IZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
DINSDAG 4 JULI 1939
OPGENO]
ZKRUCZBESag COURANT
ABONNEMENT
Prijs p. 3 (maanden f 1.50, buiten Zierikzee f 1.80
Voor het buitenland p. jaar f10. Afzonderlijke
nummers vijf cent. Verschijnt dagelijks.
Tel. No. 32. Giro 137677
I707
Directeuri A. J. DE LOOZE Uitgever-Redacteur: M. J. KOSTEN
Uitgave N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE - ZIERIKZEE
95STE JAARGANG No. 14074
ADVERTENTIEN
van 1—4 regels 80 oent, van 4 regels enl
daarboven 20 cent p. regel. Reclames 40 cent
p. regel. Bij contract belangrijke korting
Inzending op den dag van uitgave vóór 10 uur
ONDER DEN SCHIJNWERPER
blijft de k west ie-Da ntzig in het
brandpunt der algemeene beflainjgstelliinjg}
staan,
Het Bngelsche dagblad „Times" merkt
in een Maandag gepubliceerd artikel op,
dat de houding van Groot-Brittaplnië^
Frankrijk en Polen imi deze niets aam
duidelijkheid te wenschen overLaat, daar
indien Polen weerstand zou mcet©iL bie
den aan een plotselilnige poging om Damt-'
ziig bij het Duitsehe Rijk te voegen
wat het in ieder geval zou doen Groot-
Brittannië en Frankrijk onmiddellijk te
hulp zouden komen.
Tijdens het weekeinde hebben de re-'
geeringen der drie landep namelijk voort-1
durend contact met elkander gehouden'
en nogmaals hun vaistberaden houding-
getoond voor het geval in den status'
van Dantzig eenige verainderinlg; zou
komen.
Lord Halifax was te Londen gebleven
en Daladier wais te Parijs. Kolonel Beek
keerde onmiddellijk naar Warschau terug,
waar hij de geheele situatie met Norton,
den Britschen zaakgelastigde besprak'.
De Britsche regeering wenschte in de
eerste plaats de feiten van de geruchten
te scheiden en te ©nderzoëkeim hoe de ge
ruchten waren ontstaain1, of waarom zij'
•waren rondgestrooid. De feiten zijn vol
doende om groote ongerustheid! te
veroorzaken. Het aantal Duitsehe z.g.
.jtoeristen" is thans tot duizenden aen-
gegroeid. Het voorwendsel, diat zij toe
risten z'ijn la-ten zij zelfs vareln w a mine er
zij' in de Vrije Stad zijn, waar zij ban--
den om hun arm dragen imiet de woorden:
„Dantziger Heimwehr". Wapens en mu
nitie eb zelfs! zware artillerie wondert
uit Oost-Pruisen aangevoerd. Er wor-
den kazernes gebouwd en openbare ge-
'bouwen worden door de natiolnaail-soci-
alsiten in gebruik genomen. Al deze ge
beurtenissen zijn vo]komein oilnioodig in
een Vrije Stad, welker interne aamge- 1
legenheden reeds geheel en al ofnder
controle staan v-am de Duitsehe (nJa'tio- J
naal-sociiaiListen.
De Polen weten welke beteekenis deze
gebeurtenissen hebben Gedurende het j
weekeinde verklaarden leden viafti de'
Poolsche regeering, dat een poging werd
gedaan, een overhaaste Poolsche reacti-e
uit te lokken, doch dat Polen zich niet
zou laten provioceeren. j
Zou evenwel een poging worden igje-
daan, Dantzig te doen terugkeerein tot
he\t Duitsehe rijk en -aldus de Polert
vlam hun positie aldalar te berooven, dain j
zouden zij' weerstand bieden aaln zUlk
een bedreiging van hun onafhankelijkheid1
Opnieuw kregen zij; hierop de ver-
zekering, dat Engeland en Frankrijk evetar'
tueel onmiddellijk te hujpl zoiuiden ko-'
men. Een verandering te Dantzig zou te1
mden en Parijs worden beschouwd als'
nieuwe stapi tot omsingeling 1
Polen en een bedreiging vaini zijn1 j
ang tot de zee m.a.w. een bed rei-
van zijh onafhankelijkheid.
mi bevoegde Poolsche zijde wordt ver-
bevestigd, diat de Duitsehe regeering
Doolsebe in kennis heeft gesteld vian"
b e z o e k vlan den Duitsehe k r u i -
„Kcnigsberg" aan Dantzig! iin de
Ll.ste da-gen «vian Augustus.
