ZIERIKZEESCHEl
pnMHHHBfl
KIEUWSBODE
WOENSDAG 30 AUGUSTUS io->Q WAAKIH
OP6ENOI
Z1ER1KZBESCHS COURANT
Koningin Wilhelmina
Koning Leopold III
De Kern
ABONNEMENT
Prijs p. 3 tanaanden f 1.50, buiten Zierikzee f 1.80
Voor het buitenland p. jaar f10. Afzonderlijke
nummers vijf cent. Verschijnt dagelijks.
Tel. No. 32. Giro 137677
1707 - 1889
Directeur i A. J. DE LOOZBQI Uitgever-RedacteurM. J. KOSTEN
Uitgave N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE - ZIERIKZEE
96STE JAARGANG No. 14123
ADVERTENTIEN
van 1—4 regels 80 cent, van 4 regels enj
daarboven 20 cent p. regel. Reclames 40 cent
p. regel. Bij contract belangrijke korting
Inzending op den dag van uitgave vóór 10 uur
ONDER DEN SCHIJNWERPER
die tijdelijk was uitgeschakeld, om
dat de berichtenstroom over den ge-
vaarlijken toestand niet was in te dam
men en iedereen belangstelde, zelfs in
details van de nu nog nie|t voorbije
crisis, kome allereerst |te staan het sym
pathieke gebaar van onze Koningin en
Koning Leopold, die hun goede diensten
aan de regieringen van Duitschland, Er-
geland, Frankrijk, Italië en Polen hebben
aangeboden, teneinde een onjtknooping te
zoeken voor de huidige crisis. Met Tollens
zou mien kunnen zeggen: imlsn reekne
d1 uitslag niet, mlaar teil' het doel al
leen! Sympathiek is heit gebaar van deze
twee vorsten in hooge mate, maar wij'
allen weten, dat op het ©ogenblik an
de re machten aan heit roer zitten en
het ook om prestige kwesties gaat in
Europa, dat enorm bewapend is en ge
reed, den handschoen op te rapen, wan
neer die in het krijit mocht worden ge
worpen.
Inmiddels kan zulk een gebaar een
wending ten goede, ten gunste van den
vrede beteekenen en moreel mag ze dan
o.ok hoog worden aangeslagen. Zelfs al
slagen deze voorstellen nieft in hun on
middellijk doel, dan zijh zij' toch van
waarde als uitdrukking van walt de neu
trale landen denken over de mogelijk
heid van agressie.
Van Berlijn en Warschau zal het in
hooge mate afhangen wa|t er ten slotte
uit zal voortvloeien.
Ondertusschen duren de besprekingen
tusschen de leidende staatslieden onver
minderd voort en laajt het zich op dit
oogenblik aanzien, dat er een sprankje
licht valt te ontdekken, dat het begin
zou kunnen zijn van algeheele opklaring
van de zwarte bui, die over heit vaste
land van Europa dreigt ite zullen los
barsten.
Aanleiding to|t deze eenigszins opti
mistische beschouwing zou men mogen
afleiden uit den kalmen toon van de
Berlijnsche bladen, die de mogelijkheid
en wenschelijkheid van een wederzijdsch
begrip op breede basis tusschen Enge
land en Duitschland naar voren schuiven.
Deze nog maar kleine zwenking van
Berlijn, zou het uitvloeisel kunnen zijn
van hel Antwoord van Hitier aan Cham
berlain, dat gisteravond laat te Londen
werd ontvangen, maar van welks inhoud
de wereld tot heden toe nog onkundig
is en eerst hedenmorgen in 'het Britsche
ministerie is besproken, nadat gisternacht
Chamberlain en Halifax er als eersten
kennis van namen.
Gisteren kwam het Britsche Lagerhuis
in vergadering bijeen, om in deze zit
ting, welke een uur duurde, de ver
klaring over den internationalen toestand
aan te hooren.
De geest, die de vergadering kenmerkte,
was heel anders dan die van vorige
week. Men had zich toen nog niet her
steld van den schok van het Duitsch-
Russische verdrag; er was verslagen
heid en wanhoop in de gemoederen..
Daar was nu gisteren niets meer van
te merken, integendeel. Alle redevoe
ringen ademden dien geest van herwon
nen zelfvertrouwen, die ook in de pers
te constateeren was.
Het Duitsch-Russische verdrag schijnt
in vele opzichten „een ongeluk dat een
zegen kan zijn" te zijn geweest en En
geland heeft er, nadat het van de eerste
ontsteltenis was bekomen, niet lang voor
noodig gehad om dat te ontdekken.
