ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
lm
ZATERDAG 17 JUNI 1939
OPQMO\
Z1ERUCZKSCHI COURANT
LIJST 4
Zomersproeten
«SPRUTOL
ABONNEMENT
1707-1880
Prijs p. 3 maanden fl.60, bulten ZIerikM- f 1.80
Voor het buitenland p. Jaar f 10. Afzonderlijke
nummers vijf cent. Verschijnt dagelijks.
TeL No. 31. - Giro 187877
Directeuri A. J. DE LOOZE Uitgever-Redacteur: M. J. KOSTEN
Uitgave N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE - ZIERIKZEB
95STE JAARGANG No 14060
ADVERTENTIEN
van 1—1 regels 80 cent, van 1 regels en
daarboven 20 cent p. regeL Reclame* 40 cant
p. regel. B8 contract belangrijke korting
Inzending op den dag van uitgave vóór 70 aar
ONDER DEN SCHIJNWERPER
-....blijft het scherp-e licht vallen op de
gebeurtenissen in, het Verre Oostein, in
de Chineesche stad Tientsin, waar het
geschapen conflict, aldus het commando
van Tokio, plaatselijk geregeld moet wor
den. Deze mededeeling houdt meer in.,
dan jgen bij oppervlakkige lezing zou
denken, want zij beteekemt, datdeeischen
van "het leger worden goedgekeurd ©n
dat de regeling van het conflict wordt
overgelaten aan het Japansche opper
bevel in Noord-China.
Volgens betrouwbare berichten zou het
Britsche aanbod, betreffende het instel
len van een commissie, indien het enkele
dagen eerder zou zijn gedaajn, djojor de
Japanners zijn aanvaard. De vertraging
bij het doen van het Britsche aanb'odi
speelde in de kaart van de meer radi- j
cale elementen en degenen die een voor- j
wendsel zochten om een oplossing te
forceeren, lïebben nu het heft in handen
gekregen. Zij, die deze meening zijln toe
gedaan, beseffen overigens, dat het in
deze kwestie om) veel meer gaat, dan
alleen om het lot van de vier Chinee-
zen, wier uitlevering door de Japans
ners wordt geëischt en dat, als de breuk
nu niet was gekomen, dit toch later1
zou zijn geschied.
Indien de injeuwe eischen, welke Ja
pan heeft laten doorschemeren, werkelijk
worden gesteld, idan (ontstaat voor Enge
land en voior Engeland niét alleen, 'n, zeer
moeilijken toestand t.o.v. de bescherming
der blanke belangen in China. Men koes
tert echter nog steeds hoop, dat de
Japanneezen, hum weigering, de voorstel
len het incident te Tientsin plaatselijk
te regelen, niet zullen handhaven.
Het feit, dat de Japanners in het bij
zonder optreden tegen de Engelsche con
cessie en zich zelfs bij de Fransche ver
ontschuldigd hebben dat de nabuurschap
van de Ftransche en Bngelsche conces
sies hen noodzaakte de blokkade ook
tot de eerstgenoemde uit te strekken,
bewijst, dat het de bedoeling is te trach
ten de drie groote mogendheden, die be
langen in China hebben: Engeland, Frank
rijk en de Ver. Staten, van elkaar los
te maken.
De Britsche regeering is intusschan
plannen aam het bestudeeren voor actie
tegen Japan als het toch zou doorzetten.
Het Ministerie komt Maandag bijeen om
de maatregelen te bespreken. Er zouden
oorlogsschepen ien troepen, kunnen wor
den gezonden, maar economische actie
is waarschijnlijker. Uitvoer van grond
stoffen naar Japan zou klimmen worden
stopgezet, wat echter alleen van prac-
tisch nut zal zijn als Amerika en Frank
rijk meedoen, en er zou een bijzonder
straf invoerrecht op Japansche producten-
kunnen wordemi gesteld.
