ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
VRIJDAG 15 SEPTEMBER 1939
OPGEN
ZtERlKZBESCHE COURANT
1707 - 1689
De Kern
C J. J. VERTON
ABONNEMENT!
PrijS p. 3 (maanden f 1.50, buiten Zierikzee f 1.80
Voor het buitenland p. jaar f10. Afzonderlijke Directeur
nummers vijf cent. Verschijnt dagelijks. Uitgave
Tel. No. 32. Giro 137677
A. i. DE LOOZE Uitgever-Redacteur: M. J. KOSTEN
N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE ZIERIKZEE
96STE JAARGANG No. 14137
ADVERTENTIEN
van 1—4 regels 80 cent, van 4 regels eau
daarboven 20 cent p. regeL Reclames 40 cent
p. regel. Bij contract belangrijke korting
Inzending op den dag van uitgave vóór 10 uur
ONDER DEN SCHIJNWERPER
treft de lidhtkegel het Westelijk front,
waarvan steeds verluidde dat daarvan
geen nieuws te vermelden valt. Dit be
looft anders te zullen worden, want, ten-
einde den druk op Polen te verlichten,,
is men van Fransche zijde begonnen de
W e s t w a 1 van Duitschland intensief te
bestoken. Het aantal troepen, dat Frank
rijk daar heeft samengetrokken wordt op
twee milkmen geschat. Vlak bij: de Luxem-
burgsche grens hebben Fransche troepen
de Moezel overschreden. Vandaar besto
ken zij de Duitsdhe verdedigingslinie,
waaruit het vuur beantwoord wordt.
Tegelijkertijd hebben de Fransche en
Britsche vloten de jacht op de Duitsche
onderzeeërs verscherpt. Met de nieuwe
torpedobootjagers, waarvan de snelheid
van 47 knoop en de snelste van de we
reld moet zijd, hebben de Fransdhen de
M-ddellandsche Zee van Gibraltar tot
Suez afgezocht. De Britsche vloot heeft
zich belast met de duikboiot enj acht
in de Noordzee en den Atlantischen
Oceaan. De Admiraliteiten van de geal
lieerden gelooven dat vele Duitsche on
derzeeërs in reparatie waren toen de oor
log uitbrak, zoodat Zijl de havens niet
meer konden verlaten. De Duitsche on
derzeeërs worden niet zoo gevaarlijk ge
acht als die uit den o0rlog 1914—1918,
omdat de kruisradius kleiner is. De Fran
sche en Britsche Admiraliteiten laten bo
vendien zoeken naar de geheimle bunker-
plaatsen aan afgelegen kusten of naar
de tankschepen, die de onderzeeërs in
volle zee van nieuwe brandstof voorzien.
Aan 't Oostfront blijven de Duitschers
oprukken, al is hun tempo. vertraagd en
is de regen als bondgenoot komen op
zetten om de wegen voor de gemoton
riseerde eenheden onberijdbaar te maken.
G d y n i a, de Poolsehe haven aan de
Oostzee is inmiddels ook in Duitsche
handen gevallen. Dinsdagavond had het
Poolsche garnizoen zich teruggetrokken
en den anderen morgen begonnen dei
Duitsche troepen hun opmarsch uit Zop-
pot. De burgemeester, die als regeerings-
c'omlmissaris optrad, droeg die stad aan
den Duïtschen bevelhebber over.
De Duitsch-Poolsche oorlog heeft een
redelijke oplossing van het Europeesche
vraagstuk in gevaar gebracht, omdat ons
werelddeel opnieuw de kans loopt, dat
straks weer overwinnaars hun wil zullen
opleggen aan overwonnenen. Een ding
staat vast. komt er niet spoedig tegen
de algenneene verwachting in een vrede
tot stand, dan zal dieze oorlog groote
veranderingen brengen.
Wint het Derde Rijk, dan zullen de
Westersche democratiën, Engeland en
Frankrijk, met hun aandang een geduchte
knak krijgen. De wereldkaart zal er dan
heel anders komen uit te zien.
Leggen daarentegen Duitschland en
(toekomstige) bondgenooten het loodje,
dan zullen groote veranderingen evenmin
uitblijven. De Polen hebben te voreni
aangekondigd Oost-Pruisen, Danzig, Pom-
meren en Silezië te zullen nemen. Een
tweede vredestractaat zal het Duitsche
volk onder den duim trachten te houden.
Behalen de Westersche mogendheden de
overwinning na een oorlog van langen
duur, dan zal hun uitputting zóó groot
Zijn, dat de Aziatische volken hun kans
krij'ge;. om de blanken uit het Oosterj
te verdrijven.
