ZIER1KZEESCHE
NIEUWSBODE
lm
DONDERDAG 20 JULI 1939
OPGEH<
Z1EDIKZBESOS COUftANT
Kern
ABONNEMENT
Prijs p. 3 maanden f 1.50, buiten Zlerikzee f 1.80
t707 - tam
Voor het buitenland p. jaar f10. Afzonderlijke
nummers vijf cent. Verschijnt dagelijks.
Tel. No. 82. Giro 137677
Directeur: A. J. DE L.OOZE Uitgever-Redacteur: M. J. KOSTEN
Uitgave N.V. ZIERJKZEESCHE NIEUWSBODE - ZIERIKZEB
95STE JAARGANG No. 14088
ADVERTENTIEN
van 1—4 regels 80 cent, van 4 regels eu
daarboven 20 cent p. regel. Reclames 40 oeot
p. regel. BI] contract belangrijke korting
Inzending op den dag van uitgave vóór 10 uur
ONDER DEN SCHIJNWERPER DE KABINETSCRISIS
....moge weer eens de aandacht bepaald
worden Dij h^t voormalige Tsjecho,-
S1 a w a k ij e, dat bij het Duitsche Rijk
is ingelijfd, tegen den zin van het over-
groote deel der bewoners dier landen,
welke hun misnoegen tegenover de macht
hebbers zoo nu em dan niet onder stoe
len of banken steken.
Verleden week heeft rijksprotector Vo,n
Neurath Leden van; de regeering en ver
tegenwoordigers van de pers bij zich
ontboden. Hij gaf uiting aan Zijn groote
ontevredenheid over de voortdurende pas
siviteit van die regeering en over de
weerbarstigheid van het volk. Onlangs
heeft de chef van de Gestapo, Himnv
ler, die in het geheim was overgekomen',
zich in een, belangrijke conferentie met
den pas benoemden minister van binnen-
landsche zaken, zeer krachtig uitgedrukt.
De onwil van die Tsjechen, om zich de
Duitshe taal eigen te maken', is in het
bijzonder leem oorzaak van geprikkeld--
heid bij die Duitschers. De Duitsche on
der-burgemeester van Praag heeft dezer
dagen gezegd, dat het protectoraat geen
eiland kon blijven, waarop de Duitschers
onder de bevolking alleen maar te hoo1-
ren kandien krijgen: „Nerzamin" (ik kan
u niet verstaan).
Natuurlijk zullen de machthebbers al
het mogelijke doen om de bevolking aan
hun zijde te krijgen, d.w.z. de Tsjechen
te dwingeni tot aanvaarding van zeden
en gewoonten der Duitsche volksgemeen
schap. Maar het verschil in opvatting!
daarover is zóó groot, dat het er voor-
loopig niet naar uitziet, dat men dat
gemakkelijk zal overbruggen.
Hoe slecht de Duitschers de mentali
teit van de Tsjechen begrijpen, is deze
week (wteer eens gebleken. Een giroiep
jonge Tsjechen in een café begon te
schreeuwen: „Wij eisehen koloniën", wel
ke ironisch bedoelde leuze door de aa'nl-
derie aanwezige Tsjechen werd overge
nomen. Dit werd door een paar Duit
schers gehoord en gerapporteerd, waarina
het semi-officieele Duitsche nieuwsbureau
een lang artikel aan de pers zond, waair-
in stond, dat hier een teeken was dat
de Tsjechen de Duitsche aspiraties Zoo
goed begrepen. Een deel van de Tsje
chische kranten heeft het artikel Zonder
eenige commentaar afgedrukt en het pui
bliek amuseert er Zich kostelijk over.
Tracht Duitschland de Tsjechen naar
zijn hand te zetten, Italië heeft de Duilt,-
schers in Tirol aangezegd, dat zij1 naar
het Derde Rijk zullen worden overge
bracht en hun woonsteden zullen wor
den ingenomen door Italianen.
Hitier heeft Rome daartoe vrijheid ver
leend ten gunstie van de versteviging
van de Duitschi-Italiaainsch© vriendschap.
Mussolini smeedt uit zijn as-politiek een
kostbaar territoriaal, economisch en stra
tegisch voordeel op rekening van zijn
eigen bondgenoot.
