ZIERIKZEESCHE
H
IIEUWS
B
O
DE
Iej
H
If&l
WOENSDAG 1 NOVEMBER 1939
OPGEN<
3KSOft CO
De Kern
ABONNEMENT
1797-1889
i QASTF lAAR^ANa No. 14177
Prijs f 1.50 p. kwartaal, buiten Zierikzee
fl.80. Voor het buitenland flO.p. jaar
Afzonderlijke nummers 5 cent. Ver
schijnt dagelijks, behalve 's Zondags.
UitgaveN.V. de Zierikzeesche Nieuwsbode, Zierikzee, Schuithaven B 94
Tel. 32, Postgiro 137677 - Dir.A, J. de Looze - Uitg.-Red.M. J. Kosten
ADVERTENTIES
Prijs: 20 cents p. regel, minimum 80 cents
Bij contract speciale prijzen. Grootte der
letters naar plaatsruimte. „Succesjes" 60
cents. Inzending tot 's morgens 10 uur
ONDER DEN SCHIJNWERPER
staat Molotiov, de volkscommissaris
van buitenlandsche zaken der Sovjet-Unie
welke in der. Oppersten Raad rapport
heeft uitgebracht over den internationa
len toestand, die zich sedert den aan
vang van den oorlog radicaal heeft ge
wijzigd door de scherpe wending in de
betrekkingen tusschen de Sovjet-Unie en
Duitschland en door het verdwijnen van
het zelfstandige Polen, door het optreden
van Rusland en Duitschland.
De oorlog, die in Europa is uitgebroken,
heeft ingrijpende wijzigingen in dep go-
heeien internationalen toestapd1 gebracht.
Hij is begonnen als een oorlog tusschen
Duitschland en Polen en is veranderd
in een oorlog tusschen Duitschland eener-
zijds en Engeland en Frankrijk atnjder-
7ijds. De oorlog tusschen Duitschland en
Polen is snel beëindigd, tengevolge van
het Poolsche bankrpiet. Engelsdhe
noch Fransche garanties 'hebben Polen!
geholpen. Tot dusverre is eigenlijk niet
bekend1, wat dit voor „garanties" waren.
De oorlog tusschen Duitschland en het
Britsch-Fransche blok verkeert pas in het
eerste stadium en is nog niet goed tot
ontplooiing gekomen. Niettemin is het
begrijpelijk, dat zulk een oorlog ingrij
pende veranderingen in de(m toestand van
Europa en niet slechts in de van Europa
moest veroorzaken.
Wanneer gesproken wordt van de groo-
te Europecsche mogendheden, bevindt
Duitschland zich in de positie van een
staat, die naar een zoo snel mogelijk
teinde van den oorlog en naar vrede
streeft. Engeland en Frankrijk echter, die
nog gisteren tegen de agressie te velde
trokken, zijn voorstanders van een voort
zetting van den oorlog en tegen het
sluiten van een vrede. De rollen worden
dus |pmgek©erd. Aldus Molotov.
De Engelsche en Fransche pogingen om
hun positie te rechtvaardigen met de-
verplichtingen jegens polen zijn ijdel. Vam
herstel van het oude Polen kan geen
sprake zijn. Een voortzetting van den
oorlog onder de vlag van het herstel
van Polen is daarom zinneloos.
De ware oorzaak, van den En-
gelsch-Franschen oorlog tegen Duitsch
land bestaat niet daarin, dat Engeland
en Frankrijk gezworen zouden hebben het
vroegere Polen te herstellen en natuur
lijk niet daarin, dat zij; besloten Zouden
Jiefrben zich den strijd voor de demo
cratie als taak te stellen. Het spreekt
vanzelf nog altijd is Molp.tov aan het
woord dat de heerschende kringen
van Engeland en Frankrijk a|n|dere mo'-
tieven voor den oorlog tegen Duitschland
hebben. Deze motieven behoor en niet thuis
pp het gebied1 van een of andere ideo1-
logie, maar in de sfeer van hun hoogst
materieel© belangen als reusachtige ko
loniale mogendheden.
