ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
WOENSDAG 4 OCTOBER 1939
OPöENOl
ZIERIKZEESCHE COURANT
ENGELAND'S HOUDING ONGEWIJZIGD
De Kern
ABONNEMENT
17Ö7 - 1880
Prijs p. 3 maanden f 1.50, buiten Zierikzee f 1.80
Voor het buitenland p. jaar f10. Afzonderlijke
nummers vijf cent Verschijnt dagelijks.
TeL No. 32. Giro 137677
Directeuri A. J. DE LOOZE Uitgever-Redacteur: M. J. KOSTEN
Uitgave N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE - ZIERIKZEE
96STE JAARGANG No. 14153
ADVERTENTIEN
van 1—4 regels 80 oent, van 4 regels eml
daarboven 20 cent p. regeL Reclames 40 cent
p. regeL Bij contract belangrijke korting
Inzending op "lien dag van uitgave vóór 10 uur
Engeland en Frankrijk vastbesloten dat de heer
schappij van het geweld een einde neemt
indien vredesvoorstellen worden gedaan, zal
Engeland ze in dat licht bestudeeren
In de gisteren door Chamberlain in
het Engelscbe Lagerhuis afgelegde ver
klaring. betoogde deze, dat de Duitseh-
Russische overeenkomst den to,estand in
Polen heeft gewijzigd, doch daar volgt
geenszins uit, dat zij! de doelstelling van
de Britsche regeering zou treffen. Geen
bedreiging zal Engeland of Frankrijk er
toie kunnen brengen het doel ;op te geven
waarvoor zij1 deze strijd hebben aanvaard.
De verantwoordelijkheid van den oorlog
blijft rusten op hen, die deze politiek
van achtereenvolgende aanvallen hebben
opgesteld en uitgevoerd.
Engeland en Frankrijk zijn vastbeslo
ten er voor Zorg te dragen, dat de
heerschappij van het geweld een einde
neemt en dat het woord, dat de re
geeringen eens gegeven hebben, altijd
zal worden nagekomen.
Dit. is, in het kort samengevat, den
inhoud van de rede van Chamberlain,
waaruit blijkt dat er geen verandering
in Engeland's houding te verwachten iS
door de gesloten Duitsch-Russische over
eenkomst.
Pogingen toi beëindigen
van het conflict
De Russisch-Duitsche overeenkomst heeft
den toestand in Polen gewijzigd, dioch
daar volgt geenszins uit, dat de over
eenkomst zal leiden tot een uiteindelijk
voordeel voor Duitschland en nog veel
minder, dat zij de doelstellingen van de
BTitsche regeering zon treffen.
Er is niets in de overeenkomst, wat
vo,or Engeland aanleiding zou kunneni zijn
om iets anders te doen wat wij nu doen,
n.l. al onze hulpbronnen mobiliseeren ön
de geheele macht van het Britsche im
perium in het werk stellen voor een
doeltreffend voortzetten van den oorlog.
De passage in de Duitsch-Russische ver
klaring, inzake het liquideeren van
don. o orlog, is duister, doch- het schijnt
een soort voorstel tot vrede te combi
neeren met een nauwelijks verholen be
dreiging voor de gevolgen, indien het
voorstel zou worden verworpen. Ik kan
niet voorspellen van welken aard een
dergelijk voorstel zal zijn, maar ik kan
wel nu reeds zeggen, dat geen bedrei
ging ooit dit land iof Frankrijk er toe
zou kunnen brengen het doel op te ge
ven, waarvoor wij dezen strijd hebben
aanvaard1."
Chamberlain zeide verder, dat de po
ging om Engeland1 te belasten met de
verantwoordelijkheid voor het voortzet
ten van den oorlog, omdat het niet be
reid is den, strijd op te geven vóór het
doel is bereikt, zooais de Duitsche pro
paganda dat doet. alleen een nieuw on
derdeel is van de Duitsche oorlogstech
niek.
