Z1ERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
Engeland en Frankrijk keeren zich
tegen het Derde Rijk
De Kern
MAANDAG 4 SEPTEMBER 1939
ABONNEMENT
Prijs p. 3 "maanden f 1.50, buiten Zierikzee f 1.80
Voor het buitenland p. jaar f10. Afzonderlijke
nummers vijf cent. Verschijnt dagelijks.
Tel. No. 32. Giro 137677
OPGENOI
ZIERIKZEËSCKT COURANT
1797" 1389
Directeur A. J. DE LOOZE Uitgever-Redacteur: M. J. KOSTEN
Uitgave N.V. Z1ERIKZEESCHE NIEUWSBODE - ZIERIKZEE
96STE JAARGANG No. 14127
ADVERTENTIEN
van 1—4 regels 80 cent, van 4 regels eini
daarboven 20 cent p. regel. Reclames 40 cent
p. regeL Bij contract belangrijke korting
Inzending qp den dag van uitgave uóör 10 uur
ONDER DEN SCHIJNWERPER
staat in den lichtkring het
beeld van Mars, die de match mlet Pax
won en den vrede schaakmat zette, met
al de rampzalige gevolgen van dien.
Het geweld heeft het van de rede ge
wonnen. Wat al gedurende gentiimeln tijd
dagelijks dreigde, is ruwe werkelijkheid,
geworden. Vorig jaar, in dezelfde maand,
als thans, toen de Engelsche premier
te Londen uit Duitschland per vliegtuig,
terugkeerde, sprak hij de befaamde
woorden: „tt 's all right this time".
De wereld herademde na eenige weken
van spanning; de kalmte keerde terug.
Echter voor niet lang. In April ging het
weer mis, in midden-Europa. Nadat Su-
detenland, dat de twistappel scheen, naar
het Derde Rijk terugkeerde, volgde on
vrijwillig, het rijk van Massarijk, Tsje
chië, Het grootste deel van Europa was
verontwaardigd door deze niéuwe on
verwachte zet op het politieke schaak
bord. Toen werd de pion Danzig maar
voren geschoven, onmiddellijk gevofgd
door de Corridor, die den vrede kwa-'
men bedreigen. Weer keerde de span-'
ning terug; heviger en intensiever dan
in de Septembermaand van heit vorig
jaar. De „Nerven Krieg" werd met fel
heid gevoerd, totdat de zwakste schakel'
in den keten van, hoopi en verwachting'
het begaf en de geesel van den krijg
wederom over Europa wordt geheven,
nadat alle pogingen om den vrede te
rediden en te bewaren als het kostelijkste:
goed voor de menschheid hadden ge
faald.
Het wreede politieke spel met de vol-
ken heeft een einde gentfmem. Thans
is het woord aan het geweld, dat met'
geweld zal worden gekeerd. Polen is
aangevallen omdat het zoogenaamd niet
naar rede luisteren wilde en aan de
vriendelijke uitnoodiging om eens te
komen praten, hoe men zich voorstelde,
volgens het bekende recept te Praag
en Weenen toegepast, het land te am-
•puteeren, geen gehoor gaf. Deze wei-'
gering was het sein tot dén aanvial
op Polen, waaraan Duitschland niet den
oorloig heeft verklaard, vólgens Berlijn-
sche politieke kringen en dat den toe
stand niet beschouwt als oorlogstoestand.
Misschien een kalm partijtje voetbal of,
wat ruwer rugby? Deze opvatting van
den aanval met boTnbnienwérpers op Pool-
sche steden, moest wellicht dienen o'ni
den strijd te localiseeren. Dat is niet'
mogelijk gebleken. Engeland en Fraiakrijk'
zullen hun verplichtingen, met Polen na
komen en den handschoen oprapen.
Mussolini heeft aan het einde der week
nog een, zij het dan vergeefsche por'
ging* gedaan den vrede te bewaren door
een conferentie voor te stellen* waarbij
Duitschland, Engeland, Frankrijk, Italië
en Polen zouden kunnen beraadslagen,
hoe het politieke kluwen te ontwarren.
Dat heeft Engeland niet gedaan elD' Frank
rijk heeft evenmin den voet in. de klemi
ge^et Engeland beloofde de besprekin
gen te aanvaarden, wanneer aiain zijn
eisch aan Duitschland werd voldaan,
wanneer Danzig weer Vrije Stad iwierd
en Poolsch-Duitsche overeenkomst inter
nationaal zou worden gegarandeerd.