Daarin ligt ongetwijfeld een gedeelte
lijke verklaring voor het bijna uitda
gende zelfvertrouwen, waarvan het La
gerhuis blijk heeft gegeven, schrijft o.a.
de Londensche correspondent van de
N.R.C. Een andere verklaring ligt in de
mogelijkheid, dat de onversaagde wijze,
waarop Engeland op het Duitsch-Rus
sische verdrag heeft gereageerd en de
uitwerking, die di;t verdrag op verschil
lende landen, die sleutel-posities inne
men, heeft gehad, aanzienlijken indruk
op Hitier heeft gemaakt. Dat hij Vrijdag
nog een poging heeft gedaan, Engeland
voor de inwilliging van zijn eischen te
winner, en daarbij, zooals Chamberlain
mededeelde, nogmaals zijn verlangen voor
een vriendschappelijke regeling van de
betrekkingen met Engeland heeft betuigd,
dat hij ook na het onverzettelijke ant
woord, dat hij hierop van de Britsche
regeering heeft ontvangen, nog steeds
niet tjot daden lis overgegaan en in
plaats daarvan wederom een boodschap
aan Londen heeft gericht, dit alles heeft
de 'l|oiO|p doen herleven, dat alles nog
niet verloren is.
Niet dat men reeds op de verwach-
en
bieden Duitschland. Engeland,
Frankrijk, Italië en Polen, hun
goede diensten aan, teneinde
een ontknooping te zoeken voor
de huidige crisis in Europa.
KONINGIN WILHELMINA
Hubert Pierlot, de Belgische mi
nister van buitenlandsche zaken,
heeft den Franschen gezant te
Brussel medegedeeld, dat de
Koningin der Nederlanden en de
Koning der Belgen, zich met el
kander hebben verstaan om hun
goede diensten aan te bieden,
teneinde een ontknooping te zoeken
voor de huidige crisis. Het A.N.P.
vernam te bevoegder plaatse, dat
zulk een mededeeling van hooger
KONING LEOPOLD
bedoelde strekking is gedaan. Dit
aanbod heeft in Engelsche en
Fransche kringen instemming ge
vonden.
Onze graanvoorraden
Graan-denaturatie stopgezet
Het stomid1 van te voren reeds Vasty
■dat bij algemeen© mobilisatie de regee
ring alle granen, oioik die welke voolr
transito zijn aangeveerd!, in beslag zou
nemen. Maaimdjag heeft Regeeringscopmlmis-
saris Louwes met vertegenwoordigers van
den graanhandel over de uitvoering, van
de regeling vergaderd. Vciorloopig althans
kan nog niet van een volledig systeem
van distributie worden gesproken. In den
graanhandel meent (men dat voiorshamds
zal worden volstaan ta|et een gebod voor
den groothandel, om tegen vastgestelde
prijzen zijn vciorradien aan de regeering
af te staan.
Voiorioopig zal, naar verwacht wordt,
de kleinhandel nog vrij! blijven. Vjojor bui-
tenlandsche granen, ciok die welke in
transito-vervloer liggen, wordt een oVer-
nemingsprijs vastgesteld. Voor binnen-
lamdsche granen gelden de reeds bestaan
de richtprijzen.
Het denatureeren van tarwe en rogge
is verboden. Nederland heeft dit jaar
een roggeiopgst van meer dan 750.000 ton-
Er is een groiote hoeveelheid rogge be
schikbaar vo|or broodbereiding. Ook dit
punt, n]. de bijmenging van roggebloem
dc|or de broodbloem., is in overweging.
De regeering heeft zelf 100.000 ton bui
tenlandsche tarwe in vc|Orraad en daar
naast krijgt Zij de beschikking over 40.000
ton tarwe die in Rotterdam, in tramsitq
ligt. Aan de uitvoering van de regeling
en van die organisatie wiordt nog gewerkt
Onze voedselvoorziening
De afgekondigde Kon. Besluiten en'be
schikkingen van deal minister van Bdonpr
miische Zaken, hebben ten doel dien mi
nister de no|odige bevoegdheden te ver-
schaffen om de voedselvoorziening voor
mensc'h en d|!er ter hand te aiemien. De
bedoeling van deze maatregelen is slechts
om van den aanvang af zlaoveel mogelijk
verzekerd1 te zijin van een goed function-
neerende voedselvoorziening.
De afkondiging van de hier bedjoieldie
maatregelen behoeft dlus geenszins aan- 1
leiding te geven tot |oingerustheid. Hier- 1
voor is geen reden.
ting durf:t bouwen, dat hij op dit late
loogenblik nog zal besluiten den weg
van vriendschappelijke onderhandelingen
en compromissen te kiezen. Er is nie|ts 1
in het onderhoud, dat hij met Hen- j
derson heeft gehad, dat daarop zou kun
nen wijzen. Hij heeft opnieuw uitdrukke-
lijk van zijn goede bedoelingen tegen-
over Engeland getuigd, maar hij heeft
tevens even uitdrukkelijk gewezen op j
zijn verzekeringen, dat hij; in de Poolsche
kwestie geen compromis kan aanvaar
den. Maar het feit, dat hij nog aarzelt
en de beslissing over oorlog en vrede
weer een dag heeft uitgesteld, bewijst
althans, dat hij de kracht van de tegen
standers, die hij ifcegenover zich zou
krijgen, niet onderschat en dat heeft
er toe bijgedragen, ook hejt, vertrouwen
van Engeland in zijn eigen kracht aan
zienlijk te versterken.
