ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
WOENSDAG 8 MAART 1939
OPüENOr
ZIERIKZBESCHE COURANT
De Kern
ABONNEMENT!
1707 - 1880
Prijs p. 3 maanden fl.50, büiten Zierikzee f 1.80
Voor het buitenland p. jaar f10. Afzonderlijke
nummers vijf cent. Verschijnt dagelijks.
Tel. No. 82. - Giro 137677
DirecteurA. J. DE LOOZE TqJ Uitgever-RedacteurM. J. KOSTEN
Uitgave N.V. ZIERIKZEESCHEI NIEUWSBODE - ZIERIKZEB
95STE JAARGANG No. 13977
ADVERTENTIEN
van 1—4 regels 80 cent, van 4 regels en
daarboven 20 cent p. regel. Reclames 40 cent
p. regel. Bij contract belangrijke korting
Inzending op den dag van uitgave vóór 10 uur
KOMT ER SPOEDIG VREDE
IN SPANJE?
Bijl de verdedigers van Madrid
heerscht, naar men moet aammemen,
de overtuiging, dat met den val
van Barcelona de zaak van het
linksche Spanje beslist is en. dat
de eenige oplossing ligt in het slui
ten van vrede, berustend op een
of ander redelijk compromis.
Da communisten vluchtten
~~Het karakter der militaire opstand in
Spanje kan blijken uit de gelijktijdige
vlucht van Negrin en del Vayo en kop
stukken der communisten, zooals senora
Barruru, meer bekend als „La Pasio-
nara", die naar Algiers de wij'k heeft
genomen. Ook de vlucht naar Bjzerte van
de republikeinsche vloot uit Chartagena,
Waar de „vijfde colonne" een mislukte
poging heeft gedaan tot een coup, kan
men als een teeken van paniek onder
de extremistische linksche elementen be
schouwen. José Miaja is president van
den Nationalen Verdedigingsraad, welke
overige leden alle politieke richtingen van
het volk vertegenwoordigen. Miaja is in
het linksche Spanje op het oogenblik
de man met het grootste gezag en daar
om het meest geschikt voor het schep
pen van contact en het voeren van on
derhandelingen met de tegenpartij1.
Afkeer van vreemde invloeden
De militaire opstand slaat Rome en
Berlijn in ieder geval een troef uit de
handen wat betreft hun bewering, dat
dat bolsjewisten nog altijd een rol spe
len, en maakt het Franco aldus gemak
kelijker, in te gaan op den eisch van
Madrid om zoowel de buitenlandsehe
„vrijwilligers" weg te zenden als tot
het uiterste clementie te betrachten te
genover de „misdadigers". Het manifest,
dat kolonel Ca sado tot „de Span
jaarden in de loopgraven" heeft gericht
en waarin hij! een beroep doet om Spanje
„te bevrijden van vreemde overheer-
sching" en het land te behoeden voor j
Eerdere vernieling, kam stellig niet na-
laten ook te spreken tot de gemoederen
der soldaten van Franco. Aan beide zij-
den is de afkeer, zeker het wantrouwen
in de politieke bedoelingen' van de vreem-
de mogendheden, die zich rechtstreeks j
in den Spaanschen burgeroorlog gemengd
hebben, in werkelijkheid even groot. Zoo-
Wel wat betreft Italië en Duitschland als
wat betreft de Sovjet-Unie.
Mislukte staatsgreep in Madrid
Inmiddels zitten de communisten, die
in Spanje achterbleven niet stil. Gisteren
hebben zij te Madrid een poging onder
nomen den zoo juist gevormden Nationa
len Verdedigingsraad omver te werpen
en zich van het bewind meester te ma
ken. Na korte gevechten werd evenwel
de poging de kop ingedrukt.
