ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
ZlERIKZ^£SI^COUttAMT
onder den schijnwerper
kort en bondig
verschTllendeberichten
FRANS MURK
De Kern
1707-1880
ABONNEMENT
Prijs p. S maanden f 1.60, bulten Zlerikzee fl.80
Voor het buitenland p. jaar flO. Afzonderlijke
nummers vijf cent. Verschijnt dagelijks.
Tel. No. 32. Giro 137677
Directeur I A. J. DE LOOZE Uitgever-Redacteur: M. J. KOSTEN
Uitgave N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE - ZIERIKZEE
95STE JAARGANG No. 14087
ADVERTENTIBN
van 1—4 regels 80 cent, van 4 regels e»
daarboven 20 cent p. regel. Reclames 40 cent
p. regel. Bij contract belangrijke korting
Inzending op den dag van- uitgave vóór 10 uur
valt het lidht op de kaïim'te, althans
voor het forulml der wereld, van d'e po
litieke gebeurtenissen die Europa en
Azië beroeren.
De Dantziger kwestie nee'm't, ondanks
ide tegenspraak uit Midden- en Oost-
Europa, dat er van een cpirbproimis geen
sprake kan zijn, kallmlsr vorm'en aan. De
opvatting kotat oneer en meer naar vo'ren,
dat Hitier Dantzig niet als een object
beschouwt, dat ten slioitte het ont
ketenen van een Europeeschen, oorlog
.rechtvaardigt. Ook P|0ien bindt in, in weer
wil van militaire handelingen te Dalnt-
zig, waarin Berlijn klaarblijkelijk de hand
heeft en die strijdig zijn /mlet de bepa
lingen van het Statuut, tqoint Zij n^et den
wensch, bij de eerste de beste gelegen
heid 'het zwaard in de weegschaal te
werpen. Blijkbaar oefent pok de Engel-
sc'he iregeering, hoefeer vastberaden geen
geweld Imeer te zullen gedopgen, op haar
Poiol9chen bondgenoot een kalmeerenden
invloed uit en h|0iudt Zij een ontijdig ige-
wapend conflict tegen.
CHODACKI,
de Poolsche commissaris-generaal
te Danzig
De voelbare imlatiging, waarvan Hitler
in h e t g e s e h i 1 - D a in t Z i igi blijk geeft
is ongetwijfeld het .gunstige en verheu
gende resultaat van de krachtige politiek
van Engeland. Londeux, heeft pp het'
opgenblik de leiding van de Europee-
sche politiek in handen. De achtereen
volgende inlijving van Oiosteinifijk', het Su-
detenland, Bohem'en en Mpravië door het
Derde Rijk, Abessinië en Albanië dopr
Italië, de drieste houiding van Japan in
China tegenover Engeland, hebben, den
even ingedoimlmielden Britschen leeuw we
der 'klaar wakker ;gem|aakt.
Ook in O|0tst-A'zië legt het Britsche Im<-
periu'ml een vastberaden houding aam-d'eq
dag tegenover de zjopen van de Rij'zPnde
Zon, die de Chineesche brommen te hun
ner faveure willen expioiteeren en het
blanke ras uit de Chineesche kuststeden
willen verdringen olm! de pp enige vallpn%
plaatsen te bezetten. Het brute optreden
der Japanners in Tientsin*, deed de maat
overlpopen.
Engeland trad vastberaden op tegen
Japan, waar thans, te Tokip, de onder
handelingen tot regeling viatn. het cloinflic't
te Tientsin in een algemleene bespreking
van de gebeurtenissen in China door
C r a i g i e, den Britschen gezant, worden
gehouden. Op echt OiOjstersche Wijze,
d.w.Z. langzlaaJm1 en sleepend, wlorden de
debatten gevoerd, Zonder dat positieve
successen worden geboekt. De Eogelsche
gezant heeft gisteren een verzoenings-
gezinde houding getopnid' tijdens het on
derhoud imtet A r i t a, imlaar niettemin dui
delijk van Bngeland's wrevel in deze
kwestie blijk gegeven.
