NIEUWSBODE
IE JENEVER IUI.C.
PAS OP
KOU GEVAT?
VRIJDAG 24 NOVEMBER 1939
OPGEM<
Er is een\jl
in de maand
De Kern
C. J, J. VERTON
Mijnhar
ABONNEMENT
Prijs f 1.50 p. kwartaal, buiten Zierikzee
fl.80. Voor het buitenland flO.— p. jaar
Afzonderlijke nummers 5 cent. Ver
schijnt dagelijks, behalve 's Zondags.
ZlERlK^^O^COURiJMT
Uitgave: N.V. de Zierikzeesche Nieuwsbode,JZierikzee, Schuithaven B 94
Tel. 32, Postgiro 137677 - Dir.A. J. de Looze - Uitg.-Red.M. J. Kosten
96STE JAARGANG No. 14197
ADVERTENTIES
Prijs: 20 cents p. regel, minimum 80 cents
Bij contract speciale prijzen. Grootte der
letters naar plaatsruimte. „Succesjes" 60
cents. Inzending tot 's morgens 10 uur
ONDER DEN SCHIJNWERPER
staat weer eens de Balkan, voor
heen het kruitvat van Europa, dat deze
„eere"-naam heeft moeten afstaan aan
Polenen Danzig, die in dezen oorlog
de springlading bevatten voor de nood
lottige ontploffing, waarvan de wereld
dreunt. Toch is de Balkan als politiek
object niet uitgeschakeld. Integendeel!
Steeds meer wordt het in het strijdperk
betrokken en als pion gebruikt in het
groote schaakspel der volkeren. j
Het ontslag van de Rumeensche regee-
ring en de vorming van een nieuw mini
sterie, onder leiding van den voormali-
gen Parijschen gezant Tatarescu, na een
langdurige kroonraad, onder presidium
van Koning Carol, is van deze actie een
symptoom. Aanleiding tot deze kabinetwis
seling zijn geweest de moeilijkheden met
Duitschland, over import uit en petro-
leumleveranties naar het Derde Rijk. De
minister van economische zaken had deze
kwesties willen regelen, maar de regee
ring weigerde hem hierop haar fiat.
Het is zeker, dat de onderhandelingen
met de Duitschers moeilijkheden oplever
den, doch daarnaast staat, dat er de laat
ste dagen op den Balkan een bijzondere
politieke roerigheid heerseht. Op de wei
nig toeschietelijke rede van C s a k y voor
Roemenië zijn de berichten uit Italië ge
komen, waaruit valt op te maken, dat
Italië het streven naar een z.g. neutraal
Balkanblok tracht tegen te werken en op
zijn beurt een coalitie wil vormen zon
der Turkije, maar ook zonder Roemenië.
Uit spottende perscommentaren in de
Italiaansche bladen over de Engelsch—
Fransche pogingen tot het vormen van
één Balkanblok, mag men concludeeren,
dat het den Duce steekt, dat het Londen
en Parijs gelukt is te Anhara vasten voet
te krijgen en er den voorrang genieten
boven Rome bij de onderhandelingen over
de toekomstige politiek der Balkanlanden.
Italië tracht, zoowel bij Hongarije als
bij Bulgarije de oude tegenwerking tegen
de landen der Balkan-entente weder op
te rakelen, teneinde het streven van Tur
kije te dwarsboomen. In hoeverre dit
Rome zal gelukken, is de vraag. Csaky,
de Hongaarsche minister van buitenland-
sche zaken, heeft Dinsdag in het parle-.
ment een rede gehouden, die de oplos
sing van het Hongaarsch Roe-
meensche probleem afhankelijk
stelde van den goeden wil van Roemenië.
Hij verklaarde, dat Hongarije bereid is
met iedereen samen te werken in het be
lang van den vrede, doch vast diende te
staan, dat niet tegen een derde mogend
heid wordt samengespannen. j
Wil dat zeggen, dat Hongarije een uit
zondering opwerpt tegen 'n herschepping
van de Balkan-entente tot bondgenoot- j
schap, waartoe Roemenië onlangs het ini
tiatief heeft genomen? Houdt hiermede
het aftreden van de Roemeensche regee
ring verband? Kiosseiwanov, de Buigaar-
sche premier, heeft Woensdag jl. een ver
klaring afgelegd, volgens welke Bulgarije
blijft streven naar een vredelievende op
lossing van zijn problemen met zijn na
buren: „de oude diplomatieke methoden"
zeide hij „zijn voorbij".
