ZIERIKZEESCHE
MIEUWSBODE
DAMPO
MAANDAG 16 OCTOBER 1939
OPGENOi
ziEWKmso^püöAirr
De Kern
UW KINDJE
VERKOUDEN
ABONNEMENT
Prijs f 1.50 p. kwartaal, buiten Zierikzee
fl.80. Voor het buitenland1 flO.— P« jaar
Afzonderlijke nummers 5 cent. Ver
schijnt dagelijks, behalve 's Zpndags.
Uitgave: N.V. de Zierikzeesche Nieuwsbode, Zierikzee, Schuithaven B 94
Tel. 32, Postgiro 137677 - Dir.A. J. de Looze - Uitg.-Red.M. J.-Kosten
96STE-JAARGANG No. 14163
ADVERTENTIES
Prijs: 20 cents p. regel, minimum 80 cents
Bi} contract speciale prijzen. Grootte der
letters naar plaatsruimte. „Succesjes" 60
cents. Inzending to,t 's morgens 10 uur
HERFSTGETIJ
Hoe zeere vallen z'af,
de zieke zomerblaren"
Guido Ge*elle
Nu gierde opeens de 510™' over de
velden en jaagt de regen striemend te
gen de ruiten-
Vele schoone dagen, „onnatuurlijk
trrtooi", hebben we gegoten na een ZohVer,
die eigenlijk geen zomer was.
En in eenen begopi het, miet koude ep
regenslag. En het veranderde op slag.
O zeker, iets hadden we er wel van
aan voelen komen. Als we pp een mlopiejn
windstillen imlorgen de nevel nog laag
zagen hangen tusschen de stamfmein der
boomen, die al weifelend een blad lieten
vallen.
Als des avonds ons in de vroege kilte
een huivering doortrok, dan zeiden we
tegen elkaar: „het wordt warempel al
herfst*'.
En misschien hebben we de hark en
de schoffel gegrepen met de bezehi1 oitn in
onzen tuin of op den groinid, die io)nis
was toevertrouwd, de dorre bladeren
bijeen t« garen.
Toen dachten we aan de jonge lente,
die als een juichend lied over de aarde
ging. Wat lijkt het weer lang geleden!
Hoe kort is hier de tijd! Een juichend
lied vol belofte, waarbij-de bloemen hun
zwellende kn-oppen omjhooghieven als
wilden zij in geen geval achterblijven
in den lofzang der natuur.
En langzamerhand groeide de lente
luit tot een zomer. Wij hoppten op een
sterken zomler, vol van laaienden zonne
brand, met korenvelden als go|ud, met
bosschen als temlpels. Zóó schopn werd
het niet.
Al is de zomer altijd schoon. Zelfs
de korte zouter van dit jaar. Maar in'
onze gedachten liggen daar de zon-
doorgloeiende dagen toch, waarop we
de beloften der lente ingelost zagen e)m
het al weelde was van groen en bloemen
van kleuren en geuren.
Sterk is de zomer in zijn levenbren
gende kracht. Sterk is de zomler in zijn
volle klare licht, in zijn diepe trillende
warmte, die ons leven doortrekt.
Maar.... „het gras verdort, de bloem
valt af" zoo staat er in het ppde Boek
der boeken.
En op den zom'er, hoe kort of hpe
lang ook, volgt de herfst. De natfuiur
laat het ons zien en dwingt, opis ipi
hevige herinnering aan de vergapikelijk-
heid te denken oml daaruit te puren
hetgeen blijft.
De herfst-... het is imim'ers een jaar
getijde....
Maar het is ook een deel van het
leven van den m'ensch.
De mensch, wien opgedragen is le
venskunstenaar te zijn. Op die schijpi-
baar trcostelooze woorden: „het gras ver
dort, de bloem! valt af, volgen in het
gewijde boek nog deze: „maar het woord
onzes Gods bestaat in der eeuwigheid".
Zie, daar ligt het plan, ligt de zin
van de hoogste levenskunst. Want de
hoogste en schoonste kunst des levens
is, om! de warmte van den levenszor
mer, die wegvluchten wil, vast te houden.
De diepste en edelste kunst des levens isr
oml het wijkende licht, dat te verdwijnen
dreigde, te bewaren in het hart.