De in verzet gekomen elementen wa
ren te weinig talrijk om het hoofd te
kunnen bieden aan de troepen van het.
garnizoen, die zich ter beschikking van
den Verdedigingsraad hadden gesteld. In
het begin van den middag werd mede
gedeeld dat de beweging volkomen on
derdrukt was. Tijdens de incidenten heb
ben tot drie keer toe de sirenes geloeid
om te waarschuwen voor dreigende aan
vallen van de luchtmacht van Franco.
Kolonel Casado, de minister van lands
verdediging, verklaarde voor de radio:
„Sedert het aanbreken van den dag
trachten de communisten in Madrid een
wanhopigen staatsgreep te ondernemen.
Overal elders in het republikeinsche ge
bied heerscht rust".
De republikeinsche vloot voor Bizerta
Drie itf epublikeinsche kruisers en acht
torpedobootjagers Zijh voor Bizerta (Al
giers - Noord-Afrika) aangekomen. Naar
schatting bevinden' zich 5000 Spanjaar
den aan boord der schepen. Tot de bür-
gerpassagiers behooren vele vrouwen,
doch wéinig kinderen. In het geheel wa
ren 500 tot 600 burgers aan boord.
Te Oran zijn zes schepen imet 200
uitgewekenen, onder wie 50 vloptoffk
ren en onderofficieren van 'het Arsenaal
te Cartagena, aangekomen. Hun werd
de toegang geweigerd en zij werden ver
wezen naar de naburige haven Mersel
Kebir. Later werd nog een volgend schip
•met 60 vluchtelingen en een bemanning
van 45 koppen naar dezelfde haven ge
leid.
De Fransche vlootautoriteiten bewaren
over de im'aatregelen, die ten aanzien Van
deze schepen geno'mén worden, met streng
ste stilzwijgen. Men meent echter te we
ten, dat de schepen de haven zullen birr
nenloopen en dat de opvarenden ont
wapend zullen worden. Reeds zijn sche
pen geneutraliseerd door het wegnemen
van de sluitstukken en grendels der ka-
nonnnen, de wapens en de ImUnitie.
KORT EN BONDIG
Naar het schijnt, is de defensieraial
van Madrid ven plain ernstige mlaiatrege-
len tegen de communisten te
n e m e n. Reeds zijn eenigé honderd d|n|
comjmunisten gearresteerd, ieen groot aan
tal anderen heeft mén toegestaan de stad
te verlaten. Men begon met deze actie,
toen bleek, dat Negrin gévlucht was.
De correspondent van de Daily Tele
graph te Parijs ;aicht het onwaarschijnlijk
dat Negrin en del Vayo langen tijld in de
Fransche hoofdstad zullen mloigen ver
blijven, daar Zijl els vluchtelingen
zonder vaste woon- of verblijfplaats val
len onder de politie-bepalimgen, welke
ten aanzien ven vluchtelinjgejn.' zijla voor
zien. In Engeland waren er in het
jaar 1936-'37 blijkens het pas verschenen
rapport over de binnenlandsche belastin
gen over het jaar, eindigende 31 Maart
1938, 539 imienschen imet een inkomen van
40-000 pond; 10 Iméer dan een jaar te
voren. Het totale inkolmen was 41.815.880
pond- De Slowaaksche ministerraad
heeft de besprekingen over haar houding
ten aanzien van de eenheid der Tsjecho-
Slowaaksche republiek voortgezét. Het
staat thans wel' vast daft mén niet het
radicale besluit 'Zal nemen zich onafhan
kelijk te verklaren. Een angstig
avontuur hebben 4 Duitsche ballon-
vaarders Zondag beleefd, teen Zijl, na door
de laaghangende wolken den koers te zijn
kwijtgeraakt, bij het optrekken van den
nevel tot de ontdekking kwanten, dat
Ziji zich boven de Noordzee bevonden-
De ballon werd genoodzaakt op de be
wogen golven te dalen en Werd over een
afstand van 16 km1 meegesleurd- alvo
rens kustwachters van de Duitsche bocht
de uitgeputte bemanning op het nip
pertje konden redden- De Fransche
reigeering stelt alles in het werk om
het probleem1 van d e S p a a n s c' h e
vluchtelingen tot een getal vatn
400000 mét inbegrip van 150.000 repu
blikeinsche soldaten, op te lossen. Men
heeft thans alle vluchtelingen geklassifi-
seerd en is tot de c'onclusie gekomen,
I dat men 40.000 hunner niet zioo gemakke
lijk zal kunnen terugzenden. 10.000 om
dat dit gewone misdadigers Zijh. Te
Oran, op een militair vliegveld, is een
vliegtuig neergestreken (mét naar mem
meent Dolores Ibaburri, ook wel genaamd
I La Passiomara, die vioe-presidente
i van de Gortes is geweest en 12 andere
1 mlenschen aan boord. Hierbij 'Zouden zich
negen Russen bevinden. Naar Reuter
uit Diohne verneemlt, Zijn de vijif 1'ing
van Dionne en zijn ouders door de
J regeering van Ontario uitgemoodigd oim!