Heerscheppij van geweld niet geduld
De verantwoordlelijkheid voor den oor
log blijft rusten op hen, die deze po-»
litiek van achtereenvolgende aanvallen
hebben opgesteld en uitgevoerd. Dit kan
worden ontkend, noch worden veront
schuldigd. Geen loutere verzekeringen
van de huidige Duitsche regeering kun
nen wiorden aanvaard. Daarvoor heeft
deze regeering in het verleden te dik
wijls bewezen, dat haar beloften /waar
deloos zijn en gebroken worden, wanneer
het haar past. Indien daarom voorstellen
worden gedaan, zullen wij deze zeer
zeker bestudeeren en wij zullen ze toot-
sen in het licht van wat ik zoojuisjt
heb gezegd. Niemand verlangt den oorlog
langer dan noodzakelijk voort te zetten,
doch de overgroot© meerderheid van de
openbare meening in dit land en ik
ben er van overtuigd1 ook in Frank
rijk, is vastbesloten er zorg voor te
dragen dat deze heerschappij van ge
weld een einde neemt en dat het woord,
dat regeeringen eens hebben gegeven, al
tijd (zal worden nagekomen.
De duikbootoorlog
Ter zee heeft de strijd tegen de duik
booten met onverminderde kracht voort
gang gehad. Het vertrouwen, dat spr.
eerder heeft geuit in zake het toenemen
van de maatregelen tegen de onder
zeeërs is gerechtvaardigd; deze maatre
gelen hebben de onderzeesehe bedreiging
doen afnemen. De handel van en (naar
onze havens nieemt toe. Op het ©ogen
blik varen honderden schepen over de
groote zeewegen, beschermd door onze
Convooiej! en door de onvermoeide actie
van onzen strijd tegen de duikbooten.
Tusschen 11 en 20 September is in to
taal 3.679.0o0 ton de havens van het
Britsche koninkrijk binnengekomen of uit
gevaren. Eter. en driekwart procent van
de totale tonnage is verloren gegaan door
aanvallen van duikbooten pf door mijnen.
Tusschen 20 September en 24 Septem
ber zijn drie Britschie schepen tot zinken
gebracht door Duitsche onderzeeërs. Se
dertdien zijn gedurende een week gé dn
Britsche schepen meer tot zinken gebracht
door het optreden van vijandelijke on
derzeeërs. Er zijn evenwel bewijzen, dat
zich nog steeds onderzeeërs rond onze
kust bewegen en het feit. dat geen,
schepen tot zinken zijn gebracht, is voor
namelijk het gevolg van de maatregelen
welke de marine heeft genomen. De
Duitsche onderzeeërs zijn thans gedwon
gen op te treden is vèrafgeleigen wa
teren, waar hun bedreiging niet zo,o groot
is, doch zoolang zij niet gevonden era
vernietigd zijn, kunnen zij last veroor
zaken.
URK EILAND AF
Het laatste gat dichtgegooid
Het was een indrukwekkend ©ogenblik.
to©n Dinsdagmiddag om zestien minuten
voor drieën de laatste kluit keileem het
laatste gat in den 24 kilometer langen
dijk dichtgooide, tengevolge waarvan Urk
na een bestaan als zoodanig van om
streeks duizend jaren ophield een eiland
te zijn.
Een klein gezelschap belangstellenden
en genoodigden was daarbij tegenwoor
dig. Groot kón dat ook niet zijn, want
voor gewone stervelingen was de plaats
dezer gebeurtenis welhaast onbereikbaar.
De dijk van De Lemmer naar het Zuiden
en die van Urk naar het Noorden ont
moetten elkaar ongeveer tien kilometer
benoorden dit eiland en dus veertien
kilometer van het stadje op de kust.
Van den eenen kant was het dus ruim
anderhalf uur en van de andere zijde
bijna drie uur gaans. De aabwlezigen,
bestonden dan opk louter uit- personen,
die uit hoofde van hun werkzaamheden
daar aanwezig waren, en een aantal ge
noodigden. Uit De Lemmer was de bur
gemeester van. Lemstertand, irnr. M. Krij
ger, met een klein aantal andere be
langstelenden gekomen in versierde vaar
tuigen. Van Urk was de groot© salon
boot „Directeur-Generaal jhr. Von Geu-
sau" uitgevaren met gasten van het Hol-
landschi Aannemingsbedrijf Zanen Ver
stoep, onder wie zich de burgemeester
van het eiland, de heer G. Keijzer, met
©enige notabelen bevond, benevens ver
tegenwoordigers van den Dienst der Zui
derzeewerken.
