ZIERIKZEESCHE
KIEUWSBODE
OPOEN
ZIERIKZEESCHE COURANT
DE INTERNATIONALE TOESTAND
Da Kern
VRIJDAG 8 SEPTEMBER 1939
ABONNEMENT:
^rijs p. 3 taiaanden 11.50, buiten Zierikzee fl.80
Voor het buitenland p. jaar f10. Afzonderlijke
nummers vijf cent. Verschijnt dagelijks.
•Tel. No. 32. Giro 137677
179T - Ï880
Directeur A. J. DE LOOZE Uitgever-Redacteur: M. J. KOSTEN
Uitgave N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE ZIERIKZEB
96STE JAARGANG No. 14131
ADVERTENTIEN:
van 1—4 regels 80 cent, van 4 regels eni
daarboven 20 cent p. regel. Reclames 40 cent
p. regel. Bij contract belangrijke korting
Inzending op den dag van uitgave vóór 10 uur
ONDER DEN SCHIJNWERPER
blijve eerst even den stralenbundel i
van de politieke Juipiterlampen gericht
op Italië, dat in het huidige oonflicit
voorlioopig neutraal blijft. Een bewijs
daarvoor ziou tallen mogen zien dat er
voor het eerst, na langen duur, weer
steenkolen uit Engelamd in de Italiaamsche
havens worden aangevoerd, wet Enge-
land zeker niet zou doen wanneer het
verwachtte dat dit zwarte go.ud later
in Duitschland Zou belanden. Een ander
bewijs van een welwillende houding., is
het herstel van het treinverkeer taijet den-
Simplon-Express naar Zuid-Europa, Vla
Italië.
Da am a ast rijzen er stelmirnen, die mee-
nen, dat de Duce het voornemen zou
koesteren, om!, zoodra Polen door de
Duitschers is veroverd, of de door hen
te voren vastgestelde doelen, heeft be
reikt, het initiatief te nemen voor b'e-
sprekingen en al»s' bemiddelaar tusschen 1
Duitschland en de groote mogendheden
in West-Europa op te treden.
Hieruit Zou kunnen worden gedistil
leerd, dat de neutraliteit van Italië* als
as-genoot van Duitschland, tmloet dienen
niet alleen als reservepost op de politieke
balans, maar ook iom nog niet alle brug
gen naar West-Euro pa af te breken. Dit
verklaart wellicht de Welwillende hou
ding, die Duitschland oiok nu nog jegens
Frankrijk aanneemt, in de hoop blijkbaar
dat de Franschen op deze wijze imteer
te neigen naar een eventueel© schikking
in den hier boven geschetste geest.
Engeland beschouwt Imlen in Duitschland
en niet ten onrechte, als den voomaaml-
sten tegenstander, hoewel men zich
tegenover Londen eenige matiging op
legt, als onderdeel van het politieke spel,
olm! met zooi weinig mogelijk offers, het
gestelde doel, Silezië, Danzig en den Gor-
ridor, te kunnen bereiken. Natuurlijk is
men aan de Thames van dit alles op de
hoogte en 't Ls bij de thans heersdhende
stemming in Engeland wel zoo1 goed als
uitgesloten, dat deze politieke proefbal
lon de hoiogere regionen milder en vre
delievender zou stemmen.
Intusschen is in bet kader dezer poli
tiek, een krachtig optreden in Polen
het middel, waarmee Duitschland langs
dien weg zijn doel tracht te bereiken.
De legers zijin van de drie 'Zijden, waar
Duitsche of de dopr Duitschland ^be
schermde" landen (Slowakije) aan Polen
grenzen, opgerukt. Zijl hebben Opper-Si-
lezië reeds veroverd, zijn Krakau binnen
gerukt en bedreigen Lodz, terwijl Zij
uit het Noorden (uit Oost-Pruisen) in
de richting Warschau m'archeeren, uit
welke stad de regeering reeds is uitge
weken. Ook de Corridor is afgesneden.
De komende dagen kunnen beslissend
zijn, niet alleen voor P|0(lens lot, maar
ook voor het beele verloop van den oor-
tussehen Duitschland en het Wiesten.
De onzekerheid ten aanzien van de
resultaten der politiek van de ,,spil"
hangt niet alleen af van haar eigen suc
cessen. Even onzeker is het, hoe de icxve-
rige wereld zich jegens Engeland en
Frankrijk zal gedragen. Vooral de positie
van het Britsche wereldrijk is in dit
opzicht 'beslissend.