Inmiddels duurt de strijd in en om
China voprt. Onnoeimlelijfk is het lijden
der Chineezen, die (mlet taaie volharding
z'ich vrijwel hecht aaneengesloten ver
zetten tegen den gehaten indringer tn
belager van hun onafhankelijkheid, pnder
leiding van hun leider Tsjiang Kai-Tsjek,
die Japan een harde nept te kraken geeft
Meer en m!eer organiseert hij1 de ver
deelde Chineezen, die gerepte machten in
het veld brengen, daar het uitgestrekt
rijk over ten Imlimste 15 m'illipen strijd
bare Imjannen beschikt.
Al beschikt Japan over lOinim'etelijke
rijkidolmimten en v|oprraden, verzameld' ©n
opgelegd in vredestijd1, de Chineesche
draak draagt een stevig pantser, dat
niet gemakkelijk is te doorboren.
Thans wordt vernohi'en, iat de Ame-
rikaansche tankboot „Tidewater Associ
ated" 209 van de 2l2 passagiers en de
Volledige, 102 kjoippen tellende beman
ning van de Bokuyo Maru" aan boord
heeft 'gkno'men. Men vreest, dat de drie
overige passagiers verdronken zijn. Allo
opvarenden waren Japiaininers of Indiërs.
Op! 2 JjuJi j.J. wes de „Bokuyo Mam" te
San Diego in Califomië aangekomen met
een s'meulenden braind in de ladijnig.
Dr. Wintz', een lid van de nat. so,c.
co'mfmissie voor de volksgezondheid heeft
critiek geoefend op de ..neiging, v.aip het
geheeie -'Duitsche volk te veei te eten,
in het bijzonder vieesch en vet".
Hij heeft verklaard dat iedere Duitscher,
die idoioir pnlmlatiig eten tot v&rbreedlmjg
van de kloof tuisschen productie en. cpn-,
su|m)ptie 'bijdraagt, de voeding van het
geheeie volk in gevaar bren(g)t".
De kabinelsfor'mlateur d r. Co lijn
heef-t gisteravond te zijnen huize ont
vangen den heer C. W. Bodenhauisen,
obd-vice-president van den Raad1 van Ned.
Indië en oud-directeur van hetzelfde ge
biedsdeel. De heer Bodenhausen is voor
zitter van de 'ministerieele comimtüsdiie,
die adviseert oip belastinggebied. Het be-
Zoe'k heeft foieer dan een uur geduurd,.
Ook' deze bespreking zou er op, kun
nen wijzen» dat de fbrmjateur zijp po
gingen voortzet tot hel vormien van een
zakien-kabinet. Duitsehe politieke
kringen bestrijden nadrukkelijk de op
vatting, die in het vraagstuk' Dantzig,
eenige ontspanning zou ziita gekomen.
Verklaard wordt dat een dergelijke op
vatting door niets gerechtsvaardigd wordt
en dat van de Zijde van Duitschland geen
zwakkere houding kan wordenverwacht.
Men wijst er in dit verband op, dat
de anti-Poolsehe propaganda in de Duit
sche pers inog even fel is. De Pirioivin-
ciale Staten van Noord-Hoijand hebben
na langdurige discussie besloten de voor
dracht van Gedeputeerde Staten om
voor i/l deel te «emien in den: a,ank|oo:P'
van terreinen, gebouwen en verzame
lingen van het genootschap Natura
A rtis Me gist ra te A'm|sterdam, voor
een bedrag van f 1.131.000, rast 57 tegen,
10 stemmen aangeno|m%. De Chinee
sche minister ven oorlog, generaal Tsjeinr
(tsjeng, heeft verklaard, dat het Chi
neesche lager, dat 'bij' het uitbreken,
der vijandelijkheden weinig meer dan een,
miliïoen mian te]de, thans tot 2.500 000
man is aangegroeid. Het land beschikt
over tenminste 15 jmiillio©n strijdbare
mannen, die ©enige oefening hebben ;o|e-
had en Lu zeer korten tijd kuminejn: wor
den ingelijfd. Dit jaar wil mien 4.500.000
'mlannen oefen©iij Spanjaarden die van (de
naburige Spaansehe kust naar Gibral
tar zwomlmeii Zijn in vrijheid gesteld.
