ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
MAANDAG 27 NOVEMBER 1939
OPGENOl
Z1ER1KZEESCKF. COURANT
De Kern
BffEUMTlEK?
- MljnharUIJe
ABONNEMENT
17£>7 1GBC
Prijs fl.50 p. kwartaal, buiten Zierikzee
fl.80. Voor het buitenland: f 10.P« Jaar
Afzonderlijke nummers 5 cent. Ver
schijnt dagelijks, behalve 's Zondags.
Uitgave: N.V. de Zierikzeesche Nieuwsbode Zierikzee, Schuithaven B 94
Tel. 32, Postgiro 137677 - Dir.: A. J. de Looze - Uitg.-Red.: M. J. Kosten
96STE JAARGANG No. 14199
ADVERTENTIES
Prijs: 20 cents p. regel, minimum 80 cents
Bij contract speciale prijzen. Grootte der
letters naar plaatsruimte. „Succesjes" 60
cents. Inzending tot 's morgens 10 uur
ONDER DEN SCHIJNWERPER
valt het scherpe licht op de moei
lijkheden, die de neutrale scheepvaart on
dervindt tengevolge van den steeds feller
gevoerden strijd ter zee, die zich o.a.
uit door het vaarwater te vergiftigen
met een onbeperkt aantal mijnen en het
afkondigen van maatregelen door Enge
land hoe dat allen export van de neu
tralen wenscht te behandelen.
Niet alleen hebben België, Nederland
en Zweden daartegen protest aangetee-
kend, maar ook Italië en Japan hebben
zich tegen deze verscherpte maatregelen
hun stem verheven, waaraan men wellicht
gereeder het oor zal leenen, dan aan
Den Haag en Brussel.
Het is een verblijdend feit, dat naast
de kleine neutrale mogendheden ook Ita
lië op het ongewenschte van die maat
regelen opmerkzaam heeft gemaakt. Juist
nu vrijwel alle neutrale mogendheden van
Suropa haar oordeel te kennen hebben
gegeven, mag men verwachten dat de
besluiten, welke te Londen zullen worden
genomen, door de publieke opinie van het
geheele neutrale buitenland beïnvloed zul
len worden, en dat bij de ten uitvoer
legging van de blokkade met de belangen
van de neutralen dus meer rekening zal
worden gehouden.
De Japansche gezant te Londen heeft
namens zijn regeering een woord van
protest doen hooren. Toegegeven, dat de
jongste verliezen der neutrale schepen
aan de Engelsche kust door DuitsChe mij
nen zijn veroorzaakt, alsdus verklaarde
de woordvoerder, dan nog gaat de Brit-
sche premier niet alleen verder dan de
grens van represailles, zooals die in het
Internationaal recht is erkend, doch han
delt hij ook in strijd met de door de
Britsche regeering tegenover Japan aan
gegane verplichting, dat de Britsche re
geering de verschepingen van Duitsche
producten niet zal onderscheppen.
Deze protesten zullen zeker met zorg
door Engeland worden overwogen, dat
wel alles zal doen wat in haar macht is
om de moeilijkheden voor de neutralen
te verzachten, maar dat Londen maatre
gelen zal nemen om Berlijn te antwoor
den op de met gulle hand a la Zwarte
Piet, uitgestrooide mijnen in de Noordzee,
staat wel bij voorbaat vast.
Plots is Finland weer in den licht
cirkel geplaatst door een incident aan de
Russisch—Finsche grens, waarbij Russi
sche militairen beweren, dat zij onver
hoeds door de Finnen bij Mainil met
granaten werden besloten, waardoor 4
mannen werden gedood en 9 werden ge
wond. Hoewel men van Finsche zijde
ontkent dat zich een incident aan de
grens heeft voorgedaan heeft Molotov
aan den Finschen gezant te Moskou een
nota overhandigd, waarin Rusland pro
testeert tegen de vermeende incidenten
en sommeert, dat de Finsche regeering
onmiddellijk haar aan de grens verzamel
de troepen terug zal roepen en ze 25
kilometer van de grens zal terugtrekken,
welke sommatie dus neerkomt op een
ultimatum, dat niet nagelaten heeft in
het Noorden ontsteltenis te wekken, om
dat men van meening is, dat Rusland
een aanleiding zoekt om Finland aan te
vallen. Inmiddels schijnt het onmiddellijk
gevaar van een aanval weer al te zijn
geweken, daar Molotov nader heeft ver
klaard, dat de Sovjetregeering het belang
niet wil overdrijven van het incident,
waarvoor troepen, die slechts geleid wor
den door hun bevelhebber, wellicht ver
antwoordelijk zijn. Hij wenscht echter de
zekerheid .te hebben dat een dergelijke
aanslag niet zou worden herhaald.
