ZIER1KZEESCHE
H
i
UJ
BOi
DE
Ipl
1
iiEgjf
OPGENOr
DONDERDAG 23 NOVEMBER 1939
De Kern
KlESPiJH?
Mijnhar
ABONNEMENT: 17Q7 - VttU
Prijs f 1.50 p. kwartaal, bulten Zierikzee
f 1.80. Voor het buitenland flO- p. jaar Uitgave: N.V. de Zierikzeesche Nieuwsbode^Zienkzee, Schuithaven B 94
Afzonderlijke nummers 5 cent. Ver- Tel. 32, Postgiro 137677 - Dir.: A. J. de Looze - Uitg.-Red.: M. J. Kosten
schijnt dagelijks, behalve 's Zondags.
QASTF IAARGANG No. 14196
ADVERTENTIES
Prijs: 20 cents p. regel, minimum 80 cents
Bij contract speciale prijzen. Grootte der
leners naar plaatsruimte. „Succesjes" 60
cents. Inzending tot 's morgens 10 uur
ONDER DEN SCHIJNWERPER
Worden de politieke lampen gericht op
de scheepvaart van de neutralen im ver
hand met de verscherpte oorlogvoering
ter zee, door het toenemend mijnenge
vaar en de door Duitschland toegepaste
methodes. De Duitschers hebben de aan
gekondigde maatregelen van Engeland be
antwoord, met de mededeeling, dat een
verscherpte mijnenoorlog aanstaatnde is.
Duitschland zal mijnen leggen voor de
Engelsche kust en beschouwt zich daar
toe volkomen bevoegd, zonder zijnerzijds
inbreuk te maken op het volkenrecht).
Weliswaar verbood de overeenkomst van
Den Haag van 1907 het leggen valn. mij
nen in de handelswegen1 van den vijand
lof voor de havens van den vijand.
Evenwel hebben wij thans, volgens
Duitsche standpunt, met den toestand
te doen, dat de Britsche regeering
feitelijk van deze havens een oorlogs
terren! heeft gemaakt, ten eerste door
de bewapening van handelsschepen en
ten tweede door de öonvooien, waarin,
volgens deze uitlating, ook neutrale sche
pen zouden varen.
Engeland' is er zelf verantwoordelijk
voor, schrijft het DNB, want het heeft
de scheepvaartwegen onder militaire be
scherming genomen, zoodat zuivere han
delswegen niet meer bestaan. En daar
om treft Duitschland tegenmaatregelen.
Engeland' en Duitschland trachten elkaar
zooveel miogeijk te benadeelen, waarbij
de neutralen, waartoe men in het con
flict België en Nederland schijnt te re
kenen, in het gedrang komen met al
de naöeelige gevolgen van dien. In En
geland beseft men dit volkomen, van
daar de toezegging, dat het alles in
bet werk zal stellen om de onvermijde
lijke verliezen zooweel mogelijk te be
perken.
Zoo wordt te verstaan gegeven dat in
neutrale schepen aangetroffen uitvoerpm-
ducten uit Duitschland, die vóór Cham
berlain's verklaring van gisteren reeds in
neutraal eigendom waren overgegaan, (niet
gemolesteerd zullen worden. De proce
dure in andere gevallen zal waarschijn
lijk zijn. dat de aangehouden Duitsche
goederen worden verkocht, waarna de
opbrengst op een geblokkeerde rekening
wordt gehouden, totdat het prijshof zijn
uitspraak heeft gedaan. Acht het prijs
hof geen reden voor confiscatie aanwe
zig, d.w.z. wordt niet bewezen dat de
aangehouden goederen vajn Duitschen oor
sprong zijn, dan zullen de op de geblok
keerde rekening gebrachte gelden vrij
gegeven worden, mits een garantie van
den rechthebbenden importeur wordt ge
geven, dat zij niet naar Duitschland zul
len terugvloeien.
Dat was in groote trekken de practijk
in den vorigen oorlog, en deze zal ook
nu grootendeels weer worden toegepast.
