WEERBERICHT
Den Helder: Vlissingen:
Weer: zwaarbewolkt zwaarbewolkt
Wind: Z.W. Matig Z.W. krachtig, I
Temlp. 9 gr. 7 gir.
Minimum
hedennacht 8 gr. 7 gir.
Neersl. afg.
etmaal 0,4 m.M. 2 mi.M.
Verwachting gieldig vian Woensdag
avond tot Donderdagavond ohg.eveer 19
uur: I
Voor 'het gëheele land: Matige, tijde
lijk krachtige Zuidelijke tot Oostelijke
wind. Half- tot zwaar bewtolkt. Geen
neerslag van beteekenis. Kouder.
Hoog-' en laagwater te Zierikzee j
Hoogwater: Laagwater:
8 Der. 3,01 15,23" 8,27 20,44
Buitenlandsch Weeroverzicht
De reeds genoegde storing; over Portu
gal nadert de Golf van Biscaye. Over de
Britscihe eilanden blijft de luchtdruk da
lende, onder invloed van een voor van
lagen luchtdruk, welJke als een juitlop-
per van de IJslandische depressie is te
beschouwen. Voor onze pmlgeving luidt
dfè verwachting: voor de kustistroojk Ma
tige, tijdelijk krachtige Zuidelijke tot Oos
telijke wind. Meest zwaaroewolkt. Van
daag gieen regen van beteekenis. No;gi
vrij zacht weer, later geleidelijk dalende
temperatuur en voor het binnenland:
•meest matige Zuidelijke tot Oositelijikie
wind, gedeeltelijk bewolkt, geen regen
van beteekenis. Vandaag nog zacht. In
den nacht geleidelijk dalende tempera
tuur.
HOOFDPRIJZEN STAATSLOTERIJ
Trekking vlam 7 Deidember.
f400: 14778 f200 5567 f'100:
19144.
KERKNIEUWS
«DE VRIJHEID VAN GEEST»
Wij! herinneren/ laiain de lezing "welke
Ds. N. Padt, NedJ. Herv. Pnedikiaint te
Zutphem, aamstaajnd© Donderdagavond in
het Ned- Herv. Vereemigingsigiebou'w1 i|n hbt
Vrij© voor d© Afd. Zierikzee vap die Ver.
voor Virij'z. Heirvohmldem over bovenge
noemd onderwerp ho/opt te houden. Ge
zien de belangrijkheid va|n hiet ondierwleirp
en de begaiaMheid Van Idlen spreker is
een bezoek aan. deze lezing!, welke vloor
een ieder gratis toegankelijk is, Zeker
a|an te bevielen.
ST.-ANNALAND. Dpmiderdiagl 8 Dele!., des
nam'. 6 uur, in de Bewaarschool, dlhjr*
SpreeuWenberg v|an Rotterdam).
LAND- EN TUINBOUW^
Da Fosfor-Kalimeststof Sulkaphos
IL i
Bij groei ontstaan in het protoplasma
min of meer groote vloeistofdruppels,
die tot één groote druppel samenvloeien:,
die wel zoo groot kan worden, dat hij
de geheel© ruimte in de oei in beslag
neemt. Het protoplasma ligt in dien toe
stand tegen den wand gedrukt. De drup
pels zijn bekend onder den naam van
vaeuolen, hun inhoud is het oelvoch't.
Het is bekend, dat in het celvodht b'.v.
opgelost is de roode, blauwe of gele
kleurstof, die de kleur der bloemblade
ren veroorzaakt. Het protoplasma zelf
blijft echter ongekleurd. Het celvocht,
dus de inhoud der vacuole, bestaat niet
uit zuiver water, jnaar uit een oplossing
van verschillende zouten. Nu is het be
kend, dat zoutoplossingen over het al
gemeen en ook de kleurstoffen, niet door
het protoplasma worden doorgelaten, zij
worden n.l. door den vacuolewand tegen
gehouden. Niet zoodra edhter sterft het
protoplasma af, of de genoemde stoffen
diffundeeren wel door den vacuolewand.
