IZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
GROTE KERK
Algemeen Steuncomité 1939.
kleine kerk
De Kern
ZATERDAG 11 NOVEMBER 1939
ABONNEMENT
o
OPOEMl
ZiERIKZSSQff COURANT
1707-1889
Prijs fl.BO p. kwartaal, bulten Zierikzee
fl.80. Voor het buitenland f 10.p. jaar
Afzonderlijke nummers 5 cent. Ver
schijnt dagelijks, behalve 's Zondags.
Uitgave: N.V. de Zierikzeesche Nieuwsbode, Zierikzee, Schuithaven B 94
Tel. 32, Postgiro 137677 - Dir.A. J. de Looze - Uitg.-Red.M. J. Kosten
96STE JAARGANG No. 14186
ADVERTENTIES
Prijs: 20 cents p. regel, minimum 80 cents
Bij contract speciale prijzen. Grootte der
letters naar plaatsruimte. „Succesjes" 60
cents. Inzending tot 's morgens 10 uur
ONDER DEN SCHIJNWERPER
valle nog eens het licht op den mis
lukten aanslag op den Duitschen Leider,
die als een wonder aan een geweldda-
digen dood is ontsnapt, toen hij in
München tot de veteranen uit de bewe
ging sprak. Bij dezen aanslag vielen een
8-tal oudstrijders van de NSDAP en deze
zijn hedenmorgen op staatskosten op het
Nooidtrkerkhof te München ter aarde
besteld, waarbij Rudolf Hess het woord
heeft gevoerd. Op het oogenblik dat dit
geschreven wordt, is de toespraak van
den rijksminister nog niet bekend, maar
dat het een gepeperde speech zal zijn
geweest, staat wel bij voorbaat vast.
In de bestaande internationale verhou
dingen leidt de aanslag op Hitier tot
verscherping van den .toestand tusschen
de Westersche mogendheden.
De jongste rede van Hitier, op dezelfde
plaats uitgesproken als waar de helsche
machine ontplofte, waaraan hij ontsnapte,
was tegenover Engeland zóó scherp en
sarcastisch, als nooit tevoren. Tusschen
deze rede en de, voorloopig nog onbe
wezen beschuldiging, dat de mislukte
aanslag is geschied op initiatief of op
aansporing van de Engelsche geheime
dienst, kan men. wat betreft de alge-
meene stemming in politieke leiderskrin
gen in het Derde Rijk, verband leggen.
Een blad als de „Völkische Beobachter",
het voornaamste partij-orgaan, heeft aan
de binnenlandsche vijanden van het re
giem doorzichtig te verstaan: „wie niet
voor ons is, is tegen ons".
Uit de laatste rede van Hitier krijgt
men echter nog niet den indruk, dat
de leiders van dc Duitsche buitenland-
sc-he politiek en het militaire opperbe
vel tot overeenstemming waren geko
men omtrent een vast, scherp-omlijnd
plan-de-campagne. De spanning in West-
Europa is de laatste dagen weder geste
gen, nadat zij een poos lang was ge
luwd. Of er thans gegronde aanleiding
voor deze nieuwe spanning bestaat, is
nog twijfelachtig, hoewel men aan Fran-
sche zijde van meening is, dat op he
den, den d&g van den Wapenstilstands
dag, 11 Nov. 1918, de Duitschers het
offensie* tegen dc verbondenen zullen
inzetten.
In afwachting van dezen aanval worde
de stralenbundel gericht op Noord Oost-
Europa, waar de Finnen en Rus se n
nog steeds aan het debatteeren zijn.
Men is practisch even ver als een 'week
geleden: de Finnen hebben hun stand
punt bekend gemaakt en men wacht
op het Russische antwoord daarop. Dat
dit op zich laat wachten wil men in
politieke kringel; te Helsinki opvatten
als een feeken, dat het Finsche stand
punt voor de Russen niet al in beginsel
onaanvaardbaar is, en dat er dus waar
schijnlijk verder over gediscussieerd zal
kunnen worden.
