IZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
DONDERDAG 6 JULI 1939
OPCiENO!
Z1ERJKZEESCHE COURAKT
De Kern
I
ABONNEMENT
1797 - 1080
Prlfs p. 3 maanden fl.50, bulten Zierlkzee 1.80
Voor het buitenland p. jaar £10. Afzonderlijke
nummers vijf oent. Verschijnt dagelijks.
Tel. No. 32. - Giro 137677
Directeur I A. J. DE LOOZE [Uitgever-RedacteurM. J. KOSTEN
Uitgave N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE - ZIERIKZEE
95STE JAARGANG No, 14076 2
ADVERTENTIEN
van 1—4 regels 80 oent, van 4 regels eni
daarboven 20 cent p. regel. Reclames 40 cent
p. regel. Bij contract belangrijke korting
Inzending op den dag van uitgave vóór 10 uur
ONDER DEN SCHIJNWERPER
....valt de stralenbundel thains op de
pogingen die worden aamigewend om te
komen tot ©en drievoudig verdrag tus-
schen Engeland, Frankrijk en Ruslandi
en die nog maar steeds op groote moei
lijkheden schijnen te stuitemi.
Niettemin wanhopen de Enigelsche bla
den nog niet aam. het tot stand komen
van het verdrag, maar indien het tot-
dusver reeds een «vrijwel hopelooze taak
gebleken is, om over de modaliteiten
daarvan tusschen London en Moskou tot
overeenstemming te komen (Parijs speelt
hierbij slechts een bemiddelende rol, be
reid als het is, zich aan te sluiten bij
een overeenkomst, waarover de twee an
dere partners het eens kunnen worden),
dan wordt het eerst recht de vraag, of
men nog op overeenstemming rekenen
mag, nu de Engelsche regeering tot het
door Moskou totdusver steeds verworpen
standpunt schijnt te Zijn teruggekeerd,
n.l. dat men met de onderteekeming van
een algemeen verdrag moet beginnen en
het eerst daarna een inhoud kan; geven.
In het artikel, dat het Russische blad
„Izwestija" aan de onderhandelingen met
de twee groote West-Europeesche mo
gendheden wijdde, kort nadat Molotow
het volkscommissariaat van buitenland-
sche zaken overgenomen had, heette het
uitdrukkelijk, dat de Sovjetunie op het
standpunt stond, dat indien Frankrijk en
Engeland werkelijk een barrière tegen
agressie wilden, een „eenheidsfront" van
wederzijdschen bijstand diende te wor
den gevormd, waarvan de deelnemers
Engeland, Frankrijk en de Sovjetunie,
„verbonden door een verdragvaini we
derzijdschen bijstand op den' grondslag
van g e 1 ij k h e i d, de andere staten van
Oost- en Centraal-Europa, welke door
agressie bedreigd worden, garandeeren".
Men weet. dat in den beginne de moei
lijkheid gescholen heeft in den Russi-
sischen eisch van gelijkheid. Toen deze
kwestie eenigermate in orde gekomen
scheen, .werd de vraag acuut, tot welke
landen de garantie va®> de bondgenooten
zich zou uitstrekken. Engeland wilde aan
vankelijk slechts Polen en' Roemenië in
de onderhandelingen' betrekken. De Sov
jet-unie stelde zich van den beginne af
op het standpunt, dat ook de Oostzee
landen met name dienden te worden
gegarandeerd. Op den duur werd men het
er onderling over eens, dat ook Turkije
en Griekenland eronder zouden vallen.
Maar de Oostzeelanden bleven het strui
kelblok. Op dit punt hebben de onder
handelingen nog heel wat langer gehokt,
dan op het beginsel van de gelijkheid,
dat hiermede trouwens nauw verbonden
was. Engeland schijnt volgens de berich
ten het Russische standpunt steeds meer
te zijn genaderd, tot het op een oogen-
blik de vraag stelde, of de Sovjetunie
dan daartegenover ook bereid was Ne
derland ©n Zwitserland te gara©,-
deeren, waarvan de onafhankelijkheid
evenzeer tot het levensbelang van En
geland en Frankrijk behoorden als die
van de Oostzeelanden' tot het levens
belang van de Sovjetualfe.
