ZIERIKZEESCHE
KIEUWSBODE
MAANDAG 17 APRIL 1939
OPCENOl
ZIERIKZEESCHE COURAMT
De Statenverkiezingen
V
De Kern
ABONNEMENT
17D7-1688
Prijs p. S maanden f 1.50, buiten Zierikaee f 1.80
Voor het buitenland p. jaar f10. Afzonderlijke
nummers vijf cent Verschijnt dagelijks.
TeL Na 31 - Giro 137677
Directeur: A. J. DE LOOZE Uitgever-Redacteur: M.
Uitgave N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE -
J. KOSTEN
ZIERIKZEE
95STE JAARGANG No. 14009 i
ADVERTENTIEN
van 1—1 regels 80 cent, van 4 regels eoi
daarboven ZO cent p. regel. Reclames 40 cent
p. regel. Bij contract belangrijke korting
Inzending op dien dag van uitgave vóór 10 aar
TIENJARIG BESTAND?
Roosevelt richt zich met een per
soonlijke boodschap tot Mussolini
en Hitier Alle volken moeten op
voet van gelijkheid tot de wereld
markt worden toegelaten Wan
neer Amerika deze oproep doet,
spreekt ze niet uit egoïsme, noch
uit vrees, noch uit zwakheid
lil een telegram, dat de Amerikaan-
sche president aan Mussolini en Hitier
heeft gezonden, verzoekt Roosevelt den
dictatoren, zich voor den duur van tien
jaar te verplichten de onafhankelijkheid
en territoriale onschendbaarheid te eer
biedigen van dertig met name genoemd©
staten, waaronder Nederland.
Als tegenprestatie zullen de Ver. Sta
ten trachten economische samenwerking
van Duitschland en Italië met alle lan
den te vergemakkelijken en aan beide
landen te middelen te geven, om zich
de grondstoffen te verschaffen, waaraan
zij behoefte hebbenAllen mloeten
op voet van gelijkheid tot de
wereldmarkt worden toegela
ten. Gedachtewisseling over deze pro
blemen zal «eveneens moeten leiden tot
verlichting der lasten der bewapening.
Een nieuwe rondetafel conferentie bepleit
Gij hebt herhaalde malen betoogd,
aldus Roosevelt, dat gij, mach het Ita
liaansche respectievelijk Duitsdhe) volk
den oorlog wenscht. Indien dat waar
is, behoeft «er geen oorlog te zijn. Niets
zal de volken der wereld er van kun
nen overtuigen, dat een mogendheid het
recht of de noodzaak heeft, zijln eigen
volk en anderen aan de gevolgen) van
een joiorlog bloot te stellen, tenzij' bet
duidelijk is, dat zij haar grondgebied
verdedigt. Wanneer wiji, Amerikanen, deze
verklaring afleggen, spreken wij; niet uit
egoïsme noch uit vrees noch uit zwak
heid.
Wanneer wij thans spreken is het als
staatslieden en uit liefde voor de mensch-
heid. Ik ben er nog steeds van overtuigd,
dat de internationale problemen rondom
een rondetafel kunnen worden opgelost.
Een duidelijke vredeswil verlangd
Zijt gij bereid, vraagt Roosevelt, de
verzekering te geven, dat uw gewapen
de strijdkrachten het gebied of de be
zittingen van een der volgende onafhan
kelijke naties niet zullen aanvallen of
overweldigen: Finland, Estland, Letland,
Litauen, Zweden, Noorwegen, Denemar
ken, Nederland. België, Groot-Brittan-
nië, Ierland, Frankrijk, Portugal, Zwit
serland, Liechtenstein, Luxemburg, Polen,
Hongarije, Roemenië, Joegoslavië, Rusland
Bulgarije, Griekenland, Turkije, de Arabi-
bische staten, Syrië, Palestina* Egypte
en Iran?
Een dergelijke verzekering moet niet
alleen gelden voor den tegenwoordigen
tijd, doch voor een genoegzaam langdu-
FRANKLIN D. ROOSEVELT
n indien het Duitsche, noch het
Italiaansche volk den oorlog ivenscht,
behoeft er geen oorlog te zyn"
rige toekomst om alle mogelijkheden te
waarborgen, dat met vreedzame metho
den kan worden gewerkt aan een vrede
van een meer duurzamen aard.
De kern van het initiatief-voorstel
De boodschap, die president Roosevelt
thans tot Hitler en Mussolini heeft ge
richt, draagt wezenlijk «een scherp ka
rakter. Roosevelt heeft weliswaar verme
den zijn voorstel ook maar een zweempje
van een ultimatum te geven, nochtans
dringt hiji er op aan, dat de leiders der
twee autoritaire mogendheden een dui
delijke en categorische belofte geven, dat
Zij zich in de toekomst "onthouden van
iedere verdere agressie.