Daarop heeft Duitschland geen ant
woord gegeven, want daarvoor w'as het
reeds te ver gegaan. Toen heeft Hen
derson Zondagmorgen aan. volni Ribben-
trop een limiet moeten stellen. Op het
vastgestelde ,uur werd geen bescheid ge
geven, waarna Engeland verklaarde, diait
het zich van H ,uur met Duitschland
in staat van Oorlog bevond. Frankrijks
gezant, Coulondre, ondernam eenzelfde
stap, met even weinig resultaait, waarop
Frankrijk zich van Zondagavond 5 ,uur
met het Derde Rijk in staat van oor
log beschoiuwt.
Drie groote Europeesche volken staan
zWaar bewapend tegenover elkaar. Men
huivert bij cfe gedachte als de oorlog
straks uitbreekt of nu al, 'terwijl deze
regels geschreven worden, begonndni is.
Door een zee van ellende zullen de
volken moeten waden. Met als einde?
Een braak liggend terrein voor het oom-
muinismle? Een Groot-Duitschland, dat op
het vasteland den scepter zwaait? Of
maar neen, voorspellen is gevaarlijk!
De Engelsche koning heeft zich gister
avond per radio, tot rijn onderdanen ii)
het Vereenigd Koninkrijk en, i|m de over-
zeesche gebieden gericht, waarin hij ver
klaarde, dat Zoolang mogelijk getracht
is het onheil te voorkomen. Echter te
vergeefs. Engeland werd tot een con
flict gedwongen, uitgedaagd tot den
aanval. En Daiadier, de Fransche pre
mier, heeft in de Kamer van Af'gevaar-
Chamberlain sprak tot het Engelsche volk
Klokslag 11.15 (Britscbe zomertijd) richt-
te Zondag de eerste minister, Chamber
lain, zich tot de Engelsche natie over
alle Engelsche zenders:
„Ik spreek in het kabinetsvertrek in
Downingsreet 10. Hedenmorgen heeft de
Britsche ambassadeur in Berlijh de Duit-
sche regeering een laatste nota overhan
digd, verklarend dat, tpnzij wiji van haar
vóór elf uur vernamen, dat zij bereid
is haar troiepen uit Polen terug te trek
ken, de staat van oorlog tusschen ons
zal bestaan.
Ik moet U thans mededeelen, dat
geen belofte van dien aard' is ontvan
gen en dat bijgevolg dit land in oor
log is met Duitschland.
Gij kunt U voorstellen, welk een bit
tere slag hiet voor mij is, dat heel mijn
lange worsteling om den vrede te red
den gefaald hieeft. Todh kan ik niet ge-
looven, dat er iets meer of iets anders
bestaat, wat ik zou hebben kunnen doen
en dat meer succes zou hebben gehad.
Het zou volstrekt mogelijk geweest zijn
een vreedzame regeling met eere tot
stand ,te brengen tusschen Duitsch
land en Polen, maar "Hitler wilde
zulks niet. Klaarblijkelijk had hij beslo
ten, Polen aan te vallen, wat er ook
gebeurde en ofschoon hij thans zegt,
dat hij redelijke voorstellen naar voren
heeft, gebracht, welke door die Polen
werden verworpen, is dat geen waar
achtige verklaring.
De voorstellen werden nooit getoond
aan de Polen, noch aan ons en ofschoon
zij in de Duitsche radiouitzending van
Donderdagavond uitgezonden werden,
wachtte Hitier niet pp het vernemen
van commentaar op deze voorstellen,
doch gaf hij zijn troepen bevel, den
volgenden morgen de Pooische grens
over te trekken.
Zijn fojptreden toont overtuigend, dat
ier geen kans bestaat om te verwachten,
dat deze man ooit zijn gebruik zal op
geven (Dim geweld toe .te passen, ten-
NEViLLE CHAMBERLAIN
nWy zullen streden tegen het brute
geweldtegen kwade trouw, tegen on
rechtvaardigheid en tegen vervolging.
En ik ben er zeker van, dat het goede
recht in den stryd tegen deze dingen
de overhand zal behouden
einde zijn wil door te zetten. H ij kan
alleen gestuit wo,rden door ge-
weld en wij en Frankrijk gaan van
daag ter nakpming van onze verplich
tingen, hulp verleenen aan Polen, dat.
zoo dapper weerstand biedt aan dezen
gemeenen en niet uitgefokten aanval op
zijn volk.
Alles, zjoo vervolgde Chamberlain, waar
voor ik gewerkt heb, waarop ik ge
hoopt heb en waarin ik geloofd heb
gedurende mijn openbare leven, is in
p;U|in i neen gtesfoijt. Het ©enige dat voor
mij is overgebleven is na te gaan, welk
vermogen ik biezit voor de overwinning
van onze zaak. Ik kan niet zeggen, welke
rol ik wellicht zal mogen spelen, maar
ik vertrouw, dat ik den dag zal mogen
aanschouwen, waarop Hitier vernietigd is
en waarop een bevrijd Europa is her
steld.