Waarschijlnlijk zijn we dan gekomen in
een periode, waarvan het verre nage
slacht zal getuigen, dat zijl het aanschijn
der wereld wijzigde. De schepping van
nieuwe krachtsverhoudingen is in vollen
Opening zitting der
Staten-Generaal
Prinses Juliana en Prins Bernhard
zullen de Koningin vergezellen
De Koningin zal als gewoonlijk de
vereenigde zitting der Staten-Generaal op
Dinsdag 19 September openen. Prinses
Juliana en Prins Bernhard zullen. H.M.
bijt deze plechtigheid vergezellen.
Wiji ïnlogen in dit verband opmerken
dat het de eerste m|aal is, dat Prins
Bernhard de opening vain de Staten-Ge
neraal bijiw'oont.
De Tweede Ka|m)er koimit Dinsdagmid
dag om kwart over drie bijeen.
Aan de orde zijn dan de aanbieding
van de rijksbegrooting volor 1940 en het
oprn'aken vari de nominatie voor foet voor
zitterschap.
DUDLEY POUND,
de chef van de Engelsche vloot,
werd 29 Aug. 1877 als zoon van een,
Engelschen vader en een Amerikaansohe
moeder geboren. Na Zijn opleiding op
het schools chip „Brittannia" kwam hij.
bijl d© marine. Eenige maanden na het
uitbreken van den Wereldoorlog werd
bijl van fregatkapitein bevorderd tot ka
pitein-ter-zee en als assistent toegevoegd
aan den eersten Zeelord. Na verschillen
de functies te hebben bekleed, kwam hij.
in 1931 bijl den staf van de admiraliteit.
In Maart 1932 volgde Zijln promotie tot
tweeden zeelord en chef der personeels-
afdeeling van den Vlootstaf. In 1933 werd
hij in d©n adelstand verheven en bevor
derd tot admiraal. Vervolgens was hij
o.m. chief van den staf van den com
mandant der Middellandsche Zeevloot,
lord van de admiraliteit, en comman
dant van de Middellandsche Zeevloot.
Mei 1938 volgde hij! Sir Roger Back
house op als eerste zeelord.
DE BESTE WAPENBROEDER
VAN POLEN
Generaal «modder»
Alle militaire Wfaememlers zijln het er
over eens, dat het beste nieuws ,uit
Polen is dat het slechte weer zijn in
trede heeft gedaan. De slechte wegen
in Polen 'mloetan reeds ernstig zijn be
schadigd door het zware verkeer van
motorrijtuigen, zoowel op wielen als met
rupsbanden. Indien de regen aanhoudt,
dan zou het mbgelijk Zijn, dat het geme
chaniseerde overwicht van de Duitsche
legers een nadeel zal worden- In het
verlangen een snel succes te hebben,
hebben de Duitsche troepen hum ver
bindingslinies gevaarlijk lang uitgerekt
Het heroveren van Lodz' is miet alleen
een aanmoediging van Polen, doch is pok
een directe bedreiging van den rech
terflank van den Duitschen aanval op
Warschau uit het Westen.
Aan de andere zijde geeft de Duitsche
opmarsch in het Zuiden tegen Lwow aan
leiding tot bezorgdheid. Tot .nu toe heb
ben alleen vliegende detachemlenten die
stad 'bereikt, gelijk aan die, welke -de
voorsteden van Warschaü zijn binnenge
rukt mlet ernstige gevolgen voor zich
zelve.
Het is duidelijk, dat de Dpitschers al
hun strijdmiddelen im de tucht en te
land hebben ingezet.
De val van Lwow zou1 beteekenen, dat
een rijk korenland en olievelden in Duit
sche handen zouden vallen en dat Polen
afgesneden zou worden van alle neu
trale landen, behalve de onbekende groot
heid Rusland.
De hulp van generaal tmiodder" kojmt
juist op tijd. Militaire deskundigen Zijn
van imteening, dat Duitschland 11 van de
70 divisies, welke oorspronkelijk aan den
visies, wejke oorspronkelijk aan den
aanval van Polen hebben deelgenomen,
naar het Westelijk front Zijn overge
bracht- Wanneer men de dertig divisies
van Polen hiertegenover stelt, dan ziet
rn'en, dat puitschland ver is van het
overwicht van drie op een, dat nood
zakelijk wordt geacht voor een suetoes-
vollen aanval.
KERKNIEUWS
STAVENISSE. Ned. Herv. Kerk. 10.30
en 7 ure, ds. Batelaan.
Oud-Ger. Geml Driemaal leeskerk.
Geref. Kerk.
OOSTERLAND. Zondag 17 Sept. 10.30
uur leesdiemst en 3 uur ds. Unger van
Bruinisse (w.t.)