Zij' zullen zich binnen(kbrt naar Casa,->
'blanca hegeven, waar 'Zij Zich bij1 het
Fransche vreemdelingenlegioen! zullen
aansluiten. Naar verluidt Zijn imog drie
andere Spanjaarden o.:a. de ex-gouyemeur
van Granada, vian de miaburige kust naar
Gibraltar gezwommen. De tweede
oefeningsvlucht van de B r itsCh©
bommenwerpers boven FrankL
rk'ij, die tol Marseille za] gaan, zjail
waarschijnlijk binnen eenige dagejni plaats
vinden. De staven van de beide lanbenj
voeren nog geen besprekingen vcor ee|n<
preciese regeling. Aan deze oefeniinfe' zul-
len 120 lot 150 zware en lichtere bom
menwerpers deellnemen. Voor het imfee-
rendeel zulten zij' uit de Midlands ein
Van Vliegvelden in het Oosten; van Enge
land vertrekken.
Onder een vrachtauto
Gistermiddag is in de buurt schap Be-
ckum, onder Hengelo een doodelijk
ongeiulk gebeurd. Een jon{g)en;, die m'et
het 8-jarig dochtertje van de familie
Koster achterop z'ijn fiets plots naar links
den w'eg wilde oversteken, raakte in
botsing im|et .©en uit tegen|Oiv©r,gestel de
richting naderenden1 vrachtauto, waair-
van' de 'bestuurder tevergeefs moeite deed
de aanrijding te voorkomen. De joinl-
gen werd van de fiets geworpen ent hel
meisje kwam onder een achterwiel van
den auto terecht. Zij was bijna, op slag.
dood.
Noodlottige slag van een schommel
In eon der schooltuinen in, de Roer-
mondsche Weera is gistermiddag de 9-
jurige Tru|usje Wiljems door een [pcht-
schommiel getroffen. Het (m'eisje liep een
zware hersenschudding op en werd naar
het ziekenhuis te Roermond overge
bracht Eenigen tijd na aainlkomst is jij
daar overledeen.
DAMES- en HERENKAPPER,
PEDICURE.
HAVENPLEIN D 378 - TEL. 235.
Vrachtauto tegen autobus
Op den rijksweg iusschen De Klomp
en Ede heeft zich gistermiddag een ver
keersongeluk voorgedaan, waarbij een
twaalfjarige jongen het leven verfoor en
een kamleraadje van ,denzielfid|en leeftijd
een arm' brak. De vrachtauto, welke ge
laden was m'et groenten, wilde een autc)-
b'us imlet schoioilkioderen uit NijhYegen pas-
seeren. De auto's schampten elkaar even,
waarna de vrachtauto diadlelijk doorreed.
In de autobus waren die gevioüigen echter
ernstig. In het midden van de bus be-
vond zich een 12-jarige jongen uit Nij:-
imhgen, die een ho|oifdiwoinde opliep, fwlelke
van dien laard was, 'dat hij' op weg naar
het Juiiana-ziekenhuis te Ede overleed.
Een ieven oude jioingen, die naast hem)
was gezeten, brak' een arm en wierd naar
de ouderlijke wjoining te Nijmegen ver
voerd.