Een miinisterieele beschikking is afge
kondigd, waarbijl aan de akkerbioiuiWeen-
traie, de meelöentrale, de veehoudelrij1-
centrale, de groenten- en fmitdeaitrale
•en 'de -centrale vO|0(r eieren en pluimvee
wordt [Oipgedragen, de ioopendie uitvoelr-
miomopolie-overeenkoimSten, voor zloojver
nog geen uitvpier heeft plaats gehad, te
annuleeren en voorzoover dat aan ge
noemde centrales wenssfcelijk voorkomt,
doioir nieuwe overeenkomsten te vervan
gen.
DE MOBILISATIE
in 9 uur voltrokken
Op den eersten mobilisatiedag is wel
gebl-eken, tegen welk -een groiote drukte
de Nederlamdsche spoiqr wegen 'mlet hun
'mlodenne en snelle (miaterieel zJijn opge
wassen. In negen uren heeft zich de
gansche 'mobilisatie voltrokken en in den
loop van den miiddag was iedereen onge
veer op zlijn pO|St. Met het verlvoar den
'manschappen is het wel zeer vlot ge-
leopen, hetgeen ook wel bewijst de omf-
standigheid, dat neg, vóór het aanvanke
lijk vastgestelde uur de treinen weer voor
het gewone publiek werden vrijigegeven.
Op de mobilisatie van ons leger, die
gisteren is voltooid', mOet nog als nood
wendige consequentie volgen de zooge
naamde 'concentratie ervan. Eerst als die
achter den rug is, zijn de verschillende
onderdeel en op de bestemmingen, waar
voor ze ter verdediging van ons land Zijn
aangewezen. Die concentratie zal een of
twee dagen duren, waarop ook Weer het
treinverkeer voor niet-militaire reizigers
zal ziijn gesloten. Nadien krijgen de spoor
wegen w'eer mleer bewegingsvrijheid en,
behoudens goedkeuring van den generalen
staf, id'ie iin dezen de beslissing heeft, zal
daarvan dan gebruik worden gem'aakt lOimJ
die dienstregeling wat uit te breiden.
INSTELLING
VAN EENIGE RIJKSBUREAUX
Als onderdeel van de verschillende
zorgsmlaatregelen, die door de huidige
omstandigheden geboden worden, (m'aakt
de 'minister van oeclqnotmlisclhe zaken ge
bruik van ide bevoegdheid, welke he'ml bij
de zg. Distributiewet 1939, is verleend.
Op grond' van .de bepalingen vajn de
art. 4 tiojt ten :m|2)t 8 van deze wet, als-
'mlede van het Distrib'utieh effingsbOsluit
1939, Zijn bij beschikking van 28 Augustus
eenige Rijks'bureaux ingesteld en wel vo,or
genees- en verbanidmjiddelen, vo:or papier,
voor katoen en jute, voor wol, alsmede
een bureau voor smeeroliën en vetten.
De directeurs van de 4 eerstgenoemde
bureaux Zijln de heer en: dr. J- W. Birza,
'mlr. F. Hf. A. de Graaff, J. A P.anhuyzen,;
irrjr. B. Ji. M. van Spaendonck.
De Kamers van koophandel en fabrie
ken zijn geheel op de hoogte. In de des^
betreffende beschikkingen is een bepa
ling opgenomlen, waarbij; voorloopig voor
een termjijm van 14 dagen dispensatie
wordt verleend ten aanzien van diverse
verbodsbepalingen, hetgeen het bedrijfs
leven de gelegenheid zal geven zich aan
de bijzondere omstandigheden aan te
passen.
De mobilisatie en de A.N.W.B. wegwijzers
Bij de mobilisatie van 1914 2ijh in
het geheele land de armen van de
A.N.W.B.-wegwijzers afgenomen. De mo
gelijkheid is niet uitgesloten, dat dit ook
thans in een gedeeljfe van het land'
weer zal gebeuren en dat ook de rich-
tingsbordem en plaatsnaamborden zullen
worden verwijderd.
Het publiek behoeft bij het consta
teeren van ontbrekende verwijzingen hier
van dus geen kennis te geven aan het
bureau van den A.N.W.B.