Molotov betoogde tenslotte, dat de
Sovjet-Unie voortdurend een politiek van
neutraliteit gevolgd had, welke voorge
schreven was in het Sovjet-Duitsche niet-
aanvalsverdrag, een politiek, waarmede
het binnentrekken van Russische troepen
in Polen niet in tegenspraak kwam. Die
betrekkingen van de Sovjet-Uniie met
Duitschland1 ontwikkelen zich langs de
lijn van versterking van de vriendschap
pelijke betrekkingen, zich uitstrekkend tot
practische samenwerking en het verlee-
nen van politieken steun aan Duitschland
bij zijn vredespogingen.
Er bestaat wel geen twijfel, dat Hitier
niets liever zou Wenschen dan den vrede
nu hij staat voor een oorlog, welks uit
slag voor hem en het Derde Rijk vol
komen onzeker is en die zijn militaire
successen weder ongedaan zou kunneinl
maken en het rijk in een richting stu
wen, waaraan hij niet de voorkeur geeft.
Evenmin trouwens als West-Europa, dat
reden heeft om beducht te zijn voor de
uiteindelijke consequenties van een lang-
durigen oorlog, die de volken zou uit
mergelen en dientengevolge het terrein
voorbereiden voor defaitisme, anarchie en
revolutie.
Moskou zou het voornemen koesteren,
het Derde Rijk militairen bijstand te ver-
le®nen, tenzij Engeland cm Frankrijk aan
het Duitsch-Russisch verlangen naar vrede
voldoen. Een blad als de Temps ziet
hierin slechts een vruchtelooze ma
noeuvre om ponden en Parijs te be
wegen, de verdeeling van Polen als een
voldongen feit te aanvaarden. Het is mo
gelijk, dat Moskou speelt met de ge
dachte. Duitschland verder te hulp te ko
men dan totdusver. Deze hulp is voor
alsnog economisch; in ruil daarvoor krij
gen de Russen de beschikking over de
Duitsdie industrieele patent-geheimen, die
zij altijd' hebben trachten te bemachtigen,
STARRACE,
heeft ontslag genomen als secretaris
der fascistische party en is benoemd
tot chef van de nat fascistische militie
DE PRIJZENPOLITIEK
DER REGEERING
Controle op de prijzen der
grondstoffen aan de bron
In de eerste 'Week na het uitbreken
van den oorlog verklaarde de minister
van ioeconomische zaken een verhooging
van de prijzen boven het peil van Aug.
1.1. ongeoorloofd, tenziji een dergelijke
verhiooging op grond van stijging van
den kostprijs gerechtvaardigd was. Te
vens werd het standpunt ingenomen, dat
een prijsberekening, waarbij1 van de ver
vangingswaarde werd1 uitgegaanin be
ginsel niet kon Worden aanvaard.
Intwsschen is het vraagstuk der ver
vangingswaarde in beteekenis verminderd
doordat de voorraden, welke bijl het uit
breken van den oorlog aanwezig waren,
geleidelijk wiorden geruimd. De tot nu
toe genomen maatregelen droegen vooral
een incidenteel karakter. De minister acht
het oogenblik gekomen, om1 tot een meer
systematische behandeling van het prijs-
probleem over te gaan.
Daarbiji zal ervan wiorden uitgegaan,
dat de prijsontwikkeling het beste kan
Worden gevolgd1, door in de eerste plaats
de prijzen der grondstoffen bij' den in
voer tof bij; de productie d,us bij' de
bron te controleeren en ook ertegen
te Waken, dat onredelijke prijsverhooging
plaats vindt. Door deze controle aan
d e bron zal de basis voor de prijöpoli-
tiek worden gelegd' en zal het gemakke
lijker vallen prijsopdrijving tegen te gaan
dan wanneer het product Zijn volgende
stadia bijl den groothandel en biji den
kleinhandel doiorloopt.
De controle in deze stadia kan dan be
perkt blijven tot het nagaan of niet meer
dan de normale marge in rekening
WOrdt gébracht. De koisten van 't levens
onderhoud' 'zullen aldus niet meer stij
gen dan strikt noodzakelijk is. De re
geering, die imlniers de prijzen der voe
ding door haar landbouW'-crisispolitiek
iinflueneeert, kan op deze Wijze ook' de
prijzen van andere levensbehoeften als
kleeding, schoenen en dergelijke, die voor
het levensonderhoud der minder draag-
krachtigen van veel beteekenis Zijn, meer
in de hand houden.