Waarnemingen hebben aangetoond, dat
„watermoleculen" niet door den vacuole-
De laatste dagen van de
Fransche overheersching
8 December 1813
Schouwen van 't Fransche juk bevrijd
De meeste bladen hebben herdenkings
artikelen geplaatst over het herstel van
Nederland's onafhankelijkheid, nu 125 jaar
geleden. De verschillende feiten Zijn
overbekend, zoodot nadere beschouwingen
op ons artikel van 30 November achter
wege kunnen blijven. Het zal wellicht
Meer lezers interesseeren, welke gebeur
tenissen de laatste dagen der Fransche
overheersching in Zierikzee hébben gie-
kenmerkit.
De bevrijders in 1795, Met zooveel
vreugde ingehaald, deden zich als spoe
dig kennen als verdrukkers. Leverden
eenige minder omvattende pogingen tot
hervorming en verfransdhing|, als het
afrëmen van wapenborden, het verbie
den van begraven in de kerken, het ver
anderen van nam'en van straten, po,or-
ten en bruggen, stof tot ontevredenheid,
grooter weerzin tegen het Fransch be
stuur werd gewekt door inkwartiering
van uitgehongerde soldaten, toezicht van
spionneerende douanen, de conscriptie en
knevelarij onder allerlei vormen. De komst
wand worden tegengehouden. Deze gaan
ongehinderd door het protoplasma. Dit
verschijnsel is in de natuurkunde bekend
onder den naam van „osmose".
Een zoutoplossing trekt water aan met
een kracht, die men den osmotischen druk
noemt. Wordt dus een plantenoel met
water omspoelt, dan zal de zoutoplos
sing in het celvocht, dat water door het
protoplasma heen als het ware aanzui
gen. Door het indringen van water in de
vacuole zal deze oplZwellen.
Er zal dus een zekere spanning ont
staan, die men turgor noemt. Door het
optreden van de vacuole wordt het pro
toplasma vast tegen den celwand aange
drukt. Wanneer de celwand min of meer
elastisch is, rekt deze uit, wat een elas-
tischen tegendruk teweeg brengt, die zich
tegen bet verdere indringen van het wa
ter zal verzetten. Wordt nu een derge
lijke cel door een sterke zoutoplossing
omspoelt, wat o.a. gebeurt bij het ge
bruik van enkelvoudige b'allasthoudende
meststoffen in kassen enz., dan zal het
tegengestelde van het boven omschreven e
plaats hebben. Er zal water aan het,
celvocht onttrokken worden, de celwand
wordt daardoor minder uitgerekt, krimpt
in, totdat weer evenwicht is ontstaan.
Blijft echter tengevolge van de te Ihóóge
zoutconcentratie de wateronttrekking aan
het celvodht doorgaan, dan ziet men dat
de celwand niet verder meer inkrimpt;
maar dat het protoplasma kleiner wordt
en van den oelwand losscheurt, wat den
dood van de cel tengevolge heeft. Naar
prof. de Vries wordt dit verschijhsel
plasmolyse genoemd.
Plasmolyse ontstaat ook, als zoutdeel
tjes op het blad van een plant blijven
liggen en met weinig water daar een
sterk geconcentreerde oplossing vormen.
(Wordt vervolgd).
TELEGRAMMEN
Autobotsing eischt drie dooden
Dinsdalgfnaldht olmlstneeks mSdidieirnia'cht is
in die buurtschap' Kpirtevtein, pjnldisr de ge
meente Hoger heide pp den Rijksweg
op zeer korten afsfa!nd,3v;a)ni ide Steenfa
briek „De VijMer", diopir tpt np]g! toie onbe
kend© ooirZaak leen autoi hm voile vaart
tegen oen bop|m gevtojgeini- De driie inzit
tenden wlerdqni hierbij' gedood'.
Nader wloridit hierolmifrent geseind:
Vpoir 'z|o|o|v<er koin lw|o|riden (nagegaan Imioet
de auto in snelle vaart u,it de boicht
tegen een zeer 'Zwlaireini 'bbolml ziijln igeredenl
De slag wias zoo hard, idat een tweetal
veldkvacihteirs, Idie zich' op pngleveef 1300
tmieter afstand bevlonideni, die hebben ge
hoornd. Zijl begavlen 'zicfh! onmiddellijk nlaair
de plaats van het pngevajl. Ben der in
zittenden, lee/n |da|mle hing hjaif uit het
vernielde vpiertuig. Zij1 Imfoet bijl de bpltsing
pp slag zijn gedopld.
