IZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
NEUTRALE BEMIDDELINGSPOGING
De Kern
WOENSDAG 8 NOVEMBER 193911
OPGEN
ZlERlKZffSOtt COURANT
Uit Stad en Provincie
OIJN
-„.Mij.
Mijnhardtje
ABONNEMENT
1707.- 1880
Prijs f 1.50 p. kwartaal, buiten Zierikzee
fl.80. Voor h«t buitenland f 10.P- jaar
Afzonderlijke nummers 5 cent. Ver
schijnt dagelijks, behalve 's Zondags.
UitgaveN.V. de Zierikzeesche [Nieuwsbode,^Zierikzee, Schuithaven B 94
Tel. 32, Postgiro 137677 - Dir.A.JJ. de Looze - Uitg.-Red.M. J. Kosten
96STE JAARGANG No. 14183
ADVERTENTIES
Prijs: 20 cents p. regel, minimum 80 cents
Bij contract speciale prijzen. Grootte der
letters naar plaatsruimte. „Succesjes" 60
cents. Inzending tot 's morgens 10 uur
Nieuw aanbod van «goede diensten»
KONINGIN WILHELMINA
KONING LEOPOLD III
De Nederlandsche en Belgische Souvereinen hebben Maandag
en Dinsdag te Den Haag een ontmoeting gehad. Zij waren
vergezeld van hun Ministers van Buitenlandsche Zaken. De
Souvereinen besloten een telegram te richten tot de Staats
hoofden van Duitschland, Frankrijk en Groot-Brittannië, teneinde
eventueele onderhandelingen te vergemakkelijken. Dit initiatief
der Souvereinen is een nieuw blijk van het gemeenschappelijk
inzicht en de solidariteit, welke tusschen Nederl. en België bestaan
Da tekst van het telegram
In een uur van angstige spanlang voor
de "wereld, voor de lOjorlog in W.-Europa
roet vol gewield1 begint, hebben Wij1 de
overtuiging, dat het Onze plicht is, OnZe
stem opnieuw te verheffen.
De oorlogvoerende partijen hebben
reeds ©enigen tijd geleden verklaard, dat
zij niet weigerachtig staan tegenover
een onderzoek naar redelijke en vaste
grondslagen voor een billijken vrede. Het
komt Ons voor dat. in de tegenwoor
dige o mstandigheden, het voor haar moei
lijk is met elkander in verbinding te
treden teneinde haar standpunten te pre
ciseeren en dichter b ijl elkaar te
brengen.
Als Souvereinen van twee onzijdige
staten, die goede betrekkingen onderhou
den met al hunne naburen, zijln, Wij be
reid hun Onze go. ede diensten aan
te bieden. Mocht hun zulks aangenaam
zijn, dan zijn Wij bereid hun, met aan
wending van alle middelen die zij Ons
in overweging zouden willen geven en
waarover Wij beschikken, en in een geest
van vriendschappelijk begrip, het vinden
van factoren voor een te treffen accoord1
te vergemakkelijken.
Dit schijnt Ons de taak te zijln, die
Wij te vervullen hebben voior het wel
zijn O n 'z e r volkeren en in het be
lang van de geheel© wereld. Wij' hopen,
dat Ons aanbod zal worden aangenomen
en dat aldus een eerste schrede zal
wiorden gedaan op den weg naar de
vestiging van een duurzamen vrede.
's-Gravenhage, 7 November 1989.
w.g. WILHELMIjNA., w.g. LEOPOLD.
De waarde van deze bemiddelingspoging
Reeds eerder hadden deze twee Vor
sten een soortgelijk aanbfoid' gedaan, maar
toen toch onder nog gansch andere om
standigheden, n.l. in vredestijd. Thans
hebben zij, als staatshoofden van twee,
temidden van den inmiddels uitgebroken
Oiorloig neutrale landen, ook op deze wijlzle
nog eens onbetwistbaar blijk gegeven,
zoowel van hun e e r 1 ij k e positieve
onzijdigheid als van hun oprechte
verlangen, hunnerzijds een steefm bijl te
dragen to,t zoo spoedig mogelijk herstel
van den vrede. Dit in de hoop, aldus
misschien het pad1 te kunnen bamejni, waar
op de oorlogvoerenden zelf tenslotte een
eerste schrede zouden kunnen onderne
men in de richting van een duurzamen!,
op redelijke en vaste grondslagen ge-
bouwden vrede.
