IZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE DONDERDAG 9 FEBRUARI 1939 OPGEHOl Z1ER1KZHSCHE COURANT De Kern ABONNEMENT 1707,- 1880 Prijs p. 3 maanden 11.50, buiten Zierikzee f 1.8D Voor het buitenland p. Jaar flfl, Afzonderlijke nummers vijf cent Verschijnt dagelijks. Tot No^ 31. - Giro 137677 Directeur: A. J. DE LOOZE Uitgever-Redacteur: M. J. KOSTEN Uitgave N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE - ZIERIKZEE 95STE JAARGANG No. 13954 ADVERTENTIEN: van 1—4 regels 80 oent, van 4 regels «n! daarboven EO cent p. regel. Reclames 40 cent p. regel. BI] contract belangrijke korting Inzending op den dag van uitgave vóór 10. aar. De Duitsche en Italiaansche koloniale elschen De gebieden in Afrika, waarop Duitschland en Italië aanspraak maken, bezitten niet die rijk dommen, welke men vaak meent, dat deze landen in zich bergen. De exploitatie van deze landen vereischt veel geld en groote bekwaamheid. De vraag of de belangstelling van de as Berlijn— Rouwe zien op Oost- en Mid den Europa of op West-Eiuropa «oneen- treeren zal, schijnt, wanneer sm'en ge loof selhenkt aan de uitlatingen, die i|Ot nu toe uit Romie en Berlijn vernomen zlijn, aldus beantwoord te kunnen wor den, dat imlen zich met alle kracht en energie wijden zal aan de teruggave of aan het opnieuw verwerven van kolo niaal bezit in Afrika. Zoowel van Duitschland als van Italië zijn de koloniale eischen niet nieuw. Reeds herhaalde (malen zijn ze in het openbaar verkondigd. De nn|otiveering daarentegen verandert nog al eens. Alles bij elkaar genolmen schijnt het echter, alsof de aanspraken van mbreele aard zich het imfeest op den voorgrond dringen- Met betrekking tot Duitschland heet het: het onrecht, dat Duitschland doior heit verdrag van Versailles aangedaan werd, Ttuoet weer goed gemaakt worden. Ook de Italiaansche eischen werden en worden vaak als aanspraken van raloreelen aard gekarakteriseerd. Inder daad heeft men Italië voor zijn deelname in den wereldoorlog aan de Zijde van de Gealliëerden verschillende „colm|pen- saties" toegedacht, die dan op Afrikaan- schen bodeml gelegen zouden zijn. De compensaties evenwel, die Italië ver kregen heeft, worden niet voldoende ge acht. Men kan nu evenwel noch Duitschland nóch Italië het verwijt voor de voeten werpen, dat zij hun koloniale eischen uitsluitend met moreele principes mo tiveerden. Vooral in den laatsten tijd Wijst im'en er zoowel in Duitschland te Berlijn, alsook in Italië te Romte op, dat de koloniale eischen feitelijk niets an ders zijn dan economische eischen en voorts, dat zoowel Duitschland als Italië een groot-ere ruiimtte noodig hebben, waarbinnen zij tenminste een deel van die grondstoffen en belangrijke voedings middelen vinden, die zij tot nu toe voor veel geld naloesten iniporteeren. Tegenwoordig evenwel is het heel wlat -mloeilijker, om door het bezit van een kolonie rijk te worden. De schatten van deze aarde zijn nu eenmaal niet zioo ver deeld, dat im'en maar behoeft te graVen. te spitten en te boren, omi in rijkdom en overvloed te kunnen leven en juist wat nu Afrika betreft en vooral die deelen van Afrika, waarop de eischen en wenschen van Duitschland en Italië be trekking hebben, heeft imfen hier wel in het geheel niet te doen mtet woestijnen, imlaar aan de andere kant toch ooikl niet rnlet land, dat zonder intensieve exploitatie rijke opbrengsten oplevert. Men haalt zoo imlaar niet de mil-Harden uit den grond zelfs wanneer mlen zou willen aannemen, dat Duitschland en Italië het [and veel intensiever zouden bewerken, dan Frank rijk en Engeland dit gewoonlijk plegen te doen. In diezelfde mJate worden ook de I kwantiteit en kwaliteit van de 'boddmi- schatten van bepaalde Afri-kaansche Ido- i loniën in het algemeen sterk overschat, j Zoo bezitten bijvoorbeeld de voorlmlalige Duitsche koloniën, Zuid-West-Afri!ka en Kamlenoen in het geheel geen bodemschat ten of mineralen van noemenswaardige