IZIERIKZEESCHE
KIEUWSBODE
GROTE KERK
ZATERDAG 16 SEPTEMBER 1939
OPG£N<
ZERUCZEESCHE COURANT
De Kern
ABONNEMENT
Prijs p. 3 Maanden f 1.50, buiten Zierikzee f 1.80
Voor het buitenland p. jaar f10. Afzonderlijke
nummers vijf cent. Verschijnt dagelijks.
Tel. Na 32. Giro 137677
t7©7_- 1088
Directeur A. J. DE LOOZE Uitgever-Redacteur: M. J. KOSTEN
Uitgave N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE - ZIERIKZEB
96STE JAARGANG No. 14138
ADVERTENTIEN
van 1—4 regels 80 cent, van 4 regels enl
daarboven 20 cent p. pegeL Reclames 40 cent
p. regeL Bij contract belangrijke korting
Inzending op den dag van uitgave vóór 10 uur
ONDER DEN SCHIJNWERPER Koopt Ned. Fabrikaat
Komt Rusland in het midden van den
lichtcirkel van de publieke belangstelling
te staan, na den aanval in de „Prawda",
het orgaan der communistische partij, op
Polen, dat wordt beschuldigd van on
derdrukking van Oekraïnische en Wit-
Russische minderheden, een bekend re
cept dat ook in Duitschland werd toe
gepast. vóór de militaire actie tegen de
Polen werd ingezet.
Is Moskou slechts verontrust door den
snellen opMarsdh der Duitsche legers, die
dreigen geheel Polen te bezetten en al
dus de grenzen van het eigenlijke Rus
sische rijk naderen? 'Zo(ekt het een voor
wendsel om eveneens tegen Polen :op
te rukken en aldus aan den Duitschenj
opm'arsch een bepaalden limiet te stellen?
Of mioiet men in de uitingen van de
„Prawda" de eerste openbaring herken
nen van het bestaan van een geheim*
verdrag, waaromtrent bij het sluiten van
het Duitsch-Russisch npin-agres-
si ever drag in Augustus j.l. veronder
stellingen werden gemaakt nopens de
verdeeling van het PoiOlsche grondgebied?
Indien ook maar een van deze twee
- veronderstellingen juist is, dan zou Po
len worden gekraakt. De mobilisatie op
groote schaal langs de geheele grens van
West-Rusland wekt den indruk, dat de
Sovjets'" in dezie richting - iets in hun!
schild voeren. Ben militair èn politiek
.zou de positie voor Polen en Engeland
en Frankrijk geheel veranderen. De kwes
tie van het herstel van Polen 'is dar<
niet meer een zaak alleen tusschen En
geland en Frankrijk eenerzijds en het
Derde Rijk anderzijds, maar ook eeni
tusschen eerstgenoemde twee mogendhe
den en de Spvjet-Unie. Londen en Pa
rijs zonden voor de keus komen te staan
ook aan Moskou den oorlog te verklaren.
Dei Sovjet-Unie en het Derde Rijk,
thans nog slechts verkeerend op norma
len voet van vriendschap, zouden op na
tuurlijke wijze eikaars politieke b'ondge-
nooten worden. In een dergelijke even
tualiteit liggen vioor Europa consequenties
opgesloten, die -op het oogenb'lik nog in
geen enkel opzicht te overzien vallen.
Indien het dieze richting uitgaat, krijgt
Italië wellicht eon goede kans. Dit kijkt
de kat uit den boom en streeft naar
het herstel van den vrede op een nieu
wen politieken grondslag v,oor Europa.
Over de zooveelste Poolsche verdee
ling wordt dus al onderhandeld, terwijl
dit land zich nog met taaiheid verdedigd
tegen de gemechaniseerde Duitsche troe
pen, die b'ijina de helft van Polen heb
ben bezet, steden en dorpen hebben ge
bombardeerd en verwoest. Achter de
Weichsel, die Polen in ziijln geheele breed
te doorsnijdt en het land van het Zuiden
naar het No.orden in twee uit stra
tegisch oogpunt bezien sterk van el
kaar verschillende helften verdeeld, hou
den de Poolsche legers stand. Zij' trekken
voordeel uit de groote uitgestrektheid
van het gebied aan de Oostzijde Van
den Weichsel, dat troosteloos dun be
volkt is en waarin zich de groote moe
rasgebieden (Rokifcno) bevinden. Dit ter
rein biedt den Polen kansen zich er, ten
koste van vele offers, nog ©enigen tijd'
staande te houden en den ongelijfcen.
strijd om de moeilijk verworven onaf
hankelijkheid van dit vrijheidlievende volk
dat twintig jaar geleden zich uit den
greep van Rusland bevrijdde.