Weidmann terechtgesteld
Million naar Cayenne
Een bericht uit Parijs méldt, dat Weid!-
m'aim, die wegens het plegen van vijf
moorden en medeplichtigheid aan een 6e
'mtoiord ter dood was veroordeeld, heden
(Zaterdag) hitorgem te 4 ujuir 32 is treelht-
Zooals bekend had President Lebrun,
het verzoek K>m' gratie verworpen en Vrij
dag werd ide guillotine reeds opgeslagen
voor de gevangenis te Versailles die zich
naast het Paleis van Justitie bevindt, juist
op hetzelfde punt waar indertijd de vroiu-
wenmioioirdenaa r Landru is onthoofd'.
Tot een zijner verdedigers, de advocate
Renée Jaq'mlain, zei de Weidmann Vrijdag
bij haar bezoek: „Ik kioiml morgenmiddag
terug, misschien wel miorgenioidhtend, maar
wees gerust, ik ben bereid". Het is n.l.
de gewoonte dat de verdedigers altijd
bij de execfutie van hun beklaagden te
genwoordig zijln.
Een vriendin van de familie Weitdlmlann
te Frankfort heeft [orp- een der kerkhoven
te Versailles op naaml van de pjuders een
graf gehuurd voor tien jaar waarheen
het stoffelijk overschot, na eerst in het
voor veroordeelden bestemd gedeelte be
graven te Zijm, zal worden overgebracht.
De naam) van den veroordeelde zal echter
niet op het graf wogen voorkomen.
Weidmann's medeplichtige Million heeft,
zooals bekend, gratie gekregen en is
thans tot levenslange dwangarbeid ver
oordeeld. Hij hoopt evenwel in de toe
komst nOg revisie van zijn vonnis te ver
krijgen-
GENERAAL ITAGAKI,
de Japansche minister van oorlog,
die een steeds grooter rol gaat spelen
in de buitenl politiek en in China
FRANSCHE DUIKBOOT
«PHÉNIX» VERDWENEN
met 71 man aan boord
Bij het Fransche ministerie van Marine
heerscht groote bezorgdheid omtrent het
lo,t van de onderzeeboot „Pfaénix", welke
in. den ochtend van, den 15esn Juni, ter
hoogte van de baai van Calmi Ranh (Indo
China) na een, langdurige duikoefening,
niet meer aan de oppervlakte verscheen.
De „Phénix", met 71 man aan boord,
moest zich van een punt aan de Indo
Chineesche kust, gelegen op ongeveer
300 k.m. ten moorden: van Saigon in de
baai van Cam Ranh, de Fransche vloot-
basis, naar een ander punt aan de kust
begeven. Het vaartuig moest laat in den-
ochtend aan het eindpunt van den tocht
aankomen. Toen de commandant van de
Fransche vlootstrijdkrachten in het Verre
Oosten de „Phvaiix" niet (ojmlstreeks het
verwachte tijdstip boven water zag ko
men, alarmeerde hij' terstond alle sche
pen en watervliegtuigen van de Imdo-
Chineesche vlootbasis.
Nadat eenigen tijd gezocht was, moest
men wel tot de conclusie komen, dat
de „Phénix" bij het duiken idoioir tot nu
toe onbekende oorzaak uit haar even
wicht moet zijn geraakt ,en vermoedelijk
op den zeebodem gestooten.
De zee is ter plaatse ruim honderd)
meter diep en indien de duikboot hier
of mogelijkerwijze elders op nog groo-
tere diepe gezonken is, zullen de wiam-
den geer. weerstand hebben kunnen bie
den aan den emormen druk, welke het
water op het schip uitoefent.
Nadat dertig uur vergeefs naar een
spoor gezocht is, wint het vermoeden
veld, dat allen moeten zijn omgekomen.
