ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
DONDERDAG 28 SEPTEMBER 1939
OPOENOr
ZIERIKZEESCHE COURAfeiT
De Kern
NOG STEEDS OP ZOEK
ABONNEMENT
1707.™ J88Ö
Prijs p. 3 "maanden 11.50, buiten Zierikzee f 1.80
Voor het buitenland p. jaar f10. Afzonderlijke
nummers vijf cent. Verschijnt dagelijks.
Tel. No, 32. Giro 137677
Directeur A. J. DE LOOZE Uitgever-Redacteur: M. J. KOSTEN
Uitgave N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE - ZIERIKZEE
96STE JAARGANG No. 14148
ADVERTENTIEN
van 1—4 regels 80 cent, van 4 regels eau
daarboven 20 cent p. regel. Reclames 40 cent
p. regel. Bi) contract belangrijke korting
Inzending op den dag van uitgave vóór 10 uw
ONDER DEN SCHIJNWERPER
valt het rosse licht van den oorlogs-
lakkei op de hoofdstad van Polen, op
Warschau, dat na ©en hardnekkige
verdediging tot overgave zou zijn ge
dwongen. na bombardementen uit de
lucht en zware kononnen, waardoor een
groot deel der stad en pum is verkeerd.
Sedert eenige dagen had de bevolking
gebrek aan water, daar de reservoirs
en filters van de leiding door het geschut
waren vernield. Ook negen ziekenhuizen
vol zieken en gewonden werden door
bommen en granaten vernield, alsmede
de voornaamste historische monumenten
de.' stad.
Het gevolg van dezen toestand is, dat,
naar het D.N.B. meldt, de stad zich on
voorwaardelijk heeft overgegeven, welke
capitulatie vermoedelijk morgen (Vrijdag)
zal plaats vinden.
Met den val van Warschau is het met
Polen afgeloopen. Nog verdedigen ver
spreide troependeelen zich op sommige
plaatsen en brengen een paar onderzee
booten onrust in de Oostzee te weeg
onder de Duitsche en Russische koop
vaarders, maar lang kan dit verzet ook
niet duren.
Duitschland heeft het zwaartepunt van
zijn politiek verlegd of moeten verleg
gen snaar Moskou, waar Mjotofcov von
Ribbentrop heeft uitgenoodigd om voor
stellen in ontvangst te nemen. Welke
deze zullen zijn ligt in de nevelen van
de naaste toekomst verhuld.
Het feit, dat de Estlandscbe minister
van buitenlandsche zaken en de Turk-
sche minister van buitenlandsche zaken
beiden tezelfdertijd te Moskou zijn als
von Ribbentrop, spreekt stellig er voor,
dat het geheel© terrein der intematior
nale politiek kan worden bestreken.
Er is echter een duidelijk verschil in
houding van Rusland jegens Turkije en
jegens Estland. Er komt een toene
mend dreigend element in de taal der
Russische pers en radioberichtgeving je
gens de Oostzeelanden en het is moge
lijk, dat von Ribb©ntrop zich geplaatst,
zal zien tegenover plannen, die niet al
te aangenaam zullen zijn voor de positie
van Duitschland in de Oostzee.
Trouwens de vraag ware te stellen
wie het gelag van de.Duitsdi-Russische
overeenkomst zal moeten betalen! Hitier
heeft tegen zijn wensch en zin in, Mos
kou de hand gereikt, uit vrees voor een
gesloten front van Engeland, Frankrijk
en Rusland. Het Derde Rijk kon geen
herhaling van 1914 riskeeren: een oorlog
op twee fronten tegelijk, plus een blok
kade, waaraan Hitler de historische ne
derlaag toeschrijft. Stalin had echter, tot
zekere hoogte, de vrije keuze: hij k'on
met Engeland en Frankrijk in toe gaan
lof met het Derde Rijk weder een pact
van non-agressie sluiten.
De langdurige vruehtelooze onderhan
delingen met Londen en Parijs hebben
achteraf beschouwd blijkbaar gedraaid om
de kardinale vraag, of de Polen bereid
waren de Russen op hun grondgebied
toe te laten tot het verleenen van m;l*-
tairen bijstand tegen het Derde Rijk.
