ZIERIKZEESCHE
KIEUWSBODE
mmm
MAANDAG 5 JUNI 1939
ZffiRIKZgSOff COUaAMT
1707-
De Kern
ABONNEMENT
Prijs p. S maanden f l.BO, tuiten Zlerikzee f 1.80
Vour het buitenland p. Jaar f 10. Afzonderlijke
nummers vijf cent. Verschijnt dagelijks.
Tel. Nou SI - Giro 1S7677
Directeur) A. J. DE LOOZE Uitgever-Redacteur: M. J. KOSTEN
Uitgave N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE - ZIERIKZEB
95STE JAARGANG No. 14049
ADVERTENTIEN
80 cent, van 4 regels enl
van 1—4
daarboven 20 cent p. regel Reclames 40 cent
p. regel. By contract belangrijke korting
Inzending op den dag van uitgave vóór IQ uur.
ONDER DEN SCHIJNWERPER DE RAMP VAN DE -THETIS"
Twee vooraanstaande figuren op het
tooneel der wereldpolitiek, Hitier en Da-
ladier, hebben. gisteren het woord ge
voerd. Hitier te Kassei, op de bijeen
komst van oud-strijders en Daiadier voor
het uitvoerend oomfité van de radioaal-so-
cialistisdhe partij'.
Na betoogd te hebben, dat Duitschland
in 1914 geen enkel belang had bij het
ontketenen van een oorlog, z©ide Hit-
Ier: Het vredesverdrag van Versailles
heeft daarentegen laten zien, wat de
werkelijke oogmerken waren vain de toen-
;m|alige Britsche en Fransche omisimge-
lingspolitici ,naim)elijk het roeven van de
Duitsche koloniën, vernietiging van den
Duitschen handel, van die Duitséhe han
delsvloot en daarmiede van de Duitsche
bestaans- en levehsvOo rwaa rd©n em ver
nietiging van iedere Duiltséhe politieke
imiachtspositie.
Het waren derhalve destijds dezelfde
doeleinden als die, welke de Britsche
en Fransche oimisingelingspiolitiek oiok
thans nastreven. Zoo de Britsche o:ml-
singelingspolitiek al dezelfde gebleven is
als voor den oorlog, dan is daarentegen
de Dbilsche afweerpolitiek grondig ver
anderd!.
D a 1 a d i e r imfemoreerend, dat alles
doet hopen op een spoedig en gulnstiig be
sluit van de thans aan den gang zijnde
onderhandelingen, verklaarde, dat Europa
de keus heeft tussdhen samenwer
king of ove rheersching.
Frankrijk is voor samenwerking, het
geen het tegenovergestelde van omsinge
ling is. Doch telkens wanneer wij' een
schrede gedaan hebben op den weg der
samenwerking, heeft men ons met een
geweldadige actie (geantwoord.
Telkens wanneer wij een aanbod tot
samlenwerking hebben gedaan, werd dit
van de hand gewezen. Zij' die ons aanbod
van de hand' wezen, wilden ons tege
lijkertijd het recht ontzeggen, imlet an
deren samen te werken. Deze samen
werking, welke züji geweigerd hebben,
is het, die zij omsingeling noemen. Welk
duidelijker bewijs zouden zij nog kun
nen geven van htuln streven naar
hjeg©m)omie?
Zoo men dus de neiging heeft, het
evenwicht en den vrede in Europa te
bedreigen, heeft Frankrijk alle reden zich
vastberaden tegen zulke avonturen te ver
zetten. Wij zeggen neen op agressie, op
autarkische tyrannic, op ideologisch fana-
tismje, op eischen van zoogenaamde le-
vensruimlte en wij1 zeggen neen op alles
wat geweld en ruwheid is.
Wij zieggen ja op elk streven maar
goede verstandhouding en loyale samen
werking, op alles wat zou kunnen leiden
tot een hervatting van het eoonoimiisch
verkeer over de géheele wereld en tot
een billijker verdeeling van de grond
stoffen.
Hoewel beide speeches voor binnen -
landsclh gebruik bestemld waren, reikt
de taal over de grenzen de beide lunden
en vindt haar weg naar de politieke
centra van den Europeesöhen hoender
hof, waar het gekakel den laatsten tij'd
aanmerkelijk is verminderd, bijna ver-
stomid. Men verkeert echter in het on
zekere, of de verstilling er op wijSt,
dat het ruimloer voorgoed afzakt en het
tijdperk van vrede inleidt, of dat zij,
zlooals zoo yaaik in de afgeloopen jaren
het geval bleek, wederofm' een tusscihen-
periode vormt en een nieuwen storm
vooraf gaat.