De zwakke plekken zijn: Ierland,
Z u i d - A f r i k a en I n d i De Iersche
houding stond van te voren vast en het
heeft dan ook niemand verwonderd, dat
De Valera heeft verklaard, dat zijn land
neutraal zou blijven. Natuurlijk blijft het
moreele effect bestaan. Belangrijker ech
ter was de houding van Zuid-Afrika,
omdat hier inderdaad een beslissing in
de eene, voor Engeland gunstige, als
in de andere, voor Engeland ongunstige
richting kon vallen. Twee elementen werk
ten in dit Dominion ten nadeele van
een meedoen met het overige Empire
tegen Duitschland. Ten eerste het natio
nale deel der Afrikaansch-sprekenden,
aangevoerd door Malan.
Ten tweede het belang der Wol-
boeren, die zich in een oorlog met
Duitschland van een hunner beste afne
mers zouden beroofd zien. Die twee fac
toren samen leidden er toe, dat iook (onder
de Afrikaanders buiten de partijl van
Malan, dus bijl degenen, die Hertzog, den
premier, steunden, velen voor neutrali
teit gewonnen werden. Ook de premier
zelf besloot tot deze politiek. Daarentegen
deed een ander deel van Hertzogs Boe
renpartij', geleid door Smuts, mee met
het Engelsche element in Zuid-Afrika:
zjji bepleitten meedoen met het modder
land. De beslissing, 5 September geval
len ten gunste dezer laatste politiek,
is voor het Britsche Rjjk als geheel en
voor zijn prestige in de wereld van
Engelsche troepen en vliegtuigen in Frankrijk
Poolsch generaal door Duitschers
gevangen genomen
De eerste Engelsche .troepen zijn gis
teren in Frankrijk ontscheept om samen
te werken met het Fransdie leger. Er
bevindt - zich -reeds een gro-ot aantal Brit
sche"'vliegtuigen op Franschen bodem.
De militaire medewerkers van de Pa-
rijsche bladen geven uitleg aan den -term
„plaatselijke vorderingen" in het Fran-
sche, communiqué van gisteren.
De M a g i n o-1-1 in ie volgt niet precies
de Fransche grens, zooals d* Sieg
fried 1 i n i e niet geheel langs de Duit
sche grens loopt. Tusschen de twee li
nies bestaat een vrije zone.
De Franschen zijn op verschillende pun
ten Duitschland binnengedrongen, teneinde
de Fransche linie gunstiger vorm te ge
ven voor latere operaties. Tenslotte wer
dén eenige „zakken" van mitrailleuses
gezuiverd en bezet. Deze vordering 'zou
zijta bereikt langs de linie van Rijin tot
Moezel met meer of minder succes al
naar gelang de meer of minder krach
tige vijandelijke positie.
De luchtaanval op Wilhelmshafen
had den Duitschers volkomen verrast,
deelt heit Britsche ministerie van voor
lichting mede iin haar verslag over het
eerste actieve optreden der Engelsche
luchtstrijdkrachten.
Er viel -een zWare regen en het zicht
was slecht. De navigatie van het eskader
was zuiver en. toen de toestellen de
vlootbases naderden vlogen zij laag, om
er zeker van te zijn, dat zij! hun doelen
zouden treffen. De eerste aanval werd'
uitgevoerd in den loop van den avond
op 'n vestzakslagschip, dan enkele kilo -
meters iten Oosten van de reede van
Schilling lag.
De bommenwerpers doken boven het
schip en rechtstreeksche treffers met
zware bommen werden gemaakt. De vol
gende vliegtuigen vlogen zoo laag, dat
de aangerichte schade kon wprdein waar
genomen. De marineschepen en de kust-
batterijen onderhielden een hevig vuur
en onze bommenwerpers werden aange
vallen door Duitsche gevech'tstoiestelllen.
Desondanks werd de aanval voortgezet.
Onze vliegtuigen spoorden een tweede
schip op in Brunsbüttel en gingen tot
den aanval o-ver. De piloten en beman
ningen keerden in goede conditie naar
hun bases terug.
De strijd in Polen
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt, dat
de Po.olsche generaal Gosiorowski, com
mandant van de zevende divisie, in D u i ,t-
sche gevangenschap is geraakt.
