ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
MAANDAG 25 SEPTEMBER 1939
OPGENOr
De Kern
ABONNEMENT
Prijs p. 3 "maanden f 1.50, buiten Zierikzee f 1.80
Voor het buitenland p. jaar f10. Afzonderlijke
nummers vijf cent. Verschijnt dagelijks.
Tel. No. 32. Giro 137677
Directeur A. J. DE LOOZE Uitgever-Redacteur: M. J, KOSTEN
Uitgave N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE - ZIERIKZEE
96STE JAARGANG No, 14145
ADVERTENTIEN
van 1—4 regels 80 cent, van 4 regels eau
daarboven 20 oent p. regeL Reclames 40 cent
p. regel. Bij contract belangrijke korting
Inzending op den dag van uitgave vóór 10 uur
ONDER DEN SCHIJNWERPER
•....staat de Sphinx aan de Tiber, Mus
solini, die zijn zwijgende rol heeft
opgegeven en voor de fascistische leiders
uit Bologna, in het Venetiaainsch Paleis
te Rome heeft verklaard, dat hij blijft
bij zijn verklaring van, 1 September, waar
in hij de neutraliteit van Italië procla
meerde, maar tevens zinspeelde op de
'mogelijkheid, dat hij het volk, dat moet
werken en 2wijgen, een beslissing van
historische betee-enis zal meedeeien, wan
neer hij, de Duce» meent, dat die tijd ge
komen is.
Onmiddellijk daarop volgde een pas
sage, waarin hij zegt, dat Europa nog
niet werkelijk in oorjog is, daar de hoofd
machten nog niet met elkaar in botsing
zijn gekomen. Die botsing zou vermeden
kunnen worden, wanneer mtein er zic'ii
rekenschap van zJo.u geven, dat het ij del
is, den toestand te willen bestendigen,
of erger nog,: .te willen herstellen, die
door de geschiedenis en door de dyna
miek der volkeren veroordeeld is. In dit
gedeelte van zijn rede wordt het Ita
lië a n s c h e standpunt, dat het
thans tijd zou Zijn den oorlog te beëin
digen, waarbij Polen dan zou mloeten
worden opgeofferd, voor het eerst
officieel tot uiting gebracht.
Mag men nu oomcliudeeren, dat, indien
de Westelijke demlocratiën geen gevolg
zouden geven aan den Italiaanschen w-ein-k
om vredesonderhandelingen te beginnen,.
Mussolini het oogeriblik gekomen zoiu
achten om) in te grijpen? Met andere
woorden, Zou Italië, wanneer eenmaal
werkelijk de strijd in het Westen met
groote heftigheid -gaat beginnen, zich aan
de zijde van Duits oh land scharen? De
naaste toekomst zal het leeren.
Tussehen de Duitsche en de Russische
legers in' Polen is de demarcatielijn vast
gesteld. Te Moskou worden thans on
derhandelingen gevoerd over de defi
nitieve grensafbakening tus
sehen het Derde Rijk en de
S o wj et-Unie. Het betreft hier blijk
baar de nadere uitwerking van een prin
cipieel accoord, dat volgens een officieus
bericht uit Berlijn reeds vóór het begin
van de Duitsche militaire maatregelen
in Polen tot stand kwam- Het geheime
verdrag dus, waaromtrent gerfuchten de
ronde deden direct n.a het totstandko
men van het Duitsch-Russische non-agres
siepact. Europa zal zich wei niet over
geven aan de iljusie, dat dit het eenige
of laatste geheime verdrag is, dat not?
bestaat. De geheime diplomatie tiert we
der, zoo als zij vo or 1914 tierd e. Op vtf el
ke wijze de verdeeling van Polen precies
zal worden voltrokken, is nog niet dui
delijk. Vast schijnt te staan, dat Duitscb-
land gebiedsdeelen verkrijgt, die vóór
1914 aan de Sowjet-Unie hebben toe
behoord, de Unie gebiedsdeelen, die van.
het cude Oostenrijk deel hebben uitge
maakt-
WERNER VON FRITSCH,
kolonel-generaal van het Duitsche
leger, is op 22 September in den slrtfd
voor Warschau gevallen
De naam van generaal von Fritsch
heeft buiten Duitschland vooral bekend
heid' gekregen door het opzienbarende
ontslag officieel om gezondheidsredenen,
hem op 5 Februari 1938 door den Fü-hrer
verleend als opperbevelhebber van het
leger ter gelegenheid van de instelling
van een geheimen kabinetsraad. Von
Fritsch werd toen opgevolgd door den
tegenwoordigen functionnaris generaal v.