Er zijn geen reddnnigsapparatenj aan boord,
zoodat slechts hulp kan worden geboden
do|or de „Phénix" te lichten, hetgeen
zooais de ramp met de "Thetis" heeft
geleerd met groote moeilijkheden ge
paard gaat. Wel voert de „Phénix" te-
telefoonboeien mede, doch er wordt re
kening gehouden met de mogelijkheid',
dat de bemanning geen tijd heeft ge
had een dezer boeien maar de opper
vlakte te sturen.
SIR DUDLEY POUND,
de nieuwe chef van de Engelsche
marinestaf, een der knapste organisa
toren en populairste officieren van
de Britsche vloot
1.
2.
'3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
Mr. C. J. 8. DD CKOO
J. ENZLIN
A. y. d. HOUTEN
H. J. DOELEMAN
Ir. H. D. J. 8W ATER8
A. D. CONST ANDSE D.A. «n.
W. VAN MALItAND
H. M. WUIJ8TER
J. G. LA SEUR
M. POLDERMANS
Straks ontvangt TJ de
Zierikzeesche
Verkiezingsbode
TWEEDE KAMER
Latente Kabinetscriiis
In antwoord op de interpellatie-Wijin-
koop heeft dr. Colijn gisteren onthuld!,
dat Nederland op het ©ogenblik een la-
lente Kabinetscrisis beleeft, welke nu
reeds ©enige weken slepend wordt ge
houden.
De afgetreden Minister vaini Financiën
had reeds bij het tot stand komen van
het budget voor 1939 voorwaarden ge
steld. Het eindcijfer der begrooting 1940
zou thiet moger. uitgaan boven het to<-
taal van 1939. Het normaal accres enl
ook nieuwe uitgaven zouden door bezui
nigingen moeten worden .ondervangen.
Op een vraag van den heer Albarda
deelde later dr. Colijn nog mede, dat
in Augustus 1938 alle ministers zich heb
ben verbonden,, er ernstig naar te stre
ven, aan den ©isch van den minister
van FinEneiëm j:e voldoen.
Om nu herhaling van het budgetair
conflict te voorkomen, heeft de premier
van zijn ambtgenoaten verlangd, dat de
voorloopige begrootingscijfers voor 1940
niet eerst in Juli, maar reeds voor het
emde van April bij bet Departement van
Financiën zouden worden ingezonden. Ook
als men van de nieuwe belastingvoorstel
len een bate van 55 million verwachtte,
bleek uit het eindcijfer op den gewonen,
dienst toch weer een tekort van, eenige
tientallen millioen.
Minister De Wilde heeft toen gevolg
gegeven aan zijn reeds het vorig jaar
gekoesterd voornemen en is heengegaan.
Ook dr. Colijn is overtuigd van de nood
zakelijkheid, een sluitend budget tenmin
ste te benaderen. Hij heeft zich toen tot
taak gesteld, om door overleg het door
Minister "De Wilde gestelde doel te be
reiken. Dat wil niet zeggen, dat de Mi
nister van Financiën a.i. zelf bezuinigin
gen wil voorschrijven. Die moeten uit
gaan van de betrokken', ministers, die
im'mlers in het parlement het dopr hen
voorgestelde moeten kunnen verdedigen.
Maar: de aanvankelijk?© resultaten van
dit nieuwe pogen zijln niet voldoende
te achten. Het overleg is nog niet ten
einde. Een beslissing in één of anderen
zin kan niet lang uitblijven. Zij kan vóór
het einde van deze maand worden te
gemoet gezien.
Het is duidelijk dat minister De Wilde
op een geheel complex van financieel©
omstandigheden, .waarbij de kosten voor
werkloosheidsbestrijding en defensie de
hoofdpunten vormden, is afgetreden. Zoo
als dr. Bierema verklaarde, kan de prog
nose voor het voortbestaan van het ka
binet niet gunstig luiden. Het eenige
voordeel in den toestand is, dat de on
zekerheid nu weldra zal zijn opgelost.