De vrees ktomi tot uiting, dat de tota
litaire jmjogendheden, voor het ©ogenblik
onder den indruk van de politieke
en imfilitaire machtsconcentratie van de
niet-agressieve mogendheden, de uitvjoe-
ring van 'haar expansionistische pluimen
slechts tot een gunstiger tijdsip heb
ben opgeschort. Men verwacht, dat thains
niet vóór eind vain den zojmier, 'begin van
den herfst, bepaalde mfoeiiijkbeden of Con
flicten in Europa zluldien optreden.
Het Derde Rijk zöU eerst zijn oogst bin
nen willen hebben vloordat het denkt
•jan een nieuwe dafmjpagne, waarin het
jieio van een oorlog verborgen zit. Men
«kt hier nog altijd: aan Dantzig. Wiel-
vorml van deze campagne zou aan-
n, die van militairen of ©conomir
druk, zou nog raioeten blijken. In
geval is het een gunstiigl verschijnsel,
de expansionistische mogendheden op
oogenblik terugschrikken voor mieu-
ondememlingen, die wiskundig op een
Tg zouden uitlpopen.
is nog een raadsel, hoe de imter-
98 menschon vonden den
verstikkingsdood
Dramatische uren zijn Vrijdag en Za
terdag verloopen aan de kust van Wales
bij de gezonken duikboot „Thetis". In
een wijde boog lagen de te hulp ge
snelde schepen rondom het juist boven
de golven uitstekende achterschip en in
gespannen stilte volgde men de pogin
gen om met behulp van zware trossen
den onderzeeër uit haar element te trek
ken. Het is niet mogen gelukken; de
boot zat onwrikbaar; de trossen knapten
en het (mieedioogenloos wassend getij1
deed de „Thetis" weer onder water ver
dwijnen.
Naar de meening van de maatschappij,
zijn de opvarenden omgekomen door
chloorgas, waarvan een groote hoeveel
heid aan boord was en dat door den
scheeven stand van het vaartuig heeft
kunnen ontsnappen.
Te half vijf Zaterdagmiddag kwam het
Ministerie van Marine deze definitieve
Jobstijding bevestigen.
„Het Ministerie van Marine betreurt
fiet dat de hoop nog het leven van
iemand der opvarenden van de „Thetis"
te redden, niet langer gerechtvaardigd is.
Het reddingswerk wordt echter voortge
zet".
Vroeger op dien dag had de admirali
teit reeds medegedeeld, dat zich in de
gezonken duikboot ook zeven civiele amb
tenaren van het departement van ma
rine bevonden. Bij de vroegere opsom
mingen waren deze menschem niet me-
degeteld.
Uit de aanvullende lijst van namep,
verstrekt door het departement van ma
rine, bleek toen, dat zich 101 personen,
aan boord van de „Thetis" bevonden),
toen de duikboot zonk. Tegen den avond
meldde Havas echter nog, dat de firma
Brown Brothers had bericht, dat ook
een van haar employe's aan boord van.
de „Thetis" was, zoodat 102 personen
aan boord waren.
Hiermee is het doodental dus tot 98
gestegen, slechts vier man zijn gered.
Wijziging Spellingbesluiten
Een step terug
Binnenkomt is een wijziging te ver
wachten van de Spellinig!besluiten-1934en
1936, welke wijziging zal gaan in de irich-
tingi van hetgeen de minister van Onder
wijs heeft aangekondigd in zijd Memorie
van Antwoord aajn de Eerste Kamer in
zake de begbooting van zijn departement
voor het dienstjaar 1938.
Bij deze gelegenheid heeft de minis
ter o.m. verklaard1, dat de regels van
De Vries en Te Winkel, inzake geslacht
en voornaamwoordelijke aanduiding, zon
den worden hersteld en dat de commis
sie-Fockema Andreae de vraag zon on
derzoeken iai hoeverre wijziging vain deze
regels in de toekomst wiensohelijltó 'zo,u
blijken.
Die regels 5 en 6 van het (in 1936.
gewijzigd') besluit van 1934 zullen door
nieuwe voorschriften worden, vervangen
Het is nog niet bekend', pf de regee
ring na afkondiging van het K.B. er toe
Zal overgaan de nieuwe schrijfwijze in
de van haar uitgaande stukken te bezigen,
dan wel de totstandkoming van de aan
gekondigde wet op ide schrijfwijze der
Nederlandsche taal zal lafwiadhten. In
ieder geval Zal het besluit op de exa
mens van dezen zomer niet van toepas
sing zijn.
nationale machtsverhoudingen er aan het
eind van den zomier zullen uitzien. Zoowel
de As-m|ogendheden als die der Entente
streven naar uitbreiding van haar im(iJS-
tair 'politieke positie. Het Derde Rijk
en Italië pogen Japan aan de As te
verbinden. Engeland' en Frankrijk doen
nog steeds mloeite om met de Sowjet-
Unie tot ©en accoord te konten. Japan
noch Rusland blijken tamme vogel®, die
m|en reeds door het leggen van zout op
'hun staart kan vangen.