Neutrale schepen, die op de uitreis door
Britsche wateren komen, zuilen, evenals
ide schepen die op de thuisreis zijn, étfn
van de Britsche controlestations moeten
aandoen. Maar het wordt verwacht, dat
het onderzoek van hun lading, dat mon
dig is om vast te stellen, dat zij geen
Duitsche goederen aan boord hebben, nor
maliter slechts korten tijd in beslag zal
nemen.
TWEEDE KAMER
Minister van Boeyen
beantwoordt de sprekers
In de Woensdagmiddag gehouden zit
ting heeft de Minister van Binnenlandsche
Zaken, de heer H. van Boeijen, de 24
spekers die bij de Begrooting van Binnen
landsche Zaken het woord hadden ge
voerd, beantwoord.
De opkomstplicht is een complement
van het algemeen kiesrecht. Deze plicht
kan niet worden afgeschaft.
Over de Zondagswet zal binnenkort
kunnen worden gesproken. Voor dit on
derwerp zal geen ieder bevredigende op
lossing kunnen worden gevonden.
Wat de bioscoopwet betreft, heeft
spr. in overleg met den Nederlandschen
Bioscoopbond een regeling getroffen om
films uit de rouleering te kunnen nemen.
Ten aanzien van de politie is spr.
van oordeel, dat hier inderdaad gevaren
dreigen. Spreker heeft bij den minister
van justitie aangedrongen om de noodige
voorzieningen te treffen. De in te stellen
commissie dient te onderzoeken, of in de
wetgeving wel voldoende geaccentureerd
is, dat de gemeentepolitiek voor alles een
bestuurstaak heeft te verrichten.
Noodig is, dat voor een aantal jonge
inteliectueele krachten de magistratuur
wordt geopend. De toekomstige gemeen
tebelangen eischen tijdige recruteering
van inteliectueele krachten.
Inzake de samenvoeging van gemeenten
is het onderzoek nog gaande. Sprekers
gedragslijn is bekend. De Gemeentewet
legt het initiatief van de grenswijziging
bij Ged. Staten.
Met vervroegde pensionnee-
ring op 60-jarigen leeftijd zou 600 a 700
millioen gulden gemoeid zijn. Het stand
punt van schrapping van den post voor
schoolartsendiensten voor nood
lijdende gemeenten moet wel worden in
genomen. Dikwijls zal dit inderdaad on
aangename gevolgen hebben.
Het vraagstuk van den schoolartsen-
dienst heeft groote belangstelling. Reeds
is overleg gepleegd. Spr. zal zich nader
beraden met den minister van financiën
over de regionaal werkende schoolartsen
diensten.
Als spr. op het standpunt stond, dat
de kwestie van de gemeentefinan-
c i n niet spoedig moet worden opgelost,
dan zou hij niet achter de regeerings-
tafel staan.
De kwestie van de gemeentefinanciën
is zeer moeilijk. Iedere wensch moet ge
toetst worden in het groote verband. Wel
erkent spreker, dat met uitkeeringen uit
de centrale kas geen blijvende solutie is
te verkrijgen.
Ten slotte besprak de Minister de vrij
willige dienstverleening. De burgerwacht
kan thans voor een belangrijk deel wor
den ingeschakeld in de nieuwe organisa
tie. Verdere offers zullen BVL en burger
wachten niet hebben te brengen.
KORT EN BONDIG
Zes officieren van het vroegere Tsje
chische leger zijn tot gevangenisstraffen;
Van 3 (maanden tot 1 jaar veroordeeld]
wegens het niet-inlevere|ni van wapens.
In een ravijn werd een kleine verzame
ling wapens gevonden, omvattend een ge
weer van het Russische leger, twee ka
rabijnen, vier revolvers en munitie. De
1200 personen, die in verband met de
betoogingen top 15 November werden ge-
arresteerd', zijn naar een oopoentratie-
1 kamp gezonden. Otto StrasSer, de
in Zwitserland levende broeder van den
vroegeren boezemvriend1 van Hitier, Ge-
go,r Strasser, heeft als antwoord op de
beschuldiging van de Gestapo, meegedeeld
dat hij den gearresteerden Eiser rilet
kent en geen man van dien naam zich
in zijn Zwart Front-organisatie bevindt.