BrauchitsCh. Enkele maanden later, in Juni
1938, volgde zijn rehabilitatie; hiji werd
toen namelijk uit waardeering voor den
wederopbouw van het leger van het der
de rijk tot chef van het artillerieregiment
12 te Schwerin benoemd. Het was zijn
opvolger van Brauchitsch die Item als
zoodanig installeerde. Werner, Freiherr
von Fritsch. was 59 jaar oud' en stamde
af van een oude soldatenfamilie.
ONS KOPJE THEE
voorloopig niet bedreigd
De wereldoorlog 1914—1918 ligt nog
200- betrekkelijk versch in het geheugen
van de thans ieven.de generatie, dat mien
zich bij het onderzoeken vam den invloed
dien de thans begonnen oorlog oip het
sociale en economische leveni Zal hebben
duchtig moet hoeden voor het gevaar
conclusies te trekken en verwachtingen
uit te spreken in analogie aan de erva
ring van 25 jaar geleden;. Weliswaar
zijn er veie punten; van overeenkomst
en wel, wat ons land betreft, cTe ook
thans weer optredende moeilijkheden, bij
den aanvoer van, o<v e r zee, doch
bij de meeste grondstoffen is thans de
situatie in zooverre fundamenteel an
ders dan in 1914, dat een, tekort van
de productie tegenover het verbruik niet
behoeft te worden gevreesd. Dit geldt
met name v-cor nagenoeg1 alle agrarische
uitvoerprodiuicten van Nederlan.dsch-Indië
Onze afhankelijkheid van de Wijze,
waarop de Engelsche regeering; de han
delsvloot van dat land hanteert, is niet
ziooi groot als in den vörigen oorlof
en de onder Nederlandsohe vlag varende
schepen zijn gemakkelijker in staat den
aanvoer in onjs land te verzekeren. Een
gelukkig verschijnsel is, dat de Engel
sche regeering blijk heeft gegeven van
haar wensch den aanvoer in de neu
trale landen, althans wat de voorziening
in eigen behoeften betreft, niet te doen
stagneeren.
De Nederlandsohe regeering heeft tot
dusverre den theevcorraad in ons land
niet overgenomen, doch wel invloed ge
oefend op de prijsvorming, door de prijs
stijging te limiteeren. Daarnaast is het
aanwezige wettelijke apparaat in werking
gesteld om hamsteren en prijsverhooging
in den kleinhandel tegen te gaan. Dezer
dagen js voorts een uitvoerverbod uitge
vaardigd. Uiteraard zal het in hoofdzaak
van den verderen aanvoer van overzee
afhangen of tenslotte al of niet tot een
ingrijpender regelinig! der theedistributie
overgegaan zal 'moeten worden,
HET OORLOGSBROOD
Een vakkundig oordeel
In „Bakkerswereld" vinden we een
oordeel uit 'bakkerskringen over brood,
gebakken van de oiorlogsimlelange. Bedoeld
blad, schrijft, dat invoering van de bromd-
distributie aanvankelijk einde Van deze
maan di werd verwacht, doch nog even
schijnt uitgesteld te zijn. IntussChen
schijnt het vrijwel vast te staan, dat men
de samenstelling van het ooirlogöbrood
wil handhaven op 60 pet. t a r w e-
blo-em, 25 pet. rioiggeblo e|m' en 15
pet. a a r d, a p ,pi e 1 Imi e e 1,
Volgens het door „Bakkerswereld" in
gewonnen oordeel van bakkers, die proe
ven hebben genomen, zal het brood, niet
smakelijk zijn en zeer vast, vanwege de
samenstelling -en omdat -de korte werk
wijze, die deze -melange vraagt, in de
pr act ijk niet doorgevoerd kan worden.
Het 'blad, zegt, dat een proefdieieg van
50 kg geen m'aatstaf kan zijn, men. móet
rekenen met de normale bewerking in.
een bakkerij. Het critiseert in het bijzon
der de plotselinge toevoeging van zulk
groot quantum aardappelmeel, dat het
brood spoedig droog mlaakt en den
smaak sterk vermindert.
