ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
MAANDAG 9 OCTOBER 1939
OPOEM<
ZUERUKZBESCHE COURANT
1707 - 1689
De Kern
ABONNEMENT
Prijs p. 8 "maanden f 1.60, buiten Zierikzee fl.80
Voor het buitenland p. jaar f10. Afzonderlijke
nummers vijf cent. Verschijnt dagelijks.
Tel. No. 32. Giro 137677
Directeuri A. J. DE LOOZE Uitgever-Redacteur: M. J. KOSTEN
Uitgave N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE - ZIERIKZEE
96STE JAARGANG No. 14157 5
ADVERTENTIEN i
van 1—4 regels 80 oent, van 4 regels eai
daarboven 20 cent p. regel. Reclames 40 cent
p. regel. Bi) contract belangrijke korting
Inzending op den dag van uitgas» vóJr 10 uur
ONDER DEN SCHIJNWERPER
....valle eens het licht der politieke ge
beurtenissen op de Baltisehe Staten, Est
land. Letland en Litauen, ook wel de
Randstaten genoemd, die na den vrede
van Versailles het levenslicht aanschouw
den als zelfstandige republieken. Nu Po
len gevallen is en Duitsehland en Rus
land de vierde verdeeling hebben inge
zet. komt ook de zelfstandigheid van bo
vengenoemde Randstaten in het gedrang.
Stuk voor stuk woeden de regeeringen
van deze republieken naar Moskou ont
boden. om nieuwe voior hun nadee-
lige overeenkomsten aan te gaan met
de heerschers der Sovjet-Unie, die po
litieke en militaire drang op deze re
geeringen uitoefenden. Bi) weigerig! zou
Rusland vroeg of laat van zijn machft
gebruik maken en daarom zijn de Oost-
zeestaten wel genoodzaakt toe te geven
aan de verlangens van Stalin, die pok
naar Finland, dat zich in 1917, tolén in
Rusland de revolutie uitbrak, onafhan
kelijk verklaarde, de hand uitstrekt, voor.
loopig alleen mog om over zekere kwes
ties van politieken en econolmischen aard
te onderhandelen. Maar vertrouwen doet
Finland Rusland niet. Het is daarom be
gonnen zijn defensie te versterken. Het
feit dat Hitler in zijn rijksdagrede van
Vrijdag Finland niet noemde bij de an
dere Scandinavische Staten acht men in
Heisinski. de Finsche hoofdstad, onheil
spellend. Men vraagt zich daar af of
hij Finland tot de Oostzeestaten rekent,
waarin Duitsehland alleen economisch be
lang stelt doch welker pialitieke positie
binnen de Russische invloedssfeer valt.
Hitier heeft met zijn nieuwe voorstel
len gepoogd het diplomatieke initiatief
te behouden. Hij heeft, nog niet op alle
punten duidelijk even uitgewerkt zijn vre
desvoorwaarden genoemd en zijn tegen
standers verzocht aan de conferentietafel
plaats te nemen teneinde ze te aanvaar
den en te onderteekenen. Hij eischt, wat
ide kern van de zaak betreft, sam'em
met de Sovjet-Unie de vrije hand in
het geheele Oosten en "Zuid-Oosten van
Europa tot het scheppen van lorde, mede
door een geleide volksverhuizing op
groote schaal en to,t het verzekeren van
het Duitsche volksbestaan. Dit zou neer
komen op de uitvoering van de denk
beelden. -ontwikkeld in „Mein Kampf',
inzo.overre geamendeerd dat Hitier, door
de ontwikkeling van zaken gedwongén.
zijn oogmerken ten aanzien van de Rus
sische Oekraine prijsgeeft, en de Sov
jets als bondgenooten in het spel in
troduceert. Twijfel dat deze voorstellen'
een kans maken, is vrijwel uitgesloten.