Engelands premier, Chamberlain,
heeft gisteravond een radiorede gehou
den, waarin hij een mededeeling deed
over de oorlogsverklaring aan Duitschland
De oorlog, naar welks voorkoming men
zoo krachtig gestreefd had, stond voor
Engeland. Door Hitiers ongebreidelde eer
zucht bleef niets meer over dan de tanden
op elkaar te zetten en tezamen met vrien
den en bondgenooten een einde te maken
aan deze politiek van overheersching, die
zoo lang de vrede in Europa had ver
stoord.
Chamberlain zette uiteen, dat hij on
derscheid maakte tusschen oorlogsdoelein
den en vredesdoeleinden. Ons oorlogs
doel, zoo zeide hij, kan zeer kort gedefi
nieerd worden. Het is onzen vijand den
nederlaag toebrengen en daarmede bedoel
ik niet slechts de nederlaag van de mili
taire krachten van den vijand. Ik bedoel
de nederlaag van de agressieve afblaffen
de mentaliteit, die voortdurend tracht an
dere volkeren door geweld te overheer-
schen, die een brutale vdldoening vindt
in vervolging en marteling van onschade-
DE RAMP VAN DE
„SIMON BOLIVAR"
De Zeelandboot brengt 88 geredde
pastagiers te Vlissingen aan wal
Zaterdagmiddag, even na 3 uur, is de
mailboot „Oranje Nassau", met 88 gered
den van de „Simjojn Bolivar" te Vlissiinj-
gen aangekomen; stil verwelkomd door
die duizenden, die in de (nabijheid van
den aanlegsteiger van deze aalnjkojnst ge
tuige wilden zijn.
Langzaam sto.omde de Oranje Nassau
naar de ponton, waar ze precies te kwart
over drie werd gemeerd. Toen het schip
op: enkele meters van de wachtende^
was genaderd, toen honderdefni ongein op
den wal tientallen poge(a( aap boord
zochten, vojid de ontroeripg, die zoolang
bedwongen was geweest, een uitweg}.
Vrouwen, die Woensdag tamelijk teleur
gesteld' uit Vlissingen wiaren vertrokken,
die elkaar daar Zaterdag met een nieuwe
hoop in het hart Weer hadden getroffen,
vielen snikkend itra elkanders armen en
Zeiden: „Zie je wiel; Ze zijln toich nog
gekomen".
Op de Oranje Nassau stonden de pas
sagiers schouder aan schouder over de
railing gebogen, Zwijgend eim huilend. Aan
hun kleeding Wias al te zien, dat zij bij
een ramp betrokken waren geweest; de
bagage die zij meevoerden, die uit Wat
courantenpapier omwikkelde pakjes, dan
Wel uit schoenendOiOzen besto|n|d, duidde
in sterkere mate daarop, maar nog dui
delijker was dat aan hun gezichten, aan
hun bewegingen te zien.
Het was een langs, droeve stoet, die
ditmaal van de loopbrug van de Oranje
Nassau kwam en die zich, omstuwd door
familie ien vrienden, [naar de douainehal
begaf, waar de bagage en de 88 passa
giers thans slechts zeer korten tijd vor
derden. Wachtenden en teruggekeerden,
die de douane gepasseerd waren, verza
melden. zich in de wachtkamer van het
station, waar de vertegenwoordigers van
de KNSM er zorg voor droegen, dat
de eerste hulp, die velen, moral in fi-
nancieelen vorm, behoefdeln, Werd ver
strekt.
Diep aangrijpende tafreelen speeldönj
zich in de wachtkamer af. De geredden
vertelden hun wedervaren, legden/ de om
standigheden uit, waaronder lieve levemö
verloren waren gegaan. Diep tragisch was
het weerzien tusschen zijn familie en
den heer Wansing, die met vrouw* ep
vier kindieren naar West-Ijnidië was ver
trokken ien die met twee kinderefni te
Vlissingen terugkeerde.
Met een extra dieseltrein zijn de pas
sagiers van de Oranje-Nassau te om
streeks vijf uur uit Vlissingen vertrokken.
VERHOOGING BENZINE- EN
PETROLEUM-PRIJZEN
Naar het A.N.P. van de zijde van de
Petroleummaatschappijen „Shell", „Stan
dard", „Texaco" en „Purfina" verneemt,
is het, met het oog op de inmiddels
verder gestegen kosten van aanvoer, on
mogelijk gebleken de bestaande prijzen
van benzine, petroleum en donkere oliën
te handhaven. De benzineprijs aan de
pompen is thans gebracht op I6I/2 cents
per liter, terwijl de prijs van petroleum
met 3/4 cents en die van gasolie en an
dere donkere oliën met 1/2 cents per liter
is verhoogd.