De Polen hebben dit consequent ge
weigerd; zij vreesden dat zij den Rus
niet meer zouden kwijtraken.
De bosjewisten hebben voorkeur ge
geven aan een geheim verdrag tot het
verdoelen van Polen.
Dank zij dit verdrag 'staan zij thans
toch als heer en meester op Fonisch!
grondgebied, dat blijkbaar aan het begin
staat van hetzelfde politiek-economisch
proces, hetwelk het Russische rijk heeft
doorgemaakt. Gelijk een Engelsch blad
deed opmerken, is het Derde Rijk se
dertdien omsingeld zoowel door zijn vij
anden als door zijn vrienden. De Duit
sche pers doet het voorkomen, alsor
tusschen het Duitsche regiem en het Rus
sische regiem een hechte en onverbre
kelijke politieke vriendschap is tot stand
gekomen. Uit de reserve, die de bolsje
wistische pers in aöht neemt, krijgt men
den indruk, dat deze conclusie voorals
nog voorbarig is.
Zon pp: Zon onder:
29 Bept 5,58 17,43
Maan op: Maan onder:
29 Sept. 17,56 6,46
Hoog- en laagwater te Zierikze<
Hoogwater: Laagweter:
29 Sept. 3,17 15,20 8,30 20,54
LUCHTAANVAL OP BRITSCHE
SCHEPEN IN DE NOORDZEE
Wie spreekt de waarheid?
Churchill, de Engelsche minister van
•marine, heeft in het Lagerhuis meege
deeld, dat de Engelsche vloot in het mid
den van d© Noordzee is aangevallen dioor
twintig Duitsche vliegtuigen. Het Engel
sche smaldeel bestond uit slagschepen,
een vliegtuig moederschip, kruisers en tor-
tcrpedojagers. Geen1 enkel Engelsch schip
werd getroffen en geen enkele matroos
werd geraakt.
Een» Duitsch watervliegtuig is omlaag,
geschoten) en een ander ernstig bescha
digd. De commandant van de thuisvloot
heeft dit draadloos gemeld.
De minister legde deze verklaring af in
antwoord .op een vraag over het Duit
sche legerbericht, waarin, melding werd
gemaakt van, het vernielen van eeni vlieg
tuig-moederschip- Hij voegde hier nioig!
aan, toe, dat een ander Duitsch vliegtuig
in> ze© terecht is gekomen-
Het Duitsch© Nieuwsbureau meldt, dat"
n,adal van Britsche zijde Dinsdag tw«e
valsehe berichten! zijn gepubliceerd over
een, vliegeraanval op Kiel en Friedrichs-
hafen,, Woensdag werd gemeld, dat bij
den aanval van Duitsch© vliegers op
een Briisch smaldeel in die Noordzee geen
der schepen zou zijn getroffen, terwijl
drie Duitsche vliegtuigen verloren ziou-
deu Zijn gegaan.
De opperbevelhebber van. de Duitsche
i luchtmacht stelt te dien, aanzien vast:
Het Britsche vliegtuigmoederschip is ige-
troffen^ door een bom van 500 k-g-, een
slagschip werd door tw©e bbmlmien van
250 kg. getroffen, midscheeps en aan het
voorschip- Welke uitwerking deze boml-
mfen hebben gehad, behoeft geen nader
beloog. Verder is naar het D.N.B. imleldt,
geen der aanvallende vliegtuigen door
de Engeisc'hen getroffen en zijln; alle
j toestellen naar hun 'basis teruggekeerd.
STRIJDBAARHEID IN CIJFERS
Da balans der strijdende partijen
I Zien we nu eens naar eenige andere
„potentieelen"Duitschland heeft ©enhan-
delsmarine van 4 millioen bruto tons,
doch hare bezigheid wordt, als gevolg
van Engeiand's overwicht ter zee beperkt
tot de Oostzee c.a., dus tof den handel
met Denemarken, Zweden, de Baltisehe
landen en Rusland. Doch Frankrijk bezit
een koopvaar d ij-t o.n na g van 3 en
Engeland' een van 14, dus samen 17 mill,
tons, die alle wereldzeeën, behalve de
Oostzee, kunnen bevaren tot aanvoer van
de noodzakelijke v©;edings-, grond- en
hulpstoffen, b.v. olie.