De steenkoolvoorziening
gewaarborgd
In ons blad van 27 Augustus hebben
wij reeds gemeld dat de koJenvoorzie-
ning een zeer geruststellend beeld geeft.
Het ANP bericht thanS, dat ten aan
zien van het vervoer van steenkolen kan
worden medegedeeld, dat het wagenpark
van de spoorwegen geheel ten dienste is
gebleven van de Nederlandsche spoor
wegen, daar dit wagentype niet geschikt
is voor militaire doeleinden.
Daar de productie van onze mijnen
vrijwel gelijk is met het binnenlandsCh
verbruik, geeft dit den waarborg voor
den komenden winter, dat alle dan voor
handen voorraden brandstoffen door het
geheele land per spoor kunnen worden
aangevoerd, aldus het persbureau.
digden betoogd: de aanval op Polen
is een nieuwe onderneming van geweld
tegen Engeland «n, Frankrijk. Er is hier
geen Sprake vpn een conflict tusscheini
Duitschland en Polen, doeh vam een
nieuwen stap van Nat. Soc. dictatuur,
tot overheerscbing van Europa en de
wereld. En wat zegt Hitier in een van
zijn drie proclamaties, welke hij gis
teren bekend heeft gemaakt! Engeland
is de zondebok. In Londen, zitten de
onruststokers, evenals vroeger, toen men
ook al pogingen heeft aangewend
Duitschland te omsingelen. Hitier heeft
zooals hij beweert in Oost Europa
den ring laten springen.... met de gevol
gen van dien, konisekwenties welke on
mogelijk te overzien zijn, Waar die niet
anders dan noodlottig kunnen zijlni voior
Europa, dat na een kwart eeuw wederom
tgn oorlog gaat, waarvoor? Tegen het'
Nazi-systeem, dat de wereld overheer-
schen wil. Tegen Engeland en Frankrijk?
Tegen de omsingelingspolitiek van Enge
land, Idat Duitschland omknelt? De ge
schiedenis zal het antwoord geven waar
voor de groiote mogendheden ten strijde
trokkerf.
Wijziging rijtijdenbesluit
De minister Van sociale zaken heeft
bepaald voor alle bestuurders van vracht
auto's in alle gemeenten des rijks, dat
van 3 toft en met 16 September a.s. ont
heffing wordt verleend van het bepaalde
bi} de artikelen 25, 26, 29, 30 en 32 van
het Rijtijdenbesluit, zoiodat: i
le. een werkti}d niet meer dan 14 uren;
2e. de gezamenlijke diuur van de in
één week vallende werktijden en gedeel
ten van werktijden, niet meer dan 72
uren
3e. een diensttijd niet meer dan 16
uren 'mag bedragen;
4e. dat een tusschen twee opeenvol
gende diensttijden gelegen rusttijd ten
imimste 10 uren naboten bedragen.
Geen extra '"voorraden vet
inslaan
Het bureau van den Ned1. Slagers-
bond wijst het publiek erop, dat bet
zelf medehelpt, de prijzen van het rund-
vet te verhoogen doof extra-voorraden
in te slaan.
Er is niet de minste reden om zich
over de vetvoorziening zorg te maken.
De bond adviseert dan ook aan de sla
gers, niet mééjr vet te verkoopen dan
v,OiOr normaal gebruik noodig is.
Veelal kunnen de slagers o,ok niet meer
afleveren, want het versche rundvet is
in den groothandel uit den aard der zaajk
niet onbeperkt voorradig.
De groothandelsprijzen zijd in de groo
te steden opgeloopen mede daar cle be
perkte aanvoer op de markten 't slacht
vee duurder heeft gemaakt.
Wanneer men gesmolten reuzel in plaats
van versch rundvet zou gebruiken, zou
de schaarsdhte van helt oogenblik ver
minderen.
Ongesmolten rundvet en reuzel vallen
niet oinder het bak- en braadvetdistrib'u-
tie-besluit.
De wegenbelasting der ge
vorderde auto's wordt
terugbetaald
De Kon. Ned. toeristenbond ANWBi en
de Kon. Ned. Autoim|o!bielelub hadden naar
aanleiding van tal van vragen, den mtnis-
ter van financiën verzocht spoedig te
beslissen of de -eigenaars van motpirriji-
tuigen, die ten 'gevolge van de buitenge
wone omstandigheden niet gebruikt kun
nen worden, de vopruit betaalde wegen
belasting over den termijn gedurende
welken zij hun motorrijtuig niet kunnen
gebruiken, al dan niet terugbetaald! zullen
krijigeo.
