ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
.Mijnhardtjes
MAANDAG 13 NOVEMBER 1939
OPGEHOI
mtaKZEEXM COURAMT
17S7'
TIEN WEKEN OORLOG
De Kern
COLLECTE
ABONNEMENT
Prijs f 1.50 p. kwartaal, buiten Zierikziee
fl.80. Voor het buitenland flO.— p. jaar
Afzonderlijke nummers 5 cent. Ver
schijnt dagelijks, behalve 's Zondags.
Uitgave: N.V. de Zierikzeesche Nieuwsbode, Zierikzee, Schuithaven B 94
Tel. 32, Postgiro 137677 - Dir.: A. J. de Looze - Uitg.-Red.: M. J. Kosten
96STE JAARGANG No. 14187
ADVERTENTIES
Prijs: 20 cents p. regel, minimum 80 cents
Bij contract speciale prijzen. Grootte der
letters naar plaatsruimte. „Succesjes" 60
cents. Inzending tot 's morgens 10 uur
ONDER DEN SCHIJNWERPER
valt een straaltje van het licht der
hoop in de internationale duisternis, op
de verklaring, die de Duitsche gezant, in
opdracht zijner regeering, aan onzen mi
nister van buitenlandsche zaken, heeft
medegedeeld, n.l. dat de inhoud van het
telegram hetwelk onze Koningin en Ko
ning Leopold tot den Rijkskanselier heb
ben gericht, zorgvuldig zal worden onder
zocht.
De rede, welke de Duitsche rijkskan
selier deze week te München heeft ge
houden scheen elke mogelijkheid, dat zij
nerzijds in het aanbod van goede dien
sten zou worden getreden, uit te sluiten.
Dat Hitier dit alsnog zal doen, staat,
ook na de mededeeling van den Duitschen
gezant aan minister Van Klef fens, natuur
lijk geenszins vast. Men dient met de mo
gelijkheid, dat de Duitsche regeering, na
een ernstig onderzoek van het aanbod,
meent het niet te moeten aanvaarden,
steeds rekening te blijven houden. Het
spreekwoord: Tijd gewonnen, veel ge
wonnen, mag in dit verband zeker toe
passelijk worden geacht. Zoolang de
strijd in het Westen nog niet in alle fel
heid is ontbrand, moet men blijven hopen
op een uitweg uit de impasse, waarin
Europa geraakt is.
Nederland heeft bij zulk een uitstel een
groot belang. Men behoeft aan de uitin
gen in de Fransche en Engelsche bladen
omtrent de positie van ons land en Bel
gië nog geen geloof te slaan om in te
zien, dat een scherpe strijd in West-
Europa groote gevaren in zich bergen
ook voor de neutrale landen.
Aan de correspondenten van onze groote
persorganen is te Berlijn nadrukkelijk
de verzekering gegeven, dat Duitschland
niet van zins is onze neutraliteit te schen
den en dat alle geruchten van het tegen
deel naar het rijk der fabelen moeten
worden verwezen. Men mag in het be
zoek van den Duitschen gezant aan mi
nister Van Klef fens een indirecte beves
tiging van dit standpunt zien.
Op dit oogenblik is er een teeken dat
de toestand zich althans niet in ongun-
stigen" zin ontwikkelt. Dit neemt intus-
schen niet weg, dat onze militaire en
burgerlijke autoriteiten verplicht blijven
de maatregelen te nemen, waartoe de
neutraliteitshandhaving Nederland bij den
labielen oorlogstoestand nu eenmaal
noopt. Instede van iets onrustbarends
moet men in deze maatregelen iets ge
ruststellends zien. Nederland blijkt ten
volle paraat, naar alle zijden. Op de
beoordeeling buitenlands van de interna
tionale positie van ons land kan deze
rustige vastberadenheid niet anders dan
een gunstige uitwerking hebben.
De antwoorden van den president der
Fransche republiek en van den Britschen
koning op het aanbod van goede dien
sten van de Koningin van Nederland
en den Koning der Belgen werden Zon
dag door de Koningin en den Koning
ontvangen. Deze antwoorden zijn aan
H.M. regeering voorgelegd en worden
thans nauwkeurig onderzocht.
