarige M. W., niet verschenen waren.
Hun uitspraak zullen ze evenwel wel op
de een of andere manier vernemen en
vermoedelijk zal het hun dan wel niet
meevallen ook, want v. d. Z. werd ver
oordeeld tot 1 week gevangenisstraf, ter
wijl verdachte W. een veroordeeling kreeg
van 4 weken gevangenisstraf.
Finland geeft Rusland een te
gemoetkomend antwoord
Britsche hulpkruiser door de
Deutschland" vernietigd
Hoe de „Spaardam" van H.A.L.
op de Noordzee zonk
De laatste storm wierp vele
mijnen op onze kust
Het voetbalprogramma voor den
tweeden December
Waarschijnlijk eenige regen
Dan 'n Mijnhardtje
Twee stuks 1 O ct. - Twaalf stuks 50 ct.
29 Nov.
Zon op: Zoin onder:
7,45 15,51
Maan op: Maan onder:
29 Nov. 18,47 9,42
Hoog- en laagwater te Zierikzee
HoogwaterLaaigwater
29 Nov. 4,06 16,18 9,32 2144
KERKNIEUWS
Ned. Herv. Kerk.
SEROOSKERKE. De gehouden oogst-
collecte van j.l. Zondag heeft opgebracht
de som van f26,46.
KERKWERVE. Zondagmorgen werd al
hier een gift gecollecteerd van f25 voor
de Kerk.
ELKERZEE. Woensdag 29 Nov. (dank
dag) 9.30 uur ds. Boschloo en 2 uur
ds. Veen,.
Geref. Kerk.
ELKERZEE. Woensdag 29 Nov. (dank
dag) 9.30 en 2 uur ds. Vogelaar.
Tweetal te Haamstede, K. Bokma te
Waardhuizen en H. C. Voorneveld
te Zuilichem.
ZONNEMAIRE. Woensdag 29 Nov.
(dankdag) 9.30 en 2 uur ds. Lanting
van Fijnaart.
NIEUWERKERK. Woensdag 29 Nov.
(dankdag) 9.30 ds. Venema, 2 leesdienst
en 6 uur ds. Venema.
Geref. Gem.
NIEUWERKERK. Woensdag 29 Nov.
(dankdag!) 9, 2 en 6 (uur ds. Honkoop van
van Den Haag.
ST.-PHILIPSLAND. Donderdag 30 Nov.
half 7, ds. J. D. Barth uit Dordrecht.
OUD-VOSSEMEER. Woensdag 9.80 en
2' ure ds. Van Eist. Ger. Kerk 9.30 en
2 ure ds. Vreugdenhil. Oud-Ger. Kerk
geen dienst.
POORTVLIET. Woensdag 29 Nov. Ned.
Herv. Kerk. Dankdag, des morgens en
's middags ds. J. v. d. Heuvel inplaats
van ds. Van Zandt.
ZIERIKZEE. Een hier gestationneerd
militair heeft uit de haven opgevischt en
aangebracht bij de politie, een tasch met
inhoud, o.a. bankpapier, los Belgisch geld