Da luchtlijn Amsterdam Batavia
De nieuwe dienstregeling
Zooals reeds eerder is miedie gedeeld,
heeft de KLM besloten den dienst op
Indië voorlioopig tweelm'aal per week uit
te voeren tusschen Napels en Batavia.
Voor de kiolmlende week zfullem die vlieg
tuigen uit beide steden op Maandag en
op Donderdag vertrekken en niet
zoo als ten pin rechte is 'medegedeeld,
op Dinsdag en op Zaterdag. Binmenkloirt
zullen de vertrekda.gen 'wiordien vastge
steld.
Uiteraard zullen, behalve post, opk
passagiers langs deze verkorte luchtlijn
naar Indië worden vervperd,. Passagiers
uit Nederland kunnen boeken vain Na
pels af. Zij! Zullen zich echter per eigen
gelegenheid naar Napels moeten begeven
oftil vandaar Im'et het vliegtuig, waarvoor
zij passage besproken hebben, dqoir te
reizen.
Luchtpost vo)Otr Indië bestemld vopr het
vliegtuig van Donderdag dient Maandag
a.s. tijdig vdor de lichting, w'elke aan
sluiting igeeft op de naclhtposttreioeu ter
post te wórden bezoirgd.
ook in Kunstartikelen. Zie etalage.
FRANS MURK Havenplein 378.
Oranjecirkels op onze vliegtuigen
om misverstand te voorkomen
De minister van defensie heeft aan de
regeering voorgesteld, de kleuren van die
onderseheidingsteekens voor Nederland-
sche militaire vliegtuigen te veranderen in
verband met hiet feit, dat de mogelijk
heid van verwarring en verwisseling met
Fransche en Epgelsdhe machines geble
ken is. De gisteren gehouden minister
raad1 heeft de verandering der opder-
seheidingsteekenen in dien zin, dat prapje
de hoofdkleur zal worden, in overweging
genomen.
Zooals men weet bestaan de opder-
scheidingsteekenien zoowel van Neder
iandsche als van Fransche en Engelsche
machines uit cirkels op de vleugels ge
schilderd. waarbij; vopr alle drie de na
tionaliteiten rood1, wit en blauw, zijl het
in a fwijkende groepeering, de kleuren zijn
De bedoeling zou nu zijp, het pnder-
schieidingsteeken voor Nederiandsche toe
stellen te dpen bestaan uit een oranje-
cirkel... al dan niet omgeven do,or een
rand' van zwarte of een andere duidelijk
afstekende kleur. Op het opgenblik wor
den proeven met in hoofdzaak oranje
onderseheidingsteekenen genomen.
Onze graanaanvoer
Het Rijksinkoopbüreau voor graan heeft,
behalve de Nederiandsche schepen „Al-
phard", „Eibergen" en „Japara", vopr het
vervoer van graan ook nog gecharterd' de
Nederiandsche schepen „Winterswijk" en
~„2pPn'ewijk", welke 9 dezer reeds van
Rotterdam naar Noord-Amerika vertrok
ken. Ook bestaat het plan om de' sche
pen van de Scheepvaart-Mij'. „Millingen"
te Rotterdam vopr het vervoer van graan
te gebruiken.
Vrijwilligers
van landstormkorpsen
met klein verlof
De regeeriogspersdienst jmleldt:
Vrijwilligers van de landsto rmkiolrpsen.
mlotordienst en vaartuigendiepst, diie de
m!eening zijn toegedaan, .dat Zijl niet ver
plicht zijn oinl bijl Mobilisatie ain W'erke-
lijkem dienst te kom'ep zich daarbiji
beroepende pp hun bijfhet aapgaan hun
ner verbintenis gedane toezegiginglep
kunnen, hoewel zij! rechtens tot |orpk|oMst
verplicht Zijn, zich rechtstreeks tot den
inspecteur van den vrijwilligein lapdstorml
wenden niet aeen gelmlotivieerd verzoek
om! in het genot van klein Verlof te
wprden gesteld. In die verzoeken mpet
het onderdeel Wlorden vermield waarbijl
ziji thans in werkelijken dienst Zijin. Het
in het genot stellen van klein verlof
zal geleidelijk geschieden, waarbijl die
voorrang 'w|ordt verleend aan vrijwilligers
boven den leeftijd van 35 jaar, gezins
hoofden en kpstwinners.
