ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
MAANDAG 27 MAART 1939
OPGEN
ZIERIKZEESCHE COURANT
De Kern
ABONNEMENT
1707 - «80
Prijs p. 8 maanden {1.50, buiten Zlerikaae f 1.80
Voor bet buitenland p. Jaar f10. Afzonderlijke
nummers rijf cent. Verschijnt dagelijks.
Tel. No. 8a. - Giro 137677
Directeur sJA. 3. DE LOOZE ^Uitgever-Redacteur: M. J. KOSTEN
Uitgave N.V. ZIERIKZEESCHEI NIEUWSBODE - ZIERIKZEE
95STE JAARGANG No. 13993
ADVERTENTIEN
van 1—4 regels 80 cent, van 4 regels en
daarboven 20 cent p. regel. Reclames 40 cent
p. regel. BIJ contract belangrijke korting
Inzending op den dag van uitgave vóór 10 uur
MUSSOLINI'S REDE VAAG
Vrede indien Frankrijk toe
geeft inzake Tunis, Djiboeti en
het Suez-Kenaal
In hei starnjpvolje Olympische stadion
in Rom'e heeft Mussolini Zondag zijn
toilet spanning verbeide rede ter geleigen
heid van de herdenking van de oprich
ting der Fascistische strijdhonden in 1919,
gehouden.
Trouw betuigend aan het verbond 'met
Duitschland heeft Mussolini duidelijk te
kennen gegeven, dat hij m|et Frankrijk
tot overeenstemtoiing wil komen langs
den weg van diplomatieke onderhande
lingen. Mussolini zette de richtlijnen van
2ijn politiek in vijf punten uiteen.
Hij verklaarde nnel nadruk, dat het
geen zich in Midden-Europa heeft af
gespeeld, noodzakelijk mloest gebeuren.
Hij voegde hieraan toe, dat, als ihet pro
bleem! op hét moreeje plan wordt ge
plaatst, niemand het recht heeft den
eersten steen te werpien, zoo als de oude
en ae moderne geschiedenis van Europa
overvloedig aantoont.
Het koloniale vraagstuk
In de Italiaansehe nota van 17 Septemh
ber 1938 zijn de Italiaansehe vraagstuk
ken ten aanzien van Frankrijk, vraagstuk
ken, die van "kolonialen aard zijn, duide
lijk gesteld. Deze vraagstukken hebben
een naam: zij heeten Tunis, Djiboeti «en
het Suez-kanaal.
De Fransdhe regeering is volkopilen vrij
omi te weigeren deze problemen opk
mlaar te bespreken, zooals zij tot dusver
heelt gedaan met een teveel herhaald en
wellicht te uitdrukkelijk „nooit". Dpch
het zal er zich niet over mogen be
klagen, ais de kloof, welke de beide lan
den op het ©ogenblik scheidt, zoo diep
wordt, dat het zeer mloeilijk zal worden
haar te overbruggen.
De Adriatische Zee
In het volgende punt noemide Mups-
solini de Middeilandsche zee, die naar
hij zeide, in geografisch, historisch, poli
tiek en militair opzicht een levensruimte
voor Italië is- „Wanneer wij Middelland-
sche Zee zeggen", aldus de dupe, „re
kenen wij hiertoe natuurlijk pok de golf,
dié de Adriatische zee heet en waarin
de Italiaansehe belangen de voornaamste, 1
doclh ten aanzien van de Slaven niet
exclusief zijn; en daardoor heersöhtt er
sedert twee jaar vrede".
Bewapening noodzakelijk
Tenslotte legde Mussolini den nadruk
op de noodzakelijkheid van bewapening, j
„Het wachtwoord", zeide hij', „is dijt: I
wij zullen de kanonnen, schepen, en vlieg
tuigen vermeerderen. Tot eiken prijs,
zelfs indien wij een einde moesten ma
ken aan alles, wat mlen het burgerlijk
leven noemt. Wanneer men sterk is, is
imJen bij zlijn vrienden geliefd en wordt
mien door zijn vijanden gevreesd".
De algemeene indruk
De redevoering van iden dude heeft
een element van duidelijkheid gebracht,
dat onder de huidige omstandigheen ver
re van waardeloos is, doordat hij voor
den eersten keer het Vraagstujk' op het
diplomatieke plan heeft gebracht, het dui
delijk op hei terrein der onderhandelin
gen geplaatst, en het tot koloniaal ge
bied beperkt: Djiboeti, Tunis en Suez!,
Zonder het den vorm te geven van het
dreigement, waarin de Italiaiamsehe pers
het tot nu toe sloot.
