IZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
GROTE KERK
ZATERDAG 4 FEBRUARI 1939
OPOEHOl
Z1ER1KZEESCHE COURANT
„OLYMPIA"
Dei IC©rn e
ABONNEMENT
1707.-1889
Prijs p. S maanden f 1.60, bulten Zierikzee f1.80
Voor het buitenland p. [aar f 10. Afzonderlijke
nummers vijf cent. Verschijnt dagelijks.
Tel Na O. - Giro 137677
Directeur: A. J. DE LOOZE Uitgever-Redacteur: M. J. KOSTEN
Uitgave N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE - ZIERIKZEE
95STE JAARGANG No. 13950
ADVERTENTIEN
van 1—4 regels 8fl oent, van 4 regels to
daarboven 2Q cent p. regel. Reclame# 40 cent
p. regel. Bij contract belangrijk# korting
Inzending op den dag van uitgave vóór 10. war
Amerika's grenzen
liggen niet in Frankrijk
De z.g. uitlatingen in den Senaat
zijn leugens, zegt Roosevelt
Tijdens een in Washington .gehouden
persconferentie heeft Roosevelt ver
klaard, dat het bericht, volgens hetwelk
hij in de senaatscommissie voor militaire
zaken gezegd zou hebben, dat de gren
zen der Vereenigde Staten in Frankrijk
of aan den Rijn zouden liggen, een „be
wuste leugen" is.
De president vatte de buitenlandscne
politiek der Vereenigde Staten in de viier
volgende punten saimien:
le. De Vereenigde Staten zijn tegen
verstrikkende bondgenootschappen.
2e. De Vereenigde Staten zijn voorstan
ders van handvaving van den wereld
handel voor iedereen.
3e. De Vereenigde Staten stemlmen vol
komten in met elke poging tot vermin
dering of beperking der bewapening.
4e. Het volk der Vereenigde Staten
stemt in met vreedzame handhaving van
de politieke, economische en sociale on
afhankelijkheid van alle volken ter we
reld.
De president verklaarde met klem, dat
de buitenlamdsche politiek der Vereenig
de Staten niet veranderd is en ook niet
zal veranderen. Eenige leden van het
congres en eenige dagblad-eigenaren heb
ben de politiek welbewust verkeerd voor
gesteld. De president laakte op bittere
wijze deze houding.
Toen de journalisten hem vroegen naar
zijn beweerde verklaring over de g)ren-
zen der Vereenigde Staten, zeide de pré
sident glimlachend: „Met die verklaring!
•moet de een of andere domkop ziijh weg
geloop en".
Hij' voegde hieraan toe, dat hij zulk
een verklaring niet alleen niet had af
gelegd, mtear dat ook de beweerde in
houd natuurlijk onjuist was.
Hij zeide te weten, dat het bericht
over de verklaring in Engeland en Frank
rijk instemiming en in Duitschland en
Italië aanvallen had uitgelokt, doch zoo
wel de instemtming als de aanvallen be
rustten op een verkeerd weergeven der
feilen.
Halifax antwoordt Hitier
Opklaring van de wereld-atmosfeer
eerste voorwaarde voor economisch
herstel
Halifax, Britsch minister viafli buitenland-
sche zaken, heeft Vrijdagavond te Huil
een rede gehouden, waarin hijl den na
druk legde op de beteekenis der Brft-
scbe herbewapening van de laatste twee
tot drie jaar. Hij! zeide, dat hij niet den
minsten twijfel koesterde over het ant
woord, dat het Britsche volk, hoezeer het
ook naar den vrede verlangt, zou geven
en wat de uiteindelijke uitslag zou zijn,
indien Engeland de strijld werd opge
drongen. Hij sprak met stelligheid de be
wering tegen, welke ook Hitier Maan
dag heeft geuit, dat de wereldoorlog
is gevoerd om Duitschland van den we
reldhandel uit te sluiten. Wij' hebben
Hitier hooren verklaren, dat het Duitsche
volk moet exporteeren of sterven. Dat
is ongetwijfeld waar wat Duitschland
betreft en ook wat Groot-Brittannië be
treft.