De persorganen der As-:mjogendbeden
toonen leedvermlaak ov®r de capriolen,
die Engeland imloet maken om Moskou
in het net te krijgen; zij verbergen aldus
het echec, dat zij' zelf tof dusverre hébben
geleden bij1 hum hardnekkige pojgiingeo
Oiml Japan te winnen. Eigenlijk schrikken
alle impigendheden voor een oorlog teru|g
oim|dat zij' d'e consequenties ervan niet
kunnen overzien en ervan overtuigd zijln',
dat de offers niet opwegen tegen de
uitkjoimjst.
KORT EN BONDIG
Ex-Koning Zog van Albanië heeft
het kasteel de la Maye, waar verleden
jaar de Hertog ten de Hertogin van Wind
sor hebben gelogeerd, voor drie maan
den gehuurd. Men verwacht de Konink
lijke familie hier tegen het einde van
de volgende week. In de heropenings-
zitting van het Lagerhuis, op heden, zul
len de onderhandelingen imfet de Sov
jet-Unie over het sluiten van eetni anti-
agressiepact ter sprake komen. De
afgevaardigde David Adams is voorne
mens minister Chamberlain aan te be
velen, zich naar Moskou te begeven,
overeenkomstig de verklaring, welke hij'
vóór München aflegde over de waarde
van persoonlijk contact tusschan negee-
ringsleiders. De strijd in hét Verre
Oosten is in een fase gekomen, waarin
oeconomische macht belangrijker is dan
militaire macht. De militaire actie was
betrekkelijk gemakkelijk; Japan streed'
op het terrein, waar het 't sterkst was.
Thans vecht het, waar het zwak is. Ja
pan heeft geen opgehoopte rijkdommen,
zooals de Europeesche mogendheden tij
dens den wereldoorlog verbruikten. Het
leeft van hetgeen het verdient. Het
Congres van den staat New York heeft
een wet -aangenomen, waarin 'wordt ver
boden, in dien staat uniforuilen te dra
gen, die lijken op buitenlardsche unifor
men. De vaders van deze wet hebben
het duidelijk gemaakt dat dit verbod
vooral bedoeld is tegen den Duitsch-
Am|erik. Bond. Het heeft den leden van
dien Bond verboden zich te kleeden in
de uniform der S.S. Op overtreding staat
1000 dollar boete of een jaar gev.str.
Te Meirefbeke (België) is een 52-j.
Duitscher, afkomstig uit Romburg in
Duitschland, maar verblijf houdende te
Gent, geearresteerd verdacht van s p i on-
nage te Gient en iij de omgeving. De
verdachte heeft voorden rechter van
instructie bekend, dat hij in dienst van
een vreemde mogendheid stond voor de
levering van belangrijke documenten en
inlichtingen. Hij is in verzekerde be
waring gesteld. Het Chineesche ge
zantschap: te 's-Gnavenhage heeft het ANP
een miededeeling doen toekomen, waarin
onder meer gezegd wordt dat volgens
de verklaringen van den woordvoerder
van den Chineeschen militairen raad tot
het einde van 1938 ten minste 283.333
Jap. of f ie ie ren en manschappen*
aan de verschillende fronten in. China
zijn gesneuveld. Gedurende de ge
vechten bij Nantsjang en in Noord-China
van den laatsten tij'd reeds hebben de
Japanners meer dan 60.000 man verloren.
Officieel is te Danzig meegedeeld, dat
s enaatsvoe rziitter G r e i ts e r den verte
genwoordiger van Polen eeni nota heeft
overhandigd, welke de eindconclusie be
vat van de regeering van Danzig over
het incident-Kalthof. Hierin wordt ge
constateerd dat Polen niet of onbevre
digend, heeft geantwoord op de nota's'
inzak© de jongste grensincidenten.