In het kort is de algemeene indruk,
dat de redevoering den toestand niet
ernstiger heeft gemaakt en dat z'ij zelfs
misschien zekere nog vage, vooruitzichten
opent op een ontspanning in de Middel-
landsche Zee.
RECHTZAKEN
Rechtbank te Middelburg
Zitting van Vrijdag 24 Maart
J- M. de B., 36 jaar, werkimlain tö.
Ren esse, wegens „oplichting" 14 dagen
gevangenisstraf.
j T. L. D. L., 28 jaair, zonder beroep
te Ren esse, wegens „een gewoonte tmia-
kan van koopen van goederen met het
oogmerk oim/ zonder volledige betaling
zich de beschikking over die goederen
te verzekeren". 3 maanden gevangenis-
straf.
i M. J. K., 19 jaar, werkmlan te' Noor d-
well©, wegens ontucht. 8 maanden ge
vangenisstraf.
Oueipo de Llano,
Spaansch cavalerie-generaal, heeft het
offtneief in den sector van Cordova
in de Zuidelijke provincie Andalusia,
ingeuet. De troepen rukken snel op.
PRINS BERNHARD IN ZEELAND
Eigen v erslag.
Zaterdagmorgen heeft Z.K.H. reeds te
half negen plaats genomen in de auto
geen hofauto doch de particuliere
wagen van den Commissaris der Konin
gin en is Hij naar Zuid-Béveland ge
reden. Het eerst naar den W i 1 h e I-
minapolder, waar de directeur, dhr.
J. Minderhoud, den Prins in zijln woning
ontving en de voorzitter van het hoofd
bestuur der maatschappij' een uiteenzet
ting gaf van de totstandkoming, van de
zen polder, zijin streven en werken in
deze tijden. Spr. overhandigde Z.K.H. een
legpenning in goud, die het bestuur spe
ciaal alleen aan dte leden van het Vor
stenhuis aanbiedt.
De Prins heeft daarvoor dank gebracht
en vervolgens verschillende deelen vani
het grootste landbouwbedrijf in oogen-
scbeuw genomen en ook groote belang
stelling getoond voor de mooie collec
tie paarden, die hem werden getoond;,
Had men op Wilhelminadorp door mu
ziek en ovatie getuigd van de blijdschap
over de komst van Z.K.H., dat was niet
minder het geval te Ierseke, dat ver
volgens bezocht werd. Hier bezichtigde
de Prins de sorteerloods van „de Meul-
meester" en gebruikte de Prins enkele
oester^. Ook kreeg de 'bekende oester-;
kweeker Iz. Willemse een bezoek, en
dit was daarna het geval miet de oester
putten van Verwijs ©n het mosselbedrijf
van Jan Prins.
Tegen 12 uur was de Prins in de
Abdij te Middelburg terug, om te kwart
voor één de hoofdstad te verlaten en,
via Soeburg naar V lissin gen te rij
den, waar honderden hem op en bij.
de terreinen van de Werf der Kon. Mpij,
„De Schelde" met gejuich ontvingen. De
muziek zette het Wilhelmus in en na
een korte begroeting ging het naar de
Vostelijke tribune bij de voorsteven van
het nog op stapel staande motorschip
„Beatrix" voor de Zeelandlijln.
Hier heeft de president-commissaris van
de Schelde, de heer B. E. Ruijls uit Rot
terdam, den Prins het welkom toegei-
roepen ©n er op gewezen), dat het Huis
van Oranje feitelijk de eerste steenj heeft
gelegd voor de Kon. Mijl. De Scheld©
en haar mu zoo bloeiend en groot be
drijf. Dat het niet komien van Prinses
Juliana een gevolg is vani verblijdende
omstandigheden, stemt tot vreugde. De
president-commissaris der Stoomvaart
maatschappij Zeeland", de heer Th, H.
de Meestor, gaf de verzekering het op
hoogen prijs te stellen, dat de Prinis als
vertegenwoordiger van Prinses Juliana is"
gekomen om die „Prinses Beatrix"
te doopen en te water te laten. De heer
ir. H. C. Wesseling verzocht daarop den,
Prins tot de eigenlijke handeling over
te gaan, waaraan deze gaarne voldeed.
