IZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
GROTE KERK
ZATERDAG 29 OCTOBER 1938
OPGENOl
ZiERIKZEESCHE CQÜRAMT
1797 - 1889
De financiëele toestand van Nederland
Ds. PliNACKER HORDIJK
rauavADisl
ABONNEMENT
Prijs p. 3 maanden f 1.50, buiten Zierikzee f 1.8Q
Voor het buitenland p. jaar f 10. Afzonderlijke
nummers vijf cent. Verschijnt dagelijks.
Tel, No, 81 - Giro 137677
Directeur: A. J. DE LOOZE Uitgever-Redacteur: M.JJ. KOSTEN
Uitgave: N.V. ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE - ZIERIKZEE
95STE JAARGANG No. 13868
ADVERTENTIEN
van 1—4 regels 80 cent, van 4 regel» tot
daarboven 20 cent p. regel. Reclame* 40 cent
p. regel. BJ contract balangrijka korting
Inzending op den dag van uitgave vóór 10. nar.
Toeneming van de onzichtbare schuld Duidelijke financierings
methoden gevraagd Leven we op te hoogen voet
Negen voornaanstaand© Nederlanders:
Mr. D. Crena de Iongh, Gottfr. H. Crane,
Mr. Dr. A. van Doorninck, F. H. Fen-
tener van Vlissingen, J. B. van der Hou-
ven van Oordt, Mr. W. G. F. Jongejan,
Mr. K. P. van der Mandei©, Mr. L. J.
A. Trip en C. J. Ph. Zaalberg hebben aan
minister Colijn ©en schrijven gezonden,
waarin Ze hun groot© bezorgdheid uiten
over den toestand en de vooruitzichten
der publiek© financiën hier te lande.
Nadat in 1929—1930 plotseling een om
mekeer was gekomen in de 'hongiaomjiinc-
tuurperiode der vier voorafgaande jaren,
is 'het met de openbare financiën, welke
zidh toen nog niet van de schokken der
oorlogsjaren volledig hadden kunnen her
stellen, ondanks een korte opleving in
het jaar 1937, voortdurend en in steeds
sneller tempo bergafwaarts gegaan.
Aanvankelijk waren de in het budget
aanwezige reserves nog in staat ,aan te
vullen hetgeen aan belastingopbrengistem
tekort kwam. Toen echter deze ten volle
waren opgeteerd, heeft de voortgaande
stijging der uitgaven een verhooging
van de uit belastingen te verkrijgen in
komsten noodig gemaakt, wélke verhoo
ging dubbel zwaar drukte, daar tege
lijkertijd het belastbaar inkomen een be
langrijke daling onderging.
Het peil der uitgaven
Nadat de wet van 1935 een poging, heeft
gedaan om het peil der publieke uitgaven
te verlagen, zijn verdere pogingen van
dezen aard achterwege gebleven. Sedert
dien is wel telkens de noodzakelijkheid
der verlaging van het uitgavenpeil door
opvolgende reg.eeringen in het licht ge
stéld, maar tot maatregelen, welke die
verlaging zou moeten bewerkstelligen, is
het niet meer gekoimlen.
De uiteenzetting, welke de regieéring
in de jongste millioenennota heeft gege
ven, zoowel als de maatregelen, welke zij
zich voorstelt, in verband met den bud-
getairen toestand, te némen hebben hetn
ten zeerste verontrust. Zij! verooirlooven
zich hun bedenkingen hieronder nader
toe te lichten en wel achtereenvolgens;
met betrekking tot:
a. de inrichting en de samenstelling
der begrooting en de wijZe van be
rekening der tekorten;
b. de grootte van de werkelijke
tekorten; en
c. den aard der maatregelen om
deze tekorten te verminderen.
De beteekenis dar rijksbegrootïng
Wat a (tletreft valt het niet te ont
kennen dat, naarmate de financieel)© om
standigheden moeilijker werden, de pu
blieke lichamen ook 'hier te lande minder
weerstand hebben kunnen biedienn aan
de verleiding om de budgetaire uitkom
sten minder ernstig voor te stellen dan
zij in werkelijkheid Zijh.
