ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
MAANDAG 21 AUGUSTUS 1939
Iopgenom
HEPiKZESS:HE COURAKT
17D7-
De Kern
Zoo warm?
ABONNEMENT:
Prijs p. S maanden f 1.60, buiten Ztoriloee f 1.80
Voor het buitenland p, )aar 110. Afzonderlijke
nummers vijf cent. Verschijnt dagelijks.
Tel, No. 82. Giro 187677
Directeuri A. J. DE LOOZE Uitgever-Redacteur: M. J. KOSTEN
Uitgave N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE - ZIERIKZEB
96STE JAARGANG No. 14115
ADVERTENTIEN
van 1—4 regels 80 owit, van 4 regels tas
daarboven 20 cent p. r©geL Reclames 40 ceot
p. regeL Bij contract belangrijke korting
Inzending op den dag van uitgave vóór 10 uur
ONDER DEN SCHIJNWERPER
valt beurtelings het licht op Polen
en op het Verre Oosten, de polen waar
omheen het in het huidige spannende
tijdsgewricht draait. Alanmeerend luiden
de berichten uit Oost-Europa en onbe
haaglijk klinken de óhededeelingenwelke
men uit Oost-Azië hoort. Daar dreigt de
conferentie tusschen Japanners en Brit-
ten definitief te 'mislukken nu Londen
heeft geweigerd de kwestie der Chinee-
sche valuta en die der zilverreserve in
Tientsin te bespreken, tenzij de andere-
mogendheden met economische belangen
in China er eveneens bij worden betrok
ken.
Wat Danzig betreft, is de verbit
tering ten top gestegen en de toestand
daar vertoont gelijkenis unlet dien tijdens
de kritieke dagen van September 1938.
De beruchte Zenuwenoiorlog werkt als
een boomeranghij die ze wegwierp krijgt
ze, doordat het geen doel trof, terug*.,
Een afspiegeling daarvan is te vinden
in de woede-uitbarstingen der Duitsche
bladen tegen de Polen, die Duitschers
aan gruwelijke mishandelingen Zouden
blootstellen en anerlei maatregelen Zou
den nemen, welke een „ondragel ijken
toestand" scheppen.
De berichten over voortdurende inci
denten in de grensgebieden worden aan
gevuld1 met mededeelingen aangaande
drukke diplomlatieke besprekingen. Te
Rome, te Berlijn en te Danzig is aan
houdend geconfereerd, en vooral het be
zoek, dat C s a k y, de Hongaarsche mi
ster van buitenlandsche zaken, aan Romle
heeft gebracht, heeft de aandacht getrok
ken. Er schijnt hardnekkig pressie te wor
den uitgeoefend top Csalry om hem te
bewegen Hongarije een militair verbiandi
met Jde-as te doen sluiten.
Tegen het einde der week verto:ont
de politieke barometer voortdurend nei
ging tot dalen, om' als er niets bizonders
gebeurt, in het begin der nieuwe week
iets te stijgen. De toestand slingert ge
regeld tusschen hOjOp en vrees. Hoop pp
een vreedzame regeling van de hangen
de vraagstukken; vrees dat een onvoor
zichtige op de verkeerde knop drukken
zal en de wereld in brand vliegt.
Het conferentie-proefballontje getooid
m!et de Italiaansche kleuren is al direct
na den start uiteengespat. Een bespreking
over Danzig tusschen Polen en Diuitsch-
lamdi heeft geen zin, want hoe lang mten
daarover ook confereeren zou, resultaten
zou zulks niet iop kunnen leveren Danzig
is gesuggereerd1 naar het Rijk terug te
willen en den Polen is vertejd dat Danlzig
voior den Poolschen staat niet gemist kan
worden. Stelselmatig Wjordt de zaak Dan
zig op de spits gedreven, opdat straks
in Neurenberg, op het „vredes'-clongres,
dat aldaar opi 2 September e.k. gehpuden
wordt, men zal kunnen juichen over de
heimkehr ins Reich van ©en „onder
drukte" minderheid en niet minder over
het bijna afgebroken tractaiat van Ver
sailles, dat Duitschland vernederde en op
den achtergrond dr,ong.