Generaal Gosiorowski is tot lg36 chef
van den generalen staf onder maarschalk
Pilsoedski geweest. Hij was een der oud
ste medewerkers van den maarschalk'.
Het D.N.B. deelt verder mede, dat vol
gens berichten van het opperbevel de
buit der Duitschers in Polen bedroeg:
126 stukken geschut, vele vecht- en pant
serwagens en een aantal mitrailleurs, ge
weren en pantserafweerkanonnem. dat
voiorloiopig nog niet bij; benadering kan
worden geschat.
Het aantal krijgsgevangenen bedraagt
25.000. Donderdagmiddag hebben de Duit
sche luchtstrijdkrachten de bruggen over
de Weichsel ten zuiden van Warschau
vernield. Het terugtrekken van het ver-
slagen Poolsche leger is hierdoor aan
zienlijk bemoeilijkt.
De Wesfcerplatte is, na taaie verdedi
ging door de Fobische bezetting en na
zware beschieting do,or het Duitsche op
leidingsschip „Schleswig-Holstein", in Duit
sche handen overgegaan.
Geen groote vlootoperatles
Uit Londen wordt medegedeeld, dat er
geen groote vloiotoperaties te melden val
len. De aanvallen pp Duitsche duikboioi-
ten worden voortgezet. In ten minste
ééfn geval schijnt succes waarschijnlijk.
Duitsche duikboptaanvallen op koop
vaardijschepen worden op verscheidene
plaatsen ondernomen en de verliezen, die
gemeld Zijn omvatten de Bosnia, tailetende
2401 ton en de Royal Scepter, metende
4853 ton. De Gorinthic is aangevallen,
doch niet beschadigd en heeft haar haven
kunnen bereiken. Gemeld wordt, dat 27
Duitsche koopvaardijschepen, in totaal
119,000 ton metende, de wijk hebben ge
nomen in de Spaansehe haven Vigo.
De Duitsche mailschepen Ridkmers en-
Munsterland hebben te Kobe (Japan) de
wijk genomen.
De Deensche visschersboot Diskjoi is in
Skagen aangekomen met de (miededee-
ling, dat in het uiterste Noorden va|n
Denemarken een tweede Deensche vis-
sehersboot, de Niordstrand, in de lucht
gevlogen is in het mijnenveld bij Esbjerg,
De vier opvarenden kwamen om het leven
Tsjechisch legioenen gevormd
De Tsjechoslowaaksche legatie in Pa
rijs heeft een oproep gericht tot alle in
Frankrijk wonende Tsjeebo-Sliowahen, die
hun vaderland getrouw Zijn gebleven,
waarin hun verzocht wordt, zich op 14
September aan te melden bijl den keu-
ringsraad voor de vioirming van een Tsje-
cho-SLowaaksch leger.
De gezant van TsjecJho-Slowakijie te Pa
rijs, Osusky, zegt hierin voorts, dat de
Tsj echo-Slow aken het beste bewijs wil
len brengen van hun troiuw aan Frank
rijk en hun vriendschap voor Engeland
esn Polen, ml. een optreden met de wa
penen in de hand. Hitier meent sterk
te Zijn, aldus Oisusky, omdat zijn land-
genoioten bang vionr hem zijh. Wij, Tsje-
cho-SLowaken, zijn sterk, pmdat wij niets
vreezen.
Het Tsjeehisch-Slowaaksche persagent
schap meldt, dat genaraal Snejdarek, een
vroegere bevelhebber van het Tsjecho-
Slowaaksche leger, zich ter beschikking
van Osusky heeft gesteld.
Da duikbootoorlog tegen handelsschepen
In een door Chamberlain in het Lager
huis afgelegde verklaring gewaagde de
premier van de ontwikkeling van de aan
vallen van Duitsche duikboioten pp En
gelsche schepen.
Het tot zinken brengen van de „Athe-
nia" met Zijn tooneelen van dpod leoi
verschrikking, heeft feitelijk! den oorlog
ingeluid en geen ontkenninige|n) of fanta
sieën van Duitschland Zullen het publiek
overtuigen van Duitschlands onschuld aan
deze misdaad, welke de wereld diep heeft
geschokt en verschrikt.