Deze overeenkomst tusschen de Duit
sche en Italiaainsche machthebbers is een
treffend staaltje van politieke willekeur
tegen een .nTet-Italiaansche minderheid.
De Zuid-Tirolers door de eeuwen heen
een vrijheidlievend volk (Andreas Hofer)
werden door de Italianen gedwongen,
hun kinderen naar Italiaansche scholen
te zenden. De Duitsche taal bij de recht
banken en in het officieel© verkeer werd
verboden. Zij hebben het standbeeld van
Andreas Hofer te Bozen (Bolzano) ver
wijderd. Zij hebben de boerenbevolking
door ©en speciaal belastingstelsel ver
armd. Zij hebben kolonisten uit Zuid,-
Italië geïmporteerd. De regeering van
Weimar kwam voor de rechten der Z.
Ti rolers op en verkreeg in sommige ge
vallen matiging van de harde fascistische
maatregelen. Hitier heeft hen echter,
vooral sedert de as Rome—Berlijn tot
stand kwam, aan hun lot overgelaten,,
in weerwil vaw het eerste punt van het
naiomaal-soeialistisch program, dat luidt: j
„Wij eisehen de vereemiging van alle
Duitschers in één Groot-Duitschland,
krachtens het recht van zelfbeschikking
der volken".
Als de politiek in het spel komt zet
men de beginselen overboord. De na
zaten van Hofer worden aan de buiten-
landsche politiek opgeofferd!
De Rijkswaterstaat (geb. dep. van wa
terstaat) heeft aanbesteed het maken
en verlengen van- roeibootsteiigers met
bijbehoorende werken in de vluichthaveni
in den Stoofpolder aan het Zijipe, onder
de gémleente Bruinisse. Raming f 3000
Laagste inschrijver was A. Keifkens te
Dordrecht voor f2497.
Zakenkabinet zonder politieke kleur?
Alles wijst leir op, dat d>e {derde poging
tot het (oplossen van de kabinetscrisis
thans in ©en nieuw stadium) gekomen is.
Want volgens de berichten uit HaagsChe
politieke kringen kan men veilig aan
nemen, dat de hernieuwde pogingen, tipt
reconstructie van het demissionaire kabi
net mislukt zijn en niet ophieuw zullen
worden hervat.
In het begin der week is er blijkbaar
getracht, ondanks alle meenrngsversehil-
len, toch injoig een 'brug te slaan tusschém
een nieuwe conferentie van deze vier
de vier R.-K. ministers en dr. Colijn. Na
R.-K. ministers, welke gistermiddag wierid
gehouden, blijkt deze „biruggenbipiuw"
voior de 'Zooveelste miaal zonder succes
gebleven te zijn.
Juist oim|dat het hier de bestrijding der
werkloosheid betrof, wierd van verschil
lende Zijde |de meaning geuit, dat deze
laatste verzoeningspoging, al te veel op
illusies was gebaseerd. Het twistpunt liep
iimlmlers over hetzelfde jojbjec't, dat als
de ho|0(fdoorzaak van id© geheele crisis
is te beschouwen. Reeds daarpm1 is het
ietwat bevreemdend, dat (men de hoop
heeft gekoesterd in dit stadium' der Cri
sis nog een zekere lö-vereenstem'ming tus
schen de standpunten vajnk prof. RjOjmime
en van dr. Colijh te kunnipn bereiken.
VERSCHILLENDE BERICHTEN
Moeder en kind verdronken
Dinsdagavond kreeg de heer B. Brij dér
Pz., grinthandeiaar te Kam pen, tele-
fonisch bericht, dat op het schip „Soli
Deo. Gl|pria'7 waairmlee Zijln Zo,on een la
ding grimt vervoerde, liggende in den
Rijn bij -Grieth in DuitsChland, pliml. 25
km) 'boven Emjmlerik, ieen (ongeluk was
gebeurd. De 26-jarige vrouw van den
schipper, idie met 'haar 1-jarige dochterje
op het dek liep, was ml. gestruikeld en
imJet (het kind in de armJen overbiopirfd1
geslagen. De schipper en Zijln knecht
z'agen het ongeluk igebeuren en gingen'
onmiddelijk in een roeiboot om dendrenr 1
keiingen hulp te verleen en. Vrouw en
kind waren echter in een draaikolk ver
dwenen; pogingen t(qt redden hadden
gieen resultaat. i I
Een moderne Jan van Schaffelaar
„Jij1 gaat van avond niet ,op stap", be- j
tojogde dezer dagen heftig een bewoon-
ster van de Nieuwe Kerkstraat te Rot- 1
ter id ami, toen haar imian een eindje de
stad in wilde igaan, im|aar hij1 hield hals-
starrig vol: „Ik ga".