Van dit in oorlog, zoowel als in vrede
Zo,o hóógst belangrijke product impor
teerde Engeland vorig jaar 11.6 en Frank
rijk 7.2 millioen tons. Duitschland's ver
bruik bedroeg 7 millioen tons, waarvan
het derde deel werd gedekt do.or berei
ding uit bruinkolen, zoodat ©en invoer
resteerde van 4.7 millioen tons, waarvan
aanvoer over zee thans tot de volstrekte
onmogelijkheden behoort! In hoeverre
Rusland in deze behoefte zal kunnen
voorzien, moet worden afgewacht.
Uitgedrukt in Ponden Sterling, bedroeg
de Duitsche goudreserve, met inbe
grip der Tsjechische. 20 millioen Pond,
die van Frankrijk echter 500 en die
van Engeland 700, nog afgezien van aan
zienlijke holdings in de Ver. Staten.
Evenmin moet uit het oog worden
verloren, dat achter Engeland staat een
rijk van Dominions en koloniën, -dat te
zamen met het moederland 500 millioen
inwoners en meer dan 35 millioen km2
oppervlakte heeft. Dit geweldige rijk, dat
meer dan ©en vierde deel der Oi p p e r-
vlakte en bevo lking van de be-
woonde wereld uitmaakt, en dat ,0!.a.
graan- vleesch-, zuivel- en wol-produ-
ceenende landen als Canada, Australië,
Nieuw-Zeeland en Zuid-Afrika, waarme
de de handelsverbindingen door de vlo.ot
intact kunnen worden gehouden, evenals
die met de olie, katoen, suiker, leer en
rubber produceerende landen.
Op het gebied van ijzer- en staal-
proiducti© neemt Duitschland een éér
ste plaats in; deze bedroeg b.v. vorig
jaar, met inbegrip van Oostenrijk en
Tsjechoslowakije. zónder het thans ver
overde Opper-Silezië, 45 millioen tons,
tegen 16 in Frankrijk en 22 in Enge
land'. Doch Duitschland moet veel erts
invoeren.
Bij den totalen oorlog wegen al deze
factoren mede. In dèn „goeden ouden
tijd". to©n men oorlogen door huurlin
gen liet uitvechten, was het heel wat
eenvoudiger, maar de eindresultaten wa
ren even onzeker.
INVOERCENTRALE
IN OPRICHTING
Voor aanvoer van goederen over zee
In voorbereiding, is thans ©en lichaam1,
dat Alg. Ned. Invoercentrale zal heeten
en dat bij: afkorting wel spioedig den
naam1 van „Anic" aal word.en gedoopt
en aan welk lichaam! goederen, die van
overzee werden aangevoerd, 'zullen moe
ten worden geadresseend. Oppervlakkig
lijkt dit op een herleving van de NOT)
gedurende den wereldoorlog. Het nieuw©
lichaam! zal echter niet in alle opzichten
daarmee vergeleken kommen worden. De
naam! 'Centrale wekt herinneringen aain)
de uit voer in gsiorgainen van de landbouw-
crisiswetgeving, d.i© óók rechtstreeks aan
de regeering ondergeschikt zijln. Deze Wij
ziging in d.en opzet is géén toeval.
Zijl moet worden toegeschreven aam 't
standpointdat de Engelsche regeering
inneemt, die den aanvoer van een groot
aantal goederen vfo'or ons land slechts
dan wil toelaten, als deze rechtstreek^
gead.resserd worden aan een lichaam1, dat
onmiddellijk joinder de regeering tresoir-
teert. j j ]j'!