Het blad bepleit wijziging van de sa
menstelling van de melange die nu laag
niet officieel is vastgesteld,, Zoodat wij
ziging mo,g imjogelijk is. Het is hi-er niet
alleen een bakkersbelaog Zoo zegt het,
maar een volksbelang, dat niet opgeof
ferd, mag worden aan een m|Ogelijk te
grooten voorraad, aardappelmeel bij de
aardappelmeelfabrieken.
Een andier punt, dat onder het iqog
d.er regeering kaïn worden gebracht, is
het broodgewicht. Gezien het kleine vo-
Julmie van het brood, zou, het zeer ge-
wenscht zijin het brood,gewicht van vier
op aclht |ons te verhoogen tot vijf -en
tien ons omi althans een beter stuk te
krijgen, daar de bnoiotdpannen veel te
groot zijn voor de melange oorlogsbrood.
CHRISTIAAN X VAN DENEMARKEN
welke 26 September 1870 te Charlotten-
lund werd géboren en gehuwd is met
Alexandrine van Mecklenburg, heeft
een hartaanval gehad
DE BELASTINGPLANNEN
Suppletoir aanslagbiljet voor
de 15 opcenten
Het ligt in het voionnemlen v-an dein
minister van finamciëjn.-, zooals reeds be
kend, is gemaakt, om voor te stellen over
de eerste maanden van 1940 15 opcenteja
op de gemoentefondsbelasting te heffen.
Indien het wetsontwerp van den minis
ter wet 'wordt, ligt het in het v|opnnemen
aan alle belastingplichtigen -een sup
pletoir aanslagbiljet v|opr deze opcenten
te doen t|0|ekomen.
VERSCHILLENDF BERICHTEN
Auto botst op trein
Zaterdagmiddag is op dien spoorweg
overgang nabij Oudesluis, io|nder Sdha
gen, d:e ongeveer 40-jarige visChhande
laar Kuyt, afkomstig uit Stro-e op Wie-
ringen gedood. Kuyt was met familieleden
in een auto, iop weg van W-ierin-geO naar
Schagen. Vermoedelijk heeft hij" de-n trein
van Schagen naar Den Helder te laat
opgemerkt. Het -gevolg was, dat de auto
tegen den trein opreed, waardoor het
geheele v-oioirste dieel van het voertuig
volkomen werd, vernield. Kuyt was vriji-
wel op slag dood. De vier overige in
zittenden, de moeder van het slachtoffer,
en een zwager imet vr-o-uwi en kind, die
achter in d,e auto hadden plaats genomen,
kwamen met dien schrik vrij'.
Militairen door motor aangereden
In den nacht van Zaterdag op Zondag
trof een brigadier van politie te Amers
foort twee militairen aan op de B.
W. laan, die hevig bloedend op den,
grond lagen.
Het bi-eek, dat de 25-jarige H. O., die
-met tw-ee kameraden -op den rijweg liep,
was aangereden door den, 26-jarigen A.
P. V., die op* den, mbtor reed en iuit de
richting van het station kwam.
De Offici-er van Gezondheid was spoe
dig ter plaatse en gelastte overbrenging
-naar het Militair Hospitaal-
v. O. bleek een zware hersenschudding
te hebben opgelo-open, terwijl A. P. V.
ernstige wonden aan gelaat en hoofd
had gekregen. De 'miotor werd -grooten-
deels vernield.
Vreemde vliegtuigen boven Gelderland
De regeerimgspersdienst deelt imede:
Zondagmiddag is boven -een, deel van
Gelderland een vreemd vliegtuig -gesig
naleerd, dat naar de a-an,wijzingen van
Duitsche nationaliteit was.
Nederlandsche jachtvliegtuigen Zijn op
gestegen. Het vreemde vlieg'tui-g heeft
in de richting Emmerik ons rechtsge
bied verlaten.
Motorrijder tegen autobus gereden
Zondagmiddag had op den Hoogenweg
t-usschen A on e r s f o o- r t en Hoevelaken,
een ernstig ongeval plaats.