Wie de macht heeft over Danzig, heeft
ojok de macht over Gdynia, het Poolsche
economische leven, over den handel, die
over Danzig en Gdynia gaa,t en volgens
Poplsdhe opgaven stijgende is. Het vorige
jaar zijn 16.000.000 ton via beide havens
gegaan. Met den Poplschen uitgang naar
dC Oostzee, 140 km strand, moet gewoe
kerd' worden, doch eerst laat heeft Po
len zijn mogelijkheden aan de O'Ostzee
verkend' en als zeevarende mlogendheid
speelt het een bescheiden rol. Aanhech
ting van Danzig bij het Derde Rijk zou
naar Poplsche opvattingen gelijk staiam
m!et een daad, die herinnert aan een
nieuwe verdeeling van Polen. Slavische
Volken Zijn mlinder geschikt vpor de rol
van zeevarende mogendheid, Pplem heeft
nimlmer ter zee geheersCht ©n naar veler
opvattingen zal het zijtri tmioigelijkheden
ter (Oost)zee niet kunnen uitbuiten.
Zo|o rijst de vraag, wat in de toekomlst
Zwaarder zal 'wegen. Een territoriale toe
gang, vopr 35 millioen Polen (de nationale
minderheden medegerekend) naar die
Oostzee of een territoriale toegang van
80 imlillioen Duitschers tjoit Oost-Pruisen.
De positie en de historie van Polen stem
pelen echter de verdediging van de vrij
heid tot een elem'entair vraagstuk en er
is geen Oost-Europeesch volk, waar het
nationalisme dermate hoogtij: viert als in
Polen, waar een vurig patriotisme
heerscht, diat den zin voor werkelijkheid
dikwijls overschaduwt!
I .Duitschland en de Sovjet Unie»
I werden gevoerd over een uitbreiding vanj
het wederzijdsch handelsverkeer, zijn 19.
I Augustus met succes bekroond. De over
eenkomst voorziet in een crediet van.
tweehonderd millioen (mark, dat Duitsch
land verleent aan de Sovjet-Unie en dat
ter beschikking staat voor den aankoop
van Duitsche goederen. De Sovjet Unie
zal in de komende twee jaar ter waarde
van 180 millioen mark SoVjet-Russische
waren asn Duitschland leveren. De
hertogin van Gloucester heeft de Itie wa-
terlating bijgewoond van den. 8000-toims
kruiser Kenya. Admiraal Fraser ver
klaarde bij die gelegenheid dat op het
oogenblik 245 scheen met een totale
tonnage van een, nrillioe/ra en een
wapening van in. totaal H00 Wainioinineir,
op stapel staan.
ALBERT FÖRSTER,
de gouwleider te Danzig
„De Führer zal de Duitsche aangelegen
heden in rust en vrede regelen. De huidige
toestand moge kritiek zijn, doch wat er
ook gebeuren moge t wy zullen den Führer
te Danzig begroeten
KORT EN BONDIG
De oud-directeur van de Fransche
Staatsspoorwegen, Raoul Da'uitry, publi
ceert in de „Spectator" een artikel
waarin hij pleit voor den boiu/w van «en
tunnel onder het kanaak Hij schat de
kosten op ongeveer 5 milliard francs,
hetgeen minder is dan die voor drie
slagschepen. De strategische voprdeelen
zonden zeer groot zijn; Dautry herin
nert aan de woorden van maarschalk
Foch, die heeft verklaard, dat een tunnel
onder het Kanaal een oorlog in West-
Europa onmogelijk Zoluj imlaken. Vol
gend jaar wordt in België de tien-
jaarlijksche volkstelling geh|0|uden, wel
ke gepaard (ga.at met het opimlaken Van
een statistiek over de gebezilgjde 'talen.
Deze statistiek heeft haar weerslag op
de toepassing d«r taalwetten, met het
gevlo% dat sedert den oorlog de
Vlaamse h-gUzinden zoioiwel als de
Franschgezinden zeer veel belamjg aa'p
de volkstelling hechten, een belap^istel-
ling, die wel eens tot betwistingiein en)
polemieken aanleiding geeft. De Ja^
pansche militairen te Tientsin heb
ben het op het oogenblik druk met het
nemen van libaatregelen. om een) over-
slrooming van de stad te voorkomen.
Want zoowel het water in de Pei-riv'ier
als in het Groote Kanaal is zooi gestegen,
dat voor onmiddellijke overstroiom'ingen
gevreesd moet worden. Op het ©ogen
blik heeft men het water zoo ver in
bedwang, dat slechts een klein gedeelte
van de Chineesche stad is overstroomd.