Molotov heeft oorspronkelijk getracht
de Finsche regeering te overbluffen door
de houding aan te nemen, dat het even
tueel voor gewapend geweld niet zou
terugdeinzen. Molotov heeft tenslotte,
naar men uit de verschijnselen moet
afleiden de consequentie van het oefe
nen van ruw geweld niet aangedurfd en
streeft nu geduldig langs vredelievenden
weg naar een compromis,, dat aan de
Russische strategische belangen in de
Oostzee zoo ver mogelijk tegemoet komt.
Het centrale punt in de controvërse
vormt ïhans de eisch der Russen, een
vlootbasis toe te laten op het schier
eiland Hangö. Dc Finnen blijven daar
tegen, naar gebleken is, verzet bieden,
en naar het schijnt aarzelen de Russen,
of zij op dezen eisch zullen blijven staan.
Geen grondslag voor een accoord is ge
vonden. De Russen zouden dan genoegen
moeten nemer» met de concessies van
territorialen aard, waartoe de Finnen
zich bereid hebben getoond en die op
zichzelf reeds ver genoeg gaan, tot het
consolideerc-n van hun grensverdediging
in het Noorden.
DE DISTRIBUTIE VAN ERWTEN
Bon 3 van de rijksdistributiekaart
De minister van oeconomische zaken
deelt mede, dat gedurende het tijdvak
van heden 11 November tot en met Vrij
dag 3 December a.s. de met „3" ge
nummerde bon der rijksdistributiekaart
recht heeft op het koopen van een half
kilogram groene erwten of spliterwten.
Gezien de omstandigheid, dat de split-
terijen in verband met den aanvang der
distributie op korten termijn groote hoe
veelheden êrwten hebben moeten be
werken, is de mogelijkheid niet uitgeslo
Op initiatief en onder Vooriitteraohap van H.K H. Prinses Juliana is te Den
Haag opgericht het //Algemeen Steuncomité 1939", ten einde in één orgaan te oentra-
liseeren de ondersteuning van hen, die in deze zorgvolle dagen bijstand behoeven.
Deze hnlpverleening zal mogelijk zijn voor hen( die gemobiliseerd zijn en voor
hen, die, zonder gemobiliseerd te zijn, door den oorlogstoestand in hun bestaan be
dreigd worden en niet voor regelmatige steun van Overheidswege, van de zijde van
de Kerk of van particulieren in aanmerking komen.
Wat betreft de gemobiliseerden, voorzoover zij of hun gezinnen in omstandig
heden verkeeren, dat de wekelijksohe soldij en de kostwinnersvergoeding niet vol
doende zijn of hulp voor hun bedrijf of gezin noodzakelijk is, -zal, na een ambtelijk
onderzoek, hulp door het Steuncomité verleend worden.
Teneinde het //Algemeen Steuncomité 1939", waarvan plaatselijke afdeelingen
niet zullen worden opgerioht, dooh dat oentraal zal werken, in staat te stellen in
de vele en dringende behoeften te voorzien, zal, gelijk de Regeering dit wensoht, in
alle gemeenten
een openbare Inzameling van gelden
aan huis en op straat gehouden wordon en wel in de week van 1318 November a.s.
Ondergeteekenden, die het Comité van aanbeveling te Zierikzee vormen,
bevelen deze collecte met alle warmte bij U aan.
Hoe grooter Uw gave is, hoe meer hulp kan worden gegeven.
In deze gemeente zal de collecte aan de huizen en op straat gehouden worden
op 16 NOVEMBER e.k.
Het C o m i t
Jhr. Mr. J. 8CHUÜRBEQUE BOEYE.
P. F. WITTERMAN8.
Mr. C. J. B. DU CROO.
J. CATSHOEK.
Ds. J. J. P. VALETON.
Ds. A. N. PIJN ACKER HORDIJK.
Ds. L. A. F. REDDINGIU8.
Ds. H. HOOGENDOORN.
Pastoor L. BRINK.
ten, dat niet alle winkeliers onmiddellijk
ten volle aan de vraag naar spliterwten
zullen kunnen voldoen. De winkeliers
zullen echter in ieder geval in den loop
der volgende week over voldoende split
erwten kunnen beschikken om alle be
stellingen van dit artikel te kunnen uit
voeren.
