ZIERIKZEESCHE
KIEUWSBODE
WOENSDAG 9 AUGUSTUS 1939
aEMKZEESCME COURANT
Uit Stad en Provincie
O© Kern
ABONNEMENT
Prijs p. S maanden f 1.60, buiten Zierikzee f 1.80
Voor het buitenland p. jaar f10. Afzonderlijke
nummers vijf cent. Verschijnt dagelijks.
Tel. No. 82. Giro 137677
OPOENMM
17SK7 -
Directeur) A. J. DE LOOZE Uitgever-Redacteur: M. J. KOSTEN
Uitgave N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE - ZIERIKZEB
95STE JAARGANG No. 14105
ADVERTENTIEN
van 1—4 regels 80 oent, van 4 regels en)
daarboven 20 cent p. regeL Reclames 40 cent
p. regeL Bij contract belangrijke korting
Inzending op den dag van uitgave vóór 10 uur
ONDER DEN SCHIJNWERPER
paradeeren iden laatsten tijd gere-
geregeld Polen, Duitschlanid, Japan en
China, de eerste twee volken hebben el
kaar in redevoeringen en persaamienta-
ren, in radio en geschrift dagelijks (on
afgebroken zooveel onvriendelijks naar 't
hotoffd geslingerd', terwijl de laatste twee,
behalve veel onvriendelijks, elkaar nog
bommen en geweerkogels toekaatsen.
De irede van Iden Pcioischen 'maarschalk
Simiidzy Ryidz, Zondag te Krakau gehou
den en waarin hij1 ide oplmlerkinig imlaakte,
dat Dantzig weliswaar een stad vol
schoonheid ien traditie, ook in verband
met de Poioftsch© geschiedenis was, maar
dal, mocht Dantzig Polen voor een vol
dongen feit, idus de aansluiting bij'
Duitsc'hland, plaatsen, |de Poolsehe ka-
nonnen zouden, gaan idreujmen en de oude
Vrije stad onder vuur Zouden nemen.
Op dit dreigement heeft de Duitsehe
pers heftig gereageerd. Zoo het Berlijh-
sche Partijblad „Volkiseher Beobachten",
dat opmerkte idat Piofcen zich zulk een
gevaarlijke taal alleen m|ajar kan veroiofP-
loven omdat het zich zeker waant van
de ondersteuning van Londen e(n Parijs.
Van Berlijn uit moet daarop gezegd' wor
den, dat Polen een gevaarlijk spel olmi
zijn 'bestaan speelt. „In dit opzicht is
er geen plaats vooir illusies en hoe eerder
men dat in Warschau begrijpt, noe eer
der men zich daarvan in Londen en
Parijs rekenschap geeft, des te beter",
Het schijnt dat Hitier ide leiders te
Dantzig evenwel tot mtetiging, heeft aan-
ges p c or d en daarvan zou de aangekon
digde conferentie van m|orgen tusscheh;
Greiser, de Senaals-president van Cho-
dachi, den Pcolschem commissaris-gene
raal van de Vrije Stad, het resultaat zijn.
Dat de leiders te Dantzig wat 'w'orden
gematigd, behoeft idaar|o|m nog niet veel
ie beteekenen. In Londen bereidt men
zich daarom! ook voor op nieuwe agitatie
van Duitsehe zijde, welke binnen korten
tijd zou kunnen worden ilngezet als voor
spel van het partijcongres te Neurenberg
Deze voorbereiding neemt den vorm
aan van officieel geïnspireerde kranten
berichten, waarin tw'ordt gezegd, dat even
tueel© agitatie van Duitsehe Zijde in de
volgende weken mjoiet 'wenden beschouwd
als slechts ©en onderdeel van de Duitsehe
campagne „zenuwoorlog" genaamd, on
deze hebben dan ook slechts de betee
ken is van ©en nieuwe aaln^poiring zich
paraat te houden en zich niet zenuwach
tig te laten miaken.
Ook in het Verre Oiosten is het zaak
dat Londen het hioiofd koel en het kruit
droog houidt. De loop van zaken daar
dwingt Japan de politieke vriendschap
met de As-gencioten te verstevigen.
Deze vriendschap vinidt tot dusverre
uitdrukking in het Anti-Kommternipact.