Nu de Gestapo, echter zooi openhartig is
geweest met haar mededeelingen Cn be-
j schuldigingen, wilde Strasser van zijn
kant wel mededeelen, dat zich leden van
zijn organisatie in de Gestapo bevindenj.
i Te Eton stierf enkele dagen gele
den Henry Cox, die daar vijftig jaar lang
kleermaker was geweest en voor duizen
den kostschooljongens de pakjes had ge-
ma axt. Enkele uren voor hij stierf over
leed zijn vrouw Amelia. Zij waren zes
tig jaren getrouwd geweest, bei
den 84 jaar oud en hadden al die zestig
jaar van hun huwelijksleven in oen en
hetzelfde huis gewoond. Man en vrouw
zijn gezamenlijk begraven. De North
Star, het schip waarmede admiraal Byrd
naar de Zuidpoolstreken gaat om er
I „Little America" tot nieuw leven te wek
ken, is naar Panama vertrokken als eer
ste etappe op de reis naar de Poolzee^.
Admiraal Byrd zal zich te Panama aan
boord van het schip begeven. In ver
band1 met het mijnengevaar voor de En
gelsche havens, is, mede op advies van
de regeering, besloten de vaart op En
geland, althans tijdelijk, te staken. De
Batavier II, die gisterochtend vroeg naar
Londen vertrok, is ter hoogte van Maas
sluis teruggekeerd'. De Oranje Nassau,
met de geredde passagiers van de Simon
Bclivar aan boord, is na het vertrek van
Harwich in de Duins blijven liggen.
De minister van Oeconomische zaken, mr,
M. P. L. Steenberghe, heeft gisteren in
zijrï kabinet een onderhoud gehad
met den Belgischen minister van Oeco
nomische zaken, den heer G. Sap. De
besprekingen hadden ten doiel de moge
lijkheden van een meer intensief oeco-
nomisch verkeer tusschen beide landen
onder het oog te zien. De dag van
gisteren werd gekenmerkt, aldus het Fran-
sche legerbericht, door activiteit van de
wederzijdsehe luchtmachten. Twee vijan
delijke duikbooten, waarvan er een is
ontdekt door de marine-luchtstrijdkrach
ten zijn met drie dagen tusschejnruimte,
door denzelfden torpedoboot jager tot zin
ken gebracht.
HET ZIEKENHUIS VOOR
SCHOUWEN-DUIVELAND
Men schrijft ons van deskundige zijde:
Wil men voor Schouwen-Duiveland de
juiste plaats, waar het ziekenhuis moet
zijn gevestigd, beschouwen, dan moet
plaatselijk of gemeentel ij k chau
vinisme absoluut worden geweerd en het
algemeen (ziekenhuis-)belang uitsluitend
worden voorgestaan, dan zal de juiste
oplossing in deze kwestie worden ver
kregen. Er komen dan deze punten naar
voren
Het bestaande ziekenhuis voldoet niet
aan de thans gestelde eischen, om re
denen
le. het heeft een te klein aantal bed
den en is niet voldoende geoutilleerd,
waardoor mede de verpleging in het ge
drang komt
2e. de ligging van het ziekenhuis is
te ver van een groote gemeente;
3e. het moet daarheen geleid worden
dat een chirurg zich ter plaatse ves
tigt en, zoo mogelijk, een internist.
Uit het onder le genoemde kan bij
bouw en verbouw worden voorgesteld;
met de nadeelen dat men niet zal
krijgen, wat noodig en gewenscht is,
voor Schouwen-Duiveland, n.l. een dus
danig ziekenhuis, dat aan alle eischen
van den medischen dienst, verplegings
dienst en economischen dienst voldoet.
Het gaat in deze niet wat „men" gaar
ne wil, of wat de gemeenten of eenige
particulièren bijdragen, maar alléén om
het belang van het ziekenhuis, c.q. pa
tiënten.