Het gevolg van een ander is geweest
dat niet alleen een groot deel van het
Nederlandsche Volk het inzicht in den
werkelijken financieelen toestand heeft
verloren, maar bovendien, dat de begroo
ting een belangrijk deel van haar be
teekenis als richtsnoer voor het Over
heidsbeleid heeft ingeboiet.
Het tekort voor 1939 bedraagt in de
officieel© begrootingsstukken f 142.6 mil-
lioen of, na aftrek van de opbrengst
van nog te verlengen tijdelijke heffingen
en een nader wettelijk te regelen vermin
dering van de storting in de Sociale
verzekeringsfondsen, f25.6 milioen. Blij
kens de toelichting in de Millioenen
nota, is dit echter niet het „reëel©" te
kort, hetwelk wordt becijferd op f61.2
millioen, welk cijfer echter ook weer
niet juist is, omdat daarin, maar de Mi
nister erkent, belangrijke elementen niet
zijn begrepen,
Vermeend en werkelijk tekort
Is het wonder dat in Zulke omstan
digheden de beteekenis van de begroo
ting als bindend richtsnoer voor het Re-
geeringsbeleid steeds meer in dijscrediet
geraakt?. Adressanten meenem hiertegen
met allen ernst te moeten waarschuwen.
Ondanks de uitvoerige uiteenzettingen
der Millioenennota blijkt het niet moge
lijk het werkelijk tekort op de Rijksbé-
grooting voor 1939 onder cijfers te bren
gen. Vast staat echter dat dit tekort be
langrijk grooter is dan het als reëel te
kort aangenomen bedrag van f61 mil
lioen.
Het werkelijke tekort, zal, in plaats
van f 61 millioen, f 137 millioen meer of
in totaal ten minste f198 millioen be
dragen. 11
Niet minder zorgwekkend dan het te
kort op den gewonen dienst der Rijks-
begrooting is de snelle groei van de
zichtbard en onzichtbare Staatsschuld
Houdt men rekening met de belangrijke
toenadering van de onzicht
bare schuld van den Staat aah ver-
zekerings- en pensioenfondsen, dan over
schrijdt de schuldtoename ten laste van
den Staat in het tijdvak 1930-1939 'het
bedrag van f IV2 milliard. Dit cijfer treedt
in een1 nog scherper licht wanneer men
daarnaast stelt de onmiskenbare, belang
rijke daling van het internationaal ver
mogen en het nationale inkomen.
Met de hierboven weergegeven cijfers
voor oogen heeft het bezorgdheid gewekt,
dat weliswaar in de Millioenennota op;
de noodzakelijkheid om tot verlaging van
het peil der uitgaven te komen, die na
druk wordt gelegd, maar dat nergens
wordt aangegeven hoe de uitga venver
laging Zal worden verkregen en in plaats
daarvan ook ditmaal weder eene
slechts gedeeltelijke dekking van het
tekort wordt gezocht in een bestendiging
van als tijdelijk bedoelde belastingver
zwaring en voorts in aangekondigde nieu
we belastingen welke per sialdo een ver
meerdering van inkomsten van f 55 mil
lioen zullen moeten opleveren.
Klaarheid in cijfers eisch
Adressanten zijn v;an oordeel, dat be
gonnen moet worden met het opmaken
van de Rijksbegrootïng in een zoodanigen
vorm, dat daarin die kosten van elk on
derdeel der Rijkshuiisihouding alsook de
reëele tekorten duidelijk en volledig tot
uitdrukking worden -gebracht met ver
mijding van lastenverschuivinigi naar de
toekomst en van financieringsmethoden
welke aan de duidelijkheid en de over
zichtelijkheid van het geheel tekort doenï
Het is niet moeilijk te voorspellen, wat
het einde zal zijn wanneer het proces van
zichtbare en onzichtbare tekorten, niet
op korten termijn in zijn lontwikkeling
wordt gestuit. Het N e d e r 1 a n d is c h e
Volk leeft op een te hoo gen
Voet. Het is niet doordrongen van de
onevenwichtigheid, welke bestaat tuissdhen
dien levensvoet en de ongunstige ontwik
keling van de economische en financieel©
wereldomstandigiheden. Komt het niet tot
dit besef en wordt het door zijn leiders
niet overtuigd van de noodzakelijkheid
om de handen ineen te slaan tot het we
der rendabel maken van de publieke fi
nanciën, d,ah Zullen de te brengen offers
onvergelijkbaar Zwaarder worden en Zul
len de zwakste groepen der bevolking
het ernstiglst getroffen worden.