Maar wat volstrekt niet waar is, zeide
Halifax is, dat de oorlog tot doel had
Duitschland van den wereldhandel uit
te sluiten. Duitschland was onze
beste klant. Zijtn handel bloeide te
gelijk met den onze ein ging tegelijk
met den onze achteruit. Geen 2 landen
ter wereld waren door financieel© en
commercieel© belangen Zoo nauw aan el
kaar verbonden als Duitschland en En
geland.
Waarom zouden wij! toen of nu wen-
schen Duitschland buiten den wereldhan
del te sluiten? Wij! gelooven, dat in
dagen van ontplooiing van welvaart en
van vrede eerlijke concurrentie den han
del in alle opzichten bevordert. Maar
wat den handel vernietigt is eensdeels
het verlies aan arbeid en kapitaal door
improductief werk, zooals voor de wa
pening, en vóór alles het gebrek aan
vertrouwen en vrees voor oorlog.
Geef de wereld werkelijke zeker
heid, dat er vrede zal heerschen
en de handel zal herleven en een
economische ontwikkeling wordt
mogelijk, die ons allen tot voor
deel zal strekken en alles, wat
in de vorige eeuw is bereikt, verre
zial overtreffen.
Het is mijn zaak, aldus Halifax, niet
te beoordeelen in hoeverre de moeilijkhe
den van Duitschland of een ander land
kunnen worden opgelost door activiteit,
die binnen het vermogen ligt van een
enkel land. Maar ik weet, dat zoolang
als de wereld een gewapend kampement
blijft, de tegenwoordige moeilijkheden
in grooter of geringer mate zullen blij
ven bestaan.
Alleen een hecht gefundeerde en in
stand gehouden vrede is een basis voor
herstel en verhoogden levensstandaard.
De economische grondslagen kunnen niet
worden verbeterd tenzij alle volken sa
menwerken in het algemeen belang.
VERSCHILLENDE BERICHTEN
Bestrijding van de werkloosheid
De Minister vain Sociale Zaken heeft
dd 3 Februari 1939 aam de gemeentebe
sturen een schrijven gericht, waarin
wordt medegedeeld dat zooals bekend'
is, die regeering heeft besloten, het ka
rakter van de werkverschaffing te wijzi
gen. Vooropstellende de beteekenis Van
den arbeid, 'zal geleidelijk bestrijding Van
de werkloosheid zelf die plaats innemen
van leniging der gevolgen, gelijk thans
het geval is.
De leerste regelingien, die thans, te be
ginnen met 2 Apiril a.s., Zullen gelden,
Zijn o.m. de Volgende:
De duiur van tewerkstelling bij! de werk
verschaffing, welke thans van 'wieek tot
week gewijzigd kan worden, zal voor
taan telkenmale voor een periode van
drie maanden worden Vastgesteld, behou
dens de mogelijkheid, oim' in verband mlet
arbeid in het vrije bedrijf de tewerk
stelling tijdelijk te onderbreken.
Vijf kinderen door het ijs gezakt
Gistermiddag waagiden zich Vijf jon
gens op het ijs van de onder water ge-
loopen uiterwaarden bijl CMp heus den,
dat pas sedert een nacht was dichtge
vroren. Aangezien het neg niet sterk ge
noeg was, zakten de jongens er allen
doorheen. Een hulpbehoevende, die in de
omgeving woont, zag van Zijn Wioning
uit het ongeluk gebeuren en waa'rschulwide
dpor luidkeels roepen eenige Voorbijgan
gers, die onmiddellijk reddingspogingen
in het werk stelden. Met veel moeite
konden de kinderen pp het droige war
den gebracht. Vier hunner kwamen er
met een nat pak af. De Vijfde, een jongen
van tien jaar, was buiten bewustzijn ge
raakt, zbodat geneeskundige hulp moest
worden ingeroepen. Hij1 kon spoedig bij'
kennis warden gebracht, waarna de jon
gen naar zijn woning werd Vevoerd.
Mist veroorzaakte doodelijke aanrijding
Op den Nieuwen Weg te Poeldijk is
gisteravond de 24-jarigfe nnlej. H. van
der K., b|ij: een botsing tussdhen een
paard en wagen en een bestelauto olm)
het leven gekomen.
De vrouw stond aan de achterzijde van
den stilstaanden bodewagen van den heer
Paalvast uit Poeldijk o'ml een pakje in
ontvangst te neuten. Terwijl de voer
man den wagen openmaakte, naderde
uit de richting 's-Gravenhage een bestel
auto uit Naaldwijk. Door den Zwaren
'nilist zag de bestuurder den stilstaanden
bodewagen te laat en 'met een luiden
klap botste de auto tegen den wagen.