De Komiing der Belgen en oinize Ko
ningin, komiem zelf Net met eenig con
creet voorstel Voior den dag. Zijl vervullen
dus niet de nol van bemiddelaars, tnatair
bepalen er zich louter toe, aan de oor
logvoerenden „goede diensten" aain. te
bieden, omi het dezen over en weer wat
blinder moeilijk te maken, met elkaar
overleg te plegen, teneinde tot be
ëindiging van dezen oorlog te kunnen
feolmlen. Daarvoor stellen de twee staats
hoofden, die in Dien Haag confereerde)!!,
olm izJoio te zeggen hun technisch diplo
matieke apparaat ter beschikking.
Allicht zal lomder meer biji den stap,
waartoe nu is overgegaan als resultaat
van de door den Koning dier Belgen
naar Den Haag londermoimiein reis, in be
langrijke imiate de overweging' een rol
hebben gespeeld, dat het thans nog h e t
on ge inblik is, waarop het vloor de
aanbieding van goede diensten noig niet
te laat is. Voordat in het Westen in de
lucht, ter zee of te land de oorlog zich
in zijn imieest feilen, tevens de burger
bevolking onmiddellijk treffepden vorm'
en omvang doet gevoelen, zal een aam-
bod als nu is gedaan, eerder gehoor kun
nen ontvangen dan wanneer eenmaal tpni
gevolge van den krijlg in zijn gruwelijkste
gestalte de geesten in de oorlogvoerend©
landen volkomen verbitterd Zijn en. a©
massale haat jajlles, wat op red© lijkt,
ten ©enenmale verdringt.
De reactie in andere landen
Van Duitsehe gezaghebbende zijde wérd
verklaard, dat |m©n van dezen stap biet
gepaste belangstelling kennis had gefnio-
imien en 'dat men de door jd/Lt aanbod
geschapen situatie nauwkeurig Zal be
studeer en. Maar... [mien is iin Bi©rlijnn
boos op Nederland ien Bielgië. Deze lan
den wiordt verweten, 'dat zijl niet op be
hoorlijke wijze, zooals het volgens de be
ginselen van echte neutraliteit Vereischt
ware geweest, op den eenzlijidigen druk
van Engeland hebban gereageerd.
Het uitgangspunt van deze comstatee-
ring vormt de te Londen verspreide be
wering, dat de beide vorstelijke perso
nen, naast het probleem van de samen
werking van de twee staten, ook de
kwestie van een bemiddeling ten. be
hoeve van dien vrede zouden hebben be
sproken. De bewering is in tusschen vap
officieel© Nederlandsche Zijd© gelogen
straft.
Ook in Londen zal men het (nieuwe
aanbod nauwkeurig bestuideeren. Het is
niet onmogelijk dat Chamberlain morgen
een verklaring zal afleggen over het bo
venvermeld© aanbod. Hierbiji mag er aan
worden herinnerd, dat Chamberlain e|n
Daladder zeer duidelijk die positie hebben
bepaald van hun regeeriingen ten aanzien
van den oorsprong van' diep oorlog iem
van de omstandigheden, welke, in hu|ni
oog, een rechtvaardigen, blijvend©* vrede
mogelijk zouden maken.
Reuter meldt uit Washington, dat
malen in de kringen van het Amierikaapsche
Congres imlet een eenigszins doior scep
ticism© getemperde instemming heeft keu-
nis genomem van den stapi va|n Konin
gin Wiihelimina e;n; Koning Leopold. Se
nator Schwellenbach zeide te hopen;, dat
het initiatief resultaat zal hebben, se
nator Pepper meende dat er weinig
h o o p bestond o, p een o n m i d d e 1-
1 ij ken vr ede en senator Clark prees
het voorstel als een zeer de aandacht
trekkenden stapi. Hij 'meende dat het
initiatief van geen; beteren kant kop ko
men en hoopte, dat België en Nederland
in hup pogingen gesteund auilein. worden
door de Scandinavische landen en Zwit
serland. 1i
Het aanbod vinde weerklank
Bij1 de „vestiging^van eein: d|u|urzamen
vrede" heeft de geheel© gereld, heb
ben oorlogvoerenden en nöutralcfa een
gelijk belang. Een voortduren van den
oorlogstijd brengt irnjmers ook voior de
landen, die buiten den krijg blijven, ojnjt-
zaggelijke moeilijkheden mede, terwijl Zij
naderhand, evenzeer hun. deel zullen krij
gen van de ontwrichting, welke van ©ep
igewapenden strijd het gevolg mloet zijp.
