ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
DONDERDAG 26 JANUARI 1939
OPGENOI
ZIERlKZEESCm COURAMT
BARCELONA STEEDS NAUWER INGESLOTEN
De Kern
ABONNEMENT
Prijs p. 3 maandw fl.60, Bulten Ztóriltiee f 1.80
Voor het Buitenland p. jaar flfl. Afzonderlijke Directeur
nummers vijf cent Verschijnt dagelijks. Uitgave
Tel. No. 81 - Giro 137677
1707 - 1888
A. J. DE LOOZE Uitgever-Redacteur: M. J. KOSTEN
N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE - ZIERIKZEE
95STE JAARGANG No. 13942
ADVERTENTIEN
van 1—6 regels 8fl oent, van 6 regels en
daarboven 2Q oent p. regel. Reclames 60 cent
p. regel. Bi) contract Belangrijke korting
Intending op den dag van uitgave vóór 10. aar
Vrouwen en kinderen verlaten de stad
Zal Barcelona zich spoedig overgeven?
De laatste trein uit Barcelona, die het
traject tot de Fransohe grens heeft kun
nen afleggen, is gisteren te Pórtbou aan
gekomen met ruim tweehonderd gje-
vluchte vrouwen en kinderen. Demleeste
vluchtelingen hadden in twee dag,en niets
te eten gehad. Een tweede trein heeft
gistermorgen om vier uur getracht uit
Barcelona te vertrekik'en, doch de spoor
lijn werd zoo zwaar gebombardeerd, dat
hij moest terugkeeren. Terwijl de vluch
telingen nog. te Portbiou waren, vlogen
rechtsche vliegtuigen tover de stad. Uit
luchtafweergeschut werd op hen ge
vuurd. De zenuwen van de vluchtelingen
zijn geschokt door den honger <en de
spanning. Toen de vliegtuigen nader
den, vluchtten zij, o'ml beschutting te
zoeken, in de donkere tunnel. Die toe
stellen vlogen langs de grens op een
hoogte van 10.000 voet, gadegeslajgien doior
leden van de internationale coimlmissie
voor de evacuatie van buiten]andsdhie
vrijwilligers.
Val van Barcelona op'handen
De rechtsche ofmls i n gel in gsbevv egi mg om
Barcelona vordert en men gelooft, dat
de val van de Catalaansche hoofdstad
op handen is.
Langs den Oostelijken oever v,ain de
rivier Llobregat, is alle weerstand van
de regeeringjstroepen gebroken.
In den noordwestelijken sector v3«i
Llobregat, waar de rivier wegbui,gt van
Barcelona, hebben 'de redhtschen een op-
marsc'h van vijf mijl ten uitvoer gelegld.
De Navarreezen naderen thans de bui
tenwijken van Barcelona. Zij hébben Ru'bi
veroverd, welke plaats aan den voet der
heuvels rondom! Barcelona ligt.
De divisies van Maestraz'eo, die ten
Noorden van Tarrasa opereeren, hebben
colonnes gezonden naar het Zuiden
van die stad, terwijl artillerie is aan
gevoerd om de defensie van Tarrasa en
en van Sabadell te 'bestoken.
Het internationale aspect verscherpt
Wanneer Barcelona gevallen zal zijn,
hetgeen niet lang meer lijkt te zullen
duren, is het wel duidelijk, dat de ge-
heele belangstelling zich richten zal op
het internationale aspect van 'het vraag
stuk, schrijft de „Temtps".
Op dat oogenblik zal men zich reken
schap kunnen geven van de mate, waarin
het fascistische Italië bereid is de door
Mussolini tegenover Chamberlain aan
vaarde verplichtingen na te komen en
niet te streven naar territoriale, politieke
of ©economische voordeelen in Spanje.
Op dat oogenblik zal de kwestie gesteld
worden van de handhaving van den „sta
tus quo" in het Westen van de Middel-
landsdhe Zee. De eventueele val van
Barcelona zal diepen weerslag hebben op
den internationalen toestand, waarvoor
Europa sinds lang gesteld is en die snel
moet worden opgehelderd, wanneer men
deiningen en krampen wil vermijden, wel
ke niet minder gevaarlijk zouden zijn
voor den vrede dan die van September jl.