Achter in den 'wBlglep vtomd men) nog
een passagier, 'eveneens needs overlie/den,
terwijl de bestuurder Idle bekneld zat,
nog teekenep van leven» gaf, idodh spoe
dig oiok den getest gaf. De jdlrie slachtof
fers Van dit oUgevial Zijtni: de 28-jarige
fmiej. H. M. luit Berglen op Zioom, de 33-j.
C- W. 'en da 30-j. M. V. beiden uit Dto-
teloprd. 1 I
Wat de oarziaak Van 'het onlgeval is, is
niet 'bekend- Het iwlas goed. wieer 'e|n! niet
mistig. Wel wias da wieg, eén keiweg,
iets vplclhtiig. I j
j De lijkan zijln op last vain de Justitie
I overgebracht naar Bergen op Zb|olm|.
Scheepsbotsing
j Dinsdagnacht is (het Bngelslclhie imlotor-
schip „PnOwiess" aangevaren op ongeveer
J t'waialf lm(ijlen aflstapd Vani het Noprd. Hin
der lichtschip- Mien Kveet nolg piet met
'welk schip hlet in botsing "ds gewieest-
Wp-ensdaigmongen is het schip op eigen
kraicht te Vlissingen biin|nien|geloopen. Hot
heeft Veel schade ©an het achterschip
opgekropen. De kapitein wiacht op or
ders van Zijln meedieiriji- Hij1 is laan oen Idjer
bennen lichtigfewppd. Een iin|atrops is ©r
ernstiger aian tpie. Hijl heeft eeiniiig!6 tribbein
gebroken ien is i|n) het Ziekenhuis opgeno
men. Het schip heeft een bmto-i|n|hoiujdi
Van 207 tpn >ep behopirt thuis te Londen-
van een zwerm' kwelzieke douanen in
Februari 1810, deed het juk ondragelijk
worden. Hoogst willekeurig gingen de
douanen te werk. Ze drongen Met ge
weld in de winkels en pakhuizen door,
spaerden de koloniale en Engelsdhe wa
ren op, welke laatste voor het bureau
van den ontvanger der douanen, Le Rendu
op de Zuidzijde van de Oude Haven
verbrand werden.
Terwijl in die dagen van spanning, en
druk, onZe voorvaderen het leven zuur
werd gemaakt, druppelden ook, toen 1813
z'ijh loop aanving, berichten binnen, die
op een o|m!mekeer van zaken wezen, bin
nen een niet ver verwijderd tijdstip.
De geloofwaardigheid der berichten uit
Rusland, die later het spreekwoord de
den ontstaan:, «Hij liegt ,als een bulletin",
werd meer en meer in twijfel getrokken,
toen ihet onbestemd gerucht van dien brand
van Moskou, door betrouwbare tijdingen
uit Duitschland werd bevestigd. De 'waak
zaamheid der FransChe ambtenaren deed
den waren stand van zaken evenwel nog
lang verborgen blijven, want noodlot
tige tijdingen werden natuurlijk niet be
kend gemlaaikt. Toch begon Ihet de aandacht
te trek/kten, dat aan de eene oproeping
van volk en paarden niet voldaan was, of
de andere stond voor de deur, een ge-
De vlucht van «de Reiger»
j
Hel K.L.M. vliegtuig, de „Reiger", dat
Dinsdagmorgen uit Amsterdam) vertrok I
en gisteravond reed® te Napels arri- j
veerde, is van daar vanMorgen om kwart
oVer zes gestart voor de verdere toidht j
raar Athene. Nadat het daar was ge-
land Ys het te 10.25 weer opgestegien i
voor de volgende etappe, Mlet Cairo als j
eerste landingsplaats.
Brand in tricotagehandel i
In den afgeloopen nacht is door nog I
niet bekende oorzaak! brand ontstaan' in
de tricotagehandel Van den heer A. J.