Hitier heeft Henderson het
Duitsche antwoord medegedeeld
Sympathiek gebaar van onze
Koningin en Koning Leopold
Chamberlain's rede voor een
krachtig en eensgezind Lagerhuis
De mobilisatie van ons leger in
negen uur voltrokken
Verplichte inventarisatie land
bouwproducten
Kans op onweer
Barometerstand van hedenmiddag 2 [uun
Zon op: Zon onder:
31 Aug. 5,09 18,51
Maan op: Maan onder:
31 Aug. 19,05 6,45
EEN WERELD IN NOOD
«Moreele herbewapening kan
afdoende genezing brengen»
Zondag 27 Augustus heeft de man,
fdie het eerst de wereld opwekte tot
geestelijke en moreele herbewapening,
Dr. Frank N. D. Buehman, voor de Ame-
rikaansche microfoon een rede gehou
den, waarin hij o.m. verkondigde:
Er is een oplossing voor de crisis
en die moet bekend gemaakt worden.
De crisis bewijst, dat wij gefaald1 heb
ben. Hebben wij den moed om, voordat
de crisis op een catastrofe uitloopt, de
ware oorzaak oinidier de ooigen te zien?
W ijl zijn de oorzaak. Het leven van
ieder volk en van 'ieder mensch per
soonlijk heeft ons gebracht waar wij'
zijn. Ieder volk en ieder mensch is ver
antwoordelijk voor de tegenwoordige si
tuatie. N i ie t één volk, ml aar alle
voilken hebben gefaald. Wij' heb
ben allen schuld, want in ieder volk
werken krachten, die verbittering, on-
eenigheid, vernietiging teweeg brengen.
Vplken zoowel als menschen zijn blind
geweest voor hun eigen fouten, terwijl
ze imlet iden vinger naar elkaar wezen.
De Loopgraven zijln noodig, omdat de
menschen en de volken zelfzuchtig zijn.
Een golf van onzelfzuchtigheid over ons
volk en over ieder ander volk zou een
blijvende oplossing zij'n voor het oorlogs
gevaar. Wij hebben allemaal den vrede
gewenscht, maar wij hebben het gezocht
in overeenkomsten, tractaten, verbonden,
veranderingen van stelsels, in econo
mische en ontwapeningsconferenties en
wij hebben tevergeefs gezocht.
Wij hebben den vrede gewenscht, maar
wij! hebben nooit den prijs voor den
vrede betaald1, den prijs om met God
te willen zien, waar wij en onze volken
(dwaalden en hoe wij en onze voken
naar Gods aanwijzing onrecht goed kun
nen maken. Een nieuwe geest wordt
geboren, als wij eerlijk vergeving vragen
voor onze fouten, in plaats van de
fouten van andere volken in het dag
licht te stellen. Er is een plaats, waar
men elkaar kan benaderen, en inderdaad,
behooren allen, volkeren zoowel als men
schen, te veranderen in een crisis als
deze. Als de leiders veranderen, kunnen
zij het volk veranderen en omgekeerd.
Deze crisis is een moreele cri
sis en kan alleen opgelost worden in
den geest van de Moreele Herbewape
ning, in den geest van eerlijkheid1, recht-
Dr. FRANK BUCHMAN
vaardigheid' en liefde. M. H. beteekent
de kracht om menschen te veranderen,
vijanden zoowel als vrienden, andere vol
ken zoowel als het eigen volk.
Wij! moeten voorbereid zijn op on
verwachte paradoxen. Elk mensch is
voor zijn land verantwoordelijk. De lan
den zullen eerlijk om vergeving vragen
en vroegere fouten goed maken, als de
bevolking van deze landen die soort van
nationale politiek eischt. Elk mensch
heeft onmiddellijk een taak te vervullen,
hij kan voor zichzelf een verandering
van hart aanvaarden, hij kan besluiten
om eiken dag naar God te luisteren, en
kan beginnen om een wereld op te bou
wen zonder haat, zonder vrees en zonder
hebzucht. Er is genoeg in de we
reld voor de behoeften van elk
volk, maar niet genoeg voor de
hebzucht van elk volk. Het of
fer, dat noodig is voor een duurzamen
vrede, is niets in vergelijking met het
noodelonze offer van een oorlog.
Er is nog tijd voor een zelfzuchtige
door angst gedreven wereld om naar den
levenden God te lui$teren. Een vergeten
factor bij de diplomatie is, dat God
een plan heeft voor den vrede, en dait
Hij dat plan uijt wil voeren door middel
van mannen em vrouwen, die gewillig
zijn om te gehoorzamen. Boven eiken
trouw staat trouw aan God; in gehoor
zaamheid aan God zullen alle volkeren
hun ware bestemming vinden. Dit is de
meest wezenlijke vaderlands
liefde, dit eischt den hoogsten moed
en geeft de grqottste kracht.