Wat de Sovjetunie hierop geantwoord
heeft, is nog niet duidelijk.
Het ziet er echter naar uit dat Enge
land, Frankrijk en de Sow jetunie ervoor-
loqpig imlee volstaan een verdrag van wie
der keer i gen b' iji stand te sluiten,
alieen vopr het geval van een redhtstreek-
sclhen aanval op een van hen drieën.
In dien tussehentijd Zou de Engelsch
Frainsche diplomatie dan de taak hebben
om/ de Oioistzeeianden te overtuigen, dat
hun Waarachtigste belangen gembeid zijn
biji een bondgenootschap met de drie
anti-agigressie tmlogendheden.
Duitsch Italiaansch accoord
inzake Zuid-Tirol
Emigratie naar Duitschland
In Berlijn Wordt bevestigd, /dat pvereen-
stemiming is bereikt tusschen Duitschland
en Italië betreffende de emigratie van
Duitsche bewioners van Zuid-Tirol na,ar
het Duitsche Rijk.
Te Bolzano (Bozen) is reeds een emli-
gratie-bureau opgericht wiaar Diuitsehers
van Italiaansche nationaliteit, die viopr
goed naar Duitschland willen vertrekken,
advies kunnen krijigen en waar ook de
cOmpensatie-kwesties worden geregeld.
Zuid-Tirol werd in 1919 krachtens het
verdrag van St. Germlain ,aan Italië toe
gewezen en totdat de spil Romie—Berlijn
werd [gevormd is /dit gé/bied een twist
appel geweest.
Er is geen sprake van gedwongen emi
gratie, mlaar het gebrek aan arbeidskraJh-
ten in het Duitsche Rijk zal tot gevolg
hebban, dat iedere Zuid-Tiroier, die naar
Duitschland igaat, bijzonder hartelijk zal
wOrden verwelkomd.
Naar de Roimeinsche correspondent van
de „Times" schrijft, is het klaarblijkelijk
de bedoeling ide Duitsch—Italiaansche
grens, die door Hitier voor eeuwig on
schendbaar is verklaard, zop veel moge
lijk tot een „rassengrens" te maken.
De Duitsch-sprekende bevolking van Ti-
rol is eerst igepo;st over haar bereidheid
naar Duitschland te lemigreeren of niaar
eiders in Itapë te verhuizen. Naar ver
luidt zou ten aanzien van het laatste
geval zijn overwogen de bezittingen van
de betrokkenen tegen gelijkwaardige be
zittingen in andere deeleu van Italië te
ruilen.
De bevolking van Alto Adige (Zuid-Ti
rol) bedraagt ongeveer 300.000 zieien. Van
deze zijn ongeveer 200.000 van Duitsche
afkomlst, terwijl ongeveer 90.000 een Ita
liaansch of RiOjmlaanscJh dialect spreken.
De resteeren.de 10.000 zijn buiteniandsche
onderdanen, hoofdzakelijk Duitschêrs.
Nader wordt gemeld dat de overeen
komst reeds sedert eenigen tijld in wer
king zou, zijin an idat al ongeveer 6000
Tiroiers naar Duitschland zouden zijn
vertrokken.
HET ONDERZOEK NAAR DE
„THETIS" RAMP
Woods zat verklaringen voort
Tijdens het voortgezette verhoor inzake
de ramlp van de „Thetis" heeft luitenant
ter zee Woods verklaard, Idat er oor
spronkelijk >een fout iwas geconstateerd;
in de oliedrukieüdingen voor het
bedienen van de hoogteroeren, doch dat
er op iwieg naar Liverpool voor was ge
zorgd, dat (da hoogteroeren iweer goed
werkten.
Voorts zeidie hij, het zeer waarschijln-
lijk te achten, dat men bet 'water .in.
het voorschip had kunnen houden als
mien de stalen deur no. 25 direct had
kunnen sluiten. Dit lukte echter njet da
delijk, daar deze deur klemlde door
een vieugejmOer, die te ver uitstak.