Daarbij speelt de ligging van het zie
kenhuis mol het moderne verkeer niet
zoo'n groote rol, maar wel of het nabij
de grootste plaats van het eiland ligt,
n.l. om een ziekenhuis te bouwen in een
dorp, zonder eenige bebouwde omgeving,
is een groot nadeel:
le. dat midden op het eiland voor een
chirurg en internist geen woning beschik
baar is, niet te ver van het ziekenhuis;
of gebouwd zal moeten worden, maar
het is noodig dat deze Medici wonen
in een aangrenzende omgeving;.
2e. dat voor het personeel nimmer
eenige verpoozing op een afgelegen
plaats is, hetgeen wel zeer noodig is;
ook deze behoeven een aangename woon-
3e. dat het bezoek beter het ziekenhuis
kan bereiken in een groote plaats (vooral
voor de minder bedeelden) omdat daar
heen de bus- of tramverbindingen leiden;
4e. dat patiënten, die bijna even goed
thuis verpleegd kunnen worden, eerder
geneigd zijn zich in het ziekenhuis te
laten opnemen, als dit niet te ver is
afgelegen en dat de plaats met de meeste
j inwoners de meeste kansen voor opnamen
biedt, waardoor bij goede verpleging
het aantal verpleegdagen aanmerkelijk zal
stijgen.
I 5e. dat een goed geoutilleerd ziekenhuis
een medisch centrum voor de huisartsen
moet zijn, waar H.H. Medici de ziekte
gevallen met de specialisten kunnen be
spreken en daarom ook de grootste
plaats voor het bouwen van het zieken
huis de eerst aangewezen plaats is.
6e. dat wel niemand op het eiland,
aangenomen dat het ziekenhuis te Noord-
gouwe niet bestond, op dezelfde plaats
een modern ziekenhuis zou bouwen, daar
over zijn de deskundigen het wel eens,
maar ook alle leeken.
Waf 't aantal inwoners van Schouwen-
Duiveland betreft, is dat ongeveer gelijk
aan Goeree-Overflakkee. Daar heeft men
een ziekenhuis weliswaar midden op het
eiland gebouwd, maar in een plaats
van circa 6000 inwoners, maar
bovendien was dit verplichtend in
gevolge een testamentair legaat.
Daar heeft men dan ook .door dit
legaat en met medewerking van alle
diaconieën van het eiland, een royaal
ziekenhuis gebouwd; zóó royaal is het
voor Schouwen-Duiveland niet noodig, om
toch een goecl ziekenhuis te krijgen. Aan
het ziekenhuis te Dirksland zijn verbon
den een chirurg en een internist, terwijl
de verpleging der patiënten wordt ge
roemd.
Meerdere kleine ziekenhuizen, mits
goed beheerd, kunnen zoowel wat het
aantal patiënten betreft, als de exploitatie
op zeer goede resultaten wijzen.
Overweging verdient, om een vleugel,
afgescheiden van het ziekenhuis, in te
richten voor ouden van dagen, waarbij
de exploitatie van het geheel goedkooper
wordt en de een de ander steunt.
Wat pleit vóór Zierikzee? Ook
dit ééne! Zierikzee is van ouds de eerste
stad op het eiland, evenals Amsterdam
van Nederland; Zierikzee is de grootste
plaats, is daardoor, wat aantal inwoners
betreft, de andere ver vooruit, in feite
toch hei centrum van het eiland; hoe
men dit keert of wendt, het is zoo,
daarmede dient rekening te worden ge
houden.