Is deze oplossing de prijs, dien Bulga
rije eischt voor deelneming aan een Bal
kanpact in den geest, dien Ankara, Lon
den en Parijs bedoelden? De siuatie op
den Balkan is op het oogenblik duister.
Engeland en Frankrijk hebben het spel
nog niet ten volle gewonnen. De kans
echter dat Italië het wint, schijnt uitge
sloten, ook al heeft het Hongarije met
zich. j
Het grensincident bij Venlo
Nadere bijzonderheden
Op den bewusten dag kwam op Duitsch
gebied een Duitsche auto tot voor het
Duitsche grenskantoor gereden. Deze auto
moest den Duitschen grensboom passee-
ren om daarna voor dit grenskantoor
voor onderzoek te stoppen. Welke per
sonen in dezen auto zaten is onbekend
gebleven. Ongeveer gelijktijdig naderde
uit de richting Venlo een Nederlandsche
auto.
In dezen auto zaten, behalve de chauf-
féur, twee Engelschen, die zich hadden
gelegitimeerd als zijnde belast met be
sprekingen met Duitschers tot onderzoek
van de mogelijkheid van eventueele vre-
des onderhandelingen, en een Neder-
landseh officier, die opdracht van zijn
chef had, in het belang onzer onzijdig
heid, daarbij toezicht te houden."
Op het moment, dat de Nederlandsche
auto naderde, kwamen verscheidene Duit-
13,— per literkruik
sche ambtenaren, in uniform en in bur-
gerkleeding, allen gewapend, de Neder
landsche grens over. Toen er geschoten
werd, kwam de heer Backus, exploitant
van een café in de onmiddellijke nabij
heid van de grens, naar buiten, om te
kijken wat er gaande was. Verschillen
de personen, die zich op Nederlandsch
gebied in de buurt bevonden, werden met
geweld bedreigd dat zij zich moesten
verwijderen. De bezoekers van het café
Backus, die voor de ramen stonden om
te zien wat er voorviel, moesten zich
van het venster verwijderen.
Toen is er in het wilde weg geschoten
waarbij zeker één döode is gevallen en
wel een van de inzittenden van den
Nederlandschen wagen. Het heele geval
speelde zich in enkele minuten af. Het
slachtoffer hebben de Duitschers van Ne-
derl&ndsch naar Duitsch grondgebied ge
sleurd. Ook de andere personen, die in
de beide wagens zaten, werden over de
Duitsche grens gebracht. De Nederland
sche auto werd voorbij den grenspaal
voortgeduwd.
Zooals men weet, waren de Engel
schen, die bij dit geval betrokken waren,
de Engelschen Stevens en Best van den
Engelschen geheimen dienst. Men mag
aannemen, dat de aanwezigheid van den
Nederlandschen officier mede ten doel
had, vast te stellen, dat de Duitschers,
met wie de Engelschen contact zouden
hebben, evenzeer waren gelegitimeerd tot
het voeren van vredesonderhandelingen
en dat het voorts de taak van dezen
officier was als „kijk-in-den-pot" te fun'
geeren en vast te stellen, dat geen woord
tusschen de onderhandelaars zou worden
gewisseld, dal niet in overeenstemming
zou zijn met onze neutraliteit.
TWEEDE KAMER
Het opruimen van krotwoningen
In de Donderdagmiddag voortgezette
vergadering heeft bij de afdeeling „Volks
huisvesting" van de begrooting van Bin-
nenlandsche Zaken, minister van Boeyen
verklaard, dat ten aanzien van het In
stituut voor Volkshuisvesting en Stede-
bouw spr. onderzoekt, of het niet mo
gelijk is een bedrag ter beschikking te
stellen ter stimuleering van de gemeente
besturen.
Het vraagstuk van de volkshuis
vesting op het platteland heeft
duchtig geleden. De complexen van wo
ningen „vloeken" dikwijls met de eischen
van het platteland. Spr.'s ideaal is, dat
bij ieder huis 500 M2. grond behoort.