De Japansche regeering heeft begin Juni
onderhandelingen tot een^ militair bond
genootschap ingeleidhet sucdes ervan
is echter, naar het schijnt, afgestuit op
de weigering van Tokioi ©enerzijds en
-ij&rvden. en WashingliO|n, anderzijds, even- j
als de toeïi-adering tusschen Londen, en
Moskou, heeft Tokio aanleiding gegeven
het thema weder op te nemen. De mili-
taire partij1 oefent in dit opzicht kracihti-
gen druk uit op H i r a noe'm1 a, iden pre
mier, en dringt aan op een positieve be
slissing.
De Japansche ambassadeurs te Berlijn
en te Tokio, die ide opvattingen van deze
partij deelen, hebben zulk een beslissing
diplomatiek voorbereid in een dezer da
gen gehouden conferentie aan het Goimlo-
mieer. Of de wederzijdsche politieke be
langen der drie mogendheden z|oo mvauw
miet elkaar kunnen worden verbonden,
dat zij1 een militair bondgenootschap op 1
breed© basis kunnen rechtvaardigen, is
nog onzeker.
KORT EN BONDIG
Behalve de contingenten Jooidsche
kinderen uit Duitschlamd' en Tsjechoslor
wakije, die op geregelde tijden de grens
passeeren, verlaten ook tientallen oudere
vluchtelingen het Rijk. Met den D-
trein passeeren dagelijks tusschen de
veertig en vijftig, doch ojok wel eens
meer dan tachtig emigranten, zooiwei Jo
den als anderen, de Nederlaodsehe gren,s
De meesten van hen schepen zich te
Hoek van Holland in o|mi door te reizen
naar Engeland, idoch er zijn ook vluchte
lingen voor Noord- en Zuid-Amerika bij1.
De directie der Imperial Airways deelt
mede, dat zij tot haar leedwezen heeft
moeten besluiten tot een onmiddellijke
en aanzienlijke beperking van. het p as-
s a g ier s ver v o e r lop de lijlnen bin
nen het Britsche Rijk. Het wapeningspro-
gramma der regeering heeft tot een ern
stig tekort aan imSaterleel bij' de imperial
Airways geleid, doordat het ministerie
van luchtvaart bij1 de afleveringen voor
rang geniet. De uitvoer van kunst
zijde garens is in Juli t.o.v. de vorige
maand gedaald. In de eerste zeven maan
den van dit jaar was de uitvoer echter
nog belangrijk gnooter. Minder gun
stig is het, dat Ide gemiddelde prijs per
kg netto, na een lichte stijging inN Juni,
in Juli weer is terug geloopen en op
den laagste® stand sedert December '36
is gekomen. De uitvoer van r a d i o-
artikelen is in Juli verder toegeno
men, hoewel de stijging ten opzichte van
de vorige maand minder groot was dam
vorig. jaar. Daarentegen liep de uitvoer
van gloeilampen licht terug, terwijl in
Juli 1938 een kleine stijging t.o.v. Juni
werd geboekt. In welingelichte A'me-
rikaansche kringen wordt vernomen, dat
het 'ministerie van financier^ zich verbon
den heeft Zes millioen ons Chineesoh zil
ver te koopen, betaalbaar tegen den koers
van den |dag van levering. Op een basis
van 35 dollarcenten per io|ns, ide huidige
koers, zal de Chineesche regeering idus
m'eer dan twee millioen dollar ontvangen;
Het opperbevel van de Duitsehe weer
macht en de leiding van de H it Ier-
je ugd hebben een overeenko|m|st geslo
ten krachtens welke de W'eermdcht zal
'medewerken bij1 |de militaire opleiding
der Hitierjeugd. In de desbetreffende
overeenklo|mist wordt hierover o.a. gezegd!