Ter plaatse werden de auto's door
de militaire politie aangehouden. Een,
autobus, die het sei-ri tot doorrijden
reeds gekregen had; moest even later
echter plotseling remlmien wegens deniet
te vermijden verkeersstagnatie.
Een motorrijder uit Zaandam1, de heer
v. H,t bemerkte het stopteeken te laat
en reed met -ongeveer 40 K.M. sniel-
heid legen dc autobus op- Daar de fitten
ook een ernstige hersenschudding had
opgeloop-en, werd hij per ziekena-uto
overgebracht- Voor zijn leven wordt ge
vreesd.
WAARSCHUWING
De BURGEMEESTER van Zierikzee
geeft -een ieder 'in overweging niet in
relatie te treden m'et het Nationaal
Bemiddelingsbureau", gevestigd Mathe-
ness-erweg 110 te Rotterdam!, aangezien
de politie te Rotterdam het gewenscht
a-cht tegen den beheerder daarvan te
waarschuwen.
Het is hetzelfde adres waar o-o-k de
Spaarcredietinstelling ,,D-e Onderlinge"
haar kantoer heeft, dezelfde instelling,
waartegen op 17 Februari 1938 in het
Algemeen Politieblad, werd gewaar
schuwd,. In -die dagen w-as het kant-o-or
gevestigd, aam -den SchiedaimScbeweg te
Rotterdam -en heette het een spaarcre-
dietkantoor. Sindsdien werd- naar den
Matheness-erweg verhuisd, en nam de be
heerder een naamsverandering aan, waar
van in het Algemeen Politieblad; van 10
Au,g. van dit jaar een aanteekeming voor
komt.
Het Nationaal Bemiddelingsbureau heeft
in diverse dagbladen -een advertentie
doen plaatsen, waarin een opwekking
voorkomt om lid; te worden van het
bureau, ten einde ziCh onderling te dek
ken tegen eventueel© schade, ontstaan
door oorlog, -oorlogsgeweld, vijandelijken
inval, binnenlandsche idnilust-en enz., ri
sico's, die in een brandpolis niet gedekt
zijn. Het he-et in d,e annonce, -dat het
'bureau zonder eenige premiebetaling zal
bemiddelen t-ot vergo-eding van ontstane
schade aan roerende goederen door on
derlinge bemiddeling!.
Het politieonderzoek heeft uitgewezen,
dat er van ©enigen soliden 'grondslag
gaan sprake is. Wanneer iemland, als lid
toetreedt, betaalt hij fl per jaar v-oor
contributie, zg. administratiekosten, die
geheel v-o'oir het bureau bestemd, zijn. Er
w-ordt -evenwel geen enkel risico voor
Ontstaat er bijl een dor led-en schade,
dan schrijft dez'e aan het bemiddelings
bureau, dat 'het bedrag van de schade
d.Qioir een expert laat vaststellen, waarop
het d.it hoofdelijk end-er de leden om
slaat en hun vervolgens verzoekt het
bedrag over te maken, ten einde den-
getroffene schadeloos te stellen. Het sy
steem vo-ert valkomen het parool: Draagt
elkanders last-en, 'en slechts het feit, dat
het een ied-er vrijstaat, al of niet in de
stroppen van een ander bijl te dragen,
bewijst dat im'en niet altijd de volle uit-
keeriug bijl schadegevallen zal krijgen.
Overigens is 'het vrijblijvend;" hier m'aar
Zeer bedenkelijk, want in-dien een lid
aan Zijn eereplicht" niet voldioet, wordt
hij! als lid afgeschreven.
Het is de politie uit niets gebleken,
dat de ondernemer van plan is oim; zelf
eemigen last t-e dragen en daar het vo-o,r
die hand ligt, dat het te doen is, -olml
de contributie der leden op te strijken,
im'eent zij iedereen te mo-eten adviseeren
medewerking aan het bemiddelingsbureau
te onthouden.
Motorrijder over de kop geslagen
Op den Rijksweg bij Na arden is
Zondagmiddag een motorrijder -over den
kop geslagen. De -men is m'et een Zware
hersenschudding en in bewusteloozen toe
stand naar de Majeiiastichting te Bu-s-
smmi vervoerd.