In het Fransche antwoord zegt Lebrun:
„De mensehheid zal eerst van haar
onrust en haar vrees bevrijd worden,
wanneer zij de zekerheid zal hebben, dat
nieuwe aanslagen op het recht voortaan
uitgebannen zullen zijn. Elke oplossing,
die de overwinning van het onrecht zou
wettigen, zou aan Europa slechts een
hachelijk bestand schenken, zonder eenig
verband met den wettigen en bestendi
gen vrede. Het staat thans aan Duitsch
land en niet aan Frankrijk zich uit te
spreken voor of tegen dien vrede, waar
naar alle bedreigde landen haken, wier
veiligheid en onafhankelijkheid door zijn
toedoen bedreigd worden".
De Engelsche Koning verklaarde in het
Britsche antwoord, dat de onmiddellijke
aanleiding tot het besluit om oorlog te
voeren is Duitschlands aanval op Polen
geweest. Doch deze aanval was slechts
een nieuw voorbeeld van de Duitsche
politiek tegenover zijne naburen. De rui
mere doeleinden, waarvoor Engeland
thans strijdt, zijn de waarborgen dat
Europa moge worden verlost van de
altijd weer terugkeerende vrees voor
Duitsche agressie, ten einde de volkeren
van Europa in staat te stellen hun onaf
hankelijkheid en hunne vrijheden te be
waren en voor den vervolge te verhoe
den 't gebruik van geweld in stede van
vreedzame middelen ter beslechting van
internationale geschillen.
CONFERENTIE TE BREDA
tusschen van Kleffens en Spaak
Zondagavond te half 7 arriveerde te
Breda de minister van Buitenlandsche
Zaken, mr. Van Kleffens, vergezeld van
zijn secretaris-generaal. Z.E. werd door
burgemeester Van Slobbe op het stad
huis ontvangen. Te kwart over zeven j
verscheen daar ook de minister van Bui
tenlandsche Zaken, mr. Spaak, eveneens
door den secretaris-generaal van zijn de-
partement vergezeld; ook hij werd door
den burgemeester verwelkomd. i
Daarna hebben de beide ministers in
de Collegezaal van B. en W. geconfereerd
tot kwart over negen. Hierna werd in
Hötel de Kroon gedineerd. Vermoede
lijk zal de conferentie nog hedenavond
worden voortgezet.
VERSCHILLENDE BERICHTEN
van Belgrado, is een decreet afgekomen
betreffende verkoopsbeperkingen voor
benzine en andere vloeibare brand
stoffen, evenals beperkingen op het auto
verkeer. Volgens de eerste inlichtingen
schijnt het dal het verkeer van parti
culiere auto's geheet stopgezet zal wor
den. Een Duitsch vliegtuig heeft kort
na het vertrek van een Fransch stoom
schip naar Engeland, uit een haven aan
het Kanaal, twee 'bommen laten val
len. Aan boord van het schip bevonden
zich negentig menschen. De bommen
kwamen in zee terecht. Het schip heeft
den overtocht kunnen voortzetten. Drie
jagers hebben het Duitsche vliegtuig ver
dreven.
Oude kerk afgebrand
1 Zondagmiddag even na 1 uur is brand
uitgebroken in de Ned. Herv. Kerk te
J o u r e, die uit 1644 dateert.
De plaatselijke brandweer en de brand
spuit van de firma Douwe Egberts kon
den het vuur niet meester worden, zoo-
dat hulp uit Heerenveen werd gevraagd.
Nadat een Heerenveensche motorspuit
was aangekomen, werd de brand met 7
stralen bestreden.
De kerk stond inmiddels vrijwel in
lichterlaaie, het dak stortte in. Er zal
vermoedelijk wel niet veel van het ge
bouw overblijven. De toren, die in 1628
voltooid is, heeft men kunnen behouden,
hoewel hij ook reeds door het vuur aan
getast was. De brand is ontstaan in de
bovengewelven, naar men aanneemt door
vonken uit een kachelpijp.