DE RIJKSMIDDELEN
handhaven haar voorsprong op 1938
Meer dan in Augustus 1938, meer dan
de helft van de raming, maar belang
rijk minder dan Juli van dit jaar hebben
de Overige Middelen in Augustus 1939
in de schatkist doen vloeien. De raming
bedraagt f 36.800.000 en de opbrenngst
was f 37.370.000. In Juli was dit laatste
cijfer f50.000.000 (een record).
De voorsprong over de eerste acht
maanden van 1939 op het overeenkom
stige tijdperk is echter gehandhaafd. De
opbrengst 1939 is f311.000.000; Ziji was
in 1938 f292.000.000. Ook «/io van de
raming voor 1939 (f294.000.000) ligt nog
een goied stuk beneden de opbrengst.
Van de afzonderlijke posten noemen
wijl de Omzetbelasting, welke vergele
ken met Augustus 1938, achteruitliep van
f 7.550.000 op f5.697.000. Dit bedrag ligt
pok onder de raming (f6.830.000). Over
de eerste acht maanden is deze brop
'echter nog een flink stuk boven 1938
en bqven de raming.
De directe belastingen ver to on en geen
bijzondere ontwikkeling. Het zuiver be
drag der kohieren was op 31 Augustus
roPd fill m.ll. tegenover ropdflOl mill|.
op 31 Augustus 1938, een vooruitgang
Iderhalve van f 10 millio©n. Dit is voor
namelijk te dankten aan de inkppisten-
belasting. De grondbelasting (zuiver ko
hier bedroeg thans f 10.663.000) heeft de
raming (f 10.703.000) nagenoeg bereikt. De
vermogensbelasting bleef echter met
f 60.838 beneden het vorige jaar en de
Verdedigingsbelasting zelfs met f642.000.
Zal, het verkeersfppds het geraamde
bedrag van f32 mill, halen? De opbrengst
ito,t en met 31 Augustus is f26 millioen,
maar het autp- en rijwielseizoen ligt ach
ter den rug.
VERSCHILLENDE BERICHTEN
Het vliegtuig-incident bij Ameland
Het Eerste Kalmlerlid dr. Wiairdd BPck-
tmiap heeft den Minister viain Algemeepe
Zaken «a.i., den Minister van Buitemlainid- i
sthe Zaken en den minister vap Defensie
de volgende vragen gesteld: j
Is het d'en minister -bekepid, dpt in
den ochtend viap 14 September ireedis I
een uitvoerige DpitSehe lezing p[vier het j
vliegtuigincldent benoorden, die Wadden
eilanden bekend Wias, die o.a. in leep ©n-
kel Nederiandslch ochtendblad 'en in de
O'chtenduitzending van nieuwsberichten
over ieen Belgischen <en pver ©en iEpi-
gelschen zender Werd geppblideerdi?-
Zijn de Iministers voorts pp. de'hoogte
vap de olmJstaindigheid,, dat deze publi
catie van Duitsche zijde - aanmerkelijk
uitvoeriger dan de sobere mlediedeelingi
van den NederLandiSchen Regeerinlgisp'ers-
diienst en wiat betreft de feitsn afwij
kende van de berichten van den Re-
geeringspersdienst aanleiding heieft ge
geven tot het ontstaan van allerhande
geruchten, die bij! jeen tijidiger ©n Vol
lediger voioirlichtinlg haddien kjuinheh zijn
voork|olmlen?
Zijn de iministers bereid te bevorderen,
dat in gevallen van idezein aard, ©ni ter
zake van gebeurtenissen of Maatregelen,
die op andere wij'Ze Met die Mobilisatie
of Met de internationale positie Van ons
land verband (houdien voor Zoover
althans de piublidatie er van aanbeve
ling verdient en niet Met 's lands' be
lang strijdig (mjoet Wlorden geacht
Zoo Volledig en bovenal Zoo. spio;edig
Mogelijk opening van zaken w|ordt ge
daan, opdat het Nedierlands'che publiek
en het buitenland 'Intijds wórden inge
licht >en de verbreiding, van onjuiste en
soMtijids niet onbedenkelijke geru'chten
kan worden tegenjgegiaan?
Trambus in trekvaart gereden
De Goois'che trambus, welke gister
avond ioM negen uur pit Naarden
was vertrokken, wilde op den rijksweg,
ter hoogte van de boerderij! die Stolp,
terwijl een tegenligger naderde, een auto
inhalen, Waarbij! hijl te veel naar links
uitweek >en in den zadhten berM terecht
kwam). De idhauffeur kon den wagen niet
'houden en reed in de Muider Trekvaart.
De bus kantelde naar de linkerzijde.