In de spiegel kijkend, viel het hem;
echter op, dat hij1 zich t)pch eerst wel
eens lm|oCht lopfrisschen, voor hij de deur
uit ging ien daarom begaf hij1 zich, zeg
gend e: „'en toch ga ik er dp uit, naar de
keuken. Nauwelijks had hij1 het gezicht
onder de kraan gestjoiken of de vrouw
riep „en toch blijf jiji vanavond thuis" i
'en meteen trok Zij1 de keukendeur toe
en draaide den sleutel oiml Opgefrisc'ht, 1
frriaar opgesljoiten, Zat nu de imian, die op
stap wou. Maar niet (ontmoedigd, integen
deel vastberaden zich niet te laten rin-
igeioioiren, schoof hij het keukenraam open
en keek naar buiten, waar de straat
lokte, want deze keuken pp de eerste
étage ligt aan de straatzijde.
Niet over de trap, dan m!aar d|0|or de
lucht, dacht hij, waarbij wellicht doior
elkaar gehaalde herinneringen aan de hel
den Van SpeijCk en Jan van, Schaffelaar
heml parten speelden. Hij! sprong, en hioe-
wel hij' nog vrij g|aed op de beenen te
recht kwam, (waren toch zij'n enkels niet
tegen den stcjoit na een sprong van eenige
meters bestand. Hij1 impost jop straat blij
ven liggen, een dokter kwam' er bij1, de
GGD werd geroepen en daarna heeft hij'
dien avond inderdaad buitenshuis door
gebracht. En het Zal nog wel een poosje
duren vo|0|r Zijln enkels in het ziekenhuis
zijn hersteld en hij de trap van zijin
woning kan lojploopen.
Twee boerderijen verbrand
Woensdagmorgen is brand uitgebroken
in de boerderij van den landbouwer P.
M. Janse te M a a s d a ra-
De landbouwschuur met bij'gebOu'wien
werd een prooi der vlaimimlen. Het wioon-
huis kon worden gered. Aangewakkerd
cioiotr den wind sloegen de vlamlmien over
maar de boerderij', bewoond' door den
heer P. van de Grient, welke eveneens
geheel door het vuur werd vernield. Ook i
hier kon het woonhuis worden behouden
Twee stieren, twee auto's, een landbouw- j
tractor en vele landbouw machines werden
een pao|0(i der vlam|mien. j
I-Iet biusschimgswerk (werd. verricht doojr
de plaatselijke brandweer, geassisteerd'
door de brandweer van 's-Graven deel.
De oorzaak van den brand is ombekend.
De schade wordt {djopr verzekering ge
dekt.
Duitsch marinevliegtuig in zee gevallen
De heer G. J. C- te Roller, gezagvoer
der van het KLM vliegtuig naar Oslo,
dat Woensdag om) half twaalf van Schip
hol was vertrokken heeft op zijn vlucht
een bericht opgevangen, volgens hetwelk
op ongeveer 50 km buiten de kust van
Jutland, ongeveer ter hoogte van den
Imloind van de Lüm Fjord, een groot mi
litair vliegtuig van Duitsche nationa
liteit im zee was gestort.
Het vliegtuig was klaarblijkelijk op1 een
kruistocht langs de Deensche kust, Zopals
uit de positie van het vliegtuig Zqu kun
nen blijken. Omlmtiddeliijk hebben, de Deen
sche luchtvaartautoriteiten imaaregelen ge
nomen lojmi ide bemanning van het Vlieg
tuig te redden. Booten werden uitge
zonden naar de plaats waar de machine
moest Zijn neergestort. Laat in den mid
dag was echter nog niet bekend hoeveel
personen zich aan boord van het ver
ongelukte toestel bevonden en evenmin
of men iemand had kunnen, redden.
De radiozender Kjopenhagen onderbrak
Zijln programma i0jm m^de te deel en, dat
een groote Duitsche imiarinevliegboot in
zee was gevallen en zich in mond bevoind
De zender gaf dit SOS bericht verj^r.