Dit vormt het voornaamste accent van
het voorstel. Men kan de aanbieding vani
handelsfaciliteiten en grondstoffenver-
schaffing als de compenseerende tegen
waarde van deze belofte beschouwen, het
ligt, naar uit de toelichting tot het voor
stel valt op te makien, voor de hand,
dat als Hitler en Mussolini daarin geen
compensatie vermogen te ontdekken, de
door Roosevelt gevraagde belofte toch
haar kracht en waarde behoudt.
Dat Londen en Parijs door dit onver
wachte initiatief, dat iedereen overrom
peld heeft, verheugd zijn, hoeft geen be
toog. Ook Rusland roemt deze geste van
Roosevelt, terwijl in Zuid-Amerika bewij
zen van iinstemfmiing naar Washington
worden gezonden.
De Duitsche «en Italiaansche pers laat
negatieve geluiden hooren. Maar of deze
uitingen de Ware stemming in leidende
kringen Weergeven? Moeilijk is de po-
sitie van beide leiders onmiskenbaar: het
zwaartepunt ligt voor hen op economisch-
financieel terrein. Men verwacht eerst
i over enkele dagen antwoord van Hitier
j en Mussolini aan Roosevelt.
HET BELASTINGPLAATJE
VOOR AUTO'S OP KOMST?
Naar aanleiding van de vele klachten
©ver hinder en verkeersgevaren veroor
zaakt door aanhoudingen van im)0|torrijL
tuigen ten behoeve van de controle op
de motorrijtuigenbelasting, drong de
KNAC in Maart bij herhaling bij de Re
geering! aan op de toepassing van het
systeeml Wlaarbij de balastingkaart zicht
baar aan het «motorrijtuig Zon !m|oteten
W|orden bevestigd. Door gebruikmialking
van dit systeem zou den mioto«rlwlegge-
bruiker veel' overlast bespaard wtorden.
De Minister van Financiën heeft tha|n)s
aan de KNAC imledegedeelid idiat de kWies-
tie nog in studie is, terWijl' hieraan wordt
toegevoegd, dat het systeem, Waarbij de
beiastingkeart zichtbaar aan het motor
rijtuig behoort te zijn bevestigd, in geen
geval vóór de inwerkingtreding van de
Wegenverkeerswet zal Worden ingevoerd
Naar de meening van de KNAC mag!
uit de bovenstaande bewloordingen Wor
den afgeleid, dat eerlang het Idoellmiati-
ger systeem met het zichtbare beljastingt-
plaatje in Nederland ingang! zal vindietó,
ZooaJS het reeds eerder tot een iedieirs
voldoening in Engeland e|ni België het
geval was.
LUCHTVAART
De tocht van den Yankee Clipper
De Yankee Clipper is te Baltimore
oim) 18 uur 41 Britsche zomertijd neer
gestreken, komende van Hamilton pp de
Bermuda-ei land en. De vlucht over den
Atlantische Oceaan, heen en terug, is
daarmede volbracht.
VERSCHILLENDE BERICHTEN
Motor op auto gebotst
Op den rijks wieg ArnhemlU trecht is
Zaterdagmiddag «even voorbij1 het kruis
punt D«e Klomp, een motor, Waariotp twee
militairen uit het garnizoen te Ede War
ren gezeten, in volle vaart op een be
stelauto gebotst, ten «gevolge Iwlaarvan de
bestuurder van het imlotorrijWiel zo© ern
stig aan het hoofd Wlerd gcwtond, dat hiji
in 'zjorgWeklkenden toestand per zieken
auto, niaar het Militair Hospitaal te Utrecht
imloest Wtorden overgebracht.
D«e zWIaargewtonde militair bleek een
dienstplichtige van het 4e R.V.A. te Ede
te Zijn en is afkoimlstig uit Lekker-
kerk. Zijn duo-passagier, die er heel' wlat
beter aflkWaim, doch zich eveneens onder
geneeskundige behandeling1 mo«est stellen
in verband met «een opgeloopen geheu
genstoornis, Wlas ©en dienstplichtige uit
Rotterdam! vlan het 8e R.V.A. te Ede.