-e Poolsche regeering beeft geen be-
iar gema-akt tegen dit bezoek, dat
samenvallen met de h©rdenkmgsp|ech-
.gheid voor de opvarenden van den
Duitschen kruiser „Miagdeburg", welke
tijdens den grooten oorlog in de Oostzee
tot zinken werd gebracht. Er zal bij'
deze gelegenheid te Dantzïg een gede'nk-
teeken worden -onthuld.
Het Duitsehe standpunt inzake deze'
brandende kwestie kwam weer eens uit
in een rede van Gouwleider Försjter,.
waarin deze nogeens betoogde, diat de
Dantzigers naar Duitschland terug willen,
keeren.
„Een woord van den Führer zoo zei-de
hij, legt bijl de Dantzigers duizendmaal
imteer gewicht i-n de schaal dan alle o<0(r-
logsgehuil en alle (ophitsende ileuigens ter
Wereld. In Diantzig behoeft niemlaind zich
uit zijn evenwicht te laten brengen, geen
bedreiging van Polen kan Dantzig schrik
aanjagen. Wanneer de Führer Diantzig
de vrijheid zal brengen, dan zal de Duit
sehe bevolking ais één staan in ijzeren
trouW aan den Führer en Diuitsdhlamd
en zal Zij tot ieder toffer bereid zijn, dat
de Führer van baar verlangt, offers niet
aljeen a-an igoed, c/pdh ook a^n leven".
Uit bovengenoemde feiten blijkt Wel
dat het laatste Woprd over de bestöib-
tm'ing van de „Vrije Stad" nog niet ge
sproken is en dat er niet zqo heel veel
behoeft te gebeuren |o(ml de bomt te doen
baTsten.
GENERAAL KASPRZYCKI,
Poolsch Minister van Oorlog, die
dezer dagen te Londen namens zijn
land het Poolsch Engelsch militair
verdrag zal onderteekenen
De strijd in het Verre Oosten
De toestand te Tientsin
is de laatste dagen weer meer gespan
nen geworden. Zoinidag is er de ver
scherpte blokkade ingesteld en Reuter
meldt, dat deze zich dadelijk gekenmerkt
heeft door nieuwe incidenten!.
De woordvoerder der Japanneezeh heeft
toegegeven, dat een buitenlander, wiens
naam niet genoemd wordt, iini hechtenis
is genomen.
Het toezicht bij die versperringen is
thans wper Zeer veel strenger. De Chi-
neezen moeten soms twaalf uur wach
ten. voor zij mogen passeeren.
Ook verder hieerseht er een Zekere
onrust in Tientsin. Zondagnacht Zijn op
nieuw Chineesche vrijbuiters opgetreden
in het door Japan bezptte deel der stad.
Het geweervuur was duidelijk hoorbaar
in de concessies.
Intussehen zijn volgens ieen Domei-te-
legnam der Japainneesche reisambassadeur
Sotomatsoe Katoh en de Japanimeesche
consul te Tientsin, Hikozo Tanaka, als
vertegenwoordiger wan de Japannieesche
autoriteiten aldaar, Zondag te Tokio aan
gekomen. De Britsche consul te Tientsin,
Herbert, is aan boord van ©en Engel-
schen torpedojager in Yokohama gear
riveerd. Hij' was op wieg naar de Zomer
residentie van ambassadeur Craigie te
Hajama.
Intussehen hebblem, vlak voor het ope
nen der onderhiamdelingein! te Tokio de
voorloopige Chineesche regeering te Pe
king en Jiapamneesche militaire autoritei
ten in Noord-China gelijktijdig verklarin
gen gepubliceerd inzake Tientsin.
In de verklaring van de voorloopige
regeering worden de vragen, welke on
langs aan de Britsche en Fransche auto
riteiten van de nederzetting zijn gesteld,
gepubliceerd. Het voornaamste verzoek
betreft samenwerking in de financieels
politiek, het recht van toezicht op de
banken in de nederzetting door de voor
loopige regeering en een krachtige con
trole op de publicaties van organisaties,
welke zich tegen de voorloopige regee
ring verzetten, alsmede een gemeenschap
pelijke controle van de voorloopige re
geering met de Fransche en' Rritséhe
autoriteiten in de mederzetti|ng.