Uitstel invoering rijtijdenbesluit gevraagd
lm verband imlet de aangiek'ónidligde iin.-
voeriing van het Rijtijdenbesluit op1 13
Aug. a.s., hebhen de voprZitters van de
dole landelijke boniden, BBN ANB1B1
BETO^ Zich telegrafisch tot de betr[okk©n
ministers igewend m'et het verzodk, hoe
wel erkennend de sociale beteekenis vap
•dit besluit, de invoering hiervan uit te
stellen, totdat |op eenigerlei wij'Ze de
spoprwegen gebonden Zullen zijinv aain
vaste tarieven. Zij1 wijzen erop', dat bijl
de needs zware lasten- op de vr.achtautioi,
de spoprwegcoimcUrrentie, dopir middel van
onderbiedingstai'ieven, haiijdl werkende pialr-
ticUliere vervoerders pip den rand' van een
afgrond hebben gebracht en tioevoeging
van oen nieuwen bedrijfslast door invoe
ring van het Rijtijdenbesluit bijl hand!-
having van deze spo|OirwegriComcuiFrentie,
toeneming vian de werkljoiosheid beteehent
Dertienjarig meisje getroffen
Tijdens een onweer, dat zich Maandag
avond boven de buurtschap, W i e n c (Ov.)
ontlastte, sioeg de bplkisem mlet een ge
weldigen knal in de woning valn den
heer H. Groothuis, waar men juist aan
tafel zat te eten. Een drie-jarig doch
tertje, Marielje, we^d door den bliksem
getroffen, sloeg tegen dein groinn en
bjeef bewiusteloos ligglen. De conster
natie in het gezin, dat twaalf kiiirideren
telt, die alien thuis waren, was bijzonder
groot. De ouders, die brand vreesden,
vluchtten met de kinderen paar buiten.
De vader mdrm het getroffen meisje Oip
den urm mee. Gelukkig ontstond er
geen brand. De toestand vain het meisje
dat later bij (kennis is gekomen, is naar
omstandigheden redelijk wel.
RECHTZAKEN
Politierechter te Breda
Vcor den Bredaschen Politierechter
werd Dinsdagmiddag onder meer de na
volgende zaak 'behandeld en uitgesproken'.
Toen de 2i-jarige venter M. A. D.
uit Scherpenisse opi 11 Juni j.l. per
rijwiel over den Langeweg aldaar voort
reed, wilde de alstoen in unifor'ml ge
kleed zijnde veldwachter dier ge'mleénte
's 'mlans rijwielpiaatje cointrojearen, wa^lr-
hij van hefm| vorderde met zijn rijwiel
halt te houden en af te stappen. Imlpla|a|ts
v|an aan dit bevel te voldoen, (mJa,a[kite
D. $ich uit de voeten, wet h©ml begrij
pelijk een verhaaltje bezorgde.
Thans imioest hij zich deswege ver
antwoorden, doch toen .deze zaak werd
afgeroepen, bleek D'. niet verschenen te
zijn. Zulks wias geen bezwaar, want zijn
schuld stond voldoende vast. Getuigen
waren er ook niet opgeroepen, zpbdat
deze zaak spoedig was afgeioopen, met
Oils slot een veroordeieiing van D. tot
f 20 boete sulbs. 10 dagen hechtenis.
POST-TELEGRAAF-TELEFOON
Bij beschikking van den directeur-ge
neraal der PT en T is Imlet ingang van., 1
September 1939 als adjunct-inspecteur der
PT en T te Middelburg aangewezen de
referendaris do'r PT en T, A. P. vafl|
Leeuwen, thans te Rotterdam' (ppstkan-
topr).
Hoog- eo laagwater te Zierikzee
Hoogwater: Laagwater:
20 Juli 5,10 17,24 10,26 22,55
DE P.Z.E.M. IN 1938
Aan het jaarverslag over 1938, het 20e
boekjaar van den Raad van bestuur van
de N.V. „PZEM" ontleejien wij het vol
gende:
De stroomverkoop vertoonde wederom
een stijging 'en wel met 91/2 pet De
ontvangsten stegen in vergelijking met
1937 met rond f117.000 tot f 2.111.065 J
de stijging der uitgaven overtrof echter
die der ontv. Zoodat de nietto-winst
f177.257 bedraagt tegenover f206.805 over
1937. De toeneming van de uitgaven is,
behalve aan hoogere productiekosten: ten
gevolge van de debietstij ging en ver
hooging van: de kolenprijzen, in hoofd
zaak toe te schrijven aan vermeerdering
van onderhoudskosten van bovengrond-,
sche metten. Extra afschrijvingen hebben j
plaiats gehad tot een bedra;g van f22.624 j
en f15000 is giereserveerd voor ombouw
en afschrijving van oude meters.