Voor een lichaam", dat als een maat
schappij: of een vennootschap kan wor
den beschouwd, (ook al is dat Slechts!
een formieele naam, is daarbij: geen plaats
De regeering wordt bier dus die impioir-
teur op dezelfde wijze, als ze nu reed's
graan invoert diojor bemiddeling van het
regeerlngsgraani nkoOpbuiroauVan harent
wege iWord.en garanties verstrekt, dat de
goederen binnenslands verbruikt wonden
en zijl verdeelt ze over d© gewione distri
butiekanalen, die natuurlijk ingeschakeld
blijven. De besprekingen ,over deze zaken
biet het buitenland. Zijn waarschijnlijk nog.
loop en de, doch reeds rno is voldoende
gebleken, dat Engeland een anider stamde
punt inneemt dan in 1914 en dat het
d,e verzekeringen van- de regeeringen der
neutrale land zelf wenscht, dat de door
gelaten goederen ten slotte niet worden
uitgevoerd, of ter beschikking worden ge
steld van diegenen, die" ze zouden kun
nen gebruiken ten bate van Duitschland.
VERSCHILLENDE BERICHTEN
Loopjonger, stal een kruidenierswinkel
bij elkaar
Biji een groioite zaak in kruidenierswaren
te 's-Gra ven ha ge worden de loop
jongens van tijd. tjoit tijd gecontroleerd!.
Bijl e.en 14-jarigen loopjongen werden Zoo
gisteren door den winkeldief een blikje
sardines, een paar rollen pepermkint en
enkele ontbijtkoeken gevonden.. Dit was
reden olml den jongen op staanlden voet
te ontslaan en naar huis ,te zenden.
Thuis vertelde de jongen huilende, dat
hij! een ongelukje met Zijn fiets had 'ge
had, en dat dat de reden v,an zijn onslag
was. De groot© broer begaf zich onmid
dellijk naar den c'hef olm! te vragen, ;o(f
het nu wel moiodig was zijn broertje
voor een dergelijke futiliteit te ontslaan.
Doch tioien hij: de ware toedracht ver
nam, was hij! in het geheel niet verwon
derd. De jongen had thuis een geheel
kraideoiersbedrijifje. Hij kon imlmers fde
goederen tegen inkoopsprijs verkrijgen?
De groot© broer moest toen eChter
hoeren, dat dit in 't geheel niet hetj
geval was .en door den chef wend de
politie er in gekend.. Deze is in het woon
huis van den jongen eens een kijikje gaaja
nemen en vond daar OP Zolder een zich
gestadig uitbreidende kruidenierswinkel.
De onder- en wegnemende knaap had
zelf een winkelopstand, en een bureautje
getimmerd, en oOk weegschalen en Cor
respondentie ontbraken niet. Door den
jeugdigen zakenman werd nl. geregeld
offerte gevraagd, aan verschillende groote
zaken. Het was allem'aal prachtig in ordiï,
doch helaas waren de wfaren, die in den'
toekioim'stigen winkel verkoCht werden,
alle afkomstig uit de zaak, waar hijl in
I dienst was geweejst. Hij: dreef hierin
handel met familie en kennissen.
I
Oplichting en verduistering
I De politie te Riet t er daim heeft een
43-jarigen rechtskundige gearresteerd ter
Zake van oplichting, en verduistering van
1 een bedrag groot f 4000. In 1930 had'
een hier gevestigde muziekhandel den
m'an opdracht gegeven een proces te voe
ren tegen een Belgisch© firma. Verleden
jaar nu heeft de Belgische firma nadat
ziji het proces had verloren, verscheidene
bedragen tot een totaal van f4000 aan
den rechtskundige overgemaakt maar
deze heeft het geld niet aan den imiuziek-
handel overgedragen.
De verduistering in Zeeuwsch-Vlaanderen
Door de verduisteringen, gepleegd door
den gewezen ontvanger-griffier vain. d©n
polder Groede en, Baams in Westelijk
Zeeuwsch-Vlaanderen, zijn verschillend©
bezitters van, obligaties in Zeeuwsch-
Viaao.derem tot een gezamenlijk bedrag
van ongeveer f 10-000 gedupeerd. In ver
band hiermede hebben de ingela.ndefm van
den polder Woensdag besjöten dezen obli-
gatiehonders een, accoord aan te bieden.
Zware brand te Beesd
Gistermiddag is te B e eisid brand ont
staan in een hooiberg, staande achter de
boerderiji van de wed. Beverloio. Door
den sterken wind sloegen de vlammen
weldra over naar de naastgelegen boer
derij: van den heer J. van Kampen, welk©
in een oogwienk brandde als een fakkel.