De twee Militairen, die in den tegenligger
zaten, hebben .de nppldluiken van de bus
geopend en Imht ,assistentie van den auto-
Mobilist, hebben zijl eerst den «chauffeur
en den 'conducteur .en vervolgens die 20
passagiers bevrijd. Deze Zijn allen on
gedeerd' gebleven en konden imjet de trafmr,
die even later passeerde, die reis naar
AMsterdaM Voortzetten.
Zijn patroon op het hoofd geslagen
De 24-jarige landbouwersknecht H. v.
d. Wi. uit Grpbbenvorst, die na een
korte wioiordentwist Met zijn baas, een
zekere W. Z., jmlet -een riek op het aleh-
terhoofd had geslagen, is gisteren naar
RoeiMond |Oivergebrac)ht «en .aan den of
ficier v,an Justitie voorgeleid, verdacht
van zwiare Mishandeling.
Verdachte, die te Grubbenvorst b'ezig
wias aardappelen te .rooien, kreeg een
woordentwist Im'et zijn patroon 'en Maakte
zich hierover zoiot ftwaaid, .dat hij diezen
Met den riek, wiaartmlede hijl aan het
werk was, tegen het achterhoofd sJ,aeg,
wiaarop Z. in elkaar Zakte en hevig 'bloe
dend bleef liggen. Reeds dixedt na het
gebeurde toomde verdachte spijit van Zijln
daad. Nadat Z. voorlopig. wias verbonden
is hiji naar het ziekenhuis te Venlo over
gebracht, alwaar bleek dat het slacht
offer een zw'are hersenschudding had.
W|. is in de gevangenis te RoerMlood
ingesloten.
Booze stiefmoeder
Een ergerlijk geval van kindermishan
deling is te A.nqsterdaM in de Govert
Flinekstraat aan het licht gekomienu Een
tienjarig jongetje heeft aan allerlei mis
handelingen- van zijn stiefmoeder bloot
gestaan.
Buren kwamen dezer dagen de politie
waarschuwen, dat in een. woning in ge
noemde straat een on,tz©ttend geschreeuw
en gehuil te hooren was. Tientallen
imienschen verdrongen Zich voor het huis,
doch zij' konden uiteraard niet binnen
Men waarschuwde daarop de politie van
het bureau aan de Stadhouderskade.
Eenige politieMann.en stelden een qn-
derzoek in de woning in. Zij troffen
daar een vrouw aan, die aanvankelijk
2'eer verbaasd deed. In de gang von,den
de pclitieim'annen, een mattenklopper, dien
de vrouw blijkbaar gebruikt had als
„wapen", oirai het kind, een, jongetje van
tien jaar, te slaan.
Buren verzekerden later, dat het ge
huil van het kind langen tijd had ge
duurd en dat daartusschen door het
slaan van den, jongen duidelijk hoor
baar was. Men. m'eende aanvankelijk, dat
de vrouw binnenshuis bezig was met
het kloppen, van een; kleed.
De politie toog op onderzoek uit in de
woning er, vonden in de galrag; een groo
te kast, welke tot slaapplaats voor drie
kinderen was ingericht.
Op de bovenste plank', welke alleen,
imlet een trapje bereikbaar was, vonden
de politieManneni het tienjarig Zoontje,
liggend op dekens, die meer-op vodden,
geleken. Het kereltje lag met een dik
touw oml zijn armen vastgebonden. De
uiteinden van. het to,uw had de Moeder
vastgebonden aan. den Muur, zoo dat het
k'ind zich nauwelijks kon verroeren. Zoo
Moest de jongen m'aar slapen- Onmiddel
lijk bevrijdde de politie het kind, dat een
zieligeu indruk maakte. Het touw werd
in beslag genomen,» terwijl de vrouw
terdege onder handen werd genomen.
Bij een verder onderzoek is nog geble
ken, dat de móeder het kind 's mlorgens
al vóór dag en dauw de woning .uit
stuurde en het verbood er èerder weer
in te koimien dan. 's avonds tegen een
u,ur of tien. Het ventje ging dan maar,
wanneer de schooldeuren, open waren,
de school binnen,, kreeg hier eten eri
drinken en,1 zwierf verder heeie avonden'
op straat.
De zaak is thans in onderzoek bij de
Kinderpolitie ,die de noodige maatre
gelen Zal nemien, om den jongen voor
verdere mishandelingen, te behoeden.
Financiëel Weekoverzicht
15 September
De oorlog is nauwelijks twee weken
aan den gang, of reeds blijkt de positie
van de neutrale landen steeds moeilijker
te worden. Men is over het algemeen van
gevoelen, dat wij nog eerst aan het begin
van de moeilijkheden staan en hierin is
waarschijnlijk de oorzaak te zoeken van
de weifeÜDg, welke de beurs ten onzent
de laatste dagen te zien geeft. De binnen-
landsohe beleggingsmarkt is na de
groote koersdaling van de vorige week
vrijwel stabiel gebleven. De verschillen
naar boven ot beneden bleven tot één a
twee punten beperkt.