Op de vraag, of er een mogelijkheid
tot een compromis bestaat, antwoordde
de Japanneesche woordvoerder: „Neen,
ten minste op h©t oogemblik niet".
De datum voor het openen der onder
handelingen over het conflict te Tien
tsin is nog iniet vastgesteld.
DE RAMP VAN DE «THETIS»
Het onderzoek begonnen
Maandag is in de Law Courts te Lon
den de openbare behandeling begonnen
Ivan het ondelrzoek naar de ramp van!
de 'Thetis" en haar oorzaken, onder lei
ding van rechter Bucknill.
Sir Donald Somervell, de procureur-
generaal sprak eerst voor de admiraliteit
Er stond een model van het schip van
anderhalven mieter op een; groote tafel
voor technische inlichtingen!. De publieke
gaanderij' was dicht beziet. Nadat Sir
Donald de feiten, voor Zoover bekend
gereleveerd had, werd als eerste getuige
kapitein Oram geroepen, die mee
deelde dat de duikboot de gewone oefe
ningen begonnen was, toen er iets niet
in orde bleek te zijn, want de beide!
voorste compartimenten waren eensklaps
vol geloopen. Achtereenvolgens had-
den luitenant Chapmap en twee andere
i vrijwilligers van buitengewone lichaams-
kracht getracht de deur van deze com-
partienten te sluiten, maar zij hadden
door uitputting en duizeligheid die taak
moeten opgeven. Nadat een poging om
door het laten leegloopen van' de bal-
lasttanks de boot weer omhoog te krij
gen eveneens mislukt was, werd krijgs
raad gehouden ten nog imi den nacht be
sloten vrijwilligers met het Davis-toestel
naar buiten te zenden! om te trachten
hulp te verkrijgen.
De ontsnappingspogingen
Getuige had zich met luitenant Woods
en drie minderen gemeld enl op het
oogenblik dat hij de opening vaini de
ontsnappingskamer bereikt had, waren
de eerste diepzee-bommen ontploft ten
teeken dat men de ligging van de boot
van buiten af ontdekt had. Toen getuige
de boot verliet was de lucht reeds
vuil gew orden, zoodat de ademha
ling bemoeilijkt werd, maar meer nog
niet. De bemanning die den tijd met
praten over sport gekort had, was al
lengs stiller geworden, maar de disci
pline en de goede moed waren, to,t het
uiterste oogenblik bewaard en kapitein
Oram bracht met ontroering in Zijn stem
nogmaals van deze plaats een, groet aan
zijn doode kameraden. De drie mannen
die in de ontsnappiingskamer verdronken
v/aren, hadden hun Davistoestel niet goed
aangedaan, anders was verdrinken niét
mogelijk geweest. Het is waarschijnlijk
dat iemand in de buis die naar de op
pervlakte leidt, verdronken is, en die al
dus verstopt heeft, want getuige kon an
ders geen verklaring vinden voor het
feit dat niet meer mannen toen de lucht
steeds verstikkender is moeten worde.ni,
geen poging tot ontsnapping met het
Dav.u toestel hebben gedaan.
Het onderzoek wordt voortgezet.
Da dijkdoorbraak bij Hasselt
Te snel werken de oorzaak
Koning Leopold van België, Zaterdag
avond uit Frankrijk teruggekeerd, beeft
Maandaglmiididaig een bezoek gebracht aan
het Albert kanaal bij Hasselt, Wiaar
de dijk een Week geleden, onder den
druk van het op normaal peil gebrachte
Kviater, bezweek'. De Koning werd bij de
schutsluis te Diepenbeek opgewacht d|0|or
den (minister van openbare Werken, den
gouverneur van de provincie Limburg en
hcjafd-ingenieur Delmier, een 'der ontwer
pers van het kanaal, onder Wiens leiding
het Werk wordt uitgevierd en nog en
kele andere autoriteiten. Verbolgens be
gaf de Koning zich naar de plaats, 'waar
de ramp heeft plaats gehad en stelde
aldaar een aantal vragen aan de inge
nieurs. Hij bezichtigde <o<ojk nauwkeurig
de schutsluis van Diepenbeek en keerde
vervolgens naar Brussel terug.
