IZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
WOENSDAG 1 MAART 1939
OPGEH
Z1ER1KZHSCHE COUHAMT
De Kern
kerknieuws
"marktberichten
ABONNEMENT
1707 - 1680
Prijs p. 8 maanden fl.BO, Buiten Zlerikzaa f 1.80
Voor het buitenland p. jaar f 10. Afzonderlijke
nummers vijf cent Verschijnt dagelijks.
Tel No, 81 - Giro 137677
Directeur: A. J. DE LOOZE Uitgever-Redacteur: m. j. KOSTEN
Uitgave N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE - ZIERIKZEE
95STE JAARGANG No. 13971
ADVERTENTIEN
van 1—4 regels 80 oeot, van 4 regels eoi
daarboven 20 cent p. regel. Reclames 40 cent
p. regel. Bij contract belangrijks korting
Inzending op den dag van uitgave oóó* lik aar
RAADSZAALFLITSEN
De jaarlijksehe terugblik van den 'bur
gemeester, die wij voor een groot deel
publiceerden, bevatte niet alleen beschou
wingen over hetgeen weer al historie
is, maar gunt ons mede een blik in de
toekomst, al is die voorloopig nog ver
duisterd 'met den sluier der geheimzin
nigheid wat betreft den 'bouw van ar
beiderswoningen en maatregelen, welke
daarbij tevens zouden m|oeten wiorden
gummen, zulks in overleg met de In
spectie voor de Volksgezondheid Ver
betering aldus op het gebied van volks
huisvesting en gezondheid, welke imen
niet anders dan kan toejuichen. De speur
tochten van fabricage hebben zékier tot
deze ingrijpende plannen bijgedragen, ter
wijl tevens eenige krotten onder het
houweel van den slooper vielen. In staat
van voorbereiding is voorts de kwestie
van verbetering van ons rioolstelsel. Tus-
schtn fabricage en het college van B.
en W. zijn over deze minder welriekende
materie reeds vele besprekingen gevoerd
en plannen ontworpen, waarover bij be-
vcegde instanties informaties zijn inge
wonnen. Sommige dier plannen zijn reeds
in de papiermand terecht gekomen, an
dere zijn te duur. Zoo kwam' het Rijks
instituut voor zuivering van afvoerwater
rn'et een plan dan f130.000 kostte, wat
fabricage te 'bar was, terwijl MABEG
te Utrecht een ontwerp leverde, dajt
f 60.000 zou klosten. Dit plan is weer
naar fabricage retour gezonden om1 daar
over nogmaals het licht te laten schijnen.
Wat van den aanvang gevreesd was,
is bewaarheid geworden. Het bestuur van
de Bizondere School in 't Vrije is door
ons hoogste rechtscollege in het igelij'ki
gesteld, tegenover de (giemleente, wat de
verandering in de verwarming der lo
kalen aangaat!
Aan het verzoekschrift van aan- en
omwonenden van de city, wat betreft
het onrustbarend gedonder in den vroe
gen-morgen van de igpill^inekar zal wor
den voldaan. Dit vehikel zal worden voor
zien van nieuwe onderstellen ©n gujnVmi-
banden, opdat niebfand meer uit zijn
zoeten sluimer zal worden gewekt, door
de ter dood veroordeelden, die naar
de gerechtsplaats worden vervoerd.
Om te voorkomen, dat de Zware vracht
auto's onze straten en pleinen, bruggen
en rioleeringen etc. etc. vernielen, heeft
de raad besloten eenige wegen in de
stad als B-wegen te bestemmen en af
te sluiten voor het Zware autovervoer.
Nu kan het niet meer voorkomen, zoo-
als onlangs, dat met groote snelheid een
vrachtauto de stad binnen kwam vliegen,
met een totaal gewicht van 13800 K.G.
In de stad werd de vracht verlicht, maar
met nog 12750 K.G. ging het toen over
de brug naar de Engelsche kade. Hier
aan is nu paal en perk gesteld.
De verkiezingen wierpen hun schaduwen
v'ooruit. De steimlbur. zijn geconstitiuilo-
neerd, met kleine afwijkingen, als door
B. en W. ontworpen. Het onophoudelijke
stemmen behoort tot het verleden. Men
krijlgt een getypt vel papier, waarop de
namen van de candidaten. Wil men een
candidaat niet, wielnu dan schrapt men
zijn haaml en vult een ander in. Vlug
gaat het stemlmen op zoo'n manier en
toch doeltreffend. Uit deze verkiezing
vloeide een idéé voort, dat echter in
een besloten vergadering word uitga-
sponnen, ergo „taboe".