Het werd o.m. |opgenoimien door een ma
chine van de KLM, die daarop van. zijh
koers afweek en het 'wrak van de Duit
sche machine ontdekte. De Nederlamdsche
Douglas k|on intusschen geen hulp ver-
ïeenen. De juiste positie van het wrak
werd oJm. (opgenomen door een Noprsche
stoioimboot, die zich op weg daarheen
begaf.
Van DuitsChe 'zijlde is vojorloopig. over
deze ramp nog niets gepubliceerd.
Door een stier aangevallen
Woensdagmiddag is de 35-jarige vee
houder G. van Zwieten te A1 p h e n a
id. Rij'n dio|oir een stier, welke in den/
stal stond, aangevjalien.
De veehouder, die het dier wilde voe
deren, maar moeilijk langs den muur
kon passeeren, greep den halster met
de bedo eling den k|op van den stier wat
opzij te treken, maar plotseling rukte
het dier zich los en drukte met den
kop v. Z. tegen den muur. Ook daarna,
werd hij nog eens door het woedende
dier aangevallen. Zijn vader, die op het
lawaai afkwam, vond het slachtoffer be
wusteloos op den grond, waar hij, be
kneld lag tusschen den muur en den stier.
Een medicus, die de eerste hulp ver
leende, constateerde, dat de 'borstkas van
v. Z. was ingedrukt, terwijl hij) voorts
een onderarm hatë gebroken. In ern-
stigen toestand is hij naar het Acad.
Ziekenhuis te Leiden overgebracht.
KORT EN BONDIG
De minister van Waterstaat heeft
met het oog op de te verwachten heug
lijke gebeurtenis iini het Prinselijk gezin
bepaald, dat het gebied des rijks, ge
legen binnen een cirkel met straal van
5 K.M. beschreven om het paleis té>
So est dijk als middelpunt, (met ingang van
3 Augustus a.s. tot nadere aaingekondi-(
ging gesloten te verklaren voor de
luchtvaart met alle burgerlijke luchtvaar
tuigen. De chef van den Duitschen
arbeidsdienst Hierl, is iini Oost-Pruisen
aangekomen pm de werkzaamheden van
de leden van: den arbeidsdienst bij het
inhalani van den oogst te organiseeren.
De leider van het district Koningsbergen
heeft bevolen, dat alle staatsambtenaren
een week beschikbaar moetani zijn om
op het land mee te helpeni. Een aan
tal bankeni ien verzekeringsmaatschappijen
heeft besloten het personeel een extra
verlof te geven, opdat dit eveneens bij
den oogst karn helpen. De arbeiders-
schaarschte dwingt de nat.'-soc. autori
teiten in Duitschland steeds meer, de ver
vanging van mannelijke door vrouwelijke
werkkrachten in alle beroepen, waar dat
mogelijk is, onder oogeni te zien. Deze
toestand is lijnrecht in strijd met de)
eertijds door de natiomaal-socialistische
leiders opgestelde beginselen, volgens
welke de vrouw zich uitsluitend behoor
de bezig te houden met gezinswerk; de
theorie heeft voor den nood moeten wij
ken. Naar schatting hebben geduren1-
de het jaar 1938 120.000 tot 140.000
vluchtelingen Duitschland verlaten.
Voor de eerste vier maanden van 1939
wordt het cijfer op 29.000 geschat. Daar
bij komen nog degenen, die met hulp
van andere organisaties Duitschland ver
laten hebben en degenen, die zonder
hulp of op illegale wijze zijn geëmi
greerd. Slechts een deel van al deze
mensehen beeft ziclh duurzaam gevestigd
en het is van het grootste belang, dat
ook de andere vluchtelingen permanente
haardsteden krijgen. Het wereld
congres voor moreele herbewapening
is te Hollywood geopend. Er werden, ver- 1
schillende telegrammen van vooraanstaan
de personen voorgelezen. Roosevelt zegt
in zijn telegram, dat een wereldprograml-
ma van moreele herbewapening het ge
vaar van eeni gewapend conflict ongetwij
feld zal verminderen. De Britsche mi
nister Kiimgsley Wood zegt, dat de we
reld dringend behoefte heeft aan een re
veil van de moreele eni geestelijke waar
den, indien men een voortdurende vrede
een een voortdurende welvaart wil ver
zekeren. Het congres, waarop 25 naties
vertegenwoordigd zijn, zal tien dagen du
ren. De Zwitsersche bondsraad heeft
een. rapport «ongehoord van Motta over
de besprekingeni tusschen het Zwitseb-
scbe gezantschap Lu Rome en de Italiaan
sche regeering over de uitwijzing van
Zwitsersche onderdanen uit het gean
nexeerde Tirol. Den Zwitserschen gezant
Zijn twee verzekeringen gegeven: Alle
Zwitsers, die uit Tirol zullen moeten
vertrekken, zullen behoorlijke schadever
goeding krijgen en zij zullen in geen
enkel geval minder goed behandeld wor
den dat Duitsche onderdanen.