Het Nederlandsche volk heeft waarlijk
zorgen genoeg, dain dat het onder een
gespannen internationalen toestand er be
hoefte aan heeft, ook nationaal in crisis -
onzekerheid te leven. Inderdaad, de smalle
regeeringsbasis is in geen enkel opzicht
een waarborg gebleken voor een krach
tig beleid. Echter in deze zware tijden
vraagt het land meer dan ooit stoere
en energieke regeerimgspolitiek.
KORT EN BONDIG
De Rijksmiddelen brachten in
Mei f36.53 Im'illioen opi tegen f41.'40
imjillioen in Mei 1938 en f36.81 mink)en
als i/i? der raim'ing. In de eerste vijf
imlaanden van 1939 bedroegen de totale
ontvangsten f 185.08 miillioen (v.j. f 177.94
:mlillioen) bij f184 05 miliioeii als 5/io
der rbmling. Dr. E. H. van Rappard
deelt imlede, dat hij als protest tegen
de volgens zijn imieening „willekeur van
regeeringsinstaties' heeft besloten het
functioneeren der N. S. N. A. P. :m©t in
gang van 16 Juni 1939 tot nader order
te doen staken.
ONDERWIJS
NIEUWERKERK. Benoemd tot onder
wijzeres aan de openbare sdhipol mo. 1
te Gorinclhem', fmej. J. J. A. Smallegange,
numlmier één d©r voordracht, laatst tij
delijk onderwijzeres te Eliemeet.
verdwijnen spoedig door 'n pot
Mj olie Drogisten
Financiëel Weekoverzicht
Het optimisme, waarmede amen d© ont
wikkeling van de politieke verhoudingen
de laatste wieken meende te mogen be-
oordeeicn, heeft weder plaats gerriaal^
vo,or een gevoel van onzekerheid. Opi de
beurzen is dit tot uitdrukking gekomen
in een lustejooze houding, gepaard gaande
■mlet zeer geringe omzetten en een af
brokkelend tooersniveau.
De nOite©ringen opi de binnenlandsche
beleggin'gs mérkt waren vrijwel onver
anderd.
De ontwikkeling van de Nederlandsche
Staatsschuld in het .afgeloopen jaar
was niet ongunstig. Zooals uit onder
staande vergelijking blijkt, is deze p©r
saldo teruggeloopen van f3.570.700.000.—
per 31 December 1937, tot f 3 474.600.000
per 31 December 1938, waardoor zij, re
kening houdend mlet de inmiddels plaats
gehad hebbende conversie der diverse
spojorwegleeningen in de Nederlandsche
Staatsleening 1937, precies even hoog is
aïs de isdhuld per 31 December 1936.
Onder invloed van de algemieene stem
ming waren ook de binnenlandsöhe in-
d u s t r i e - a a n d e e 1 e n ongeanimeerd
bijkans zonder uitzondering werden la
gere koersen genoteerd. De publicatie
van de exportcijfers van radio-artike
len over de maand Mei, die het gunstige
beeld v'an de eerste vier maanden be
vestigde, had geen invloed op1 aandeelen
Philips, die ca. 10 punten verloren
en op1 1985/8 oj0 sloten. Ook de export
cijfers van kunstzijde in de eerste vijl
imlaanden vah 1939 zijn in vergelijking
m'et die van 1938 zoowel naar hoeveel
heid els naar waarde gestegen. De ge
middelde prijs, waartegen de ©xport
plaats vond, is echter gedaald van f220
tot f I.91V2 per k.g.; in overeenstemming
hierim'ede vermeldt het vierslag der Hol-
1 andsche K u n s t z ij d e Industrie dat wait
betreft de reeds verloopen Waanden van
het nieuwe boekjaar, haar afleveringen
beter zijn geweest, doelhl dat de ver
koopprijzen nog verder Zijn gedaald. Ge
lijk békend, waren de resultaten dezer
Mij. over 1938 niet van dien aard, dat een
dividend ui tkee ring kon geschieden; die
geheele netto-winst ad f 19.770.)— w^rd
gereserveerd; over 1937 Werd na reser
veering van f400 000.,— een dividend van
5 0/0 gedeclareerd.