Op de buitenlandsohe obligatiemarkt
vallen tengevolge van de groote koers-
mutaties van den laatsten tijd verschillende
wanverhoudingen op, welke aanleiding
zouden kunnen gevea tot omzetting van
bepaalde waarden in andere van hetzelfde
karakter.
Op de binnenlandsohe industrie-
markt heeft zich de daling voor de
aandeelen der ondernemingen, welke in
ternationale belangen hebben, nog verder
geaccentueerdeen voorbeeld hiervan
vormen de aand. Philips' Gloeilampen
fabrieken. Bij beoordeeling der positie van
Philips dient men te bedenken, dat de
maatschappij steeds de gewoonte gevolgd
heeft om den kostprijs van alle fabrieken,
fabrieksterreinen, machinerieën, toestellen,
instrumenten, enz., alsmede alle uitgaven
voor octrooien en patenten geheel af te
schrijven, zoodat deze aotiva p.m. op de
balans voorkomen. Alleen in de laatste
vier jaar hebben de zichtbare afschrijvingen
op deze hoofden niet minder dan 33 mil
lioen bedragen. Desniettemin had de Mij.
per 30 April 1939 de beschikking over
reserves tot een totaal bedrag van 37 mil
lioen 655.000 gulden, zijnde ruim 68 o/0
van het aandeelenkapitaal.
Soheepvaartaandeelen hebben
de eerste dagen van de verslagperiode de
hausse voortgezetlater is voor de meeste
fondsen een reaotie ingetreden, zulks waar
schijnlijk in verband met de moeilijkheden,
welke de neutrale soheepvaart, vooral in
de Europeesohe wateren, bedreigen. Aan-
deelenwNievelt hebben het avans echter
goed kunnen handhaven (van 250 °/0 tot
330 evenals Java-China-Japan Lijn.
Rusland's onzekere houding in
den Duitich-Poolschen oorlog
Welke rol zal Italië op het
Europeetche tooneel spelen?
De Rijksmiddelen handhaven hun
voorsprong over 1938
Tweemal per week naar Indië
Napels wordt startplaats
Vrijwilligers van de Landstorm-
korpsen met klein verlof
ZONDAG 17 SEPTEMBER,
voorm. 10 uur,
Ds. REDDINGIUS.
TekstPsalm 10 14.
Onderwerp
Stryd en overwinning.
VEREEN. Vti/finnicj HERVORMDEN
BaroMeterstand van hedenMiddqg 12 uur.
Zon op: Zon ouder:
17 Sept. 5,37 18,11
18 Sept. 5,39 18,09
Maan op: Maan onder:
17 Sept. 10.46 20,06
18 Sept. 11,54 20,48
Hoog- en laagwater te Zierikzee
Hoogwater: Laagwater:
17 Sept. 5,11 17,24 10,21 22,56
18 Sept. 5,48 18,02 11,10 23,41
De verhooging van bet exportquotum
voor rubber heeft een gunstige uitwer
king gehad op de betreffende oultuuraan-
deelen. Dat de markt te Londen voor het
product haar internationale beteekenis heeft
verloreD, moge daaruit blijken, dat de prijs
te Bata?ia van 31 Augustus tot 13 Sep
tember is gestegen van 2879 ot tot 35^ ot
per 7s kg, terwijl die te Londen wel een
verbetering te zien heeft gegeven van
8s/4 d. tot 97/8 d., doch door de daling van
den Pondenkoers is de tegenwaarde in
guldens van deze beide noteeriDgen onver
anderd. De prijsverbetering in Indië van
het product met niet minder dan 24 °/o
zal natuurlijk een zeer gunstige uitwerking
hebben op de rentabiliteit van de bedrijven.
In Wallstreet geven staalaandeelen
den toon aan. De grootste rijzing boekten
aandeelen Bethlehem Steel, die te New
York zelfs tijdelijk den parikoers bereikten.
Ook aandeelen United States Steel konden
zeer belangrijk verbeteren, hetgeen met
het nlichtere* aandeel Republic Steel even
eens het geval was. De bedrijvigheid be
reikte 71 van d® capaciteit, terwijl de
prijzen der producten stijgen. Spoorweg-
aandeelen hebben zich bij de hausse aan
gesloten, hetgeen begrijpelijk is, omdat
iedere industrieele opleving tot een toe
neming van het vervoer, vooral van kolen
en andere zware producten, moet leiden.
(Robaver).