De id'ijken behoeven echter (onmiddellijke
versterkingen. De directeur-generaal
der PTT, dr ir. Dam'me, geeft in een
dienstorder pp de volgende wijze ken
nis van zijn wedermanvaarding valn de
leiding van het PTT-bedrijf, na zijlnj
kortstondig ministerschap, gedurende het
welk hij op] non-actief was gesteld: „Na
mijn korte afwezigheid heb ik heden im'et
grooten lust de ieidin|g van het PTT-
bedrijf weder op mijl genomen". De
Amerikaansche a; u t o imio b i 'e '1 i n d u s-
trie maakt in het loopende jaar een
krachtige herstelperiode door. De ern
stige terugslag, die in het vorige jaar
viel waar te nemen, is echter nog geens
zins ingehaald. De totale productie van
de industrie bedroeg in het eerste half
jaar 1.954.000 stuks tegen 1.205 000 in de
overeenkomstige periode van het vori
ge jaar ©n 2,788.000 stuks in het eerste
halfjaar Van 1937. Het jaar 1937 was
evenwel het beste jaar sedert de 'eco
nomische wereldcrisis begon. Vier
bandieten, gewapend imlet revolvers, heb
ben een overval gepleegd op ©en billard-
academië in Brooklyn. Zij dwongen de.
spelers met het gelaat 'tegen den imujur
en de handen opgeheven, te geaini sta ah
en plunderden hen. De politie, die op
geheimzinnige wijze een waarschutwiing
had ontvangen, greep echter id. Er ont
stond ean welonderhouiden vuurgevecht,
waarbij de gangsters werden ge
wond, zoodat zij jn arrest gesteld kon
den word©n Een vl i e g b o o t der
Britsche marine, welke van de Oostkust
van Schotland was vertrokken, wordt,
vermist. De luichtboo't was opgestegen'
voor een algemeene verkeno.inigstocht bo
ven de Noordzee. Er is voortdurend naan
Ide viiegbopt, welke zes mlam aan boord
heeft, gezocht De onderhandelingen^
welke reeds geruimen tijd tjusscheüi
VERSCHILLENDE BERICHTEN
Overreden en gedood
Zaterdagmiddag wilde die 57-jarige on
derwijzer op de (openbare lagere school
in de kerkbuurt te O'ostzaan, D. Di'
van de Kolff, in de kpm van het dorp;
don rijlweg oversteken. Juist op1 dat
oiogenblik naderde pit het Zuideinde een
mlotioirfiets, bereden door den dienstplich
tige van M., die op weg. Was van het
badhuis naar Zijn kwartier;
De m'otorrijder slaagde er niet meer
in den Voetganger te ontwijken. De 57-j'
heer sloeg tegen, den griond ©n liep ©en
Zware hersenschudding op. Op last van
den geneesheer, die spoedig, ter plaatse
was, werd' het slachtoffer naar Zijn wo
ning vervoerd', waar hij later op den
dag aan de gevolgen overleed. De mo
torrijder liep slechts lichte verwiondin-
gen op.
Een kras oudje
Op Vrijdag 25 Aug. hoiopt mlej. Eefke
de Leeuw te D e l d e n, haar honderd
sten geboioirtedag te vieren.
De last van honderd jaar schijnt op het
vrouwtje nog niet al te Zwaar te druk
ken. Zijl is nog vlol vitaliteit, haar o.ogen
zijn nog helder. Zij1 leest nog de krant
en vindt een bril daarbij een overbodige
luxe. Haar geheugen is nog zeer goiedr
Levendig herinnert Ziji Zich nog uit haar
j eugd den dag» waarop Ze met vader
en mloeder was gaan kijken naar der(
eersten spoortrein, die langs Delden kwam
Gehuwd is tante Eefke noodt geweest.
Ze geniet een onbezorgde© ouden dag.
Schijncontracten
De 'politie te Rotterdam heeft aldaar
gearresteerd den 35-jarigen J. C- V. d
S. en d©n 39-jarigen A. L. F., die twee
afbetalingsonderneminigien, de firmla.'s T.
K. en H. S. hebben benadeeld voor resp,
f1500 en f600.
V. d. S. was eerst vertegenwoordiger
van de eerstgenoemde firma. Met me
dewerking van F. maakte hij teen groot
aantal schijncontracten op, waardoor zij!
allerlei goederen loskregen, zooals 'fiet
sen, radiotoestellen, kleeding, matrassen,
enz., die het tweetal daarna ten eigen,
bate verkocht. Voorts incasseerden zij
de provisie voor do posten, die zij
zoogenaamd hadden afgesloten. Toen de
firma K. bemerkte dat zij bedrogen werd,
heeft zij' geen aangifte bijt de politie
gedaan, maar den vertegenwoordiger olnt-
slagen. Deze is daarna' in dienst geko
men bij de finmia S., waar hij met zijn
medeplichtige dezelfde praktijken een
poos lang wist viol te houden. Toen de
firma S. verdenking kreeg, waarschuwde
zij de politie. Gebleken is dat het itlwee-
tal niet minder dan 108 schijncontractqnl
heeft opgemaakt.