In enkele minuten lag de Prinses Bea
trix in het water, heel wat anders dan!
op 14 Januari toen H.M. de Koningin,
de laatste beletselen weg nam voor het
zusterschip „Koningin Emma* en ook na
uren 'w- acnten niet het te water gaan
kon 'bijwonen.
Daardoor was nu de plechtigheid op
de Schelde zelve in een 20 mihjutetni
afgeloopen en kofri de ontvangst in het
hoofdgebouw en de voorstelling van tal
van autoriteiten, o.w. de ledenj van Ged.
Staten met den griffier, het gemeente
bestuur van Vlissingen met dén secre
taris, enkele ingenieurs, en de marine-
en ïandmiadht hoofdofficieren, plaats vim-
den.
Daarna reed de Prins met de andere
heeren maar „Brittajunia" en zat daar
aan, aan de hoofdtafel van de hier ge
serveerde lunch.
Tegen 5 uur reed de Prins naar het
station, onder weg toegejuicht ©ni ge
groet door duizenden, o.a. velen in ver
een igings verband en keerde Hiji, na af
scheid van den Commissaris der Konin
gin en den burgemeester, per extratrein
naar Nederland boven den Moerdijk te
rug, evenals de andere genoodigden, o.w.
de Ministers Colijto, de Wilde en van
Buuren, den directeur-generaal der PTT
ir. Damme en vele andere vooraanstaan
de autoriteiten, die de plechtigheid met
hunne tegenwoordigheid hadden opgeluis
terd.
Binnenvaartschool te Zierikzee?
Tot behartiging van de bel'angen van
den Binnenvaartcursuis, welke hier reeds
bijtoa een jaar wordt gegeven, heeft zicjh
een Comlmissie gevormd bestaande uit de
navolgende heeren:
Jhr. Mr. J. Scfliuurbeque Boeije, voor
zitter; K. de Vries, seor.-penningtm.Ir.
H. D. J. Swatens, C. J- Schot B.W.z,
A- Groenendijk, H. van der Doe, D. Bal
alle te Zierikzee en Jad. de Rijke te
Zonnemaire.
In samenwerking met het Onderwijs
fonds voor de Scheepvaart zal wordm
getracht den cursus om te zetten in een
B innenvaartsdhoo 1 voor Schouwen en Duii-
veland, gevestigd te Zierikzee.
j Enorme toeloop van candidate»
voor het Middenstandsexamen
i Het was te voorzien, dat naarmiajte
voor imeer bedrijfstakken vestigjhgs-
eischen zouden worden afgekondigd', de
betrokken middenstanders sbeeids meer
de noodzakelijkheid van het volgen van
een imid denstanidscurs,u|s zopden 'gaan in-
I zien.
Niet voorzien was echter, dat een zoo
groot aantal middenstanders zich voor
het volgen van een cursps zou aanmel
den.
1 Aan de exam'ens van Juni en Novem
ber 1938 namen in totaal' ruuim 13-000
j middenstanders ideel, waarvan 8000 aan
het speciaal' examen voor ouderen en
5000 aan het motorwaal examen.
De aantallen echter, die zich voor het
examen van Mei 1939 aanmeldden, zijln
verbijsterend te noeimen. Alleen needs
voor dit examien meldden zich bijima 14.000
middenstanders aan, verdeeld in 9400
vpor het monmlaal' en 4300 voor het spe
ciaal' examien.
Het grootste aantal' dandida|ten heeft de
R.K- OinderwijlS'oentrale met 6433 candi
dates Dan volgt het Instituut voor Mid
denstandsontwikkeling met 4681 en ten
slotte de Christelijke Onderw ijscen trale
met 2581 -
De Nederlandsche bevolking in 1937
Het Centraal Bureau voor de Statistiek
heeft dezer dagen doen verschijnen die
jaargang 1937 van de statistiek van den
loop der bevolking. De dichtheid der
bevolking neemt oog steeds toe. In 1830
bedroeg het aantal inwoners per kn#
80,2, in 1937 was dit gestegen tot 262,7
dus 3t/4 maal zoo veel. Het grootste is
de bevolkingsdichtheid in Zuid-Holland
met 723,2 inwoners per km2, het kleinst
in Drenthe met 91,3.