Vreest Franco verbroedering
der Spanjaarden
De terugtocht van de linksche troepen
geschiedt in goede orde. De bericht
gever van de Temps gelooft niet, dat
Franco Barcelona in het front zal aan
vallen. Hij schijnt bevreesd voor moge
lijke verbroedering tusschen zijn man
schappen en die van Negrin. Het is ken
merkend, dat het heele offensief geleid
is door de zuiver Italiaansche Littoro,
de drie divisies Galiciërs, die kunnen
lezen noch schrijven, geëncadreerd door
uitsluitend Italiaansche officieren en on
derofficieren, Moren en de fanatieke di
visie uit Navarre; de allerlaatste dagien
pas bezette die van Maestrazzo het ver
meesterde terrein. Vermoedelijk zal Fran
co Barcelona van Frankrijk probeeren
of te snijden. In die omstandigheden zou
de al half verhongerde stad in op zijn
hoogst enkele weken moeten vallen.
HET VERRE OOSTEN
Een internationale China-conferentie
Met het overhandigen van de Amieri-
kaansche, Engelsche en Fransche nota's
aan Japan schijnt er een nieuwe phase
in de 'besprekingen over de toekjomst
van 'het Verre Oosten ingeleid te zijn.
Alle drie de nota's laten, ondanks alle
vastberadenheid, waarmee ze hun stand
punt verdedigen en ondanks de afwij1-
•.ti-ende houding, die zij tegenover de er
kenning van. de Japansche veroverin
gen en de Japansche suprematie in China
aannemen, dodh altijd, nog een deurtje
open. De groote mtoigeudbeden schikjkien
zich zoo maar niet n^ar het gebod van
het geweld, miaar zij verklaren zich be
reid, over Japans ch e voorstel
len,! nzake een nieuwe organisatie van
het Verre Oosten te beraadslagen. De
Engelsche nota bijvoorbeeld verklaart
zelfs uitdrukkelijk, dat Engeland niet de
meening toegedaan is, dat verdragen
eeuwig van kracht zijn,, ookl al wenscht
Groot-Brittannië er hierbij1 geen toespe
ling op te mi'aken, dat Japan de negem-
mbgendheden-overeenkomst van het jaar
1922, welke te Washington gesloten werd,
geschonden heeft.
Het voorste), de besprekingen ojp een
internationale conferentie betreffende het
Verre Oosten op te nemen, is dan ook
eigenlijk het logiische gevolg; van deZe
houding der giroote mogendheden. Of
Japan deze gevolgtrekking mok en zal,
staat nog te bezien. Het offic-iëele agent
schap Domei heeft voorloopig slechts ver
klaard, dat Japan met een internationale
bond niet onderhandelen Zou, wel echter
afzonderlijk mtel de geïnteresseerde mo
gendheden. Ook van Japansche zijde heeft
mlen dus de deur nog niet geheel gesloten
Men kan dus veilig aannemen, dat de
diplomatieke voorafgaande onderhandelin
gen nogi slechts eenige miaanden zullen
duren en dat het einde daarvan een
groote conferentie Zijn zal.'
Parallel met deze ontwikkeling schijnt
ook de toestand in China in ze
keren zin zich eenigszins gestabiliseerd
te hebben. Toich heeft Wellington K,o.o
onlangs nog; te Genève verklaard, dat 't
wel zeker is, dat Japan aan nieuwe
De Koningin voor de radio
O/er moreeie en geestelijke
herwapening
Naar gisteravond door de radio werd
miedegedeeld, z'al de Koningin Vrijdag
27 dezer, des middags kwiart voor één
voor de radio spreken, miet als onder
werp: „onze taak in deze dagen, in
verband met de moreeie en geestelijke
herbewap ening"
militaire aanvallen denkt en dat het ze
ker verkeerd zou zijn, wanneer men nu
al zou spreken van het einde van de
oorlogsverrichtingen. Het front veran
dert nog voortdurend van uiterlijk, want
de Ohineesche gueriUa-oorlog laat voort
durend Chineesohe t ro ep e n a f deel in gen
over honderden kilometers het dopr de
Japanners bezette gebied binnemdrrn-gj
gen, terwijl ook omgekeerd de Japan
sche troepen af en toe met sudces ver
der voorwaarts dringen. De grenslijn tus
schen het vrije China en de door de
Japanners veroverde Oostelijke provin
cies verandert nagenoeg iederen dag.
Maar sedert de verovering van Kanton
vinden er toch geen giroote gevechten
tofeer plaats.
Hot is dan ook duidelijk, dat Japan
thans 'miet iets anders begint, dan met
verdere beslissende veroveringen in het
nog vrije reusachtige gebied van China.