Hierbij' geraakte de vrouw tussc'hen de
beide voertuigen bekneld. Zij werd zes
mieter meegesleurd en was op slag dood.
Een jongen, die bij 'het paard stond,
sloeg tegen den grond en liep een her
senschudding op.
MIJLPALEN
„L'etat '(test mnoi" oreerde de zon
nekoning, Lodewijk XIV, daarmede het
dictatorschap van Frankrijk instellend. De
Duitsdhe dictator huldigt hetzelfde stand
punt, 'maar het stelt hooge eischen aan
politiek en economisch inzicht.
Zeer duidelijk heeft hij Maandagavond
verteld, dat zijn volk er economisch niet
'best aan toe is, de vooruitzichten verre
van gunstig zijn en de autarkie een
mislukking is geworden.
Nederland en wel speciaal den Mid
denstand. verloor in E. G. Schürmann
den mede-oprichter van den KNMB, een
econoom, die de organisatie van den Mid
denstand met kracht ter hand nam. Aan
zijn onwankelbaar geloof in het bestaans
recht van dezen staed ontleende hij :de
kracht, om deze organisatie uit te bou
wen tot eene van groote beteekenis.
1924
1939
JUBILEUM-UITVOERING
DINSDAG 7 FEBRUARI 1939
Donateurs Dameskaarten 75 cent
(belasting inbegrepen)' bij Fa. PIET
OCBTMAN, waar tevens Donateurs-
kaarten ingewisseld moeten w.orden
tegen entréebewijs.
Deze kaarten zijn ook geldig voor
de Gezellige Avond op Woensdag
8 Februari a.s., ia //Juliana", des
avonds 8 uur.
Vroeger schoof men de economische
nood op de republiek van Weimar, maar
voor de huidige situatie in het Derde
Rijk draagt 'het nieuwe regi'mle de ver
antwoording, niettegenstaande all© ac
tiviteit en bedrijvigheid aan den dag'
geleg'd. De politieke doeleinden zijh te
veel op den voorgrond geschoven, waar
door de economische omstandigheden in
het gedrang; ziijh geraakt. Dit heeft mten
natuurlijk niet door de radio gehoord.
En de economie mag imien niet ver-
waarloozen bij alle politieke tendenzep.
Zie naar Spanje! Het gaat daar in feite
o!ml de rijke bodemschatten, die voor
een deel nog niet mlodern geoutilleerd
zijn. De Spanjaarden vechten voor ide
alen, maar de toeschouwers bij dit stie
rengevecht, die den stier aanvuren of
de picadores tot meerdere activiteit aan
sporen, denken aan de exploitatie van ie
koper-, tin-, kolen en ijzermijnen van
het Iberische schiereiland! JÊt
o
In het gezin speelt de economie
wel een zeer groote rol. Vooral in onze
dagen. Ook in de plattelandsgezinnemi.
Aan de huisvrouwen van nu, en in de
toekomst, de taak zoo economisch mo
gelijk de dagelijksche dingen te doen.
Daarvoor is voorlichting noodig. M,et tra
ditie eq overgeërfde kundigheden alleen
wordt die economie niet bereikt. Het
landbouwhuishoudonderwijiS treedt als
leidster overal op, wordt helaas nog niet
overal en voldoende gewaardeerd, vooral
waar pionierswerk moet worden verricht.
Nog blijven velen van verre staan; veel
vooroordeel zal nog moeten worden over
wonnen!
Welverzorgde handen
Met Purol blijven ze zacht en mooi.
Doos 30 en 60 ot.
Rolterdamsche Tramweg-M.ij
Drie belangen dwingen het
voortbestaan te rekken
Iin de gisteren gehouden jaarlijksche
algemeen© vergadering van aandeelhou
ders van de Rotterdamsche Tramweg-
Maatschappij' waren aanwezig 8 aandeel
houders.