Hiji had voor de proefvaart aangeraden
de vleugelmoeren koirter te maken, m'aar
wist niet of dit gebeurd was.
Een der contróiekranen vant de achter
ste ïanoeerbuis iwas blijkbaar geblokkeerd
igeweest, zoodat zijl niet de aanwezigheid
van iwater in de buis aangaf. Het toestel
voor het afvoeren van water uit de buis
iwas niet gebruikt, daar getuige dit niet
moqdig had geoordeeld.
Woods verklaarde verder nog, dat er
een voldoende aantal D&vis-rejddiragStoe-
stenen aan boprd was igeweest.
De stoker gehoord
Na de pauze kwa'mi de laatste mlan, die
uit de „Thetis" Iwist te ontsnappen, nl-
de stoker Arm|o( ld, in |de getuigenbank.
Deze igaf een uitvoerig relaas vam de
wijze waarop hij uit de gezonken d,uik-
boiot iwas ontkonrlen. Hiji vertelde verder,
hoe vóór heiml vier anderen m:et hun
Davis-apparaten in de sluiskainter waren
gelaten. Toen na een kwartier ©pg niets
gebeurde, Het Imlen het water weg stroo-
Imien en toen bleek dat de omgelukkigen.
gestikt wiaren. Waarsdhijnlijk uit angst
hadden zijl die adeimhalingsslangen van
den imiond gerukt. Het water stnopimlde
over de Imlachine en het schakelbord, ten
gevolge Waarvan koirtsruiting ontstond).
Dit duurde jriaar teven, miaiar er waren
toch vlammen waar te nemen en' er ont
stond ©ook, 'waardoor (d,e luoht, die ohil
elf uur 'simlorgens a] vrijl slecht Was, nog
slechter werd. Zijl die gasmaskers hadden
zetten deze toen pp. Arnold zelf hadi
hopfdpijn gekregen. Spoedig daarna iwas
hiji tezamlen met den eveneens geredden:
Shaw, echter in de sluiskaimier gebracht
en kort daarna kwamen zij aan de |opper-
vlakte, Waar beiden onmiddellijk waren
opgepikt.
DE KABINETSCRISIS
Nog geen oplossing
Zofouis was aangekondigd heeft de ka
binetsformateur Dr. 'H. Colijn, Woens
dagmiddag een bespreking gehad miet
de leiders der zes groote fracties der
Tweede Kamer.
Uit het weinige, dat vlan deze con
ferentie, waarover geenerlei miededeeling
werd gedaap, is doorgesijpeld, neemt
men aan, dat dit overleg op br©ede biasis
zonder resultaat is gebleven. Over de-
kansen van een nationaal kabinet ojp
breede basis, laat men zich in parlemen
taire kringen dan ook tamelijk pessi
mistisch uit.
De formateur schijnt vooral op oppo
sitie van r.-k. zijde te zijn gestuit, doch
ook van s,-d. zijde waren er ernstige
bezWaren.
Geen nadere bespreking
1 De bijeenkomst heeft van 4 tot 6.15
ure geduurd. Dr. Coiijn sprak oen in-
leidend woord ter toelichting van zijn
j bedoeling met de 'bijeenkomst en van
zijn schematisch program. Vervolgens
i heeft ieder van de aanwezigen de
j heeren Schouten (a.r.), die Geer (cjh.),
j Deckers (r.k.), Joekes (vijd.), Bierema
i (liben Albarda (s.d.) zijn voorioopige
zienswijze kenlaar gemaakt. Tenslotte is
afgesproken, dat de formateur zijn ge
dachten over het gehoorde zou laten
gaan, om daaruit zijn conclusies te trek
ken.
Een afspraak vöor een nadere bespre
king is niet g e m a a k t, wat opi zich
zelf (ook) veelzeggend was. Verwacht
werd, dat een nadere mededeeling met
betrekking tot de kabinetscrisis spoedig
zou worden gediaan, waaruit een defini
tieve conclusie omtrent hot resultaat der
bespreking zou kunnen worden getrokken.