Zullen Engeland en Frankrijk ze Zonder
meer afwijzen of nog een andere
oplossing aan de hand doen. Morgen
spreekt Chamberlain in het Lagerhuis;
hij zal daaromtrent opheldering verschaf
fen. Men wil de hoop nog niet opgeven,
dat er op 't laatste nippertje een oplos
sing* gevonden kan worden voor het
Europeesehe vraagstuk en een alles ver
nietigende oorlog in de kiem wordt ge
smoord. De elkaar bekampende staten
laten zich niet door sentimenten leiden,
maar zuiver en alleen door eigen belang.
Sommigen meenen. dat men staat voor
eon strijd tusschien democratie en nat.-
socialisme. fascisme of dictatuur. In wer
kelijkheid gaat hiet om een strijd tus-
schen de mogendheden, die hetgeen ze
hebben, willen behouden en hen, die
m'eer willen hebben dan zij; hebben!
DE «BINNENDIJK»
LIEP OP EEN MIJN
Alle opvarenden gered
Het Nederlamdsehe stoomschip „Bin
nendijk", dat van New York op weg
was naar Rotterdam', is Zaterdagnacht
omlstreeks twee uur, nabij' Sheimbles
Light, op een nrijin gelpppen en gezoln-
ken. Alle 41 opvarenden kiomdefn wor
den gered. Ziji zijn in de Engelsehe ma
rinehaven WeymOuth aan de Zuidkust
van Enigeland, aan Jajnd gebracht.
Ben correspondent van het ANP heeft
na de raim'p een onderhiou|d gehad Met
den (gezagvoerder, idem heer Moree.
Deze vertelde, dat hij! zich op ide brug
bevond, tpen zich een vreeselijke ont
plof finig voldeed. De machines en ide
draadlooze installatie raakten in het on-
igereede en konden geen "diénst m'eer
doen. Zeer langzaam beg|om het schip
te zinken.
Daar van de radio-installatie geen ge
bruik gem'aakt kon worden, tadest men
vuurpijlen afschieten, om de aandacht
te trekken. Deze vuurpijlen werden be
antwoord en later kwam een der vaar
tuigen die in dienst van idle Britsche
contrabandecontrole staan, langszij). Het
vaartuig maakte vast en nam alle 41
opvarenden aan boord.
„Wiji hadden", alidfus de heer Moree,
„geen passagiers aan bo|oird. Onze reis
van New York 'was tot dusverre door
niets bijzonders gekenmerkt. O|0|k bij 't
naderen van de Engelsehe kust Inam'em
wijl geen teekenen van defni oprlog waar".
Een der opvarenden zeilde mog: „Wdji
lagen in onze iqopien, toejni wiji de ont
ploffing hoorden".
Twee leden van de beman ni|nigl vajn'
de „Binnendijk", een stoker etm ee|nj 18-
jarige leerling, zijn in een ziekejahuis
opgenom'en met beenbreuken.
De „Binnendijk" is het tweede Ned.
kO|opvaard.ijschip, dat sinidis het begin
van. de vijandelijkheden is verloren ge
gaan. Naar im'en zich. herinnert, is het
s.s. „Mark" van de N.V. Houtvaart te
Rotterdam, de vorige mlaan|di in de Oost
zee iop een im'ijin gel|o|open en gezojakénn
Het s.s. „Binnendijk" was vrijwel vol
geladen im'et graan en veevoeder, be
stemd voor de Nédierlandscbe regeering.
Het schip was eigendomi van de Hiollandi
Amlerika Lijn en 6873 ton bruto groot.
Het werd in 1921 iop de N.V. Werf
i „de Noord" te AlMasserdam' gebouwd.
i Nieuw crediet voor werk
verruiming aangevraagd
Plaatsingskans voor ruim
80 000 werkloozen
Aan de Memorie van Antwoord aan
de Tweede Kamer betreffende de ver-
hoogïng van het Zevende Hoofdstuk B
der Rijksbegroting voor het dienstjaar
1939 (verhooging crediet voor werkver
ruiming) is het volgende ontleend:
Om haar bemoeiingen ten deze met
kracht te kunnen voortzetten heeft de
regeering sterke behoefte aan de bij dit
wetsontwerp voorgestelde verhooging van
het crediet vo,or werkverruiming met 30
millioen gulden.