HET GRENSINCIDENT
BIJ VENLO
nog niet opgehelderd
Het onderzoek, door de bevoegde auto
riteiten ingesteld inzake het Donderdag
aan de grens bij Venlo voorgevallene,
heeft, naar wij vernemen, het gebeurde
wel nader gepreciseerd, echter niet op
gehelderd.
Er is komen vast te staan, dat Donder
dagmiddag te half vijf op enkele tien
tallen meters van de grens een Neder-
landsche auto heeft gestopt. Twee van
de inzittenden stapten uit, waarop een
zestal personen in burger toesnelden en
hen beschoten, tengevolge waarvan een
inzittende vermoedelijk werd doodgescho
ten en een ander zwaar werd gewond.
Daarop naderde uit Duitschland een auto,
die den Nederlandsche auto met de nog
inzittenden en de beide slachtoffers over
de grens voerde.
Een en ander gebeurde in snel tempo
onder bedreiging met geweld en kon
niet worden verhinderd.
Uiteraard is van de zijde der Neder
landsche regeering van dit ernstig mis
drijf mededeeling gedaan te Berlijn met
het verzoek een onderzoek in te stellen.
De Nederlandsche autoriteiten zijn aan
stonds begonnen aan deze zijde van de
grens alle beschikbare gegevens te ver
zamelen.
LUCHTBESCHERMING
Men zij paraat
„Mijn inzicht op den toestand is te
waarschuwen, niet onnoodig angstig te
zijn, want ik heb nog altijd vertrouwen,
dat het ons gelukken zal, door wijs
beleid onzer regeering, buiten dezen oor
log te blijven", aldus sprak dr. H. C o 1 ij n
gisteravond in het Gebrouw voor Kunsten
en Wetenschappen, waar een groote pro-
pagandovergadering werd gehouden voor
het Comité voor Luchtbescherming, ten
einde 10.000 vrijwilligers voor Den Haag
te verwerven.
Dr. Colijn heeft er in zijn rede op ge
wezen, dat de Nederlanders te veel de
gewoonte hebben, te wachten, wat de
regeering doet en betoogde, dat inzake
de luchtbescherming de burgerij zelf han
delend moet optreden. In 1914 zijn wij
buiten den oorlog gebleven.
Wij spreken de hoop uit, zeide spr.,
dat het ook dit keer het geval zal zijn.
Persoonlijk had spr. er nog altijd ver
trouwen in, dat dit metterdaad het ge
val zal zijn. doch zekerheid hebben wij
niet.
IHoi.' vredelievend wij ook zijn, wij
moeten rekening houden met de moge
lijkheid in een oorlog te kunnen wor
den betrokken. Daarom moeten wij er
op voorbereid zijn Naast de regeering
voor wie de taak is weggelegd om te
trachten ons land zijn onafhankelijkheid
te doen behouden, heeft, aldus spr., de
burgerij den plicht met de luchtbescher
ming in alle opzichten mede te werken.
In dit opzicht is ook voor de gemeente
lijke overheid een taak weggelegd.
Koker 12 stuks 50 ct. Proefdoosje 2 stuks 10 c(.
VERSCHILLENDE BERICHTEN
Enkele kustlichten gedoofd
In een „bericht aan luchtvarenden"
wordt, ten einde te voorkomen, dat door
vliegtuigbestuurders verondersteld wordt,
dat des nachts 't meest Noordelijk waar
genomen Nederlandsche kustlicht ook het
Noordelijkste punt van Nederland aan
geeft, de aandacht gevestigd op het feit,
dat alle groote kustlichten Noord van
Egmond tot en met Rottumeroog zijn
gedoofd. Ook zijn alle Nederlandsche
lichtschepen, met uitzondering van het
lichtschip „Noord-Hinder" binnengehaald.
Ernstige mijnontploffingen
In de buurt van Amersfoort waren
gistermiddag militairen bezig met het
maken van een bepaald soort van ver
sperringen. Hierbij heeft zich op tot nu
toe onverklaarbare wijze een ontploffing
voorgedaan, waarbij vier militairen het
leven hebben verloren.