dat het nuttig is de leiders der Hitier
jeugd dcioir speciale cursussen te bekwa
men volotr hun taak als opvoeders der
jeugd op' het gebied der weermacht. Op
de leidersscholen der Hitierjeugd wor
den jaarlijks 30,000 Hitler jeugdleiders
voor den velddienst opgeleid. De uit
tocht van Duitschers ,uit Tirol blijft voor
het Duitsehe publiek zorgvuldig verbor
gen. De Duitsch-Italiaansche regeling voor
de overplaatsing Van de Duitsehe bevol
king naar Duitsch gebied is niet in bii1-
zonderheiden bekend. Men weet slechts
dat de verhuizing is begonnen ondanks
de heftige protesten van ide Duitsehe lei
ders in Z u i d-T i r p 1. Deze leiders heb
ben vergeefs getracht persoonlijk tot
Hitler door te Idringen o|mJ hun grieven
uiteen te zetten. Koning Zioig vain|
Albanië, Koningin Geraldilnie en hu|ni
Zoontje Zijn |m)et hun gevolg in 'het Kat-
steei La Maye te Versailles aangekomen,
waar zich reeds ©en van de zusters des
Konings, Prinses Adile, bevond Te
StolpmUnde, aan de Duitsehe Oiostzee-
kust, nadert volgens den coirrespondcnf
te Berlijn va'n de „Daily Telegraph" een
nieuwe groiate haven snel haar voltooiing
De haven ligt op 15 kmi van Stolp, het
groioite militaire centrum', dat tegenover
Dantzig ligt, aan den anderen^ kant
van het smalste gedeelte van den Poiof-
schen corridor. Er woirldt volgens den
correspondent 'inteer dan (in Nederland-
sch berekend) 17 (millioen gulden aan be
steed en verwacht wordt dat het haven-
bassin in den herfst voiqr gebruik gereed
Zal zijn De KLM heeft een der groot- j
ste vliegtuigen welke haar vlooit telde,
de Fokker F 22 „Rioierdomip", naar
Engeland verkocht. Mo|m|enteel wordt 't
vliegtuig op Schiphol opgeknapt, Zoodat
het vertrek naar Londen in het begin
van de volgende week kan Warden ver
wacht. De nieuwe eigenares van het vlieg-
tuig,' de Britsh Amterioan Air Service
Ltd., ide Baas, Zal de groj0)te mlaichine
gebruiken opi haar binnenlajn^dsohe lijneln
in GroiO't-Brittannië. Een vertegenwoor
diger van ide BAAS vertoeft reeds in ons
land, omJ ide laatste revisie van het tae-
stel bij' te wonen.
DE KABINETSCRISIS
Deze week de oplossing 7
De oplossing Van de kabinetscrisis
sChijnt langzamerhand een anldiere richting
uit te gaan dan de formateur, jhr. De
Geer, zich aanvankelijk had voorgesteld
De weigeringen van de A.R. heeren Van,
Dijk en Terpstra en. van .den liberalenj
demissioninairen minister Va|n( Liidth de
Jieude plaatsen Idien xormaiteur viopr nieu
we moeilijkheden.
Wel heeft hij' Imlet het Eerste-Kalmier-
lid prof. Idir. R. H. Wialtjer besprekingen
gevoerd, maar, naar verluidt, bleek ook
deze A.R. politicus iniet toit toetreding
bereid.
De kans is 'echter groot, dat jhr. De
Geer wel op de medewerking van. pnaf.
m'r. P. S. Gerbrandy zal kunnen rekenen
Maar ide A'mlsteridamBche hoogleer aar
geldt zeker niet als representatief in het
A.R.-kaimp. Ook de bespreking miet den
liberaal georiënteerden demlssioinnairen,
minister va® Financiëfy den heer Bode|n]-
hausen, heeft slechts een negatief resul
taat opgeleverd, en zou ook de deelne
ming in het kabinet dojoir een V.D. politi
cus zij' het dan m)r. Oud of min
Joek'es in geen enkel opzicht Zeker
zijm.
Nm de zaken Zoio staan, krijgt het te
vorm'en kabinet een geheel ander accent
dan aanvankelijk in Id'e bedoeling vain
jhr. De Geer |m|oet hebben gelegen. Toch
acht imten het in Haagsdhe politieke krin
gen tamelijk waarschijnlijk, dajt hoe dan
ook jhr. De Geer in iden loop van (deze
week 'mtet z'ijn formatie Zal slagen. Anders
dan leerst is gemeld', schij'nt er geen
Regeeringsverklaring of een Kamerdebat
te wachten te Zijh.
De tijd vc|or het definitief ontwerpen
van de begroeting, voor 1940 en tot den
derden Dinsdag in September is toch
zee'r kort gemeten.