Nabij het station Wulfsen (Duitschland)
is op een onbewaakten overweg een
autobus door een locomotief ge
grepen. Die autobus werd 15 meter
meegesleurd en volkomen vernield. 12
p ersonen werden go dood, 9 zwaar en
15 licht gewond. Enkele zwaar gewon
den verkieeren in levensgevaar. Ten
gevolge van den zwaren regenval der
laatste dagen in Noord-Italië heeft zich'
nabij Montefiorino ten zuiden, van Mo
dena een enorme lawine van den
Mont Cantiere losgemaakt. Te Maesta na
bij Cigni moesten 50 huizen wegens ge
vaar voor instorting ontruimd worden-
Bij Tontola is een plaatsje volkomen on
der de aardmassa's begraven. De in
woners konden inog tijdig gewaarschuwd
worden, dat zij hun huizen moiesten ver
laten.
VERSCHILLENDE BERICHTEN
Motorrijder tegen den muur geslingerd
Zaterdagavond omstreeks negen ,üiur is
in die Schoolstraat te Voorschoten
een zeer ernstig ongeluk met djopdel ijken
afloop gebeurd.
De heer J. M- Brusse reed: met een
motorrijwiel aldaar en geraakte door on
verklaarbare wijze, die macht over Zijn
stuur kwijt, weid tegen een miijUir van
een woning geslingerd en bleef zwaar
gewond op den grond liggen.
Onder leiding van een geneesheer wérd)
het slachtoffer bij omwonenden binnen
gedragen en vervolgens naar het zieken
huis te Leiden overgebracht. Onderweg
is hij aan de bekomen verwondingen
overleden.
Doodelijk ongeluk bij Almelo
Op een der onbewaakte overwegen bij
Almelo in de 'buurtschap Woesten is
Zaterdagmiddag e©n doodelijk ongeluk ge
beurd. De 15-jarige J. Hazenhof werd
daar door een Dieseltrein gegrepen en
voor d'e oogen van zijn vader in wiens
gezelschap hij was, gedood. De jongen
had een locaaltrein laten passeeren en
heeft daardoor waarschijnlijk den onmid
dellijk daarop naderenden Dieseltrein niet
gezien.
Natuurmonument verwoest
Zaterdagmiddag ontdekten arbeiders,
die ,uit de werkverschaffing naar huis
keerden nabij het Ben-veen aan het pad
vain Liérop naar So/merefn bi-and1 in
de heide, nabij dié bosschen, welke met
renteloos voorschot van den Staat 'zijn
Zij trachtten eerst zelf het vuur te
blusschen, doch toen Zij' hierin niet spoe
dig slaagden waarschuwden zij in aller
ijl de brandweer, die met de brandspuit
en verder biuschmiateriaal onmiddelijk der-
wiaarts ging. Er werden unieer arbeiders
gerequireerd! en met nog een aantal vrij
willigers poogd© men door water te
geven, met zand' te werpen en met be-
bladerde takken te slaan, het vuur tot
staan te brengen.'. Eerst te half vijf wïas
mfen zoo v'er. Toiem waren 100 H A. heide
en dennen verloren 'gegaan.
Het Beu-ven 'was een geliefkoosde plek
van talrijke watervogels, die in dit ven
hun nesten hadden gemaakt. Een groot
aantal moet in den verstikkenden rook
Zijn omgekomen.
Ernstige mishandeling van politie-agent
Zondagavond laat verliet een aantal
personen afkomstig uit Den Haag en Delft
te Delft een café en gedroeg zich daar
bij erg luidruchtig. De agent van politie
Blom maande het groepje aan wlat kal
mer te zijn. Dit bad evenwel een ave-
rechtsehe uitwerking, want imiet vereende
krachten wierp ;mlen zich op- den agent
en sloeg en trapte hem! Zoodanig, dat
hij ernstig gewond werd. De aangeval
len politieman heeft nog getracht zijn
dienstrevolver te trekken, hetgeen hem
aanvankelijk gelukte, doch tijdens de wor
steling met zijn aanvallers verloor hij
dit wiapen en stond toen machteloos. Om
standers verwittigden onmiddellijk het
politiebureau, waarop1 de overvalauto Uit
rukte. Een aantal van die aanvallers werd
toen naar het bureau overgebracht. Een
hunner verzette zich Zoo hevig, dat hem
de boeien mo'esten worden omgelegd'. Een
van die mannen heeft kans gezien te ont
vluchten dloch naar hem worden naspor
taffen aanval is in zorgwekfcenden toe
ringen gedaan. .Het slachtoffer van dezen
standi naar het Oude en Nieuwe gasthuis
overgebracht.
Mislukte bankoverval
Zaterdagmiddag heeft een onbekend in-
idlividu getracht een wisselbank toebehoor
remdJ aan een; Duitsicber W. te Heerlen
te overvallen.