De stapi, wiei'ke thans opnieuw door de
beide staatshoofden wordt opdernioimien
'mioet daarom! weerklank vinden bij alle
Volken ter wereld. Het is de vurige
wensch van ieder, dat de oorlogvoerend©
partijen haar verklaring, dat ziij niet
weigerachtig staan tegenover een onder
zoek naar redelijke ©n Vaste gnorad-
siagen voor een billijken vrede", door
daden zullen laten volgen.
TWEEDE KAMER
De Kamer heeft het wetsontwerp
tot verhooging van het crediet voor
werkverruiming met algemeens
stemmen aangenomen Daarna
is het wetsontwerp tot vaststelling
van nieuwe bepalingen betreffende
de inenting tegen pokken aange
nomen met 62 18 stemmen
Sedert de wet van 11 Februari 1928
is de indirecte dwang opgeschort. Had
©en schoolgaand kind vroeger een „pok
kenbriefje" noodig. tenzijl vrijstelling we
gens gezondheidsbezwanen of godsdien
stige bezwaren was -verleend1; de laatste
©lf jaren is die eisch niet meer gesteld.
Men kent de reden: sinds vaststaat, dat
inenting wiel eens, ziji het betrekkelijk
zelden, encephalitis tengevolge heeft,
wordt gedwongen koepokinenting eePi t©
Zware verplichting voor de ouders geacht.
Maar de opschorting, waartoe prof.
Slotemaker de Bruine als minister van
arbeid1, den stoot heeft gegeven, werd
steeds als een geval beschouwd, dat men
uit gebrek aan beter voor lief nam).
De oudsten onder ©ps herimnerepi zich
nog de afschuwelijk© pokkenepidemie uit
de tweede helft der vorige eeuw; onze
grootouders- hebben nog den tijd be
leefd'. waarin man placht te zeggen: „aan
liefde en pokken ontkomt niemand".
Zo.o'n pokkenepidemie kan terugkeeren,
naarmate de onvatbaarheid der bevolking
geringer ©n de kans op menschen-opi-
hoopingen gropter is. Dit laatste is in
i het bijzonder in ojoriogstijd het geval.
Bij' een eventueel© mobilisatie over tien
jaren zou 'dit gevaar vopr de soldaten
echter nog veel grooter zijp dan thans.
Nu moge in onvoldoende mate gerevac-
cineerd1 Zijn, hoewel het risico bijl her-
enting niet groot is; die soldaten van
de toekomstige lichtingen zfouden deel 1
uitmaken van de jaarklassen, die voor j
het overgroioite deel nooit ingeënt Zijp.
Het is voorts gebleken, dat het gevaar j
voor encephalitis slechts in uiterst ge- j
ringe mate bestaat, indien de vaccinatie I
plaats heeft op zeer jeugdigen leeftijd, i
d.w.z. in 'elk geval beneden den leeftijd
van twee jaar en ook dat bij' re vac-
cinati© het gevaar veel geringer afma-
tingen heeft dan biji primaire vaccinatie. 1
Er zou dus iets te zeggen zijnvopr
directen vaccinatiedwang beneden het 2e 1
levensjaar ter vervanging van den vroe-
geren indirecten vaccinatiedwang bepeden
den leerplichtigen leeftijd. Maar wijl zijn,
aldus Minister van den Tempel een volk',
'dat zoozeer afkeerig is van dwang,
dat zoo individualistisch van aanleg is,
dat d© staatscommissie van 1938, wier
eerste verslag de regeering tot de indie
ning van de heden aangepomen „iinen-
tingswet 1939" heeft geïnspireerd', niet het
voorbeeld van tal van andere liapdep;
heeft durven volgen en boven den di
recten dwang de voorkeur heeft gegeven
aan „het stelsel van den wettelijk ge-
regelden individueelen drang".
Drang dus in plaats van dwang. In
laatste instantie houden de ouders zelf
de vrije beslissing, of Zij hun kind al
dan niet zullen doen vaccineerepi. Laten
Zijl dit laatste na, dan loopen Zijl alleen
het risico* dat hun kinderen van de school'
geweerd worden zoodra zich een of rnieer
gevallen van pokken voordoen.