Naar het Utrechtsch Dagblad Verneemt,
z'ou gisteren de partijraad' der SDAP in
buitengewone spoedvergadering te 's-Gra-
venhage bijeen zijin geroepen ter bespre
king van iden politieken tioestan[d en de
vraag, welke sociaal-dem|oic®aten eventu
eel Zullen toetreden t|Oit een door den
beer De Geer te forimteeiren kabinet. In
beginsel zou 'de SDAP, nu de flonimlateur
aan de socialistische eischen heeft toege
geven, bereid 'Zij® om miet 'hem in zee
te gaan.
VISSCHERUBERICHTEN
De vischvoorziening van ons land
De Ned. Bond van kleinhandelaren in
het visch- en haringbedrijf heeft een te
legram verzonden aan den minister van
Economische Zakien, waarin met klem
wordt aangedrongen op het bevorderen
van demi aanvoer van Deensche en Noor-
sche zeevisch. De Hollandsche treilers
brengen hun aanvoer naar Engeland,
waardoor de Ned. vischvoorziening ern
stig wordt gedupeerd. De vischkleinhandel
is door gebrek aan aanvoer niet in staat
aan de vraag te voldoen. Er £ijh, ten
nadeele van de Nederlandsehe visschers,
te weinig treiters imi de vaart, waardoor
het bestaan van den vischkleinhandel on
houdbaar is. Tenslotte verzoekt het hoofd
bestuur van den bond den minister drin
gend om een onderhoud.
ZIERIKZEE. Het bestuur Van „Kunst
en Eer" deelt <i>ns mleid'e, dat de actie
onder |den naam' van „Wordt dopateur
van Kunst en Eer", Donder® agavo®d half
9, wordt voortgezet in (de volgende strar
ten: Varremarkt, Lammermarkt, Minne-
broederstraat, Kiniderstraat, Hiofferplein,
RoiOde Dorp, Watermlolen, Verrenieuw-
straat, Meikmiarkt, Maarstraat, Meel-
straat, Poststraait en Mainhuisstriaiat.
RENESSE. In verband met de geboorte
van de jongste Oranjetelg had de Oranje-
vereeniging wederom1 een „elck wat wils"
prograimlma in elkaar gezet. Het dorp
was op de welbekende manier verlicht,
terwijl over de straat heen een vlaggen-
versiering was aangebracht. Des morgens
te acht uur werd Ide klok geluid, waar
mede tevens het teeken was gegeven
der opening ider reeks van feestelijkheden
Te ongeveer negen uur speelde het mu
ziekcorps „Luctior et Emergo" zeer ver
dienstelijk koraal'mluziek, waarna te 10,30
een kerkdienst werd' gehouden waarin
voorging ds. Faber, welke tot tekst had
gekozen Ps. 127, vers 1. De kerk was
fraai imlet dennegroen en mrain^e ver
sierd, terwijl vrijwel geen enkele plaats
onbezet was. Tiot slot vain den dienst
werden 2 coupletten van het Wilhelmus
staande do|or alle aanwezigen gezongen.
Hiermede was het eigenlijke ochtendpro
gramma afjgeloiO'pen.
Te twee uur werd een muzikale rond
gang over het diorp gehouden. Hierbij'
waren ongeveer een twintig ruiters aan
wezig, het mluziekcorps en zeer veel pu
bliek, hetgeen zijn oorzaak wel hierin
zal vinden idat doior het vriendelijke aam-
bod van den heer Vriesendoirp, de
imlarsCh ditmaal zou leiden diqoir „Moer-
im'ond". Zeer velen hebben hier dam iook
gebruik van gemaakt.
Na deze rondwandeling Werd een aan
vang gemaakt Imlet het Stoeltjesrijiden,
hetgeen een groiot succes is geworden.
De prijZen werden als volgt behaald:
1, J. v. d. Wekken; 2, R. H. Blom;'
3, K. L. Horst; 4, P. Natte; 5, W. Jainsse;
6, M. C. Gelijinse; 7, L. Kopmlan; 8, Mej.
E. de Vrieze; 9, J. G. Verseput; 10,
L. de Feiter; 11, M. Jonker; 12, G. Tim
mermans; 13, Joh. Beije; 14, J. GLoude;
15, van Marken; 16, H. van der Werf;
17, J. de Vrieze.