Doodelijke aanrijding
Zaterdagavond omstreeks kwart over
zeven weid de ongeveer 35-jarige ge
huwde kolenhandelaar P. Smits uit
Leeuwen (gem. Maasniel) even voor
hij het viaduct in den Venloschen weg
door een luxe auto uit Roermond over
reden. De man overleed spoedig aan de
gevolgen.
Soldeet van brug gevallen
Zaterdagavond is de militair Wijnho
ven uit Baarlo (L.) van de Maasbrug
te V e n 1 o gevallen. De ongelukkige kwam
op de onder de brug doorloopende straat
terecht. Hierdoor liep hij 'n ernstige her
senschudding op. Dr. Lebesque uit Te-
gelen en Dr. van Rooy, militair arts,
waren spoedig ter plaatse en verleenden
geneeskundige hulp. Hel slachtoffer is
daarna overgebracht naar het R.K. Zie
kenhuis St. Joseph te Venlo.
Zondagavond was de soldaat weer tot
het bewustzijn gekomen, maar zijn toe
stand blijft nog gevaarlijk.
Vergist U niet! Ze heeten:
en zezijn niet rond, doch hartvormig.
KORT EN BONDIG
Bij de begrafenisplechtigheid van de
slachtoffers van den, aanslag te München
het woord voerend, zeide de plaatsver
vanger van der Führer, Hess, dat het
Duitsche volk afscheid nam van dege
nen die het slachtoffer waren geworden
van een vreeselijke misdaad, waarvan
dr; Führer het slachtoffer had moeten
worden. Duitschland zou hen nooit ver
geten. Hun dood heeft het Duitsche volk
den omvang en het gewelddadige doen
beseffen var. hetgeen men tegen den
Führer beraamde. Himmler, de rijks
leider van de S.S. en chef van de
Duitsche politie deelt mede: Het staat
thans vast, dat met de voorbereiding
van den misdadigen aanslag in de zaal
van den Bürgerbraukeller reeds eind Aug.
j.l. is begonnen Zeer verdacht wordt
in dii verband een persoon, die in den
Bürgerbraukeller herhaaldelijk als hand
werksman is opgetreden en die daar op
de galerij van de zaal werkzaamheden
heeft verricht. -• Het Duitsche Nieuws
bureau meldt uit Bromberg, dat de vroe
gere burgemeester van Bromberg, Le
on Baroiszewski, is doodgeschoten, daar
op ondubbelzinnige wijze is komen vast
te staan, dat hij mede verantwoordelijk
is voor den bloedigen Zondag van Brom
berg en de berooving van het vermogen
van de stad. Volgens den Zuid-Sla-
vischen Koerier, het oeconomische orgaan
LAND- EN TUINBOUW
O/erdracht tuinbouw-teeltvergunningen
verboden
Met het oog op een zoo doelmatig
mogelijke voedselvoorziening van mensch
en dier, verbiedt de regeering het aan
leggen van nieuwe boomgaarden.
De teélt met volle grond-groente, vroe
ge aardappelen met of zonder nateelt,
spruitkool, witlof, roode peen en bloem
kool, zal voor de volle oppervlakte der
op 31 Decembei a.s. geldende teeltver
gunning zijn toegestaan, mits- het be
drijf, met inbegrip van boomgaard, boom-
en bloemkweekerij, bollenteelt, weiland
of akkerbouw niet grooter is dan tien
hectaren.
Bedrijven met een grooter totale op
pervlakte moeten er rekening mee hou
den, dat hun teeltvergunning voor 1940
niet zal worden verlengd.
De teelt van landbouwzaden mag vol
gend jaar niet grooter zijn dan in 1939
Van heden af is de overdracht van
tuinbouw-teeltvergunningen verboden.
LUCHTVAART
Stratosfeervlucht van Parijt naar j
Rio de Janeiro
De Fransche vliegers Codos en Guillau-
met zijn aan boord van het eerste Fran
sche stratosfeervliegtuig „Camille Flam-
marion" van Parijs naar Rio de Janeiro
gevlogen.
De vlucht van Codos en Guillaumet
was volkomen geheim gehouden en da
teert reeds van bijna een maand geleden.