Dit kan bereikt worden via de Woning
wet.
Spr. weet, dat voor een nationaal plan
al jaren lang gepleit wordt. Doch de
instelling daarvan is sterk afhankelijk
van het moment, waarop de Woningwet
wordt herzien of opnieuw opgebouwd.
Als het standpunt wordt aanvaard, dat
de eigendom van den grond nog geen
recht geeft om te bouwen zoo men
wil, dan kan dat plan nog wachten
tot de staatscommissie rapport uitbrengt.
Teil aanzien van de woningvoorziening
is de toestand, althans in de steden,
redelijk, in tegenstelling tot in 1914. De
volkswoningen kunnen slechts met groo
te moeite worden verhuurd. Deze toe
stand is verkregen ook dank zij de ac
tiviteit van de regeering. De regeering
heeft altijd op de meest loyale wijze
medewerking verleend. Spr. denkt aan
de woningen voor groote gezinnen en
de premies. Men trekke niet te spoedig
een conclusie uit de cijfers van de laat
ste maanden.
Er is onder de bouwnijverheid een
afwachtende houding geweest. Men heeft
voorlichting noodig gehad, wanneer de
voorraad bouwmaterialen voldoende blijft
zal dat tijdelijk terugtrekken zich her
stellen.
De hoofdlijnen, die de eerste maanden
gevolgd zullen worden, zijn de volgende.
Men zal zoo lang mogelijk doorgaan op
den thans geldenden voet. Spr. heeft de
ordeningsgedachte bewust op den achter
grond geschoven en zal zorgen, dat de
noodige woningvoorraad aanwezig is. Als
de prijsstijging niet doorgaat, dan kan
nog veel worden bereikt. Op dit oogen
blik- zijn de prijzen van de bouwnijverheid
van 1930—1931 nóg niet bereikt. Boven
dien is de rente van de voorschotten
thans lager dan toen.
Er is nog steeds plaats voor het par
ticulier initiatief, ook voor de arbeiders
woningen. Spr. wijst in dit verband op
900 woningen in Rotterdam. Daartoe heeft
de gemeente in haar grondpolitiek mede
gewerkt. Spr. zal steeds vragen: wat
waarborgt de beste woningvoorziening?
Wij kennen eigenbelang, ondernemers
belang en volksbelang. De genomen maat
regelen, ook ten aanzien van de krot-
opruiming, hebben Nederland in een toe
stand gebracht, als nergens ter wereld
wordt gevonden.
Spr. erkent, dat het vraagstuk der
krotopruiming urgent is. Het vo
rige kabinet had concrete maatregelen
in voorbereiding. De regeering heeft deze
plannen aangetrokken. Binnen 14 dagen
zullen de plannen voor een versnelde
krotopruiming gepubliceerd worden.
Men mag niet zeggenals de gemeente
besturen het niet doen, dan moet de re
geering het maar doen.
Het plan beslaat om ernstig aandacht
te besteden aan de vraag, of de inspectie
van de volksgezondheid mede met het
oog op deze kwestie versterking noodig
heeft. Spr. zal de verschillende wenschen
bekijken.
Tenslotte gaf de minister de verze
kering, dat teg«?.n te sterke centralisee
ring steeds zal worden gewaakt, waarna
de begrooting z.h.st. is goedgekeurd.
KORT EN BONDIG
De special© correspondent van Reu
ter bij de Engelsehe luchtmacht in Frank
rijk meldt, dat Engelsehe vliegers ver
klaren gisteren zeven Duitsche biom-
vliegtuigen te hebben neergeschoteini. Het
hoofdkwartier van de Rqyl Air Force be
vestigt het neerschieten van vier vlieg
tuigen. Sedert de verbetering van het
weer, (welke drie dagen geleden begon,
hebben geallieerde vliegers, naar aange
nomen wordt, achttien Duitsche vliegtui
gen neergeschoten tusschen de Belgische
ien Zwitsersche grens. Twaalf van deze
gevallen rijn bevestigd1. De Nederland
sche regeering heeft officieel dootr HF.