Het begint thans de Oostelijke provin
cies volgens een bepaald plan zoowel
op politiek als o(p economisch gebied
te organiseereni. Het zijn de 'belangrijkste
provincies van het Chineesc'he rijk; van
de 400 mlllioen Chineezen wonen hier
ruim) 300 millioen. Landbouw, de teelt
van zijderupsen, thee-plantages, katoen
plantages, industrie, spoorwegen, groo
te steden en havens, alles is hier gecon
centreerd. De organisatie van dez©
gebieden door Japan zou voor zijn
eooncimie een onmetelijke markt en ge-
we.dige bode'mlsdhatten ontsluiten.
INSULAIRE HYPOTHEEKBANK
Een attractieve conversie
Het feit, idat de weg van de Insulaire
Hypotheekbank den laatsten tijd miet be
paald over rozen glajait, heeft de directie
het vertrouwen in de toekoimist der in
stelling igeiukkig. miet doen verliezen
Dit imloig'en wij beschot-wen als de uiting1
vam een optimSsmh vam de soort, wiaiair-
vam wijl weten, dat het tenslotte
tot ide overwinning Vjoert.
Men zag de rentemlarge dalen en daiar-
im|ede de rentabiliteit in 't gledrang ge
raken, Imlem kreeg stelling te (nemen maast
of tegenover een rapport Vam enquêtee-
rende deskundigen, eem aandeelhouders
vergadering, Imlet b'ijstprting Op 'de aam-
deelen als punt der agenda verwekte de
moedige stofwolken, «kortom,* alles wat
een bedrijf als dit miet mioet hebben,
dat had in een korte spanne tijds de
Insulaire.
Da,t de igeinbiddielde pamdb'rief-
ireinte tie hpoig was, «oirn de gemiddel
de hypotheekrente te 'kunnen verlagen!
en dat daajbij1 ,a|am .geen Conversie der
pandbrieven gedacht kon worden, dreig
de het rapport dier deskundigen te recht
vaardigen, daar wgar het het wooird li
quidatie liet vallen. De .aflossingen kw,ai-
mlen pier ultimo 1938 'binnen als water,
de liquiditeit werd 'beklemmend, de ont
vangen rentebedragen mi&mlen njaiar even
redigheid af
liet is juist de moed der over
vloed, waarvan de directie zich thjans
.een deugd denkt te (maken. Ziji heeft
Zich de vraag gesteld, hoe Zijl ial die
binnenkoimiendie .gelden aan het p|ut der
imlaatschappiji dienstbaar zou kunnen ma
ken en 'Zijl is inderdaad' tot een a|nitwioordi
gekoimlen.
Een antwoord, dat méér dan eenvloudig
is en neerkolmt op het volgend Voorstel:
De houders der pandbrieven leVeren
hunne st|uikkem in, itnl r,uil voor stukken
eener nieuwe serie, geletterd S, rentende
31/2 De aflossing dezer stukken ge
schiedt op de gebruikelijke wijZe, ml. door
uitlioting van 21/2 Van het uiitstaiand
bedrag.
De attractie is echter hierin .gelegen,
dat er pp 28 Fe|b!ruari a-s. een extrai-
uitloting 'zal «plaatsvinden ter grootte yam
10 0/0 Van het op! 22 Febr. a.s. uitstaan die
bedrag-
M.a.w., wie zijn stukken, die thans ver
ondier pari staan, olmtruilt in een 31/2
stuk van die Serie S, die beeft 1 op 10
kans, dat hij Vrijwel tegelijkertijd tegen
den parikoers uitloot.
Dit is een zeer Imlooie kans en wij. Zijn
dan pok van oordeel, .dat pr Voior de
houders alle aanleiding bestaiat, omi op
dit aanbod in te ga|a|m. Aldus schrijft
het Aimlsterdamsche Effectenblad, wat
een vaR de imleest toomaaingeveinid© bladen
op finain«ci«eel tgieb'ied is imi ons lajnid.
VERSCHILLENDE BERICHTEN
Meisje aangerand
Naar thans eerst is bekend geworden,
is vorige week idie pliml- 20-jarige miej.
v- Ovan Scherpienisse, toen Zij.' na een
f am-beZoek te T hol en 's avonds huis
waarts reed, ter hoogte van het Steenem
Kruis oinider die gemleente, door een plm-
30-jarige imian, van de fiets gerukt. Hijl
heeft getracht haar weg te sleepen in
een Zijwegje, natuurlijk ;mlet geen goede
bedoelingen. Door het kprdaat optreden
'dezer jonge daimle, welke den onverlaat
een 'flinke mfuilpeer toediende en hard
o:m) hulp riep, igimg het individu op de
loop. De politie stelt een nauwkeurig on
derzoek in. Naar wiji vernemlen is een
vaag signalement v|an den dlader beke|n|d|-
Een half millioen k g. graan verbrand
In de buurtschap ReuZenhoek onder
de gemeente Zaamslag heeft gister
ochtend een felle brand gewoed. Een
groote loods, eigendom van gebr. Ver
linde, is tot den grond afgebrand. De
loods bestond uit twee deelen. In het
eene deel bevond zich een hoevejelheid
regeeringsgraan van een half millioen
kilogram, in het andere deel was een
vlasserij gevestigd. Daar is vermoedelijk
door het warmloopen van een as de
brand ontstaan. De brandweer van Zaam
slag slaagde er niet in het vuur te blus-
schen, doch wel wist men te voorkomen,
dat een schuur, die slechts op korten
afstand van de loods lag, werd aange
tast. Graan, viasserijmachines en een par
tijtje vlas konden niet geborgen worden.
