IZJERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
GROTE KERK
ZATERDAG 8 JULI 1939
OPGEN<
ZIERIKZBSOfê COURANT
trsTj-ieéo
De Kern
Ds. Pijnacker Hordijk
ABONNEMENT
PrijS p. 3 maanden fl.60, buiten Zierikzee f 1.80
Voor het buitenland p. jaar f 10. Afzonderlijke
nummers vijf cent. Verschijnt dagelijks.
■Tel. No. 32. Giro 137677
Directeurt A. J. DE LOOZE Uitgever-Redacteur: M. J. KOSTEN
Uitgave N.V. ZIERIKZEESCHB NIEUWSBODE - ZIERIKZEE
95STE JAARGANG No. 14078
ADVERTENTIEN
van 1—4 regels 80 cent, van 4 regels enl
daarboven 20 cent p. regel. Reclames 40 cent
p. regel. Bij contract belangrijke korting
Inzending op den dag van uitgave vóór 10 uur
ONDER DEN SCHIJNWERPER
valt de stralenbundel ditmaal op de
exportcredieten welke Engeland
aan eenige met hem bevriende naties*
zal verstrekken.
In Duitschland is mep over deze fi-
nantieele geste zooals te verwachten viel,
piet heel goed te spreken.
Deze credieten, zoo zegt men daar,
dienen om andere laPden te wapenen
tegen Duitschland. Daaruit blijkt een keer
te meer. dat Engeland wel betalen wil,
mits anderen maar voor dat land vechten,.
Dat deze credieten in hoofdzaak zul
len dienen voor de wapening van ver
schillende landen, die door Engeland' *n
het z.g. anti-aggressiefront zijn vereemigd
geven de Engelsehen openlijk toe. Het
is dan ook een logisch gevolg van den
ommekeer van de Britsehe politiek tot
deelneming aan: de continentale politiek,
Deze credieten beschouwt men in Enge
land dan ook niet meer dan als een
materieele waarschuwing, vol
gende op de betoogen van Chamberlain,
Halifax en anderen om den mogendhe
den. welke verdacht worden van agres
sieve plannen, duidelijk te maken, dat
het Engeland ernst is met zijn bedoe
ling om zich tegen verdere agressie te
verzetten.
De credieten zijn in hoofdzaak bestemd
voor wapenleveranties, doch niet uitslui
tend. Zij moeten ook dienen om andere
landen bij te staan in hun strijd voor
economische onafhankelijkheid, door het
hun mogelijk te maken niet afhankelijk
te zijn van één bepaald afzetgebied; zulks
uitgaande van de stelling, dat het verlies
van economische onafhankelijkheid maar
al te vaak leidt tot het verlies van po
litieke onafhankelijkheid.
In dit verband kan gewezen worden
op een verklaring van Titulescu, waarin
hij zeid-e, dat Roemenië door den waar
borg van Frankrijk ên Engeland te aan
vaarden, getoond heeft niet de bedoeling
te hebben zich aan te sluiten bij de po
litiek van de spil, doch dat deze ga*
rantie op zichzelf niet voldoende was'.
Pas de laatste jaren is men zich in
Engeland bewust geworden van de po
litieke gevaren, die voor de'Ze landen
voortvloeien uit de economische pene
tratie van Duitschland en Italië in Oost
en Zuidoost-Europa. 'Tegenover Roeme
nië is men aanvankelijk nog wat schriel
geweest, doch nu de nieuwe (wet er
de gelegenheid toe geeft, Zal Engeland
ongetwijfeld toenen, dat de woorden van
Titulescu ook te Londen worden ver
staan. Polen echter, dat men het eerst
bedreigd acht door Duitsche agressie, Zal
van den huidigen maatregel wel het
meest profiteeren.
Het beginsel van de levensruimte, zoo
als het thans in Duitschland wordt ge
propageerd, sluit nu eenmaal een onbe
lemmerde economische penetratie in Oos
telijke en Zuidoostelijke richting in Zich.