Slechts eenige op het land. werkende per
sonen zagen den brand wioicdenzijl sjnel-
ld©n te hulp en slaagden er in den,
boedel naar buiten te dragen. Een zware
vonkenregen vloog over de rondom de
boerderiji staande hooi- -en korenmijten
en zette alles in vlammen.
De brandspuit uit Beesd wlais vrijt spoe
dig ter plaatse. Ondanks haar optreden
vatte ook een gevulde hooiberg vlam1-
Ook deze wierd een prooi van het vuur.
Hierna "wist men verdere uitbreiding te
voorkomen, de woonhuizen bleven voor
een deel behouden. Eenige honderden
mudden koren alsmede veel landbouw
gereedschappen gingen verloren. De oor
zaak is onbekend,. Verzekering dekt ge
deeltelijk de schade.
Auto door trein gegrepen
Gisteravond, is |op den onbewiaakten
spoorwegovergang te Barge r e r f -
s c h e i d, e n v e ie n een auto, w aarmede
de heer Kats van een zakenreis tenug-
kwam, door den trein Elmmen—Zlwolle
gegrepen. De auto werd ongeveer twintig
meter meegesleurd., en geraakte daarna
met vernielde voorzijde, in een sloot.
De heer Kats brak een been en kreeg
een blessure aan den schouder.
POST-TELEGRAAF-TELEFOON
Dag van den postzegel
Evenals vorige jaren zal ook dit jaar
in ons land' de „dag van den postzegel"
worden gevierd. Als datum voor deze
herdenking is 9 October gekozen, n.l.
de datum, waarop in 1874 de Ned er -
landsche regeering mede de stichtings-
acte der Union Génerale des Postes ion-
derteekende.
In verschillende steden zullen herden-
Het zwaartepunt der Duitsche
politiek beruit te Moskou
f
De overgave van Warschau zou
Vrijdag plaats vinden
Invoercentrale in oprichting voor
aanvoer overzeesche goederen
Zal de oudste lichting, die van
1924, met verlof gaan?
De intendance zal in Zeeland
1500 ton hooi vorderen
Iets zachter
kingen worden gehouden; in Amsterdam
©n Utrecht zullen op 7 October en te
Breda op 8 October tentoonstellingen
worden georganiseerd.
De Nederlandsche bond van verenigin
gen van postzegelverzamelaars heeft we
derom een speciale 3-cents briefkaart uit
gegeven, welke tegen den prijs van 5
cents verkrijgbaar wordt gesteld. Boven
dien is het hoofdbestuur der PTT zoo
welwillend' geweest^ zijn medewerking te
verleenen, opdat correspondentie, welke
gepost wordt op een der tentoonstel
lingen, voorzien zal worden van een bij
zondere afstempeling.
KERKNIEUWS
OUD-VOSMEER. Geref. Kerk. De oogst-
collecte heeft |opgebradht f 233, waarvan
f 155 vofOir de Kerk en f 78 voor de
Diaconie.
Ook in de 20sh? eeuw I
vnoet men ban verslondiq
mensch. mal een
Janfoarnïje zoa-kan/
Diogenes, de wijze "m'an
Uit overoude tijden,
Ging reeds met een lantaarn rond
En zocht aan alle zijden;
Hiji had zoioals hij' zei, één wensdh:
Te vinden een verstandig mlensch!
Die toestand is de eeuwen diotor
Nog altijd, z|0b gebleven,
Het scbijnt of (op d'aard nog steedjs
Geen wijze nvensChen leven,.
Wijl hadden evenmin succ'es
Als indertijd Diogenes.
Hoe schioion kon het op aard© Zijln
Wanneer vooral de „grooten"
Inplaats van tot kahioinnentaal,
Tot loiverleg besloten.
Want evenals in d,'oertijd geldt
Nog steeds als recht het bruut igeweld.
Er blijift ons upig, een flauwe hoop
Dat eens het mensch'lijk streven
Gericht zal zijn op Rede en Recht
En meer gelukkig leven.
Doch zulk een toestand zien we niet
Dan in een eind'loiois ver verschiet.
J.