Het ontwerp is aangenomen met
62 tegen 18 stemmen. Tegen stemden
de nat. so.c. en enkele a.r., de c.h. en
chr. dem.
Uit de Nieuwsbode
van vóór vijf-en-twintig jaar
Van 6 12 NoV. 1914. De Gealli
eerden hebben biji dien IJzer groote ge
bieden ouder iwiater gezet. De Duitsehe
troepen moesten den linkeroever beneden,
Dixmuiden ontruimen.
Een Duitsch vliegtuig is oVer het
Kanaal gevlogen en heeft ten Noorden
van Dover twee bommen geworpen- Na
een tocht van 1/2 uur keerde bet toestel
op zijn basis terug.
De Nederlaudscbe regeering heeft
het Bngelscbe aanbod, om 50000 pond
sterling bijl te dragen in die kosten van
onderhoud der Belgische vluchtelingen,
van de hapd' gewezen.
Voor de Chileensche klust heeft die
Duitsehe admiraal von Spee twee Brit-
sche kruisers „Good Hope" en „Mon
mouth" tot zinken .gebracht.
De Duitsehe loaper „ESmlden" Werd
,door Britsche vlooteenheden biji de Co-
coseilanden tot zinken gebracht en die
„Königsberg" in de mond vSn een rivier
(de R/ufiji Oost-Afrika) opgesloten en
vernietigd'.
Een der belangrijkste buitenposten
Tsipgtau., de hoofdstad van Kiautsjap,
hebben de Duitsehers, na taaien1 weer
stand* aan de Japanners moeten' over
geven.
De bekende Boerengeneraal C. R.
de Wet kwam in opstand tegen het ge
zag, omdat hijL, met vele andere weigerde
aan den strijd tegen Zuid-West (Duitsch)
peel te nemen.
Kamer van Koophandel en Fabrieken
voor Westelijk Noord-B"«bant
Nieuwe aansluitingen geduren
de October 1939:
Ed. Anthonis—de Cleer Zonen (be
perk. bepalingen) Antwerpen (België).
Tholen Contr' Escarpe 11 A. Mossel-
handel. Venn.: Th. E. G., G- M. E- en
R. A. M- Anthonis. Reh. fil.C. J. Schot
Wijzigingen
Gebraad's Smederiji ieai Rijwielhandel
N.V. O ud-Vos smeer, A 68, 69, 70'
Overl. comlm.: J. M. Gebraad.
Weegbrugiondernemiing „De Waar
borg", Sint Annaland, Haven A. 179.
Overl. best.: Anth. van Luijk Azn.
Wed. A. Goedegebuure, Sint Anna
land, Voorstraat A 434, Graan-, Meel-
©n Veevoederhandel. Overl. gevolm.: J.
A. Goedegebuure. Volmacht verleend aan:
A. D. Goedegebuure Azn.
Firma G. Polderman en Zoon. Sint
Maartensdijk, Markt A 262. Handel
iin Land- en Tuinbouwproducten. Overl.
venin.: G. Polderman. De andere veninoot:
G. H. Polderman zet de zaak jails eigenaajr
ondier denzelfden naaml voort.
Doirpsver eeniging I. Stavenisse.
Voorstraat A 63. Veevoeder en kunstmest
stoffen. Uitgetr. voorz.: H. Smits en
Oomimi.: C. L. Potappel. Comlm: M- de
Rooijl iis voorzitter geworden. Benoemd
tot comlmi.: J. Wesdorp en J. Hage.
ZIERIKZEE. Op de alphabetische aan
beveling ter benoeming van een Haven-
tmeester, welke betrekking per 1 Jan.
ajs. vaceert, komen voor: 1, C. Barre
voets; 2, A. Regoort; 3. J. Schot.
BURGH. Het goede voorbeeld van en
kele weken geleden heeft navolging ge
vonden. want in de kerkdienst va|n: Zon
dag zijn weer twee bankbiljetten van
flO gecollecteerd; n.l. een voior de kerk
en een voor de diacfonie. Den gever of
geefster Wordt dank gebracht voor dit
blijk van medeleven met de financieele
Zorgen der betreffende kerkelijke instan
ties. Moge dit goede voorbeeld anderen
ter navolging prikkelen.