Als men op dien weg belemmeringen
ontmoet, beschouwt men deze als vijan
dige daden. De verhooging der Bngelsche
exportcredieten Zal er zeker niet tos
leiden de stemming bij' de Duitsche ge
zaghebbers ten opzichte van het Brit
sehe rijk te verbeteren. Het blijft daar
om een open vraag, of een materieel©
waarschuwing als de'Ze veel effect zal
sorteeren. Dat zal van strategische over
wegingen moeten afhangen; in propa
gandistisch opzicht kan de maatregel al
leen goed werken bij de mogendheden,
die efvan zullen profiteeren, en zeker
niet bij die mogendheden, tegepi wie hiji
gericht is. Die zullen er, in plaats van
een waarschuwing tegen: aggressie van
hun kant, een: blijk in blijven Zien van
aggressie van de andere zijde.
DE STRIJD OM DANZIG
Geen Poolsche steppen verweef
De leiders der Poolsche buitenland-
sche politiek hebben na een vernieuwde
overweging van den toestand te Daintz'ig
besloten gevolg te (geven aan den Brit-
schen raad, om, alvorens zich tot den
Senaat van Diamtzig te weniden, eerst de
reactie van Berlijn oil te wachten op
de door Chamberlain vermoedelijk .ais.
Maandag uit te spreken waarschuwing
aan het adres der Duitsche macht
hebbers.
Men bevestigt in gewoonlijk goed in
gelichte kringen dan ook, dat voorshands
nog geen stap va n Pole n te Dantzijg
te wachten is om te protesteeren egen
de militarisatie van de Vrij© Stad.
De tot dusver te Damtzig bijeen ge
brachte militaire intocht zal het effectief
van een divlisie niet te boven gaan enu
de door de Polen genomen vporziorgs-.
maatregelen wegen telgen een.- dergelijke
macht voldoende op. Zoolang de Poolsche
'belangen met 'betrekking tot de haven
de riviermonding en de spoorwegver
bindingen geen onmiddellijk (gevaar loo,-
pen, Zal Warschau de grootst mogelijke
reserve ten aanzien vainj den toestajad
te Dantzig in acht blijven pemen. Moch
ten de Duitschers verder gaan dan mep
te Wlarschau toelaatbaar acht, -dan zou
men, alvorens militaire maatregelen uit te
vperen, nog een aantal economische -be
slissingen kunnen overwegen. Opnieuw
wiordt er de nadruk op gelegd, dat noch
Frankrijk noch Groiot-Brittanmië op ©eni
gerlei wijze druk uitoefenen op de even-
tueele houding van Polen.
Samenwerking tusschen Britsehe
en Fransche luchtmacht
Regeling voorbereid
Naar Reuter verneemt, wordt op het
©ogenblik een regeling vjoiofbereid vjop-r
de samenwerking tusschén de Britsehe
en Fransche lucht wapens.
Vernomen wordt, dat de onderhandelin
gen hierover reeds in een ver gevorderd
stadium zijn.
Het is duidelijk, ztoo verklaart men,
dat het van de grootste waarde zal zijn.
wanneer het personeel der twee ge
noemde luchtwaipens routine krijgt jp
lange afstaindsrviluchten over oplbekend
terrein. Britsehe vliegtuigen zullen dap
nonstop-ioefenvluchten kjunfnien onderne
men van alle Britsehe bas-es uit naiar
plaatsen in Zuid- en Zuidoost Frankrijk
De regeling zal de -nauwst© samen
werking tusschen de leiden der twee
luchtwapens tot gevolg hebben ©n hein
in staat te stellen.1 van- elkanders ervaring
te profiteeren, terwijl zij' tevens een goed
inzicht krijgen in elkanders problemen.
DE KABINETSCRISIS
-Da conferentie van Vrijdag
Naar uit den Haag wordt gemeld, heeft
de conferentie, welke de Koningin Vrij
dagavond op het Paleis Noordeinde met
de voorzitters van de Kamers, den vice-
president van den Raad van State, de
chefs van den generaleen staf en den
marinestaf ©n minister van staat mr. D.
Fock heeft gehouden, tot zber laat in
den avond geduurd.
Bijzonderheden ov-er deze conferentie
konden evenwel nog niet worden mede
gedeeld.
Jaarvergadering
Nederlandsche Roode Kruis
Stijging ledental
Vrijdag kwam het Nederlandsche Roode
Kruis in „American" te Dordrecht ini Jaar
vergadering bijeen onder leiding van den
eersten ondervoorzitter, mr. W. J. ba
ron van Lyniden, die een openingswoord
sprak, hetwelk hij aanving met het voor
stel om een telegram van hulde enl
verknochtheid te zenden aan H.M. de
Koningin en aan de voorzitster, H.K.H.