Dr. Colijn aanvaardt de opdracht niet
Dr. H. Colijn heeft zich heden (Don
derdagmorgen naar H.M. de Koningin
begeven teneinde Hare Majesteit mede
te deelen dat hij' de hem verleende op
dracht tot vorming van een kabinet,
welke door hem in beraad was gehou
den, niet aanvaardt.
Ds Nederlandsche Spoorwegen
in 1938
Verlies van f 23 millioen
Verschenen is het verslag over 1938
viaai de Nederlandsche Spoorwegen, waar
in o.m'. het volgende wordt meegedeeld:
De opbrengst van het personenvervoer
vertoonde een geringe stijging n.l. van
f55.1162.000 in 1937 tot f55.492.000 in 1938
De opbrengst van het goederenvervoer
daarentegen gaf een daling te zien vain
f40.311.000 tot f38.567,000. De totale ont
vangsten uit het vervoer daalden van
f 100.420.000 op f 99.332.000.
De overige baten bedroegen f 1.569.000.
Die exploitatiekosten daalden
van f91,113.000 in 1937 tot f88.508.000 in
1938. Het exploitatie-saldo bedraagt
f 12.393.000. Van de noodzakelijke afschrij
vingen ad f 20,488 millioen wordt dus
door dit saldo der exploitatierekening 60,5
procent gedekt In verband irmet de re
organisatie daalde het debetsaldo der in-
terestrekening van. 20,9 tot 15,2 millioen.
Het n a d e e 1 i ig e saldo [der veriies-
en winstrekening bedraagt 2 3 (mi i l'l i o e n
guld en.
Da strijd tusschen trein en autobus
De Directie gOeft er zich rekenschap
van dat het (monopolie van de snelheid'
dat de spoorweg gedurende de eerste
80 jaren vain zijn bestaan heeft bezeten,
voorgoed is verdwenen.
Een zeer groot deel van het Vroegere
spoorwegvervoer heeft zich naar het par
ticuliere bedrijf zoowel te land als te
water verplaatst. Wanneer echter de ver-
voersintensiteit op de rail daalt beneden
een zeker minimum, Wiordt het spoor
wegbedrijf onrendabel. Een (duurzaam on
rendabel bedrijf muoet in technisch op
zicht achterop raken en de grootste be-
lemtmleringen ondervinden bij het voeren
van een doelmatige prijspolitiek. Men
heeft evenwel de overtuiging, dat juist
voor ons land miet zijn dichte en sterk
toenemende bevolking het railvervoer op
alle drukke trajecten de imieest economi
sche vervoerswijze is en dit bij: de te
verwachten toeneming van de verkeers
intensiteit in steeds sterkere mate zal
twiorden.
Die mate van veiligheid, Welke het rail
verkeer biedt, kan daarbij in afzienbare
toekomst door geen andere vervoerswijze
worden geëvenaard.
Het aantal ongevallen op onbe
waakte overwegen hoopt tmen te
kunnen beperken, door in samenwer
king imlet het wegverkeer, op groote
schaal automatische beveiligingsinstallaties
in te voeren.
Voor een economische ontwikkeling van
het Nederlandsche vervoersapparaat lijkt
het de Directie noodzakelijk dat trajects-
gewijze de vervoersdichtheiid zooveel mo
gelijk wordt geconcentreerd op. een be
paald vervoermiddel.
De inkomsten over de laatste miaanden
van het afgeioopen jaar zijn hooger dan
over de overeenkomstige maanden van
1937. Over de eerste (miaanden van 1939
heeft deze stijging zich voortgezet.
De toekomst zal in sterke mate afhan
kelijk zijn van het antwoord op de vraag
of een sluitende wettelijke regeling van
het vergunningsstelsel voor personen- en
goederenvervoer in afzienbaren tijd tot
stand komt en van de wijze, waarop
deze in de practijk Woridt toegepast.
Centr. Keuringsbureauopmedisch
en hygiënisch gebied
Strijd tegen da tuberculose
In samenwerking met de departemen
ten van Sociale Zaken, van Onderwijs,
Kunsten ©n Wetenschappen en van Justi
tie, alsmede met een reeks van instellin
gen ien organisaties, is in het leven, ge
roepen de stichting „Centraal Bureau
voor Keuringen pp Medisch-Hygiënisch
gebied".