Op 13 October vertrok het toestel van
Le Bourget. De reis naar Rio de Janeiro
werd niet zonder tusschenlanding uitge
voerd. De vliegers maakten eerst in Da
kar en vervolgens in Natal, na den over
tocht over den Atlantischen Oceaan in
12 uur, een tusschenlanding. De bijzonder
heid van de reis ligt in het feit, dat
Codos en Guillaumet beschikten over een
luchtdichte cabine, waarmede zij op een
gemiddelde hoogte van 7500 meter kon
den vliegen, terwijl zij van tijd tot tijd
stegen tot 9000 meter.
i4 Nov.
Zon op: Zon onder:
7,19 16,09
Maan op: Maan onder:
14 Nov. 10,17 19,00
Hoog- en laagwater te Zierikzee
HoogwaterLaatgwater
14 Nov. 4,27 16,40 9,51 2210
Engeland zeker van zichzelf
De Britsche minister van Marine, Win
ston Churchill, heeft gisteren een radio
rede gehouden, waarin hiji zich tevreden
betoonde lover het verloop van de eerste
j tien weken van den oorltoig.
j Steeds opnieuw hebben wijl geprobeerd,
aldus de minister, dezen o,orl\0|g te voor-
kiomen en voioir de zaak van den vrede
j hebben wijl te dom gekregen met eenige
dingen, die niet hadden moieten gebieuröm.
j Nu wij evenwel in piorloig zijn, zullen
wijl oiorlloig voeren en voort gaan met
I p,orljo<g voeren, tot die andere partiji er
j genoeg van heeft. Giji weet, aldus ver-
volgde Churchill, dat ik het niet altijd
eens ben geweest met Chamberlain, hoe
wel wij steeds persoonlijke vrienden zijn
'geweest. Hij is een - man met een zeer
taai karakter en hij1 zal hardnekkig voor
de overwinning vechten, als hiji het voor
den vrede heeft gedaan. Gij kunt er
volkomen zeker van Zij!n, dat öf al het
geen wat Groot-Brittannië en Frankrijk
in de moderne wereld willen behouden,
teloor zal gaan, öf dat Hitier, het na-
tionaal-socialistische regime en de voort
durend terugkeerende Duitsche of Prui
sische bedreiging van Europa gebroken
©n vernietigd1 zal worden. Zoioi staan de
zaken!
Na tien weken strijd
Engeland is er thans heel anders aan
toie cfan tien weken geleden. Het is veel
sterker en veel beter voorbereid op het
doorstaan van d© ergste boosaardigheid
van Hitier dan begin September. Onze
marine is sterker, onze duikboioitbestrij'-
'dingskrachten zijn drie keer 'zoo talrijk,
onz© luchtmacht veel sterker, ons leger
neemt numeriek toe en en geoefend- j
heid verbetert met den dag. De voior- J
Zorgen tegen luchtaanvallen zijn
heel anders dan zij bij het uitbreken van
d©n oorloig waren. Aanvallen van duik-
bbot©n zijn bedw|o|ngen. De duikbooten
hebben een zware tol betaald. Bijna alle
Duitsche den Oceaan bevarende schepen
hebben hun toevlucht gezocht in neu
tral© havens, terwijl onze wereldhandel
gestadig voortgaat met 4000 schepen,
waarvan er steeds 2500 op zee zijn.
Engeland'* luchtmacht superieur
De superieure kwaliteit van onze lucht
macht is gebleken, ging Churchill ver
der. Zoowel onze vliegers als onze toe
stellen zijn beter dan die van den vijand.
Onze luchtmacht heeft 15 Duitsche vlieg
tuigen, welke gebruikt werden voor aan-
vall©n overzee, omlaag geschoten zonder
Winston churchul,
de Britsche Minister van Marine
in d©n strijd zelf een vliegtuig te ver
liezen. Thans maken mist en storm
bomaanvallen op militaire dioielen in ons
eilandenrijk veel moeilijker. Wij1 hebben
©en uitgesproken vop(rdeel, dat onze we
tenschap veel beter is ingesteld op den
oorlog. Zelf twijfel ik er niet aan of
de tijd is aan onze zijde. Ik wil zelfs
zoo v^r gaan en zeggen, dat wanneer
wijl d©n winter döorlöotmen, zonder dat
een groote lof belangrijke gebeurtenis
zich voord|oiet, wij in feite de eerste
campagne van den oorlog gewonnen
hebben.