Indien wij als levende menschenkiin-
deren daarnaar streven, dan mogen wij
bij het vallen der blaren denken nap
een zomer die niet vergaat. Dan miogen
we spreken van een eeuwigen Zomer
die allen mtenschen wacht. Omdat zij
zich geheven hebben uit den tijd. En
iets van dep glans der eeuwigheid over
hun hart gevallen is.
Ook in deze bewogen dagen, waarin
des menschen hart geslingerd wordt tus
schen hoop en vrees. Moge deZe herfst
diepere bezinning brengefni op die le
venswaarden, welke alle volken gemeen
hebben: liefde, waarheid, rechtvaardig
heid en vrede. Dan zou de spannjjng,
die over ons gelegd is, niet vergeefs
zijn geweest- En kwam ook uit dezen
herfst weder een nieuwen zomer, die het
geestesleven doen bloeien Zou in on
gerepte heerlijkheid.
Hoog- en laagwater te Zierikzee
Hoogwater: Laagwater:
17 Oot. 5,26 17,41 10,50 23,22
ONDER DEN SCHIJNWERPER
moge eens de aandacht geschonken wor
den aan de uitlatingen ijni de Ilaiiaajnische
pers en wel ,aan Gay da, wjens nauwe
betrekkingen met de huidige regeering
bekend zijn.
Zoo,als te verwachten is, verdedigt hij
de politiek van Hitier en laakt hij den
dcor Chamberlain gevolgden koers, na
dat Polen werd aangevallen.
Maar ai keurt Gayda de gevolgde po
litiek v,an Engeland af en komt hij tot de
conclusie dat Europa (lees; Dpitsdhland
c-.a.) verbijsterd is over de jongste rede
van Chamberlain, vraagt hij zich af of
die verklaringen in het Lagerhuis nu
wel volledig de gedachten weergeven
van de Britsche regeering.
Het „neen" zeggen is -gevaarlijk; re
geeringen en volken, du ip de eerste
plaats de Britsche regeering, dienen over
de gevaren daarvan terdege na te demkein-
Nog is er niets onherstelbaars gebeurd
en in de rede van den eerstö-miluister
zelf wordt even een gordijn wegge
schoven, waarachter een nipuw en recht
vaardiger Europa zich zou bevinden. Oor
log kan er echter alleen toe bijdragen, dit
nieuwe ien betere Europa tot een drooml-
beeid te mlakeo, hetwelk na de vernie
lingen van -eien dergelijke catastrofe miiini-
der dan ooit voor verwezenlijking vat
baar zop zijn.
Uit deze beschouwingen van Gayda zou
imien moeten afleiden, dat mjen ip Italië
nog niet de mleening is toegedaan, dat
pu de oorlog in al zijn geweld 'zou
moeten beginnen.
In fascistische kringen is men vap
gevoelen, dat in Berlijn, iets wordt voor
bereid, waarvan de Loop van den oorlog
zal afhangen. De 'belangstelling der Ita-
liaansche kringen wordt mleer en mieer
geconcentreerd op de bedrijvigheid van
Hitler en op de belangrijke beslissingen
die hij op het punt Zo,u staan te nemen.
Men iis van meening, dat de redevoe
ring van Chamberlain in zekerep z'iltt
een einde beeft gemaakt aan iedere di
plomatieke activiteit. -De heftige taal van
de Duitsche pers jegens de beide groo-
te Westersche mogendheden wordt nog
steeds krachtiger.
Heeft Hitier het voornemen een alge
meen offensief aan het Westelijk froPt
te ontketenen, gepaard gaande met eeln
luchtbombardement van de Engelsche
kusten? Zal hij integendeel een beslis
sing uilstellen. teneinde eep|ig€|u tijd te
kunnen vviOmjep voor onder problema
tieke verrassingsmogelijkheden
De Fiff.sche onderhandelaar te Mosko,u;>
Paasikivi, is hedenmorgen te Helsinki
teruggekeerd, wat niet beteekent, dat
de onderhandelingen afgebrokepi zijp,
maar dat er pppten van bespreking zijp
geweest, waarover de Finsche politiicu;S
eerst zijn regeering wenschtte raad
plegen. Men verwacht niet dat hij naar
de Russische hoofdstad zal terugkee-
ren vóór de opening van de conferentie
der Scandinavische landen te Stock
holm, die Woensdag bijeenkomt- Rusland
zou aan Finland vier eischen hebben
gesteld cn wel:
Ie- afstand van een viertal eilaPdeP
die den toegang tot de baai van Kroon
stad, :'n de Finsche golf, beheerschen.