Naar schatting zullen, wanneer dit cre
diet is toegestaan en voorzooverre al
thans prijsstijging é.d. de verwachtingen
niet doorkruisen, de beschikbare midde
len (Werkloosheidssubsidiefonds en-Werk
fonds) het mogelijk maken op de hier-
bedoelde wijze omstreeks 80.000 a 90.000
personen te plaatsen. Boven deZe aan
tallen komen dan nog groepen arbei
ders, wier tewerkstelling een uitvloeisel
is van de indirecte werkverruiming, wel
ke ontstaat dooT de directe tewerkstel
ling.
Het interdepartementaal overleg, dat
do,or de regeering was geschapen ter
bestudeering van de vraag, hoe de be
strijding der werkloosheid mede dienst
baar kon worden gemaakt aan den bouw
van nieuwe woningen ter vervanging van
krotten, hééft er toe geleid, dat kort
voor dè mobilisatie een plan kon worden
opgemaakt.
De regeering zal zich thans ernstig
beraden, of in verband met de tijds
omstandigheden dit plan in vollen om
vang kon worden gehandhaafd.
VERSCHILLENDE BERICHTEN
Kazernebrand te Bergen-op Zoom
Zaterdagmiddag ongeveer een uur werd
brand ontdekt op de bovenverdieping van
de niet in gebruik zijnde kazerne aan
de Korenmarkt te Bergen op Zoom.
De brandweer rukte op het eerste sein
met groot materiaal uit. Aanvankelijk
werd met zes slangen op de waterleiding
het vuur bestreden, maar al spoedig werd
een tweede motorspuit te hulp geroe
pen om met meer stralen het vuur te
'kunnen bestrijden. Toen ook dat nog
niet voldoende bleek, werden de twee
baymlotoren van den lmMbésicherMings-
dienst in gebruik gesteld.
Met 16 stralen werd' het vuur aange
tast en spoedig bleek, dat men den brand
kon lokaliseeren tot het oude gebouw.
Het duurde vrij lang voordat men den
brand1 geheel had bedwongen. Het was
ongeveer drie uur toen de waarnemend
comlm'andant /order gaf om de motoren
stil! te zetten teneinde den brand te
kunnen overzien.
Intusschen waren ook de militairen ter
hulp gesneld en met man en macht werd
de brand bestreden. In vlammen zijn
opgegaan de ziekenzaal, de oude rust
kamer en de slaapzaal van de onder
officieren. De kazerne kon aan 600 man
schappen onderdak bieden. De schade
wordt op ongeveer f 25.000 geschat. Het
gebouw was eigendom van de gemeente
Bergen op Zoom. Alles was verzekerd.
Onervaren automobilisten een gevaar
Zaterdag heeft in den namiddag op
de Léuisderweg te Aimlersfoort een
aanrijding met droevigen afloop plaats
Ter hoogte van de Westerstraat werd
de 18-jarige loopjongen A» Kaak tuit
Aimlersfoort aangereden door een luxe
auto', bestuurd, djoor idjen 23-jairigen ser
geant J.'K. luit Den Haag.
Het slachtoffer bekwam bij dit on
geval een séhedelbasisfracfu/ur en -een
bovenbeenbreuk. Hiji werd, in h|opelooze
toestand naar het ziekenhuis overge
bracht I
De bestuurder van de auto werd door
den commandant van (die P;olitietroepe]nj
gearresteerd en het bleek, dat J- K.
niet 'in het bezit was van een rijbewijs
en nog nimlmér een rijproef had af-
F/nscbe motorschosnor gestrand
De 'mlotorreddingsboot „Insulinde" van
de Noord- en, 2uiid-Hoilia«dsche reddings-
Maatsc'happij is Zaterdag tegen» den
avond van Oostm'ahprn vertrokken, ten
einde assistentie te verleenen aan' 'n
in het Friescbe zeegat ten noordwesten
van Sdhiermlonnikoog in nood verkee
renden imlotorsehoener.