De gedelegeerden-kwestie in het bestuur
van de Ambachtsschool heeft een debat
uitgelokt tusschen mlr. du. croo en B.
en W. De eerste heeft de voorgeschiede
nis van zoodanige benoemingen, oip ad
vies van de vereeniging van bung'emees-
sters en secretaricsen, door de raden ge-
sanctionneerd, omfstandig meegedeeld en
betoogd, dat men door van deze gedrags
lijn af te wijiken, gevaar loopt daar
iedere subsidieerende gemeente 2 gede
legeerden kan aanwijzen, dat straks een
vergadering van 50 uilan in de Ambachts
school bijeenkomt. B. en W. huldigden het
stand.punt, dat alleen Zierikizee subsidi
eerende gemeente is en als zoodanig zijn
rechten kan laten gelden. De overige
gemeentebesturen verleemein wel eOn bij
drage, doch alleen op grond van de
hun opgelegde verplichting, dat uit hiunne
gemeente leerlingen het onderwijs aan
de A.B.S. volgen. De raad steunde uit
dit oogpunt het advies vap den eandidiaait
der vereeniging niet en benoemde als
gedelegeerde voor de gemeente Zierik-
zee de heer A. Groenendijk.
HUBERT PIERLOT,
heeft zijn pogingen een Belgisch ministerie
te vormen, moeten opgeven Soudan
zal het nu proheer en.
TWEEDE KAMER
Indische begrooting aangenomen
Belasting en verkeer
De Kamer heeft gistemamiddag Z,.h.st.
de Indische begrooting voor 1939 goed
gekeurd. De communistische fractie liet
aanteekenen geacht te willen worden te
gen de afdeeing oorlog en marine te
hebben gestemd.
Bijl zijn rede over het Indische defen,-
sie-beleid heeft de Minister na het me
degedeelde in de Memorie van Antwoord
niet veel nieuwe gezichtspunten geopend.
Hijl 'blijft er bij, dat er tusschen het oor
spronkelijke en thans gewijzigde vloot-
plan-Deckers van 1930, een principieel ver
schil bestaat. Aanvankelijk ging men daar.
b'ijl van een in Indië opgelegde, onbe
mande reserve uit. Thans is de geheele
'reserve bemand. Als het vlootplan-Deckers
aldus de Minister is voltooid, zal
de geestelijke vader moeite hebben zijn
project te herkennen.
Jammer is het, dat de Minister niet
bereid is, de grenzen van het financieel-
mogelijke wat ruimer te trekken. Zeker,
mèt minister Weiter en mr. Joekes (v.d.)
kan men het in zooverre eens Zijln, dat
„angstvoorstellingen" uit den booze Zijn.
Maar de heer Rutgers van Rozenburg
(c.h.) stelde met reden vast, dat de
leeningseapaciteit van Nederland en In
dië waarlijk niet is uitgeput. De versterk
te spanningen in den Pacific
hebben althans tot gevolg gehad, dat
de regeering opdracht heeft gegeven,
verschillende nieuwe plannen uit te wer
ken. Mocht het „noodig" Zijn, dan zijn
tenminste de projecten gereed.
De rest van den middag heeft men
besteed aan het initiatief-voorstel van
den heer de Marchant et d'Ansembourg
(n.s.b.) en de Zijpen, betreffende de be
lasting op, het motorrijtuig- en
r ijlwiel ve r keer. Zooals bekend, wil
het voorstel in hoofdzaak de rijWief-
belasting en de personeele belasting op
motorrijtuigen laten vervallen. Een ban
den- en benzinebelasting zou daarvoor in
de plaats moeten komen. Het voornaam
ste bezwaar, dat men tegen dit initiatief
voorstel heeft aangevoerd is, dat het
39 millioen van de rijksuitgaven ongedekt
laat. Wel hebben de voorstellers in de
Memorie van Antwoord medegedeeld, dat
een nieuw-initiatief-voorstel met een be
lasting op Warenhuizen en filiaal-bedrij
ven in nieuwe Rijksmiddelen zou kun
nen voorzien, maar onder meer de heer
Bongaerts (r.k.) deed uitkomen, dat dit
ontwerp-in-de-toekomst nauwelijks meer
dan een slag in de lucht is. Ook
de heeren Wagenaar (a.r.), Ebels (v.d.)
en Van den Tempel (s.d.a.p.) waren over
het verkeersbelasting-ontwerp slecht te
spreken. I
Inderdaad, regeling van een zoo ingrij
pend onderdeel van het belastingstelsel
behoort tot het regeeringsgeleid. Het kan
kwalijk door een initiatief-ontwerp, waar
van de makers niet over voldoende ge
gevens beschikken, worden geregeld.