De minister heeft thans beslist, dat ,,aan
houders van motorrijtuigen, die door het
departement van defensie in Aug. 1939
Zijn gerequireerd, restitutie van de door
ben betaalde motorrijtuigen-belasting kan
worden verleend van 1 September 1'939
af'. De belasting wordt terugbetaald- op
het kantoor waar de belastingkaart is af
gegeven.
Indien zij1, die op bovengenoemde wijze
restitutie van vooruit betaalde wegen
belasting hebben verkregen in den loop
van een der maanden van bet belasting-
jaar 1939—1940 opnieuw 'een motorrijtuig
5 gaan zijn gebruiken, zijm rij van den eer
sten imaaind af opnieuw tmlotorrijtuigen-
f belasting verschuldigd'.
De roode achterlichten
De fungeerende directeuren van rijks
politie hebben den hoiafkien van plaatse
lijke politie medegedeeld hoe gehandeld
moet worden ten aanzien van fietsen die
bijl donker niet een helder ro|o|d achterlicht
voeren. Tegen degenen, wier achterlicht in
volstrekt onvoldoenden staat verkeert
door bet |omtbreken van lampje, rood' re
flectorglas, draden, dynamioi e.d. zal ter
stond proces verbaal wiorden opgemaakt.
Degenen, wier achterlicht door miet-
oomiiddellijk te ooinstateeren |of te ver
helpen oorzaken defect is zal de verplich
ting worden opgelegd zich binnen een
door de politie ter plaatse te 'bepalen ter-
imlijn van een of |m|eer dagen bi} die
politie te vervoegen ten einde te kunnen
aaotoonen, dat het bewuste rijtwiel alsdan
een helder roodi achterlicht voert, dat dan
uiteraard van een der goedgekeurde soor
ten moet Zijin. Bijl gebreke van dit vertoon
zal tegen den betrokkene eveneens pro
cesverbaal opgemaakt worden.
Wordt overal in den lande op bbvenge-
noemde Wijze opgetreden, dan zal
naar de minister van justitie vertrouwt
het euvel der wielrijders zonder be
hoorlijk achterlicht sp|Oiedig verholpen zijn,
hetgeen de verkeersveiligheid! ten goede
zal komien. De controle pp de achterlich
ten zal worden aangevangen in het ge
heel e land op 21 dezer.
Engeland en Frankrijk verkeeren
met Duitschland in oorlog
Engeland beschuldigt Duitschland
Duitschland geeft Engeland de
schuld
Vannacht vreemde vliegtuigen
boven Nederland gesignaleerd
Britsche passagiersschip bij de
Hebriden getorpedeerd
Strooibiljetten uit vliegtuigen op
Ned. gebied gevonden
Zon op: Zon onder:
5 Sept. 5,17 18,39
Maan op: Maan onder:
5 Sept. 21,24 12,12
VERSCHILLENDE BERICHTEN
Automobilist verdronken
Vrijdagavond is te Amersfoort de
31-jarige handelsreiziger G. R. v. d. Helm
met zijn auto in de Eem gereden. De
17-jarige H. J. Hornsveld, die van uit
zijn woning aan de overzijde der Eem
het ongeluk zag gebeuren, sprong ge
kleed te water en zwom naar de auto.
Het gelukte hem na veel moeite den
drenkeling boven water te brengen.
Eenige Roode Kruismannen pasten een
uur lang kunstmatige ademhaling toe,
doch tevergeefs. De drenkeling bleek over
leden to rijn. De 17-jarige redder heeft
een jaar geleden ook een kind met le
vensgevaar uit het water gehaald.
Mars heeft de vrede onder den voet geloopen I
Het allerergste is geschied,
De laatste hoop verzonk in 't niet;
Inplaats van rede en redelijkheid
Koos men geweld en woedt een strijd
Die tol het ergste is ontaard
Van alles wat men zag op aard.
Europa trilt, Europa brandt,
Zoowel te water als te land
En in de lucht woedt mu de strijd
Met ditmaal slechts één zekerheid:
In heel ons oude werelddeel
Blijft niets van de beschaving heel.
Geen sterveling die thans voorziet
Wat ons z'al wachten in 't verschiet:
Of deze felle oorlogsbrand
Ook overslaan z'al naar ons land,
Zoodat dit volk van rust en vree
Wordt meegesleurd in 't oorlogswee.
Wij staan gereed om 'metterdaad
Te weren het gevreesde kWaad.
In volle onpartijdigheid
Staan wij terzijde van den strijd,
En Volk en Staat spreekt klare itaal:
Ons vrije Holland blijft neutraal l