Men v-ermoedt dat het motorrijwiel on
klaar is geraakt en dat de berijder, die
vlolgens zijn papieren de 35-jarige K.
uit Baarn is, de macht over het stu/ur
is kwijtgeraakt- l
POST-TELEGRAAF-TELEFOON
De posthoorn klinkt nog
Het kleine hulppostkantoortje t-e B-redy
(Dordhest-er) imoet h-et zonder telegram
besteller stellen. Wanneer er een tele
gram komt voor een va-n die inwoners,
neemt de kaïnto-orhoudster haar jacht
hoorn van den wand, gaat -er mee naar
buiten en blaast 'er eenige malen op.
De^losse hulpbesteller (een van de tuin
jongens vam den 'grondbezitter), die eeini
kilometer verder aan het werk' is, laat
dan zijn schop, spade, hark, sn-oeischaa-r
(of misschien een spannend, boek als
„de baas" niet kijkt) in den steek en
haast zich naar het hulppostkantoortje
om het telegram te bestellen.
Om tijd te sparen heeft de kanto-oir
houdster -een code van hoornsignalen uit
gewerkt. Drie stool-en op den hoorn bijv.
beteekent, diat de geadresseerde in d-e
ko-ml van het dorp woont en d-e jongen
kan te voet gaan; vier s too ten wil zeg
gen: „Een h-eel -eind weg; breng je fiets
meel"
De Sphinx aan de Tiber ver
breekt het stilzwijgen
Da brooddistributie wordt nog
even uitgesteld
Ons kopje thee wordt voorloopig
nog niet bedreigd
Suppletoir aanslagbiljet voor de
15 opcenten gemeentefonds
Duitsch vliegtuig werd gisteren
boven Gelderland waargenomen
Weinig of geen regen
'3-"ZACHT VAN SMAAK -PRU5 7Q et
Zon op: Zon onder:
26 Sept. 5,52 17,50
Maan op: Maan onder:
26 Sept. 16,49 3,34
Hoog- en laagwater te Zierikzee
Hoogwater: Laagwater:
26 Sept. 1,26 13,4 L 7,06 19,25
„Zou dit -de -eenige nag in gebruik
zijnde posthoorn zijn?" vraagt The Post
Office Magazine, waaraan w-ij, dit bericht
omtleemen, zich af.
„WATERSCHAP SCHOUWEN"
Algemeene Vergadering
op Maandag 25 September
In de heden gehouden algemeene ver
gadering van liet Waterschap Schouwen
werd het nieuw 'benoemde hoofdingeland
de heer J. Vriesemdorp van Renesse, ma
onderzoek van diens geloofsbrieven door
den voorzitter beëedigd en geïnstalleerd,
waarna deze laatste -eenige gevoelvolle
woorden wijdde aam de nagedachtenis
van het vorige week overleden hoofdin
geland den heer W- ten, Haaf.
De polder O'osterban berichtte dat het
dijkges-chot is vastgesteld op f 1,10 per
kadastrale H.A. voor miotorgemaal en
weggesch-ot en f3,25 per gegoede H.A.
De maatschappij voor gemeenteerediet be
richtte h-et dividend over 1938," wat voor
het waterschap f630 opleverde. De be
groeting van de eoimlm'issie voor d-e grindL
wegen gaf -een kwaad slot aan van
f 16886,69.
Van den heer A. van der Linde J.Jzn.
te Dreischor werdi een strook grond ge
kocht in Duivendijke voor f58. Médedee-
ling werd, gedaan van ©en leenilug van
f75000, waarvan f55000 a 31/2 pet. is
geleend bij de n.v. Maatschappij v-o-or
Gemieeotecrediet en f20000 a 3 pet. bijl
de stichting K.R.O.
Voor f 133,92 werd omi-nvorderbaar ver
klaard, over verschillende jaren. De reke
ning van het Waterschap over 1938 wijst
in ontvang aan f 1043921,96 in uitgaaf
f 1006095,32i/2, sluitend alzo-oi met ©en
voOirde-elig v-erschil van f 37826,631/0.
De rekening van het Reservefonds geeft
in ontvang aan f3782,991/2, in uitgaaf
f3602,70, alzO'p sluitend, miet ©en voor-
de-elig sal-do van f 180,291/2- De stand van
het Reservefonds op 1 September IJ.
bedroeg f 82781,521/2-