Als schadeloosstelling zal Finland een
stuk van Karelië krijgen?
2e. Finland is niet gerechtigd de
Aalamdseiianden te versterken epi Rus
land zal het recht krijgen controle pjilt
te. oefenen, dat hieraan de hand wordt
gehouden;
3e. Finland moet een militair verdrag
sluiten met Rusland.
4e- ???v en dat is de reden waarom
de delegatie is teruggekeerd. Over dat
duistere punt is men het niet eens kille
nen worden en daarover is mep ip Fin
land somber gestemd.
Finland staat in zijn verweer tegön
den aanslag op zijn politieke onaifhsinl-
kelijkheid niet alleen, voorloopig althans
diplomatiek en moreel. Zoowel Amerika
als de drie mlogendheden, die met Fin
land het z.g. neutrale Scandinavische Sta
tenblok vorm'en, hebben zich onmisken
baar het lot vain Finland aangetrokken.
Op denzelfden dag dat Finsch—Russische
onderhandelingen te Moskou begop-
ncn, heeft de Amerikaansche ambassa
deur een. langdurig bezoek aan het Kremll
gebracht. President Roosevelt heeft aan
Kalinin een persoonlijke boodschap ge
zonden, waarin hij de hoop uitspreekt,
dat niets geschiedt dat de onafhankelijk
heid van Finland im gevaar brengt. Op
nieuw mtengt Washington zich ip de za
ken van Europa.
De Finsche minister van buitenlaindsche
KONING LEOPOLD
heeft iin iantiwlo|0ird pp een tot be'm! .ge
richte uituopdiglng erin toegestemd op
Donderdag 26 Ootjojber een radiorede-
voerimg t|0|t de Vereenigde Staten te rich
tenHet pur van uitzending1 Zal later
bekend giem|apkt iwlorden.
DE ONDERGANG
VAN DE «ROYAL OAK»
414 leden der bemanning gered
De Britsche admiraliteit deelt mede,
diat het aantal overlevenden van de
.Royal Oak" voor zoover bekend, thans
414 bedraagt- De bemanning telde op-
geveer 1200 koppen.
De admiraliteit deelt niet mede, fwlelke
opdracht de „Royal- Oak" vervjulde, 'wiaar
het schip gezonken is 'en waar de op-
Varenden zich bevonden.
De Royal Oak" had als commandant
kapitein ter zee Benin. De m-aam' vap'
coim|m|andpnt Benin, benevens die Vap
kapitem-luitenant ter zee Nicholis kor
men, .aldus meldt Reuter, op de eerste
lijsten der geredden vo|oir.
Dikwijls heeft de „Royal Oak" van
zich doen spreken. Het schip nai'mi in
den (wereldoorlog nog deel aan den slag
bi} Jutland. Tijdens den Spaamschen bur
geroorlog bevond het zich in de Middel-
landsche Zee; hier kw&mi, biji een lucht
aanval op Valencia, een granaat Van bet
luchtafweergeschut op de „Royal Oak"
terecht, tengevolge 'wiaarv.au de kapitein,
tiwiee officieren en inioig twee leden v.ap
de bemanning werden gewopd. V(oprts
vielen drie boimimen rnabiji het schip in
zee, toen het in de omgeving van Gi
braltar voer. In 1935 iwerd pp de „Royal
Oak" een geval van sabotage pntdekt.
Afgezien van den ouderdom Van het
schip kan Engeland voprts nog eenige
tno|Ojst pptten uit het feit, dat de „Royal
Oak" -tot een klasse schepen, behoorde,
Waarin oicxk de Resolution, Ramillies cn
Revenge thuisbehoprden, die in ieder .ge
val geleidelijk vervangen zouden wer
den dopr de nieuwe slagschepen, die
reeds pp stapel staan, 9 in getal. Daar
bij! komt, dat de Engelsche admiraliteit
na het verlies van de Royal Oak" en
opk voor de nieujwe schepen van stapel
lo|oipen, nog! over 12 slagschepen en 3
slagkruisers kan beschikken.