Des avonds werden (Op de muziektent
de prijzen uitgedeeld, wat mede door
het minder gunstige weer miet zooveel
'mtenscben op de been bracht. Te loingev.
negen uur heeft imlen op het strand een.
vreugdevuur, 'alsmede vuurwerk afgesto
ken, waarna de feestvreugde op het dorp
inog langen tijd is voortgezet, temeer
waar inmiddels nog ©en draaiorgel Wias
geaairiveerd en een dansvloer was gelegd
HAAMSTEDE. Dat onze tijd er een
is van mechanisatie, en dat onz'2 ne
ringdoenden met die tijd wenschen mee
te gaain, constateerden wij Dinsdagmid
dag, toen wij bij de groenten- en fruit
handel vjn geör. Jonker in de Zuid-
straat een machine zagen werken die
aardappelen en worteltjes schrapt in een
zoio korten tijd, dat de spreuk: „klaar
terwijl u wacht" verwezenlijkt is. Ook
snijdt deze machine even vlug snijboo-
nen en kool, zoodat het voor onze huüSf-
vro.uwen hoe langer hoe gemakkelijker
gemaakt wordt. Vooral voor kamlpeer-
ders ©n pensiongasten is dit eem uit
komst, o'mdat deze slechts zeer weinig
tijd hebben om voor de menages te
Zorgen, daar alle tijd noodlg is om te
genieten. Deze machine, die electrise'h
gedreven wordt, is inaa'r mens ons mee
deelde, de eerste in dit genre op' Schou
wen, waarmee de firma Jonker blijk
geeft zich snel aan te piassen aan de
moderne omstandigheden. Wij wenschen
den heer Jonker succes met zijn on
derneming.
SEROOSKERKE. Maandag jl. is met
groote vreugde de geboorte van het
jongste 'prinsesje gevierd. Des morgens
kreeg het dorp al een feestelijk aan
zien, toen de vlaggen hier en daar wa
ren uitgestoken en versiering was .aan
gebracht. Om half tien werd een korte
kerkdienst gehouden door ds Veen. Daar
na sprak de voorzitter van het Oranje-
comité, dhr. J. Kloimipe (de eere-voor
zitter dhr. W. H. Scholder is met ver
lof afwezig) een openingsrede uit op
de tent en gaf de mondharimionicaclub
O.B.JK- een concert, zoodat de feest
stemming er al s'pioediigl inkwam. Na,
den middag werd een optocht gehou
den, welke door een tweetal clowns ge
sloten werd, die in een auto. waren
gezeten en verder opl den dag de feest
vreugde verhoogden. Op' het dorp wer
den verschillende spelen gehouden, waar
aan prijzen verbonden waren. Tot Laat
in den nacht heerschte een gezellige
drukte.
Burgerlijke stand over de maand!
Juli. Geboren: 5 Han, zoon van L. H.
Bodbijl en L. Ringeiberg1. Overleden: C.
Berrevioets Sz., 84 jaar.
De collecte ten bate van'het Roode
Kruis heeft de mooie soim! van f 6.421/2
opgebracht. Dank aan de jeugdige col
lectanten, de jonge .James Corrie Hairt
en Catrien Legemate.
Het gemeentebestuur heeft bij de
geboorte van de Prinses een telegram
van gelukwensch gezonden aan het Vor
stenhuis.
NOO'RDGOUWE. Op den avond van
den Nationalen feestdag glaf het mu-
ziek'gezelschapi een concert op de tent.
Na het ten gehoore brengen van enkele
vaderlaUdsche liederen, hetgeen aiardig
wat volk op de been bracht, sprak de
burgemeester van de muziektent de
aanwezigen toe. Z.E.A. is'ewaagde van
de vreugde die wederom d'e harten ver
vult, niet alleen wegens de voorspoedige
geboorte doch ook omdat naar den
mensch gesproken het Oranje Huis voor
een reeks van jaren aen Nederland ver
bonden kan blijven. Hij hoopte dat de
jonggeboren Prinses Irene moge op
groeien In een tijd van vrede, Zoo als
haar naam beteekent. Een hoera werd
uitgebracht opi het Koninklijk Huis, waar
na met begeieidingl van 't imluBiekge-
zelschapi, het Wilhelmus werd gezongen.