bij het bezoek van den Koning en de
Koningin naar Toronto' te koimleln em zich
aan de vorstelijke personen te laten Voor
stellen. Koning Leopold heeft een
brief gericht aan .minister-president Pier
lot, waarin hij betoo(gt, dat het land in
den toestand van thans is gebracht door
de politieke dwalingen van den joingsteim
tijd- Hiji doet een beroep op de Belgen
het land een parlement te géven, dat
biji (mlachte is, het moreel gezag vian Bel
gië hoog te houden,. De Vestigings
wet KI e inbedr ij f 'zlal zich, volgens
in de „Staatscourant" van gisteren af
gedrukte beslissingen, thans ook' uit
strekken over den brandstoffenhandel', het
rijwielbedrijif en het schildersbedrijf.
Na Zijn radiorede over de luchtbe-
s C h e r iml i n g heeft (minister Van Boeyen
gisteravond meegedeeld, dat spoedig in de
wettelijke voorschriften een bepaling zal
worden opgenohten, krachtens welke de
burgemeesters worden verplicht in alle
gemeenten een plaatselijke organisatie in
het leven te roepen, die een onderdeel
Zal' Zijn van de Ned. Vereeniging voor
Luchtbescherming. Het Ned.-Indiscjhe
Gouvernement heeft in Amerika twaalf
Lo ck h eed toestel len vain 't nieuw
ste imlodel besteld, .geschikt voor alle
militaire doeleinden. De imiachines zijn
twee-mlotorig en kunnen als bombar de
mentsvliegtuigen dienst doen- Zij; hebben
beweegbaar en vast geschut en zijh even
eens igeschikt voor overbrenging en oéfe-
Uit de Nieuwsbode
van vóór vijftig jaar
Van 6 11 Maart 188 9. Te 's-Gra-
venhage overleed de heer M. C. Buijz'e,
dir. officier van gezondheid 2e klasse
bijl de Kon. Marine.
Tol onderwijzer te VerneuZen is
benoemd de heer J. J. v. Doeselaar te
St. F i 1 ips 1 an d.
65 sollicitanten vpor de betrekking
van veldwachter te Warns hebben im
'het gemeentehuis een vergelijkend exa
men gehouden. De werkzaamheden be
stonden in het maken van estm proces
verbaal!
Bij de verkiezing vloor een lid van
den raad der gemeente Br.ui nis se
werd de heer D- v. d'. Berge Az. als
Zoodanig igekozen.
21 onderwijzers, welke solliciteerden
naar de betrekking van hoofd der school
te Koirtgene, legden een vergelijkend
examen af.
De Eiffeitoren te Parijs is voltooid
tot op 276 Meter, dat is zopi hoiag als
hiji vpor het publiek toegankelijk zal Zijh.