De netto vervangingsfacto.r der
Nederlandsche bevolking, weergevende in
hoe verre het aantal geborenen voldoende
is om de bevolking op den duur in stand
te houden werd berekend. Hij1 bedroeg
in de jaren 1935—1937, rasp. 1,14, 1,14
en 1,12. Het ruwe geboortecijfer,
d.i. het aantal levend geborenen per 1000
inwoners is thans voor het eerst beneden
de 20 gedaald en wel tot 19,8. Het sterf
tecijfer is iets gestegen en bedraagt in
1937 8,8, zoodat het geboorte~Oiverscho,t
11 is, een laagterecord sedert 1869 niet
bereikt. Het huwelijkscijfer bleef onge
veer gelijk, mannelijk 7,7 per 1000 inwo
ner®.
De gemiddelde h u w e 1 ij' k s 1 e e f t ij Idi
van voor het eerst "gehuwde mannen is
27,6 jaar en van voor het eerst gehuwde
virouwen 25,2. Op het platteland huiwen
de imiannen later dan in de steden.
I De zuigelingensterfte bedroeg
1 in 1937 3,9 o/0, 4,4 o/0 voor jongens en
3,4 o/o voor meisjes. Zij is grooter naar
mate de gemeenten kleiner zijn. Hooger
sterftecijfers, zoowel vopr zuigelingen als
volwassenen vindt men in de eerste maan-
I den des jaars. Per 100 gehuwde paren
kwamjen in 1937 2 ech tscheid itogem
tot staind. Per 1000 inwoners zijn er
51 van woonplaats veranderd.
Binnenvaartexamens
j De schriftelijke exaiméns voor het di
ploma schipper bij de Binnenvaart i*n
die voor het diploma machinist voor de
Binnenvaart, zullen op Vrijdag 31 Maart
ajs. worden afgenomen o.a. te Vlissin
gen in de Zeevaartschool'.
POST-TELEGRAAF-TELEFOON
De automatifeering van de telefoon
P.TJT.-Nieiuws bevat een overzicht van
den groei vato het Nederlandsejh© tele
foonnet en de ontwikkeling van het auto
matische stelsel. Over het afgeloopen jaar
is het aantal rijksaansluitingen met ruim
12.000 tot 199,.425 en de procentueel©
automatiseering met 7 pet. toegenomen
tot bijna 61 pet., terwijl op 1 Januari
1939 121,342 aansluitingen verdeeld over
32i centrales in dienst waren. Neemt men
ook de aansluitingen van de 3 gemeente
netten Amsterdam, 's-Gravenihage en Rot
terdam in aanmerking, dan waren op;
1 Januari 1939 van de ruimi 305.000 aan
sluitingen in Nederland, 227.000 of 74.4
pet. geautomatiseerd of rond het drie
vierde gedeelte.
LUCHTVAART
Een luchtlijn vla de Noordpool
Er schijnen plannen te bestaan dat de
Russische luchtvaartmaatschappij Aero-
flot dezen zomer een luchtlijn Moskou—
New York via de Noordpool in ex
ploitatie zal nemén. De dienst zal ge
vlogen worden ,miet Russische vliegtui
gen van een nieuw type, mml. M 24 en
M 25, welke beide uitgerust zijn nvüt
drie motoren van 1000 p.k. elk. Zij ver
voeren 32 passagiers en hebben een be
manning van vijf personen.
San Francisco Hongkong
De Pan American Airways deelen ine-
de, dat de California Clipper, een vlieg-
boot van 41 ton, welke 74 passagier®
kan vervoeren, te beginnen miet 29 Maant
een regelmatigen dienst zal vlie|gen tus-
schen San Francisco eu Bonkong.
Mussolini's rede opent vaga
vooruitzichten op ontspanning
Komt er een binnenvaartschool
voor Schouwen Duivelend ta
Zierikzee
Enorme toeloop van candidatan
voor het Middenstandsexamen
Het nieuwe mailschip «Prinses
Beatrix» liep vlot van stapel
Drie vierde der telefoonaanslui
tingen is thans geautomatiseerd
Iets zachter
Zon op: Zon onder:
28 Maart 5,47 6 24
Maan op: Maan onder:
28 Maart 10 21 1,30
Eerete Kwartier 12 36
Hoog- eri laagwater te Zierikzee
Hoogwater: Laagwater:
28 Maart 7,12 19,46 0,36 13,10
KERKNIEUWS
Geref. Gem.
Ds. M. Heikoop te Utrecht bedankte
vooir het beroep naar Bruinisse.
ZEETIJDINGEN
ZIERIKZEE, 25 Maart. Uitgeklaard: Mo
torschip „Nordmach", kapt. A. Matzer,
met oesters naar Wyck auf Föhr (Duitsch
land).