De man trad de Zaak' binnen en legde
vier mark op de toonbank teneinde de
bediende, die hem wilde helpen op een
dwaalspoor te brengen ten opzichte van
zijn ware bedoeling. Want nauwelijks
wildle de bediende het geld ter hand
nemen of die man haalde een stok te
voorschijn ien wilde hem1 daarmede een
slag toebrengen.
De bediende, die 'zijn tegenwoordig
heid van geest behield, weerde 'de sla
gen af, «n iriepi tegelijkertijd luid om1
hulp, waarop de indringer het hazenpad
koos. Op het hulpgeroep van den bedien
de was de eigenaar te hulp gesneld,
doch daar de bandiet reeds aan de haal
was, charterde hij een taxi om hem!
achterna 'te zetten. De baindiet, op een
en ander voorbereid iwas een 'zijstraat
ingeschoten, waar hij Zijn. rijwiel had
geplaatst. Hiermede was hij in de rich
ting Schaesberg, gereden, terwijl de auto:
ieen ajndeir© richting was ingeslagen. De
bandiet had in zijn vlucht het geld op
de topnbaink laten liggen.
LAND- EN TUINBOUW
BOND VAN BOERINNEN
De bend van boerinnen en atndere plat
telandsvrouwen heeft eeai tweedaags con
gres te Alkimlaar, onder voorzitterschap'
van imlevT. R. B. van Wegen in genDrewes
gehouden. Er naimlen den eersten dag
ongeveer 1200 daimes aein de vergadering
deel.
Na een welkoimlstwoord, gesproken door
de presidente van de Noordbollandsche
aifaeeling, imievr. Wayboer uit Wieringer-
Stilte heerscht san de politieke
fronten in Europa
Bij de duikbootramp kwamen
98 personen om het leven
Wijziging van de speilingsbe-
sluiten binnenkort te verwachten
9 „Draagt Elkanders Lasten" koos
dhr. J. J. Geluk tot directeur
Voetbaluitslagen - Auto-rennen
te Zandvoort
Droog, warm weer
Barometerstand van hedenmiddag 2 ujur:
Zon op:
Zon onder:
6 Juni
3,43
20,15
Maan op
Maan onder;
6 Jqni
22,87
7,57
Hoog- en
laagwater te Zierikzee
Hoogwater:
Laagwater:
6 Jnni
5,26 17,39
10,51 23,23
waard, naim) mevr. VWagcningen de
leiding over. Zij1 gaf een teru|gblik opi
1938 en constateerde, dat hot een goed
jaar wias voor den bond: de vereeniging
van ouid-leerlingen trad toe; nieuwe af-
deelmgen werden gevorimld in Gelder
land; Drenthe naiml het werk van de
huiszorg '.met kracht ter hand; in Gro
ningen werden «prachtige resultaten
bereikt imiet cursussen. Ook internationaal
wordt het verhand steviger.
Tenslotte wijdde de presidente nog een
woord aan de oimistandigheden van dezen
tij'd, imlet het oog waarop) zij met klem
aandrong op beoefening van het woprd
van de Koningin: Dient elkander imlet
liefde en draagt elkanders lésten.
Uit het jaarverslag van de secretarisse
mlevr. Wiersma, bleék, dat het ledental
unlet 1300 was toegenomen.
Als besüuurseandidaten werden bij' fic-
c'lamlatie gekozen voor Zeeland mevr. va'n
Vollenhove-Fokker en ;m|evr. v. d. Torn-
Veenhoven, als ptaatsvervangister imtej
Haige uit St.-Maartensdijk.
Einde van het mond- en klauwzeer
In de laatste week van Mei zijp voor
de ©erste praal geen sterfgevallen meer
voorgekomen als gevolg van mond- en
klauwzeer. Wel een zéér groot verschil'
met ©enige maanden geleden, toen er
honderden dieren aajn deze ziekt© be
zweken.
ONDERWIJS
M.U.L.O.-examens to Goes
Voor de MULO-examens 1939 welke
van 10—15 Juli te Goes worden gehou
den is in do exaimjencommisisiie o.a. be-
noem|d voor Duitsch, 'de heer T. Broer©
te Zierikzee.
Middenstandsdiploma
„Algemeene Handelskennis"
Voor het middenstandsdiploma „ftlge-
igemeene handelskennis" slaagden Vrijdag
te Middelburg de lieeren: D. Mullie te
Poortvliet; H. L. Neiisse, L. J. Nelisse,
M. Overboek© te Tholen; J. L. Polli©
te Oude Vosmeer; A. J. Rotte t© Ooster-
lanidi; N. M. Schot te Tholen; Ml. Aj'
Stol® te Sint-Filipsland.
In totaal zijn geslaagd 141 personen,
terwiijl Zijn afgewezen in totaal 43 per
soden. i