De Vlaardingsche Stoomboot-Maat
schappij1 Jiee/t over 1888 aan de aandeel
houders ruim 23 o/0 (uitbetaald.
ningl van het personeel'. De kosten be
dragen f 1.242.000. In 1938 zijln te Am
sterdam! ingevolge de Rijwie lbelas-
tingwet 16-816 bekeuringen gemaakt,
waarvan 12.809 door belastingambtenaren
en 4007 door de politie. De opbrengst
aan boeten was in tptaiajl omstreeks 19
duizend gulden. Een groot aantal ver
stokte ontduikers was er bij'; zelfs Zijn
er wielrijders, die in dit jaar twaalfmjaal
een proces-verbaal' kregen.
VERSCHILLENDE BERICHTEN
Spaansche vluchtelingen door
Nederlandsche boot gered
Het Nederlandsche s.s. „Ulysses" heeft,
in de nabijheid van de Noord-Afrikaan-
sche kust 14 Spaansche vluchtelingen aan
boord genomen, die bijl de bezetting van
Barcelona door Franco's troepen in een
motorboot waren ontsnapt en 5 dagen
op zee hadden rondgezwalkt. De „Ulys
ses" die de motorboot aan boord heesch
en de wapens der mannen in zee wierp,
heeft hen te Algiers -aan land gezet,
vanwaar Zijl naar een vluchtelingenkamp
'zullen worden overgebracht. Het schip
heeft de reis naar Patras voortgezet.
De vluchtelingen, onder wie zich twee
kapiteins, vijf luitenants en een sergeant
bevonden, werden op 70 K.M. buiten
Oran opgemerkt, drijvende in een motor
boot zonder benzine. Na door die „Ulys
ses" aar. boord te Zijh genomen ver
klaarden de mannen, dat zij1 zich, na
de inneming van Barcelona, in de om
liggende bosschen hadden schuilgehouden
Na gedurende 14 dagen te hebben rond
gezworven, wisten zij1 een motorboot te
bemachtigen, waarmede Zij' zich in zee
begaven, in de hoop Oran te bereiken.
Aan dit voornemen konden Zijl evenwel
geen gevolg geven, daar hun benzine
voorraad op geraakte.
Weerverwachting voor de
komende lentemaanden
De seizoensverwachtingen van het K.N.
M.I. te De Bilt hebben betrekking op de
gejmiddelde afwijking, berekend voor het
geheel e seizoen en het geheele land. Er
gunnen plaatselijke en tijdelijke ver
schillen optreden, die niet te voorspel
len zijn bij' den huidigen stand van het
onderzoek. De afgeloopen winter gaf hier
van een voorbeeld.
Over den geheelen winter genomen
slaagde de tetmjp er a t uu rs ve r waeh ting,
maar noch de recordkpude van December,
noch de record-warmte van Januari k|on
worden voprzien. Ook de regenval vol
deed, o.ver den geheelen winter en het
geheele land 'berekend, aan de verwach
ting, maar de vaak grillige verdeeling
van den neerslag over ons land valt oiojk.
buiten de mogelijkheden, die de seizoen-
verwachting alsnog biedt.
Op grond van de berekeningen en im
overeenstemming met de bovenstaande
uiteenzettingen kan worden medegedeeld,
dat de komende lentemaanden Mairt,
April en Mei gemiddeld over het geheele
land met een waarschijnlijkheid van 80
pet. te droog zullen zijn, terwijl de tem
peratuur met dezelfde waarschijnlijkheid
iiorm'aal zal zijn, d.w'.z. dat. de afwijking
van de gemiddelde lentetemperatuur klei
ner zal zijn dan 0,7 graden.