Naar gemeld wordt blijkt de Schade
niet zoio groot te zijn als z'iji zich oor
spronkelijk liet aanzien; Zijl wiordt op
ongeveer 10 mil lip en. francs geraamd
De dijkbreuk had iplaiats op een punt,
'wiaar de werken, dopr twee verschillen)le
aannemers uitgevoerd, pp elkaar aanslui
ten. Uit het ideskundigen-omdorzpek is ge
bleken, dat de oiorzaak in de eerste plaats
gezocht m|oet wiorden in het feit, dat op
aandrang van den staat sneller is ge-
Iwieir kt dan eerst in het werkplan is
voorzien. Men wilde volstrekt tegen 30
Juli k]aar Zijn, teneinde dien dag het
kanaal tegelijk met het Koning Alberl-
Imlonumient te Luik te kunnen inw'ijdenj.
1 De schade, dopr |de dijkbreuk veroor-
zaakt is echter zop groot, dat de dijk
ten oiosten van Hasselt over een lengte
'Vam 3 a 4 Iklmi geheel zal moeten warden
j Vernieuwd. Ditmaal zaï met Zware klei
en beton wprden gewerkt. In bevoegd©
kringen verwacht men dan opk, dat het
kanaal pas in October pf begin Noveml-
ber over de vplie lengte, dwi.z. van Luik
tot Antwerpen, vpor het scheepvaartver
keer zal kunnen worden opengesteld.
J. S. EDSTROM,
Zxveedsch groot-industrieel, op het
congres te Kopenhagen tot voorzitter
van de Internationale Kamer van
Koophandel gekozen, die voor den
Nobelvredesprys in aanmerking zou komen
dopr den gebruikelijkenministerraad,
iwaar toppende zaken behandeld moeten
zijn, onderbrpken. Overigens zou, volgens
zegslieden uit parlementaire kringen, de
(moeilijkheid vporai hierin bestaan oirn' van
de ropmsch-kathplieken, in geval van een
kabinet, W|aarin oudere katholieke minis
ters zitting zouden nemen, ten minste
een standpunt van een welwillende neu
traliteit te verkrijgen. Ziet men echer
de uitlatingen v,an de katholieke pers,
dan schijnt de geneigdheid hiertoe althans
op het pogenblik, niet al te groot".
De formateur heeft Maandagmiddag pp
zijn departement den heer J. Schouten,
voprzitter der amti-rev. Tweede Kamer
fractie, geraadpleegd. In [dien avond heeft
dr. Colijn te zijnen huize den burge
meester van Rotterdalm, Imr. P. J. Oud,
ontvangen. Zpoals bekend behoorde ile
heer Oud van 1933—1937 als minister van
Financiën tot een der tipUwste en m|eest
gezaghebbende medewerkers van ,dr. Co-
lijn. Het is dus begrijpelijk, dat de for-
Imlateur evenals tevoren jhr. O'. C. A*
van Lidt de Jeujde, thans opk rnlr. Oiud
over de situatie rjpnsulteert.
Ten slotte beeft dr. ir. A. H- W. Ha'oke,
diredteur-generaal vain den Arbei-di, dr.
Colijn bezocht. In het algemeen wordt
er echter den nadruk opgelegd, dat de
formateur het stadium der peilingen en
der o'riënteerende besprekingen nog niet
verlaten heeft.
VERSCHILLENDE BERICHTEN
DE KABINETSCRISIS
De besprekingen van dr. Colijn
In Haagsche politieke kringen wprdt
van verschillende zijden Ide meening1 ver
kondigd, dat de oplossing van de hui
dige kabinetscrisis niet gemakkelijk zal
zijn. Het gerucht van andere Zijde dat
het kabinet reeds vopr drie kwart klaar
zou zijn, schijnt dan pok van een opti
misme, dat dopr de feiten niet verant
woord is.
Uit den aard der Zaak zijn de bespre
kingen van dr. Colijn Maandagmiddag
Reislustige kinderen
Zondagavond troffen twee surveillee-
rende agenten op den Leidsc'hem Straat
weg in Den Haag twee kinderen aan,
een 13-jarig meisje en een 10-jarig
jongetje uit Rotterdam, broer en zusje.
Zij Waren per autoped ,uit Rotterdam
gegaan, imlet medeweten van hun ouders
om een tante te Wassenaar te bezoeken.
Die tante bleek echter niet thuis te zijn,
en ondanks lang wachten niet thuis te
komlen, zoodat de kinderen besloten om
naar Rotterdam terug te keeren. Op den
terugweg sprong een band. van een der
autopeds, waardoor zij niet verder kon
den. De Haagsche politie heeft zich toen
over hen ontfermd en hen op transport
naar Rotterdam! gesteld.