Noodlottige burenruzie
Ongeveer half zeven Zondagavond heeft
zich te Helmlond een blpedig drama
afgespeeld. Een 40-jarige tmiam is hiervan
het slachtoffer geworden.
Tusschen de buren K. en B. aldaar
heerschte reeds geruimlen tijd oneenig-
heid en ook Zondagmiddag kwam het
weer tot een woordentwist. Toen de beide
miannen elkaar ZonJdagaivpnd te ongeveer
half zeven in de gemeenschappelijke gang
achter de woning ontmoetten kregen zijl
opnieuw ruzie, Plotseling trok van B.
een imies, waarmede hij Zijln buurman een
steek in (den buik toebracht.
Hevig bloedend Zeeg het slachtoffer in
een. Geneeskundige hulp, die spoedig aan
wezig 'was, imJocht niet meer baten. Het
slachtoffer is korten tijd later overleden
De politie heeft den dader, die even
eens ongeveer 40 jaar is, in zijn wioming
gearresteerd1.
Dr. JOSEF TISO
In een op heden te houden kabinets
zitting zal word©n besloten het Slowaak-
sehe parlement bijeen te roepen voor ©en
buitengewone zitting, die aan het einde
van1 deze week zal worden geopend.
Het parlement zal zijn goedkeuring
hechten aan de voorbereidingen voor de
verkiezing van een president, welke zoo
spoedig mogelijk gehouden zal worden.
De eerste minister Tiso zal waarschijn
lijk de eenige candidaat zijn.
Twee kinderen door den bliksem gedood
Zondagmiddag omstreeks twee uurzijn
de negenjarige Willem Klomp en de elf
jarige Karei Schraven, tijdens een kort
en hevig onweer, dat zich (omstreeks dat
tijdstip boven Sint O edenrede (N.B.)
ontlasste, Idjoior den bliksem' getroffen en
gedopd.
De beide jongens 'Zaten met hun Zus
jes op een biank vioior het huis van de
familie Klomp.
De bank werld weggeslagen, terwijl het
zevenjarig Zusje van Karei Schraven be
wusteloos tegen den .grond sloeg. Door
het toepassen van kunstmatige aidemhai-
ling werden de levensgeesten bij, 't meisje
opgewekt. De twee andere kinderen ble
ven ongedeerd.
Benzine gedronken
Zondagavond ongeveer half zes waren
vier kleine kinderen te Amersfoort
aan het spelen voor de ouderlijke wor
ning, toen een der kleinen, de IV2-jarige
Beatrix, de jongste dochter van de fa
milie Schild, zich in een onbewaakt oogen
blik imieester maakte van een flesch ben
zine en daaruit eenige slokken dronk.
Toen het kind begon te huilen, bemerk
ten de ouders wat er gebeurd was. Met
©en taxi is het kind naar het zieken
huis te Lichtenberg overgebracht, waar
'het een half uur later aan de gevolgen
is overleden.
Jongen verdronken
Eenige jongens waren Zondagmiddag
in de haven van de Lemmer gaan zwem-
kneu. Een van hen, de 16-jarige Jan?
Brandenburg uit De Lemmer, vroeg
te veel van zijn. krachten want nadat
hij de haven reeds een keer was over
gezwommen, probeerde hij langs dezelfde
route weer terug te gaan. Op een ge
geven moment zagen zijn vrienden dat
t
Verlies van Danzig beteekent
nieuwe verdeeling van Polen.
Förster voorspelt dat Hitler in
«rust en vrede» zal regelen.
Een aantal dienstplichtigen blijft
langer onder de wapenen.
De Zeeuwsche Kamer van
Koophandel in 1938.
De 1 - en 2 K.M. Zwemwed
strijden der Z. Z. en R. V.
Kans op onweer
zoo moe, zoo loom, zoo slap, zoo
lusteloos, zoo nerveus, zoo afgemat,
zoo'n hoofdpijn, zoo'n
neem zoo'n "AKKERTJE" en al Uw
klachten zijn dadelijk verdwenen.
de jongen in moeilijkheden verkeerde. Zij
trachtten hem boven water te houden,
maar kwamen daardoor zelve in een
gevaarlijke positie, zoodat zij hem moes
ten loslaten en de jongen in de diepte
verdween.
De terstond gewaarschuwde politie
heeft het lijk drie uur later opgehaald.
DE MATCH TUSSCHEN PAX EN MARS