Nederlandsch stoomschip aangevallen
Bij de Kon. Ned. Stoomboot-Maatschap
pij is gisteravond van den kapitein vau
het stoomschip „Aurora", dat op weg is
van Gibraltar naar Genua, nayolgend tele
gram' ontvangen: „Aangevallen door zes
j vliegtuigen, rood, 'boven- en onderbrug
beschadigd door homsplinters, geen ige-
wonden, vervolgen reis Faber".
j Uit de aanduiding „rop,d" maakt men
I bij de K.NjS.M. op, dat de aanval ge-
schiedde door vliegtuigen van de linksche
j partij in Spanje. Dit kan juist Zijh, daar
de „Aurora" Maandag Gibraltar is gepas
seerd en zich dus gisteren ter hoogte be
vond van dat deel der Spaansche kust.
dat nog in handen van de linkschen is.
De „Aurora" is een schip van 1697 ton,
gebouwd in 1920 en to.ebehoorend aan
de K. N. S. M. De bemanning telt 18
koppen. Er zijn geen passagiers aan
boord. De lading bestaat uit stukgoed
voor Genua en andere Italiaansche hai-
vens.
Reuter verneemt nog van het Britsdie
ministerie van Marine, dat de „Aurora"
SOS-seiiner. had uitgezonden, waarin ge
meld werd, dat het schip' werd aange
vallen. De Britsche torpedojager „Ivan
hoe", die op weg was van Palimia de
Majorca naar Gibraltar, heeft toen op
dracht gekregen ,een onderzoek in te
stellen, doch vóór deze bodem' ter plaatse
aankwam', 'bevond hij, dat de „Jupiter"
een mijnenlegger van de vloot van Franco
zich bij de „Aurora" bevond. Later werd
vernolmen, dat men het Nederlandsche
schip had toegestaan zijn reis naar Genua
te vervlolgen.
Philips op de Jaarbeurs
Zooals telken jare exposeert Philips
op de Jaarbeurs te Utrecht in stand 1
tot 4, hare talrijke producten op het
gebied der verlichting en electro-tech
niek. Bij een bezoek aan deze uitgebreide
stand vallen weer talrijke nieuwe ar
tikelen op te merken. Zoo vinden we
op de afdeeling Gloeilampen, die van
een Rijkskeurstempel zijn voorzién en dus
aan alle eischen van de wet voldoen, het
geen een verhoogde waarborg, voor de
kwaliteit van dit product beteekent. Ook
zijn er de nieiuwe fiets lampjes
„S u p e r i e u r", welke met een speciaal
gloeilichaam' zijn uitgevoerd. Door deze
nieuwe constructie wordt een egalen
lichtbundel verkregen, die geen donkere
vlekken meer vertoont.
Een geheel nieuw product der Philips
fabrieken, waarvan de fa.am reeds het
eerste verschijnen vooruitliep, is heteleC-
trisehe droogscheerapparaat „P h i 1 i s h a-
ve" genaamd. Op de Philips - stand
zal oten het nieuwe product niet alleen
klunnen bewonderen, m'aar er bestaat ook
gelegenheid er persoonlijk) een proef mie-
de te nemen. Bij deze nieuwe wijze van
scheren is het mlogelijki, de haren zonder
eenig hulpmiddel ais kwast, water, zeep
crêmé en zonder beschadiging van de
huid af te knippen, zioodat het pijnlijke
schaven en schrijnen, dat bij het nat-
scherea optreedt, volkomen achterwege
blijft.
Afd. Zeeland van de
Nederlandsche Heide-M.ij opgericht
Ter oprichting van een Prov. Afd. Zee
land van de Ned. Heide MpijL had een
voorloopig comité van leden dezer Mpij.
gisterenmiddag een vergadering belegd
te Goes, die werd bijlgewoond door per
sonen uit verschillende deelen van Zee
land.
Na een inleidend woord vani den heer
P. J. Elout te Domburg, voorzitter van
dit comité gaf de heer dr. G. Houtza
gers, adjunct-directeur der Ned. Heide
Mijl. een uiteenzetting van, doel, streven
en w'erkwij'ze dezer Mpij. Vooral legde
spr. er den nadruk op dat„de Ned. Hei
de Mpijl Werkt ten algemeenen nutte
en dat overschotten op de exploitatie
alleen in het belang van de Ned. cul
tuur in het algemeen mogen worden]
aangewend.