Deze stichting is tot stand gekomen
door samenwerking van de reeds ge
noemde departementen miet het Prophy-
laxefonds, de aiigemeene Nederlandsche
V'ereeniging „Het Groene Kruis", de na
tional© federatie „Het Wit-Geie Kruis",
de Nederlandsche Maatschappij! tot Be
vordering der Geneeskunst, de Nederland
sche Central© Vereeniging tot bestrijding
der Tuberculose, de Rijksverzekerings
bank, de Federatie van Bedrijfsvereeni-
gingen, de Vereeniging van Raden van
Arbeid, het Verbond van Nederlandsche
werkgevers, het Chr. Nationaal Vakver
bond, het R.K. Werkliedenverbond', het
Nederlandsch Verbond van Vakvereeni-
gingen, de Vereeniging vank Nederlandsche
gemeenten.
Al deze lichamlen zijn vertegenwoor
digd in het bestuur.
Het bureau zal zich in tegenstelling
met de consultatie-bureaux iuitsliuiteni
met keuringen bezig houden.
De Werking ©rvan is als volgt:
Wanneer ©en keuring wordt aange
vraagd1, geschiedt deze, indien groo.ere
groepen iworden onderzocht, op de plaats
fwaar die werken of verblijven. De keu
rende tuberculose-arts gaat met het door-
li'chtingsapparaat daarheen; per dag kan
hiji ongeveer 60 personen onderzoeken).
De twijfelachtige gevallen worden door
hem op het consultatiebureau in overleg
met den daar werkenden arts onderzocht
Alvorens echter tpt keuring, wordt over
gegaan, informeert het Centrale Bureau,
indien althans het onderzoek arbeiders
betreft, of, wanneer een lijder gevonde,»
Iwlordt, die behandeling rnopdig heeft, vol
doende maatregelen kunnen worden ge-
Onderhandelingen over Engelsch-
Fransch Russissch accoord
Amerilca's nood-defensle-
programma voltooid
Aanvaardt dr. Colijn de opdracht
tot kabinetsformatie niet?
Centraal Keuringsbureau voor
T B C.-bestrijding gesticht
9 Het beleid van de Directie der
Insulaire verdedigd
Iets warmer
troffen lojm) bami die behandeling deelach
tig 'te doen worden, of voor het gezin
gezorgd wordt gedurende den tijd, dat
hiji behandeld wordt, en of de patiënt
na herstel weer in het bedrijf kan wor
den opgenomen. Zou het antwoord op
deze vragen onbevredigend zijn, dan. kan
het bureau de keuringen weigeren.
Wanneer slechts voor eenige personen,
keuring aioodig is, dan geschiedt deze in
overleg met de vereenigingen, die de con
sults tiebureaux exploiteeren, qp deze bu
reaux.
Op het oiogenblik worden 10.000 siga
renmakers, metaalbewerkers en textiel
arbeiders 'gekeurd, waarvoor het Prophy-
laxefonds geiden beschikbaar heeft ge
steld. j
Het bureau is gevestigd te 's-Graven-
hage, Van Alkemadeiaan 700. Aan het
bureau worden specialist-tubercful0|3e-
artsen verbonden.
DE KABINETSCRISIS
,.'s Lands stuurman" heeft op 't oogeniblik
Het rijk geheel alleen,
Want wat gevreesd werd is gebeurd:
De and'ren gingen' heen.
De reederij wou echter niet
Den stuurman laten gaan
En nu werft deze, naar zijn keus,
Weer nieuwe roeiers aan.
De laak der roeiers is wel zwaar
In dezen harden tijd,
Zij worden dan ook om hun baa»
Wel allerminst benijd.
De moeilijkheden bijl hun werk
Zijn immers zonder tal
En het ontbreekt niet aan critiek
Bij stuurlui aan den wal!
Dat onze stuurman slagen zal
Hoopt zeker ieder mensch
En dat dit snel en goed gebeurt
Is stellig ieders wensch,
Want er dreigt aan den horizop
Een hevige orkaan,
En dan is 't „alle hens aajü dek"
Om zich er doof te slaan.