Behalve op de „Athenia" Zijn er aan
vallen ondernomen pp andere Britsche
schepen door Duitsche duikboot en.
De admiraliteit, zooi vervolgde Cham
berlain, heeft terstond tegenmaatregelen
getroffen. De Britsche torpedojagers en
andere anti-duikbootvaartuigen Zijn zeer
actief en weldra zullen groote versterkin
gen van anti-duikboot- on esqorte-vaar-
tuigen beschikbaar worden. Stappen zijn
spoedig mogelijk een qonvppi-stelsel in
te richten.
Zon op: Zlon onder:
9 Sept. 5,23 18,30
Maan op: Maan onder:
9 Sept. 0,09 15,49
enoPrbe beteekenis. Men kan haar de
eerste slag noemlen, die Engeland indezen
oorlipg gewonnen heeft.
Otailtrent I n d i verneemt men nog niet
veel anders, dan dat de Engelsch gezinde
elem'enten meedoen. De Congrespartiji is
al evenzeer tegen de Duitsche politiek,
zooals wen nu weer uit de publicatie
van Gandhi's brief aan Hitier heeft
kunnen zien.
ROODE ACHTERLICHTJE
op 21 September weer verplicht
Ten aanzien van berijders vajn rijiwieletn,
welke bij donker niet een helder roiotd
achterlicht voeren, wordt een splitsing
gemaakt in twee groepen: a- degenen,
wier achterlicht in volstrekt onvoldoen
den staat verkeert door het ontbreken
van lampje, rood reflectprglas, draden,
dynamo's e.d. tegen dezen dient proces
verbaal te worden opgemaakt; b. degenen
wier achterlicht door niet-|0(nmiddellijk te
constateeren of te verhelpen oorzaken
defect is. Aan hen ware de verplichting
op te leggen zich binnen ©en door de
politie ter plaatse te bepalen termijn
van één of meer dagen te vervoegen
bij de politie (levert zulks door omstan
digheden in bijzondere gevallen te groote
bezwaren op voor overtreder of politie
beambte, dan ware een andere regeling
te treffen), ten einde te kunnen aantoo-
nen, dat het bewuste rijwiel alsdan een
helder rood achterlicht voert, dat dan
uiteraard van een der goedgekeurde soor
ten moet Z ijn. Bij gebreke van dit ver
toon ware tegen den betrokkene even
eens proces-verbaal op te maken.
Wordt overal in den lande lop boven
geschetste wijze opgetreden, dan zal
naar den minister van justitie vertrouwt
het euvel der wielrijders Zonder be
hoorlijk achterlicht spoedig verholpen zijn
hetgeen de verkeersveiligheid ten goede
zal komen.
Ten einde echter te voorkomen, dat
door onbekendheid dier wielrijders met
het komende strengere toezicht in een
oamoiodig groot aantal gevallen moet
worden opgetreden (ik denk hierbij voor
namelijk aan groep a), is het wensche-
lijk, dat door de daarvoor in aanmer
king komende instanties en de wielrij-
dersvereenigingen 't publiek tijdig worde
ingelicht.
In verband daarmede bepaal ik den
datum waarop deze qontrole ingaat pp
21 September a,s.
VERSCHILLENDE BERICHTEN
Vermiste papieren terecht
Zondag 26 Augustus is een Duitsche
emigrante, zooals wij gemeld hebben, haar
papieren kwijt geraaid: 'tijdens de reis
van Berlijn naar Rotterdam. Zij; kwam1
met deze papieren over de grens, maar
toen zij in Utrecht den trein naar Rot
terdam had genomen, ontdekte zij, dat
zij' haar pas met visa voor Engeland
en Australië verloren was. De vrouwi
werd in het politiebureau .aldaar vastge
houden, terwijl een onderzoek naar haar
tasch, waarin de papieren zaten, werd
gedaan. Gisteren is de tasch gevonden
in het depot van de verloren voorwer
pen in het station te Utrecht. De pa
pieren zaten er nog in. De emigrante
zal nu waarschijnlijk binnenkort met een
Nederlandsch schip naar Australië ver
trekken.
Duitsche schepelingen gered
Het stoomschip Bilderdijk van de Hol
land Amerikalijn heeft 35 man gered vah
een ten Westen van het Kanaal getorpe
deerd Engelsch stoomschip ,,Pukkastan".