De heer De Marchant et d'Ansembourg
(n.s.b.) heeft Zijp voorstel zeer langdurig
verdedigd. De zakelijke bezwaren tegen
het voorstel Zijln even weinig talrijk als
ernstig, betoogde spreker. De auto is
evenmin een luxe object als de spoor
wegen dat Zijp. Men zal eenmaal ons
land „konkurrenzfahig" moeten maken,
doch hoe langer dit duurt, hoe meer
het zal kosten. Uitvoerig verdedigde spr.
de billijkheid ien het economische van j
de heffing' ©ener belasting op het ge-
bruik van de benzüie,
Hooge ho*d als straf
In het kader der 'modernisatie-pogipgen
van de Perzische regeering, heeft men
bij de ver verwijderde stammen vreemde
gewoonten aangetroffen. Zoo vindt ;men
bij de Perzisdhe Koerden in ieder dorp
in iedere grootere nederzetting een beo
gen hoed. Deze hoed g>.dt als tee'kien
van verachting. Als ipmlan^ ziwaar gezon
digd heeft tegen de regelen vam de stam),
dan wordt hij ertoe veroordeeld in het
openbaar een hoogem hoed te dragen.
Dat is een groote bespotting en verne
dering. Jaren lang behoudt de betrok^
kene den spotnaam) „Vader van den hoo-
gee hoed".
Vitamine-parels
j Vclgens krantenberichten heeft een
Fransche geleerde, wiens naaimi niet ge
noemd wordt, een nieuwe methode ge-
l vonden, om' oesters aan te sporen tot
kunstmatig produceeren van groote pa
rels. De methode bestaat daarin, dat de
oesters gevoed worden 'mat een ealsi-
umlpreparaat, dat veel vitamine D be
vat. De oesters worden tijdens het voe-
deren aan de oppervlakte gehouden;
daarna leven ze een vol jaar op groo
tere diepte. De zoo gecultiveerde parels
moeten bijzonder mooi en groot zijn.
Radium op 12000 meter
In opdracht van het Camegie-Instituu't
in Washington is een klabel-sleeptaestel
geconstrueerd, met behulp waarvan een
schepaipparaat in den zeeboderri gestoo-
ten wordt en Pi'et bodempro even naar
'boven gehaald kan worden. Het gaat er
echter 'minder om bodemproeven op te
halen, dan wel omn door gebruik' te ma
ken van den zeebodem) nieuwe bronnen
te vinden o!mi radium van te maken. De
(kabel is rui'm) 12.000 meter lang. Een mo
tor van 100 P.K. zorgt voor het afrollen
van de kabel. Het sobepappafaat is voor
zien van een lading dynamiet, waardoor
de schep dieper kan doordringen in den
zeebodem).
Concentratiekamp als universiteit
In de nabijheid van Burgos ligt een
comcentratielkiamJp, waarin 700 gevangenen
van verschillende nationaliteiten onder
gebracht zijn. 0:m! den tijd te dooden,
hebben de gevangenen, waaronder zielh
vele dokitoren, taalleeraren, wiskundigen
en scheikundigen bevinden, een echte hop-
geschool opgericht. De meeste gevange
nen zijn begonnen im'et talen te leeren.
De telefoon als barometer
W,anneer de imiensch ten prooi is aan
sterke opwinding, dan is zijn behoefte
omi zich uit te spreken ook grppter. Dat
blijklt uit de statistieken der telefoon
in dagen van 'politieke spanning. Hoe
sterk de gebeurtenissen van den vori-
gen herfst hiet koele Britsdhe volk mee
gesleept hebben, blijkt uit het cijfer der
telefoongesprekken, die gevoerd zijn in
de kritieke Septemberdagen. De Engel-
sc'he controle wijst voor deze week
27.000.000 gesprekken aan.