Bijl de controle aan de bron staat niet
de bedoeling vioor o:m starre prijzen vast
te stellen, maar prijzen, die met de groote
beweeglijkheid van d;e huidige oecono
mische ontwikkeling rekening houden.
Ook thans zal Weder een scherp onder
scheid Wlorden gemaakt tusschen een ge
oorloofde prijsverhooging en een straf-
en over de organisatiemethoden, die zij'
zoo zeer bewonderen.
Indien de Engelsch-Fransch—Duitsche-
oorlog zijn loop neemt, krijgen de Sov
jets Jansen, die zij hoogstwaarschijlnlijk
niet ongebruikt zullen laten. Dat zij waar
achtige voorstanders Zijn van ©en spoe-
digen Engelsch-Diuitschen vrede, is niet
aannemelijk. Zij1 riskeeren liever niet de
kans, dat Engeland en Duitschland, goede
vrienden geworden, tenslotte een b a r-
r i r e opwerpen tegen het bolsje
wisme. De tafereelen in Westelijk Po
len vormen een nieuwe waarschuwing aa,n
Europa. Zij profiteeren thans van het
voordeel, dat, dank zij den oorlog en
Duitschlaod's machteloosheid, hun Weste
lijke grens gedekt en veilig is. Zij heb
ben de handen vrij in het Oosten, voor
de Russische buitenlandsche politiek het
voornaamste fnolnt.
bare prijsopdrijving. Alleen dit laatste J
zal met kracht worden tegengegaan.
Geen bezwaar zal kunnen worden ge- j
maakt tegen een prijsverhooging, die j
voortspruit uit hoogere productiekosten, i
tegen een prijsverhoiOiging die een gevoig]
is van een prijsstijging van het product
op de wereldmarkt, van gestegen vrach- j
ten, hoogere verzekeringspremies, enz.
De regeering vertrouwt op deze wijze
een geleidelijke prijsontwikkeling te kun-
men bevorderen, waarin het productie
proces zich aanpast bijl de gewijzigde
o economische to estanden, terwijl tegelijk
de bevolking van Nederland tegen prijs- i
opdrijving Wordt beschermd.
Het spreekt vanzelf, dat aan deze Imia,-
terie voortdurend groote aandacht wordt
geschonken d|0pr ide overheid. Het is
uiteraard niet mogelijk om thans reeds,
waar de praetijk nog gering is, principi
eel© Wijzigingen aan te brengén,
TWEEDE KAMER
De premier aan het woord
De min.-president.. Jhr. de Geer, heeft
gisteren geantwoord top de algemeen©
beschouwingen door de leden der Ka
mer gehouden.
De heer Bierema heeft er oVer geklaagd
dat de voorraadvormïng van veevoeder
niet in orde was. Mededeelingen over de
voorraadsppsitie van ons land kunnen
schadelijk werken. Doch ook op het ge
noemde terrein is ©en behoorlijke voor
raad gevormd. Men nragl dien niet in de
eerste maanden genaken.
De voedselvoorziening van den mensch
is o,ok- van i nvloed' op die van het dier.
Wat de soepeler toepassing van de
oonl in gen te© ringen met meer te verlengen
gaat aocoiord1 met de gedachten, eenige
Contingenteeren niet meer te verlengen.
Met de contingenteeringsp olitiek kan
men echter niet geheel breken.
Wat de prijspolitiek betreft, tegen de
vervangingswaarde bestonden groote be
zwaren, daar deze niet in alle gevallen
te bepalen is. De controle zou (onmoge
lijk zijn geweest.
Het streven is: een geleidelijke aan
passing van den prijs. De richtlijn blijft:
de verfiooging van den kostprijs mag
in de prijsverhooging worden verdiscon
teerd'.
'Bij oude voorraden mag de vervan
gingswaarde niet worden berekend.
De premier ontkent, dat er onvoldoen
de voorlichting betreffende de benzine
voorraden is. Deze voorraden zijn niet
onbevredigend, doch men moet vooruit
zien.
Wat de gewenschte nota betreffende
den ©economischen toestand betreft, de
regeering verschaft reeds vele inlichtin
gen door middel van haar organen. Te
lgen het einde des jaars, ongeveer 1
December, zal de toegezegde nota ver
schijnen.
Het is voorbij, dat voortdurend de na
tie duidelijk gemaakt moet worden, dat
ieder zijn offer moet brengen.