Ms. gezant te Londen ernstig verZet
a a n g e t e e k e n d1 tegen represaillemaat
regelen, welke de Britsche regeering meent
te moeten nemen tegen haar tegenstan
ders, doch waardoor de onzijdige mo
gendheden, zoowel rij, die Duitsche goe
deren plegen te ontvangen, als zij, die
Duitsche goederen vervoeren, in bijzon
dere mate zullen worden getroffen.
Gistermiddag heeft de minister van
oeconotmische zaken het bestuur van de
Nederlandsche Reedersvereeniging ointvan- j
gen om zich te laten inlichten over de 1
moeilijkheden van de Ned. koioipvaar-
d ij, o.a. in verband met het mijnenge
vaar en over de opvattingen diernaam-
gaande in reederskringen, teneinde zich
te kunmen beraden over de eventueele
door hem in dit verband te nemen be- 1
sluiten. Maarschalk Worosjiliow heeft
7 NoiV. medegedeeld, dat het Roofde
leger zich weer op: vredesvoet bevioind.
Talrijke r eservisten, die opgeroepen wa
ren voor de bezetting van Rolen, zijlnj
naar hun haardsteden teruggekeerd. De
demobilisatie van specialisten gaat lang-
zamer, hetgeen vooral het gevolg schijnt
te rijn van transport-moeilijkheden Mps-
kou herneemt evenwel zijn gewom© aan
zien; er rijden weer taix's en het aa|mtal
vrachtauto's neemt toe. Tatarescu,
oud-premier en oud-gezant te Parijs, heeft
opdracht gekregen een nieuw Rumeensch
kabinet te vormen. Hij zal een regeeriing
van .ontspanning en heilige eenheid" vor
men. Tatarescu is in 1882 geboren
als zoon van een generaal. Hij studeerde
in Frankrijk en promoveerde i|« de rech
ten aan de universiteit va|ni Parijs. In
het kabinet van Miron Christea, dat werd
gevormd na den val van het kabinet-
Goga onder leiding van den fco|ning, was
Tatarescu minister van buitenl. zaken»
Hitier heeft de bevelhebbers der weer
macht in de nieuwe Rijkskanselarij bij zich
ontboden. O.a. gaf de Führer, met
gebruikmaking van de ©rvaringe&n, op
gedaan in het Oosten, richtstmoerein voor
de toekomstige |0|orlogvoering. Het ligt
voor de hand, dat men in buitetnlaindsche
kringen hieruit veelal meent d© gevolg
trekking te moeten maken, dat het ka
rakter van den tegenwoordigen strijd mu
tatis mutandis in het Westen vain/ den
zelfden aard zal zijn als die tegen Polen
is geweest. Hieronder zou dan te ver
staan zijn, dat Duitschland ook aajm zijh
vijanden in het Western door een be
trekkelijk plotseling en overweldigend
optreden den gen a des toet zou willen ge
ven. Het Engelsehe s.s. Darimoi, 1351
ton groot, is op 19 November bij del
Fransche kust door een duikboot tot
zinken gebracht. Men vreest, dat
16 opvarenden om het leven gekomen
zijn. De elf andere hebben drie dageni
in de duikboot doorgebracht. Zij werden
daarna overgegeven aan ee(n Italiaainsch
schip, dat hen aan de Britsche Opstkust
aan land1 heeft gebracht.
de van
Wie geplaagd1 worden dqoir Rheumati-
sche pijnen, behoeven (niet op de ka
lender te kijken. Die voelen wel aan hun
ondragelijke pijnen eini scheuten in lijf
en leden, dat de tijd van onafgebroken
martelingen weer is aangebroken.
„Slapelooze Tiachten van Rheumatische
pijnen vier, vijf maal mijln bed in en
uit en niet in staat een been te verzetten.
Dat heeft zoo jaren geduurd toitdat
ik met Kruschen ben begonnen, op aan
raden van ©en vriendin. De eerste dagen
had ik weinig verlichting, maar ik ben
Kruschen Salts regelmatig blijven gebrui
ken en ik ben (nju vrij van pijnen. Toch
blijf ik het nemen, iederen morgen..:'."
zoo verklaart een dankbaar gebruikster
van in de 70. De aansporende werking
van Kruschen's zes minerale zouten op
lever, nieren en ingewanden geeft d©ze
organen nieuwe kracht. Ze komen tnt
krachtiger actie en het bloed wordt ge
zuiverd1 van overtollig schadelijk zuur,
dat zich anders vastzet in de spierweef
sels en dat oorzaak is van Uw lijden
en die tergende pijn. Nétim toch Kru
schen Salts tienduizenden deden het
en.... vonden er baat bij.