OUWERKERK- De alhier op Maandag
en Dinsdag door den Kerkeraaid gehou
den inzameling voor de Stichting „Kiiru-
derzorg" te Middelburg, heeft 2620 kg!
aardappelen opgeleverd en 1893 kg
groenten, totaal 4513 kg, wat een voor
uitgang van pLrn 700 kg beteekent ver
geleken biji het vorig jaar. De Kerkeraad'
is gevers en geefsters dankbaar voor
hun goede gaven.
POORTVLIET. Burgerlijke Stand over
October. Gehuwd: Adriaan van Tiggele,
25 j., on Marina Overbeeke, 23 j. Over
leden: Wilhelmina van Stel. 67 j., echtg.
van Jaoobus Pieter Gebraad; Comelis Jo-
hannis Geuze, 32 j., ongehuwd1.
Aanbod van .goede diensten"
door Nederland en België
Wetsontwerp inzake herinenting
tegen de pokken, aangenomen
Het werkverruimingscrediet door
de Kamer eenstemmig aanvaard
Uitgebreid onderzoek naar de
smokkelaars van uniformen
Het voetbalprogramma voor
Zondag den 12en November
Iets kouder
vlucht direct 'voor
De echte xijn niet rond, maar hartvormig.
Barometerstand van hedenmiddag 2 uur 3
ST.-MAARTENSDIJK. De gemeenteraad
heeft gisteren met algemeen© stemmen
de nieuwe voorwaarden aanvaard voor
het toekennen van rentedragende voor
schotten aan de gemeenten aainideelhoud-
j sters van de waterleiding mij- Tholen.
j De nieuwe voorwaarden zullen 1 Jan. 1940
ingaan. De rente is teruggebracht van
4 op 31/2 pet. Besloten is tot het aan-
j gaan eener gemeenschappelijke regeling
inzake de luchtbescherming op het eiland
j Tholen. Biji de behandeling der gem-
begrooting bracht de heer Hage (v.b.)
zijn bezwaar tegen de wethondersver-
j kiezing naar voren. Ondanks het feit, dat
de raad links georiënteerd is werden
twee neehtsch© wethouders gekozen.
Over deze aangelegenheid ontspon zich
een langdurige discussie. De voorzitter
igaf den leden in overweging met het
oog op 'den ernst der tijden alle per-
soonlijke veeten terzijde te stellen en
samen te werken in bet belang der ge
meente. De gemeentebegrooting werd
vooir 'den gewonen dienst iiru ontvangsten
en uitgaven vastgesteld op f 104,559. De
kapitaaldienst op f2916. De begrooting
1 voor den woningdienst geeft aan baten
en lasten f10,650, aan kapitaalsinkpimsteiiii
en uitgaven f 12,854,56.
De begroeting voor het armbestuur
geeft aan inkomsten ©n uitgaven f11,609.
De gemeente moet aan subsidie bijdragen
f1300 (v. j. f2000).
1 Aan belastingen zullen worden geheven
80 opcenten op den gebouwd-en eigendom')
20 op den ongebouwden, 185 op d© per
soneel© belasting, 38 op de vermogensbe
lasting en 75 op de fondsbelasting.
STAVENISSE In het tijdvak van 30
October tot ©n 'met 4 November, werd
van hier vervoerd: 20 ton erwten), 40
hl. islardappelen, 330 hl. kriel, 60 hl.
poters voer Rotterdam-, 100 balen (uien
voor export; 2214 hl. aardappelen vopr
Amsterdam, d©n Haag en Bodegraven en
2127 kg. koebieten voor Bodegraven.
1 Bij de gehouden aanbesteding! van
het verbio|u{wen van een) landbouwsehiuoir
voor den heer J. Stoutjesdij'k, werden
9 biljetten ingeleverd. Vopr metselwerk
werd ingeschreven dop,r L. Lembonj voor
f2497; vopr metsel- en timmerwerk ge
combineerd dppr H. W. Zachariasse voor
f3325; voor timmerwerk doer M. van
Zuijen voor f 685, A. van Pnooijem voor
f643 en L. Roozeimloind voor f515; voor
smidswerk door J. C. Leenbojuds voor
f461,50; -voor schilderwerk door L. J.
van Dalsen voor f70, J. C. Tazelaar
voor f 64 en D. ,L. op den Broiuiw voor
f66 Gegund aan Lemsom, Roozemond ©n
Tazelaar, terwijl het smidswerk voor ge
heimen prijs gejgjund is aam J. C. Kestolop.