Zooals reeds uit de onveranderde divi
dend-aankondiging kon worden afgeleid,
is de winst van de Koninklijke over
j 1938 vrijwel gelijk aan die over 1937.
Een vermindering van de ontvangsten
uit hoofde van dividenden van dochter-
ondernemingen werd opgeheven doior la-
gere interestb'etalingen on voordeel iige
koersverschillen. De einduitkomlst is per
saldo zelfs nog iets hooger en vlohm't
aldus een scherpe tegenstelling .'met de
door de A'nVerikaansche petrojeumnijver-
■h-eid in 1938 behaalde resultaten. 1
Zcoals 'bekend, zijn een tweetal Neder
landsche vennootschappen, de „Dordtsch©
Petroleum" en de „Moeara Enim", uit
sluitend resp1. bijna uitsluitend holding-
mlaatschappij van aandeelen Koninklijke.
De waarden dezer 'maatschappijen geven
in imiinder© of meerdere mate een hoo
ger rendement dan aandeelen Kojiijnlkliyke.
doch hier staat tegenover, dat de laats©
een wereldfonds vormén met dagelijks
zeer rui'm'e omzetten, terwijl de waar
den der genoemd© maatschappijen, met
uitzondering van de gewone aandeelen
Dordtsche ,©en incourant karakter hebben.
(Robaver).
Koers Divl- Rende-
16/6 dend ment
A&Dd. Koninklijke 308% 17 0/o
Gew. ftnnd. Dordteohe 2941/. 17,1 5,87
Prei. 325V. 17,1 5,66
Annd. Moeftra Enim. 3461/, 21,7 °/0 6,33
WinFtbewijxcn idem f 410,- f 27,75 6,86
Opr. ,1 -3700,- f258,— 7,08
Zon op: Zon onder:
18 Juni 3,39 20,23
19 Juni 3,39 20,23
Maan op: Maan onder:
18 Juni 4,53 20,52
19 Juni 6,06 21,34
Hoog- eo laagwater te Zieribzee
Hoogwater: Laagwater:
18 Juni 3,07 15,33 8,31 20,58
19 Juni 3,53 16,16 9,10 21,45
(De hierboven vermelde uren zijn vol
gens den zonnetijd Eventueele zwem-
iiruers gelieven bij dezle cijfers een uur bij1
te tellen).
VISSCHERIJBERICHTEN
De uitkomsten der visscherij waren
deze week te T h o 1 e n weer verre van
gunstig. De vangsten op de weervis-
scherij waren zeer slecht, ansjovis en
o|m|visch (haring, geep, makreel enz.),
werden in geringe hoeveelheid aange
voerd. De aanvper van bot wias ook ge
middeld veel lager dan vorige week. De
besomming per vaartuig was van 30 tot
ruim 200 pond. De kwaliteit der bot is
best, de prijzen varieeren van f8 tot
f 10 per tob voor de leurders.
De kreeftenvisscherij was ook deze week
niet loonend. Met meer dam 300 korven
en warnetten werd er gevischt. De mid
delsoort kreeft, welke meest in trek is,
werd weinig gevangen. De prijzen zijn
vo|0|r de zware isoorien boven 1 kilogram!
f0.80 en middelsoort tot f 1.301 por
Het schijnt, dat er steeds minder kreef
ten in Eendracht em Schelde voorko
men. Ook de palingvan'gstein loonden deze
week weinig.
Uit Tholen werden deze week verzon
den 1200 tot van 100 k.g., meest oinge-
scho|0tnde imlosseien naar België. De kwali
teit der imlosselen neemt geregeld tpe,
het gemiddelde vischgewicht is 20 k.g.
per ton. Een aangevoerde partij was per
Week 21/2 kilogram gegroeid.