Bijl de behandeling van de jaarverslagen
over 1936 en 1937 merkte de heer Bern-
hard op, dat directie en commissarissen
Zich bij' de onlangs gehouden vergade
ring van obligatiehouders ten onrechte
hebben beroepen op de voorstellen van
het Rijk inzake spoor- en wegvervoer
om de verschijning van de jaarverslagen
te vertragen. Zoowel de statuten der
Mpijl als het W. v. K. stellen hen ten
aanzien van het uitbrengen van jaar
verslagen in verzuim-
Jaarverslag 1937 geeft bijlna geen toe
lichting. De balans geeft geen enkele
inlichting. Men tracht het leven der Mpijj.
te rekken en te ontkomen aan liquidatie
door op te houden met af te schrijven.
Spr. gaat verschillende posten na en
merkt op, dat er f 251.000 aan verzwegen
verlies is te vinden. Spr. vraagt of de
rentelooze voorschotten subsidies zijln ge
worden. Aandeelhouders zij'n geheel ver
loren. Er is voor hen geen kans te
redden.
De president-commissaris, mr. Knotten
belt, zegt, dat er wel eens redenen van
algemeen belang zij'n die dwingen het
uitbrengen van een jaarverslag uit te
stellen.
Drie belangen dwingen ons het voort
bestaan te rekken: de streek die wijl be
dienen en voor wie verdwijning van de
tram een ramp zou be teekenenverder
de 600 man personeel en de obligatie-
houders. Aandeelhouders hebben bijna
geen belang meer bij' de maatschappij.
Wij' handelen in den geest der regee
ring, die het bedrijf zoo lang op de
been wil houden tot er een betere re
geling komt voor deze maatschappijl. Het
is inderdaad de bedoeling het bestaan
te rekken tot er iets beters komt. Ver
zwegen verliezen zijln er niet. In het
verslag staat, dat wij' op last van den
minister van Waterstaat niets hebben af
geschreven.
Een aandeelhouder merkte op, dat het
geld in de RTM, gestoken niet nutteloos
is. Het wordt uitgegegeven voor een
streek zonder spoorweg. Laat de tram
morgen verdwijlnen, maar laat de re
geering ons dan iets geven wat even goed
en niet duurder is. Anders worden wijl
'overgeleverd aan het particuliere ver
voer en dat kost den handel op de
eilanden veel geld. Het kleine ver
voer op de eilanden kan niet
per vrachtauto worden ver
voerd. Kan men het niet voor een ge-
schikten vrachtprijs naar Rotterdam krij
gen, dan valt ook daar geen behoorlijke
verkoopprijs te maken. Als de trains weg
moet, moeten de eilanden de zekerheid
hebben, dat er iets beters komt.
De directeur antwoordt, dat de RTM
op de Zuid-Holl. en Zeeuwsche eilanden
de spoorwegen vervangt. Zoo kunnen o.a.
de kleine hoeveelheden tuindersproduc
ten niet zonder tram naar de markt
gebracht worden. Ook het seizoen-
vervoer van suikerbieten laten
de vrachtauto's iaiam de triajm, omdat zij1
zich op seizoen-vervoer niet willen in
stellen.
De exploitant van vrachtauto's denkt
er niet aan er een wagenpark op na
te houden, dat in staat zou zijln de
massa's bieten te vervoeren. Hijl vervoert
nu alleen zooveel suikerbieten als hij
kan en laat de rest aan de tram over.
Het komt hierop neer, dat het terrein
voor de RTM wordt afgeroomd door
den vrachtauto. Waar wat te halen valt
is de vrachtauto, maar de rest laat men
aan de tram over. Men is eigenlijk heel
bang, dat de RTM die rest aan den
vrachtauto zo,u gaan over la/ten, lomdait
men wel weet, dat men daar dan niet
tegen is opgewassen.
De voorzitter concludeert, dat de mee
ning der eilanden is dat de tram voor
hands iniet kan worden gepust.
De jaarstukken werden daarop goed
gekeurd.