Volgens rappiojrt vain den schipper van
de „Tn,s,uüinde" die tegen middernacht
op haar station is teruggekeerd, is het
een schoener van Finsche nationaliteit,
geladen miet 'hout bestemid voor Aimlster-
d am). I I
Het schip, dat over de gronden van
het Friesdie zeegat is geslagen,, is lek
gestooten en vervolgens aan den bin
nenkant der gronden voor anker gegaan.
A am boord bevinden zich tien perso
nen, waaronder een vroiuw.
De beimiamning heeft den geheeien nacht
imloeten poebpem o'mi 'het schip boven wa
ter te ho.uideni.
De "reddingsboot „InSuilinde" heeft in
deu loop van den im'iddag den Fin®chen
imiotorschoenier, welke bleek te zijn de
„WellaMo" gezagvoerder kapitein Niérni,
naar een veilige ligplaats in de nabij
heid van Oostmahorn gebracht. Of
schoon het lek gestooten is, bestaat er
geen gevaar voor schip en lading. De
„WIelIamfo" was op weg van Finland
naar Amsterdam.
KORT EN BONDIG
De im'inister van Financiën heeft a ah
de Tweede Kalmler tmiediegedeeid, dat
wordt ingetrioikken het Wetsontwerp, hou
dende heffing van een natippale ünikjoM-
sten- ien winstbelasting en Wiijiziginig vajn.
enkele belastingwetten. De minister
van Sociale Zaken heeft aan de Tweedie
Kamer mediégedeelid, dat worden inge
trokken de biji Koninklijke Boodschap
van 10 Mei 1939 aangeboden wetsont
werpen, strekkende respectievelijk tot
wijiziging en verho|0)gin|g| van het Elfde
Hojojfdstuk der Rijksbegrooting voor het
dienstjaar 1939 en tot uitvoering van iaén
staat-van-dienst-boékje vOior jeugdige
Mannelijke personen. Uit Ottawa
wordt geméld, (dat het Canadeeséhe hulp
corps van |0|ngeveer twintig duizend m'an
in de eerste dagen van Januari na air
Frankrijk zal vertrekken. Generaal Mé.
Nauighton, chef van den CanadeescJhejni
staf, zal het bevel voeren. De aanvoer
der heeft 'dien vprigen pnrlog m'eege-
m'aakt als kapitein der artillerie. De
Minister van sociale zaken acht het aan
te bevelen, dat de ambtenaren (der keu
ringsdiensten van vee eto) vleesch i|ni de
gelegenheid worden igesteüd, tijdelijk de
praktijk van gemobiliseerde veeartsen te
houden. De Nederlanidische maatsc'hap-
piji tot bevordering van de geneeskunst
dringt er mét klem' op aan, dat in ver
band. irmet de huidige omstandigheden,
alle kinderen beneden (die|ni leeftijd vap
twee jaar Morden ingeënt tegen pofckefo.
De mijngasontpl|0|ffing Ln de mlijp St.
Etienne (Fr.) heeft 37 d/oioidén geëischt.
De ontploffing zou, veroorzaakt Zijn door
kortsluiting, welke imlijhgas heeft d,oen
explodeeren, waardoor iweer een stof
explosie ontstond, en een instorting.