beteekenis. Oost-Afrika heeft koper en rubber in bescheiden hoeveelheden ei slechts het kleine Togo-land, aan de Goud kust gelegen, is betrekkelijk rijk met ertsen gezegend. Zelfs vindt imen daar goud. 1 1 I Tunis daarentegen, waarover Rome en Parijs oneenigheden hebben, is buiten gewoon rijk gezegend im'et phpsphaat- lagen, Loo^miii nen ertsgroeven. Ook Spaansch-Mairokko is rijk |aia|n erts. Daar het nieuwe nationale Spanje zonder twij fel eenige politieke en economische be trekkingen in de as-mlogendheden onder houden zal, imloet men de Afrikaansche koloniën van Spanje (Manojkko, Rio de Oro im'et de Canarische eilanden en Spaansch-Guinea) toch imjinstens in den vionmi van invloed-zones tof het Duits'ch- Italiaansche koloniën-complex rekenen. Voor een deel zijn de -vee-voorraden, Zooals bijvoorbeeld in het voormalige Duitseh ZJuad-West-Afrika zeer aanzien lijk. Maar afgezien daarvan, dat, inge val deze gebieden aan Duitschland terug gegeven zouden worden, de veevloorraden in ih-et bezit van de Zuid-Afriikaanseh-e Unie Zouden blijven, toont 'het voorbeeld van Abessinië, waar de veevporraden eveneens zeer belangrijk zijn, dat dit al leen niet voldoende is, om de koloniale exploitatie lucratief te maken. Juist het Abassijnsche geval, dat in iedier opzicht een rijk land genoemd kan worden, toont, dat bodemschatten en andere gunstige voorwaarden alleen niet voldoende Zijn, om van een kolonie werkelijk Zonder mioeite die -opbrengst te verkrijgen, waar op men zijn hoop 'gevestigd heeft. Abes sinië Zal imlilliarden kosten, eer het mil- liarden Zal opleveren. Opi deze eenvou dige factor berust het geheele koloniale probleem? Z4Ht Runderen Geltan Goud Schapen Visvangst Katoen Fosfaat Koffie Tin j Fijn hout Dadels Bananen Lood Koper Olijfolie Rubber Zout Palmolie Granen Cacao Haven* WK 1 1 ertsen d.IcoÏT eischen MANUEL AZANA de President der Spaansche republi keinen is te Parys aangekomen. KORT EN BONDIG I-n Zuid-Europeesd-ie hoofdstel in wordt gewerkt aan een veiligjaeidspact vpor de Z w a r t e Zee -imiogendaeden De verklaring van Chamiberlain heeft in Duitsche leidende kringen in druk gemaakt. Engielsdhe bladen ge wag-en van de zeer onvoldoende voor zieningen in Zuid-Frankrijk getroffen voor de -vluchtelingen uit Spanje. Met ingang, van den zb.mierdi-enst op de Nederl. Spoorwegen Zal aan laet spoorwegpersoneel nieuwe «n mhderne dienstkleeding verschaft worden. De Amierikaans'che minister van Financiën heeft in de parlementaire begrootingis- comimissie meegedeeld, dat de staats schuld der Ver. Staten Vijftig mil liard dollars zal bedragen. Het Japan- sche mijmwerkersdorp Soegino in de pr-i fectuur Sjiga is gistermiddag door een aardverschuiving geteisterd. Honderd be woners werden bedolven. Tien hunner zijn omgekomen Volgens een beridit in d'e De-ily Telegraph zijn de plannen ge reed gekomen voor de v ,e r 1 i c h t i n gi langs de hoofdwegen van New York naar het terrein van de •wereldten toonstelling. Er koimlen 35.000 lampen Uitgeweken Spaansche kin-deren, die verzorgd worden op het eiland Oléron bij La Roebelle, hebben gewei gie r d fml e r -c o n i of ander „fascisten-vioedseil" te eten. Het voorstel tot verkoop van het Mid d e n-d a (mj t er r e i n te Am sterdam', is door den raad, op verzoek der regeering aangehouden. De be volking van Brussel en de provinciesteden wordt sedert enkele dagen door een vrij ernstige griepepidemie -geteisterd. In de Brüsselsche scholen bedraagt het aantal afwezige leerlingen thans ongeveer een derde van de geheele schoolbevolking. In Engelsche diplomatieke kringen be vestigt men, dat Franco te Londen heeft laten weten, dat hij voornem'ens is M i- norca te bezetten, imiaar dat hij deze 'beztetting uitsluitend Spaansch wil laten Zijn en laten volbrengen zonder eenige buitenlandsche hulp. Het Britsehe s.s. „Maria de Larrmg-a" verkeert in z in leenden toestand op 1200 imiijl ten oosten van New York. De „Aurania" van de White Star