Zon op: Zbn pmder:
5 Febr. 7,38 4 51
6 Febr. 7,36 4,53
Maan op: Maan onder:
5 Febr. 7,05 7,36
6 Febr. 8,28 8,03
Am«rika's grenzen ligg«n niet
in Frankrijk of aan den Rijn
Hecht gefundeerde vrede, basis
voor economisch herstel
Drie belangen dwingen het
voortbestaan der R.T.M. te rekken
Duur tewerkstelling bij werkver
schaffing per kwartaal vastgesteld
Twente fungeerde gisteren door
den mist als centraal vliegveld
Zondag 5 Febr., v.m. 10 uur
ds Reddinglus
TekstLuoas 10 30-38
Onderw.Eigen weg en Gods weg
TLnnta HERVORMDEN
Hoog- en laagwater te Zierikzee
Hoogwater: Laagwater:
5 Febr. 3,19 15,49 8,50 21,03
6 Febr. 4,03 16,36 9,35 21,47
Financiëel Weekoverzicht
3 Februari.
De Amsterdamsche beurs heeft deze
week haar reputatie, een fijnen neus te
hebben voor komende gebeurtenissen,
schitterend gehandhaafd. Terwijl de ge-
heele wereld nog in spanning verkeerde
omtrent de meer dam 48 uur later te
houden rede Vam den Duitschen Rijks
kanselier, was de stemming hier Zateraag
reeds belangrijk igumstiger geworden. De
redevoering zelf heeft aanleiding gegeven
tot een herstel op de internationale beur
zen, welke te Amsterdam evenwel in ver
band met de reeds twee dagen vroeger
ingezette koersstijgingen, tamelijk beperkt
is gebleven. Intusschen zij erop gewezen,
dat n ie t tegenstaand e het algemene koers-
niveau der op d e A m s t e r d1 a m s c h e
beurs genoteerd© aandeelen tijdens de
flauwe dagen der vorige week lager was
dan Op den dag vóór München, het
koersherstel veel geringer is geweeist.
Dit blijkt uit het verloop van liet door
ons samengestelde algemeen© indexcijfer
voor de Amsterdamsche beurs, dat op
28 September 1938 132,20 en drie dagen
later 150,20 bedroeg, 'zioo dat de gemid
delde koersstijging toen ca. 15 pet. be
liep. Daarentegen wees dit indexcijfer de
vorige week Vrijdag als laagste punt
130,10 (derhalve nog iets beneden dat
van 28 September 1938) aam, terwijl het
door het redres van de laatste dagen
tot 136,40 kon stijgen, waaruit een ge
middelde verbetering vain slechts plm- 5
pet. kan worden afgelezen. Uit dit ver
loop Van het algemeen koersmi-
v e a u zou de conclusie zijn te trekken,
dat men nog steeds niet volkomen gerust
gesteld is, noch ten opzichte van de ont
wikkeling van de bultenlandsche politiek,
noch betreffende die van de conjunctuur
in Nederland, welke door het Centraal
Bureau voor de Statistiek in zijn laatste
publicatie „aarzelend" is genoemd.
De binnenlandsch© obligatiemarkt heeft
zich in vergelijking met de crisisperiode
van September 1938 gunstig gehouden»
Terwijl bijlv. 3 pet. Nederland 1937 toen
tot 90 pet. was gevallen, bedroeg de
laagste dit jaar geragisteerde koers 951/2
pet. Alhoewel een gedeelte van het koers
verlies op de beleggimgsmarkt reeds we
lder is ingehaald, blijft zich het verschijn
sel voordoen, dat verschillende prima 31/2
pet. obligaties thans weder voor koersen
omstreeks pari kunnen worden gekocht,
hetgeen vooral voor institutioneel© beleg
gers, die in verband met hun verplich
tingen op een dergel ijken rentevoet zijln
aangewezen, van belang is.
Op de aan de el en markt onder
scheidden zich vooral de Sumatra-tabak
aandeelen door een zeer vaste stemming,
terwijl ook suikerwöarden, niettegenstaan
de de verlaging van de exportprijzen, in
de algemeeme rijzing konden dzelen. Men
sc'hijlnt trouwens de situatie van de sui
kerindustrie in bevoegde kringen op Java
vrij1 optimistisch te beoordeelen. De op
klaring van den politieken hentel in Eu
ropa heeft in Wallslreet tot ©en
hausse geleid, waarmede het bcw'ijis ge
leverd werd, dat de daaraan vooraf
gaande flauwe stemming inderdaad niet
lam interne oorzakep ie wïiten 1$ geweeèt
Een bewijis van de verbetering in den
algemeemen bedrijfstoestand werd gele
verd door de publicatie der dooir 'die
beide groote staalmaatschiappijen in het
vierde kwartaal van 1938 behaalde re
sultaten, die belangrijk gunstiger waren
dan in het voorafgaande trimester.
I I 1 j 1 (RobaVer)
i