Prinses Juliana. Spr. gaf uiting aan Zijn
blijdschap, Ned.-Indië en Curasao we
derom vertegenwoordigd te zien.
Vervolgens bracht de secreteris-gene-
raal, mr. dr. F. W. Donker Curtius, na
mens het hoofdbestuur verslag uit van
de verrichtingen eni den toestand van
het Roode Kruis over '1938, waaraan we
o.m. het volgende ontleemeji:
Het ledental vertoonde over 1938 e©n
bemoedigende stijging, m,l. van pl.m.
17,000 in 1937 tot 22.750 in 1938. In 1938
kwam voorts een tiental nieuwe afdee
lingen tot stand, waardoor het aantal
afdeelingen steeg tot 129; de oprichting
van 'nieuw© afdeelingen in ten minste
een half dozijn plaatsen, werd voorbereid.
Met ingang van 1 Juli 1938 werd een-
persdienst in het leven geroepen. Het
aantal transportcolonin.es bedraagt thans
82, en in de plaatsen, waar nieuwe af
deelingen worden opgericht, stelt men
alles in het werk tegelijkertijd nieuwe
colonnes op te richten.
Plaatselijke led-en kunnen alle mogelijke
medewerking verleenëm bij de luchtbe
scherming in hun gemeente, maar als in
tijd van oorlog of oorlogsgevaar bet
Roode Kruis een beroep op hen moet
doen behoudt deze functie den voorrang.
Nadat vervolgens de huishoudelijKe
agenda was afgehandeld, werden de le
den van het hoofdbestuur -en. de in deze
vergadering bijeengekomen afgevaardig
den van de afdeelingen, officieel tenstad-
huize ontvangen. De burgemeester heette
de aanwezigen namens het gemeentebe
stuur welkom en hield een rede, welke
mr. W. J. baron van Ly|n(deini beantf
woordde.
Na het noenmaal gaf de afdeelinig Dor
drecht van het Roode Kruis een demon
stratie van de transportcolon|n© op de
rivier.
VERSCHILLENDE BERICHTEN
Van een erfenis die niet kwam
De politie te Gpes heeft den aldaar
woonachtigen 39-jarigen reiziger en ver
zekeringsagent F. K. wegens oplichting
gearresteerd.
Die aangehoudene heeft gedurende tw'ee
jaar een in Goes 'wonend© weduwe ondier
valsche voorwendsels -geldbedragen af
handig igeibaakt. Hij' stelde het voor alsof
hij' een erfenis van f 5000 'wachtende was,
maar dat «r -een procedure noioidig Wias
alvorens hij' lover het gei-d zou kunnen
beschikken.
Daar hij' z-elf geen geid voör een advo
caat had besloot de Weduwe, die het
verhaaltje geloofde en w«ie een goede
.rente "in uitzicht gesteld Was, hem te
heipen. Tejkens Was er weer een somi"
metje noodi-g ©imi -de erfenis binnen te
krijgen. In totaal heeft de man de we
duwe voor f2700 opgelicht.
De trucs, die hij' .gebruikt© dm1 het var
haal van de -erfenis te staven, Waren
veie. Zoo heeft hij eens, toen zijn geldr
schietster argwaan begon te krijgen, uit
Arnhem' opgebeld, medegedeeld dat ziiji
m'et den advocaat vah iden handelsreizi
ger sprak en dat de erfenis binnen enkele
weken geregeld zo.u worden.
Toen de erfenis m'aar slteeds o|p zich
liet Wachten, en -ai haar spaarduiten aan
voorschotten waren opgegaan heeft de
gedupeerde juffrouw aangifte gedaan. K,,
gehuwd en vader van vijf kinderen, is
gisteren naar het huis van bewaring ge
bracht.
Orgelfabriek uitgebrand
Vrijdagmiddag is brand uitgebroken in
de orgelfabriek van de fa. Standaard,
gevestigd aan de Noord vest te Schie
dam1. Personeel van de tegenover dit
pand gelegen fabriek van -de fa. gebr.
Sicheffers ontdekte den brand en waar
schuwde de brandweer. Men poogde nog
een hond, die in een belendend perc'eel
Wias opgesloten, waarin de z^iagseihandel
van de firma de Regt was gevestigd en
Waaraan het vu.u'r zich reeds had mede
gedeeld, te redden, doch dit gelukte niet
Die brandweer verscheen .met groot ma
teriaal en tasste het vuur m'et 9 stralen
aan. Militairen gedetacheerd te Kethei
verleenden assistentie voor de afzetting.