Districtarbeidsbeurs Middelburg
Stand der werkloosheid op 30 Juni 1939
Middelburg1 558; Vlissingen 345; Aagte-
k'erke Annemuiden 105; Baarland 14;
Biggekerke 2; Boirssele 36; Brouwersha
ven Bruinisse 51; BuFgh 1; Golijns-
plaat 5; Domburg 6; Driewegen 5; Drei-
sdhoir Duivenidijke Eikerzee
Ellemieet Eliewoutsdijk Goes 117;
's-Gravenpoldier 7; Grijpskerke Haard
stede 6; 's-Heer-AbtSkerke 2; 's-Heer-
Arendskerke 4; 's-Heerenhoek 23; Hein-
kenszand 19; Hoedekenskerke 21; lerseke
33; Kapeile Kats 10; Kattendijke
Kerkwerve Kloetinge 5; Kjortgene 22;
Koudekerke 10; Krabbend ijke Krui-
ningen 5; Meliskerke Nieuwerkerk
Nieuwland 2; Nisse 1; Noiard'go.uwe
Noiardweile Oosteriand 12; Oostkar
pelle 2; Oudeiande 5; Ouwerkerk 1; Ove-
zand 16; Renesse 1; Rilland-B ath 1; Rit-
them 2; Schore 1; Serposkerke (W.) 1;
Seroioskerke (S.) St. Laurens Sou
burg 67; Veere 2; Virouwenpjoilder
Duitschers en Tsjechen hebben
niet dezelfde mentaliteit
Een zakenkabinet zonder poli
tieke kleur de oplossing
De brug over de Zandkreek
wacht op wetsontwerp-tolheffing
De prijswinnaars in de Dam-
rubriek thans bekend
9 Plaatselijke regenbuien
21 Juli
21 Juli
Zon op: Zon onder:
4,04 20,07
Maan op: Maan onder:
10,25
22,00
Hoog- en laagwater te Zierikzee
Hoogwater: Laagwater:
21 Juli 5 56 18,09 11,12 23,44
^eoftSpijn, Kiespijn. LT^S!
aSiijd een poeder ct cachet van Mijnhard!»
Mijnhardt's Poeders per stuk 8 ct. Doos 45
Cachets, genaamd „Mijnhardtjes" 2 st. 10ct. Doos50cC
Waarde 5; WiemCldinge 4; Wiestkapelle
59; Wissenkerke 37; Wblphaartsdijk 19;
Zierikzee 138; Zonnemaifre ZjOUte-
lande 1.
Totaal st(oinden per 30 Juni 1789 per
sonen eis werkzoekenden inigesdhreven.
NA CERES... MARS?
In Oost-Duitschland en in Polen,
Lungs de grenzen vanl 't gebied
Waar de wereld nu reeds maanden
Met onrustig oog naar ziet,
Daar oogst men in haastig tempo
Rijp of groen het kostlijk graan,
Ongerust omtrent de dingen
Die mischien te wachten staan.
Zal dan straks de oorlogsfakkel
Ro|oikend langs de v'elden guam
En de springende igramatCn
Geiten iin den bodem slaain/?
Zal in plaats van 't lied der sikkel»
Kreten klinken, fep verwoed,
En vruchfbre korenvelden
Rood gekleurd zijn door het 'bloed?
D' oorlogsgod zit maar te loeren
Om eerlang zijn siajgj le sjaan',
Ook hij oordeelt dat zijn kansen
Thans bijzonder gunstig staan,
't Wachten is slechts op een heethoofd,
Die trots alle goede raad,
Mars wel in de kaart wil speien
Bn het ongelfuk begaat. J$.