DRIE KOOPVAARDERS
TOT ZINKEN GEBRACHT
door Duitsche torpedo's
Opnieuw zijn drie gro.ote koopvaardij
schepen. étln Engelsch en twee Fransche
schepen, aan den zeeoorlog ten offer
gevallen. Het zijn de Engelsche „Locha-
vop". een schip van 9205 bruto ton van.
de Royal Mail Lines en de Fransche
„Louisiana" en „Bretagne", beide schepen
van de Compagnie Génerale Transatlan-
tique. resp. 6903 en 10108 brutoi toni
groot.
Britsche torpedobootjagers hebben de
in totaal 400 passagiers en leden der be
manningen van deze schepen, die ip de
reddingsboeien waren gevlucht, overgeno
men en in Engeland' aan lalnjd gebracht.
Op de „Bretagne" zijn zeven opvaren
den. waarvan vijf leden der bemanning
en twee Fransche passagiers gedood, ter
wijl op de „Louisiane" zes leden der be
manning zijn gewond en étfm gedood.
Bovendien zou nog een vierde Fransche
zaken, Erkko, heeft Zaterdagnacht in een
radiotoespraak nogmiaals een beroep ge
daan op Amerika, om steun voor de
onafhankelijkheid van Finland, die blijk
baar door Rusland wordt belaagd.
>T-"ZACHT VAN SMAAK - PRL/5 7Q ct
schip in den grond zijn geboord, name
lijk de ,.Minguet", waaromtrent tot dus
ver geen bijzonderheden bekend zijh ge
wonden. De „Lochavon", die op weg was
van de NoordatlantisChe hayens naar En
geland. had totaal 68 opvarenden aan
boord1, waarvan zes Britsche passagiers,
•die uit Panama naar Engeland terugkeer
den. Van dit Engelsche schip werden alle
opvarenden gered.
Het schip werd door een torpedo van
een Duits chen onderzeeër getroffen en
ernstig beschadigd. De opvarenden bega
ven zich hierop in de boniten, waarin zij
acht uur verbleven, voordat zij do.or een
Brits chen oorlogsbodem werden overge
nomen. De „Lochavon" kon zeer kalm
worden verlaten. De kapitein hield, kort
nadat men in de bbpten. was gegaan
.een appèl, waarbij bleek, dat nog étfci
man werd vermist.
Het was de boekhouder die nog aan
boord1 mioiest vertoeven. De kapitein be
gaf zich daarop weer terug naar het
langzaam zinkende schip, doch vond nie
mand aan dek. Toen hij de hutten door
zocht, vond1 hij den boekhouder, slapen
de in zijn kooi. Korten tijd daarna was
o.ok hij in veiligheid en kon men zich
definitief van de „Lochavon" verwijderen.
VLIEGDIENST OP ENGELAND
DOOR KLM. HERVAT
De «Tapuit» volbrengt
de eerste vlucht
Piaijmentier beeft Zondag de „Tapuit"
vain Schiphol naar Shjotreham! geblradht
en de 21 passagiers behouden (op Eingel-
.schen bodem gezet.
Capt. Leverton, de v|oor!mlalige stati
onschef van de KLM te Cijoydon, die
thans e'iOjk in de nabijheid van Shore-
haiml is bomen Wonen, was bij de aan-
kio|0)mlst van de Tapuit" aanwezig om
de honneurs v|0|or de maatschappij waar
te nemen. In de afgelo|open Weken heeft
capt. Leverton (onnoemlijke moeilijkheden
moeten joiverwinnen olmi bet zoover te
krijgen, dat de (dienst weer hersteld kon
iwlorden.
,,Wiij' hopen nu", z|qo zeide hiji, „dat
(wlij kunnen Voortbouwen op den herstel
den (weg. "Het luchtverkeer met Neder
land? heeft o)oik voor tal Van Britten voor-
deelen, iwant de mogelijkheid blijft altijd
bestaan, dat zij, idie met een Nelderlandsch
schip overvaren, bij leventueele aanhou
ding do|or een Duitsdi marinevaartuig van
boiord Worden genolmen ocm; te wo^en
geïnterneerd, een kans, die 'wel is waar
gering geacht moet W|oirden in verband
met de Britsche supprematie te water,
m!aar dan toch een kans, die zich nim
mer zal vo|oirdoen bij vervoer door Ide
lucht.