To©n het gat gedicht was, werden van
weerszijden werkplanken uitgelegd over
de v©tte keileem en, aan beide zijden
stonden twee gelaarsde heeren gereed
om elkander te voet tegemoet te treden;
het waren ten Noorden mr. M. Krijger,
burgemeester vap Lemisterland (waartoe
De Lemmer behoort) en ten Zuiden de
heer G. Keijzer. burgemeester van Urk.
Zoodra de planken gereed lagen waag
den zij de hachelijke wandeling boven
de glibberige massa.
Boven het gedichte sluitgat drukten zij
elkander hartelijk de hand en zegden
elkander iets vriendelijks. Zij waren nu
buren geworden, want hun gemeenten
grensden inu aan elkaar.
Urk is geen eiland' meer!
DE INVOERCENTRALE
Ver|chil met de vroegere N. O. T.
De regeerin-gspersdienst meldt:
Naar aanleiding van publicaties, vol
gens welke er hier te lande een In-
voer-Gen,tral© zal worden gesticht, welke
te vergelijken ware met de uit den
::,m halvdan koht,
minister van buitenlandschie Zaken van
Noorwegen heeft tegenover een verte
genwoordiger van „Tidens Tegn" 'n ver
klaring afgelegd, waarin hij zeide: „Het
torpedeieren van neutrale schepen, die
tusschen neutrale havens varen, vormt
©en inbreuk op het internationale recht".
wereldoorlog bekende N.O.T., wordt er
de aandacht op gevestigd, dat het or-
gaai\, waarvan de minister van Econo
mische Zaken de totstandkoming in de
Staten-Generaal heeft aangekondigd, een
ander karakter dan de NOT zal hebben.
Laatstbedoelde instelling was een par
ticulier orgaan. De regeeringl is van oor
deel, dat het haar plicht is, de beslissing
nopens de vraagstukken van interna
tionalen aard, die samenhangen met de
voorziening van pns land, aan: zich te
houden,. ZjU'lks is 'mlogeiijk, nu zij' over
een, wettelijk apparaat beschikt, dat haar
in staat sjelt, de taak op dit gebied
naar behooren te vervullen. Te zijner
tijd zullen over het te stichten invoer-pr-
gaan nadere mededeelingen worden (ge
daan-
GEEN SUIKERSCHAARSCHTE
Binnen een week zal de toestand
weer normaal zijn
Er is ge©n enkele aanleiding, om) vopr
suikerschaarschfe binfien onze grenzen
beducht te zijn- Het jaarlijksch huis
houdelijk gebrpik van. suiker in Neder
land kan worden gesteld op ongeveer
220.000 tont, terwijl het totale verbruik1,
d.w.z. incl. de industrieel© behoefte, op
280.000 a 290.000 toni te stellen is, waar
tegenover ten minste een even groot©
jaarlijksehe aanvoer staat.
Hoe dan d© schijnbar© schaarschte van
het ©ogenblik te verklaren is? Wel, in
de eerste qn belangrijkste plaats: Een
Duitsche boot, met niet minder dan ca.
50.000 zakken Gubasjuiker met Nederland-
sche bestemming aan boord, is uit vrees
door de Britten- te wprden geconfisceerd,
e©n neutrale Uil aven van Aruiba
binmengeloopen. Wij kunnen dit wel de
hoofdoorzaak van het tijdelijke tekort
noemen. 1
In de tweede plaats is de „Stuyve-
san,t" van de KNSM, die uit Surinam©
met 10.000 zakken suiker, eveneens voor
Nederland bestemd, vertrok, op 26 Sept.
in de Downs door d© Engeischen vast
gehouden.
Verder is een schip uit Java veertien
dagen vastgehouden, met 9000 ton sui
ker aan boord deel van de 80.000
ton, suiker, die Nederland zooals bekend
op grond van een speciale regeling,
jaarlijks van de Nivas afneemt.