Wij' zijn nog nauwelijks toe aan dis
tributie, daarom kan later eerst de duur-
tetoieslag in verband met de distributie
worden bezien.
Distributie zal 'eerst in het uiterste ge
val plaats hebben.
Wat de werkloosheidszorg betreft: de
werkloozen moeten zoo veel mogelijk
worden teruggevoerd naar het normale
bedrijfsleven. Scholing, herscholing, uit-
voeeren van gropte overheidswerken zijn
daarvoor no'odig.
De tewerkstelling van de werkloio-
z e n in den geest van het vierde ka-
binet-Colijn in werkverschaffing, zal plaats
hebben, evenals krachtige bestrijding van
de jeugdwerkloosheid.
Wat de deconfiture van Mendels-
soih nsb'ank betreft, de directie van
de Nederlandsche Bank heeft geen be
leidsfout gemaakt. Spr. kan mededeelen,
dat thans reeds meer dan 90 pet. van
het beleende Fransche schatkistpapier
door de bank is gekocht. De kans op
verlies is uiterst gering.
Wat opheffing van het A mb te ma
ren verb oid vo,or de NSB betreft, het
zal van de houding van de mationaal-
socialisten afhangen; het zal de regeering
een genoegen zijn.
Wat de twee moties de Visser
betreft, de eerste motie zou door de
regeering tot haar spijt niet kunnen wor
den uitgevoerd, evenals de tweede motie.
De minister herinnerde er aan, dat dit
jaar tweemaal een kabinetscrisis is ge
weest en dat het wetsontwerp betreffen
de de gemeentefinanciën pok andere Jjru-
GENERAAL TERUZZI,
it benoemd tot minister van Italiaanech-
Afrikawelke functie tot dusver door
Mussolini werd bekleed.
grijpende wijzigingen meebrengt. Daarom
is dit ontwerp nog niet ingediend.
In de gemeentébegroiotingen voor 1940
zon er bovendien geen rekening mea
kunnen zijn gehouden; itn het voorjaar
hoopt de regeering het ontwerp in te
dienen. De werking zou dan aanvamgen
1 januari 1941.
Minister De Geer herinnerde er tot
slot aan, dat men verkeerd heeft be
grepen. wat in de memorie van antwoord
over den staat van beleg wordt gezegd.
Men kan van art. 7 van do Grondwet
in dat geval afwijken. De persvrijheid
kan worden ingekort.
Slechts in het uiterste geval zial tot
dien maatregel worden overgegaan.
De mogelijkheid bestaat, dat binnenkort
in enkele streken van het land1 de staat
van beleg wordt afgekondigd. Dit hangt
hiermede niet samen.
VERSCHILLENDE BERICHTEN
i --
Extra petroleum-distributiekaarten
De imlinister v.an ©economische zaken
heeft bepaald, dat de distribiuitiediienst
van eiken distrib.utiekrinig, behalve de
krachtens het bepaalde in de voorgaan
de leden uitgereikte petro;eumdistrib,u'tie-
kaarten, in bijzondere gevallen overeen-
koimlstig 60(0,1' den minister van oecono-
(m'ische zaken te geven aanwijzingen aan
deugen© die een daartoe strekkende aan
vrage indient, één of imieer petroleuiml-
distrib.utiekaarten kan verstrekken.
Ieder, aan wien ingevolge het be
haalde in de voorgaande leden één of
«Deer pelroléuimidistributiekaarten zijn,uit
gereikt is verplidht onverwijld kennis te ge
ven aan den distributiedienst, bijl wijziging
in de omstandigheden, op grond waar
van de uitreiking heeft plaats gevonden.
De kaarten, op1 welke hij in verband
m'et de veranderde omstandigheden geen
aanspraak kan makep, moeten bij dien
distributiedienst ingeleverd wórden-
Rangeerder overreden
f Te Notendaal (gem. Steenbergen) is
gistermiddag de 27-jariige ongehuwde sto
ker C. Luyks uit Stoofdijk, doordat hij
Uitgleed bij het rangeeren, onder een
'met suikerbieten geladen wagon van de
tram! terecht gekomen- De wielen gingen
den man over het lichaam- De ongeluk
kige was op slag dood. Het stoffelijk
overschot is naar het ziekenhuis 'te
Steenbergen vervoerd.