Zoowel de orgelfabriek als de aan
grenzende zaagseihandei z'ijn geheel uit
gebrand. Een woning van de fam. Wy-
cbers krjeg brand- en waterschade. De
naastgelegen huidenhandei van de firm'a
Kramlm'er liep Waterschade op. Die pan
den zijn eigendom! van den heer Eibers
uit Overschie, -die tegen brandschade ver
zekerd is. Of de andere -eigenaren verze
kerd Waren kon nog niet worden mede
gedeeld. De schade is aanzienlijk. Het
fabriekspand v.an de Scheffers Werd
door de feil© hitte geblakerd' en vele
ruiten van dit pand zij'n gesprongen.
Minister Funk vertrokken
De Duitsche 'rijksminister van Econo
mische Zaken, dr. Funk, is Vrijdagavond
van het Centraal Station te Amster-
d am| m'et .den Bazefer trein' van 18.47 uur
uit ons land vertrokken. De minister had
des middags al afscheid genomen van
de Nederlandsche regeeringspersonen. Op
het perron werd hij" uitgeleide gedaan
door den Duitschen gezant, den Duit-
sehen consul-generaa], den president van
De Nederlandsche Bank, im'r. L. J. A*
Trip en den secretaris m'r. J. Westebmam
Holstijn. De minister 'maakte ook nu weer
de reis in een speciaal rijtuig der Duit
sche regeering.
Kind verbrand
Vrijdagmiddag omstreeks vier uur is
brand ontstaan in de schuur van idle boer
derij' van den landbouwer J. Beckers in
het gehucht Bilt, onder de gem'eente S t e-
vemswleert. Toen het vuur uitbrak,
Was |h et igezin juist klaar met den (maal
tijd. Het vierjarig zoontje wias reeds van
tafel en daar vermoed werd, dat hijf
zich in de brandend© schuur bevond, j
snelde men daar heen om> hem te redden. I
De toegang tot de schuur Was echter
reeds versperd door de vlam'm'en, die
in den grootten hooi voor raad snel onb
zich heen grepen, zoodat imfen imiachtf-
loos stond. Nadat het vuur was uitgewoedl
en zoowel schuur a]s woonhuis geheel
in de asch Waren gelegd, bleek het ver-
van genot
m'oeden, dat het kind zich in de schuur
imjoest bevinden, juist te zijln. In een hoek'
waarheen de kleine blijkbaar gevlucht
was, vond m(en het verkoolde lijkje.
Van den inboedel kon een gedeelte
in veiligheid Worden gebracht: De brandi-
iwteer, die spoedig m'et een miotorspuit
aanwlezig was, kon joip -deze afgelegen
piek, waar geen water te vinden is, wei
nig uitrichten. De oorzaak van den brand
kon iniog [niet worden vastgesteld. De
landbouwer was verzekerd.
Menschensmokkal
Voipr den politierechter van de Theems
te Londen is de zaak behandeld tegen
een bakker, Wi-en ten laste -wordt ge
legd, dat hij' ais vreemdeling zonder
vaste nationaliteit omstreeks 30 Juni
zonder vergunning van het Ne d e rl. s.s.
„Ims,blinde" aan land is gegaan. De rech
ter heeft de preventieve hechtenis, Wiaar-
in verdachte zich bevindt, verlengd!.
De kapitein en vijf leden der bemanning
van de „ïnsulinde" hebben zi'ch wegens
medeplichtigheid moeten verantwloordlen.
De kapitein is tegen een borgstelling van
500 pond sterling Voor den tijd van een
w'eek voorloopig in Vrijheid gesteld, de
led-en der bemanning zijn voor denzelf
den tijid in voprlpjOpige vrijheid gesteld.
MIJLPALEN
De Nederlandsche kunstenaarswe
reld treurt over het igroote verlies dat
Zij! heeft geleden door het nog onver
wachts overlijden van Louis Davids
„•de kleine man", die 'door zijn groote
kunst ©eni enorme populariteit bezat in
het geheel© land wat wel tot uiting kwam
toen zijn verassching plaats vond op Wes-
terveld wiaar naast veie zijner kunstge-
nooten, talloos vele anderen in meniger
lei vorm1 van hun 'belangstelling en mede
leven b]ijk gaven. Vel© zijner schep pin
gen zuilen echter nog lange jaren b'iji
menigeen in herinnering blijven, Want de
kunst is lang, het leven k;ort.