Dors te Enschede. Het vuur greep
zoo snel om1 zich heen, dat de bewoner®
hel huis niet op de gewone wijfie kon
den verlaten- Met behulp van de bkiren j
slaagde unen er in aan de achterzijde
over een ladder naar 'buiten te kamen.
Het huis wa® in korten tijd uitgebrand.
Van het naast gelegen pand, waarin een
drogisterij ijs gevestigd, zlijm eenilge ka-
imlers uitgebrand. De oorZaak iis onbekend, j
Verzekering dekt de Schade.
Door electrischen stroom gedood i
De Machinist Di- Bijl vfalm de Eledtris'chle
Central© te den Bu^lg op Texel kwam j
Woensdagmioaigen 'met de electris'che
stroiolmlin iaan'rakiin|g em'weird op slag ge-
dood: Hij' laiat ©en vfrotu'W len 5 jio|n|ge
kinderen achter.
Wielrijder aangereden
Heden (Woensdag) Morgen. is op ld|en
wieg B ai ir m Vel d-Kpotwijkerblroek, Ide
ongeveer 40-jairige winkelier H- v,a|nl Dam
op de fiets aangereden. Idooir leejn- autobus
van de firm|a van Manien uit Hjaridiöfw'ijk. j
De mlan Werd lelrinstig gewpnld. Hij' heeft
■een beenbreuk lejn.' 'een Zware helrsensidhlud-
ding opgekropen. Uit het oinjmiidJdlel'Ij'k in
gestelde politieoinlderZoiek is geblieken |dlat i
de winkelier goed rechts bald gehouden'
ien dat ide blus geheel links Van lellen wieg j
reed. 1 l 1 1
Ernstige aanrijding
Woensdagimiorglen i® de postbode Kra- i
im|er, die op de fiets wa®, ,aan de Zuid-
Zijde van den D|Oiornschen straatweg, bij
Doorn, door een uit Utrecht komenden j
a,uto aangereden en zwaar ,gewond. De
auto reed veertig Imeter door 'en' kwam
aan de overzijde van den weg terecht,
waar de wagen op een groepje vani
Vier mieisje®, afkomstig uit Doom en! op
weg naar de Huishioudisichool, inreed-
Het Meisje C. werd ernstig gewond en 1
is, events de piostboide, naar de Rij'ks-
klinielklen te Utrecht overgebracht. De
drie andere MeisjefS werden licht ge
wond en konden op eigen gelegenheid
naar hun woningen terugkeeren. De pO'-
-itie stelt een onderzoek in.
Jeugdige dieven aangehouden
De ploiitie te N'ij'Megen heeft drie
jongen® tuss'chen 15 en 16 ja:ar, leden'
van een jeugdige 'dievenbende, aange- I
houden, die den laatst en tijd Nijmegen
en omgeving onveilig maakten met lade
lichtingen en winkeldiefstallen'. Voor zoo
ver tot nu toe bekend, hebben zij een1
15-tal 'diefstallen o:p' hun geweten, waar
bij de jongens door insluiping, de winkels
binnendrongen. Toen een der jolnigjens bij
een der laatste diefstallen zich onder
den toonbank bij een winkelier te Nij1-
mlegen had versdholen, werd hij ontdekt,
doordat de winkelier tegen een voetstiet
De jongen verklaarde, dat hij ge
wed had, dat hij gerust onder den
toonbank durfde kruipen ,en dat er niets
'Zou ge(beunen. De winkelier waar
schuwde echter de politie. Hiermede
kreeg deze het eerste contact met de
drie jongens, die vermoedelijk deel uit
maken van een grootere misdadigersbien-
de. Waarchijnlij'k zullen dan ook nog
meer arrestaties volgen.
JAPANS VEROVERINGEN IN CHINA
Tsjiang Kai-sjek heeft ondanks vele te
genslagen het dappere besluit genomen,
zijn verzet tegen Japan voort te Zetten.
De groote vraag blijft echter, of hij' daar
in Zal kunnen slagen. Wel is waar speelt
men gaarne niet de theorie, dat de Ja
panners Zich op den duur in het reusach
tige Chineesühe rijk „dood zouden moe
ten overwinnen", maar tot nog toe wijst
de gang van Zaken niet in die richting.