Alleen het graan was verzekerd.
Drama in een trein
Tusschen Bad Nauheim en Butzbach
heeft zich in een compartiment van een
trein een afgrijselijk drama afgespeeld.
In het compartiment had een vader met
een vijfjarig kind plaats genomen. Een
tweede reiziger kwam het compartiment
binnen en legde een grooten koffer in
het bagagenet. Toen de trein zich in
beweging zette, viel de koffer uit het
net, juist op het kind. Het kind brak
den nek en was op slag dood. De vader
sprong onmiddellijk op, trok zijn mes
en stak den anderen reiziger neer; deze
overleed na enkele oogenblikkan. De
ongelukkige vader meldde zich later bij
de politie.
Gearresteerd en weer ontvlucht
De gemeenteveldwachter te Heel (L.)
heeft Dinsdag bij de grens twee uit
Duitsehland gevluchte militairen aange
houden in verband met diefstal van twee
rijwielen, welke daags te voren te Neer
was gepleegd. De aangehoudenen wer
den Dinsdagmiddag ter beschikking van
het hoofd van de politie te Neer gesteld.
Zij' werden daarop in het arrestanten-
lokaal onder het gemeentehuis opgeslo
ten. Toen de politie gisterochtend de
mannen uit de cel wilde halen, teneinde
hun een verhoor af te nemen, bleek, dat
de vogels waren gevlogen. Zij hadden
een gat in den muur geslagen en zijn
daardoor ontvlucht.
Belgisch sleepschip vergaan
Gistermiddag is het Belgische sleep
schip „Alline", afkomstig uit Gent, en
metende 1298 ton, schipper Vermeulen
van Terneuzen, tengevolge van het storm
weer. op de Oosterschelde gezonken. Het
schip was te Lobith geladen «miet zand
en op weg naar Gent. Het werd gesleept
door de sleepboot Secunda, kapitein Vol-
ker. De vier opvarenden Zijn door het
bergingsv aar tuig Zeehond, kapitein Breen
van Wemeldinge, gered en te Wemeldinge
aan den wel gebracht. Van de eigen
dommen van de bemanning was niets
verzekerd. Het schip en de lading waren
wel verzekerd.
Tusschen draaiende machines gevallen
Aan boord van het s.s. „Meliskerk" Van
die Vereenigde Stoolmiviaart Maatschappij,
liggende aa'n de Handelskade te Am'-
steir dailroj, is tijdens het laden een ern
stig ongeluk gebeuird. Een 40-jarige ha
venarbeider bediende een stoo'mWimeh-
Oml een ijzeren staaf in het ruim te
doen draaien, jibaiaikte hij; met Zijn voet
een beweging, waardoor hij) waarschijn
lijk uitgleed en een stoolmwineh, die stil
stond, in beweging kwalni doordat hij
op een stoolmkraan terecht kwaimi. Hij'
kwalml tusschen de draaiende miachme te
vallen en <miet een zware hoofdwonde,
een verbrijzelde anmi en inwendig© kneu
zingen werd hiji opgenomlen. Korteim tijd
later is hiji ovierleden.