De slachtoffers van dit ongeluk zijn
sergeant J. J. Herst, afkomstig uit Den
Haag en de soldaten A. Bakker, uit Uit
geest, H. de Jong, uit Mijdrecht en Th.
de Goede, uit Enschedé.
Bij de ontploffing is een gat in den
grond geslagen van ruim anderhalven
meter diepte.
Gistermiddag is onder de gemeente
Vlagtwedde eveneens een zeer ern
stig ongeluk gebeurd. De kruidenier Jan
Mulder uit Sellingen zou met zijn bak
fiets een afsluiting van den weg passee-
ren, waarbij hem een militair van der
Nek, 22 jaar oud, even zou helpen. Ten
gevolge van een nog niet opgehelderde
oorzaak is er toen bij die afsluiting een
hevige ontploffing geschied, met 't nood
lottige gevolg, dat de kruidenier en de
militair op slag werden gedood.
Er wordt een uitgebreid onderzoek in
gesteld naar de oorzaak van deze ont
ploffing,
KORT EN BONDIG
De Britsche regeering onderhandelt
met de North-American Aviation Corpo
ration of Califotmia over de levering van
circa 800 vlugge les vliegtuigen.
De maatschappij zou voornemens zijn haar
prjoductiecapiciteil te verdubbelen. Enge.
land1 of Frankrijk of beide landen ever-
wegen ook den aamkoiop van een groot
aantal viermotorige bommenwerpers van
een grooten actieradius en van groiote
capaciteit, welke besteld zouden worden
bijl de Boeing-vliegtuigfabriek te Seattle.
De directeur-generaal van de afdeeling
munitie.aanmaak van het Britsche minis-
j terie van bevoorrading heeft verklaard,
id at op het oiogenblik in de Britsche
wapenindustrie 8 a 9 maal zooveel ar-
bfiiders werkzaam iijn als in 1936 en
dat het maximum oog niet bereikt is.
Canada levert op het aogenbik gra
naten on evenals in deim vorigen oiojr-
log zal C&nada waarschijnlijk een aan
zienlijk percentage van den geheelen aaln-
maak van granaten voor zijln rekenifng
nemen. De Britsche admiraliteit deelt
mede, 'dat het oorlogsschip „Nothern Ro
ver", een klein hulpvaartuig der marine,
al zeer lang pver tijd is en als v e r-
loiren beschouwd mioiet worden. De na
bestaanden van het personeel (4 offi
cieren en 23 minderen) zijn op de hoogte
gesteld. De „Northern Rover" was 655
ton groioit en was oorspronkelijk een trei
ter. Hiji is in 1936 op een Duitsche scheeps
werf te Wiesermünde gebouwd vooir re
kening van een Londepgche reederij1.
Gisteren, om vijf minuten over negen, pre
cies het uur, waarop een jaar geleden
Ataturk is overleden, is in geheel Tur
kije vijf minuten stilte in acht genomen.
De vlaggen waren halfstok gehesc'hen.
De Tiurksche radio. Zweeg, behalve voor
de gebruikelijke nieuwsuitzendingen. Aan
alle inrichtingen van onderwijs zijjni her
denkingsbijeenkomsten gehouden. Het
Ppplsche Telegraaf-agentschap meldt dat
RacZkiewicZ, de president der Poolsche
republiek, waarschalk S m i g ly R y d z
ontslag heeft verleend als opperbevelheb
ber en inspecteur-generaal van het Pool
sche leger. De maarschalk had in een
brief van 27 October zijn ontslag aan-
gebbden. Verder heeft de president ge
neraal Sikprski benoemd1 toit opperbevel-
hebber en inspecteur-generaal van het
leger. Te Brussel heeft men, naar
United1 Press verneemt, van de betrok
ken regeeringen nog geen aptwoiopd ont
vangen betreffende het Ned.-Belgische
aanbpd1 van goede diensten. Men ver
wacht er, dat de antwoorden niet voor
vier of vijf dagen zullen binnenkomen.