line, is ter assistentie derwaarts opgestoohi'd. Ook de „Veen- dalml" van de Holland-Amerikaiijn seinde, dat Zij Zich naar het zinkende Schip heeft begeven. Ingevolge «en besluit van den Brusselsdhen gemeenteraad Zal het dragen van Iml a s k e r s» t ij d e n s d e k a rn a va 1 sda gen, dit jaar, voor de eerste Imiaal sedert den wereldoorlog, weer toegelaten Zijn. Volgens een niet 'bevestigd bericht, dat wij imtet hot noo dig e voorbehoud im'ededeelen, z'al het officieel bezoek van H.M. Konin gin Wilhelimina aan BeLgiië v-an 21 tot 23 Mei a.s. plaats hebben. Loet C. Bernstijns Filmproductie zal overgaan tot het vervaardigen van eenige fillmts, waarin Corrie Vonk de hoofdrol Zal vervullen. Het ligt in de bedoeling een groote speelfiimi oip te nemen, waarin zij als „dr. Fockdmia" zal optreden. Gisteren was het vijf-en-zestig jaar ge leden, dat de oud-hofprediker ds. W. L. Welter het ambt aanvaardde. We gens zijn hoogen leeftijd heeft de jubilaris dezen dag niet officieel gevierd. De Palestijnsche 'conferentie verkeert nog in hear beginstadiulm'. Nochtans is het dui delijk, dat Zij partijen de laatste k'ans biedt tot een Imhmelijke schikking van een uiterst delicaat probleemi. TWEEDE KAMER Vereenigen en vergaderen De wijziging vah 'de Wet-Vereemging en -Vergiaderinjg leidt gemakkelijk tot theoretische bespiegelingen. Aan het de mocratisch „'grondrecht*' v&n vereeniging en vergadering, dat in, artikel 9 vlain Idie Grondwet is veranderd, kunnen beschou wingen tot zelfs over den staatsvorm) worden vastgeknoopt. Tp;ch hebben twee extremistische betoogen uitgezon derd |de redevperingem, welke Woehs- dagmidldiag in de Tweede Kamer ov^r het onderwerp Zijn gehouden, uitgemunt door zakelijke soberheid- De mogelijkheid van een declaratoir vpnnis door den burgerlijken rechter dat het verboden karakter der vereeniging vaststelt, vormt een hoofdpunt van het ontwerp. Verbod aan vreemdelingen om op «enigerlei wijze deel te memem aan het Nederlajn-dsche staatkundige leven en verder een rigoureuse begrenzing van den arbeid van dergelijke veneenigingen tot het Nederlandsch territoir zijn amidier; voorname punten der -voorgestelde rege ling. Het recht voor de politie, om ook niet-openbare vergaderingen van meer dan tien personen, waar vreemdelingen aanwezig zijn, met hapr tegenwoordig heid te vereeren, vormt een sluitstuk van het ontwerp. Beschouwen Iwlij' de betooigon in vogel vlucht, dan bleken de heer-en Maarseveen (rk), Algera (ar) en ten deele ook mjr. Wandelaar (lib.) -en de heer Posthuma (Christ, dem.) tamelijk instemmend tegen over het wetsontwerp te staan. De libe rale aflgevaajrdigde liet (daarbij -uitkomen, dat -het slechts de politieke crisis-omstan digheden zijin, welke hem een aanzienlijke beperking van -het -vereenigings- en ver ga deringsrecht door ide vingers doen zien Maar daarom zal het dubbel noO|dig zijn, dat -de vporgesteldie regeling- een tijdelijk karakter draagt. Scherper afwijzend heeft ir. Alb-arda (sdap) zich tegenover het wetsontwerp geuit, De woordvpierder idjar s.d.a.p. noemt den door Idien minister genomen stap on- noodig en gevaarlijk. En hij meent zelfs, da-t de Tweede Kamer ook hier den plicht heeft, voor handhaving der demo cratische rechten en vrijheden te waken. Het geheele recht van vereeniging, en ver gadering zou door het wetsvoorstel illu soir worden gemaakt. De heer Die Mardhant et d'Ansembo-urg (njs.b.) wijdde aan het ontwerp-zelf slechts weinig aandacht. Maiar hij gaf de bekende beschouwingen ten beste over het demorliber-aie regiem- Zijn mieening dat thans langs een omweg de igiebetste Grondwetherziening', betreffende wering van revolutionaire Volksvertegenwoordi gers toch weer iwiordt binnengehaald, is er stellig naast. Want een geheel ander grondwetsartikel, en Iwel over het recht van vereeniging en vergadering is hier in het geding. En een staatsrechtgeleerd^ als prof. Kranenburg1 laat bijl deze grond wetsbepaling zelfs de mogelijkheid open van een preventief toezicht, dat is con trole vooraf dojor de overheid!