Als gevolg van. de^e vertragingen in
den aanvoer, was de Wester Suiker
raffinaderij bij gebrek aan voldoende ru
we suiker, gedwongen in een langzamer
tempo t© draaien,. Dit was overigens
de laatste fabriek in Nederland die bij
het afloop©n van de campagne npg werk
te. Binpen acht dagen komt echter de
eerste faitsuiker van. de bieten reeds
beschikbaar ©n dan zal de sifuatie al
weer normaal zijn. H©t Zal zeker niet de
laatste maal zijn geweest, dat eenige on
vermijdelijke stagnatie in den aanvoer
voor 't verbruik ondanks de alleszins
gunstige suikerpositi© in ons land op
zichzelf, de huismoeders n,aar de win
kels doet snepen- Geheel zonder nood
zaak koopen, zij telkens, in plaats van
het gebruikelijke pond, voor de zeker
heid, twee, drie pond of nog meer. Zij
bevorderen, daardoor de zoo door hen
gevreesde schaarsehte zelf.
VERSCHILLENDE BERICHTEN
Duitsche soldaten in België geïnterneerd
De regeering te Brussel heeft bericht
ontvangen dat een vracht wiagen (met 12
Duitsche soldaten, tonder iwiie een onder
officier, Dinsdag te La Calamine, biji
Eupen, over de grens op Belgisch grond
gebied, aan den eersten Belgischen mili
tairen post (werd 'tegengehouden en ont-
Iwiapend. Volgens berichten uit particu
liere bron zou het incident zidh hebben
voorgedaan op het gehucht Tuldge en
(waren de Duitschers voorzien van gewe
ren, patronen en een mitrailleur. Ze zou
den over de himjdennis (geklomlmien zijn,
die bijl de grens |d©n Iwieg verspert, wat
zou vermoeden dat tmien met deserteurs
te doen heeft. In militaire kringen te
Brussel kan men 'zich echter dienaangaan
de nog niet uitlaten en wacht ,m|en de|ni
uitslag af van het onderzo/ek, dat ter
plaatse aan den gang is om uit te maken
of de Duitsche soldaten zich in den weg
hebben vergist, of Wiel,, dat ziji niet lop
de Iwiachtposten hebben 'gelet. Woensdag
zal dienaangaande een officieel© mede-
deelimg worden verstrekt. Ondërtussehen
is te Brussel besloten, dat in overeen
stemming met den algemeenen regel de
Duitsche militairen zullen gorden geïn
terneerd. i
Op straat beroofd
Op de Nieuiwlstraat te Kerk ra de
Iwierd een vrouw aangesproken door een
jongen (mlan, die haar naar den juistem,
tijd, vroeg. Plotseling ontrukte hij' de
vroulwl het handtaschje en sloeg op de
vlucht. De leege taisch twlerd, later terug
gevonden.
De politie slaagde erin den idader, een
17-jarigen Duitseher, wonende te Wür-
selen, te arresteeren. Hiji Was uit een op
voedingsgesticht gevlucht en heeft na zijn
ontvluchting in Duitsdhland verschillende
straatrooven gepleegd,. De Duitseher is
aan de Duitsche politie overgegeven.
Door kolendamp vergiftigd
Dezer dagen heeft zich te Bad hoe
ve dorp een tragisch geval van kolen
dampvergiftiging voorgedaan, iwiaarbij, ld©
25-jarige mevrouw Burgers om1 het leven
is gekomen. Waarschijnlijk was de schoor
steen verstopt Waardoor zich in den
nacht kolendamp in de slaapkamer heeft
ontwikkeld. De heer Burgers bemerkte,
toen hiji W lakker werd,, dat er een vreem
de lucht in de kamer hing. Onmiddellijk
Wilde hiji zijn vnouwi wekken, doch mevr.
Burgers Wierd, op zijn herhaald roepen
niet Wlakker. Onmiddellijk heeft ide heer
Burgers alle ramen geopend,, waarna hiji
een voorbijganger heeft gewaarschuwd,
d.ie onmiddellijk den dokter opbelde. De
arts moest den dood constateeren. De
heer Burgers was na korten tijd weer
zoover hersteld, dat hiji zich niet langer
onder geneeskundige behandeling hoefde
te stellen.
Twee villa's afgebrand
Dinsdag had mevr. M., bewioonster van
het landhuisje „De Woudduif", staande
aan den Doodenweg te Garderen, 't
ongeluk een petroleumkachel, welke juist
was aangestoken, biji het verplaatsen te
laten vallen. De vlamlmen sloegen dade
lijk hoog1 op. Het vuur Was zoo, hevig
dat er niets van den inboedel kon war
den gered.