Hondentrouw
In Garden-City op Long Island (New
York)) was een auto-ongeluk gebeurd; de
bestuurder was zwaar gewond. Maar toen
de ziekenauto kwam om den gewopda
naar een ziekenhuis te brengen, stuitte j
men op een onvoorziene moeilijkheid. De
hond van den bestuurder zat naast het 1
lichaam! van zijn baas en likte jankend
het bloed van diens gezicht. Het dier
was geheel buiten zichzelf en liet nie
mand naderbij komen- Twee broeders van
de ziekenauto werden gebeten door het
woedende dier. Men wist niets anders
te doen dan het dier neer te schieten.
Gelukkig had men goed (gemikt en werd
het dier slechts gewond. Evenals Zijn
baas, wordt het dier weer beter.
Een feest van licht
Tusschen de beide bergen, die de Laai
van San Francisco aan iederen klant be
waken en die thans verbonden zijn door
de grootste 'brug ter wereld, woirdt de
„Golden Gate-tentoonstelling" gehouden.
Zes en dertig vuurtorens, elk 60 mlliiioen
klaars sterk, zorgen voct het licht boven
de verschillende paviljoens. Verschillende
buizen „zwart licht" zenden ultra-v:io-
lette stralen uit, die de paviljoens meit
Veelkleurig licht zullen beschijnen. Daar
voor zijn de gebouwen 'met speciale verf
bestreken. Het is de eerste keer, dat mien
het zwarte licht in zoto gropte mate in
de open lucht toepast.
Hoog- en laagwater te Zierikzea
Hoogwater: Laêigtwater:
2 Maart 11,29 4,51 17,27
MANUEL AZANA,
de president der Spaansche republiek,
heeft aan de Cortès meegedeeld dat
hy ontslag neemt als president, welke
functie hij drie jaar heeft vervuld.
VERSCHILLENDE BERICHTEN
Neef besteelt zijn oom
lm een politiebureau te Rotterdam!
is opgesloten de 28-jarige J. C. G„ die
dezer dagen bij een bezoek aan zijn oomi
W. F. uit diens portefeuille geld heeft
De meef kwam 's avonds bij oom op
bezoek, toen tante al maar bed was. Oom
doimlmeide, gezeten bij idie warme kachel,
in, en toen heeft G. voorzichtig oomi's
portefeuille uit zijln jaszak genomen en
er twee bankbiljetten vam f 20 uit ge
stolen. Hij' liet oom voortsluimeren en
verdween. Toen H. later den diefstal ont
dekte, kreeg hij argwaan tegen zijn neef,
hetgeen hij aan de politie mededeelde.
Bij het onderzoek is gebleken, dat G.
met het geld '©enige schulden heeft be
taald 'en nog1 een dertig gulden over had
igehojuden,
Burgemeester van Ootmarsum protesteert
De burgemeester van Ootmarsum wien
Imfet ingaing vain 1 Maart ontslag is .ver
leend, heeft in een adres aan de Kommgijn!
om een audiënte verzocht. Hij' verklaart
in dit adres, ontslagen te- Zijn ma 12 jaar
trouwe ien loyale plichtsbetrachting en
het slachtoffer te zijn geworden van laf
hartige intrigue, gepaard aan politieke
wraakneming. Verder zegt jhr. von Bön-
ninghausen, dat iedere waarborg om die
waarheid aan het licht te brengen op
zettelijk door de ambtenaren van die Ko
ningin is verwaarloosd en dat hij niet.
in staat werd gesteld, zich behoorlijk te
verdedigen. Deze handelwijze druischt z.i«
in tegen de meest primitieve vrijheidsbe
grippen van het Nederlandsche volk.
POST-TELEGRAAF-TELEFOON
De automatiseering van onze *el*foon
De werkzaamheden voor de automati
seering van de telefoon in onze provinb
cie worden regelmatig voortgezet. Het
gebouw in Goes, waarin de hoofdcen
trale wordt gevestigd, is onlangs gereed
gekomen: aan de centrale in Terneuzen
wordt binnenkort de laatste hand ge
legd; de z.g.n. „knoopcentrale" te Mid
delburg is al onder de kap, en met
den bouw van de „eindcentrale" te Vlisi-
singen wordt binnen afzienbarein tijd een
begin gemaakt.
Tegen Augustus verwacht mien de in
dienstelling van de eerste automatische
telefoon in Zeeland en wel in Terneuzem.