Portefeuille mt=it twee mille weggeworpen
Op den Beukenweg te Amsterdam1
heeft Zaterdag ©en bewoonster een divan
kleed uitgeklopt, zpnder dat zij er erg
in had, dat er nog 'een portefeuille op
dit divankleed, lag, in welke portefeuille
zich niet minder dan een bedrag van 2000
gulden bevond. Toen de portefeuille ver
mist wierd, volgde aangifte bij de politie.
In dit geval 'was het gejuk met de vrouw,
die het verlies had igejeden, want eenigen
tijd later werd bijl de politie de porte
feuille met den volledigen inhoud terug
bezorgd. Een eerlijke vinder had het be
drag op straat ge vonden.
Ongeluksprofeet per brief
De politie te Geimlert (N.-Br.) hpudt
zich bezig imiet het zoeken naar een ge-
heim'zinnigen briefschrijver, die in een
brief aan den pastoor aldaar, aankondigt,
dat de kermis, die thans ter plaatse .ge
vierd 'wordt, niet zender ongelukken zal
afloopen. De ongeluksprofeet voorspelt,
dat vier personen het slachtoffer zullen
Worden van ieen mpordaanslag.
Polen's vastberaden houding In
zake Danzig nogmaals bevestigd
De spanning te Tientsin Is weer
toegenomen
Het onderzoek naar de ramp
van de „Thetis" begonnen
9 De oorzaak van de dijkdoorbraak
bij Hasselt was te snel werken
Dr. Colijn zet zijn oriënteerende
besprekingen voort
Iets warmer
5 Juli
5 Juli
Zon op: Zou ouder:
3,47 20 21
Maan op:
21,49
Maan onder:
7,52
Hoog- en laagwater te Zierikzee
Hoogwater: Laagwater:
5 Juli 5,03 17,12 10,26 22,53
(De hierboven vermeld© uren zijn vol
gens den zonnetijd Eventueel© zwemi-
imiers gelieven bij deze cijfers een uur bij
te tellen).
Eenzelfde geval heeft zich in het na
burige Deurn© voorgedaan, waar even
eens tijidens de laatste kermis een anony
mus een mopird had aangekondigd. Daar
Werd bij een vechtpartiji een kermisvier-
der doodgestoken. Dit laatste is aanlei
ding, dat de politie te Gemert met mian
en macht in de weer is een dergelijk
misdrijf te voiarkomen.
Noodlottige val
Een van de zes Amerikaansch© piloten,
die sedert korten tijd in dienst zijn van
de K.L.M., de heer John August Rose,
is Zaterdagavond tengevolge vlan eéni
noodlottig ongeval in een hotel te S c he
ven in g e n om het leven gekomen.
De heer Rose, die het weekend in de
badplaats doorbracht en die logeerde in
Hfótel Savoy aan den zeekant, wilde een
itrapïje van zes treden afloopen. Door
onbekende oorzaak struikelde hij ech
ter en sloeg tegen den groind. Hij kwam'
hierbij r'zoo ongelukkig terecht, dat hij!
bewusteloos moest worden opgenomen.
Onmiddellijk werd medische hulp inge
roepen, hetgeen echter niet meer mocht
bajten, want ztonder tot bewustzijn te
zijn gekomen, is de heer Rose overleden.
De heer Rose, die 32 jaar oud was,
was eersft sedert ongeveer twee maanden
in dienst van de K.L.M. Pas enkele dagen
geleden had men hem in lhe}t bezit ge-
sfteld van een Nederlandlsch brevet, dat
hem h©t recht gaf, op de Europeesche
l'ijnen vein de K.L.M. als gezagvoerder op,
fte treden.
Ernstige autobotsing
Op de kruising van den Kruisweg etn
den "Spieringweg te Hoofddorp zijn
Maandagavond twee auto's tegen elkaar
gebotst, welk ongeluk één doode en éttn
gewonde heeft geëischt.
Doordat een vrachtauto geen voorrang
verleende aan een personenauto, ontstond
op het kruispunt een botsing, tengevolge
waarvan beide auto's van dep weg ge
raakten en in de sloot terecht kwamen.
De personenauto, die bestuurd werd door
den "heer van 'Voort uit Haarlem, reed
het eerst de sloot in. De vrouw van dep
bestuurder sloeg door den schok uit de
auto en werd in de modderige sloot
onder het slijk bedolven. De vrachtauto,
die vervolgens in de sloot viel, schoof