Het Engelsche stoomschip was op reis
van "Kaapstad naar Rotterdam. Het was
op 27 Augustus van Dakar vertrokken.
De Pukkastan was eigendom van de ree-
derij Common Birpthers Ltd. te New
Castle; het schip was in 1929 gebouwd.
Het meet 5809 bruto ton en 3503 netto ton
Het stoomschip Bilderdijk is pp weg
van New York n,aar Rotterdam- Dit schip
is op 27 Aug. vain New York vertrokken.
Vreemde vliegtuigen boven ons land
Om tien over negen is gisteravond bor
ven Schiermonnikoiotg een onbekend vlieg
tuig waargenomen, dat zich in Oostelijke
richting begaf en over de geheele lengte
van het eiland vloog. Even later werd 'het
toestel op 200 meter hoogte bbven Rot
tum waargenomen.
Om ruim half 10 zijn twee onbekende
vliegtuigen waargenomen boven Soester-
berg. Zij ontstaken de lichten en doofden
deze daarna weer. De hoogte was van
700—1000 meter boven het vliegveld. Zijl
maakten een cirkelende beweging.
Te Deventer werd om 21,51 uur motor
geronk geboord van een onbekend aantal
vliegtuigen, gaande in NO-richting.
Om 22,07 uur is te Delft eveneens
een onbekend vliegtuig waargenomen.
LUCHTVAART
A. Plasman vijftig jaar
De heer A. Plesman, Directeur der
KLM, is Donderdag vijftig jaar geworden.
Namens den PTT-dienst heeft de Di
recteur-Generaal Ir. Dr. M. H. Dammia
dhr. Plesman een zilveren legpenning met
inscriptie aangeboden.
Op! verzoek van den heer Plesman
is elk huldebetoon achterwege gebleven.
Niettemin had hij dezen dag talrijke ge-
lukwenschen in ontvangst te nemen.
Hoog- eD laagwater te Zierikzep
Hoogwater: Laagwater:
9 Sept. 10,04 22,53 3,20 16,12
Italië als reservepost op de balans
der Poolsch-Duitsche strijd
De eerste Engelsche troepen
gisteren in Frankrijk ontscheept
Duitsche duikbooten opereeren
in de West-Indische wateren
Het roode achterlichtje op 21
September a.s. weer verplicht
Aanbieding van granen tegen
vastgestelde regeeringsprijzen
Droog, warm weer
(j^Jcmketlal
C J.
JccLJ
J. VERTON
Vanille glacé's
Vanille sprits
Zandkoekjes
Weespermoppen
Wellingtons
Gevulde heeren
Vleeschbroodjes
Croquetten
VERRENIEUWSTRAAT ZIERIKZEE
Barometerstand van hedenmiddag 2 ,uur;
Predikbeurten te Zierikzee
Zondag 10 September.
Ned. Herv. Kerk.
Nieuwe Kerk. 10 ure, de. Valeton.
Kleine Kerk. 10 ure, ds. Pijnaoker
Hordijk.
Luth. Kerk.
10 ure, de. de Jongh van Amersfoort.
Gerei. Kerk.
10.30 en 6.30 ure, ds. Vogel van Ouder
kerk aan den IJssel.
Ohr. Geref. Kerk.
9.30, ds. Hoogendoorn, 2 Leesdienst en
6 ure, ds. Hoogendoorn (o. t.)
Leger des Heils (Poststraat)
10 kapt. F. G. Kremer, 3.30 Openluoht-
werk 't Groentje, 7 Openl.werk 't Luitje
en 8 ure, kapt. F. G. Kremer.
Gerei. Gem. (St.-Domuestraat)
9.30, 2 en 6 ure, Leeskerk (oude tijd)
Oud-Gerei. Gem.
9.30, 2 en 6 ure, Leeskerk (oude tijd)
D© secretaris van Roosevelt, S|tephan
Early, heeft verklaard dat de president
geen plannen heeft voor een tersit|o!nd
te houden speciale zitting van, het con
gres. Intusschen heeft Roosevellt
machtiging gegeven tbt voortzetting van
de gewone handelscredieten en verplich
tingen op korten, fier mijn aan de oorlog
voerende landen,. De neutraliteitswet ver
biedt leeningen, maar zondert dergelijke
credieten en verplichtingen uiilt, wan
neer de president zulks wenjscht,