Het in het vorige jaarverslag toege- i
lichte verschil tusschen het totale af-
schrijvingsbedrag naar het vaste-quota en l
het annuïteitensysteem, dat aanvankelijk
f561.720 bedroeg, veranderde tengevolge
vain ontvangst vain verschillefm^o bedrar
gen aan vergoedingen ad f46.831 en de
afboeking ad f 140.430 uit de winst over
1937, waartoe ten v|origen jare besloten
werd, tot f374.459. Aangezien het ge- j
wer.scht is, dit verschil Zoo spoedig mo
gelijk te dekken, stelde het bestuur voor, j
een bedrag valn; f127.000 uit de winst
daarvoor beschikbaar te stellen, waarna
eon bedrag van f50.257.48 overblijft. Het
bestuur stelde verder voor, hiervan we- j
derom f50.000 te bestemmen voor uit-
keering vani 5 pet. dividend aan aandeel
houders en het restant ad f 257.48 toe
te voegen dhn de reserve.
De tarieven van, stroomlevering aan
kleinverbruikers voor licht .en; huishoud
ideiijke doeleinden londerglnjgiein, dit jaar
geen verandering van beteekenis. Wel
werden de kleinkrachttarieven verlaagd
en 'een bijzonder tarief voor Kerken vast
gesteld. Het in 1937 ingevoerde half-'
vastrechttarief werd een groot
succes. Het aantal vastrechtafinemers steeg
in den loop van het jaar van 13.520 tot
16.097 of rond 40 pet. van het aantal
aangeslotenen violoir licht en huishoudelijk
gebruik. Ook nu werd aan de daar
voor in aaiihnerking komende gemeenten,
die hebben hijgedragen, in de kosten van
ondergroinidsc'he netten, eene terugbeta
ling vani 5 pet. van die bedragen gedaan.
Volgens de gegevens van den direc
teur, werid a-an de Centrale Vlissimgien
opgewekt 17.277.900 KWU tegen 15.879.630
in 1937, voor de centrales in Westdorpe
zijn die getallen resp. 6.443.600 en 6.018.900
en voor den; inkoop van stroom van de
PNEM 2.042.951 en 1.822.063. Aan de ge-
gem. Middelburg werd geleverd 2.284.400
tegen 2.489.800 in 1937.
Volgens de verlies- en winstrekening
was het voordeelig sado van het elec-
triciteitsbedrijf f 182.052.58 en het inadee-
lig saldo trambedrijf f 4795.10, alzoo een
goed slot van de rekening ad f 177.257.48.
Schijnbare kalmte om Danzig
houdt thans conflicten tegen
Uitstel invoering rijtijdenbesluit
op 13 Augustus gevraagd
Resultaten der Zeeuwsche Elec-
triclteits-Maatschappij in 1938
De Beatrix-film wordt vrijgegeven
voor alle bioscoopbedrijven
Iets koeler.
Barometerstand van hedenmiddag 2 uur:
Zon pp: Zon onder:
20 Juli 4,03 20,08
Maan pp: Mapn onder:
20 Juli 9,05 21,34
AANBESTEDINGEN
De Rijkswaterstaat heeft bij onder-
handsche aanbesteding opgedragen aan.
M,. v. d. Velde te B r u i m i s s e, het im'aken
vain een gewapend betonm'uur [met c(o|u-
pure te AmmarJiaic!obap|0|lder.