Na Terneuzen volgt de sector Goes
Daar zal de automatiseering in dit na
jaar haar beslag krijgen. De sector Goes
omvat Zuid- en Noord-Beveland, met
uitzondering van Kruiningen en omgeving.
De sector Middelburg, die geheel Wal
cheren bestrijkt, komt naar men ver
wacht in het tweede halfjaar van 1940
gereed.
Omtrent de tijdstippen, Waarin in ver
schillende andere gedeelten van Zeeland
de telefoon ge-automatiseerd zal zijln, valt
nog weinig te zeggen.
Naar Zeeuwsch-Vlaanderen en naar
Sch ouwen-Duivel and moeten nog
interlocal© kabels door het water wor
den gelegd, en in verschillende gebieden
dienen nog uitvoerige verkabelings-werk-
zaamheden te worden uitgevoerd.
In 1944 zal de automatiseering in Zee.
land evenwel, als alles volgens de plan
nen verloopt, geheel voltooid zijn. (M.C.)
is nu definitief afgetreden
Samenwe'Icing tusschen PaUst i
en Engeland wordt moeilijk
Initiatief-voorstal motor» ijtuigi
en rijwielbelsstmg bestreden
foon in Zeeland vordert
S*els®l voor 2 consulenten in
Zeeland wordt niet bestend'gd
Weinig of geen regen
Zon op: Zon onder:
2 Maart 6 47 5 38
Maan op: Maan onder:
2 Maart 5,47 4 21
Rijkslandbouwvoorlichtingsdienst
in Zeeland
In verband imet zijn benoeming tot
inspecteur 'bij de Wieringermeerdirectie
is aan ir. A. Ovinge met ingang van
heden op zijn verzoek eervol ontslag
verleend als rijkslandbouwconsuknt voor
een gedeelte van Zeeland.
Het ligt niet in het voornemen der
regeering, het twee-consulenten-stelsel,
zooals dit korten tijd in Zeeland heeft
bestaan, te bestendigen. Aan den rijkls-
lar.dbouweonsulent ir. C. J. Droogendijjtó
te Goes zal n.l. met ingang Van 1 Maart
de geheele provincie Zeeland ais ambts
gebied worden aangewezen. Met ingang
van denzelfden datum zal hij ook als
voorzitter der wildsChadecoimknissies in
deze provincie optreden.
HAAMSTEDE. Vrijdagavond half 8 in
het Clubgebouw Ds. Hoogendporn.
Ned. Herv. Kerk.
ZIERIKZEE. Ds. Reddingius hoopt a.s.
Zondag 5 Maart in de Nieuwe Kerk) den
Heiligen Doop te bedienen. Aangifte hier
voor Vrijdag 3 Maart des avonds van
8—9 uur in het Vereenigingsbebouw.
Cand. M. L. W. Schoch te Utrecht is
benoemd tot hulpprediker te Zierikzee.
Geref. Gem.
Beroepen te Biriuinisse ds. Heijkoop
te Utrecht.
ROTTERDAM:, 28 Febr. Rotterdamsche
veiling. Warmoezierstr. Kippeneieren f 2.90
—3.60 per 100 stuks. Aanv. 140.000 stuks.
AMSTERDAM, 28 Febr. Suiker. Febr.
f 53/4Augustus f516/ip geboden; Nov.-
Dec. f5u/ir te koop.
GOES, 28 Februari. Op de graanmarkt
was de aanvoer vrij ruim. Zomergerst
f 7.50-7.90; Schokkers f 11.50-12.35; Kook-
erwten f9.2510.10; Maanzaad f29; Aard
appelen: bonte f2.60; blauwe f 3.10.
Eierveiling WZB.: Aanvoer 60.000
st„ Kippeneieren gr. f2.953-46; kl. f2.86
2.95; eendeneieren f 33.16—3.21; ganzen
eieren f 8.10.
KORTRIJK, 27 Febr. De toestand op
onze vlasmarkt blijft nog steeds even
slecht, zooi mogelijk nog slechter, aldus
schrijft Het Vlas. Bijna alle koopers
die eenige tijd geleden massale aankno
pen deden tegen steeds hooge re prij
zen, zonder veel aandacht te schenken
aan de juiste gepastheid der soorten,
aan de kwaliteit en de bewerking, zijn
van do markt weggetrokken.