VERSCHILLENDE BERjCHTEN
Duitsch stoomschip gestrand
Aan de Oostkust van Schiermonnikoog
is Vrijdag het Duitsche s.s. „G e r r i t
F r i t s e n", metende 6000 ton, thuisbe-
hoorend te Bremen, gestrand. Verscheiden
Duitsche sleepbooten voeren ter assisten
tie uit, evenals de reddingsbooten van
Oostmahorn en Borkum. Het schip zit
hoog op de ruggen. Aanvankelijk weiger
de de bemanning het schip te verlaten,
maar toen Zondag het schip lek sloeg
door de ruwe zee, nam de Duitsche red
dingboot de bemanning over.
lijke burgers en die uit naam van de be
langen van den staat de verwerping recht
vaardigt van eigen gegeven woord, waar
dit maar passend geoordeeld wordt.
Wanneer het Duitsche volk ervan over
tuigd kan worden, dat die geest even
slecht is voor het Duitsche volk als voor
de rest van de wereld, zou het er af
stand van doen. Wanneer wij kunnen be
reiken, dat de Duitschers dien geest laten
varen zonder bloedvergieten, zooveel te
beter, maar van dien geest moet afstand
gedaan worden. Dat is ons oorlogsdoel.
Huwelijk in den kelder
Op het ©ogenblik, dat ergens in Frank
rijk de sirenes een groot© stem iopzet-
ten ter waarschuwing tegen luchtgevaar.
maakte een raadslid zich op om het
huwelijk van een officier ©n vier solda
ten met meisjes uit zijn gemeente te
voltrekken. Daar hij het hQofd1 was van
een hulppost moest hij zich terstond daar
heen begeven. Hij telde den burgemees
ter op de hoogte, die last gaf een ver
trekje in de kelderverdieping van het
stadhuis bij zijn commandopost als chef
van den luchtafweer in te richteini, waar
hij de vier paren in den echt verbond.
O/er den kop geslagen
Zaterdagmiddag is de heer Koks, een
28-jarige uitgever te Amsterdam, met zijn
auto-, nabij het kruispunt Nieuftvehoek te
Soest. in botsing gekomen met eejnl
taxi. De personenauto slioieg driemaal over
den kop, Iwiaarbij de heer Koks |0p slag
moest zijn gedood. De mede-inzittende
van den wagen liep geen letsel op. De
taxi werd beschadigd.
Brandkast meegenomen -
Zaterdagnacht is men er in geslaagd
binnen te dringen in het perceel Groene-
wegje 144 in Den Haag, waar een
groothandel in verf is gevestigd. Door het
openen van de straatdeur is men binnen
gekomen. Het doel bleek de brandkast
in het achterliggende kantoor te zijn. Er
zijn pogingen aangewend om deze open
te breken, maar toen dat niet lukte heeft
men de geheele brandkast op een in het
gebouw staande transportfiets geladen en
is men er mee weggereden. De brandkast
bevatte ongeveer vijfhonderd gulden.
De ramp van de .Slledrecht"
De directeur van de reederij van het
m.s. „Sliedrecht" heeft uit Londen be
richt ontvangen, dat volgens telefonische
mededeeling van den eersten stuurman
in den gezondheidstoestand van matroos
Storm eenige verbetering is ingetreden,
hoewel deze nog ernstig is. De overige in
het hospitaal verpleegde schepelingen
gaan goed vooruit.
Dr. Ebes van de Simon Bolivar heeft
zich welwillend ter beschikking gesteld
en vertrekt naar Oban om de schepelin
gen te bezoeken. Het door de reederij
gehuurde vliegtuig zet de onderzoekingen
naar de nog vermiste sloepen voort.
Moeder en schoondochter verdronken
Aan den Loosduinschenweg te 's-Gra-
venhage is Zaterdagavond een zeer
ernstig auto-ongeluk gebeurd. Ter plaatse
reed om ongeveer half zeven een DKW-
auto met gesloten kap, vermoedelijk be
stuurd door de 27-jarige mevrouw M. E.
Zij was vergezeld van haar schoonmoeder
de 58-jarige mevr. H. M., eveneens uit
's-Gravenhage.