Tot (overmaat van ratmp vatte de rie
ten daken van de villa „Pastorale'*,
eigendom van den heer van N., 'ev©ne&nis
vlam. Ook dit igebiouwl, dat van steen
was opgetrokken, werd, geheel in de asch
gelegd,. Een gedeelte van den inboedel
kon echter nog gered, Wlorden.* Een groep
van vijftig militairen verleende hulp.
Het mag een wonder heeten, dat dieze
brand in het waterarme Garderen, tot
deze beide villa's is beperkt gebleven,
Want een brandspuit bezit dit Veluwsche
dorp toit nog toe niet.
ONDERWIJS
Technische Hoogeschool
Het aantal studenten dat Zich aan de
Technische Hoogeschool te Delft heeft
laten inschrijven bedroeg op 2 dezer 893,
Waarvan 358 voor de eerste maal werden
ingeschreven. Het vorige jaar op 2 Oct.
Waren 1209 studenten ingeschreven, waar
onder 368 voor de eerste maal.
KERKNIEUWS
ST.-ANNALAND. Vrijdag 6 Oct., des
nam'. 6,30 uur (oude tijd) in de Bewiaar-
schoiol, ds. Kra|mp van Grafhorst.
Engeland en Frankrijk zullen voor
geen bedreigingen wijken
De invoercentrale verschilt met
de voormalige N.O.T.
Voor suikercchaarschte behoeft
men niet beducht te zijn
Het eiland Urk gisteren met den
vasten wal verbonden
Nog geen richtprijzen voor den
oogst 1940 vast te stellen
Droog weer
Zon op: Zon onder:
5 Oot. 6,08 17,29
Maan op: Maan onder:
5 Oot. 2158 12,59
Hoog- eo laagwater te Zierikzee
Hoogwater: Laagwater:
5 Oot. 6,20 18,47 12,11
RECHTZAKEN
Politierechter te Middelburg
Dingdag 3 October.
W. S., 22 jaar, landbouwer B,urgh
wegens mishandeling van Corn. Kloet
in den nacht van 7 op( 8 Aug. te Burgh.
Eisch en, uitspraak: f10 of 5 d. h.
L. van, der P., 26 jaar, werkman t©
Haamstede, wegens diefstal van een
rijwiel, toebehooren.de aan C- G. L.
Flohil, in. den nacht van 6 op 7 Aug.
te Brouwershaven»
Eisch en uitspraak: f 15 of 10 d- h.
J. P. B., 27 jaar, arbeider te Haam
stede, wegens schennis der eerbaar
heid, waarbij een, ander zijns ondanks
tegenwoordig is.
Uitspraak f20 of 10 d- h.
J. J. van, der M., student te Utrecht,
weg©njs mishandeling van J. P. Barendse
op 25 Juli 1939 te Burgh.
Eisch en, uitspraak: f10 of 5 d- h.
De honderdduizend niet uitbetaald
Dinsdagmiddag heeft de rechtbank te
Utrecht uitspraak gedaan, in de zaak
tegen, den 53-jarigen loterijkan to© rhou-
der P. S. t© Soest, die op een, van de
door hem geëxploiteerde kassen» waar
aan, zijn cliënten deejnamen, de honderd
duizend in de Staatsloterij won maar
den, prijs niet kon uitbetalen.
Terstond na d© uitkeering van het
bedrag volgden, n-1. igroote 'moeilijkheden,
waarbij tenslotte een faillissementsaan
vrage deze vrij duistere affaire in han
den van de justitie bracht.
Reeds in, Mei werd deze Zaak voor de
'meervoudige kamer van de arrondisse
mentsrechtbank te Utrecht behandeld,
mLar veertien, dagen geleden stond de
konioprhiouder opnieuw terecht, ver
dacht van, diefstal van een bedrag groot
f4000, dat hij aan hel faillissement ten
gunste van de bij hem' in dienstbetrekking
Zijnde m'evr- H. zou hebben onttrokken.
Tijdens h©t verhoor door den rechter
commissaris 20U verdachte dezen, diefstal
hebben toegegeven.
De officier van. justitie eisöhte tegen,
den kantonrechter een gevangenisstraf vajn
5 jaar. De rechtbank veroordeelde den
man tot een gevangenisstraf van 2 jaar
en 6 uvaanden, met aftrek van de voorloo-
pige hechtenis. De verdediger had vrij
spraak bepleit.