De Gemeente-Ontvanger van
Zierikzee verzoekt
aanzuivering
van den eersten termijn der
STRAATBELASTING 1938 vóór
of op 5 November a.s. Onmid
dellijk na dezen datum wordt
tot vervolging overgegaan.
Zierikzee, 27 October 1938-
Volgens juist gepubliceerde statistie
ken heeft het Amerikaansche publiek m
1937 voor meer dan 6I/2 milliard gulden
aan alcoholische dranken uitgegeven. Per
hoofd der bevolking was dit een uitgave
van ruim f 53. Het totaal verbruik be
droeg ruim 8.7 milliard liter, een ver
bruik per hoofd van ruim 71 liter. De
hoogste uitgave voor alle soorten alco
holische dranken per hoofd der bevol
king in de Vereenigde Staten wordt aan
getroffen in het district Columbia, waar
in zich Washington bevindt; hier gaf
men gemiddeld f132 per persoon uit.
WALTER RUNCIMAN
sal binnenkort in het gereconstrueerde
Britsche Kabinet worden opgenomen
MIJLPALEN
Uit schor ien slik schiepen on'ze
verre voorzaten hun land, ons land, Zee
land, het eilandenrijk tusschen Grevelin-
gen ien Westerschelde, waar eens de
roerdomp uit de plassen vloog, maar mu
beschermt door dijk en duin, ons toelacht
veld en boséh ien wei. Ma©r eilanden vopr
een goed deel, met hunne bekoring èn
hun isolement, dat stap voor stap wijkt
door modern verkeer te land, te water
en in de lucht. Breede stroomen zijn ver
zand of ingedamd, verbonden met den
vasten wal door landengte of brug. Tho-
len kreeg Zijn brug over de Eendracht,
Noiord-Beveland straks zijn brug over de
Zandkreek. De veeren, die typische drij
vende bruggen, ze raken uit den tijd.
Zal ook eenmaal het veelbesproken
en niet minder omstreden veer over het
Zijpe eenmaal tot het verleden behooran
als daar een brug het snelstroomende wa
ter overspant en het moderne motorver-
keer, ronkend en razend zijin weg kiest
naar deze contrijen? Nog ligt het plan
in den schoot der toekomst en in de
portefeuille van den waterstaat verbor
gen en doet de veerman iZijln dageüjkschen
plicht om zijn belagers miet den beschik
baren spoed over te zetten, die dan snor
rend en snuivend de kilometers verslinden
langs de op snelverkeer ingestelde wegen,
die tot den voet der duinen reiken.
En met het veer wordt de tram
bedreigd; de tram, in onze kinderjaren
feestelijk ingehaald en bewonderd als 't
'stoompaard van van Beers, dat langs
de spoorbaan snelde, de afstanden inperk
te en meer contact gaf met andere voor
veden toen onbekende streken. Maiar de
tijd snelt voort, stelt nieuwe eischen, ook
aan 't verkeer, waarvan het tempo steeds
hooger wordt opgevoerd. Zal de tram
het kunnen bijhouden? Als vrachtvervoer
middel bewijst ze uitstekende diensten
voor land- en tuinbouw, die hun produc
ten naar de Brabantsche fabrieken of
Rotterdamsche veiling vervoeren voor be
werking of aflevering.