Onze fiets is 100 jaar
Den tijd, waarin er nog geen fietsen
hestonden kan men zich vooral in
ons land even slecht voorstellen ais
het tijdperk, toen er nog geen treinen
reden. En in het jaar, waarin wij de
totstandkoming van Nederlandsch eerste
spoorlijn feestelijk herdenken, is er alle
aanleiding oml ook aandacht te schenken
aan het Eeuwfeest van Hare Majesteit
de Fietst 1 i I
Het was de smid Kirkpatritók! Mac
Millan te Courthill, in Engeland, die in
1839 de geniale gedachte had, een twiee-
wieler te vervaardigen en deze door
middel va,n hefboomen voort te bewe
gen. Zijn opzienbarende uitvinding werd
H.H. Correspondenten op
J SchouwenDuiveland,
Tholen en St -Philipsland
verzoeken we de lijsttotalen
der Woensdag te houden stemming
in hunne'gemeenten, direct na den
uitslag der stemming per telefoon
(32 Zierikzee)_op te geven.
DE REDACTIE.
door enkelen gecopieerd, onder andere
doo«r den Schptschen kuiper Gavin Dalzell.
tot tenslotte in de jaren '60 de pedalen
met cranks het hefboomsysteem verdron
gen.
MaoMillan komt niet alleen de ©er toe
de eeTste werkelijke fiets te hebben ge
construeerd, hij is tevens de 'man die
de eerste aanrijding met een fiets heeft
veroorzaakt en daarvoor werd bestraft.
Dat was in 1842, toen hiji in twee dagen
van Thornhill naar Glasgow reed en bij
aankomlst in deze stad een kind aanreed.
Hij kwam er met 3 gulden boete af!
Dat Zijn vinding een zoo grpote vlucht
zou nemen, heeft deze „eerste fietser"
zeker niet kunnen vermoeden.
Gerekend fper hoofd van de bevtolking
slaat ons eigen land het record: 3.560.000
fietsen Zijn hier geregistreerd, kinder
fietsjes en autopeds nog niet eens mee
gerekend. Men kan dus gerust zeggen,
dat de helft van al wat Nederlander is,
Zuigelingen en ouden van dagen incluis
lustig op het zadel zit.
Mijn te vroeg ontploft
Onder de gemeente V«nray (L.)
is Zaterdag een ernstig ongeluk gebeurd.
Terw'ijl militairen bezig waren met het
leggen van mijnen en Zij; hierbij werden
geholpen door werklooze arbeiders uit
de gemeente Deurne, trapte een van deze
arbeiders op« een mijn, tengevolge waar
van dit projectiel explodeerde. De ar
beider, oe 35-jarige Linden uit Deurne,
werd o«p slag gedood. Zijn mede-arbeiders
en de militairen, die zich in de onmid
dellijke nabijheid bevonden, kregen geen
noemenswaardig letsel. Tengevolge vain
de hevige ontploffing schrok een paard,
dat gespannen was voor een boerenwagen
welke wagen op een aangrenzemden weg
naderde. Het paard sloep o|p hol en
trapte daaibij op een tweede «raJijn. Ook
dit projectiel ontplofte, waardoor het
paard werd gedooid en de kar vernield.
De voerman kwam met den schrik! vrij.
Militair bij botsing zwaar gewond
Opi het kruispunt Jachfliaan—Soeren-
s'cheweg te Apeldoorn, ter hpogte
van Hotel Nieland, is een verkeerson
geluk gebeurd. Een militaire auto, be
stuurd «door een dienstplichtige «pit Apel
doorn, naderde met groiote snelheid het
kruispunt, toerwijl op hetzelfde oogen-
blik van rechts «een auto «met volgwagen
uit Rijssen naderde. Een boitsing. was
o.nveriWijdelSjk. De militaire auto steeg
oiml, waardoor de dienstplichtige zwa^r
werd «gewond. Hij wer(i overgebracht
naar het Juiianaziekenhuis. Zijn linker
arm moest worden geamputeerd.
Vrouw door gas gestikt
Toen Zondagmiddag omstreeks 5 uur
de heer v. d. Bosch te Leiden terug
keerde in Zijn woning, welk© hij! Za
terdagmiddag «had verlaten «om zijn doch
tertje te halen, da,t bij: familie in Gel
derland logeerde, kwam hij' tot de tragi
sche ontdekking, dat zijn 47-jarige echt-
«geneote door gas bedwelmd was. Po
gingen om met behulp van een zuurstof
apparaat de levensgeesten op te wekken,
bleven helaas vruchteloos. De vermoe
delijke oorzaak is het losschieten van
een slag van een gasoomfoor.