Vermoedelijk doordat de bestuurster
van den kleinen auto wilde stoppen voor
een wielrijder slipte de wagen, waardoor
mevr. E. de macht over het stuur ver
loor en de auto van de kade in het
water stortte. De wagen verdween geheel
onder de oppervlakte en kantelde boven
dien. Omwonenden en voorbijgangers
schoten onmiddellijk te hulp, maar aan
gezien de auto was gekanteld duurde het
ongeveer tien minuten voordat men er
in was geslaagd de beide dames uit den
wagen te bevrijden. Zij bleken reeds te
zijn overleden.
Het vliegtuigongeluk te Hillegersberg
Zaterdagmiddag was men zoo ver ge
vorderd, dat men in de opengemaakte
cabine van het vliegtuig de stoffelijke
resten van den vlieger heeft aangetroffen
Bestuurder van het verongelukte vlieg
tuig was de 20-jarige sergeant-vlieger J.
J. Clinge Doorenbos. Het stoffelijk over
schot zal naar Hilversum worden ver
voerd.
Duitsche vrouw wilde schijnhuwelijk
sluiten
Een 29-jarige Duitsche vroulw1, M. V.
(woonachtig te Roermond', moest vanwege
de politie te Nijmegen, in Welke stad zij
tijdelijk verblijf hield, het land verlaten,
omdat zij zonder middelen van bestaam
was. Een veekoopman uit Linden, die
veel belang stelde in deze vrouw, wilde
haar gaarne in Nederland houdelm en
vond een 68-jarigen main uit Nijmegen
bereid' tegen betaling van honderd gul
den met de Duitsche vrouw: in het hu
welijk te treden. Beiden verschenen/ voor
den ambtenaar van dejni burgerlijken stand
te Nijmegen om aan te teekenen. Dit
Was de politie ter oiore gekomen. Zijl
greep onmiddellijk in, zoodat de vrouw
toen zij voor den ambtenaar verscheemi,
door een rechercheur werd aangehouden.
Zij Werd naar Roermond overgebracht,
Waar zij op last van d/e commissaris van
pplitie over de grens is gezet.
KORT EN BONDIG
Een neutraal schip is naar de ha
ven van Marseille opgebracht. Ondier de
talrijke passagiers die zich aan boord
bevonden, waren 250 Duitschers. Hiervajm
zijn er honderd van bopird gehaa ld
om naar een conoeinitratiekamp te wor
den gebracht. De postzakken met voor
Duitschland' bestemde post werden even
eens van boord gehaald en zij|tt in beslag
genomen. Het Duitsche schip „Adolph
Woermann" is dopr de bemaniaiing tot
zinken gebracht, aangezien zij Wil
de voorkomen, dat het schip in vijan
delijk© handen zou vallen. De geheele
bemanning, bestaajmde uit 127 koppen en
35 passagiers, (waaronder 18 vrouwen,
is gered. Er zijn geen menscheinileveins
verloren gegaan. Zaterdagmiddag is
een vaartuig van de Duitsche kustwacht
nabij het Duitsche mijnenveld i|nj de om
geving van den vuurtoren Kjeldsnor op
het Deensehe eiland Langelainld, op een
onjjn geloopen en binnen drie minuten1
gezonken. Het schijnt dat 33 ma/nj ge
red! zijn. Twaalf man Zouden verdronken
zijn. Een Deensehe torpedobioiot heeft
hulp verleend. Engeland betreurt te
moeten berichten, dat de hulpkruiser „Ra
walpindi", vroeger van de Peninsular and
Orient Line is gezonken- Gevreesd wordt,
dat alle opvarenden (17) zijn omgekomen,
Drie man zijn verloren gegaan toen
de „HokWQod" j.l. Donderdag op een
mijn liep en zonk aan de kust van Kent.
j Een oorlogsschip begaf zich naar de plek
des qnheils en pikte bij het licht van
lantaarns 14 overlevenden op. Men
gelooft, dat veertig opvarenden van het
Pooische schip Pilsioedski, dat op
een mijn is geloopen, vermist Worden.
Een Britsche torpedojager heeft 67 P1O1-
len en 9 Engelschejn) in een haven aan
de noordoostkust aan land gebracht. De
1 kapitein, de chef-kook en een scheeps-
jongen zijn om het leveln gekomen.
Te Ainsdale is een loodsschip in de
Mersey aan den Lancashireoiever aa|n; den
grond' geloopen. Twintig personen ver-
droi'Hken.Vier man werden gered, door
dat zij er in slaagden naar den oever
I te zwemmen, de zes overige overleven
den bonden zich zelf vast aa|ni brokstuk
ken der tuigage en Wisten zich ruim
10 uur drijvende te houden in het ijs
koude Water. Tenslotte werden zij ge
red door de reddingsboot van Blackpool.