Hét Japansebe ministerie van landbouw
acht het nopidig het gébruik van rijst te
beperken, omdat dopr idle ernstige droog
te in West-Japan en Korea de piogst
geleden heeft. De minister wil de be
perking hereiken mét een beroep op die
wet op de nationale mobilisatie. Een
militair vliegtuig, dat uit Guayquil (Equ-
adior) was vertrokken, en 'waarvan men
niets meer vernomen had, is veibrand
en volledig vernield teruggevonden. Van
de tien inzittenden, (diie allen verkoold
waren, kon mien alleen d;epi iinispecteur-
generaal dier marine, aan zijn galops
herkennen. Het Britsche ministerie va|u
luchtvaart deelt méde, idat verkennings
vliegtuigen dier Britsche luchtstrijdkrach
ten, die patrouillédienst deden bloiven de
Noiordzee Zondag 'n Duitsche vliegboot
hebben icmtmioiet. Er ontspon zich eeni
luchtgevecht waarbijl de Duitsche vlieg-
bo|0(t werd, neergeschoten. Aan boord
van het particuliere jacht van den vlieg
tuigbouwer Antjoiny Fokker, heeft zich
een ontploffing voorgedaan, terwijl 't
jacht op d,e Hudson lag. Minstens acht
personen zijn gewpind. De heer Fokker
zelf was niet aan boprd. De oorzaak
van de ontploffing, welke het schip deed'
uitbranden ien zinkep, is vermloedelijk
gelegen in kortsluiting. Zondagoch
tend, is een auto, waarin zes bewpmers
van Lier zaten, te Antwerpen vajnj dep
weg geraakt en in het Water van de
haven terechtgekomen. Vier inzittend,e|n|
zijn daarbij om het leven gekomen.
Zondagavond is op het Berlijmsche sta
tion Gesundbrunnepi eqnJ naar Sassnitz
rijidende D-trein op een naar St. Argard
rijd,eede passagierstrein ingeredén. Het
laatste rijituig van den personentrei|n|
werd gedeeltelijk in elkaar gedrukt en
vlojoig in brand.. Gevreesd moet worden
dat ruim' 20 diopldien zijln gevallen.
LAND- EN TUINBOUW
Verwerking Suikerbieten
De minister van Economische Zaken
maakt, in aansluiting aan eep reeds vroe
ger verschenen persbericht bekend., dat
d,e thans bestaande regeling betreffenidis
de verwerking van suikerbieten aldus
Mloet wprden verstaan, dat het béwer-
ken van suikérbieten dopir den teler
slechts zal zijn toegestaan, indien deze
aantopnt, dat hiji de geheele, hem toege
wezen, hoeveelheid garantiebieten aam
eenige erkende suikerfabriek heeft gele
verd, of dat hiji dé beschikking zal hou
den pver ©en voldoende hoeveelheid bie
ten pimJ in staat te zijn, dat alsnioig te
doien. De bepaling, dat suikerbieten al
leen verwerkt of 'bewerkt mengen Wor
den dopr een teler van de betreffende
bieten zelf, blijft onverminderd gelden.
Ook het vervoeren en afleveren van sui
kerbieten anders dan naar suikerfabrie
ken, blijft verboden.
Distributieregeling kunstmeststoffen
De minister van Ecomplmische Zaken
Maakt bekend, dat Mét ingang van hedefni
9 October in werking zal treden een
d.istributieregéliiig van kunstmeststoffen,
met uitzondering van kalkmeststpiffen.
De centrale leiding van de kunstmest-
distriblutie berust biji het Kumstmest-
distributiebureau, gevestigd te 's-Gravem-
hage, Aléxanderstraat 19, terwijl tevens
is ingesteld, een comlmissie van advies
voor de distributie van kunstmeststoffen
Het ver koppen en afleveren van kulnid-
meststoffen is Mét ingang van diep da
tum' nog slechts tpegestaan aan hen, die
biji het bureau zijn ingeschreven. Voor
inschrijving leunnefa i/ry aanmerking ko
men de volgende persiomem of lichamen'
le kunstméstproductenwaarppder wor-
den verstaan allen, die kunstmeststoffen
bereiden, sam'énstellen of delven; 2e ha|ti-
delaren in kunstmeststoffen, waarojmier
méde te verstaan cpöp. of andere- ,aan-
koiopvereenigingen, welke bétrokkén zijln
biji den handel in kunstméststoffdn, als-
médé importeurs ten exppirteurs van
kunstmeststof fen
Degenen, die ingevolge de kmnstmlest-
d.istributiebeschikking 1 een inventarisa
tieformulier hebben ingevuld, en opgé-
zonden, wprden geacht een verzoek om'
inschrijving te hebben gedaan. Overigéns
dient een verzoek |0|m inschrijving sdirif-
telijk te geschieden aan het Kumstmést-
distributiebureau. Het vervoer van Jjunst-
iméststoffen is m^t ingang van 9 October
weder vrijt.