De burgemeester deelde de inwoners ook
mede dat hij namens de gemeente een
telegram v.an geluikwensch had gezon
den aan het Prinselijk Paiar. Hij was
er van overtuigd dot hiermede werd
gehandeld in den (geest der inwoners
van Noordgouiwe. „Gon Amore" heeft
voorts nog tal Van populaire wijsjes doen
hoeren, z'eer ten genoege van het plu-
bliek, dat in vroolijke rondedansen de
monstreerde hoe de inwoners 'miet de
heugelijke igeboorte verblijd waren.
OOSTERLAND. Toen Zaterdag in den
vroegen morgen de blijde gebeurtenis
Danzig en Tokio in het brand
punt der wereldpolitiek
Oplossing der Kabinetscrisis
wordt deze week verwacht
9 De oude raad van Zierikzee
kwam gisteren voor 't laatst bijeen
Worden da Schouwsche elftallen
bij West-Brabant ingedeeld 7
Nog eenige regen
Zon op: Zon onder:
10 Aug. 4,34 19,36
Maan op: Maan onder:
10 Aug. 15,27
Hoog- en laagwater te Zierikzee
Hoogwater: Laagwater:
10 Aug. 9,15 21,46 2,36 15,20
bekend werd, en de Radio-omrqe.p het
bevestigde, was het geheele dorp spoe
dig één vlaggentooi.
Het Bestuur der Oranjevereenigingl w,as
al spoedig bij eika'ar om de plannen
welke reeds waren vaistgeiegd, uit te
voeren. i
Met klok'geiiui werd allen ingezetenen
de blijde mare bekend gemaakt.
Iin den voormiddag werd begpnnein met
de versiering van het Marktplein en mu
ziektent, zooidiat idoor de actieve hulp
van verschillende ambachtslieden, deze
des mliid'dags in een feestelijk kleed was
gestoken.
Des middags werd het feest begonnen
met een wijdingsdienst in de Ned. Herv.
Kerk, waar Ds. Aalbers van Sirjansland
Voorging, waarbij Z Eerwaarde voiorlas
uit 1 Kor. 16 23—26.
Deze treffende gedachtenisrede die
werd beluisterd, doior een bijna, volle kerk
werd mede opgeluisterd imiet het zingen
van eenige liederen, doior het Chr. Gem).
Koior „VZOS", onder leiding vap den
heer Hoiogendoorn, welke 'heel imtepi klon
ken in het 'ruime 'kerkgebouw.
Na! dezen dienst werd een ldnderop-
toeht gefjorm'eerd uit beide scholen, miet
voorop „Oosterlaind's Fanfare".
Na, een rondgang door het dorp; af
gewisseld mtet zang en (muziek, werd halt
gehouden hij' de imluziektent, waar onder
leiding van het Hoioifd der School, eenige
toepasselijke liederen dioor de school
jeugd 'werden gezongen. Terwijl Ooster-
lands Fanfare op de tent concerteerde!,
werden de kinderen getracteerd op limo
nade en 'dhoqolade.
Des avonds werd1 dioor het Kinderkoor
en Gemengd Koior op de tent, gezongen,
waarvoior zij telkens een daverend ap
plaus ontvingen.
Het 'muziekgezelschap' bracht de ware
stemlming teweeg. De heer Zeijler h'öeft
bij' afwezigheid van den burgemeester,
de feestrede uitgesproken, waarin hij de
beteekenis van de geboorte van de klein©
Prinses uit het Oranjehuis voor Land
■en Volk, |op 'klare wijze beeft uiteenge
zet. Met een driewerf hoera, vioio|r het.
Oranjegezin, besloot (hij' zijn luid toege
juichte rede.
Ornl 10 uur "werd een lichtstoet sa-
j mtengesteld, waaraan honderden deelba-
j men. Nadat de imluziek nog een geruimien
tijd Ide ware feeststemming er inhield,
1 sloot de voorzitter der Oranjevereeniging
de heer de Rijke, dit gedeelte mjet een
dankwoord'.
j Nog langen tijd was een juichende, dan
sende massa bijeen, uiting gevende aan^
haar oprechte blijdschap.