Wijziging Vestigingswet
op het Kleinbedrijf
Aangepast aan den tijd
Nu wegens de tegenwoordige buiten
gewone omstandigheden talrijke io©der-
nemjers en beheerders van inrichtingen,
waarin een tak van detailhandel, ami-
bacüit of kleine nijverheid wordt uitge
oefend, ten aanzien waarvan de Ves
tigingswet Kleinbedrijf 1937 toepassing
vindt, in werkel ijken militairen dienst
Zijn geroepen, is gebleken, dat zich ter
zake van de vervanging van de betrok
kenen mloeilijkheden voordoen, piimi. in
verband imlet den wattelijken eisch, dat
slechts personen, die aan de gestelde
vestigingseischen voldoen, daarvloor in
aanmerking kolmfen. Verder ztou vasthou
den aan dergelijke vestigingseisichen bijl
voortzetting van het bedrijf ingeval van
heropening van zaken, welke gesloten 1
Zijn in verband mlet opkolmtst in werke-
lij'ken dienst van den ohdememfer, op
groote bezwaren stuiten.
Teneinde deze lipoeilijkjbeden te onder
vangen en tevens een behoorlijke na
leving van de wettelijke Voorschriften te
verzekeren, heeft de Minister van Eldo-
ooimische Zaken gemeend, de totstand
koming van een algemieene voorziening
vcpr gevallen als deze te m|oieten 'be
vorderen, welke is nedergpiegd in een
nieuWi in de Vestigingswet Kleinbedrijf
op te nemen artikel.
De voorgestelde regeling kfo|nut hierop
neer, dat dien ondernemers, diie zelf of
wier beheerders in bet eerstbedoelde ge
val verkeeren, een bijzondere vergunning
zal Worden verleend, welke hun toestaat,
een Waarnemend beheerder in dienst te
nemen, die niet aan de vastgestelde vCs-
tigipgseischen behoeft te voldioen. Een
Waarnemend beheerder zial evenwei niet
langer dan tot het tijdstip van terug
keer tot den nonmlalen tjoestamd als zoo
danig werkzaam kunnen blijven.
Op gelijke wijze zal den ondernemier,
die zijn zaak' heeft moeten sluiten in
verband met Zijn opkplmst in werkel ijken
dienst, worden vergund' die dioior hem .ge
staakte bedrijfsuitoefening na terugkeer
uit Werkelijketi dienst^ te herva;tten.
DARLAN,
admiraal aan de Fransche vloot
werd1 op 7 Aug. 1881 te Nérac in 'heit
departement Lot-et-Garonne geboren. In
1899 nam hij dienst bij de marine; hiji
doorliep de krijgsscholen, behaalde de
dipoma's van officier voor de scheeps-
artillerie en werd toegelaten tot den
dienst biji 'den Generalen Staf. In den
Wereldoorlog stond hij' aan het front
aan het hoofd van een detachement ma
riniers. Na den oorlog vervulde hij ach
tereenvolgens de functies van chef van
(den staf der vlo.otdivisie in het Verre
Oosten commandant der zeevaartschool
en stafchef van de 2e divisie linie-sche
pen. Na zijn promotie tot kapitein-ter-
zee belastte hij zich wederom met het
commando van een marineschool. Ver
volgons werd hij. bevorderd tot schout
bij-nacht en daarna tot vice-admiraal bij'
het 2de linie-eskader.
In Januari 1937 volgde hij' vioe-admi-
raal Durant-Viel op als chef van den
generalen staf der marine.
Tegelijkertijd1 met de benoemingen van
de opperbevelhebbers van weer- en
luchtmacht Gamelin en Vuillemin tot
maarschalk in Juni van dit jaar werd
Darlan bevorderd tot admiraal.
ERICH RAEDER,
groot admiraal van de Duitsche vloot,
werd1 op 24 April 1876 te Wandsbech;
geboren. Na bet gymnasium te Grimberg
te hebben doorloopen, trad hij: 0p 18-
jarigen leeftijd in dienst van de Keizer
lijke Marine, waar hij snel promotie
maakte. Achtereenvolgens werd hij: lui
tenant-ter-zee en kapitein-luitenant, in
1906 volgde Zij|n benoeming aan het de
partement van marine.
Na als officier bijl den staf van den
bevelhebber der verkenningsschepen den
wereldoorlog te hebben meegemaakt, was
hij van 1918-'20 chef van de centrale af-
deeling van het departement van marine.
Na verschillende promoties volgde in
April 1936 in zijn hoedanigheid van opper
bevelhebber der oorlogsmarine zijn be
noeming tot „General-admiral".
Toen op 4 Februari van het vorigs
jaar Rijkskanselier Hitier zijn geheimen
kabinetsraad1 in het leven riep, kreeg
Raeder als opperbevelhebber der ooflogs-
marine in dit lichaam zitting met den
rang van minister.
Raeders jongste promotie geschiedde in
April van hel jaar, toen Adolf Hitler
hem ter gelegenheid van de tewaterla
ting van het slagschip „Tirpitz" als er
kenning van zijln verdiensten voor den
opbouw van de vloot tot groot-admiraal
benoemde.