In officieel© kringen toont men zich vol
daan over het feit, dat de betrokken
landen hun waardeering voor het initia
tief van Koningin Wilhelmina e(n Konibg
Leopold betuigd hebben. Bijl de plech
tigheid voor de Feldharnnhalle voor de
slachtpffers van den aanslag in den B,ür-
gerbraukeller heeft vanochtend om 11
uur (10.20 Amsterd. tijd) -de plaatsver
vanger van den Führer, Hess, een rede
gehouden. De teraardebestelling geschied
de op het Nordfriedhof in een gemeen
schappelijk graf. In een mij'n in het
Japansche district Matsuoi Iwate zijn on
geveer 300 arbeiders van de buitenwe
reld afgesneden. 100 heeft men inmid
dels kunnen redden. Er bestaat groote
bezorgdheid omtrent het lot der anderen.
Uit Stad en Provincie
HAAMSTEDE. D® adj.-onderofficier-in
structeur-waarnemer van Beurden heeft
gisteren van H.M. de gouden medaille
ontvangen voor 36-jarigen trouwen diepst.
Wegens omstandigheden had slechts een
kleine intieme plechtigheid plaats. De
garnizoenscommandant sprak hem toe en
overhandigde hem de draagmedaille.
SEROOSKERKE. De Avondschool is be-
gioinnen met 11 leerlingen; 7 jopgens en
4 meisjes.
BROUWERSHAVEN. Vrijdagavond kwam
de gemeenteraad in spoedeischende open
bare vergadering bijeen ter behandeling
van één punt n.l. verbetering en verhu
ring van de woning Kerkplein C 92. Het
nieuwe hoofd der Openb. School, de heer
W. L. Greet, had verzocht verschillende
verbeteringen aan die woning te doen
aanbrengen. Van dc ambachtslieden wa
ren aanbiedingen tot hel aanbrengen dier
verbeteringen ingekomen lol een totaal
bedrag van ruim f 1100. B. en W. acht
ten het aanbrengen dier verbeteringen
wenschelijk om de woning weder in be
hoorlijken slaat te brengen en geschikt
le maken voor hoofdonderwijzerswoning.
In verband daarmede stelde het College
Wordt het offensief aan het
Westelijk front ingezet?
Tot 8 December op bon 3 een
halve kilo erwten
Incident aan de Limburgsche
grens onduidelijk
Mijnontploffingen In Gelderland
en Groningen eischen 6 dooden
Algemeene Vergadering Z.L.M.
Rede van den heer S. L. Louwes
Zondag 12 November, v.m. 10 nur
ds Reddinglus
TekstJoh. 16 33.
Onderwerp i Aan wie zal de
overwinning zijn
VEREEN. IStiJjinnicj HERVORMDEN
Zondag 12 November,
n.m. 7 uur
ds Pijnacker Hordijk
VEREEN. Utijjh ""'^HERVORMDEN
Zon op: Zon onder:
12 Nor. 7,16 16,12
13 Nov. 7,18 16,11
Maan op: Maan onder:
12 Nov. 8,20 17,14
13 Nov. 9,22 18,04
Hoog- en laagwater te Zierikzee
HoogwaterLaaigwater
12 Nov. 3,05 15 20 8,22 20,46
13 Nov. 3,47 16,03 9,05 21,28
voor het verzoek in te willigen en daar
toe een crediet te verleenen van maxi
maal f 1500 en met den heer Groet een
huurcontract aan te gaan voor 7 jaren,
tegen een huursom van f250 per jaar
(exclusief waterleiding), onder z.g. amb-
tenaarsvoorwaarden Na ampele bespre
kingen word dit voorstel verworpen met
3 stemmen voor en 4 tegen. Voor stem
den de beide wethouders en dé heer
Lijbaart. Dc tegenstemmers hadden er
o.m. bezwaar tegen zooveel geld in het
huis te steken, omdat het niettemin toch
een oud buis zou blijven. Een voorstel
van den heer Verhoeff om de noodza
kelijke verbeteringen aan het huis aan