Kunst en Politiek zijn twee din
gen die vaak in meerdere opzichten aan
elkaar verbonden zijh. Zoo. blijkt het ook
nog een kunst voor onzen grijzen kabi
netsformateur pm ons land van een re-
geering te voorzien want tot heden
intocht hij1 hierin, ondanks herhaalde be
sprekingen en conferenties, nog piet sla
gen. Afwachten blijft dus vooirio.opig de
boodschap, hoewel het zeer te wenschen
zou Zijn dat het den „Kapitein" spoedig
zal mogen gelukken- het Schip van Staat
een flinke bemapning te geven.
Vlotter dan met de ïandsregeering
gaat het met de Provinciale Besturen
welke deze week in het .geheel© land;
werden igekozen. Onze Provincie zag haar
oudsten Gedeputeerde den 83-jari
gen heer van Rompu heengaan 'welke
meer dan v e ie r t i g jaren Zijln beste
krachten aan ons gewest heeft gegeven
en als Statenlid dit ide komende vier
jaren nog hoopt voort te zetten. Het
gezegde: „Men is Zoo oud als men zich
zelf voeit" is hier zeker wel van toe
passing. i 1
Een mijlpaal in de geschiedenis yam
Zi-eri kz ee is wel het besluit dat de
Gemeenteraad deze week nam inzake het
openen van de mogelijkheid (dat onze
stad eerlang in het bezit zal komen van
een eigen ziekenhuis. Waar de tijd
Van kaapvaart en zeerooyerij' sinds lang
voorbij' is zullen de baten van het kapi
taal van de Slavenkas worden gebruikt
niet im'eer tot het verlossen uit de slar-
vemljl -doch het verlossen uit lichamelijk
lijden Wat minstens een even edel d!oel
inhoudt.
TWee jaren strijhd in het Verre
Oosten herdacht mén deze Week zoo-
Wei in China ,ais in Japan of lievei*
'gezegd memoreerde men idaar, want bij
een juiste wijze van herdenking had men
ongetwijfeld w©i de middelen aangegeven
die tot -een sppedigen vrede kunnen lei
den. De leiders van beide landen echter
wezen slechts op de rechtvaardigheid van
ieder's streven. Zal de wereld' dan nooit
leeren
o e e
Duitschland ontstemd over de
Engelsche credietverleenlng aan
diverse landen
Voorloopig geen Poolsche stap
pen inzake Danzig verwacht
Britsch-Fransche samenwerking
op luchtvaartgebied tot stand
gekomen
Moeten zelfstandige kleinbedrij
ven in den detailhandel worden
beschermd
Bij een tweetal felle branden zijn
3 personen om 't leven gekomen
Tot verhooging prijzen bacon-
varkens besloten
Zondag 9 Juli,
's voormiddags 10 uur,
N. lytijjipiuicj
HERVORMDEN
Zon pp: Zon onder:
9 Juli
10 Juli
3.50
3.51
20.19
20.18
Maan op: Maan onder:
9 Juli 23.14 12,11
10 Juli 23,40 13,17
Laatste Kwartier 20,09
Hoog- en laagwater te Zierikzee
Hoogwater: Laagwater:
9 Juli 7,18 19,30 0,49 13,09
10 Juli 8,02 20,18 1,37 14,02
(De hierboven vermelde uren zijn vol-
gens den ziomnetijd. Eventueel© zwéml-
imiers gelieven bij de'zJe cijfers een uur bij'
te tellen).
RECHTZAKEN
Rechtbank te Middelburg
Zitting van Vrijdag 7 Juli.
De volgende vonnissen] werden uitge
sproken:
J. W. K., 28 j., landbouwer te Re-
nesse, wegens „meineed", veroordeeld tot
6 maanden gevangenisstraf.
J.a V., 59 j., huisvrouw van 'M. T\
wonende te Zomnemaire, verdacht van
overtreding der Drankwet.
Verdachte is ontslagen vami alle rechts
vervolging, zulks met vernietiging van
het vonnis vami den Kantonrechter.