Een mooi voorbeeld, doch om niet
te volgen, is vroeger geschied bij de aan
leg van spoorwegen; de aanleg van den
spoorweg geschiedde zóó, dat plaats A
ruim een uur en ook plaats B ruim een
uur van het station was afgelegen; men
redeneerde daarbij: de spoorweg moet in
het „midden" liggen; het gevolg was
weinig reizigers, alléén die niet anders
konden begaven zich naar het veraf ge
legen slation A-B; nu zijn al deze stations
in Nederland opgeheven, omdat het rei-
zigersvervoer mede door de autobussen,
dia wèl ter plaatse komen, zoo goed
als niets meer beteekende. Die spoorwe
gen waren op de verkeerde plaats ge
legd, door „het verkeerde mid-
d e n" te nemen
Laat dit een voorbeeld zijn! Bouw geen
openbaar, ten algemeene nutte bestemd
gebouw in een dorp, maar nabij de
grootste plaats. (Een ziekenhuis is geen
zenuwinrichting)
Op deze grootste plaats rust dan
ook de grootste plicht, om met een
flinke extra bijdrage de zaak van het
ziekenhuis te dienen. Overhaast de zaak
niet, blijft niet op een eenmaal genomen
beslui'; stean, wijzig Uw inzichten, laat
U leiden door het algemeen belang. De
bouw van een nieuw Ziekenhuis te
Noordgouwe zal blijken te zijn een fout
van degenen, die deze beslissing in han
den hebben.
NEEMT EEN WIJS BESLUIT!
Bijzonders briefkaarten
Bij Kom. toesluit is bepaald', dat gedu
rende een door den minister van Binnen
landsche Zaken te bepalen tijdvak van
rijkswege ten bate van het Algemeen
Steuncomité 1939 bijzondere briefkaarten
verkrijgbaar gesteld zullen worden.
Deze briefkaarten zullen worden uitge
geven in de frankeerwaardem van 2, 3
en 71/2 cent. Zij zullen worden verkocht
met een bijslag van onderscheidenlijk 5,
5 en 71/2 cent per kaart boven de fran-
keerwaarde.
De opbrengst van deze briefkaarten
zal, na aftrek van de frankeerwaarde,
de kosten van aanmaak en andere bij
zondere kosten uit de uitgifte voort
vloeiende, ter beschikking gesteld worden
van het Algemeen Steuncomité 1939.
Duittchs en Eng*l»ch* uitspraken
over de handel «scheepvaart
Roosevelt wenscht conferentie
met zijn Europeesche waarnemers
Minister van Boeyen dient de
Tweede Kamerleden van repliek
Een deskundige toelichting op
de hangende Ziekenhuisplannen
Vliegtuig te Hillegersberg neer
gestort de piloot vermist
Waarschijnlijk eenige regen
Twee stuks 1 O ct. - Twaalf stuks 50 et.
Barometerstand van hedenmiddag 2 uiur;
24 Nov.
24 Nov,
Z011 op:
7,37
Maan op:
14,52
Zon onder:
15 56
Maan Onder:
4,32
Hoog- en laagwater te Zierikzee
HoogwaterLaajgwater
24 Nov. 0,43 12 57 6,28 18,48
ALS HET LEVENSLICHT DREIGT TE DOOVEN
Het Nederlandsche Roode Kruis
Zoekt tal van menschenvrinden
Die zich vrijwillig en spontaan
Elk oogenblik verbinden
Om met hun bloed een medemensch,
Die worstelt om zijn leven,
De laatste hoop, de laatste kans
Op redding te hergeven.
In onzen tijd vol van rumoer
En strijd aan alle zijden,
Waarbij men eiken dag weer hoort
Van zooveel mensch'lijk lijden,
Daar dringt zich de behoefte op
Om voorbereid te wezen
Op rampen, die er nog niet zijn,
Maar die steeds zijn te vreezen.
In den „totalen oorlog" zijn
Er geen noncombattanten,
De helsche bommen spreiden dan
Verderf naar alle kanten.
Dan zal het wakk're Roode Kruis
Zijn heilzaam werk verrichten:
Het leed van de getroffenen
Zoo mogelijk verlichten.
Elkeen die daartoe is in staat
Dient thans zijn steun te geven
Aan 't Nederlandsche Roode Kruis
Voor dit menschlievend streven,
Went, schoon natuurlijk ieder hoopt
Dat 't ergste wordt voorkomen,
Dient daarvoor toch te rechter tijd
De zorg ter hand genomen. J.S,