TERKOOPINGEN
ELLEMEET, 18 Juli. Ten verzoeke van
dhr. H. Flohil en imtej. de Wed! T- Flo-
hil—Blo'm, werden heden alhier ten ^ver
staan viam Notaris M. C. van den Bout
te Renesse, in het openbaar verkocht
virudhten te velde als: wintertarwe vopr
f123, gerst viO|oir f109 en f104, haver
vo|0|r flil4, alles per 41 a. 68 e.a.
OOSTERLAND, 18 Juli. Ten overstaan
vam Notaris Van 't Haaff te ZierikZee,
werd, ten verzoeke van de Erven van
mej. de Wed. J- Reinhoud—Van W|ester-
voioirt, in het openbaar verkocht: het
wolomhuis en erf in de Kerkstraat te
Oosterlaind, vjoior f1010 aain den heer C.
P. Capeile te Oosteriand q.q.
TOONEEL EN FILM
Film van Prinses Beatrix
ZKH Prins Bemhard heeft goedgevon
den de dh|or ZKH vervaardigde film1 van
HKH Prinses Beatrix in alle Nederjand-
sc'he bioscopen te doen vertoon en.
De Nederiandsc'he Biosqo\op Bpud', die
Zijde bemiddeling hierbij verleent, heeft
vain al Zijn leden, die deze filhi1 verto|0|-
nen, een bepaald bedrag vo|Oir deze ver-
tobning gevorderd, hetwelk ter beschik
king van ZKH Zal worden gesteld.
Zo|oals Im'en weet heeft ZKH bepaald,
dat dit bedrag' z'al worden bestetmld viO(or
de ontspanning viajn (militairen aan de
grenzen en in de nieuwe garnizoenen!,
TANDBEHOUD EN VOEDING
Over het verschijnsel van caries (wolf)
in het gebit schrijft Prof. Dr. Guttorm'
Toverud, hoogleeraar aan de Noorsche
Tandheelkundige Hoogeschool, in het
maandblad van de Stichting tot Weten
schappelijke Voorlichting op Vpedingsge-
bied een artikel, waaraan het volgende
is ontleend:
Vooral voor toekomstige en jonge
moeders alsmede voor kinderen is het
van belang dat het gebit door een goede
voeding beschermd wordt.
Theoretisch is dit vraagstuk vrij gemak
kelijk op te lossen. Tot de voedings
middelen die de stoffen leveren, die het
gebit noodig heeft, behoort in de aller
eerste plaats melk, en verder groentd,
fruit en bruinbood ien zoo weinig moge
lijk bloem en suiker. De schrijver spreekt
dan ook als Zijn overtuiging uit dat de
sterk gezuiverde voldingsmiddelen, die
gedeeltelijk hun oorspronkelijk gehalte
aan vitamines, mineralen en celbestand-
deeien verloren hebben, een veel beschei
dener plaats in de voeding moeten in
nemen!, dan tot nu toe het geval is*
vo|0|ral igiediuirenide perio(den van groei.
Bekend is het feit, dat de Eskimo op
Groenland |oiver het algemeen een gaaf
gebit heeft, doch dat het sterk ver
hoogde bloem- en suikergebruik gepaard
gaat imlet ieen geweldige toename van
tandidares.
De schrijver doet ook de mededeeling
van eeni interessant geval uit Noorwe
gen. Bij ,een onderzoek in het afgelegen
plaatsje Valle bleefr dat 25.1 pet. der
onderzochte persomen vrij van caries was,
terwijl mien in de volksscholen van Oslo
slechts 0.2 pet. cariesvrije kinderen aan
treft. Die voeding in Valle bleek daar
mede volkomen in overeenstemming te
zijn. Het melkgebruik bleek 1.4 liter per
hoofd en per dag te bedragen; het b'o-
tergebruik 50—60 gram; aardappelen 500
gram. Het brood is overwegend vol
korenbrood, terwijl anderzijds weinig
bloem en suiker gebruikt wordt. Kortom'
een voedingswijze, die wij' als voorbeeld
mogen inemen voor het behoud van een
goed gebit.,., en die bovendien vele an
dere gezondheidsbevorderend© deugden
heeft. _j