REGIONAAL GRONDONDERZOEK
N;u er van, alle kanten op wordt ain-
gedrongen de bodem'produictie te ver-
hoogen, m'eenen wij dat het Zijn jjfuit
kap hebben, nog eens te wijzen op het
groote belang van het grondonderzoek-
De Randstaten en Finland boeten
een deel hunner vrijheid in
Het Nederl. s.s. «Binnendijk»
op een mijn geloopen
Nieuw crediet voor werkver
ruiming door regeering gevraagd
Ds. G. P. A. Ruysch v. Dugteren;
praeses der classis Zierikzee f
Iets zachter
Zon op: Zon onder:
10 Oot 6,16 17,17
Maan op: Maan onder:
10 Oot. 2,59 15,58
Hoog- en laagwater te Zierikzee
Hoogwater: Laagwater:
10 Oot. 0,03 12,26 5,46 18 09
Het zal toch voor de naaste toékoMst
zeker noodig zijn, dat men zopveel mo
gelijk op de hoogte is van ae zuurgraad
van den grond, terwijl het ook van be
lang zal zijn te weten of een perceel over
voldoende kali en fosfjurzuur beschikt.
Mag mén, de courantenberichten geloo-
ven, ^lan bestaat er groote kans, dat
er in de toekomst niet te veel kunstmest
stoffen beschikbaar zpllen zijn. Het zal
dan z'eker zaak zijn de beschikbare
meststoffen, zoo doelmatig imogelijk aan
te wénden en dfuis geen kali of fosfor
aan te wenden op perceelen, die daaraan
geen of slechts weinig gebrek hebben.
Ook zal het misschien, kunnen voprko-
m'an,, dat mén wel Superfosfaat kan
bekom'en, inplaats van slakkenmeel, doch
dan is het zeker noodzakelijk, dat men
weet öf om£ land waarop mén deze
Meststof wil aanwenden, niet te Zuur
is. Ook het omgekeerde kan voorkomen,
z'oodat m'en dan moet weten of het
perceel, waarop wij,' slakkenmeel Willen
gébruiken niet te veel kalk bevat, waar
door wij ion2.e grond veenkoloniaal - ziek
Zonden, maken. Ook met de stikstofimést-
stolfen kan mén voor dezelfde vragen
gesteld worden, want zwavelzure am
moniak geeft op Zure gpomd geen gun
stige resultaten, terwijl Chilisalpeter en
kalksalpeier op kalkrijke gronden minder
gunstig werken, ja somfe deze gronden
ziek hump en imaken.
Niu Zijn in .die jaren 1936 en 1937
al een, flink aantal monsters gestoken,
zoodat velen, misschien Zullen zeggen,
voor Mij is het n,iet noodig. Voor diege
nen zouden we willen aanraden, laat
uw gronden opnieuw onderzoeken» want
er kan. een Wijziging door een bepaalde
bemesting tot stand zijn gekomen, waar
door men beter is ingelicht- Nog beter
is het, de grond volledig te laten on
derzoeken., dan alleen op dé zjuurgraad;
al is dit laatste ook reeds van, belang-
Bij volledig onderzoek is het al meer
malen, voorgekomen, dat im'en de kosten
van het onderzoek in 2 jaar kan be
sparen», wat d.u® 'een belangrijk voor
deel 'is.
Door dit onderzoek gezam'enlijk te la
ten dóén, is het belangrijk goedkooper
dan wanneer imén dit afzonderlijk laat
doen. Er moeten evenwel een behoorlijk
aantal monsters worden opgegeven, wil
dit mogelijk Zijn- Laten daaromi alle land
en, tuinbouwers uit Westelijk Schouwen,
zoo» spoedig mogelijk bij de daarvoor
bestemde adressen, het aantal en de soort
imonislers opgeven, die zij willen laten
nemén- Daar 'het al betrekkelijk laat
in de tijd is, wordt op spoed aange
drongen.
Haamfetede C. A. HARTOG.
1.