Het Werk heeft zich in den loop der
jaren zeer uitgebreid.
Na deze uiteenzetting gaven 44 per
sonen zich als lid op. De voorzitter en
dr. Houtzagers wiekten vooral de ge
meente- en polderbesturen op toe te tre
den. omdat zijl in bizoindere mate bij
dit werk belang hebben.
Hierna werd de Prov. Afd. Zeeland
opgericht. Tot bestuursleden werden ge
kozen de heeren Dr. C. A. Cammaert te
Hontenisse. A. P. Comstandse te Bier
vliet, Mr. H. F. Lantsheer te Middelburg,
A. Wisse te Goes Jhr. Schuurbeque Boeije
te Zierikzee en Mr. Schuller te St.-Maar
tensdijk. Zoo spoedig mogelijk zal nog
een bestuurslid voor Noord-Beveland wor
den benoemd.
Communistische opstand in de
Spaansche hoofdstad faalde
Ned. s.s. «Aurora» door linksche
vliegtuigen gebombardeerd
Weerverwachting voor de lente
maanden Maart, April en Mei
Ruim twee millioen steun wordt
aan de tuinbouw verleend
Luchtbescherming is een zaak
van overheid en bevolking
Kans op regen
Zon op: Zon onder:
9 Maart 6.12 5 51
Maan op: Maan onder:
9 Maart 11,09 7,51
Hoog- 6d laagwater te Zierikzee
HoogwaterLaaglwater
9 Maart 5,04 17,33 10,37 22,46
Gevonden voorwerpen
Beugelklem; jas; handb esdtermer
sjaal; pairapluie; 2 beenpij pen; slinger
van een auto; mes met schede; zegels;
rijwielplaatje; portemoinnale mét inhoud;
band van een (mantel; muts; zakje met
inhoud; vulpotlood; briefkaarten met ze
gels; poederdoos; handschoenen; koralen;
bus met verf; schildersmes; pet; thee
doek; schoenveters; kinderarmband; pols
mof; haarnetje; daiméspolshorloge; bank
biljet; sleutels; een damesrijwiel.
KERKNIEUWS
Oud-Geref. Gem.
ST-MAARTENSDIJK. Vrijdag 10 Maart,
biddag voor het gewas. 9.301, 2 eni 6 ure,
leesdienst.
LAND- EN TUINBOUW
Twee millioen steun
De Staatscourant van gisteravond be
vat een beschikking van den minister van
Eooooim'ische Zaken, waarin bepaald wordt
dat uit het Landbouwcr isisfonds aan hen,
die als teler van gewassen van den tuin
bouw zijn aangesloten btiji de stichting
Nederlandsche Groenten- en Fruitcentrale
en op den dag der uitkeering hun be
drijf nog uitoefenen, steun zal worden
veneend tot een bedrag van ten hoogste
f 2.100.000.
De steun zal worden verleend per hoe
veelheid producten, welke in een tel
kens voor elk product aangegeven tijd
vak in 1937 of 1938 zijn geveild. De
steuntoeslag wordt niet verleend op pro
ducten, we.ke administratief zijn geveild,
op contract Zijn verkocht, afwijkend van
kwaliteit waren of op een andere da,n
de verplichte veiling Zijn geveild.
KLANKEN LANGS DE LIJN
Derde programma Z. K. C.
Donderdag 9 Maart. 8 Brussel
Vlaams; 9.20 Luxemburg: 11.05 London
Regional; 12.05 Droitwich; 12.35 Brussel
Vlaams; 2.20 London Regional; 2.55 Pa-
rijls; 3.15 London Regional; 3.35 Keulen;
4.20 Diversen; 4.40 London Regional; 5.20
Brussel Vlaams; 7 Eigen gram.-uitzending
7.50 Brussel Vlaams; 10.45 London Re
gional.