Da houding der overige naties
Italië, dat zijln historisch deelgenoot
schap met Groot-Brittannië en Frankrijk
in de Middellandsche Zee, zou opgeven
(een deelgenootschap, dat voortdurend
vruchtdra gender zal worden) heeft een
strikte neutraliteit bewaard1.
Tusschen Engeland en Japan heeft zich
geen geschil voorgedaan. Deze beide groo
te mogendheden, die zich met Duitsch
land hebben aaneengesloten in een anti-
komintern verdrag, vinden het moeilijk,
zich aan te passen bij de frontverande
ring naar het bolsjewisme, welke Hitier
en, Von Ribbentrop hebben teweegge
bracht.
Niemand kan de bet eekenis onderschat,
teni van het vriendschapsverdrag, van
Groot-Brittannië, Frankrijk met Turkije.
De Sovjet-Russische regeering, belichaamd'
in de formidabele figuur van Stalin, heeft
eens en., vooral alle natfcoinaal-socialisti-
sche droomen van een drang naar
het Oosten gefnuikt.
e
Duitschland zal het aanbod van
„goede diensten" onderzoeken
Engeland en Frankrijk antwoord
den op Belgisch-Nederl. aanbod
Minister de Geer sprak heden-
tot Nederland en Koloniën
Door de stratosfeer in 12 uur
over dan Atlantischen Oceaan
Onderhoud tusschen Neder-
landsche-en Belgischediplomaten
Weinig of geen regen
Algemeen Steuncomité
H©t deel van deze collecte, welke
deze week ook hier zal worden ge
houden is bekend uit de op de
voorpagina van onze krant geplaat
ste advertenties. Het gaat er om
de zorgen te verlichten, welke zich
in deze bange dagen voor zoo tal
lozen opstapelen, nu duizenden in
dienst van het vaderland aan hun
werkkring Zijn ontrukt, nu de werk
loosheid dreigender dan ooit om
zich heen grijpt, nu onmisbare le-
vensbehoeften in prijs stijgen.
D© zware lasten, pnder welke de
burgerij gebukt gaat. maakt een be-
rpi6p op den liefdadigheidszin schier
to.t ©en waagstuk. Maar het geldt
hier meer dan het betrachten van
liefdadigheid, het gaat er hier om,
ontelbare leden van ons grcuote ge
zin voor inzinking te behoeden.
leder heeft te beseffen, dat wie
Holland' inderdaad wil behouden,
dien wensch niet alleen met de lip
pen moet belijden, maar met de
daad verwezenlijken.
zijpe-anna-jacob a-polder
Blijkens de Handelingen van de Eerste
Kamer heeft, de minister van Water
staat, ir. Albarda, bij de behandeling van
het wetsontwerp, betreffende de tot
standkoming van een brug over de Zand-
kreek, in verband met den veerdienst
Zijpe—A.J.-Polder medegedeeld, dat hii
besloten heeft, dat daar in plaats van
de kleine booten, de groote veerbooten,
die vroeger aan den Moerdijk werden
gebruikt, in dienst zullen worden gesteld.
POST-TELEGRAAF-TELEFOON
St. Nicolaaspakkatten voor militairen
St. Nicolaaspakketten aan onder de wa
penen zijnde militairen beneden den rang
van officier kunnen, mits aan het betrok
ken veldpostadres geadresserd, tegen (fli
heft van het normale tarief worden ver
zonden.
Een pakketje van 1 kg zal dus f0,10
t/m 2 \kg f 0,12,5, t/m 3 kg f 0,15 kosten.
De ter postbezorging van deze St. Ni
colaaspakketten moet in het tijdvak van
27 t/m 30 November a.s. geschieden.
Teneinde deze pakketten voor de post
duidelijk kenbaar te maken, moeten over
het adres op het pakket en op de bij-
behoorende adreskaart met inkt twee el
kaar schuin snijdende lijnen worden aan
gebracht.