Financieel Weekoverzicht
2 4 Maart.
Scheen het de eerste dagen na de af
kondiging van het protectoraat over Bo-
hemen 'en Moravië, dat de reactie op
de beurzen van bescheiden afmetingen!
zou blijjven, de gebeurtenissen veroor
zaakten later zoo'n ernstigen terugslag!
in andere landen, dat zoowel de Euro-
peesche beurzen als Wall street zich niet
aan den invloed daarvan kotmden ont
trekken.
Voor de tweede maal, in enkele maan
den tijids, is het koers niveau hier»
ter beurze teruggevallen tot het diepte,
punt, dat tijdens de crisisperiode van
September 1938 werd bereikt. Den eer
sten keer geschiedde zulks in de laatste
Week van Januari, toen de spanning tus-
schen Frankrijk! en Italië haar hoogte
punt scheen te hebben bereikt en onge
veer tegelijkertijd het ontslag van dr.
Schacht werd bekend gemaakt.
De binnenl. be leggings mark t
heeft den invloed ondergaan van de al-
allerwege heerschende onzekerheid, of
schoon de koersverliezen belangrijk bij,
die van September 1938 ten achter ble
ven. In een periodevan oprust, zoon
als de huidige, wordt meer waarde ge
hecht aan verschillen in de leeningsvoor-
waarden (aflossingstermijnen enz.) dan
in normale tijden; hierdoor is te ver
klaren, dat het koersverlies voor de 50-
jarige annuïteitenleenipg 3 pet. Neder
land 1937 (gemiddelde looptijd 20 jaar)
ruim 3 pet. bedroeg ©n dat van de 3
pet. 20-jarige Staatsleening 1937 (gemid
delde looptijd 9 jaar) slechts circa 1"
pet. De 3—31/2 pet. leening Nederland
alsmede de 3 pet. Ned.-Indische Staats.
1 e e n i n g e n boekten een achteruitgang
van 11/2, 2 pet. Verschillende 31/2 pet.
gemeenteleeningen konden weer tegen
pftrikoere of daaromtrent worden var.
kregen. De 31/2 pet. Bataafsche petro
leum verloor niet meer dan een half
procent en noteert thans 100i/2 pet.
Op de binnenl. aande elenmarkt
zijto gevoelige verliezen geleden. Gunstige
jaarverslagen, zooals die o.a. door Fur-
ness (dividend 121/2 pet.; koers 120 pet.
ex-div.) en Wilton-Feijenoord (dividend
10 pet., koers 1435/g pet. cum. div.) zijp
uitgebracht, hebben nauwelijks invloed ge
had. Het verslag van Van G e I'd e r
daarentegen, dat teleurstellend was, daar
het dividend op de gewone aandeelen
van) 8 pet. tolk 3 pet. moest worden ver
laagd, heeft tot ©en belangrijk koersver
lies, van 107 pet. tot 961/2 pet. (na 94)„
geleid. De jaarcijfers van de Konink-
1 ij1 k e Boot maakten «een goeden in
druk, niettegenstaande het dividend over
1938 ad 6 pet. een percent lager ge
steld werd dan het vorige jaar. Bijnd
zeven achtste gedeelte van de winsli
iwerd in het bedrijf gehouden. De lagere
exploitatiewinst spruit in hoofdzaak voort
uit het feit, dat de kosten van een groo
ter aantal in reparatie en verbouwing!
zijinde schepen ten laste van het af-,
geloopen jaar zijtn gebracht.
Berichten in de Indische pers maakten
melding van een gunstigeni gang van za
ken in de Java-suikercultuur. De
door de N1VAS aan de maatschappij-en
verantwoorde opbrengst over 1938 wordt
getaxeerd op f 5.25 per quintaal, d.i.
slechts f0.20 minder dan in het alleszin®
bevredigende jaar 1937, toen bijna alle
ondernemingen op deze prijsbasis behoor
lijke winsten kondien maken. Men taxeert
dat de helft van den oogst 1939 reeds
voor ongeveer f 6.30 is gerealiseerd. In
dien de omstandigheden zich niet sterk
in ongunstigen zin, wijzigen, belooft 1939
een voorspoedig jaar voor de Java-sui
kercultuur te worden. Aandeelen NISU
verloren deze week echter circa 15 pet.,
Javasche Cultuur 18 pet., Vorstenlanden
daarentegen slecht® 8 facit. (Robaver).