Vrouw in brand geraakt
Zondagmiddag is te Deurne (N.B.)
de 79-jarige «alleenwonende nrej. G. toen
zij haar voeten op een stoof warmde,
in. brand geraakt, doordat haar kleeren
met het vuur in aanraking kwamen. Mili
tairen, die op haar gegil kwamen toe
snellen, wisten de vlammen Spoedig te
dooven. De vrouw, die niettemin «ernstige
brandwonden opliep, is in levensge
vaarlijken toestand naar het St.-Joseph-
ziekenhuis overgebracht.
ONTSPANNING IN DE
MIDDELLANDSCHE ZEE
Ciano heeft in de Italiaansche Kamer
verklaard, dat Italië zijn troepen uit
Spanje zal terugtrekken en dat het
evenmin als tegen Griekenland
ook tegen Joego-Slavië geen plannen
in den zin heeft
In de Kamer der Fasci en Corpora
ties heeft de minister van buitenlandsche
zaken, graaf Ciano, Zijn aangekondigde
hede gehouden naar aanleiding vian de
Italiaansche bezetting van Albanië,
welk staatje van de kaart van Europa
is verdwenen, evenals koning Zogoe, die
tot de zooveelste Koning in ballingschip
behoort en in Griekenland kian ©ver
denken, dat «het met groote heeren kwaad
kersen eten is, want ze gooien met
bommen. Ciano heeft natuurlijk
de politiek van den Duce in dit Balkan-
conflict goedgekeurd en 'de val van
Albanië aan Zogoe geweten, die vergat
wat Italië in de laatste dertig jaar
voor z'ijn land deed. Mussolini was be
reid de gevolgde gedragslijn voort te
zetten, m'aar als deze goede bedoelin
gen nutteloos bleken, dan moest Zogoe
de konsekwenties voor zijn rekening ne
men. Zogoe roeide tegen den sterken
Italiaansühen stroom op, wait' «op «en
formeel debacle uitliep.
De Italiaansche vrijwilligers in Spanje
In antwoord op de jongste verkla
ring van Chamberlain betreurde Ciano
het, dat de Britsche premier de geschie
denis heeft vergeten ©n verklaarde, dat
de Italiaansch-Albaneesche betrekkingen
niet kunnen worden beoordeeld, zooals
Chamberlain dat deed op den grondslag
der gebeurtenissen van 7 en 8 April.
Hiji ging imet hem aceoord wat de
handhaving van het 11 a 1 i a a n s c h -
BritsOhe acooord 'betreft. Niets is er
gebeurd, dat een wijziging er van zou
rechtvaardigen. Ook Italië hecht groote
waarde aan de in April 1938 gesloten
actoorden, het is eveneens bezield van
den' wil ze te handhaven, het wenscht
de uitvoering en naleving van alle bepa
lingen.
De aanwezigheid der Italianen biedt
de 'mogelijkheid van latere nauwe sar
menwerking met Joegoslavië.
Graaf CIANO,
I, de Italiaansche troepen zullen
na den triomphalen intocht te Madrid,
naar huis terugkeeren"
Ciano zal dezer dagen hieromtrent te
Venetië een onderhoud hebben met
den Joegoslavistohen minister van buiten
landsche zaken.
Ook de betrekkingen met Griekenland
bracht Ciano ter sprake. Tusschen beide
landen bestaat een atmosfeer vam har
telijkheid en wederzïjdsch vertrouwen.
Herstel van het internationaal vertrouwen
Na verzekerd te hebben dat de Itali
aansche actie in Albanië bestemd is den
vrede in dit gevoelige deel van Europa
te verzekeren, stelde de Italiaansche mi
nister van buitenlandsche zaken groote
beteekenis van het machtige politieke in
strument, dat de as Rome—Berlijn vormt,
in het licht. Deze as werkt zonder dat
er eenige wringing bestaat tusschen Rome
en Berlijn. Ook Hongarije he«eft in de
Albaneesche kwestie een houding van
begrip en solidariteit getoond, «evenals
Spanje en Japan. Het werkelijk doel van
de Italiaansche politiek is in de eerste
pla,ats dit: een samenwerking te berei
ken die het internationale vertrouwen
stevig vestigt.
Vóór democratie,
gezuiverd van
misstanden!
Vóór volkseenheid
en samenwerking!
Roosevelt stelt Hitler en Musso
lini een tienjarig bestand voor
Duitsche* en Italiaansche bladen
reageeren negatief op dit voorstel
Komt er een zichtbaer belasting
plaatje voor automobielen
De K N.A.C. vraagt opnieuw ver
betering veer Zijpe-Anna Jacoba
Het Nederlandsch Elftal voor den
strijd tegen België samengesteld