Welk een uitgestrekt het door Japan
op 't vasteland beZette gebied heeft,
wordt duidelijk, wanneer men weet, dat
de afstand van de noordelijke grens van
Mantsjoekwo tot Kanton ongeveer over
eenkomt met die van Amsterdam tot As-
soean in Egypte. De afstand van het noor
delijkste eiland van het Japansche kei
zerrijk, Yeddo, tot het meest zuidelijke
bezette punt aan de Chineesehe kust,
het eiland Hainan in de Golf van Tong-
king, is ongeveer even lang als de af
stand van Istauboel tot Madrid. Veel
hiervan is reeds tot op Zekere hoogte
georganiseerd en daarmede tot grondstof
fen- en productiebron voor Japan ge
worden.
SPORT
I
Hef'KNVB-piroigiralmlmb vlopr a.s. Zjondag
11 December luidt: i
Buslichtingen Zierikzee
Op werkdagen voor Duiveland, Hol
land en buitOTl|ainidi: 5 13.03 17.30 19.15
Kerklwerve 7.25 16.50. j
Schouwen en Dreischor: 5.39 11.45.
Voior stadsbestelling: 7.40 13.40 20.15
Voor buitenbestelling: 7.40
Zondags voor Duiveland, Holland en 1
Buitenland 9.07.
Schouwen en Drieschor: 10.30.
volg natuurlijk, zooals later bleek, van
de noodzakelijkheid olm! de leemte, door
buitengewone verliezen veroorzaakt, aan
te vullen. In October 1813, w'as de Fran
sche politie meer en meer gaan toezien
op de handelingen der burgers en trachtte j
hen op 'alle wijze en ten allen tijde te j
bespieden. OM het toezicht des nachts i
gemakkelijker te maken, werd de m|aire
Thomas Adriaan van Adrichem, die in
1812 den heftig Fransch gezinden dr. 1
Nicolaas de Kater in die betrekking was
opgevolgd, gedwongen een publicatie uit
te vaardigen, waarbij' ieder, die zich
's nachts! na 12 uur op straat begaf, ge
last werd een brandenden lantaarn te
dragen. Dat dit bevel tot kluchtige toio-
neelen aanleiding gipf, bidhoeft niet ver-
Meld, want zelfs bij helderen maneschijn,
deden, op 'hoog bevel, die lantaarns hun
«icht schemeren.
Toen in het «aatst van October en in
het begin van November 1813, na den slag
bij Leipzig, het eene noodlottige bericht
het andere verdrong, ging het moeilijk
Meer de burgerij onkundig te houden
van het. ondergaan van Napoleon's geluk
ster en wendd'é sous-prefect Hypolitede
la Boissière, 'wanhopige pogingen aan om»
de jobstijdingen te onderscheppen. Alle
door de post aangebrachte brieven en
Afdeeling I.
le klaslse.
Rotterdam: CVV—KFC
Riotterdaiml: Xerxes—Blauw Wit
Schiedam: Hermes DVS—Stp^mlVogeïs
Den Haag: HBS—ADOi
Amsterdam: DWS—Spa|rta
Afdeeling II.
le Idasise.
Dordrecht: DFCVUC
Rotterdam!: RFC—DHC
Haarlem: Haairiem—Feijenpord
VelsenVS.VDOS
Hilversum1: 't GopiAj,ax
Afdeeling III.
le Masse.
Nijmegen: Quick—Go Ahead
Apeldoorn: AGOVVNEC
HengeloHengelo—Tubaptia
EnschedeBnschedie—Wiagemngeln,
Almlelo: Heracles—ZAC
Afdeeling IV.
le Maslse.
Tilburg: LONGANAC
Eindhoven: PSV— Roermlonld
's-Hertogen'boschBVV—NOAD
Spekholzerih'eideJuliana:—Eindhoven
Maastricht: MVV—Willem II
nieuwsbladen werden eerst op zijn bu-
reau geopend en doorloopen, of er
somis iets in voorkwam, wat betrekking
had op 's Keizers nederlaag en vlucht.