„Klankvergeten, lichtverloren lag de
kleine stad waar een poosje van te
voren, uit den ijlen fijnen toren, 't uur
gezang gezongen had...." Opgeslokt doer
de duisternis, die over heel Zeeland haar
ZJw'arte tent h|ad gespannen, laig de stad
verloren en geen gerucht verried haar
aanwezigheid aan den veronderstelden
vijand, die uit de ijle luchtlagen haar
waakzame burgers belaagde, waarvan een
kern in de gewelven van het stadhuis
als stafkwartier ingericht de stad
in het pikkeduister hield om den niet
verschenen luchtverkenner geen kans op
ontdekking te geven.
„Een feest niet tranen", dit opschrift
van de „Lidove Noviny" 'karakteriseert
de atmosfeer, waarin het Tisjedhoslouaa'k-
sehe volk gisteren den 20sten verjaardag
van de stichting van Tsjechoslowakije
herdenkt. Te twaalf uur hield de premier,
generaal Syro.vy, een radio-rede.
Hij legde er (dien nadruk op, dat de
28ste October een dag van arbeid en van
de gemeenschap der natie was. Dit is
niet alleen het geval, aldus Syrovy,
cmdat zich in tdle vreugde van ons na
tionale feest diepe ismart en rouw men
gen, maar vooral omdat wij aldus onsi
vaste besluit willen kenbaar maken, ons
niet door deze smart te laten breken.
Groote brand te Marseille
Warenhuis in vlammen
Vier menschen verbrand
Gistermiddag omstreeks half drie is
"brand uitgebroken' in het groote waren
huis, de „Nouvelles Galeries", aan de
Canebière, de wereldvermaarde boulevard
te Ma rseille.
De brand breidde zich, aangewakkerd
door ©en harden wind, met groote snel
heid uit. De vlammen sloegen over naar
perceelen aan de overzijde, het groote
Hoitel Noaill'ies en een bankgebouw.
Voortdurend hoort men ontploffingen en
het luide gekraak van brekende balken
en v.a,n vallend puiin.
Tot dusver zijn vier personen omge
komen ien werd een 20-tal gewond. Er
'Zonden zich nog meer slachtoffers onder
de puinhoopen bevinden.
In de magazijnen van de „Nouvelles
Galeries" waren belangrijke herstelwerk
zaamheden aan den gang en er stonden
hooge houten steigers opgesteld. Volgens
de verklaringen van een arbeidster zou
het vuur zijn ontstaan in een werkplaats
op de tweede verdieping. Het verspreidde
zich met zulk een snelheid dat de werk
lieden slechts konden vluchten door zich
met behulpi van een takel uit een der
vensters te laten zakken. Het personeel
van het warenhuis zelf, dat om twee
uur 's middags dein arbeid had hervat,
kon in veiligheid worden gebracht.
Helaas vond een jeugdige verkoopster,
die zich in haar angst uit een raam
der vierde verdieping wierp, den dtood;
een afdeelingschef kwam in de vlammen
om, terwijl twee vrouwen, die met brand
wonden naar het hospitaal werden over
gebracht, daar overleden.
De brandweer van Marseille, bijgestaan
door de brandweer van de vliegscholem
van Istres en Salon bestreed het vuur
met groote kracht. De brandweer van
het arsenaal van Toulon is te hulp ge
roepen. Uit Lyon is een speciale trein
met brandweerlieden vertrokken. Een ver
stikkende rook hing in de straten, welke
echter de nieuwsgierigen er niet toedeed
besluiten de wijk te nemen. Het water
gutste over het plaveisel en bij het vallen
van den avond bood het terrein een
Einisteren aanblik.
Het warenhuis „Nouvelles Galeries", dat
in zijn geheel een prooi der vlamm'en is
geworden, besloeg aan de Canebière een
lengte van circa vijftig meter; het vijf
verdieping tellende gebouw had een diep
te van ongeveer 70 meter. Op het oogen-
blik is er niets anders van over dan
een hoop verwrongen ijZer, waaruit de
vlammen nog oplaaien.