De moord te Leidschendam
Arbeiders, die aan den verkeersweg
Den Haag—Utrecht onder Bleiswijk aan
'het werk waren, hebben Zaterdag een
vondst gedaan, waar zij' in het begin
evenwel niet voldoende aandacht aan
hebben geschonken- Onder het werk heb
ben z'ij namelijk uit een sloot een vrij
wel compleet koirporaal&uniform gehaald,
dat Zij aan den kant hebben gegooid,
omdat zij de belangrijkheid van deze
1 vondst boen nog niet inzagen- In dew
loop van den volgenden dag is het be
richt van dezen vondst in het dorp
doorgedrongen en kwam ook ter kennis
van politie te Zoetermeer. Deze
waarschuwde onmiddellijk de politie te
Leidschenaam', die het onderzoek leidt,
en den rechter-oomimissaris in Den Haag.
Zoo werd Maandagochtend ter plaatse
de gevonden uniform bezichtigd- Het werd
o.a. vertoond aan de huishoudster vam
den vermoorden veekoopman en haar
vader, die nog met den moordenaar heb-
Molotov wenscht dat de Euro*
peescho oorlog wordt stopgezet
Staat van beleg voor grens- en
inundatie-gebieden teverwachten
De regeering controleert de
prijsbeweging aan de bron
Eerste stappen naar verruiming
worden vandaag gedaan
Kans op regen
Barometerstand van hedenmiddag 2 uur;
Zon op: Zon onder:
2 Nov. 6,57 16,30
Maan op: Maan onder:
2 Nor. 20,57 11,45
ben gesproken. Belden laatsten hebben met
zeer groote waarschijnlijkheid het klee-
dingstuk als dat van den moordenaar
herkend.
Groote som geld verbrand
Een 71-jarige landbouwer uit Schij
nen (L.) heeft ©enigen tijd geleden •één'
bedrag van f2800 uit angst, dat het an
ders zou wegraken, in de kachel thuis
verstopt, maar had daarvan aain -nne-
miand van zijn huisgenooten iets verteld.
Het gevolg was, dat opi een (goeden dag
de kachel werd aangemaakt en de heele
som geld verbrandde-
De oude man, die tevoren reeds aller
lei moeilijkheden had gehad m'et een be
drag van f 2000, dat hem was ontfutseld
en dat hij door bemiddeling van die
justitie had teruggekregen, was na dit
tragisch verlies van Zijn geld heelem'aal
aan het tobben gegaani >em heeft iin een
vlaag van moedeloosheid eenige schoten
gelost op z'ijn zuster, die met het geval
echter niets te maken heeft gehad.
Een dokter had de mian ontoerekenbaar
verklaard- en de officier van justitie ging,
met deze afspraak aoooord ©n vroeg
voor der. 'mian ontslag van rechtsverolging
en plaatsing in een zenuwinrichting.
Door een vrachtauto overreden
Gistermiddag is in de koim van de
gemeente Maasbracht (L.) ©en ernstig on
geluk gebeurd, dat aan een 11-jariigea
jengen het leven heeft gekost.
Drie jongens, die op weg naar school
waren, liepen te stoeien- Onverwacht
reed een vrachtauto langs hem heen.
Een der jongens, de 11-jarige M- H.
Linsen uit Maasbracht, had dit niet ge
zien en. liep pardoes tegem den auto
op, met het gevolg, dat hij eronder te
recht kvvami, zeer ernstig aan beide bee-
nen werd gewond en een schedelbasis-
i'ractuur opliep. Twee genbesheeren wa
ren direct ter plaatse. De jongen is na
voorloopig verbonden te Zij'n, naar zijn
woning gebracht, waar hij eenige uren
later is overleden.
LUCHTVAART
Het kindervliegtuig van de K.L M.
in Indië aargekomen
Het kindervliegtuig van de KLM is te
Medan aangekomen- Allen verkeerden in
een beste stemming. De reis was zeer
vlot verioopen- Te Miincbem, Rome en
Napels werden tochtjes gemaakt ter be
zichtiging van deze steden; de Nederlandr
sche Consul te Aiexandrië gaf tijdens
het verblijf aldaar een kinderpartij, ook
de Nederlandsche Consul te Rangppn
heeft een feestje georganiseerd.