Kruschen Salts, verkrijigb. bij apo.th. en
dreg. a ƒ0.40, ƒ0.75 en ƒ1.60 (extra
groot pak). Fabr. E. Griffiths Hughes
Ltd1., Manchester (Engeland). Opgericht
1756.
KERKNIEUWS
Ned. Herv. Kerk.
ZONNEMAIRE. Zondagmiddag 2 uur,
ds. van Griethuijsen van Noordgouwe.
BRUINISSE. Zondag 26 Nov. Ned. Herv.
Kerk. 9.30 ds. Marsman, bediening H.A.
5.30, ds. Marsman.
Ger. Kerk. 9.30 en 2 ure, ds. Unger.
Ger. Gem. 9.30, 2 en 6 u., leeskerk.,
Oud-Ger. Kerk. 9, 2 en 5, leeskerk,
ST.-ANN AL AND. Maandag 27 N0(v. des
nam). 6 uur in de bewaarschool ds. W.
Blaak van St.-Philipsland1.
LAND- EN TUINBOUW
De aflevering van suikerbieten
Het is gebleken, dat sommige telers van
suikerbieten, een gedeelte der bieten,
welke zij beschikbaar hebben boven de
de hoeveelheid waarvoor hun garantie
werd verstrekt, niet aan de suikerfabriek
wenschten te leveren, in de verwachting,
dat in de toekomst het verbod tot ver
voeren en afleveren van suikerbieten, an
ders dan aan suikerfabrieken, zal worden
ingetrokken.
Van officieele zijde wordt er de aan
dacht van belanghebbenden op gevestigd,
dat een opheffing van dat verbod niet in
het voornemen der regeering ligt. Iede
ren teler wordt dus aangeraden de door
hem geteelde suikerbieten voorzoover die
niet bestemd zijn voor veevoedering in
eigen bedrijf aan een suikerfabriek te
leveren.
Zoowel Engeland en Frankrijk,
als Italië streven naar Balkanblok
Versnelde krotopruiming door
de Regeering aangekondigd
Nadere bijzonderheden over het
grensincident bij Venlo
De aflevering der suikerbieten
aan de fabrieken verlangd
Nog eenige regen
fankelpakketu
Zwezerik- en Kalfscroquetten
twee voor een kwartje
Vleeschbroodjes 10 cl.
Verschillende beste Koekjes
Prima Gevuld
Op bestelling de van ouds bekende
BOTERLETTERS
Volgende week
Dik Speculaas mek amandelen
Borstplaatjes, Chocoladeletters
Suikerbeesijes,! lnxe doosjes
Bonbons, enz.
VERRENIEUWSTRAAT ZIERIKZEE
Twee stuks 1 O ct. - Twaalf stuks 50 ct.
Zon op: Zooi onder:
25 Nov. 7,39 15,55
Maan op: Maan onder:
25 Nov. 15,24 5,39
Hoog- en laagwater te Zierikzee
HoogwaterLaajgwater
25 Nov. 1,28 13,24 7,04 19,24
Predikbeurten te Zierikzee
Zondag 26 November.
Ned. Herv. Kerk.
Nieuwe Kerk. 10 ure, ds. P^jnaoker
Hordijk (Coll. Prop.-fonds).
Kleine Kerk. 10 en 7 ure, ds. Valeton
(Dooden-Zondag).
Luth. Kerk.
Geen dienst.
Geref. Kerk.
10 en 6 ure, oand. W. den Boer van
Zierikzee.
Chr. Geref. Kerk.
9.30, ds. Hoogendoorn, 2 Leesdienst en
6 ure, ds. Hoogendoorn.
Leger des Heils (Poststraat)
10 kapt. F. G. Kremer, 3.30 Openlucht-
werk 't Groentje en 7.30 ure, kapt. F. G.
Kremer.
Geref. Gem. (St.-Domnsstraat)
I 9.30, 2 en 6 Ure, Leeskerk.
Oud-Gerei. Gem.
9.30, 2 en 6 nre, Leeskerk.