- Wat thans als repressief toezicht wordt voorgesteld gaat natuurlijk veel minder ver. Vandaag' komt minister Geseling pan het woord. Arbeidsdienst ook in Nederland Van deze regeering geen «staats opvoeding)* te verwachten Aan een lunch van het Departement Breda van de Ned- Mij. voor NijVerheid en Handel, heeft pno|f- J- de Q-uay, hoog- leeraar aan de R-K- Hoogere Handels school te Tilburg, tevens voprzitter van de Vereeniging voor Nationale Veiligheid, een lezing gehouden over het onderwerp: „Arbeidsdienst ook in Neiderland?" Met nadruk wees spr. erop» dat hij de arbeidsdienst wilde zien als een on derdeel van werkloosheidsbestrijding. Ook spr. meent, da,t het veel lofwaardiger is de werkloozen langs normalen wieg in het bedrijfsleven in te schakelen, maar op het opgenblik is dat niet mogelijk en er blijft dus een overschot aan arbeids krachten weg te iwerken. Spreker is van oordeel, dat de arbeids dienst moet vallen in den leeftijd van 18 tot 24 jaar en dat vóór het 18e levens jaar de vakscholing moet hebben plaats gehad. Naar sprekers meening imoet de volksgemeenschap er vopr zorgan, dat d e jonge menschen aan het werk worden gezet. Zoo niet, dan is er kans, dat er in hen iets voor goed gebroken wordt. Na de puberteit en adolescentie is imlmers in hen de drang naar werken krakteristiek- Wordt hier niet aan vol daan, dan ontstaan conflicten. De rijkdommen van Afrika waarop de as-genooten aanspraak maken Azana, de Spaansche President, is te Parijs aangekomen Staatsopvoeding is van de huidige regeering niet te wachten Recht van vereenigen en vergade ren aan beperking onderworpen Laagste inschrijver voor het P.Z.E.M.-kantoor f 139.870 Iets zachter Baromteterstand van hedenmiddag 2 uur. Zon op: Zon ouder: 10 Febr. 7,29 5,— Maan op: Maan onder: 10 Febr. 0,18 9,52 Hoog- en laagwater te Zierikzee Hoogwater: Laagw-ater: 10 Febr. 6,48 19,20 12,34 Is me-n prin-cipiëel overtuigd van de waarde van den arbeidsdienst, dan rijst de vraag1: Moet het -een vrijwillige of verplichte arbeidsdienst worden? Het eerste achtte spr. de schoonste oplos sing, omdat het Nederlanidsche volk er prat op gaat een vrijheidslievend volk te Zijn. De ervaring met de werk kampen heeft echter geleerd, dat weinig menschen voor de virijheid geschikt Zijn Het is spr.'s persoonlijke meening, dat ook, wanneer er meer reclame voor de werkkampen zou worden gemaakt en wanneer de overheid meer aandrang op deelneming zou oefenen, een vermeerde ring van vrijwillige aanmeldingen niet te verwachten is. Daarom verklaarde spir. een voorstan der te Zijn van -een verplichte arbeids dienst voor de jeugdige werkloozen in hun eigen belang. De vraag, is nu of de staat het recht heeft om deze dwang aan pairticuHeren op te leggen. Velen wij zen zulk een ingrijpen van de overheid op principieele gronden van de hand- Dr. Oolijin verklaarde reeds, dat vaindeze -regeering geen staatsopvoeding zou zijn te verwachten. AANBESTEDINGEN MIDDELBURG. Namens de N.V. Pro?. Zeeuwsohe Eleotrioiteits-Mij. is aaubesteed de voltooiing van het kantoorgebouw der maatschappij aan den Vlissingsohesingel. Er waren 16 inschrijvingen. Laagste de fa. A, J. Huberts te Dordreoht met f 139,870. FINANTIEEL NIEUWS De Neder 1andsche uitvoer van kunstzyde was in Januari kleiner dan in December jl. De uitvoer bedroeg 715,000 (v. mnd. 719.000; v. j. 460.000) kg. ad t 1.372.000 (v. mnd. t 1.402.000; v. j. f 1.053.000). De gemiddelde prijs was eveneens lager en bedroeg f 1.92 (v. mnd. f 1.95; v. j. f 2.28). De Nederlandsohe uitvoer van radio-artikelen en gloeilampen is in Januari verder verminderd. De uitvoer van radio artikelen bedroeg in deze maand f 3 435 000 (v. mod. f 4.465.000v. j. f 3184.000) en de uitvoer van gloei- lamen f 492.000 (v. mnd. f 495.000v j. f 616.000).

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1939 | | pagina 1