De Fransche aanval op den
Westwal wordt steeds heviger
Generaal „modder" Polen's
beste wapenbroeder geacht
De Vestigingswet op het Klein
bedrijf wordt gewijzigd
Trammen en bussen kunnen ver
lofgangers vervoeren
Soepelertoepassing der Pachtwet
voor gemobiliseerden gevraagd
Enkele plaatselijke regenbuien
De kolenvoorraden in ons land
De Minister van Economische Zaken
deelt imiede, dat de directeur van het
Rijk'skolen'burea,U; aan alle hem.' bekende
verbruikers met een jaarverbruik van
meer dan 500 ton aan vlaste brandstoffen
of een daarmede gelijk te stellen hoe
veelheid fabrieksturf, een vragenlijst ter
invulling heeft doen. toekomen, teneinde
een juist overzicht te verkrijgen van "de
aanwezige voorraden van, alsmede van
de behoeften aan vaste brandstoffen hier
te lande.
Voor zioover hiervoor in aanmerking
komende verbruikers een dergelijke vra
genlijst tot op heden niet mochten ont
vangen, wordt hun in h,un eigen be
lang aangeraden hiervan ten spoedigste
bericht t© geven aan het Rijkskolenbu-
reau, Camegielaan 12 te 's Gravenhage.
Het periodieke verlof voor
de militairen
De regeeringspersdienst meldt:
De minister van defensie verzoekt de
directies van de onderscheiden tramWeg-
maatschappijen alsmede de ondernemers
van autobus- en bootdiensten, militairen
die aanvangende 16 September a.s. met
periodiek verlof vertrekken, voor rijks
rekening te vervoeren, zoowel voor de
heen- als voor de terugreis. Aan voor
noemde militairen wordt voorjoopig een
eenvoudige verlofpas verstrekt, welke ge-
teekend moet zijn door den' compagnies-,
batterij-, eskadrons-, detachements- of
overeenkomstigen eoimimaodant. Verzocht
wordt tegen afgifte van dezën verlofpas
een plaatsbewijs voor den heen- en te
rugrit (vaart) met een geldigheidsduur
van meer dan één_ dag te willen ver
strekken. Verrekening geschiedt door het
departement van defensie.
Wellicht ten overvloede vestigt de mi
nister van defensie er de aandacht van
compagnies-, batterij-, eskadrons-, de
tachements- en overeenkomstige cowman- 1
danten op, dat aan d© m'et verlof ver
trekkende militairen een afzonderlijke
verlofpas moet worden verstrekt voor
elk t© bezigen vervoermiddel geldig, zoo
wel voor de heen- als voor de terugreis.
atrlietlalzlccij
Zaterdag weer fijne
Vleeschbroodjes
en Croquetten
Pariser Soezen
Gevulde Heeren
Koekjes
VERREN1EUWSTRAAT ZIERIKZEE
Hoog- en laagwater te Zierikzee
Hoogwater: Laagwater:
16 Sept. 4,33 16,45 9,35 22,14
Zon op: Zon onder:
16 Sept. 5,35 18,13
Maan op: Maan onder:
16 Sept. 9,33 19,29
Predikbeurten te Zierikzee
Zondag 17 September.
Ned. Herv. Kerk.
Nieuwe Kerk. 10 ure, de. Reddingius.
Kleine Kerk. 10 ure, ds. Valetoh.
Luth. Kerk.
Geen dienst.
Gerei. Kerk.
10.30 en 6.30 ure, ds. A. A. Oosten
brink te Wissekerke.
Chr. Geref. Kerk.
9.30, d3. Hoogendoorn, 2 Leesdienst en
6 ure, ds. Hoogendoorn (o. t.)
Leger des Heils (Poststraat)
10 kapt. F. G. Kremer, 3.30 Openluoht-
werk 't Groentje, 7 OpenI.werk 't Luitje
en 8 ure, kapt. F. G. Kremer.
Gerei. Gem. (St.-Domusstraat)
9.30, 2 en 6 ure, Leeskerk (oude tijd)
Oud-Gerei. Gem.
9.30, 2 en 6 ure, Leeskerk (oude tijd)
Uitstel van ontslag aan
dienstplichtigen
Donderdag is afgekondigd, Staatsblad
no. 589a, houdend© een Kjoin. besluit van
14 September, Waarbij, uit overweging,
dat de international© politieke toestand'
het wenschelijk imlaakt, de sterkte van
de land- en zeetmiadht voorshands niet
belangrijk te verminderen, is bepaald,
dat het ontslag van de dienstplichtigen,
die krachtens art. 43 eerste lid der
Dienstplichtwet, imlet ingang van 1 Oct,
1939 uit den dienst zonden w(ordien ont
slagen, tot nader order wjojrdt uitgesteldu