Het spreekt vanzelf, dat dit gevaarlijke
nieuws nooit het adres bereikte. Nochtans
drong ook tot Schouwen en Duiveland
door, dat het beste voor de toekomst
des vaderlandis rtl)0pen deed en de over
tuiging vestigde, dat de dalg van hande
len en bevrijden aanstaande was. De
eerste dag, die hoop gaf, was Vrijdag 3
December. Des morgen n.l. deed een ge
rucht de ronde, dat eenige Engelsdhe
schepen in aantodht waren. De Fran
sche bevelhebber, generaal Ducds, die in
„De Mossel" (St. Cornelia Liefdehuis)
verblijf hield, begaf zich Met den sou®
prefect op den St. Lieven® Monstertoren
oml de scheepsmacht op te nemen en
verbood voorloop ig iemand pp den
toren en op den Molen van 't Bolwerk
toe te laten.
De dag ging onder hoop en vrees voor
bij, daar een dikke Mist geen klaarheid
bracht. Den volgenden avond Zaterdag
4 December, kregen de matrozen en sol
daten van de Fransche brik „Le Butzler",
in de Nieuwe Haven liggende, twist, die
spoedig werd bijgelegd. Maar het gaf
den kapitein aanleiding het geschut Met
2e klasse A.
Middelburg: Middelburg— Goes
Vlissingen: VlissingenDe Zeeuwen
Bredai: De BiaronieZeelandia
Breda: Bjnedia1— RBC
3e Masjse B.
Goes: Goes II—Middelburg II
Goes: Goessdhe Boys I—Burgh I
(sdheidsr. A. A. v,an Hees)
Middelburg: Zeelahdliia IITerneuzjen II
(sciheidsr. J. J. v. di. Bergie)
Vlissingen: De Zeeuwen II—Vlissingen II
3e klasse C.
Oosterhout: WVO IZSC Zierikzee I
(sdheidsr. J. Breugeimiams)
Roosenda/al: Alliance I—Ha,niswieert I
Breda: EKC I—Boeimeer I
Tilburg: SET I—DOSKO I
Afdeeling V.
le Maslse.
Groningen: GVAV—Velocitas
Assen: Achilles—Be Quick
Hoogezand: HSC—Leeuwarden
HuizuM: FVC—Veendam
Sneek: Smeek—Heerenveen
Het ZVB-progir!a|m!m|a luidt:
le Masse A.
Burgh: Burgh! II-RenieisSje I <2 uiujr,s|cheids-
redhter Joh. Th. Brouwier)
Goes: Goes III—Iers|ek|e I
Hansw'eertHiamsweertsdhe Boys I—Krui-
niugiein I-
NiagekoMen uitslagen
lerseke I—Hanswieertslclhe Bpys I 1—4
Kruimingeim I—Goes III 9—3
scherp te laden en patrouilledienst laten
rondgaan. Uit deze handelingen bleek
overtuigend de vrees der Franlschen, voor
oproerige bewegingen- Toen het Zondag
5 December duidelijk werd, dat de Emgel-
sc'hen niet naderbij gekoMen waren,
scheen dit de Fransch en weer lust en
Moed te geven, de op. dezen dag vastge
stelde viering van Napoleon's kroning
te doen doorgaan. Het feest werd echter
voor den heer Jhr. mr. W. A. de Jonge,
lid van de rechtbank, onaangenaam on
derbroken, door het even onverwadht als
ontijdig bevel, zich binnen zes uren naar
Rijssel op weg te begeven.
Dit bericht werd spoedig algtemleen be
kend, hetgeen een volksoploop deed ont
staan. De 'Maire van Adrichem trachtte
bij den bevelhebber Ducos een paar da
gen uitstel voor den heer de Jonge te
verkrijgen, wat tenslotte na veel Moeite
gelukte. Den volgenden Morgen, Maan
dag 6 December, liet de generaal twee
geladen veldstukjes voor de „Mossel"
plaatsen. Het geschut heeft geen dienst
'Moeten doen en is na den aftocht der
Framschen in 't bezit der sitad gekomlem.
Een dezer veldstukjes staat nu in het
Museum.
1 i»v, (Wordt vervolgdA