Men heeft Zo|o|wCl in Den Haag als
op Schiphol bergen Wierlr moeten ver
zetten eer het Zopver was. Br moesten
informaties ingewjoinneri öni verstrekt
Worden |oyer alle passagiers. Lange vra
genlijsten heeft mien [mfoeten invullön,
Waarin, bijna de gëheele levensloop Van
d'en caindiidiaat volar een luchtreis naar
Londen 'm|oiest iw|orden opgeno|mCn- Maar
nog liever veel Werk verrichten dan ge
duldig werkeloos afwachten wat er van
terechtkomt, is het parool vair onze na
tionale luchtvaartmaatscjhapp ijWaar er
maar ©enigszins (mogelijkheid bestaat pm
diensten te hervatten, staat de KLM ge
reed oml terstond ook de geringste mo
gelijkheid aan te vatten om bet bedrijf
<weer op gang te helpen.
De Tapuit" zal vandaag de eerste
thuisreis tmlaken, terwijl tevens van
Sclhiphol weer eea' machine naar Londen
vertrekt, die ook alweer geheel beziet is
EEN POND SUIKER
OP BON No.' 1
Geldig van 16 tot en met 29 October
De minister van Economische Zaken
deelt mede. dat op bon njo|. 1 der Rijks-
distributiekaart met ingang van heden
suiker kan Worden betrokken. Deze bon
I is uitsluitend1 geldig in de periode van
j 16 to,t en met 29 October a.s. en geeft
recht op het koopen van een i/2 kilo-
1 gram suiker.
Hitler zou belangrijke beslis
singen voorbereiden
Aantal geredden van de gezonken
«Royal Oak» bedraagt 414
Een pond suiker op bon no. 1,
geldig van 16 t/m. 29 October
Da regeering koopt aardappelen
t op voor Maf 4,50 p. 100 k.g.
De K.L.M. heeft gisteren den
dienst op Engeland hervat
Enkele regenbuien
Wrijf dan keel. rug en borstje in met
Dampo. Wonderlijk zooals dat helpt!
.Pot 50 ct. Tube 40 ct. Doos 30 ct.
Barometerstand van hedenmiddag 2 puTJ
Zon op: Zon onder:
17 Oot. 6,28 17,02
Maan op: Maan onder:
17 Oot 1138 20,17
VERSCHILLENDE BERICHTEN
Zijn patroon aangeyallen
In een kleermakerij aan den Admiraal
de Ruijterweg te Amsterdam is Zon
dagmorgen. vermoedelijk in alle vroegte
een aanslag gepleegd op den 38-jarigen
eigenaar van de zaak, den heer M. Mol.
De dader,r de 25-jarige kleermaker S.,
die bij zijn patroon inwoonde, is na zijn
afschuwelijke daad gevlucht. Hoewel de
de heer Mol vermoedelijk met een bijl'
vier slagen op het hoofd heeft gekregen
«n naar het "Wilhelminagasthuis is over
gebracht. was zijn toestand niet levens
gevaarlijk.
Kort na den aanslag Was hij nog in
staat een vrij goed relaas van het ge
beurde aan de politie te geven.
Waarom de knecht, die op zeer vriend-
schappelijken voet met zijn patroon om
ging en hier zelfs een goed' tehuis vond,
zijn baas aanviel, is nog niet bekend.
Zeer waarschijnlijk acht men het, dat
de dader in een vlaag van verstandsver
bijstering heeft gehandeld of na een dief
stal van een betrekkelijk klein bedrag
aan geld1 zijn patroon te lijf is gegaan.
Van rijdenden trein gevallen
Op bet station Eindh|oven is Zon
dagmiddag een ernstig ongeluk gebeurd'.
De 27-jarige J. van Lo|qn uit Helmond,
kwlaiml op 'het perijqn aan, juist oip| het
miomieint dat de trein, die |om 1,15 uur
naar Helmond vertrekt, zich in bewe
ging zette. Bij! zijn poging |0|ml op den
rijdenden trein te springen stapte hij
mis, iwlaarna hij1 tusschen de treeplank en
den perronmuur viel. Bieide vjoieten 'Wer
den hem! afgereden.
Een officier van gezondheid, die op
het perron aanwezig was, verleende mlet
enkele militairen, de eerste hulp, iwaar-
ma dokter Raupp doior den stationschef
ontbeiden, den Ongelukkige verder ver
zorgde.
De heer van Lo|an, die zijh böwiust-
züjln niet verloor, werd per ziekenauto
naar het Binnengasthuis vervoerd. Zijh
toestand 'was Z|0ndag!a,vnnd naar omstan
digheden goed.