KORT EN BONDIG
Het rijkscollege vopr de lichame
lijke opvoeding heeft in samenwerking'
miet een aantal organisaties een federati if
verbond, genaalmti Nationale stichting ter
bevordering van de volks
kracht, in het leven geroepen. Maan
dag 30 Januari spreekt Hitler in den
Rijksdag, die tegen 8 uur dien avond is
bijeengeroepen- Bij een aard be v i n g;
in Chili (Z. Aimerika) Zouden in Tdci
2000 tmlenschen het leven hebben verloren
Alle .ambtenaren schijnen Barce
lona te hebben verlaten. Zij zijn over
autowegen giev'ucht, omldat er tekort aan
treinmi&teriaal is. Gisternacht is bij
Arrens, op een 50 k'mt van Tarbes een
vliegtuig van de luehtimla'cht van
Franco v e r o n, g e 1 u kt. In het wratkl
werden vijf dooden gevonden. Het stof
felijke overschot van den 'bestuurder was
geheel verkoold. Drie Spaansche trei
ters, imet 51 manschappen van het Spaan
sche regeeringisleger en een vrouw aan
boord, z'ijn gisterochtend in de haven
te Lanouvelle, in 'het Fransche depar
tement Aude a&ngekomen. Gisteravond
hebben te New York 80.000 personen
gedurende drie uur 'betoogd voor op
heffing van het embargo op den uit
voer van wapens naar Spanje. Het
heeft gisteren in het Zuiden en het
midden van Engeland zoo zwaar g e
sneeuwd dat de wegen in Devonshire
Waar de sneeuw meer dan een meter
hoog ligt onbegaanbaar zijn. Scot
land Yard heeft het verzoek ontvan
gen, prins Wolff Heinriclh von Stolberg
op te sporen, van wie men, sedert hij
verscheidene weken geleden uit de Ver.
Staten in Engeland was aangekomen,
niets meer gehoord heeft.
Steeds nauwer wordt Barcelona
door Franco's troepen omkneld
Vier-Mogendhedenconferentie
na den val van Barcelona?
Vrijdagmiddag zal de Koningin
voor de radio spreken
Attractieve omwisseling Pand
brieven Insulaire Hypotheekbank
„Stad en Lande" van Schouwen
als schoonheidsbewaker
Nog eenige regen
TOONEEL EN FILM
Vorstelijke Emigranten
Het verhaal begint te Parijs, op den
avond van den léden Juli. „den natio-
nalen feestdag der Fransche Republiek.
In een arme buurt dansen de menschen
met uitbundige vreugd en met hen mee
dansen Groothertogin Tatiana Petrowna
en haar gemaal, Prins Mikail Alexandro-
witch. Deze twee Russische emigranten,
die na de Russische revolutie naar Parijs
'Zijn gevlucht, leven in de grootste ar
moede. Als zij ontdekken, dat zij aan
het feestvieren Zijn van een andere
groote revolutie, de Fransche, van
1789 wprden zij boos en keeren zij
naar hun hotel terug.
Den volgenden morgen «begeeft Tatiana
zich op weg met hun laatste honderd
francs om wat te eten te koop en en
den ongeduldigen hotelier te betalen, b'ij
wien zij op een zolderkamertje wonen.
De jonge vrouw belooft beide te zullen
doen en toch met 80 francs terug te
keeren. Maar haar plannen mislukken'.
Zij wordt door een gendarme, die haar
igeregeld in het oog houdt, betrapt op
het stelen van etenswaren. Als zij haar
woning weet te bereiken, bevindt zich
daar de heer Chauffourier-Dubieff, Gou
verneur van de Bank van Frankrijk, in
gezelschap van Generaal Graaf Brekens-
ki. Zij komen Mikail voorstellen deel
te nemen aan een contra-revolutie in
Rusland en eisöhen van hem1 het geld',
dat de Czaar Prins Oeratjef heeft toe
vertrouwd om het op de Fransche Bank
te plaatsen, op. Doch de trouwe Mikail
weigert. Een en ander maakt Titiana en
Mikail zoo, bocs, dat zij besluiten werk
te gaan zoeken. Door een toeval vinden
zij een betrekking als butler en kamer
meisje ten huize van den rijken bankier
Charles Dupont.
Alles gaat goed, tot er op zekeren
avond een diner wordt gearrangeerd ten
behoeve van den Russischem Volks-Com-
missaris Gorotsjenko, die in Frankrijk
geld komt zoeken om landbouwwerk
tuigen te koopen voor het in hongersnood
verkeerende Russische volk.
Bij' het diner openbaart de Gouverneur
van de Fransche Bank de identiteit der
bedienden. Men verneemt, dat Gorotsjen
ko in Rusland Mikail heeft gefolterd om
de veertig billioen van den Cz&ar te
verkrijgen en ook, dat hij Tatiana, be
koord door haar uitzonderlijke schoon
heid, heeft laten ontsnappen. Gorotjenko
dringt door tot de keuken, waar Tatiana
en Mikail aan het werk zijn. Hij legt
Mikail de situatie uit en als deze be
grijpt. dat de Czaar nooit zou hebben
goedgekeurd, dat Rusland de rijlke petro-
leuimivelden van Bakoe verloor, stemt hij
er tenslotte in toe de veertig billioen
af te staan. Welke regeering zijh vader
land ook heeft, het mag niet getroffen
worden.