KERKNIEUWS
HAAMSTEDE. Woensdag 29 Nov. Ned.
iHerv. Kerk, dankdag. 7 ure ds. Den
Hollander.
Ger. Kerk, 9.30 en 2 uur, dr. W. H.
van Zuijlen van Diiniteloord.
Geref. Kerk.
BRUINISSE. Dinsdag 28 Nov., 's avonds
6 uur, ds. Honkoop uit Den Haag.
POORTVLIET. Dankdag Wpensdag 29
Nov. Ned. Herv. Kerk. 9.30 en 2 uur,
ds. van Zandt te Delft.
Ger. Kerk. 9.30 en 2 u|ur, ds. de Jager
Putten.
Dinsdag. Ger. Kerk. 9.30, 2 e|n 6 uur,
ds. Fraanje van Barneveld.
TOONEEL EN FILM
Cor van der Lugt
blijft bij het Nederl. Tooneel
De Raad van Bijstand van de N.V.
„Het Nederlandsch Tooneel" heeft dhr.
Gor van der Lugt Melsert verzocht ;op
zijn verzoek, af te treden als directeur
dezer vennootschap, terug te willen ko-
(men. De heer Van der Lugt, die nog
bedlegerig is, doch wiens gezondheids
toestand' nu betert, heeft aan dit (nadruk
kelijk verzoek gevolg gegeven ©11 zal tij
dens zijn ziekte worden vervaimgen door
de heer en H. D. van Dellen eiti A. De-
fresne, respectievelijk als zakelijk en ar
tistiek waarnemend' directeur.
Geest van overheersching door
geweld moet verdwijnen
Rusland stelde Finland een
ultimatum over grensincident
Opvarenden van de «Slmon
Bolivar»» in ons land
Verhooging van de prijzen voor
benzine en petroleum
De overbrugging der Zandkreek
deskundig toegelicht
Iets kouder
De echte zijn niet rond, maar hartvormig.
Barometerstand van hedenmiddag 2 tuur:
Zon op: Zon onder:
28 Nov. 7,43 15,52
Maan op: Maan onder:
28 Nov. 17,43 8,51
Hoog- en laagwater te Zierikzee
Hoogwater; Laagwater:
28 Nov. 3.29 15,42 8 53 2,,08
ZEEUWSCHE PERSVEREENIGING
In hotel De Burg te Middelburg is
Zaterdag een goed bezochte ledenverga
dering van de Zeeuwsche Pers-Vereeni-
ging gehouden, voorafgegaan door een
koffiemaaltijd, waaraan, naast den spre
ker van den dag, als eeregasten hadden
plaats genomen de schout-bij-nacht, com
mandant van Zeeland, met adjudant en
de burgemeester van Middelburg, mr.
dr. J. van Walré de Bordes.
Na afloop van den geanimeerden koffie
maaltijd heeft de hoofdingenieur van den
Provincialen Waterstaat, ir. J. J. van
Leeuwen, een causerie gehouden over
De overbrugging van de Zand
kreek.
Nadat de spreker verschillende tot hem
gerichte vragen had beantwoord, heeft de
voorzitter der vereeniging, dr. S. S. Sme
ding, ir. van Leeuwen den recht harte
lijke» dank zijner hoorders vertolkt.
In de hierna volgende algemeene leden
vergadering der Zeeuwsche Pers-Vereeni-
is de heer S. S. Smeding, die, wegens
zijn aanstaand vertrek uit Zeeland, het
voorzitterschap der vereeniging moest
neerleggen, wegens zijn groote verdien
sten als mede-oprichter der vereeniging,
en de wijze, waarop hij haar, sindsdien,
zes jaren geleid heeft, met algemeene
stemmen tot eerelid der vereeniging be
noemd. De verkiezing van een nieuwen
voorzitter is tot een volgende vergade
ring aangehouden.
Het verdere bestuur 8er georganiseer
de vereeniging is daarop als volgt sa
mengesteld: Afd. A. (directeuren-uitge
vers) I. van de Sande, Terneuzen, onder
voorzitter; F. van de Velde, Vlissingen,
tweede bestuurslid; R. Zuidema, Goes en
M. J. Kosten, Zierikzee, plaatsvervangen
de bestuursleden; Afd. B. (Journalisten):
A. de Lange, Goes, ondervoorzitter; A. M.
D. van den Berg, Middelburg, tweede be
stuurslid; R. Hovius, Middelburg en R.
F. H. L. Sondag, plaatsvervangende be
stuursleden. Tot secr.-penningm. der ver
eeniging werd benoemd H. van Benthem
te Goes.