Door rheumatische pijnen verstijfd
en niet in staat te bewegen
Loopt thans trappen als de beste
Als al Uw gewrichten stijf waren, Zoudt
U ook alles doen om daarvan verlost te
wórden. Deze vrouw probeerde van' al
les, maar de pijn bleef tot zij Kruschen
nam. ,,Toen ik met Kruschen Salts be
gon, had ik rheumatische pijnen in mijln
beide knieën. Zij waren vreeselijk op
gezwollen en ik kon niet zonder hulp
uit mijn stoel opstaan; een trap oploo-
pen was een marteling voor mij. Ik pro
beerde van alles en toen niets had ge
holpen, begon ik met Kruschen. Nu loop
ik hard trappen op en af en kan zelfs
op: mijn knieën gaan liggen Zooveel ik
wil". Mevr. H. S.
Rheumatische pijnen 'zijn bijha steeds
het gevolg van een overmaat van urine
zuur in het lichaam. Twee van de zes
zouten in Kruschen lossen het urinezuur
op; andere helpen de natuur dit langs de
natuurlijke kanalen te verwijderen en b'lij1-
ven bovendien Uw organen aansporen tot
geregelde, krachtige werking. Na korten
tijd zullen Uw pijnen afnemen, waarna
ze tenslotte voorgoed achterwege zullen
blijven. Kruschen Salts is uitsluitend ver
krijgbaar bij alle apothekers en erkende
drogisten.
Prijzen T.C. tarwe verhoogd
De prijs van T.C. tarwe is tot f 6.80,
resp. f6.60 verhoogd. Nederlandsche voer-
tarwe is tijdelijk niet aan de markt,
die het aanbod van Franscbe tarwe, thanjs
f3.30, met heffing f5.80 "kostend, moeilijk
verwerkt.
De Rotterdamsche termijnmafkt noteert
voor November ook f3.30. De handel ligt
zoo goed ais stil nu men nog steeds
niet weet of het laagste punt is bereikt.
Zondag 30 October,
voorm. 10 uur,
r Ut ij 7in Jiig
HERVORMDEN
Zondag 30 October,
voorm. 11.30 uur,
KINDERKERKDIENST
Ds. Pijnacker Hordijk.
Ouders en belangstellenden
gaarne welkom l
- Plan A (vervolg). Waföns te doen staat.
ÏDe 'wereldcrisis en den geesel der werk-j
loosheid te bestrijden door het BENUTTEN I
\van 's WERELDS OVERVLOEDIG EN\
RIJKDOM. - Dit nu is mogelijk, als het
Z begrip „BEZIT" wordt vervangen door
I het begrip „BRUIKLEEN", doch een bruik-1
5 leen met tijdens het_ bruikleen „de rechten
'van den bezitter".
\Na afloop van de bruikleénperiode vervalt I
het bezit aan den Staat met als'eenigI
idoet „DE VERNIETIGING".
I Op deze „vernietiging" van hét oude pro-1
mdact volgt dan vanzelfsprekend en dus
Jautomatisch „de aankoop van hef nieuwe 2
product", hetgeen weer de mogelijkheid
ïtot „produoeersa" tengevolge, heeft.
IbMz^S (17) W.S' SlcEeu I
UdssiMuaaiiMiiiitfuiiHiiJi
Barometerstand van hedenmiddag 12 <uur.
WEERBERICHT
Hoogste barometerst. 763.6 te Scilly,
Laagste 734.8 te Isafjord
Verwacht tot den avond van 30 October:
Zwakke tot matige naar West of Zuid
west krimpende wind, mistig en betrok
ken tot zwaar bewolkt weer, weinig of
geen neerslag, weinig verandering in tem
peratuur.
Zon op: Zon onder:
30 Oot. 6,53 4,34
31 Oct. 6,55 4,32
Maan op: Maan onder:
30 Oct. 0,52 10,18
31 Oot. 1,17 11,22
Eerste Kwartier 31 Oot. 8,05 v.m.
Hoog- en laagwater te Zierikzee
Hoogwater: Laagwater:
30 Oot. 6,37 18,59 0,23 12,43
31 Oot. 7,19 19,55 1,10 13,33
